Peter van Zonneveld in NRC:
Kester Freriks ( foto) ziet in deze toegenomen kritiek een aanval op de tijd van vroeger, die door zovele Indischgasten wordt gemist. In zijn ogen worden hen hun dierbare herinneringen aan het oude Indië afgenomen. Zijn boekje Tempo doeloe, een omhelzing, is bedoeld om het geschonden beeld te herstellen. In zijn vurige pleidooi belicht hij allerhande facetten van wat Indië betekende voor wie zich daarmee verbonden voelt. Het is echter meer een hartenkreet dan een goed gestructureerd betoog. Hij is verontwaardigd over het feit dat bepaalde herinneringsboeken niet meer zouden ‘mogen’. Maar van wie niet?
Kester Freriks neemt het op voor wie het land waarmee men zich verbonden voelde, moest verlaten. Daar heb ik veel sympathie voor. De tegenstelling die hij creëert, acht ik echter niet overtuigend. De geschiedenis kent nu eenmaal licht- en schaduwzijden. Je kunt je eigen verleden en dat van je familie koesteren zonder de ogen te sluiten voor oorlog en geweld.
...................
Indisch4ever 
@ De tegenstelling die hij creëert, acht ik echter niet overtuigend.
Je kunt je eigen verleden en dat van je familie koesteren zonder de ogen te sluiten voor oorlog en geweld.
*Toch weer opvallend dat die opmerkingen komen van een niet-ervaringsdeskundige blanda Het kolonialisme was een bijproduct van de handels-en ontdekkingsreizen vd Europeaan. De samenlevingen die de kolonisten met de inheemsen opbouwden kenden normale perioden van vrede waarin het land of gebied tot ontwikkeling werd gebracht. Wel volgens andere sociale normen dan wat we nu gepast achten.
Dat de oorspronkelijke inwoners soms met geweld een einde maakten aan de vreemde inmenging was misschien onterecht en niet te voorzien.
Nochtans zijn de naar hun ‘eigen land’ teruggekeerde vreemdelingen daardoor ontheemd geraakt en heerst er meer onbegrip over de aandacht voor de donkere kant van het systeem dan de positieve zijden.
@PLemon; ‘niet ervaringsdeskundige belanda etc.’- Die zeker onze tempo doeloe bestudeerd heeft. En zeer terecht(!) de opmerking maakt, dat het ‘eerder een hartenkreet is dan een goed gestructureerd(!) betoog. Klopt! Daar kunnen die zgn. Indië kenners van leren. Immers niet alleen zijn ze oostindisch doof, maar, nog erger; oostindich blind!.Uit de koloniën niets dan goeds klonk het eeuwen. Een botenlading van tempo doeloe verhalen. Met; we leefden daar als goden, met bedienden. Van zonsopgang tot het ondergaan, lekker aan het strand, op onze (witte) tennisvelden en in zwembaden toeven etc. etc. Een façade, die de realiteit van al die miljoenen(!) inlanders, die voor een honger loontje hun kost moesten verdienen, verborg. Die in kampongs aan de rand van steden, aan kali oevers en in desa’s leefden. Zonder elektriciteit, geen waterleiding/ drinkwater, geen sanitair; behoeften in de kali, in bedompte hutjes van gedek/gevlochten bamboe en stroo daken. met aangestampte aarde als vloeren etc. Overdag bevolkt door halfnaakte kinderen en tandeloze, gerimpelde ouderen, die op die kleintjes pasten. Omdat hun ouders ergens hun karige kost bijeen moesten schrapen!
* ‘een samenleving met de inheemsen opbouwden etc.’- Inderdaad, de gezondheidszorg. Want ziekten kent geen huidskleur! Scholing;die paar desa scholen? Stom houden was het devies.* daardoor ontheemd geraakt etc.’- Een vergelijk, zoals de Britten het met India deden, was zeker zegenrijker. Dan onze aftocht met gejoel en uitgefloten, toen de driekleur te Batavia 27/12-’45 werd gestreken.Met verlies van alles wat daar is opgebouwd; ondernemingen, fabrieken en verbintenissen etc.Maar vooral die intieme,warmhartige contacten, die daar ook ontstonden! Voor velen; waar wij ook van afstammen! Stupiditeit ten top! .
@ Een façade, die de realiteit van al die miljoenen(!) inlanders, die voor een honger loontje hun kost moesten verdienen, verborg. Die in kampongs aan de rand van steden, aan kali oevers en in desa’s leefden.
…Stom houden was het devies.*
# U vergeet het feodale aspect dat de inheemse adel en landeigenaren al eeuwen hun eigen burgers en boeren uitbuiten en onderdrukten. De komst vd Nederlanders
bracht hierin geen verandering , eerder een productieverhoging onder de noemer kolonialisme.
Het stom houden werd gaandeweg ethisch opgelost naast de modernisering vd maatschappij.
*** Het wingewest, vertelt het verhaal van het economisch gewin, de verlichte idealen en de militaire expedities uit de 19de eeuw. De ambitie om Indië te ontwikkelen tot een koloniale staat stuitte op weerstand bij de inheemse bevolking. Dat leidde tot grote oorlogen op Java (1825 – 1830) en Atjeh (1873 – 1913). Die oorlogen zetten kwaad bloed bij de Atjehse bevolking, maar hadden ook een bijzondere bijkomstigheid: één vitrine vertelt het verhaal van de tangsi’s, de soldatenkazernes, waar heel wat Europese soldaten samenleefden met hun inheemse vrouw en kinderen. Veel privacy hadden ze er niet, al mochten ze hun slaapplaatsen vanaf 1888 afschermen met een bamboe schotje.
De invoering van het Cultuurstelsel was aanleiding voor opstanden en bloedige militaire acties om de ongeregeldheden te onderdrukken. De wens om beschaving te brengen bleek op gespannen voet te staan met de Nederlandse handelsgeest. De discussie daarover resulteerde uiteindelijk rond 1900 in de ‘ethische politiek’, die tot doel had de bevolking door onderwijs te ontwikkelen. Maar datzelfde onderwijs droeg bij aan de wens tot zelfbeschikking bij het Indonesische volk.
Indië was rond 1914 ‘gepacificeerd’. Onderwijs, bedrijfsleven en bestuur werden op moderne leest geschoeid
https://www.geschiedenis.nl/nieuws/artikel/3252/het-verhaal-van-indie
@PLemon; ‘rond 1914 gepacificeerd etc.’- U bedoelt volledig onderworpen. Dus bezet.
@volledig onderworpen/bezet
#Fysiek onmogelijk met zo’n klein leger op een landoppervlak zo groot als europa …mijn keuze in verband met de verdere opbouw en de inrichting vh land is optie 4. Verzoening tussen al die verschillende bevolkingsgroepen en hun elite.
***Het begrip pacificeren heeft 5 verschillende betekenissen:
1) de rust en vrede herstellen in een conflictgebied dat wordt genoemd als object of blijkt uit het verband; gebied waar conflicten heersen of dreigen tot rust en vrede brengen; de rust en vrede herstellen (in)
2) maatregel, werking die leidt tot verzoening van partijen
3) doen ophouden door ingrepen of beslissingen die de rust en vrede herstellen
4) iemand of een groep van mensen na strijd, onvrede of meningsverschil opnieuw overhalen tot een welwillende, inschikkelijke houding; verzoenen
5) werking die tot gevolg heeft dat rust en vrede worden hersteld in een conflictgebied
@PLemon; ‘inheemse adel etc.’- Die werd juist in stand gehouden voor om het geheel
( + bevolking) onder controle te houden! En ook nog volop profijt( goedkope arbeid; herendiensten) en gezag! Waardoor een welwillende inschikkelijke houding bereikt wordt/werd!* ‘conflict gebied etc.’- Vooraf werd de stamhoofden/sultans ea. middels salariëring ‘onze heerschappij aangeboden’ Goed- of kwaadschiks; via conflicten; partij kiezen, uitgelokt; smokkel, zee roverij, strandjutterij etc., waardoor ingrijpen volgt en het gezag met militair geweld gevestigd wordt/werd. Zo werd geheel Indië gevormd. Door -zie P.Hagen; – ca 500 oorlogen te voeren!
@Vooraf werd de stamhoofden/sultans ea. middels salariëring ‘onze heerschappij aangeboden’ Goed- of kwaadschiks…
# Met andere woorden(maw) de inheemse elite ontving een vergoeding voor het bestuurlijk en militair “gezag” dat de nederlanders mochten(!) uitvoeren. Feitelijk een schijnconstructie want het profijt uit de producten vh land behaald bleef aan de adelijke strijkstok hangen. Ook het leger bestond grotendeels uit inheemse soldaten die feitelijk de eigen bevolking mede ‘onder de duim ‘hielden.
Enfin uit handelsbelangen werd deze zgn ‘bezettingsconstructie’ tot de japanse inval in stand gehouden. Moraal : de koloniaal had z’n vingers gebrand aan het feodaal systeem en wordt nu afgerekend op de zwarte bladzijden die erover geschreven kunnen worden.
Vooraf was er enig ophef over dit boek . De vooraankondigingen wezen op een rechtvaardigen, en goedpraten wat Nederlandse machthebbers allemaal fout deden, zo vreesden sommigen.
Peter van Zonneveld las het boek en blijkbaar zag hij niet veel van dit vermeende rechtvaardigen en goedpraten.
Goed dat hij ook meldt : “…… koloniale literatuur. Om die in haar geheel als ‘nostalgisch’ te bestempelen, is zeker onterecht….. ” .
Zo is de ervaring in Indische families met orale en geschreven herinneringen ook.
En naar mijn idee is het grootste deel van de geschreven herinneringen ( wat men literatuur noemt of gewoon iemands verhaal, gedaan na 1950) niks nostalgisch.. Die gaan eerder over de ellende van 1941-1950
Ze doen nostalgisch en verheerlijken kolonialisme is een stereotypering. Het is een standaardbeeld van mensen die de verhalen ( geschreven of ongeschreven) niet kennen en een makkelijk etiketje nodig hebben om dit gat in de kennis op te vullen. En dit lijkt me ook een drijfveer geweest te zijn in de ophef vooraf.
De tegenstellingen die zowel Kester Freriks als Peter Zonneveld creëeren acht ik niet overtuigend, het is meer oude wijn in nieuwe vaten, met dien verschil dat in dit geval de wijn beter wordt.
Citaat “De geschiedenis kent nu eenmaal licht- en schaduwzijden. Je kunt je eigen verleden en dat van je familie koesteren zonder de ogen te sluiten voor oorlog en geweld” ….einde citaat .
Want oorlog en geweld was er zeker BUITEN Nederlands Indie in de tijd. Gisteren zag ik de herhaling van de voetbalwedstrijd Manchester City tegen Manchester United , een groot spandoek lag over het veld met de woorden ”Remembers 1918-2018.
100 jaar geleden was er de Eerste Wereldoorlog met al haar (R)evolutionaire ontwikkelingen, die ook Nederlands Indie ONDANKS haar z.g.n. “Ethische Politiek” niet onberoerd lieten
In die tijd waren al mensen die met het laat ik het maar zo noemen “Indisch Nationalisme”, een synthese van Indo en Europees Nationalisme bezig waren.
Ernest Francois Eugène Douwes Dekker (1879-1950), Indo, radicaal en romanticus “DD”, toch een naam die voor de hand ligt, samen met de Javanen Tjipto Mangoenkoesoemo en Soewardi Soerjaningrat brachten het Nationalisme van “eigen” bodem d.w.z. Indisch Nationalisme in de praktijk en stichtten de Indische Partij IP. Deze partij beïnvloedde later de De Nationalistische Indische Partij NIP en het Indo-Europees Verbond IEV.
Het geeft alleen maar aan dat Indisch of Indo-Europees zelfbewustzijn samen kon gaat met Indonesische Nationalisme en omgezet kon worden in een politiek organisatie.
Dat het toenmalig koloniale bestuur (Idenburg) die drie grondleggers van het INDISCH Nationalisme verbanden naar de Banda-eilanden is een ander verhaal, dat Freriks en Zonneveld in hun white innocence over het hoofd zien.
@Gisteren zag ik de herhaling van de voetbalwedstrijd Manchester City tegen Manchester United , een groot spandoek lag over het veld met de woorden ”Remembers 1918-2018.@
Ben van overtuigd dat de mensen in dat stadion, met uitzondering van een “geschiedkundige” misschien, aan de vele slachtoffers en doden dachten en niet aan welke oorlog dan ook.
Misschien dat ironie was bedoeld. De eerste wereld oorlog eindigde in 1918, men noemde het de oorlog die alle oorlogen zou eindigen en kijk eens hoeveel oorlogen zijn gevoerd nadien, in de volgende 100 jaar.
@en kijk eens hoeveel oorlogen zijn gevoerd nadien, in de volgende 100 jaar.@
En hoeveel familieleden we hebben verloren. En dat dank zij politiek gekonkel.
Freriks en Zonneveld vonden kennelijk ook dat die verbanning een ander verhaal was en dus noemden zij die niet .