Afgelopen september was ik, voor vakantie, op Java. En als ik in Indonesië ben dan breng ik ook een aantal dagen door in Baturraden. Een weerzien met Tekad Santos ( general manager in Indonesië) en Deskart Djatmiko (manager back office), het bekijken van een aantal van onze projecten, de mooie wandelingen in de omgeving en niet te vergeten, het heerlijke eten in de warung van Santos en Succi, het is meer dan de moeite waard om daar te zijn!
Ook deze keer brachten we een bezoek aan de Groene School. In een adembenemende omgeving ligt deze basisschool waar, uiteraard, ook veel buitenlessen worden gegeven. Het bijzondere van deze school is niet alleen de ligging, maar vooral ook dat er plaats is voor iedereen. Maakt niet uit welk geloof je hebt en voor geestelijk gehandicapten is er speciale zorg en aandacht. Stichting Tileng
Op 22 november wordt officieel de tentoonstelling ‘Avontuur in Azië. De vrijmetselarij als wereldwijd sociaal netwerk’ geopend.
De expositie is samengesteld door gastconservator Andrea Kroon en wordt geopend door professor Christiaan Jörg, een internationaal bekende expert van Aziatische kunst.
Het vrijmetselarij museum is geopend van woensdag tot en met zondag van 12.00 uur tot 17.00 uur en is gevestigd aan de Javastraat 2b in Den Haag. De museumkaart is geldig.
Museum Bronbeek organiseert zijn jaarlijkse Krissendag.
Wilt u graag meer wil weten over uw eigen kris? Kom dan op zaterdag 24 november naar Bronbeek en leg uw kris(sen) voor aan het expertteam. Defensie.nl
Peggy Stein : Mevrouw v.d. Laar van Beekom 95 jaar, vandaag nogmaals afgewezen. Persoonlijk door Paul Blokhuis.
Vandaag na 14.00 uur werd mevrouw van de Laar van Beekom persoonlijk door de Staatssecretaris MininsterieVWS gebeld. Dit was geen vraag en/of gespek, dit was een mededeling: “De SVB heeft haar werk goed uitgevoerd en ik moet u helaas persoonlijk – dit doe ik normaal niet en u bent de enige omdat u in het nieuws geweest bent – mededelen dat ik u niet verder kan helpen omdat u ná de oorlog in dienst was”. Zoon Fred: “mama heeft gediend voor, tijdens en na de oorlog bij de inlichtingendienst, helaas zijn de archieven van in de oorlog verdwenen en vernietigd door een van uw voorgangers en heeft ze zelf geen bescheiden van de oorlog omdat ze alles verloren is, kunt u nog verder onderzoek doen en ervoor zorgen dat u uw discretionaire bevoegdheid hierop inzet”. De stas: “ik kan er naar kijken maar ik wil wel uitdrukkelijk stellen dat ik achter de beslissing blijf staan van de SVB en de rechter…, mevrouw ik kan me heel goed voorstellen hoe traumatische de oorlog voor u moet zijn geweest…”. Zoon Fred: “mijn moeder gaat het niet om het geld, maar om de erkenning van haar diensten uit de oorlog en de periode daarvoor en zou het dan ook op prijs stellen om hiervoor erkend te worden en een lintje te ontvangen en vanzelfsprekend hoort ze haar salaris te krijgen
Mail 1
In 1949 trouwde ene van Dijk , een KNIL militair, met de handschoen met ene Carolina Otte. Hij had al kinderen uit een andere verbintenis. Ik herinner mij een zoon die Robbie heette en er was ook een dochter. Rinkelt er bij iemand een bel? Dan hoor ik graag van u onder jeanthomassen@hotmail.com
Mail 2
Beste mensen, Willen jullie deze oproep plaatsen ?
Carla Hunter is afgewezen voor de Wuv en Wubo omdat ze niet kon bewijzen wat ze allemaal heeft meegemaakt in Batavia, tijdens de Japanse bezetting en de Bersiap.
Wie kan haar helpen ?
Carla Ivonne Hunter-Laarhoven, is geboren op 3-11-1940 in Djatinegara. Zie foto in bijlage. Haar vader was Edmond Hunter, treincontroleur en vele malen geïnterneerd, o.a. Pakan Baroe. Haar moeder, Charlotte Henriette Offermans, was hoofdtelefoniste bij het Telefoonkantoor.
Haar zus was Norma Telma en broer Aubrey Wilston.
Na de oorlog woonden zij op verschillende adressen. Op de van Heutz Blvd, naast een fam. Vol (l ?). een van de jongens heette Perry.
Daarna verbleven ze in een garage aan de Griseeweg/Dj. Grisé, Batavia. Naast hun zat een familie uit Menado. Daar heeft Vonny gezien dat een jongen werd neergeknald.
Ook woonden zij op de Kemuningweg in Mr. Cornelis. De buren waren de fam. Bomans. Carla zat op de nonnenschool De Goede herder.
In april 1957 kwamen moeder en kinderen in Nederland met de Willem Ruys.
Carla trouwde met Joy H.F. Laarhoven.
Reacties graag naar: Mr Peggy Lesquillier, advokaat,
Molenstraat 15, 3512 CL Utrecht, tel: 0031-(0)302896009, e-mail: peggy24@xs4all.nl
Mail 3
Is er iemand in het bezit van groepsfoto’s van de leerlingen ( lagere klassen) van de Bergmansschool te Bandung ? Jaren ’54 t/m ‘ 58.
Bij voorbaat mijn hartelijke dank Met vriendelijke groet. Drs. C.W Epke
Mail 4
My name is Hans Haijer from Bandung. I was looking for a photo of my great-grandfather who was taking part in a wrestling match. He was a wrestler from 1914 until around 1928 representing the city of Semarang, he was named Andries van der Meiden / Meijden / Meide. His opponents are van Zuilen, Kok, Kalter, Sandow, Stegmans and Wolters. If you have the information please contact me, maybe there are descendants of the wrestlers I mentioned earlier.
Op vrijdagmiddag 30 november 2018 belegt Museum Bronbeek in Arnhem een studiemiddag over de structurele verwevenheid van de kerken, zendings- en missieposten met de (koloniale) overheid in Indonesië, samen met het Katholiek Documentatie Centrum (RU Nijmegen), en het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (VU Amsterdam).De aanleiding voor deze bijeenkomst is de verschijning van de bundel van Marleen van den Berg en George Harinck, red. Voor de geest en het moreel van de troepen. De kerken en de Indonesische kwestie, 1945-1950. Katholiek Documentatie Centrum
Ik doe een poging om een bepaalde lijn te traceren van de familie Blaset?
Het betreft de nazaten van Jacobus Theodorus Blaset 9.3.1884 Bulukumba die gehuwd was met Wilhelmina Charlotte Jacoba Nowach , Makassar 11.9.1886
Ze hadden 5 kinderen. Met name ben ik geïnteresseerd in de lijn van hun zoon Carl Anton (Makassar 10.11.1906 – 21.3.1968 Smallingerland die gehuwd was met Anna Ravenstein 1911-?
11 november overleed emeritus hoogleraar psychologie Joop Hueting. Harm Ede Botje sprak hem uitgebreid in 2012. Als eerste trok Hueting eind jaren zestig aan de bel over de oorlogsmisdaden die Nederland had begaan in Indonesië tijdens de onafhankelijkheidsoorlog. Hij werd destijds bedreigd en moest zelfs onderduiken. Achteraf bleek hij gelijk te hebben: het geweld was veel systematischer dan men wilde toegeven. vn.nl
“We hebben elkaar leren kennen in Bandung, West-Java, Indonesie”, vertelt Vonny.
“We waren op het verlovingsfeest van mijn zus in mijn ouderlijk huis. Daar is de bliksem ingeslagen in de vorm van Rob.
We hebben gedanst en hij heeft me niet meer los gelaten”, zegt Vonny lachend. De Limburger
Boudewijn de Groot is geen prater, hij drukt zich uit in liedjes. Momenteel is hij bezig met het naderende einde, zo blijkt uit zijn nieuwe album ‘Even weg’. Maar somber wordt hij er niet van. TROUW
Danny Jansen: ‘Je waant je in de kombuis van een VOC-schip
’Spaanse hammen en Franse wijn voor de officieren, pap voor het “gewone” volk. Als chef-kok en televisiepresentator Danny Jansen in het Nationaal Archief voor het eerst de consumptieboeken van de VOC onder ogen krijgt, is het of hij in een tijdmachine stapt. Nationaal Archief
Een Zeeuwse jongen vertrekt naar Indië
Op 20 maart 1880 werd Cornelis Leendert Murk (roepnaam: Coen) geboren in Wijk Q nummer 97 in Middelburg.
Vader was Coenraad Adrianus Murk (1851-1905) en moeder heette Sara Johanna Siermans (1847-1889). Coen Murk senior was volgens de kwartierstaat van de familie werkman/koopman van beroep.
Coen Murk was het vierde van zeven kinderen; hij had drie broers en drie zussen. 2) indischhistorisch.nl
Op zondag 25 november organiseert het Indisch Herinneringscentrum op de Sophiahof de slotbijeenkomst Gepeperd Verleden #5. Met Kester Freriks, Joss Wibisono, Ricci Scheldwacht, Stephanie Welvaart en Remco Raben. Mis het niet. Meld je snel aan, want er is beperkt plek! Indisch Herinneringscentrum
In 2020 wordt er een film uitgebracht over de dekolonisatieperiode 1945-1952 in Indonesië. Het is onderdeel vanct De proje Oost, waaronder diverse culturele en educatieve projecten vallen die deze periode belichten. East West Foundation ondersteunt dit project en is momenteel op zoek naar financiële ondersteuning voor de film. De Dikke Blauwe
eenvandaag met film:
Babi pangang is inmiddels even Hollands als boerenkool en hutspot. Maar door het verdwijnen van de lokale dorpschinees dreigt het gerecht verloren te gaan. De Chinees-Nederlandse Julie Ng wil het gerecht nu redden door het toe te voegen aan de lijst Nederlands Immaterieel Erfgoed.
Peter van Zonneveld in NRC: Kester Freriks ( foto) ziet in deze toegenomen kritiek een aanval op de tijd van vroeger, die door zovele Indischgasten wordt gemist. In zijn ogen worden hen hun dierbare herinneringen aan het oude Indië afgenomen. Zijn boekje Tempo doeloe, een omhelzing, is bedoeld om het geschonden beeld te herstellen. In zijn vurige pleidooi belicht hij allerhande facetten van wat Indië betekende voor wie zich daarmee verbonden voelt. Het is echter meer een hartenkreet dan een goed gestructureerd betoog. Hij is verontwaardigd over het feit dat bepaalde herinneringsboeken niet meer zouden ‘mogen’. Maar van wie niet?
Kester Freriks neemt het op voor wie het land waarmee men zich verbonden voelde, moest verlaten. Daar heb ik veel sympathie voor. De tegenstelling die hij creëert, acht ik echter niet overtuigend. De geschiedenis kent nu eenmaal licht- en schaduwzijden. Je kunt je eigen verleden en dat van je familie koesteren zonder de ogen te sluiten voor oorlog en geweld.
Afgelegen in de ruige bergen van Oost-Kalimantan op het Indonesische eiland Borneo, liggen diepe grotten verborgen. En in deze grotten schilderden mensen zo’n 40.000 jaar geleden motieven, symbolen en dieren op de muren. Tot die ontdekking komen onderzoekers van de Griffith University. De beeldende grottekeningen blijken veel ouder te zijn dan tot op heden werd gedacht. En deze raadselachtige schilderingen zijn nu in één klap een van ’s werelds oudste voorbeelden van figuratieve kunst. scientias
Het Mobilisatie Oorlogskruis is toegekend aan Frans Hugo van Sandick, in het burgerleven was hij landbouwingenieur . Zijn militaire functie was reserve 1e luitenant militaire administratie en intendance K.N.I.L.
In het jappenkamp Tan Toei, Ambon werd hij mishandeld en gemarteld. Waardoor hij 13 juli 1942 overleed.
Zijn echtgenote Maria Coldenhoff overleed juli 1945 in jappenkamp Kampili te Celebes. Bron van de foto
Jan Johannes Bout werd in november 1944 te Hainan in Japan geëxecuteerd. Dit als straf voor een vluchtpoging.
Hij was sergeant infanterie als beroepsmilitair.
Hem werd onlangs het Mobilisatie Oorlogskruis gegeven.
Zie dit artikel in de krant : janbout_artkel Bron van de foto.
Pieter Stapenséa, geboren 1909 te Sneek was
commandant van een eenheid pantserwagens.
Samen met andere eenheden was hun taak de Japanse opmars naar Padang te vertragen. Zodat via padanghaven te verwachten versterkingen konden binnenvaren.
Hij sneuvelde 23 maart 1942 te Kota Bulog Benteng bij Lau Goenoeng. Ook hem werd het Mobilisatie Oorlogskruis toegewezen
Net als de vorigen op voordracht van Jacques Brijl. Bron van de foto
NRC:
Nederlanders die in Indonesië woonden in de koloniale tijd, zien er vaak tegenop om terug te gaan naar het land van hun jeugd. Als ze oud zijn, gaan ze soms toch.
Indonesië moesten ze maar vergeten. Ze waren nu immers in Nederland, híer moesten ze hun leven opbouwen. Teruggaan was geen optie. Tot één van de kinderen, tientallen jaren later, plotseling zegt: Zullen we gaan? Wil je nog één keer terug? De Indiëgangers, Nederlanders die de koloniale periode van Indonesië bewust hebben meegemaakt, sterven uit. En juist aan het einde van hun leven maken ze vaak nog een reis naar het land waar ze geboren zijn, waar ze hun jeugd hebben doorgebracht, waar ze zoveel herinneringen aan hebben.
Bijgaand een foto van een schilderij van Simon Hendrik Rose. Wie was deze man?
– Geboren op 8 juli 1769 – Jaffna Patnam, Sri Lankā
– Overleden op 19 oktober 1823 – Ceylon , leeftijd bij overlijden: 54 jaar oud
– Gehuwd op 18 oktober 1797, Batavia, Ned Indië, met Johanna Susanna SENN van BASEL 1775-1850
– Mr (jurist).; secretaris Hooge Regering van Batavia; resident van Cheribon, extra-ordinair raad van Indië, lid Raad van Utrecht
Zijn vader, Christian Rose, was Medisch doctor, lijfarts van Frederik de Grote, en 1e administrateur van de medicinale winkel van het Kasteel te Batavia
Hij kreeg 8 kinderen (voor zover mij bekend) waarvan er 1 jong overleed. Zij oudste zoon was Willem Nicolaas ROSE, die heeft als architect Bronbeek van kleine villa nog uitgebouwd tot wat het nu is. Ook zijn andere kinderen hebben niet slecht geboerd dan wel goede huwelijken gesloten ‘op stand’. Google maar voor meer achtergrond.
Het gaat mij om het schilderij. Dat is momenteel in mijn bezit. Het is echter ernstig aangetast door schimmel, er ontbreekt hier en daar verf en heeft een beschadiging (winkelhaak). Ik ben van plan het schilderij te restaureren, dat zal wel lang duren want dit is geen sinecure. Voorlopig heb ik het alleen voorzichtig schoongemaakt.
Op de achterkant staat met pen in schoonschrift wat het schilderij voorstelt, in oude spelling.
Dan nu mijn vragen.
Ik schat zelf dat het schilderij ca 1810 in Utrecht is geschilderd. Voor die tijd was Simon Hendrik niet in Nederland en ook omdat ik hem ca 40 jaar schat. Een signering en datum ontbreekt helaas. Hij heeft wel een kapsel en houding die kenmerkend was voor Napoleon dus erg veel later kan het niet geweest zijn?
Wie kan meer vertellen over het jaar waarin dit schilderij is vervaardigd en mogelijk wie was de schilder?
Over de schilder het volgende. Het gezicht van Simon Hendrik is goed afgebeeld en heel gedetailleerd. Verder moet het een treffende gelijkenis zijn. Dat baseer ik op foto’s te vinden via internet van zijn zoon Willem Nicolaas. Daarnaast lijkt een (levende) nakomeling van hem ook sterk, dit was de vorige eigenaar.
De achtergrond is vaag, wat gedrapeerde gordijnen en donker (en sterk vervuild dus er zou nog misschien wat onder kunnen zitten). Anatomisch zijn er onjuistheden zoals te kleine handen en veel te lange nek. Het lijkt alsof een ‘meester’ het gezicht en de kraag heeft geschilderd op een klaarliggend standaard canvas beschilderd door een leerling….
Wie heeft een idee?
Overigens, het lijkt alsof er eerder een poging gedaan is tot restaureren. Op het kleedje linksonder zijn witte contourlijnen geschilderd met een en dezelfde penseel?
Dan de hamvraag. Dit schilderij hoort niet straks bij mij aan de muur. Ik vind het museumwaardig. Ideeën? Ik hoor het graag.
P.s. – ik ben zelf ver weg ‘gerelateerd via een huwelijk’ met Simon Hendrik. Maar goed, dat zijn er meer…
Met vriendelijke groet, Marianne Meisenbacher
Symposium ‘Liefde & Lust’, Indische Letteren Bronbeek, 4 November 2018
Peter van Zonneveld opent het jaarlijkse Bronbeek-symposium van de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde en introduceert de eerste spreker. Elke spreker kondigt hij aan en geeft gelijk een samenvatting en aanvulling van de vorige spreker en een ruime inleiding van het onderwerp van de komende spreker. Sarah Badwy, Geëxalteerde romantiek en ontoegankelijke vrouwen.Het Hollands trouwideaal in Carry van Bruggens ‘Een Indisch huwelijk’.
Carry van Bruggen (1881-1932) leefde slechts 3 jaar in Indië met haar man Cees van Bruggen.
In 1907, na terugkeer in Nederland, scheidde zij van hem. Haar novelle ‘Een Indisch huwelijk’ verscheen in 1921.
Het was de tijd van de Ethische Politiek en de toestroom van vrouwen uit Nederland. Verindischen was voortaan minder gewenst en het tot dan toe normaal geachte concubinaat met Inlandse vrouwen (njais) werd afkeurenswaardig.
In ‘Een Indisch huwelijk’ verplaatst de auteur zich in de hoofdpersoon Feenstra die op Sumatra de strijd aanbindt tegen een ‘moreel en psychisch’ afglijden. Zijn dat haar eigen observaties?
Inheemse vrouwen krijgen kwalificaties als: grof, kijverig, sluw, onbetrouwbaar; maar ook erotisch aanlokkelijk en daarom spannend.
Vrouwen uit Europa: eenvoudig, keurig, trouw; maar daarom ook suf en saai.
Uiteindelijk laat hij een vriendin van vroeger overkomen als ‘handschoentje’. Hij haalt haar op maar weet niet hoe zij er na al die jaren uitziet. Op de kade ziet hij aan dek 2 vrouwen bij elkaar staan, hij hoopt even op de voorste vrouw, een lekker ding, maar het is toch die andere daar achter ……
Frank Okker, Onder de gordel van smaragd; de biografieën van Walraven en Lulofs. Hij beschrijft het al dan niet losbandige Indische liefdesleven aan de hand van zijn biografieën.
Willem Walraven, afkomstig uit het brave Dirksland, had al in Nederland relaties en zelfs een kind verwekt bij een schippersdochter. Op 28-jarige leeftijd ging hij naar Indië als telegrafist bij het KNIL. Na uitdiening van zijn contract verhuisde hij van de kazerne in Tjimahi, waar hij het Soedaneese meisje Ietie ontmoette, naar Oost Java. Met haar trouwde hij en zij kregen 9 kinderen (in de periode 1919-1933). Een toonbeeld van een goede interraciale relatie, ook al was zij jaloers op de intellectuele vrouwen die Walraven tegenkwam.
Madelon Lulofs daarentegen had een rijk geschakeerd liefdesleven voordat zij trouwde met een employee van een Sumatraanse rubberonderneming. Samen kregen zij twee dochters. In 1923 ontmoette zij Szekely en voor hem scheidde zij en ze vertrokken naar Europa. In 1926 kwamen zij terug in Deli, maar werd haar ‘verraad’ haar door de plantersgemeenschap nagedragen.
In 1930 keerden zij weer terug naar Boedapest en bleven een echtpaar.
Peter van Zonneveld, Dominique Berretty; Introductie op de presentatie van zijn biografie.
Berretty werd in 1989 geboren in een eenvoudig Indo-Europees milieu. Leergierig en energiek als hij was, werkte hij zich op in de journalistiek. Hij was overal snel bij en had oog voor vernieuwingen en hun betekenis voor de media. Zoals de draadloze telefoon en de luchtvaart.
Na een reis naar de VS richtte hij in 1917 persbureau Aneta op. Hij werd rijk en kon er een flamboyante levensstijl op na houden. Villa Isola, boven Bandoeng, werd het bekende uithangbord voor wie en wat hij was. Hij trouwde maar liefst 6 keer en stierf op jonge leeftijd. In 1934 verongelukte hij met de Uiver in de Syrische woestijn.
Gerard Termorshuizen (ook namens medeauteur Coen van ’t Veer), ’Hij was een groot charmeur maar een moeilijk echtgenoot’. Dominique Berretty en de vrouwen Presentatie van Berretty’s biografie: Een groots en meeslepend leven.
Berretty en vrouwen vormden een complexe combinatie. Hij was een groot charmeur maar een moeilijke echtgenoot. Zijn ideale vrouw kon hij maar niet vinden, ook al trouwde hij 6 keer in die overtuiging. Hij was steeds trots op wat hij bereikt had (en verloochende zijn gemengde afkomst niet) maar nooit tevreden. Altijd was er nog meer en beter. Mogelijk ook in zijn liefdesleven.
Beperkt vanwege de tijd wordt alleen zijn relatie met de bekende actrice Mien Duymaer van Twist belicht. Zij trouwden in 1925 en kregen een zoon en een dochter. Hun correspondentie laat een diepe genegenheid en liefde zien.
Typerend zijn de observaties van Miens moeder die hij in Nederland een aantal keren opzocht: een man met een wil die een sterke aantrekkingskracht op vrouwen uitoefent. Al in 1928 is de lust verdwenen en gaan ze uit elkaar. Tot zijn dood bleef de wederzijdse grote genegenheid.
De eerste exemplaren van het boek worden overhandigd aan de 7 aanwezige kleinkinderen. De auteurs danken de familie voor hun medewerking bij het tot stand komen van de biografie. Namens de familie wijst de oudste kleinzoon Alex op de vele research die moest worden verricht. Al die inspanningen conform Berretty’s devies: Activité et Vitesse.
Oudste, nog in leven zijnde, kleinzoon Alex krijgt ook nog even het woord.
In de pauze worden filmpjes vertoond uit Berretty’s nalatenschap, in beheer bij de nazaten van zijn laatste vrouw, de Portugese Coquita da Fonseca Martins Lebre.
Petra Boudewijn, Trouwen in de tropen; relatieadviezen uit de Indische Letteren. Indië, het exotische lustoord cq. poel des verderfs! Het broeierige klimaat zou aanleiding geven tot zedelijk verval. Hoe kun je dan de juiste partnerkeuze maken?
Een relatie advies luidt: kies voor een gelijkwaardig beschavingsniveau. Maar vooral met zorg!
Als voorbeeld twee Indo-Europese zusters, de één met een lichte en de ander met een donkere huidskleur die toch zeer tegengestelde karakters en beschavingsniveau zouden hebben. In ieder geval zouden mannen geen njai meer moeten nemen en vrouwen geen man die met een njai had samengewoond.
Kees Snoek, Lust en Liefde bij du Perron; Liefde zonder protocol. Hij neemt ons bij de hand door ‘Het land van herkomst’, de roman geschreven voor zijn geliefde Bep de Roos (Jane). Later werd het geschrapte hoofdstuk ‘Voor Jane’ gevonden.
Het Indische kind is vroegrijp!? Du Perron permitteert zich, met zijn vrienden, zogenoemde ‘libertinages’: seksuele avontuurtjes met inlandse prostituees. Maar intussen droomden zij van de ‘ware’ liefde met Europese vrouwen. Du Perron trouwde later en ook de intellectuele Bep de Roos. Hij had affaires achter de rug voor zij samen verder gingen (in 1932). De crisis dompelde hen in armoede en du Perron ging er aan onderdoor dat hij haar niet kon onderhouden. In 1936 ging hij met zoon Alain terug naar Indië.
Jacqueline Bel, Indië als exotisch lustoord? Opvattingen over seksualiteit in de koloniale roman. Het ultieme toonbeeld van lust was toch wel beschreven in ‘De stille kracht’ van Couperus. Nog rond 1900 betiteld als pornografisch! Zij, die in de tropen waren opgegroeid, waren heet; de nieuwkomers uit Nederland koud. Maar was dat nu echt zo? In de literatuur deed losbandigheid zich vooral in de witte bovenlaag van de Indische samenleving voor.
Was het concubinaat (met de inheemse njais) wel zo’n seksueel paradijs? Veeleer een aanvankelijk aangemoedigd en zeker geaccepteerd noodgedwongen verschijnsel. Vaak een vorm van uitbuiting, maar ook was er sprake van liefde. In de 20ste eeuw kwam de positie van de njai in het gedrang. Indische romans richtten zich op de koloniale elite; de njai en andere inlanders spelen hooguit een bijrol. Het paradijs was er immers allen voor de mannen; de njai werd veelal weggestuurd wanneer de man besloot een handschoentje over te laten komen.
Of het moest zijn dat zij wraak nam door middel van vergiftiging; een in de literatuur vaker voorkomende stijlfiguur, maar niet gestaafd door bewijzen.
Een moralistisch verhaal, afschrikwekkend bedoeld, aansluitend op de opvattingen in Nederland.
Vilan van de Loo, Liefde, Lust en Hartzeer in de Nederlands-Indische Letteren. In haar bloemlezing ‘Indië Ongekuist’ onderscheidt zij nog 7 stadia. Voortschrijdend inzicht brengt haar tot slechts 2 stadia: Geluk en Ongeluk! Liefde omvat lust en kan tegenslag verdragen; desillusie en verveling ondermijnen Liefde en lust. Damesromans waarschuwen vrouwen en bieden een uitweg (pil nr. 11?) Waarom is er niet meer gebruik gemaakt van vergiftiging?
Annie Foore en Kloppenburg-Versteegh wezen de weg naar de Ketjoebong; beter zou echter de langzame maar trefzekere werking van fijne bamboevezeltjes zijn.
Peter van Zonneveld, Vraaggesprek met Xaviera Hollander over haar vader Mick de Vries. Wonderlijk genoeg niet over het liefdesleven van Vera de Vries, maar dat van haar vader!
Een bijzondere man, met Joodse en Indische roots.Een goede vriend van Simon Vestdijk, al vanaf hun studie in Amsterdam. Arts, psychiater; later directeur van het ziekenhuis in Soerabaja. In de oorlog was hij een gewaardeerd kamparts, onder meer in Semarang. Vera en haar moeder verbleven destijds in kamp Tjideng. Xaviera vertelt uit haar boek ‘Kind af’. De roman ‘De dokter en het lichte meisje’ van Vestdijk gaat over zijn vriend Mick! De brieven van Mick aan Vestdijk zijn uitgegeven, helaas zijn de brieven van Vestdijk aan Mick door haar moeder weggegooid. Vestdijk heeft zelfs nog een gedicht voor Vera geschreven.
Inge Dümpel (77) is journalist, schrijver en radiomaker. Ze wil niets liever dan kinderen in Nederland én Indonesië meer aan het lezen krijgen. Bart Hoffman 05-11-18, 11:19 Laatste update: 11:24 6 Waar in Nederland de vos bekendstaat als een slim en sluw dier, heeft Indonesië de kantjill. De dwerghertjes staan van Jakarta tot aan de Molukken te boek als slimmeriken. Het kinderboek Kantjill en Vos laat zien dat belangrijke levenslessen overal opgaan, maar ook dat de verschillen tussen Nederland en Indonesië levensgroot zijn ed.nl
Deze maand in Moesson
Schrijfster Marion Bloem over het verlies van haar zus |
Indische rituelen op de 40ste dag na geboorte en overlijden |
Hyperrealistische bloemenfoto’s van Dennis A-Tjak |
Gladys Paulus eert haar voorouders met viltkunst |
Hete sambals voor de koude maanden
Verder vertelt Frans Leidelmeijer over Vanitasschilderijen en zijn er natuurlijk ook weer columns van Ricky Risolles en Patricia Jacob.
Nieuwsgierig? Klik op de cover en blader door een aantal pagina’s.
In zijn woonplaats Gilze is afgelopen week Ronald Scholte overleden. De 94-jarige veteraan was de laatste Nederlandse overlevende van de atoombom die op 9 augustus 1945 de Japanse stad Nagasaki trof.
Dat heeft zijn zoon bekendgemaakt.
Scholte bevond zich als krijgsgevangene op enkele kilometers van het inslagpunt toen hij in een tunnel nieuwe schuilplekken aan het graven was. Hij werd weggeslingerd maar kon de enorm knal navertellen AD.nl
Ernst Jansz:
De website is sinds november 2018 geheel vernieuwd. Van de oude site, zo consciëntieus en liefdevol gebouwd en onderhouden door Patrick Wouters, is zoveel mogelijk overgenomen, aangevuld met nieuwe pagina’s en berichten. Zo zijn bijvoorbeeld alle albums inclusief informatie en tracklists te bekijken en, waar beschikbaar, links naar Spotify. De teksten, voor zover door mij geschreven, zijn direct te vinden door op de betreffende tracks te klikken. Verder is in de Fotogalerij het Indisch Familiealbum uitgebreid en aangevuld met het Familiealbum en het Muziekalbum. Voorts zijn alle boeken te vinden met informatie en recensies, evenals alle ooit door mij verzorgde lezingen. Deze laatste zijn, met nog wat andere zaken uit het verleden, te vinden onder Archief.De nieuwe website is gebouwd door Joch Jansz, mijn zoon. Patrick Wouters zal de facebook pagina blijven beheren
Boos en fel zijn de reacties op het pamflet ‘Tempo Doeloe, een Omhelzing’ van Kester Freriks.
Tempo doeloe betekent letterlijk ‘de tijd van vroeger’ in Nederlands-Indië. Maar het is vooral de geheimzinnige plek ‘waar je herinneringen leven aan een niet meer bestaand land in een niet meer bestaande tijd.’ Die hoef je zelfs niet te hebben meegemaakt, want tempo doeloe lift mee door de generaties heen.Freriks (geboren in1954 te Djakarta) wil die bijzondere nostalgie vieren en loskoppelen van de Nederlandse koloniale misdaden.Maar kan dat wel?
Radiomaker Marten Minkema spreekt Kester en zijn criticasters : Radio Doc – 2Doc.nl
Deze uitzending is beschikbaar vanaf 4 november 2018, 21:00
Selamat datang – Welkom Rumah Rasa (voorheen maakSmaak) betekent: smakelijk thuis / de smaken van thuis.
Met Rumah Rasa wil ik, Stanly, de Indonesische keuken naar de Nederlandse huiskamers brengen. Familie recepten, maaltijden, rijsttafels en vernieuwde fusion gerechten komen allemaal aan bod. Bij alle varianten staan smaakvolle, verse ingrediënten en kruiden centraal. Soms buig ik authentieke gerechten om naar een culinaire beleving.
Dit noem ik Indonomie (Gastronomisch Indonesisch). https://www.rumahrasa.nl facebookadres
The attached figure a tukang sate (28 cm tall ) was given to me by my Uncle many years ago while in Bandoeng.
The question is, which Island does this figure represent and how is he able to balance the half circle bamboe (Piekolan?) on his shoulders ?
I hope somebody out there will be able to answer my question in Hollands or Engels. Thanks in advance.
Ben (Canada )
Kurt de Belder, bibliothecaris van de universiteit, heette ons welkom en gaf daarna het woord aan Liesbeth Ouwehand, conservator fotografie. Zij introduceerde de Collectie Edwards.
Het gaat om een collectie koloniale fotografie, grofweg van 1850-1940, verzameld door G.A. Edwards (1947). De in ongeveer 30 jaar verzamelde collectie omvat 57 albums en circa 800 losse foto’s en is een belangrijke aanvulling op de collectie op de collectie koloniale fotografie van de Universitaire Bibliotheken Leiden. Deze collectie bevat foto’s uit Nederlands-Indië, Singapore, Penang, Malakka en Birma en omvat nu in totaal ruim 3.700 foto’s. Deze collectie was onlangs in 2014 al uitgebreid met de collectie van het KITLV.
Ook is een kleine zogenoemde flitstentoonstelling ingericht met highlights uit de collectie.
Een voorkeur voor 19e eeuwse foto’s betekent vooral werk van professionele fotografen; onder de koloniale burgerbevolking was de fotografie niet wijd verspreid.
De albums zijn vaak gemaakt ter gelegenheid van een afscheid (van werkkring) of als herinnering. De foto’s zelf, de makers, de onderwerpen en de afnemers/gebruikers (hun bijschriften) kunnen een aparte bron vormen voor geschiedschrijving. Bijschriften kunnen echter ook onjuist zijn, daarop moet de onderzoeker bedacht zijn.
Susie Protschky, onderzoeker Monash University Melbourne, wijst op een privé album van de fotografe Thilly Weissenborn (één van de weinige vrouwen in het vak) voor haar geselecteerd door vriend Ernst.
Mattie Boom, conservator fotografie Rijksmuseum, wijst op een prachtige ambrotypie.
De vondst van een dun glazen negatief op een zwarte ondergrond maakte het voor het eerst mogelijk foto’s in de binnenzak mee te nemen.
Maartje van den Heuvel, conservator Prentenkabinet collectie, toont met welke apparaten in de 19e eeuw werd gewerkt. Met grote glasplaten, met houten toestellen vanwege het klimaat. Later werden de apparaten meer draagbaar. Ook noemt zij de stereofotografie die diepte aan het beeld gaf.
Mattie Boom , Fotografie op Sumatra in de late 19e eeuw.
Het Rijksmuseum heeft een collectie losse foto’s van fotografen als Kleingrothe en Stafhell.
Groot en picturaal, als een schilderij geplakt op karton. Heliogravures, als ets afgedrukt op koper of staal (en zelfs op platina). In 2003 verwierf het Rijksmuseum de collectie Sandel en verdiepte zij zich meer in de koloniale fotografie. Sandel was een bankier in Londen die vervolgens op Sumatra tabaksplantages opzette (en ook een tolbrug exploiteerde).
De echtgenote van Sandel liet (ook weer door fotograaf Ernst) een album samenstellen met taferelen in en om het huis en van familie-evenementen.
Zijn albums geven een beeld van de tabaksculture, het landschap en volkstypen. Keurige foto’s van een ogenschijnlijk keurige productietak. Terwijl het Rhemrev rapport al berichtte van misstanden bij de behandeling van de koelies. Tot aan executies toe. Het rapport verdween in een lade en slechts een enkele foto verwijst naar misstanden. Eén ophanging is duidelijk door een professional gemaakt en verspreid, mogelijk als afschrikwekkend voorbeeld voor de koelies (dit is je lot wanneer je een planter vermoordt).
Op Sumatra werkten fotografen voor de slechts circa 1000 Europeanen met natuurlijk een dienstbaar verhaal. Zij verwacht veel van het komende onderzoek van staf en studenten.
Susie Protschky, The volatile tropics
Fotografie is een uitstekend medium om verandering vast te leggen, zowel natuurlijke als in sociologisch opzicht. Aan de ene kant (de gevolgen van) natuurrampen als vulkaanuitbarstingen, aardverschuivingen en tsunami’s, aan de andere kant van leef- en werkomstandigheden tot aan de opkomst van nationalisme en dekolonisatie.
Ook hier is het interessant te onderzoeken wat de makers doen en wat de gebruikers er mee doen.
Zij wijst op het internationale aspect van de vele nationaliteiten en etniciteiten in de koloniën. Daarom is ook een meer internationale geschiedschrijving nodig! Hoe onverschrokken zijn bijvoorbeeld de Indonesiërs geweest, die als drager of verzorger meegingen?
De fotografen (hun opdrachtgevers en/of de gebruikers) laten zien waar zij zijn geweest, wat voor bijzonders er is gebeurd, hoe welvarend zij zijn en hoe goed zij hun werkgebieden en infrastructuur hebben ingericht.
Het ligt in de bedoeling deze unieke collectie te digitaliseren en beschikbaar te stellen voor onderzoek en onderwijs. Uiteraard zijn hier fondsen voor nodig . U kunt uw gift overmaken op NL09 RABO 0192024876 t.n.v. Stichting Praesidium Libertatis II o.v.v. Collectie Edwards
Hoera, de eerste 1000 personen uit de Suppletiefolio’svan het Nederlands-Indisch Leger zijn geïndexeerd!
Tussenresultaten zijn nu ook meteen te downloaden via de downloadpagina, met een handige link naar de originele scan. Maar wie waren die vroege rekruten die vanaf 1815 door onze jonge monarchie werden uitgezonden? In elk geval een groot aantal Franse deserteurs. Veteranen uit het Napoleontische leger die zich niet thuis voelden in het nieuwe Frankrijk IGV
Soekarno
Drama, Indonesië 2013 Lengte : 137 min. te LUX-Mariënburg
Regisseur: Hanung Bramantyo Indonesisch gesproken, Engels ondertiteld
Synopsis
In de jaren twintig van de vorige eeuw start een jonge Soekarno zijn strijd tegen het Nederlands kolonialisme. In de decennia die volgen loopt de pacifist tegen allerlei verzet aan, ook uit eigen kring. De bezetting van Japan in de Tweede Wereldoorlog maakt zijn missie er niet gemakkelijker op: moet Soekarno de imperialisten als bondgenoot zien die Indonesië meer onafhankelijkheid kunnen schenken, of zijn ze net als de Nederlanders gewelddadige overheersers?
Her latest book Unmarked Graves probes the post-coup killings in East Java. At the time, about 22 million people lived in the province and an estimated 200,000 were slaughtered and thousands more persecuted long after the PKI had been destroyed.Teachers were targeted with around 25,000 rounded up, interrogated and often imprisoned. Their careers were shredded and families shattered. The Jakarta Post
De septembereditie van Indische Letteren (64 pagina’s dik) staat bijna geheel in het teken van Indo-Europeanen in de Indische literatuur. Met bijdragen van: redacteur Petra Boudewijn (auteur van Warm Bloed), van Nora Iburg (over derde-generatieschrijvers), Coen van ’t Veer (over een vergeten 19de-eeuwse roman van G.W.H. Panchaud) en Lisanne Snelders over Tjalie Robinson. Lisanne Snelders, vermelden we hier graag extra, is op 6 juli jl. gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam op haar proefschrift over Hoe Nederland Indië leest. Hella S. Haasse, Tjalie Robinson, Pramoedya Ananta Toer en de politiek van de herinnering. Lees verder Homepage
The Japanese decided to take radical action and the Japanese Navy Secret Police [Tokkeitai] hunted down most members of the regional ruling Houses, as well as the social elite in West Kalimantan. The Sultan of Pontianak along with his three eldest sons and 22 other male family members of his House were taken prisoner. The ladies of the House offered the invaders all the treasures they possessed and pleaded for their relatives’ lives. To no avail. The old gentleman was tortured, forced to watch the beheading of his dear relatives, and eventually beheaded himself. The Japanese Navy then went on to ransack the Royal Treasury as well as rob all individual citizens of their possessions. No Japanese naval officers have ever faced court martial for these war crimes
Ap Halen is een Indo ‘huiskamer’-restaurantje in Delfshaven. Zes jaar geleden ging Albert vanuit een uitzichtloze situatie met het idee aan de slag. Nu is het erg succesvol en heeft hij veel vaste klanten die voor zijn gerechten van heinde en verre komen. OPEN Rotterdam
Symposium Liefde en lust Op zondag 4 november 2018 organiseert de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde haar jaarlijkse Bronbeek-symposium. Ditmaal is het thema: Liefde en lust in de Indische letteren. Eregast is Xaviera Hollander. Programma symposium 4 november 2018 | indische-letteren
Elke week zoekt mediadeskundige Ron Vergouwen in de archieven van televisie, radio, krant en internet naar opmerkelijke fragmenten en artikelen. Deze week: hoe Nederland op radio en tv kennis maakte met Nederlands-Indië. Met fragmenten van onder meer de Late Late Lien Show, Stille Kracht, Kris Pusaka en In Naam der Koningin. NPO Radio 1
De Bitterzoete Route in Lombok voert langs diverse straten om te informeren, de bewustwording te vergroten en het gesprek op gang te brengen over de koloniale geschiedenis. Je kunt de route lopen met behulp van de website en pinnen op de straat. Bitterzoete Route
Begin de wandeling. Klik punt 1 op de kaart of ga via deze link naar punt 1
Drie foto’s die ca 110 jaar geleden zijn gemaakt in de studio van Chinese fotograaf Mew Fong te Padang, Sumatra. Op eerste foto is een bloempot en een sierbalustrade te zien die ook gebruikt is voor de tweede foto.
De eerste foto is met Jacob Krab, geboren in 1829, overleden in 1918 te Padang. Hij was al een paar jaar in het leger in Nederland, maar december 1854 scheept hij in voor Indië. Reeds administratief overgaan in de rang van korporaal naar het Oost Indisch Leger. 62 jaar bleef hij in Indië na 26 jaar geleefd hebben in Nederland.
Jacob had vermoedelijk een voorouder die in 1719 naar Indië ging. Deze opa van zijn oma overleed na 24 dagen varen en moet een zeemansgraf gehad hebben.
Al snel had Jacob een relatie met Sariah ( noemde men njai) Het eeste kind kwam in 1857, het laatste kind werd in 1872 geboren te Pontianak, Borneo op een kazerne (tangsi), vermoedelijk.
Jacob stuurde zijn 5 zonen naar het Korps Pupillen te Gombong, een militaire school bij Djokjakarta. De zonen waren intern en werden opgeleid voor het Oost Indisch Leger. Bij het eind van de schooltijd was men verplicht nog 10 jaar te dienen.
Sariah overleed te Padang in 1909. Jacob en Sariah waren dus 42 jaar samen .
Ergens rond 1878 werd Jacob gegageerd, dwz niet meer in actieve dienst, maar met een gage, nog wel oproepbaar in donkere tijden.
Daarnaast ging hij werken als geweermaker voor het leger te Padang.
Hun eerste dochter Trijntje werd in 1858 geboren in de omgeving van Batavia. Toen haar dochter huwde in 1902 kon zij een jaar later na 16 jaar weduwschap hertrouwen met de Franse militair François Brard, stamvader van de Indische familie Brard, door zijn zonen uit een eerste huwelijk met de Niassche vrouw Anna, overleden in 1893.
Anna is ook de stammoeder van de Indische familie Trouvat.
Brard moet een vriend geweest van de franse militair Jean Trouvat
De tweede zoon van Jacob was Jacob, hier op de tweede foto met zijn dochters, ca 1906. Jacob junior was zadelmaker en schoenmaker te Padang en deed ook andere leerbewerkingen.
Hij was op de pupillenschool maar werd wegens lichamelijke ongeschiktheid niet aangenomen voor het Oost Indisch Leger. Iedereen zegt KNIL tegenwoordig, maar dat heette toen niet zo.
Gehuwd met Susanna Groenendijk, Indische dochter uit Padang. Was hun ontmoeting toevallig, want Jacob moet haar broers kennen van de pupillenschool op Java?
Foto 3 is ook met de twee dochters van Jacob junior. De oudste heette Jacoba en ze ging met haar man begin dertiger jaren naar Nederland, waar het gezin bleef.
De jongste dochter staat hier in communiekleding. In die jaren mochten kinderen van 11/12 jaar de eerste communie in de katholieke kerk ontvangen en daar werd een hele plechtigheid van gemaakt, mét speciale kleding.
Deze foto moet van 1907 zijn. In 1910 wijzigde Paus Pius X de communieleeftijd tot 7/8 jaar.
De communicante heette Trijntje met roepnaam Trien.
Trijntje was een veel voorkomende naam in de familie en het West-Friesland van opa Jacob Krab.
Zij beheerde later het Park Hotel in Fort de Kock, waar haar vader overleed.
Jacoba was al in Nederland en Trien kwam na de oorlog.
Elke dag Indisch nieuws en wetenswaardigheden. Verslagen van kumpulans, verwijzing naar nieuwe boeken, updates van Indische sites, expo’s.
Van pasars tot en met het Indisch Platform .
Wat onze Indische gemeenschap aangaat, vindt u hier op indisch4ever.nu
!
Heeft u tips, een foto, een oproep of wilt u een column/pikiran schrijven,
jangan malu-malu.
Mail ons: indisch4ever@gmail.com
!
En ken je deze?:
