Lezingenserie over Nederlands-Indië

Geplaatst op 27 februari 2015 door Boeroeng

Tresoar en Leeuwarder Courant houden in maart drie lezingen over Nederlands-Indonesië.  De eerste op 4 maart is gewijd aan de laatste bestuurder van Nederlands-Indië, Huib van Mook.  Een week later komt Cees Fasseur om een inleiding te houden over Pieter Sjoerds Gerbrandy.    Lezingenserie over Nederlands-Indië – fryslân – LC.nl.

Dit bericht werd geplaatst in agenda - evenementen. Bookmark de permalink .

41 Responses to Lezingenserie over Nederlands-Indië

  1. Surya Atmadja schreef:
    7 maart 2015 om 12:18

    Jan A. Somers zegt:
    7 maart 2015 om 11:54
    De exacte cijfers: Volkstelling 1930: Europeanen alphabeet: 180.504 = 75,8 %; Indonesiërs alphabeet: 3.746.225 = 6,4 %. Kennis van de Nederlandsche taal: Europeanen 172.089, Indonesiërs 187.708
    ==================================================
    Pak Jan het klopt .
    Alleen moet men de term alphabeet beter beschrijven.
    Want als een Inlander de madrasah ( Islam school ) deed , en hij/zij Arabisch leer lezen en schrijven dan is hij/zij niet analfabeet .
    Het klopt ook wel dan velen(kinderen van de TANI/ Arbeider ) niet eens de Ongko Loro school kunnen bezoeken( 2de klasse school) .Velen gaan gewoon naar sekolah Djongkok of thuisonderwijs genoten.
    Zelfs bij de “geletterden”moet men verschil maken of je laag geletterd ben of niet , want een HBS kan ook Hogere Bandungan School betekenen(wink).
    Heb ergens gelezen dat in 1944(?) er 400.000 Inheemsen de Nederlandse taal kende , en daarna werd de aantallen minder tot 100.000 .
    De meeste oudjes zijn al lang overleden ( heb nog een paar tantes).
    Zelfs STA( Soetan Takdir Alisjahbana) had iets over een getal van iets meer dan 1.900.000 , staat ergens in het boekje Djalan ke Barat van Dr Kees Groeneboer .
    http://en.wikipedia.org/wiki/Sutan_Takdir_Alisjahbana

    De statistiek ging verder tot 1940-1941 , werd pas uitgegeven in 1947 .

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      8 maart 2015 om 11:51

      Ik ken de bij de Volkstelling 1930 gehanteerde criteria voor ‘alphabeet’ niet, maar dat zal in de archieven te vinden zijn. Ga ik niet doen. En inderdaad is er tussen 1930 en 1942 heel veel gebeurd. Het “Verslag van de Commissie tot bestudeering van staatsrechtelijke hervormingen” (Landsdrukkerij 1941 Batavia) gaat in detail verder tot 1939. Dat verslag is een prachtige bron voor heel veel zaken uit de vooroorlogse samenleving en was bedoeld als aanzet voor de na-oorlogse hervormingen.

      Beantwoorden
  2. Surya Atmadja schreef:
    1 maart 2015 om 12:26

    Salaris schaal: Europees; Menadonees en Ambonees; Javanees, Soendanees en Timorees.
    Sergeant ekl bestond toen al, bv Europees sgt ekl met een salaris van f. 250 en Jav sgt ekl f.150 met dezelfde plichten en verantwoording. Voor Menadonezen en Ambonezen iets hoger dan Javaanse etc.
    Bron : Java Post,posting van Pak Soedibyo, gericht aan : Kepada si Bo,in topic Jacht op schildpad.
    Als ik zo lees , hadden de Knil-ers redelijk goed .
    En de Kromo (den gemeenen Javaan) verdienen een paar benggols per dag.

    Beantwoorden
    • bokeller schreef:
      2 maart 2015 om 10:44

      Pak Surya,
      Is dat geen idee om de ongelikheid bij het zelfde werk
      nu niet terug te eisen.
      Moet kunnen die Hollandse en Indo
      uitbuiters ze leven nu nog.
      Wat hadden ze hun bedienden aan een fooitje
      gegeven.
      U moet ook geen tips over goedkope reis/verblijf
      vertellen, En dat zo geprezen tawarren, afschuwelijk.
      Laat die Blanda;s maar diep in hun buidel tasten
      Als ze naar hun Koloniale uitgezogen verleden
      terugkeren.
      Maar wel hier blijven om de vinger aan de
      pols te houden.
      Ik sta volkomen achter U en ik weet er nog
      een paar te wonen ook.
      Itu dia pukul terus
      siBo

      Beantwoorden
      • Surya Atmadja schreef:
        2 maart 2015 om 11:13

        Pak Surya,
        Is dat geen idee om de ongelikheid bij het zelfde werk
        nu niet terug te eisen.
        Moet kunnen die Hollandse en Indo uitbuiters ze leven nu nog.
        —————————————————————————————–
        Hoe toh Pak Bo , de lezingen gaat over froeher, Nederlands(Oost) Indie.
        De jonge Indonesiers van nu hebben niks te maken met pan froeher .
        En de Nederlanders die nu de Indonesiers helpen om banjir te bestrijden en andere zaken in petrochemische industries etc zijn zakelijk en geen last hebben van VOC mentaliteit, en hun Indonesische gesprek/zakenpartners zijn ook goed gestudeerd etc .

      • bokeller schreef:
        2 maart 2015 om 12:44

        Pak Surya.
        Jangan mundur . Bewisstukken genoeg
        Bronbeek,één bron van directe gegevens en
        uit Indonesische gegarong artikelen.
        Ik weet de weg blindelings te vinden
        En de Gouden koets kan je ook op de goede
        weg helpen.
        Nederlanders hebben op Inyernet hun Roots
        vemeldt en helemaal uit gesponnen.
        Nah Bukti nya te over maar jangan lari.
        Pukul Terus.
        En GEEN TIPS meer geven ook niet over
        Indonesisch heerlijk eten ed,
        Laat ZE maar beras mettah naar binnen werken.
        Suggesties/ aanbevelijngen te over op I4e
        siBo

      • van Beek schreef:
        7 maart 2015 om 21:50

        “Moet kunnen die Hollandse en Indo
        uitbuiters ze leven nu nog.”

        Die leve inderdaad nog Toewan besar Bokeller.

      • van Beek schreef:
        8 maart 2015 om 12:50

        Wat wilt u hier toch meezeggen? Ik ben rond de 15 keer geweest in Indonesie. Heb nog geen problemen ondervonden waar ik tegen aanloop om niet meer te gaan. Bent u ooit eens teruggeweest? Waarschijnlijk negatieve ervaringen ondervonden. Was zeker anders dan toen vroeger tempo doeloe, toen u nog bisa perintah-perintah en berteriak-berteriak kepada djongos-djongos. Dia orang nda dengar lagi kepada toewan besar bo keller? Sakit hati?

    • ellen schreef:
      2 maart 2015 om 14:23

      Er was religieus onderscheid bij het KNIL. Christen-soldaten kregen meer salaris, en schoenen. Te erg, toch.

      “De wet zelve wakkert het aan. Het leger heeft soldaten noodig en de Ambonnees met zijn wild Alfoerenbloed is een uitstekend soldaat. Elke Ambonnees. Maar de wet maakt een onderscheid : de christen-Ambonnees is de beste. Om dat duidelijk te maken geeft zij den Christen 200 gulden als handgeld, terwijl de Mohammedaan maar 60 gulden krijgt. En behandelt zij den Mohammedaanschen soldaat in het hospitaal als inlander, samen met Javanen, en den Christen-soldaat als Europeaan, samen met Hollanders. De Christen-Ambonnees is ‘gelijkgesteld’, hem ‘competeeren’ dingen waarop de Europeaan recht heeft en de inlander niet.”
      (Bron: Natuur en menschen in Indie, geschreven door Augusta de Wit, 1914)

      Toch ben ik ook niet blij met uw wolkenkrabbers voor de nazaten van Kromo, o.a. in Djakarta. Is dat geen schone schijn?

      Beantwoorden
      • Loekie schreef:
        2 maart 2015 om 14:51

        Zelfde boek, blz 411:

        “De Christen-Ambonnees is ,gelijkgesteld,” hem ,competeeren”
        dingen waarop de Europeaan recht heeft en
        de inlander niet.
        Natuurlijk zijn de gevolgen allerbedroevendst . Natuurlijk
        wordt een geregelde knoei-handel gedreven
        met namen en doop-ceelen (bad-briefje is de inlanderterm,
        letterlijk vertaald), waardoor Mohammedanen
        zoo handgeld trachten in te palmen in plaats van
        f 6o, en zijn aanklachten, onderzoek vanwege de
        justitie en veroordeelingen tot gevangenisstraf wegens
        vervalsching van staat aan de orde van den dag .
        Natuurlijk loopen de Christen-negorijen leeg van
        krachtige mannen, en blijven er niet dan grijsaards,
        mismaakten en lepra-lijders over als (mogelijke)
        beoefenaars van een ambacht . Natuurlijk komt het
        aan het Christendom allerminst ten goede, wanner
        eerzucht en geldzucht tot beweegredenen worden
        gemaakt voor het toetreden tot de gemeente der
        Christenen.”

      • RLMertens schreef:
        8 maart 2015 om 22:48

        @Loekie. Hoe verging het de Inlandse Knil militairen tijdens de Japanse inname/ bezetting? En na de Japanse bezetting?

      • Surya Atmadja schreef:
        2 maart 2015 om 16:35

        ellen zegt:
        2 maart 2015 om 14:23
        Toch ben ik ook niet blij met uw wolkenkrabbers voor de nazaten van Kromo, o.a. in Djakarta. Is dat geen schone schijn?
        ————————————–
        Effe antwoord geven, ik ook niet , nooit gedacht dat ik ooit bivakkeer in een kandang burung (duivenhok) .Maar nood breekt wet.Het is noodzaak , geen schone schijn.
        Gewone huizen, laagbouw vooral in Centrum(Jakarta Pusat ) is niet te betalen voor een arme AOW-er+ kleine bedr.pensioen.

        @ Pak Bo, wie weet in de toekomst zie je een kleine Indonesier die met bloknote/pen en meetlint plus Japanse calculator ergens lopen/sluipen .
        Inventarisatie maken in Bronbeek omdat hij meende de waarde van gerobak sapi van zijn opa terug te vragen.(wink)
        Katanya afgepakt door de KL of KNIL.

      • bokeller schreef:
        2 maart 2015 om 17:03

        Pak Surya.
        Niks later , Nu ! Waarom terug krabbelen
        Nu alle gegevens op Uw boekenplank liggen.
        En het belangrijkste Geen TIPS meer geven
        geen Tawarren leren,
        Laat de zgn RIJKE toeristen maar de karige pot
        Rode rijst met gérèh en op een tikar knorren.
        moesten die uitgebuite Javanen ook doen en nog
        wel geprezen dat je ze daarmee Blij maakt
        Ajo 2 Laat ze een poepje van eigen pantat ruiken
        Pukul Terus
        siBo

      • bokeller schreef:
        8 maart 2015 om 22:00

        . Ellen.zegt
        (Bron: Natuur en menschen in Indie, geschreven door Augusta de Wit, 1914)
        Na de oorlog,werd in Padang door een Surinaamse medewerker
        van de firma ”Geo Werry” (?) de Hr. de Boer een KNIL-legertje
        van pakweg 15/20 man Indonesiërs waaronder ik
        (alles wat enigszins Nederlands was werd geëvacueerd)
        gecreëerd.
        Mijn vader werd als sergeant aangesteld en de hr,de Boer
        liep als Luitenant rond.
        Schoenen hadden de meeste dappere soldaten niet
        maar een petje,met Nederlandse leeuw op onderscheidde
        ons van het ”gewone” volk.
        Wij kregen een knil karabijn met 5 patronen en beveiligden
        het complex tegen handgranaten gooiende fanatiekelingen.
        De Britten kwamen wel kijken,als wij om hulp vroegen
        /Meer niet !
        Daarbij kregen we een extra Rapwi -rantsoen
        en een slaapplaats op een tikar in een
        schoolgebouw de Don Bosko school.
        Een paar maanden daarna werd pas het
        Detachement Padang opgericht,en de regeling
        werd wat beter. dus ook kleding/legering ed..
        siBo

  3. Huib schreef:
    1 maart 2015 om 09:24

    Het is te hopen voor Kromo dat hij in die wolkenkrabbers kan wonen en niet in de slums.

    Maar wie wonen er dan in die slums en wat te zeggen van al dieIndonesische bootvluchtelingen richting Australie en N. Zeeland waar de marine van die landen hun handen vol aan hebben om ze weg te houden?
    Trouwens in Europa en Nederland zitten er ook genoeg die liefdevol worden opgevangen.
    Huib

    Beantwoorden
    • Surya Atmadja schreef:
      1 maart 2015 om 11:28

      Huib zegt:
      1 maart 2015 om 09:24
      Het is te hopen voor Kromo dat hij in die wolkenkrabbers kan wonen en niet in de slums.
      =================================================
      Pak Huib, ik heb over de nakomelingen(kleinkinderen) van Kromo.
      De topic gaat ook over Nederlands Indie ( pan froeher) dus over “Kromo”, Indische Nederlanders, totoks etc .

      Beantwoorden
      • bokeller schreef:
        1 maart 2015 om 11:54

        Pak Surya
        De Hollandse Kromo ,had het ook niet gemaakkelijk
        gehad.
        Als soldadoe sadja hier in Nederland, heb ik veel gezien
        van deze gobang(!) verdieners.
        siBo

  4. Surya Atmadja schreef:
    1 maart 2015 om 00:39

    https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html

    http://knoema.com/nwnfkne/world-gdp-ranking-2014-data-and-charts

    Froeher woonde Kromo in een gedek huisje en verdienen ze 1 of 2 gobang per dag .
    Nu kunnen de kleinkinderen van Kromo in wolkenkrabbers wonen .
    http://www.podomorocity.com/

    Beantwoorden
  5. P.Lemon schreef:
    1 maart 2015 om 00:27

    Maar als je een andere bril opzet…

    Factor Indonesië niet onderschatten

    De middenklasse in Azië groeit aan een razendsnel tempo en vaak over daarbij één land over het hoofd gezien. We mogen namelijk de factor Indonesië niet onderschatten, een land dat maar al te vaak in de schaduw van China en India achterop blijft hinken.

    Tegen 2030 zal Indonesië maar liefst 90 miljoen mensen toevoegen aan de middenklasse, de klasse die als de big spenders bekend staat. Alleen in China en India zal de middenklasse nog sneller groeien.
    http://slimbeleggen.net/middenklasse-in-azie-groeit-aan-een-razendsnel-tempo/35108/

    Beantwoorden
    • Loekie schreef:
      28 februari 2015 om 23:13

      Da’s oud nieuws: de rijken worden rijker, de armen armer. En niet alleen in Indonesie.
      Maar als je er iets aan wilt doen: Markus 10:21:
      “ga heen, verkoop alles, wat gij hebt, en geef het den armen”.

      Beantwoorden
      • RLMertens schreef:
        1 maart 2015 om 21:43

        @bokeller/Loeki; Ook in Nederland. Zie het aantal voedselbanken neemt toe. Zelfs het aanbod neemt toe(?) En de kwaliteit ook(?) Zelfs de kwaliteit van de afhalers(?) Die komen nu zelfs per auto((?)Om hoeveelheden in te slaan(?) Voor wie? Voor andere voedselbanken? Om er rijker van te worden? Of om de leer van Markus toe te passen?
        Of…?

    • eppeson marawasin schreef:
      1 maart 2015 om 23:36

      Markus 10; zo ‘old school’ en utopisch. Doe mij maar de jihadist die zijn zakat over zijn nissab uitgeeft. ‘Verricht de salat en brengt op de zakat en buigt met de buigenden.’(2e Soera Al-Baqara vers 43)

      e.m.

      Beantwoorden
    • Cap van Balgooy schreef:
      28 februari 2015 om 20:29

      Het is wel grappig (?) dat ik de naam Gerbrandy zie. Toevallig heb ik hem enkele keren gesproken. De wereld is toch naar klein.
      Cap

      Beantwoorden
    • Loekie schreef:
      28 februari 2015 om 21:43

      Het staat eenieder vrij te denken wat hij wil.

      Beantwoorden
    • Huib schreef:
      1 maart 2015 om 09:16

      Ik lees o.m. LEVENSVERWACHTING 69 JAAR!!!
      op de door Bo geplaatste site Membantu.nl
      Maar die weduwes waren natuurlijk de uitzonderingen die de regel bevestigen.
      Huib

      Beantwoorden
      • Mas Rob schreef:
        1 maart 2015 om 13:23

        Wat een zuur commentaar weer, Huib. Hebben die weduwes van Rawagede en Zuid-Sulawesi u iets aangedaan, dat u het niet kan laten om bij een niet-gerelateerde post nukkig en wrokkig te reageren?

        Voor de goede orde “levensverwachting” is een statistisch gemiddelde. Een bevolking geplaagd door relatief kindersterfte – gelukkig is die in Indonesië dalende – zal een lage gemiddelde levensverwachting kennen, maar dat cijfer zegt weinig over de gemiddelde verwachting hoe oud mensen zullen worden zodra zij de volwassenheid hebben bereikt. Ook zegt een statistisch gemiddelde niets over hoe oud een individu zal worden, dit nog afgezien van het feit dat slechts een fractie van de weduwen nog in leven waren toen de rechtszaken speelden.

  8. Mas Rob schreef:
    28 februari 2015 om 01:07

    “Indië verloren Rampspoed geboren, Studium Generale 2015”. Voor meer informatie, zie: https://www.tresoar.nl/agenda/pages/studium-generale-2015,-i.aspx#/?returnTo=/Pages/NieuwsEnAgenda.aspx

    Beantwoorden
    • bokeller schreef:
      28 februari 2015 om 08:00

      Zou er al een lezing zijn gehouden
      bijv.” Indië verloren,-Nederland herboren ”
      En dat kan je van gewezen welvarend Indië
      niet zeggen.
      siBo

      Beantwoorden
      • Loekie schreef:
        28 februari 2015 om 09:04

        Er is wel een lezing geweest met de titel: “Het koloniale heimwee naar de goede oude tijd ofwel toen de inlander nog naar ons luisterde”.

      • Surya Atmadja schreef:
        28 februari 2015 om 10:19

        bokeller zegt:
        28 februari 2015 om 08:00
        Indië verloren,-Nederland herboren ”
        En dat kan je van gewezen welvarend Indië
        niet zeggen.
        ————————————————————————————
        Adoeh, hoe toh dese.
        Indonesia is nu ook welvarend,democratisch etc etc .
        Kromo den gemeenen Javaan heeft een minimumloon, zijn kinderen kunnen naar school , dokter , generaal of mss president worden.

        Doet me denken aan tempo doeloe verhalen , en de beroemde liedje van Tante L ( Arm Den Haag) .
        “de klank van krontjong en gammel land”.

      • Jan A. Somers schreef:
        28 februari 2015 om 10:56

        Sinds de jaren dertig was Nederland voor Indië niet meer het grootste exportland. De afscheiding van Indonesië was heel nuttig voor Nederland, men begon veel ruimer te denken over mogelijkheden elders, de wereld bleek groter te zijn dan alleen maar Indonesië. Met succes.

      • RLMertens schreef:
        1 maart 2015 om 21:49

        @bokeller; ad. membantu; – lezen en schrijven 90%! Toen we Indonesië verlieten was 98% analfabeet.

      • Jan A. Somers schreef:
        7 maart 2015 om 11:54

        De exacte cijfers: Volkstelling 1930: Europeanen alphabeet: 180.504 = 75,8 %; Indonesiërs alphabeet: 3.746.225 = 6,4 %. Kennis van de Nederlandsche taal: Europeanen 172.089, Indonesiërs 187.708. Andere cijfers zijn er volgens mij niet.

      • RLMertens schreef:
        28 februari 2015 om 21:38

        @bokeller;’…gewezen welvarend Indië…? ‘Door die welvaart zag men in die tijd overal alleen maar welvarende Inlanders’.(?) Vanwaar dan die geweld/haat explosie na 1945?

      • bokeller schreef:
        28 februari 2015 om 21:40

        http://www.membantu.nl/membantu/indonesie
        Mss,hier wat duidelijker
        siBo

Laat een reactie achter op Surya Atmadja Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *