27 febr 1942 Slag in de Javazee

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

24 Responses to 27 febr 1942 Slag in de Javazee

  1. Boeroeng schreef:

    Terzijde: Oscar Drijber was een neef van Conrad Emile Helfrich

  2. LTZSD2KMR marinenummer 19120 schreef:

    Ter afsluiting:

    In mijn reactie van 15 maart is aangegeven   dat de Engelse kruiser HMS Exeter tijdens de Slag in de Javazee zwaar beschadigd en beschermd door de torpedobootjager Hr. Ms. Witte de With  naar Soerabaja geëscorteerd werd. (boek blz.72)

    De auteurs Enthoven en Boer bekritiseren het besluit van SBN Doorman om een torpedobootjager  ter bescherming van een beschadigd schip mee te sturen.  Daarentegen wordt  deze  order door de Marine-historicus KLTZ Bosscher positief gebeoordeeld. SBN Doorman geeft tijdens de Slag in de Javazee ook een andere order:  HMS Encounter pikte  drenkelingen van de Hr. Ms. Kortenaer op en evacueerde deze naar Soerabaja (boek blz.76).

    Deze 2 orders gezamenlijk kunnen positief worden  geïnterpreteerd:  SBN Doorman  offerde  2 torpedobootjagers op om mensenlevens  te sparen. Dit tekende het karakter van de marine officier Doorman. Kennis Is Macht (KIM), Karakter Is Meer (KIM) staat niet voor niets in het zaaltje van de adelborsten op het KIM Koninklijk Instituut voor de Marine in Den Helder. 

    De auteurs Enthoven en Boer  daarentegen schrijven in hun aanvechtbare conclusie bij het hoofdstuk: “De Slag in de Javazee leidde tot een grote nederlaag. Dit had verschillende oorzaken die terug te voeren zijn op de persoon van SBN Doorman.  Die was al vòòr de Slag gedeprimeerden, leed daarnaast aan difterie. Hij had ook een drankprobleem.”

    Het menselijke aspect: Na het sneuvelen van SBN Doorman konden zijn weduwe Isabella J.J.J. Doorman geboren Heyligers, hun zoon Theo en  vrouwen van andere marine-officieren met een vliegboot naar Australie vluchten.  Terwijl hun vliegboot en andere vliegtuigen waren geankerd in de Roebuck Bay bij Broome, werden deze aangevallen door Japanse jachtvliegtuigen.   Bij de aanval werd de weduwe  van KLTZ Lacomblé, commandant van Hr. Ms. De Ruyter, dodelijk gewond. 

    • wanasepi schreef:

      SBN Doorman geeft tijdens de Slag in de Java zee ook een andere order”

      Volgens article 11,12 en 18 van de1910 “Salvage Convention” had Doorman geen keus om geallieerde drenkelingen op te pikken. Hij zou zelfs Japanse drenkelingen moeten redden als dat veilig gedaan kon worden.

      A.Olive

    • ronmertens schreef:

      @LTZSD2KMR; ‘ter afsluiting etc.’- Wat voor zin heeft in feite(!) deze zeeslag gehad? Een hele vlooteskader ten onder met zovele slachtoffers! Voor wat? – De Koninklijke Marine, die na het echec het voortouw nam om de geschonden imago op te poetsen met ; ‘ ik val aan volg mij ….!’ Met zelfs een MWO onderscheiding voor Doorman…. De naam van een vliegdekschip…. Over KIM= kennis is macht gesproken!

      • Robert schreef:

        Vele helden sneuvelden bij die zeeslag! Van “laag” tot “hoog”. Allen verdienden een onderscheiding die velen waarschijnlijk niet verkregen omdat zij “te laag” in rang en “ras” waren.

  3. LTZSD2KMR marinenummer 19120 schreef:

    @ R. Enthoven en P.C. Boer

    Epiloog: verdere inhoudelijke opmerkingen 

    Citaat boek blz.47/48 :gen.maj. Van Oijen , commandant van de Militaire Luchtvaart van het KNIL dacht dat er nog een kleine kans was Java  door de inzet van geallieerde luchtstrijdkrachten te behouden. Uit analyses van de Japanse opmars bleek namelijk dat de Japanse strijdkrachten niet werden ingezet zonder luchtoverwicht.”  Van Oijens’ strategie was gericht op voortijdige uitschakeling van de Japanse luchtmacht, zodat haar  Landmacht niet in staat was Java binnen te vallen. Maar de gehele Nederlands-Indische legertop dacht er anders over, verwaarloosde de verdediging van  vliegvelden in de Buitengewesten (Sumatra, Celebes, Ambon).  Japanse strijdkrachten rolden eenvoudigweg de verdediging van deze vliegvelden op.  Japan Bezat toen een superieur  luchtoverwicht in Nederlands-Indie.

    Schout-bij-nacht Karel Doorman was zijn tijd ver vooruit. Hij was een moderne vlootstrateeg. Met zijn strategisch inzicht en ervaring als commandant van de Marine Luchtvaart Dienst MLD erkende hij niet alleen het belang van luchtverkenning maar ook van de bescherming van eigen vliegtuigen tegen Japanse bommenwerpers.

    Ondanks dat blijven auteurs R. Enthoven en P.C. Boer  stug volhouden  dat  vice-admiraal Helfrich zijn ondergeschikte  Doorman diende  te vervangen.  Als vervanging dachten Helfrich  en  de Amerikaanse rear-admiral W.A. Glasford aan  de Australische commodore J.A. Collins, voor wie zij groot respect hadden (boek blz.49). Maar met alleen respect houd je geen enkel Japans vliegtuig tegen. 

    Schout-bij-nacht Doorman kreeg posthuum gelijk.  Enige maanden na de Slag in de javazee vond de slag bij Midway plaats. Vliegtuigen van 3 Amerikaanse vliegkampschepen, USS Enterprise, Hornet en Yorktown vielen de Japanse overmacht aan.  Ten  koste  van één Amerikaans vliegkampschip werden vier Japanse vliegkampschepen,   de  Akagi, Hiryu, Kaga en  Soryu  tot zinken gebracht. Deze Slag toont overduidelijk aan dat de rol van slagschepen uitgespeeld was, schepen waaraan  vice-admiraal Helfrich zoveel waarde hechtte.

    De Slag bij Midway was het keerpunt van de oorlog in de Pacific.  Japan was letterlijk en figuurlijk op de terugtocht en capituleerde 3 jaar later.   

    Als het boek “de Javazee campagnes” in het geheel van de Maritieme Krijgsgeschiedenis was gekaderd, dan was de handelswijze van Schout-bij-nacht Doorman wellicht begrijpelijk geworden. 

  4. LTZSD2KMR marinenummer19120 schreef:

    Zwaar Krupp-luchtafweergeschut of een Carden-Lloyd amfibische tank tegen met bamboe speren gewapende pemoeda’s? Het sprookje over de KNIL als paramilitaire poltiemacht mag  voorgoed in de Fabeltjeskrant. 

    Vice-admiraal Helfrich beschikte  in Nederlands-Indïe over een aanzienlijk aantal onderzeeërs. In zijn maritieme strategie mankeerde de gecombineerde inzet ervan tijdens de Javazee campagnes! 

    Het vlooteskader van Doorman ontbrak  intelligence van zijn Marine Luchtvaart Dienst MLD en van de Marinestaf (Koenraad/Van Waning).  De Militaire Luchtvaart van KNIL-gen.maj. Van Oijen was niet in staat op eigen “grondgebied” Doormans ‘ vlooteskader effectief te beschermen tegen Japanse luchtaanvallen. Het gebrek aan coördinatie op centraal niveau kwam  Karel Doorman duur te staan.

    R. Enthoven benadrukt ten overvloede dat talloze bronnen zijn geraadpleegd voor het narratief over de privépersoon  Karel Doorman en over de Slag in de Javazee. In boeken en artikelen worden vele Marine-officieren en andere getuigen geciteerd, die het verhaal vertellen vanuit hun perspectief. In hun laatste boek komt captain T.H.  Binford Commander Destroyer Division 58 aan het woord (blz.11/12). Vreemd genoeg ontbreekt de bronvermelding!

    In  de US Navy Archives is niet alleen het gehele verhaal  van captain T.H. Binford  te lezen  maar ook  dat van Captain Welford C. Blinn, commandant van de USS Pope, een schip van het Amerikaanse flottielje en het verhaal van Commander H.E. Eccles  over de  Amerikaanse maritieme strategie.

    https://catalog.archives.gov/search?q=Battle+of+the+Java+Sea&rows=20

    Vermelding van records van het US Navy History and Heritage Command is aan te bevelen:  https://www.history.navy.mil/research/archives.html

    Als bron van maritieme kennis over de Royal Navy=Britse marine zijn de records van de Royal Navy Research Archive onontbeerlijk https://www.royalnavyresearcharchive.org.uk

    Last but not least mogen de records van de Australian Navy niet worden vergeten. Nederlandse historici lijken deze archieven te mijden:   https://www.navy.gov.au/about-navy/history/researching-navy-history

    Conclusies

    Aan de auteurs R. Enthoven en P.C. Boer  is te danken dat de vier maritieme acties onder leiding van SBN Karel Doorman  met elkaar in verband worden gebracht.  De inzet van de Koninklijke Marine staat bekend als de Javazee campagnes.

    Als US Navy, Royal Navy en Australian Navy-archieven zouden zijn geraadpleegd dan hadden de auteurs R. Enthoven en P.C. Boer het Amerikaans, Australisch en Brits maritiem perspectief kunnen weergeven. Een meerzijdig maritiem krijgskundig visie had meer  recht gedaan aan de  persoon en Marine-officier Karel Doorman

    Hoogstwaarschijnlijk had dit geresulteerd in een genuanceerd en verantwoord oordeel over het optreden van Schout-bij-nacht Karel Doorman en zijn vlooteskader tijdens de Javazee campagnes. 

    Het verzoek aan de commissie die zich bezighoudt met de Nationale Herdenking 15 augustus 1945  is de geallieerde slachtoffers van de Javazee campagnes bij de herdenking in 2024 aandacht te geven.

    Luitenant ter Zee van Speciale Diensten der tweede klasse  van de Koninklijke Marine Reserve LTZSD2KMR marinenummer 19120

  5. LTZSD2KMR marinenummer 19120 schreef:

    De militaire leiding in Nederlands-Indie:  KNIL-legercommandant Ter Poorten De Japanse strategie van de aanval op Nederlands-Indie met haar rijke aardolievoorraden was gericht op het verkrijgen van luchtoverwicht door snelle verovering van de belangrijkste vliegvelden op Palembang (Sumatra), Kediri (Celebes) en Ambon.  Door een gecombineerde aanval van lucht-, zee- en landstrijdkrachten bezette Japan zonder al te veel tegenstand deze vliegvelden.  De Japanners werden onbedoeld door de ondoordachte strategie van het KNIL geholpen. De KNIL legercommandant Ter Poorten had om verspilling te voorkomen, zijn kleine troepenmacht geconcentreerd op het hoofdeiland Java. Daardoor liet hij de Japanners onbedoeld vrij spel in de Buitengewesten met alle noodlottige gevolgen van dien.

    Zodoende was het voor Nederland belangrijkst eiland Java door de Japanse luchtmacht gemakkelijk omsingeld. De Jappen konden nu ongestoord vliegvelden en andere doelen op het eiland Java bombarderen.  Het hoofdkwartier van het KNIL werd door de luchtbombardementen verplaatst van Batavia naar Bandoeng. 

    De auteurs Boer en Enthoven schenken aan zo’n onbelangrijk detail als militaire strategie onvoldoende of geen aandacht. Zij geven op blz.45 enigszins cryptisch aan dat het de VERDIENSTE van  (KNIL) gen. maj. Van Oijen van Java Air Command (Militaire Luchtmacht van het KNIL) was geweest, dat hij lang heeft weten te voorkomen dat Japan een absoluut luchtoverwicht boven Java wist te bereiken. Uit geen argument in het verhaal van de auteurs blijkt dat deze KNIL-officier er iets aan deed om de Japanse plannen te dwarsbomen. 

    De militaire leiding in Nederlands-Indie Koninklijke Marine: vlootvoogd Helfrich De Japanners voerden niet alleen ongestoord verkenningen uit naar het vlooteskader van SBN Karel Doorman, maar dwarsboomden ook luchtverkenning van de MLD en Militaire Luchtvaart van het KNIL.  Daarbij werden zij gesteund door de slordig, onhandig en langzaam werkende stafchef van de Marine-commandant Koenraad in Soerabaja, LTZ1 Van Waning ( boek blz.61)

    Op dezelfde incompetente LTZ1 Van Waning baseert de auteur Enthoven op selectief een lasterlijke uitspraak:   “Doorman was een terugtrek expert. Hoe heb ik dat gevonden. Op basis van datgene dat Van Waning direct na de oorlog heeft geschreven en voor de radio heeft gezegd.” 

    De chef van Doorman, Vice-admiraal Helfrich bemoeide zich herhaaldelijk  met de operationele, tactische activiteiten van het vlooteskader van Doorman (boek blz.11) , ook toen de Amerikaanse admiraal Hart de directe  commandant van Doorman was (boek blz14). 

    Helfrich gaf  de vookeur aan artillerieduels tussen oorlogsschepen. Hij had  als strategie d.m.v.  “hit and run” actie  Japanse bovenwaterschepen aan te vallen,  achteraf was dit strategisch plan niet goed (zie commentaar auteurs boek blz.33) 

    Helfrich zag  de cruciale funktie van vliegtuigen over het hoofd, althans hij schonk er geen aandacht aan. Daardoor onderschatte hij en zijn staf (Koenraad/Van Waning) het belang van de  coordinatie tussen Marine LuchtvaartDienst (Koenraad/Van Waning) en het vlooteskader van Doorman.. 

    Zowel de vlootvoogd Helfrich van de Koninklijke Marine als de KNIL-legercommandant lt.-gen. Ter Poorten waren ondergeschikt aan de Gouverneur-Generaal Van Starkenborgh. Volgens de Indische Staatsinrichting was Van Strakenborgh  Opperbevelhebber van de Strijdmacht in Nederlands-Indie.   De GG blonk niet uit in coördinerende activiteiten van zijn strijdmachtonderdelen.

    Met deze militaire hïerarchie diende Karel Doorman  en zijn vlooteskader, de Combined Striking Force CSF, het volste  vertrouwen te hebben.

    • Rob Enthoven schreef:

      Geachte anonimicus,                            Natuurlijk zijn er door het KNIL ook fouten gemaakt. Bijvoorbeeld de door U bedoelde vlliegvelden. Voor het overige was het KNIL natuurlijk geen echte legermacht, maar een paramilitaire poltiemacht die bedoeld was om de bevolking ‘rustig’te huden. Niet fraai wellicht maar wel de realiteit. Ook Helfrich heeftr fouten gemaakt. Al was het maar dat hij niet heeft door gezet om Doorman te vervangen. Het boek van de heer Boer en mij is in de historische en wetenschappelijke wereld goed ontvangen. Geen inhoudelijke kritiek geweest. Alleen wat anonieme berichtjes waar ik verder ook geen aandacht meer aan wil besteden. Vriendelijke groeten, Rob Enthoven

  6. LTZSD2KMR marinenummer 19120 schreef:

    Kort samengevat, het vlooteskader van Schout-Bij-Nacht Doorman bestond aan het begin van de Java campagnes uit achttien (18) oorlogsschepen inclusief het vlaggeschip Hr. Ms. De Ruyter.

    Oorlogsschepen die niet deelnamen  aan  de beslissende Slag in de Javazee waren:  

    • Hr.Ms. Kortenaer, uitgeschakeld, gezonken
    • Hr.Ms. Piet Hein, uitgeschakeld, gezonken
    • HMS Electra, uitgeschakeld, gezonken
    • HMS Jupiter, uitgeschakeld, gezonken (Nederlandse mijn)
    • Hr.Ms Van Ghent, uitgeschakeld, op rif gevaren
    • USS Marblehead, uitgeschakeld, zwaar beschadigd door Japanse vliegtuigbommen
    • Hr. Ms. Tromp, uitgeschakeld, zwaar beschadigd door zeegevecht
    • HMAS Exeter , uitgeschakeld, zwaar beschadigd  door zeegevecht
    • Hr. Ms. Witte de With begeleidde HMS Exeter naar Soerabaja 
    • HMS Encounter pikte  drenkelingen van de Hr. Ms. Kortenaer op en evacueerde deze naar Soerabaja

    Toen SBN Karel Doorman zijn laatste en moedige aanval plaatste op de overmachtige Japanse invasievloot bestond zijn eskader uit slechts 8 oorlogsschepen waarvan 4 Amerikaanse torpedobootjagers gebouwd in 1920, dus meer dan 20 jaar oud! 

    De auteurs van het boek ”De Javazee campagnes” beschrijven op meer dan uitgebreide wijze   de alom geuite kritiek op het leiderschap en capaciteiten van SBN Karel Doorman.  

    Maar hoe groot was het vertrouwen van diezelfde Doorman in de militaire top van Nederlands-Indie?

    Wat zeggen de auteurs Boer en Enthoven hierover?

    • LTZSD2KMR marinenummer 19120 schreef:

      Oeps, de tel kwijtgeraakt, correctie

      Hr. Ms. Evertsen, uitgeschakeld, op rif gezet en vernietigd.

      Dus in totaal 19 oorlogsschepen namen deel aan de Javazee campagnes!

    • ronmertens schreef:


      @LTZSD2KMR; ‘hoe groot was het vertrouwen etc.’ – Van heel Indië toen op Koninginnedag 31 aug.1941 op het Koningsplein te Batavia de complete weermacht; lucht-zee- en legermacht zich presenteerden. Hoe het met fiere- sonore stem van de commentator het bioscoop publiek de weermacht van Indië aan zich voorbij ziet gaan. Nederlands Indië was paraat. Groot was daarna de deceptie, toen in nog geen 1 week de overgave kwam. Met verbazing zag het Inlandse publiek hoe de Japanners op fietsen de steden binnentrokken. Prof.W.Wertheim met collega keken toe hoe Japanners Bandoeng binnen trokken; ‘zijn dat nou die kleine kombenige, met scheve ogen….? Je zou zo over hun heen kunnen plassen!’ Kadet Knil officier, later TNI officier Simatoepang; ‘het Knil streed de stijd; eerloos’- Het was een complete deceptie, die na oorlog natuurlijk opgepoetst moest worden. Vandaar; ‘ik val aan volg mij’ en alle daarna verschenen verhalen, boeken etc. Het einde van Indië was bezegeld!

    • Rob enthovcen schreef:

      Geachte LTZ en nog wat.                       In de tijd van mijn overgrootvader, officier bij de Koninklijke Marine verscholen de officieren zich niet op hun ktz en nog wat, maar was men was trots op zijn mooie naam, waar men dan ook graag voor uit kwam. U behoort blijkbaar tot een nieuwe generatie die het moet hebben van ktz.bd.en nog wat meer…. anonimicus. Zoals ook staat in het boek was Doorman wel gedwongen om na zijn snelle ‘vlucht’ terug te komen. Zoals de Australische auteur Carlton al zegt het was maar beter voor Doorman dat hij het niet overleefd heeft en ook de Amerikaan Hoyt suggereert dat.

      Nog even voor de goede orde het Karel Doorman fonds stelt altijd dat de commandant van de Exeter bij zijn terugkomst in Soerabaja tegen Van Waning en Koenraad gezegd zou hebben dat de wijze waarop Doorman de vloot leidde bij de Slag in de Javazee excellent was. Maar dat heeft Gordon helemaal niet gezegd. Ook al weer verzonnen door het NIMH en het Karel Doorman fonds en Koenraad en van Waning. Hij heeft gezegd The way in which he covererd our retreat (van de Exeter) was exellent. Dat kan kloppen Doorman was een terugtrek expert. Hoe heb ik dat gevonden. Op basis van datgene dat Van Waning direct na de oorlog heeft geschreven en voor de radio heeft gezegd. Daarnaast ben ik natuurlijk ook gaan zoeken in de collecties van het NIMH, of moet ik zeggen het NIMP. Daar vond ik het officiele verslag van Gordon aan de Engelse admiraliteit. Alleen waren daar grote delen zwart van weg gelakt. ik heb daar natuurlijk wel een kopie van gemaakt; om te lachen. Ik heb natuurlijk ook het niet zwart weg gelakte verslag van Gordon aan de Engelse admiraliteit gevonden met zware kritiek op Doorman.

      Wat Doorman dacht is vrijwel onbekend, dat stelt in ieder geval de Engelse marine historicus Marder.                             Vriendelijke groeten, Rob Enthoven renthoven@caserma.nl

  7. LTZSD2KMR (marinenummer 19120) schreef:

    1)De Amerikaanse admiraal Hart kwam tot de conclusie dat …..(Japanse) schepen aangevallen en vernietigd diende te worden en vanwege de kwetsbaarheid voor vijandelijke vliegtuigen in een nachtelijke actie (zie boek blz.11)

     2) De Britse generaal Wavell (opperbevelhebber ABDA Command) adviseerde het accent te leggen op de verdediging van Birma en Australie. De Combined Chiefs of Staff in Washington namen het advies van Wavell over en besloten dat Java verdedigd zou worden met de daar al beschikbare middelen (blz.45) 

    3) De Nederlandse admiraal Helfrich beval schout-bij-nacht SBN Doorman: “Dus je  blijft en je vecht het uit”( blz.52)

    Het vlooteskader, Combined Striking Force van SBN Karel Doorman zag er in eerste instantie indrukwekkend uit maar gaandeweg verloor het door allerlei oorzaken schepen:

    • HMAS Exeter zware kruiser 
    • USS Marblehead lichte kruiser
    • Hr. Ms. Tromp lichte kruiser
    • Hr.Ms Van Ghent torpedobootjager
    • Hr.Ms. Kortenaer torpedobootjager
    • Hr. Ms. Witte de With torpedobootjager
    • HMS Electra torpedobootjager
    • HMS Encounter torpedobootjager
    • HMS Jupiter torpedobootjager

    SBN Doorman gaf op het vlaggeschip Hr.Ms De Ruyter het sein “ All ships follow me”:

    • Hr. Ms.  Javazee lichte kruiser bouwjaar 1921
    • USS Houston zware kruiser bouwjaar 1929
    • HMAS Perth lichte kruiser bouwjaar 1936
    • USS Alden torpedobootjager bouwjaar 1919
    • USS Edwards torpedobootjager bouwjaar 1919
    • USS John D. Ford torpedobootjager bouwjaar 1920
    • USS Paul Jones torpedobootjager bouwjaar 1920

    Het sein “Ik val aan, volg mij” krijgt dan een volledig andere betekenis.

    De historici  Boer en Enthoven concluderen in hun boek De Javazee campagnes: “De grote nederlaag had verschillende oorzaken die goeddeels zijn terug te voeren op de persoon van de commandant van CSF het vlooteskader schout-bij-nacht Doorman. Die was al voor de slag gedeprimeerd en volgens vice-admiraal Helfrich leed Doorman daarnaast aan dysenterie. Hij had ook een drankprobleem (blz.77).” 

    De conclusie gaat meer in de richting van karaktermoord

  8. LTZSD2KMR (marinenummer 19120) schreef:

    Bijgaande video’s zijn het betere voorbeeld van een presentatie van een gecompliceerde zeeslag. Op basis van feitelijke gegevens wordt de Slag in de Javazee in een overzichtelijk historisch perspectief geplaatst en deze laten voor Dummies niets aan duidelijkheid te wensen over.

     “De Javazee campagnes” van de historici Boer en Enthoven is van een ander totaal ander kaliber, zij besteden minder dan twee (2) bladzijden aan historisch kader, voor stuurlui-aan-wal erg beknopt. Het boek is weliswaar rijk geïllustreerd met foto’s van oorlogsschepen, maar bladert men het boek door, dan ontbreken schetsen over het verloop van de de Javazee campagnes.  Voor een goed begrip en overzicht zijn deze essentieel.  Bij gebrek aan zulke informatie is een verantwoorde beoordeling van observaties van bij de campagnes betrokken Marine officieren onmogelijk. Zodoende lijken hun subjectieve waarnemingen uit zijn verband getrokken en instrumenteel d.w.z.  bevestiging van eigen gelijk  

    De schrijvers van het boek verliezen het   overzicht en storten zich in nutteloze details. Dieptepunt in het boek is het verhaal over de privé aangelegenheden van SBN Doorman (blz 52) : “Hij (VADM Helfrich) vond dat Doorman  er slecht uitzag. Doorman zou dysenterie hebben, dit overigens gecombineerd met overmatig drankgebruik. Daarnaast had Doorman problemen in de privésfeer. Zijn tweede meer dan 20 jaar jongere echtgenoot  zou in opspraak zijn gekomen vanwege een buitenechtelijke verhouding….. Zelfs in Batavia was dit bekend”! 

    Als infotainment zouden zulke insinuaties in het weekblad Privé op de juiste plaats zijn, maar de roddel is nu terug te vinden in een serieus te nemen boek!  Met het blad Privé is overigens niks mis. 

    N.B. De NIMH-video toont aan het eind een disclaimer: “ondanks dat deze impressie is gebaseerd op historische bronnen blijft het deels giswerk wat zich exact afspeelde gedurende de Slag in de Javazee. Sommige bronnen (Koninklijke Marine officieren?) spreken elkaar tegen. Ook is er op een paar luchtfoto’s na, geen beeldmateriaal bekend van de slag”. 

    De samenstellers van het boek sluiten in stijl af: “Doorman had bovendien nauwelijks oorlogservaring” (blz 81).  Wie wel? Zachtjes sluit ik de ingetrapte open-deur.

    • Rob Enthoven schreef:

      Beste anonimicus,                            U doet mij denken aan alle anonieme telefoontjes die ik heb gehad na onze eerste publicatie in het blad de Militaire Spectator 2019, nummer3 (ook op internet). Boze marine officieren, maar niet met open vizier.Maar goed.Ons boek van meer dan 100 pagina’s met een uitgebreid noten en bronnen overzicht wordt wat kleinerend afgedaan. Achteraf gezien was een kaart wel verstandig geweest. Tja het NIMH. In ieder geval haar rechtsvoorgangers liggen mede ten grondslag aan de structurele geschiedvervalsing. Toch maar spreken van het NIMP. Nederlands Instituut Marine Propaganda? Grapje, maar het NIMH stelt nog steeds dat Doorman met de gewonden in de kruiser De Ruyter ten onder is gegaan. Dat van de dysenterie wordt ook beschreven door De Jong. Onze eind bemerking dat Doorman geen orlogservaring had hebben we overgenomen uit allerlei verhalen van Bosscher en het Karel Doorman Fonds, die dat elke keer weer als verzachtend element opvoeren. Maar er waren wel meer met name buitenlandse marine officieren zonder oorlogs ervaring die het wel goed deden. ook Nederlandse trouwens. Dus bedankt wij zullen deze verzachtende omstandigheid nooit meer naar voren brengen. Wij hebben natuurlijk in de bronnen (deels zwart gelakt), dank U wel NIMH, maar toch weer elders volledig gevonden en de gehouden interviews natuurlijk allerlei zaken gevonden en gehoord. Sommige inderdaad sappig. Echter in het kader van het boek en de atikelen niet relevant, dus niet gepubliceerd. De buitenechtelijke relatie van de meer dan twintig jaar jongere mevrouw Doorman is echte wel relevant. Doorman was een hautaine en ijdele man die vele vijanden had in het officier korps van de Koninklijke Marine. Staat beschreven in het artikel ‘De benoeming van Karel Doorman tot schout-bij-nacht en eskader commandant. Hoe was dat mogelijk’ ‘in Mars et Histsria 2021 nr. 2. Er was dan ook veel leedvermaak bij de Nederlandse marine officieren over de escapades van mevrouw Doorman. Dat zal Doormans functioneren geen goed hebben gedaan. Kapitein-ter-zee b.d. A.G. Vromans stelt dan ook ‘De ellende komt over de loopplank aan boord’. Hij was van mening dat Doorman van boord moest. Het is mij bekend dat KNIL en marine officieren veel dronken. Echter Doorman dronk volgems zijn eigen ‘beroeps groep’ buitenissig veel. Niet voor niets stelt mevrouw Doorman dat als hij in een sloot valt dan komt hij niet meer boven. Bronnen. o.a. mevrouw Doorman, vice-admiraal b.d. De Vos van Steenwijk, Bosscher en Kroese. Dan het omkomen van Doorman. Op een vlotje, nou ja een kurken rand met daar onder een netje. Stonden tot hun nek in het water. Staat beschreven in het artikel ‘Heldendood Doorman een mythe’, Mars et Historia 2020, nummer 4. In dit artikel wordt ook aan gegeven dat er op de enige sloep met victualien sprake was van ernstige ongeregeldheden. De commandant van de sloep l.t.z. r. Bennink heeft odracht gegeven om de reddingslijn met de vlotjes, ook dat van Doorman door te snijden. Na de oorlog is eerst getracht een ondergeschikte daarvan de schuld te geven en daarna werd door de voorzitter van het Karel Doorman Fonds gesteld dat Bennink voor een groot dilemma sond! Ja, ja, dilemma opgelost, de sloep naar Java en de vlotjes naar…… Ik sluit mij aan met datgene dat kapiten-ter-zee Vromans stelt namelijk dat degene die odracht heeft gegeven voor het doorsnijden van de lijn, dus de officier Bennink voor de krijgsraad had moeten komen. Niet gebeurd. wat ik wel heb gevonden is dat Bennink daarna zijn leven lang door de Koninklijke Marine de hand boven het hoofd is gehouden, geholpen. Tja filmpjes en demo’s, propaganda materiaal van het NIMP. Dan toch maar beter veel details op basis van bronnen.                           Vriendelijke groeten, Rob Enthoven renthoven@casema.nl

  9. LTZSD2KMR (marinenummer19120) schreef:

    Battle of Java Sea : War Games: Zeestrategie voor Dummies, vooral de video  van het NIMH is instructief

    • Rob Enthoven schreef:

      Geachte nummer anoniem,

      Heeft het NIMH wellicht ook een dummi van de actie in Straat Badung, waar Doorman de rest van zijn eskader in de steek heeft gelaten en zoals vice-admiraal De Vos van Steenwijk stelt met onbegrijpelijke haast op Soerabaja is af gegaan.. Valt ook te lezen inhet boek en wordt niet meer ontkend.

      Spijtig voor U maar ook vele marine officiren, maar niet anoniem , delen inmiddels onze mening. Ik ben nogmaals bereid u alle stukken en bronnen toe te sturen.                              Vriendelijke groeten,                             Rob Enthoven

      Vriendelijke groetn,

  10. Rob Enthoven schreef:

    De belangrijkste slag was de slag in de Javazee, 27 februari 1942. Dit omdat die slag in feite het einde van de kolonie Indie inluidde. Zie het recent uitgegeven boek ‘De Javazeecampagnes van schout-bij-nacht Doorman’ van Enthoven en dr.P.C. Boer. In dat boek, dat veel positieve reacties heeft gehad, wordt op basis bronnen aangetoond dat deze uitval succesvol had kunnen zijn en dat de oostelijke Japanse transportvloot grote schade had kunnen worden berokkend.

    Rob Enthoven

    • Theo Stücken AlumArch TuD schreef:

      Dag Rob van Enthoven,

      Ik heb met veel belangstelling het stuk over De Slag in de Javazee gelezen in I4E van Boeroeng. Zal na 82 jaar de geschiedenis eindelijk worden aangepast? Wie weet…. De Slag in de Javazee met het ABDA eskader olv Karel Doorman is in mijn optie van de Nieuwe Koloniale Geschiedenis van Nederland als volgt gegaan: Een 3daagse zeeslag in de Javazee en tevens een onduidelijke rol van de Evertsen in die Februaridagen in 1942. Voor dpl. matroos Augustinus Stücken (mijn vader) onuitwisbare dagen voor de rest van zijn leven. Hij is nooit bij de Herdenking in de Kloosterkerk op 27 februari geweest noch bij de Nationale Herdenking op 15 augustus bij de waterpartij in Den Haag.

      Nogmaals ik hoop dat De Javazeecampagnes van Karel Doorman een zetje in de goede richting geeft aan de geschiedenis zoals die werkelijk is geweest.

      Met groeten Theo Stúcken

      • Rob Enthoven schreef:

        Beste Theo

        Hartelijk dank voor je reactie. Wist je dat vrij lang matrozen opzettelijk (schepelingen) niet zijn uitgenodigd voor herdenkingen of bijvoorbeeld de te waterlating van de nieuwe De Ruyter. Bij nadrukkelijke uitvraag bij bijvoorbeeld Bosscher door een schepeling naar adressen van andere schepelingen van De Ruyter kwam uiteindelijk, ook volgens Bosscher, na raadpleging van het (rechtsvoorganger van) NIMH het antwoord dat men dat niet wist. Onzin natuurlijk dat was zo na te gaan bij de pensioen administratie. Uiteindelijk heeft NIek Koppen voor zijn documentaie De Slag in de Javazee met veel eigen speuwerk de adressen weten te achterhalen. Bij de premiere van die film zagen veel oud schepelingen elkaar weer voor de eerste keer.Waarschijnlijk wilde de marine voorkomen dat de schepelingen zouden praten over de semi muitende situatie op de enige sloep met victualien, waarvan de reddings lijn met meer dan tien vlotjes is door gesneden.

        Mocht je overigens een exemplaar van het boek en ook het artikel ‘ Heldendood Karel Doorman een mythe’ in Mars et Historia 2020 nummer 4 wensen te ontvangen dan wil ik je dat graag toesturen. Dan heb ik wel een postadres nodig.

        Vriendelijke groeten,

        Rob Enthoven Muurbloemweg 111 2555 NE Den Haag renthoven@casema.nl

    • ronmertens schreef:

      @RobEnthoven; ‘ follow me etc.’- Zijn kleindochter Louise Doorman reageerde al in de Volkskrant 20-7-2011 met; ‘adm. Helfrich seinde 20/2-’42 aan Doorman: gij moet aanvallen voortzetten tot de vijand vernietigd is. Doorman voerde dit operatie bevel uit, wetende dat dit voor hem als vlagofficier een zekere dood tot gevolg zou hebben.’ En dan uw brief van de dag in de Volkskrant 29/1-’22; Karl Doorman was helemaal geen zeeheld! Doorman werd door Nederlandse(!) en geallieerde marine officieren gezien als onbekwaam en eufemistisch , met een groot gebrek(!) aan aanvalsgeest! Heeft Helfrich hem daarom juist deze opdracht gegeven; om te zien-/ervaren wat er van terecht kwam? – En dan nu het artikel in Historiek; een drinker etc. Hoe is het dan mogelijk dat de Koninklijke Marine deze man het volk als held gepresenteerd heeft? Geschiedschrijvers Anthony van Kampen; ik val aan , volg mij! Piet Bakker: De Slag; de climax waarop Doorman met zijn vloot ten onder ging. – Doorman heeft zelfs postuum de hoogste MWO gekregen! Zelfs een vliegdek schip is naar hem vernoemd! Over geschied vervalsing gesproken!

      • Rob Enthoven schreef:

        Beste Ron,

        Hellfrich heeft een foute inschatting gemaakt. Hij dacht door Doorman onder curatele te stellen dat het (wellicht) wel goed zou komen. Helfrich was ook een nationalist, die toch wel graag een Nedrlandse commandant van het eskader zag. Hij heeft voor de oorlog getracht om Doorman uit Indie te verwijderen en hem bij Furtsner in Engeland te plaatsen. Furstner kende Doorman echter en had daar ook geen zin in.

        Helfrich wilde Doorman vervangen door Van Staveren die uiteindelijk wel een held was. Bij de repatriering van Batavia met het schip de Poelau Bras is hij wel bij een bombardement bij de gewonden gebleven en daarmee onder gegaan. Het trieste is eigenlijk dat er meerdere geschiktere kandidaten waren. Helfrci zelf, Van Staveren en Termijtelen en zelf Stöve Het is Doorman geworden.. Een echte held was ook Anton Bussemaker, de onderzeebootcommandant.

        Tja die hoogste MWO, pure Marine propaganda. Hij heeft hem gekregen vanwege zijn bekwame en dappere optreden. daar hebben Helfrich en Furster, die hem, beide niets vonden voor gezorgd. Mooie uitstraling voor de Koninklijke Marine. Zo is bijvoorbeeld Koenraad, die al voor de oorlog ook als zwak werd gezien, tijdelijk bevorderd tot schout-bij-nacht. Dit omdat hij commandan marine Soerabaja was en de Amerikanen en Engelsen daar zouden komen. Hij moest dus titulair een rangetje hoger. Hij heeft enorm geblunderd bij de Slag in de Javazee. samen met Van Waning, verantwoordelijk voor de foute berichtgeving aan Doorman dat de 15 geallieerde jachtvliegtuigen niet bedoeld waren ter dekking van Doormans eskader maar alleen om een bombardement met lichte bommenwerpers op de Japanse transportvloot te begeleiden. Doorman had overigens het goede bericht rechtstreeks uit Batavia gehad, maar schoot toch op zijn eigen lucht dekking (heel bekwaam). Daarnaast was Koenraad vergeten dat er een lange afstand verkenningsvliegtuig start klaar stond om voor Doorman te verkennen. Die heeft hij pas opgeroepen toen De Ruyter op de bodem van de zee lag. ( ook heel bekwaam)

        Koenraad is naar Australie uitgeweken en heeft daar en in Engeland de oorlog gevierd. een aaneenschakeling van recepties, feesten en golfpartijen (lees Jannie de Heer recensie van het boek “In de schaduw van de Javazee) van Theo Doorman. In dat boek noemt Koenraad overigens het KNIl maar een laf zootje. Na de oorlog heeft hij een heel hoge onderscheiding gekregen in de orde van de Nederlandse leeuw vanwege zeer gewichtige verdiensten. wat die gewichtige verdiensten waren wordt niet vermeld. Al die hoge onderscheidingen waren bedoeld om De koninklijke Marine in het zonnetje te zetten, vrij genant. Ook bijvoorbeeld Lacomblé heeft een hoge onderscheiding gekregen. Dit vanwege zijn bekwame en moedige optreden en ook dat hij met de kruiser De Ruyter ten onder is gegaan. Lacomblé was inderdaad bekwaam en ook moedig , maar de opstellers van het verzoek wisten aantoonbaar dat hij niet met De Ruyter ten onder is gegaan.Ik heb een inventarisatie van gemaakt van alle onderscheidingen en of ze wel helemaal klopten. Mocht je geinteresserd zijn dan kan ik je dat ook toe sturen.

        Natuurlijk de vraag van het waarom. ‘De marine heeft het goed gedaan en de landmacht en KNIL niet.Zo is de marine met propaganda in staat geweest om een groot aandeel van het naoorlogse defensie budget te bemachtigen.                     Vriendelijke groeten, Rob Enthoven

        Vriendelijke groeten,

        Rob Enthoven.

        Ik hoor graag van

  11. wanasepi schreef:

    Nederlands laatste zeeslag in de Oost was in 1962 met de slag bij Vlakke Hoek in de Arafura zee.

    A.Olive

Laat een reactie achter op Rob Enthoven Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *