Het leveren van olie uit Nederlands-Indië aan Japan had de Tweede Wereldoorlog in Azië kunnen uitstellen of misschien zelfs kunnen voorkomen. Dat betoogt althans historicus Cees Fasseur in ‘Eigen meester, niemands knecht‘, de biografie over Pieter Sjoerds Gerbrandy Telegraaf.nl.
Zie delen van dit boek op google
-
Elke dag Indisch nieuws en wetenswaardigheden.
!
Heeft u tips, een foto, een oproep of wilt u een column/pikiran schrijven, jangan malu-malu.
indisch4ever@gmail.com
!
En ken je deze?:
en 
- Het archief van Indisch4ever
is best wel te filmen !!
...................
...................
.......... Bekijk ook
de archipelsite
met honderden topics.
Zoekt en gij zult vinden. ! -
Indische portretten
ingezonden door de lezers.
-
Thomson
Nassauschool Soerabaja
Depok
Wie is deze familie
Wolff
Tankbataljon Bandoeng 1939
Is de bruid Günther?
Wilde en Waldeck
Brouwer en Hagen
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXX
Kerst 1930 a/b Baloeroan naar Indië
XXXXXXXXXXXXXX
Bertha Lammerts van Bueren-de WitXXXXXXXXXX zwieten 214
Bisch
!!!!!!!!!!!
Detachement Verbruiksmagazijn,
Hollandia
van Hall
Smith
Emy Augustina
Detajongens
von Stietz
de Bar
Soerabayaschool ca 1953
Wie zijn dit ?
Damwijk
Klein
IJsselmuiden
van Braam
Zuiderkruis
Foto
Koster
Versteegh
Baume
Falck
Boutmy
Otto
oma Eugenie Henriette Smith
Meliezer-Andes
christelijk lyceum bandoeng
christelijk lyceum bandoeng
Saini Feekes
Mendes da Costa
Anthonijsz
Bromostraat
Wie?
Tambaksari/Soerabaja-1946
Ornek
van Dijk
.Haacke-von Liebenstein
Theuvenet
Sollaart
Berger-de Vries
Foto's gemaakt door Henrij Beingsick
Augustine Samson-Abels
Samson
Huygens
Hartman
Otto en Winsser
Marianne Gilles Hetarie
Constance en Pauline
Versteegh
Lotje Blanken
Charlotte Hooper
John Rhemrev
Schultze
W.A. Goutier
Otto-Winsser
Bastiaans
Verhoeff
Beisenherz
Stobbe
Wendt-van Namen
Harbord
Pillis-Reijneke
Nitalessy-Papilaja
Reijneke
Oertel-Damwijk
Bruidspaar te Semarang
Daniel
Krijgsman
van Dun
Ubbens en van der Spek
Kuhr
Oertel
Nijenhuis-Eschweiler
Wie ben je
Philippi-Hanssens
Tarenskeen-Anthonijsz
Hoorn-Dubbelman
Mendes da Costa
Palembang
Indisch4ever 
“Verboden voor inlanders en honden”.
Was Sukarno die weeklijks met zijn HBS vriendetjes ging zwemmen ooit geweigert als zijnde een Inlander?.Ook de de kindern van de Regent van Batavia die in de Pappatan straat woonden.Gingen elkel Zaterdag in de beruchte TJIKINI badplaats zwemmen zonder tegenstand.Speciaal voor Pak Piere, een vriend van mijn broer op school, de zoon van de Wedana van Djomblang, ging met hem zwemmen in de badplaats aan de Stadion van Semarang.Dat was in Honkong over dat plaketje van “Dogs en Chinese prohibited intrance”.
VERLATE KOMMENTAAR:HAD DE OLIE DE JAPANSE INVAL IN NED-INDIE KUNNEN VERTRAGEN? Van Mook was nog in negosistie met de Japanners omdat Japan Ned-Indie wil behandelen zoal INDO CHINA , mits producten o.a OLIE kon krigen om zijn soldaten levens tebesparen.Maar Van Mook werdt door zijn eigen regering gesabotterd met de oorlogs verklaring aan Japan door de Koningin op 7 Desember 1941 ( en Ned- Indie verdedigd door 75000 KNIL met klewangs en 1889 HUMBUG karabijen en 10 Australische soldaten onder een Genmajoor en een kolonel tegen 200 000 Japanse soldaten onder 3 genaraals.Met moderne wapens o.a ZERO’s tegen BUFFALO vliegtuigen.WAL SUPARMO.
Zo, en na deze bloemlezing over Inlanders (hoofdletter!) en andjings terug naar de olie. Weer een ander soort mythen en legenden. Vorige week afscheid van mijn promotor Rechtsgeschiedenis. Chaos voor en chaos na. Prachtig!
@Somer; Inderdaad Inlander nu met een hoofdletter! Zij die het koloniale systeem hebben ondervonden, heb ik kunnen aanhoren; hun grieven, hun pijn, hun lijden, hun verdriet….nog meer dan de Indo gemeenschap heeft ondervonden! En dat is zeker geen mythe. Evenals het slaven tijdperk ging het koloniale tijdperk ten gronde. Ten gronde omdat het niet deugde. Alles wat niet deugd, gaat voorbij. Gelukkig maar. Dat zei ik tegen pak K. oud (Ned.Indische)postbeambte/nationalist, officier TNI, diplomaat koerier RI, bij wie ik geregeld logeerde in de jr.’80/’90. Gnohbrollen met koppie toebroek en…. bij een Inlander met een hoofdletter!
“Inlander nu met een hoofdletter’ Gelukkig schreven ze toen ook al Inlander met een hoofdletter.
@ Somer; ‘Hele en halve mythes, die steeds worden herhaald…..en ontkend(!), tot dat niemand de waarheid ter discussie stelt. Vooral als het om Nederlands Indië gaat!
-Discussie in de Nederlands Indische pers 1910/1911 aangaande het koelie schandaal in Deli;
Jan Fabricius(vader van Johan) ; ‘het onmogelijk was om Deli koliebeesten(!) in mensen te veranderen. Ingezonden reactie van lezer; Hij vroeg zich ‘of alles wat recht liep er wel aanspraak kon maken om als mens gekwalificeerd kon worden’.
-prof.WF Wertheim; De Gids juni 1991; De color line is het fundament van het koloniale systeem, want de sociale, economische en politieke structuur is er helemaal op gebaseerd. Alle betrekkingen tussen de raciale groepen berusten op superioriteit en inferioriteit. De color line is horizontaal en snijdt dusdanig dwars door ieder koloniale samenleving, dat de inheemsen in de benedenlaag en de blanken in de bovenlaag blijven.
-Joop vd.Berg; Rassendiscriminatie in Ned.Indië ,Bzzlletin, sept.1995;’De blanke minderheid was het volksdeel dat de kunde-ja zelfs de roeping-had om de kolonie tot bloei te brengen. De inlander was degenen, die de kunde totaal niet had – vooral lui, zorgeloos en kinderlijk- en de Indo was een tussen figuur, die voor links en rechts hand- en spandiensten mocht verrichten, maar daarbij niet gehoord mag worden.
In 2009 schreef ik:
De tekst op het monument (bij de voormalige )societeit) luidt:
Di jaman Belanda gedung ini dipakai klab orang kulit putih. Orang pribumi dan anjing dilarang masuk. Dari Bulan september-november 1945 dijadikan markas besar PRI (Pemuda Republik Indonesia) terhadap pasukan Inggris / Sekutu yang mencengangkan dunia.
In het Nederlands:
In de Nederlandse tijd werd dit gebouw gebruikt als club voor blanken. Het was verboden toegang voor inlanders en honden. Van september tot november 1945 deed het dienst als het hoofdkwartier van de PRI (de pemoeda’s van de Indonesische Republiek) tegen de Engelse troepen en haar bondgenoten en die de wereld versteld deed staan.”
Blauwvogeltje schreef: “borden met ‘verboden voor inlanders’ zullen er best wel zat veel geweest zijn…”
Ik betwijfel dat ten zeerste. Niet omdat inlanders op bepaalde plekken niet welkom zouden zijn geweest, maar meer omdat zulke provocaties niet zouden zijn getolereerd door een koloniale overheid die rust en orde in het vaandel had.
Buiten dat, de koloniale apartheid speelde kleur een belangrijke rol, maar de scheidslijnen op kleur waren niet rigide. Er was geen ‘colour bar’ zoals in het Britse kolonialisme. Door de blanke vader erkende indo’s en hun nazaten bezaten de status van de Europeaan evenals onderdanen van landen als Japan en Siam. Ook representanten van de inheemse elite konden worden gelijkgesteld met Europeanen.
Het is goed om te beseffen dat in Indonesie geschiedschrijving een rol heeft die het in Nederland niet meer bezit: namelijk als vormend element in nationbuilding en als nationale trots.
Hierdoor is de Indonesische geschiedenis canon vergeven van hele en halve mythes die steeds weer worden herhaald tot dat niemand de waarheid ervan ter discussie stelt.
Bekende voorbeelden zijn: de territoriale expansie en grootsheid van Majapahit en de marteling door vrouwelijke communisten van de generaals die werden ontvoerd en vermoord in 1965. Het zou me niets verbazen dat het inlander/hond bordje net zo’n mythe is. Een complexe werkelijkheid van uitsluiting en onderdrukking is moeilijk over te brengen. Een bordje met grove tekst des te beter.
Zie: https://indisch4ever.nu/2008/10/11/cbs-en-indisch/#comment-11369
Tja ….. nu zien we het eens van een ander, uit redelijk onverdachte hoek nog wel ….
Pak Pierre
“Hierdoor is de Indonesische geschiedenis canon vergeven van hele en halve mythes die steeds weer worden herhaald tot dat niemand de waarheid ervan ter discussie stelt.’ Hebben wij in Nederland ook! De Watergeuzen waren onze trots, en de bersiappers van de beeldenstorm worden een beetje buiten beeld gehouden. Elk land heeft zo zijn eigen mythen en legenden. Oranje boven en oranje bitter. En WIJ hebben de oorlog gewonnen! En wij hebben de moffenmeiden mores geleerd! Wij hadden contractpensions. Als voorganger van de COA. Een rijke geschiedenis! Maar de Japanners kregen geen olie, hebben daarom op grote schaal djarak aangeplant.
Sorry, dit is door mij onder het verkeerde item geplaatst. Maar dat hadden de pientere lezertjes al begrepen.
@Mas Rob,
Met bovenstaande ben ik het eens. Van Tjikini werd steeds gezegd dat daar zo´n bordje zou hebben gestaan; velen wisten zich dit te herinneren. Welnu, ik meen dat ik met mijn artikel in de JP voldoende heb kunnen aantonen dat zo´n bordje er NIET heeft gestaan. En daarmee lijkt het ook – om dezelfde redenen – twijfelachtig of dergelijke bordjes bij andere zwembaden hebben gestaan. Herinneringen zijn belangrijk, maar slechts in combinatie met contemporaine bronnen.
Misschien ten overvloede, nog eens:
Hr Buitenzorg,
ik ben nog van de oude stempel en weet dat de uitdrukking ”Inlander”
toen niet in goede smaak viel. Nog een graadje erger was” Maleier”
Maar nu komt toch naar boven ,wie waren deze Inlanders.
Behoorden de Oost Indonesië -ingezetenen ook daartoe.
Daarbij was in Indonesie een hele grote Chinese gemeenschap.
waren deze mensen dan ook buiten gesloten .
En nmm. was er ook een groot stand verschil tussen de
Indonesiërs onderling.
.En ten laatste vonden de ”Inlanders” het wel fijn om met de
Blanda’s gezellig in het bad te duiken.
Ik dacht meer in een zgn. onderlinge Pikorde.
siBo
Nou ja … met een Belanda kopèt in een en het zelfde badje moet ze toch ook niet aantrekkelijk hebben geleken.
Pak Pierre
VERLATE KOMMENTAAR: Het schijnt dat Sukarno niet als een Inlander was beschouwd die zijn verplichte sport en dat is zwemmen in de Surabayase zwembad moest doen.En later ook voor zijn plezier om met zijn klas genoten de meisjes uit de HBS. Ook de kinderen van de Bupati van Batavia di aan de Prapattan woonde, gaan geregeld 2 maal in de week in de TJIKINI zwembad zwemmen.
@heer Mertens,
Na de discussie in de Java Post concludeerde ik dat bij sommige gelegenheden mogelijk bordjes hebben gestaan als “Entree slechts voor Europeanen” en “Honden niet toegestaan”, en dat deze later in de volksherinnering werden samengevoegd. De sterke racistische lading zit hem natuurlijk in de combinatie. Jammer dat niemand dáár ooit een foto van heeft gemaakt. De herinneringen van Bijkerk zijn onvoldoende bewijs.
@Buitenzorg ” De herinneringen van Bijkerk zijn onvoldoende bewijs.”
Tja , zouden die van Hella Haasse die dan niet versterken ?
Uit:
‘Beelden die me begeleiden’
Hella S. Haasse over de fotoboeken van Rob Nieuwenhuys
Peter van Zonneveld
Dat beruchte bord? Ja, volgens de legende stond er een bord voor de ingang met de tekst ‘Verboden voor honden en inlanders’, maar dat is niet waar. Zo’n bord stond er niet. Bovendien is het al heel vreemd dat als er zo’n bord geweest zou zijn, dat dit daar dan in het Nederlands gestaan zou hebben. Het is waar dat de zwembaden zoals wij die kenden in het algemeen niet door inheemsen werden bezocht. Voorzover dat mensen van het volk waren, zwommen ze in de kali. Die hadden hun eigen badplaatsen, die zouden niet de minste behoefte gehad hebben om gemengd te zwemmen. Ik meen dat de enige plaats, waar ooit zo’n bord gestaan heeft, het zwembad Selecta was, in de omgeving van Malang, en dat behoorde eigenlijk, geloof ik, bij een grote onderneming die daar lag. Ik heb dat zelf niet gezien, maar mensen die dat wel hebben gezien, vertelden dat dit de enige plek was waar zij dat ooit hadden waargenomen. Inderdaad, Selecta, de naam zegt het al, een select gezelschap
http://www.dbnl.org/tekst/_ind004200001_01/_ind004200001_01_0025.php
Tip van P. Lemon:
“Buiten verkoopt een jongen t-shirts van eigen ontwerp. Waaronder eentje met een afbeelding van de oude sociëteit. Het houdt de mythe in stand.
http://deoorlog.nps.nl/weblog/2008/12/23/surabaya-23-december-2008-middag/ ”
Volgens mij was de club alleen toegankelijk als lid. Zo’n bord was dus helemaal niet nodig. Ik was geen lid maar had in oktober 1945 toch toegang!
@Buitenzorg; ‘Herinneringen van Bijkerk zijn onvoldoende bewijs’. Waarom dan zou zij, een overtuigend Nederlands gezind en met kennis van de wereld- heeft oa gewoond in Z-Afrika, dan zo iets noteren in haar verhaal over het einde van Indië.? Waarom ook niet? Wat mij ook is opgevallen dat vele oudere Nederlanders/totoks en oudere Indo’s, die vooral ‘gezag getrouw’ zijn dit verbodsbord ontkennen. Vooral de Moesson lezers anno jr.’50-’90. Alle oudere Indonesiërs erkennen dat dit zo is. Benadrukken vooral hoe grievend zij dit ervaren hadden! -HC Beynon; ‘Verboden voor honden en inlanders’;Oud generaal Nasoetion 1918- KNIL-Bandoeng cadet officier) noemt zwembad Tjikini, idem Hoegeng Iman Santoso 1921 (Rechtshogeschool Batavia/ politie Academie) -Elien Utrecht, gymnasium, echtgenote van prof.Utrecht (beiden Indisch); ‘Twee zijden van een waterscheiding; blz.41. ‘zwembad Selecta;waar haar man (donkere Indo) in zijn Malangse schooljaren eerst bij de administratie kantoor moest uitleggen; naam, wie vader was en wat zijn functie was. Selecta was ook één weekdag open voor ‘alle Oosterlingen’. Dat was de dag vóór de wekelijkse schoonmaak van het bad(!) @Somers; Zij(Elien) was met haar moeder aanwezig in de Simpang club,Soerabaja 1940, toen daar Alkadri (Max),zoon van de sultan van Pontianak door de club secretaris verzocht werd, de club te verlaten. Zonder enige rimpeling, in de glanzende chique van de Soerabajase jet set, vertrok Alkadri zelf gekleed in een smetloos officiers uniform van het Knil,. Je zou het niet geloven als er niet zelf bij was geweest’, aldus Elien.- De borden met deze teksten werden in het Nederlands gesteld en is uiteraard bestemd voor die Inlanders, die in staat waren lezen en schrijven te kunnen. ‘En dat was juist wat voor ons (Nationalist) zo grieven was en woedend maakte. Want de gewone koelie las geen Nederlands!, aldus pak K., waar in de jr.’90 vaak voor vakantie logeerde. Onvoldoende bewijs?
Het bord bij Tjikini heeft bestaan. Is te zien in een documentaire over Indië die in de jaren 70 op tv is uitgezonden. Herinner ik mij 100%. Zal bij gelegenheid mijn oude videobanden bekijken, zien of ik die documentaire nog heb. Zal dan van me laten horen.
Sinds wanneer verschijnen duiken de verhalen over het bord op in verhalen en publicaties?
,,Ik ben helemaal Hollands opgevoed. Ik wist niet wat een kolonie was, totdat ik op een dag naar het zwembad ging om mee te doen aan een wedstrijd. Op die dag las ik op de aankondiging ‘Verboden voor honden en inlanders’. Ja, ja, echt! Die borden zag ik later hier ook.’’ Ze wijst naar buiten. ”
http://www.ad.nl/ad/nl/1040/Den-Haag/article/detail/2124321/2008/06/05/Batavia-de-vergeten-stad.dhtml
@ Loekie,
ajo tjoba zoeken , als bewijs .
Oom Bert vertelde dit in Java Post.
“Vaderlandse geschiedenis”
De vader van oom Bert is de eerste inlandse stationschef van Buitenzorg (Bogor). Vanwege dat feit mag de kleine Bert als een van de weinige inlanders naar de Christelijke Europese Lagere School. Hij zegt: “Ik weet nog goed, de klas bestond uit ongeveer dertig leerlingen, waarvan er zo’n twintig Europeanen waren, zes gelijkgestelden en vier inlanders. Als inlander was je minder, je mocht bijvoorbeeld het zwembad Kedung Halang in Buitenzorg niet in. ‘Verboden voor inlanders!’ stond op een bord. Bij het zwembad Cikini in Batavia was het nog erger: ‘Verboden voor inlanders en honden!’
——————————————————————————————————-
Ik zou het verhaal van Mien Soedarpo ook geloven.
Als dochter van de clan Wiranatakusumah had ze ook zo’n bordje gezien in Fort de Cock .
On topic, de invasie ging in elk geval als de gesmeerde bliksem …
e.m.
Off topic … wel of geen smeergeld, de handel in palmolie loopt op rolletjes. (!)
e.m.
“Eh … wij hebben eh reuzel, meneer de president”, sprak Luns plechtig.
“Smeer maar in je haar”, lachte Soekarno.
Goede start van de nieuwe week semoea allemaal y ‘all …
e.m.
Nou …. ik ga d’r weer voor de volle 200 % tegenaan, Pak Eppeson.
Een nieuwe week, nieuwe uitdagingen.
Pak Pierre
De Japanse vliegtuigen in Indië werden op het laatst gesmeerd met een deel Djarakolie. Tegenwoordig zou zo iets duurzame ontwikkeling worden genoemd..
Als buitenkamper waren we verplicht alles wat we in de tuin kweekten, ook eetbare zaken als ketella, te rooien en de hele tuin te beplanten met djarak. Toen raakten we vergeven van de djarakrups!
Ik weet niet of die nog voor de Kempei is gesleept wegens sabotage van de Japanse oorlogsinspanning.
Pak Pierre
Off topic, dat verhaal van die ‘inlanders en honden’-bordjes geloof ik niet:
Graag bronnen!
Ach ja …. gezien de inzender van het “off topic” verhaal zal het wel weer op een mantra uitdraaien. Zijn bekende mantra.
Pak Pierre
@Buitenzorg; In Indië was het ‘normaal’ dat in sommige gelegenheden oa; zwembaden uitsluitend toegankelijk waren voor Europeanen. Honden werden niet toegelaten en vanzelf sprekend ; geen Inlanders. Dit laatste vond ik als jongen in Indië heel ‘normaal’ in ’46/’49 in Soerabaja; oa. zwembad Tretes. De officiële benaming inlanders gold tot 1941, toen de motie Thamrin werd ingewilligd om inlander officieel te wijzigen in Indonesiër. De borden; apart bord ; verboden voor inlanders en apart bord; verboden voor honden of op één bord voor honden en inlanders ( makkelijker op één bord) heeft bestaan, aldus wijlen mijn vader, Soerabaja 1912 en het boek van JC Bijkerk; Vaarwel tot betere tijden! blz. 97. Een totok geboren 1928 te Batavia. Met een voorwoord van Anthony van Kampen; Het verhaal is behalve documentaire, feiten relaas, ook nog iets anders; een cri de coeur. Hetgeen de schrijver niet belet deze ondergang van een imperium(!) objectief weer te geven. (!)
note; na de discussie op Java post (toen dit boek nog niet gelezen) heb ik niet nagelaten om over dit onderwerp, zo af en toe, deze vraag ook hen te stellen, die deze periode bewust als volwassene (mijn vader) hebben mee gemaakt. Opvallend was het, zoals ook indertijd bij Moesson, velen zich dit niet meer zo helder voor de geest kunnen halen. Wel dat het de gewoonste zaak was, dat nimmer een inlander werd gezien in het zwembad.( wel in de kali) en natuurlijk geen honden.
@Buitenzorg “Graag bronnen!”
Zou dit meer aannemelijk zijn, tenslotte was Groot Brittanië een doortrokken ‘rangen en standen’maatschappij.
“Het bordje met opschrift ‘No natives or dogs allowed’ moet volgens de overlevering ergens bij een club in het voormalig Brits-Indïe gestaan hebben.
Kenschetsend voor het oordeel van den Brit is de spreekwijze ”Lord made the Whites, Lord made the Blacks, but the Devil made the half-castes”.
Een andere bron is Pramudia Ananta Toer. In Aarde der mensen karakteriseert hij de habituele minachtende houding van de Hollandse koloniaal ten opzichte van de inlander: ‘ ”Wie heeft jou toestemming gegeven om hier te komen, aap” siste hij in pasar maleis hard en grof. ”Jij denkt zeker dat als je Europese kleren aandoet, als je bij Europeanen bent en een beetje Nederlands kunt spreken, dat je dan een Europeaan wordt. Je blijft een aap”
http://www.volkskrant.nl/dossier-archief/bordje-verboden-voor-honden-en-inlanders-is-britse-vinding~a408459/
@ Lemon: “Het bordje met opschrift ‘No natives or dogs allowed’ moet volgens de overlevering ergens bij een club in het voormalig Brits-Indïe gestaan hebben”.
Ik meen ooit een foto van een soortgelijk bordje te hebben gezien, maar die was genomen voor een club of andere Britse instelling in Shanghai, waar rond eind 19de, begin 20ste eeuw de Europese mogendheden “concessies” hadden, waar zij heer en meester waren en zich ook als zodanig gedroegen.
Wat dit allemaal te maken heeft met het topic “Olie voor Japan’s lampen” weet ik niet, of het zou moeten zijn dat het pre-Pearl Harbor Nederlandse beleid te dien aanzien (mede) is terug te voeren op de in het algemeen arrogante houding van de Europeaan jegens de Aziaat.
Dat zou natuurlijk kunnen, want voor de oorlog werd ook op de Japanner geringschattend neergekeken, zeker als het ging om de beoordeling van zijn vliegvaardigheden en van de kwaliteit van zijn (oorlogs)materiaal.
Anderzijds moet dan niet worden vergeten dat de Japanners in NOI de hoogste status hadden die een Aziaat maar kon bereiken. Als ik mij niet vergis werden zij geclassificeerd als “Europeaan” en dus formeel als gelijke.
De Indische samenleving was ingewikkeld en zeker pijnlijk discriminatoir in vele opzichten.
Men zou echter niet moeten vergeten dat onder de autochtone bevolking ook rangen en standen golden met strenge geschreven en ongeschreven regels die er voor zorgden dat grenzen niet werden overschreden.
Men zou echter ook niet moeten vergeten dat voor de oorlog sociale en raciale “ongelijkheid” in het algemeen ook in Europa gemeengoed was, dus niet alleen in de door Europeanen buiten Europa gekoloniseerde gebieden.
En ook nu nog merken wij in onze “verlichte” samenleving dat “OSM”, oftewel “ons soort mensen” DE richtlijn is bij de keuze van vrienden, schoonzoons, schoondochters, partners, clubs, enz.
Het “wij” en “zij” zit diep in de mens ingebrand en zal ooit wel “evolutionair voordeel” hebben gehad. We zullen geen bordjes meer plaatsen “No Chinese (of Moroccans, of wat dan ook) and dogs allowed”, maar diep in onze harten zouden we dat toch wel eens willen doen met bepaalde individuen of groepen van individuen.
Of mogen we elkaar op dit punt “Mietje” noemen?
Pak Pierre
Waar zijn de foto’s?
JCBijkerk; Batavia sept.1941: In verband met het tropische klimaat en de gevolgen van de alom bekende rijsttafel, besluiten marine en landmacht om korte broeken en shirts in te voeren voor officieren en manschappen. Vele gezette militairen slaken een zucht van verlichting.
Sporadische bordjes met ; ‘verboden voor Inlanders en honden'(!) verdwijnen uit het stadsbeeld. Aangezien de soldaat in oorlogperiode in waarde stijgt, wordt ook het weggenomen in de tuin van een Indisch restaurant aan aloon-aloon te Bandoeng. De woorden ‘verboden voor honden en militairen'(!) kunnen kwetsend zijn voor leger in het algemeen.
Radio Nirom.8 dec.-GG van Starkenborg;
‘Medeburgers! Door onverhoedse aanvallen op Amerikaanse en Britse gebieden, terwijl diplomatieke besprekingen nog gaande waren, heeft het Japanse Keizerrijk bewust gekozen voor een beleid van geweld….De Nederlandse regering aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japanse keizerrijk de wapenen op……Mannen en vrouwen, van welk ras of geloof gij zijt, ik roep u op tot de vervulling van harde maar verheven plicht jegens Koningin en Koninkrijk, de Indische gemeenschap en u zelve, de plicht van de onderdaan in oorlogstijd.
God geve dat wij waardig zijn aan de taak, die voor ons ligt!’
Nirom; Na het Wilhelmus; Vaarwel tot betere tijden.
– Geen olie voor Japan. Wel olie op het vuur!
“‘Medeburgers! (en vervolg)”: Als je in 2014 in je luie stoel zit lijkt dit inderdaad ronkende taal. Maar na bijvoorbeeld een aanslag op een lid van het koninklijk huis zal je in 2014 dezelfde taal horen. Zal wel ergens in een voorbeeldenboekje staan: selecteren, kopiëren, plakken. Anno 1941: Zelf ook gehoord. Gezien de zich ontwikkelende situatie van de laatste weken (eigenlijk al sinds mei 1940) was dit een afsluitende ontlading. Ik kan mij herinneren dat het met emotie en ontroering werd ontvangen. Van mij niets denigrerends hierover, er zijn momenten in je leven die gebeiteld staan in je hersens. De uitspraak via de NIROM kwam overigens een paar maanden later. Ik heb die niet live gehoord, maar later in een documentaire. Een prachtige afsluiting, ik snapte het heel goed.
Bij mijn vertrek uit Indië in 1946 had ik als corveeër van het Rode Kruis de hele dag gesjouwd met koffers. Bij het loskomen werd door een kapel het Wilhelmus gespeeld, ik was er een beetje kapot van. Ik wist dat ik voorgoed wegging uit mijn geboorteland. Op dat moment kreeg ik van een ‘dame’ de opdracht haar hut- en ruimbagage te verwisselen. Zij heeft gemerkt dat ik haar een rotwijf vond. Sorry.
Ik meen dat de woorden “Vaarwel tot betere tijden” waren uitgesproken door wijlen Bert Garthof, toen NIROM omroeper, later de grondlegger van wat nu “Vroege vogels” heet, iedere zondagmorgen vanaf poekoel toedjoe terlaloe pagi op Radio Satoe.
Pak Pierre
Klopt! Zit ook in mijn hersens gebeiteld.
Nou …. dan hoeven we daar geen foto’s van te maken, gelukkig!
Had Garthof ook geen boek geschreven, met de zelfde titel?
Pak Pierre
fb
correctie– If is for children building day dreams ..
Altijd aardig, dit soort ‘wat als…?’-exercities. Zelf heb ik me er ook al eens schuldig aan gemaakt: http://javapost.nl/2012/08/06/het-is-geschiedenis-toch/
@Buitenzorg (Bert I ) …”If accepted, the Japanese will protect the Netherlands East Indies leaving the administration untouched. Should the Dutch refuse, immediate action against Dutch Borneo and possibly other (islands) may be expected.”
—-Nu moet je natuurlijk wel héél erg naief zijn om de Japanners te geloven, en dat deed Batavia dan ook niet. Uit niets blijkt dat het genereuze aanbod in overweging is genomen. —
Nb En toch heeft Nederland die kans om buiten de strijd te blijven laten lopen, door de Japanse olie-tankers leeg terug te sturen. En je kunt niet in de Nipponse hoofden kijken, maar bij deze sterk traditioneel levende mensen was het ws een erezaak om je ‘partner/leverancier’ buiten het strijdgewoel te houden als de olietoevoer was gebleven.
“als” Ja, dat deed ik ook wel eens. Mijn moeder zei dan: as is verbrande turf. Wist ik veel wat turf was?
“If you don’t believe in “if” anymore” ….. was dat 30 jaar geleden of zo niet een mooi liedje van ……….. (voornaam vergeten) Whittaker?
Pak Pierre
Roger Whittaker . 1969 ?
No ,I don’t believe in IF anymore…
If id for children ,builging daydreams
fb
Dit “als” verhaal is niet alléén bedoeld om te illustreren hoe de indische maatschappij zich anders had kunnen ontwikkelen( iedereen kan er nl zijn eigen fantasie op loslaten), maar ons te focussen op het feit dat door ernstige beleidsfouten de indische gemeenschap een oor is aangenaaid.Je zult als bewindspersoon/ kabinet die last van menselijk leed maar moeten dragen.
Denk niet dat De Geer, Gerbrandy e.a. in hun graf zichzelf kwellen met Indische of andere zaken.
@Loekie. Wie weet hadden ze toen in leven zijnde ‘ dit nog meegekregen ‘, hetzij dit zelf hebben beseft of dat ze dit onder de neus is gewreven door hun politieke tegenstanders. Denk niet dat ze totaal gewetenloos van inborst zijn. En gaat een zonde niet een aantal generaties mee?
Er is net een biografie over Sjoerds Gerbrandy uit. Wie weet staat daar iets interessants in over het beleid m.b.t. de olieleveranties aan Japan en de mooie gedachten daar achter.
Overigens proef ik uit bepaalde reacties de overtuiging dat, als de Nederlandse regering in ballingschap haar poot niet had stijf gehouden en Japan de begeerde olie had geleverd, NOI en haar bevolking gespaard zou zijn gebleven voor het onheil dat Japan over Z.O. Azie had uitgestort en nog zou uitstorten.
Ik geloof er niet in. Nederland waande zich voor 10 mei 1940 veilig achter haar strikte neutraliteitspolitiek, net als in WO I. Adolf H. te B. waande zich echter oppermachtig en trok zich van die neutraliteit geen bal aan.
Ook Japan verkeerde in een stemming van onoverwinnelijkheid. Het keizerrijk had Mantjsoerije en China onder de voet gelopen, Korea en Formosa (Taiwan) als kolonie bezet. Het zou de Amerikanen bij Pearl Harbor een gevoelige slag toebrengen en vervolgens Frans Indo-China en de Britse kolonien, waaronder het onneembaar geachte Singapore, veroveren. Zou Japan in haar overwinningsroes en machtswaan NOI ongemoeid hebben gelaten uit dankbaarheid voor de geleverde olie?
Ik denk dus dat NOI alsnog was gepakt, al dan niet onder voorwendsel, zoals de leus “Asia voor de Aziaten”. Als de geschiedenis die loop (van olie leveren en toch worden bezet) zou hebben gehad, dan zou de regering in ballingschap in Londen met Wilhelmina en Gerbrandy aan het hoofd, benevens hun GG in NOI, de jonkheer Tjarda van Starkenborg S., zijn verguisd door eigen volk en de westerse geallieerden wegens lafhartig optreden jegens Japan, dat zich had gedragen als Rupsje Nooit Genoeg.
Tja, what if ………… Wij Indo’s en aanverwanten uit NOI zullen het moeten doen met de historische feiten. Wie rondkijkt in de wereld van nu zal moeten constateren dat wij het hier in Nederland bepaald niet gek hebben geschoten. Wie het daar niet mee eens is zal zich moeten troosten met het baalliedje dat Britse soldaten in WO I in hun loopgraven zongen op de wijs van “Aul’ Lang Syne”, eindeloos herhaald:
We’re here, because we’re here, because we’re here, because we’re here,
We’re here because we’re here, because we’re here, because we’re here …..
Pak Pierre
@Pak Pierre “zou de regering in ballingschap in Londen met Wilhelmina en Gerbrandy aan het hoofd, benevens hun GG in NOI, de jonkheer Tjarda van Starkenborg S., zijn verguisd door eigen volk en de westerse geallieerden wegens lafhartig optreden jegens Japan, ”
Als Nederland zich ‘technisch’ neutraal had opgesteld ( zoals tijdens WO1 ), wetend dat de eigen militaire kracht zacht gezegd zwak tot niets voorstelde, lag de schuldvraag bij Japan als deze toch de landsgrenzen overschreed. Die was de boeman geworden.
Door de olieschepen leeg weg te sturen en een grote broek aan te trekken met de oorlogsverklaring toon je je niet moedig maar overmoedig. En komt overmoed/hoogmoed niet voor de val ? Enfin vooral generatie 1 is in die val meegesleurd. Terima kasih tuhan. 😦
Oef … tegen die logica kan ik niet op.
Pak Pierre
Hoewel het een flinke lik mosterd na de maaltijd is en je je kunt voorstellen dat Indië militair niets voorstelde, is dit toch een lichtpuntje dat de mogelijkheid bestond dat onze volksverhuizing helemaal niet nodig was. Vreemd idee eigenlijk dat een klein landje z’n eigen glazen ingooide door de Japanse oorlogsmachine met een o-verklaring te tarten. Over het waarom en de gevolgen zijn inmiddels archieven/bibliotheken vol geschreven. Het gaat nu des te meer knagen dat de indo door megalomane hoogmoed v politici in diaspora is geraakt.
Het staat in de sterren geschreven
siBo