Toen was er geen vrede

Het was de bedoeling dat Hetty Naaijkens-Retel Hemrich zou spreken op de Indië-herdenking te Rotterdam. Maar door omstandigheden kon ze niet tijdig in Nederland terug zijn.
Hetty wilde vertellen dat de Indische vrouw die 10 jaar dood in haar huis lag , getraumatiseerd was door de oorlog.
Griselda Molemans heeft namens Hetty haar speech voorgelezen en publiceerde een deel op haar facebooksite opgevangen in andijvielucht:

DE ONZICHTBARE LINK TUSSEN DE ACTUALITEIT EN HET INDISCHE OORLOGSVERLEDEN.
Wie was de vrouw die tien jaar dood in haar woning in Rotterdam heeft gelegen en wat is er in haar leven voorgevallen? Een fragment uit de herdenkingsspeech die ik 15 augustus jl. namens Hetty Naaijkens-Retel Helmrich voorlas in Rotterdam:

‘Tot mijn uitgebreide Indische famile behoort het gezin De Bruin-Luchtman. Toen de oorlog uitbrak, werden zij buitenkampers. Hun oudste dochter Betsy was zestien jaar toen ze door een verkrachting door een Japanse militair zwanger raakte. Ze beviel van een dochter.

Op een familiefeestje kreeg ik dit verhaal ooit te horen van mijn achternicht Willy, die ook wist te vertellen dat deze Betsy haar dochter nooit heeft willen accepteren. De dochter was een zogeheten JIN-kind. JIN staat voor Japans Indische Nakomeling.
Mijn nicht Willy zag haar tante Betsy, en soms ook de dochter die duidelijke Japanse trekken heeft, op familiebegrafenissen en het was binnen diezelfde familie dan ook geen geheim dat er in de oorlog iets voorgevallen was, waardoor Betsy in hun ogen “geen gemakkelijk persoon” geworden was.

Toen het bizarre verhaal vorig jaar oktober landelijk in het nieuws kwam over een vrouw die tien jaar dood in haar woning in de Jan Porcellisstraat in Rotterdam had gelegen, wist mijn nicht Willy direct dat het over háár tante Betsy ging. Willy en haar broer waren er behoorlijk van geschrokken. Ook zij hadden al jaren geen contact meer met Betsy. Want hoe heette de overleden vrouw voluit? Elisabeth de Bruin, afgekort Betsy de Bruin, in de volksmond beter bekend als Beppie de Bruin.

Betsy heeft haar tragische levensverhaal verzwegen voor haar familie en de buitenwereld. Ze kon haar traumatische oorlogservaringen evenmin kwijt aan haar eigen dochter. Haar hele leven lang heeft de dochter zich afgewezen gevoeld door haar moeder; de moeder op haar beurt kon haar verdriet niet delen met haar dochter. In de Rotterdamse samenleving waarin zij leefden, was geen plaats voor dit verdriet, de schaamte en het grote trauma. De laatste jaren van haar leven vereenzaamde Betsy sterk en niemand merkte haar dood op. Tot die bewuste dag: 21 november 2013.

U kunt zich voorstellen dat ik volledig overrompeld werd toen ik dit verhaal van mijn nicht te horen kreeg. De aanvankelijk onbekende dode vrouw bleek gelieerd te zijn aan mijn eigen familie. Dat het om een een Indische vrouw ging, had ik al vrij snel vernomen via een kennis die bij de stichting Pelita werkt. Dit is wat ik wil benadrukken: het is beter te spreken dan te zwijgen. Met het spreken en uitgesprokene kun je gebeurtenissen relativeren en een plaats geven. Met zwijgen bereik je mijns inziens het tegenovergestelde.

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

14 reacties op Toen was er geen vrede

  1. Jan A. Somers zegt:

    Sorry, dat ik toch schrijf. Ik had eigenlijk stil moeten zijn.

  2. Peter van den Broek zegt:

    Met Uw stilzijn hebt U de gebeurtenis ook gerelativeerd.
    Ikzelf ben sprakeloos. Daarom komt er op 15 Augustus geen einde aan de oorlog.Daarom dient op 15 Augustus ook aan de slachtoffers van die andere oorlog gedacht te worden . Dat geeft zin aan de dood van Betsy de Bruin.

    • bo keller zegt:

      Hierop kan ik eigenlijk alleen maar stil zijn en mijn
      dank voor al het werk om dit naar buiten te brengen.

      Toch een groot verschil met het uitgedragen van de
      Dodenspoorweg in het museum ”Bronbeek”.18/08-’14

      Hoe bot moet je wel niet zijn om NU een HOOG-
      BEJAARDE man het op de vloer geplakte spoor
      elke keer weer te laten lopen ,waarbij hier verhaald
      wordt ,dat de Japanse commandant uit zijn eigen
      ”karige ” dompet op de vrije markt gereedschappen
      kocht om hun nog enige gereedschappen bij het
      werk (!!!) te hebben..
      Geen woord of enige toelichting over de juiste
      toedracht.
      Deze duistere bedenker van deze expositie richt
      volgend jaar een gehele vernieuwde opstelling
      in. Ja-Ja?

      En wij maar knikken en dan in de looppas naar het
      restaurant voor een heerlijke bord sajoer-sajoeran.
      siBo

      • Pierre de la Croix zegt:

        Nu ja Pak Bo …. iemand zou toch nog een SWOT analyse op deze schrijnende situatie loslaten met de bedoeling verandering in gang te zetten?

        Niets meer gehoord of gezien?

        Pak Pierre

        • bo keller zegt:

          Pak Pierre,
          Je kan maar nooit weten.
          Zoals gewoonlijk gisteren Bronbeek aan gedaan en
          wat bekenden daar wat wegwijs gemaakt
          en tja enkele stafleden tegengekomen waar je het
          azijnzuur van af kon schrapen..
          Eén keek vrolijk, maar kon het niet lang volhouden
          Ik heb hem maar een goede nachtrust toegewenst.
          En de afbraak, (!) nog steeds rommelig.
          siBo

        • eppeson marawasin zegt:

          BLOED, SWOT & TRANEN …

          e.m.

  3. Pierre de la Croix zegt:

    Diep en diep tragisch.

    Moge Betsy de Bruin haar rust en vrede hebben gevonden.

    Pak Pierre

  4. Jos H Crawfurd zegt:

    In deze straat heeft mijn oudste zoon zijn studenten stekkie gehad.
    Ik ben even de tel kwijt hoe vaak ik mijn beide zoons heb verhuisd.
    Uiteindelijk zijn ze gesetteld hopelijk voor langere tijd.
    Je krijgt er de kriebels van om te bedenken dat een van jouw vele landgenotes door de naweeën van een oorlog die voor velen onbekend gebleven is,tien jaar na al haar verdriet en onbegrip haar rust gevonden heeft en eindelijk haar erkenning heeft.
    God geeft haar die rust toch.
    Mvg Jos H Crawfurd.

  5. Peter van den Broek zegt:

    ik vind bepaalde reacties niet kies vooral bij dit onderwerp of het moet hormat zijn. ik trek me daarom uit de discussies om verdere wraakacties te voorkomen.

    • Pierre de la Croix zegt:

      Ach meneer Van den Broek, u zondigt nu tegen uw eigen principes door te schrijven dat u bepaalde reacties onder dit topic “niet kies” vindt, zonder daarbij man en paard te noemen. Het recht op uitleg eist u bij anderen wel op, niet zelden op hoge en provocerende toon.

      Of is het vluchtgedrag dat u drijft en gebruikt u de kritiek op anderen alsmede uw vrees voor boze wraakacties als afleidingsmanoeuvre?

      Waarom vreest u wraakacties, wat denkt u dat u in de ogen van anderen hebt misdaan?

      U ziet, de vragen heb ik al panklaar voor u neergelegd. U hoeft alleen maar te antwoorden.

      In één ding ben ik het met u eens: Deze discussie dient de nagedachtenis aan Betsy de Bruin niet te bezoedelen.

      Misschien mag u van Pak Boeroeng aan uw antwoorden wel een hele eigen Pikiran wijden. Ik zou daar met belangstelling naar uitzien.

      Pak Pierre

  6. Huib zegt:

    Wat een tragisch maar zeer bekend verhaal die met name de jonge Buitenkampvrouwen en meisjes trof.

    Verkracht of ingelijfd als troostmeisje.
    Ook tragisch voor het kind die aan deze hele toestand ook niets kon doen.

    Persoonlijk ken ik ook zo’n geval van een jonge vrouw die waarschijnlijk zo rond haar 19/20e jaar met een Japanner moest samenleven. Ook die vrouw had een dochter waar het niet zo mee klikte en ze werd toen met de nek aangekeken. Alsof ze er zelf schuld aan gehad zou hebben.

    Ik kwam haar tijdens mijn omzwervingen als jongen in de kampong regelmatig voor haar huisje tegen met haar baby en af en toe schoof ze me zelfs wat eetbaars toe. Zelfs de betreffende Jap zag ik wel eens.
    En dan was het buigen geblazen.

    Daarom is het goed dat er aan de bel getrokken wordt en dat er ook voor alle Buitenkampvrouwen en Bersiapslachtoffers een Gedenksteen wordt bijgeplaatst bij het Nationaal Indisch Monument en uiteraard ook op Bronbeek een betere voorlichting en zo mogelijk ook daar een gedenksteen.

    Huib

    • bo keller zegt:

      Pak Huib,
      Een kleine 30jaar geleden ,hield ik me bezig met de verkoop
      van kalkmestproducten op tuindersdagen.
      Op één zo’n dag had ik me prins heerlijk verschanst achter
      de kalkzakken -bloemkolen en allerlei tuin heerlijkheden.
      En omdat ik me een beetje verveelde,schreef ik al hurkende
      het gewicht-bruikbaarheid ed. op de kalkzakken .
      Op een gegeven moment hoorde ik een vrouwenstem die
      om informatie vroeg waarbij ik opkijkend en zonder bij na-
      denkend zei ik; U bent een Japanse.
      Een hevige schrik reactie hierop en een gemompel van,
      wat heeft U geleden, of woorden van dien strekking.en de
      Dame rende meteen weg.
      Ook ik kalang kaboet,sprong uit m’n omringende koopwaar
      en probeerde achter haar aan rennend m’n verontschuldiging
      aan te bieden.
      Tjsa de aanwezige bezoekers snapten er niets van.
      Pas een jaar later las ik plus foto over de stichting
      Japanse Indische Nakomelingen. Toen pas in oprichting.
      Altijd in de Taboesfeer gebleven, met zulke gebeurtenissen
      Zeer triest
      siBo

  7. Boeroeng zegt:

    Sakura heeft de volledige tekst die Hetty Naaijkens schreef op de website gezet.

    Klik hier

    • Jos H Crawfurd zegt:

      Mevrouw Netty Naaykens,heeft ergens gelijk Boeroeng.
      Vaak is het slachtoffer huiverig om zijn verhaal open en bloot kenbaar te maken;deels uit schaamte maar ook bang niet begrepen te worden.
      Hoe vaak wordt er niet gedacht of hardop gesmoesd van hoe kan het nou gebeuren op die jonge leeftijd.
      Degene is in die onbegrepen oorlog reeds murw geslagen,vaak ook nog letterlijk en gezien de Indische inborst en mentaliteit:Ach sudah laat maar.
      Ik heb bewondering voor de huidige generatie,echte flapuit.
      We moeten ze koesteren en pushen om die verhalen van hun Ouders en Overgrootouders kenbaar te maken.
      Schroom niet jongelui:Pukul Terus en vast bedankt voor de lef.
      Mvg Jos H Crawfurd.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.