Via Facebook Frans Leidelmeijer
Daar zitten we dan: Het eerste Kerstfeest op Nederlandse bodem na de gedwongen migratie uit ons Indie. De Nederlandse overheid plaatste de “repatrianten” van katholieke huize naar vooral kleine plaatsjes in het zuiden en de protestanten naar het noorden. Zo belandden we in hotel Bergland in Gulpen in 1951 met o.a. de families Benjamins, Corneille, Gomis, Overklift, Ott, Van Huut, Wygchel. “Oh, vierden jullie ook Kerstfeest in Indonesië?” Vroeg men in Gulpen. Ik zit vooraan vierde van links en mijn broer Peter zesde van links. Mijn moeder links van de kerstboom, vader achterste rij tweede van links. Oudste broer Carlo staat niet op de foto.
-
Elke dag Indisch nieuws en wetenswaardigheden.
!
Heeft u tips, een foto, een oproep of wilt u een column/pikiran schrijven, jangan malu-malu.
indisch4ever@gmail.com
!
En ken je deze?:
en 
- Het archief van Indisch4ever
is best wel te filmen !!
...................
...................
.......... Bekijk ook
de archipelsite
met honderden topics.
Zoekt en gij zult vinden. ! -
Indische portretten
ingezonden door de lezers.
-
Thomson
Nassauschool Soerabaja
Depok
Wie is deze familie
Wolff
Tankbataljon Bandoeng 1939
Is de bruid Günther?
Wilde en Waldeck
Brouwer en Hagen
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXX
Kerst 1930 a/b Baloeroan naar Indië
XXXXXXXXXXXXXX
Bertha Lammerts van Bueren-de WitXXXXXXXXXX zwieten 214
Bisch
!!!!!!!!!!!
Detachement Verbruiksmagazijn,
Hollandia
van Hall
Smith
Emy Augustina
Detajongens
von Stietz
de Bar
Soerabayaschool ca 1953
Wie zijn dit ?
Damwijk
Klein
IJsselmuiden
van Braam
Zuiderkruis
Foto
Koster
Versteegh
Baume
Falck
Boutmy
Otto
oma Eugenie Henriette Smith
Meliezer-Andes
christelijk lyceum bandoeng
christelijk lyceum bandoeng
Saini Feekes
Mendes da Costa
Anthonijsz
Bromostraat
Wie?
Tambaksari/Soerabaja-1946
Ornek
van Dijk
.Haacke-von Liebenstein
Theuvenet
Sollaart
Berger-de Vries
Foto's gemaakt door Henrij Beingsick
Augustine Samson-Abels
Samson
Huygens
Hartman
Otto en Winsser
Marianne Gilles Hetarie
Constance en Pauline
Versteegh
Lotje Blanken
Charlotte Hooper
John Rhemrev
Schultze
W.A. Goutier
Otto-Winsser
Bastiaans
Verhoeff
Beisenherz
Stobbe
Wendt-van Namen
Harbord
Pillis-Reijneke
Nitalessy-Papilaja
Reijneke
Oertel-Damwijk
Bruidspaar te Semarang
Daniel
Krijgsman
van Dun
Ubbens en van der Spek
Kuhr
Oertel
Nijenhuis-Eschweiler
Wie ben je
Philippi-Hanssens
Tarenskeen-Anthonijsz
Hoorn-Dubbelman
Mendes da Costa
Palembang
Indisch4ever 
Zoiets hoor ik elke kerstperiode. Als ze denken dat je Indonesisch bent dan kunnen mensen echt van die hele rare dingen uitten, en ze geloven het nog ook. Net alsof Indische hier maar 5 jaar zitten. Paar dagen geleden keken mensen mij heel raar aan toen ik een kersttaart en bubbels uitkoos, en de dingen die ze zeggen, krijg er gewoon kriebels en lachbui ervan.
Fijne dagen iedereen.
Kerstmis wordt zowat over de hele wereld gevierd en waarom niet, de oorsprong is heidens. De Christenen vierden het niet, tot dat koning Constantine in ongeveer 300 AD een bevel gaf aan iedereen om Christenen te worden en om het de heidenen makkelijker te maken importeerden ze Jezus en Maria in een heidense feestdag omstreeks 25 december. Niemand weet wanneer Jesus werdt geboren en er is eigenlijk niets bijbels aan Kerstmis. Ik heb het hier dus alleen over feiten, iedereen kan doen en laten wat hij wil volgens mij.
Tegenwoordig vieren zelfs de Budisten in Bangkok en Honkong Kerstmis. In mijn buurt vieren sommige Joden Kerstmis vanwege hun kleinkinderen. Moeilijk dus voor hun om het niet te doen.
Jullie merken daar in Californië niet zoveel van Pak Arthur. Maar hier op deze breedte (ongeveer 55 ° NB uit het hoofd gezegd) zijn wij maar wat blij met de zonnewende rond 21 december.
Van duisternis naar licht. Die koppeling van het midwinternachtsfeest aan de geboorte van de Christus om die heidense Kelten en Germanen voor de nieuwe godsdienst te winnen was zo gek nog niet.
Pak Pierre
Pak Pierre, zoals we hier zeggen: The end justifies the means.
Ik weet niet meer hoe het Nederlandse gezegde is.
Met Christianity is het eind resultaat een vals gospel. Een klein beetje zuurdeeg, doordringt het hele brood.
@ Pak Arthur.
“Het doel heiligt de middelen”.
Als die Germanen, onder wie de Angelen en Saksen, niet door de truc met het midwinterfeest waren gekerstend (daar komt “kerst” van “kerstfeest” vandaan geloof ik), dan had de hele wereld nu geen (witte) Father Christmas gehad, zo’n gezellige man in een rood pak op een rendierslee zonder remmen, anders zou hij niet altijd “ho – ho – hoooo” roepen.
Pak Pierre
Pak Pierre, Kerst-mis of zoals ze hier zeggen Christ-mas is Katholiek.
Het is dus een Mis voor Christus.
De Kerstman is een verzinsel van de handel.
Kerstmis kennen we niet uit de geschiedenis, en eigenlijk ook niet uit de bijbel. Vanuit een tijd zonder e-mail en twitter is er doorverteld in verhalen. Prachtige inspirerende verhalen met een prachtige doorwerking in muziek en schilderkunst. Vanuit de zonnewende naar het christelijke licht. Een nieuwe toekomst. Die inspiratie is alleen blijven hangen bij de grootwinkelbedrijven, en iedereen is erin getrapt. Vuilnisbakken vol met weggegooid eten. Onze manier van meeleven met de honger in de wereld.
Net als Frans, een jeugdvriendje v.a. plm. 1955 heb ik, in 1950, ook een paar maanden in Z. Limburg mogen doorbrengen. In Valkenburg, hotel Astoria om precies te zijn en er de eerste wintermaanden ooit mogen mee maken, èn Sinterklaas èn Kerst èn Carnaval. Kado’tjes waren er jammer genoeg niet bij.
Daarna naar Amsterdam. Hele overgang.
Best wel spannend die eerste sneeuw en vorst en om van het dolen in de grotten maar te zwijgen. En beeldjes snijden uit mergelsteen.
“Ho-ho—-hoooo!” komt voor hup-hup– huuuulp” Of is het net andersom. En ik hoor dengelen al singen “in de hoge – in den hooooge- in den hohoooge.” Laat die gekerstende Germanen maar schuiven.
Mag even een waarschuwing. Niet zozeer voor vuurwerk, maar voor ‘MALWARE”. In het JavaCafé attenteert ons aller Pak Ed Vos voor ‘malware’ nama nya NATION ZOOM. Hati hati loh! Poorkomen ya, altijd beter dan bikin baik toh;)
Lihat: @Pak Ed Vos zegt: 26 december 2013 om 12:29 pm@
http://javapost.nl/java-cafe/#comment-15582
Okay dan, morhen Derde Kerstdag. Kerst, Peest pan het Licht wordt geseh, maar poor meniheen toh ook donkere dahen. Mieskien omdat al oud en alleen toh, maar als maar niet eenzaam. Mieskien morhen haat stormen. Maar als kèn ook in de nieuwe Tahun Baru: Poekoel Terrroes Ya!!!
Selamat … Amatooo…h
e.m.
In Soerabaya gewoon Sinterklaas én Kerstfeest gevierd…..
Inderdaad…toen ik in Holland aan kwam keken de buren en op school gek op dat wij óók in “Indië ” de Hollandse feesten kenden…hoe tolol dese toch??
Wij Indischen stonden er ook versteld van dat er zoveel Hollandse putjes scheppers waren in Nederland.
In Indie hadden ze een leuke baan.
Ook vonden we het gek dat de wc naast de voordeur was en dat vele huizen geen badkamer hadden, dat wisten wij ook niet.
Wij wisten ook niet dat ze op ze’n hoogst een keer per week een bad namen, pas toen we in de tram zaten kwamen we er achter.
Pak Arthur , tierlek zijn de putjesscheppers , koki, huishoudelijk personeel orang Belanda.
Het is land van de Belanda’s.
De dienstsupir van mijn ouweheer was ook orang Belanda .
Kakus(kakhus) in NOI is meestaal gesitueerd ergens in het bijgebouw , daarom zeggen ze in Indonesia , ma’af boleh saya ke “belakang”( naar achteren) .
De kamar ketjil (kakus) en kamar mandi (apart) is bij ons in Jakarta al relatief modern (huis gebouwd in 1939) , met toilet duduk en douchegedeelte naast de bakmandi met gajung.
Soms kan men de douche shower niet gebruiken door te weinig waterdruk.
In 1968 was onze huurhuis in Amsterdam redelijk modern met douche en ligbad , kennelijk omdat het in de Beethovenstraat ligt met een mini achtertuin.
Weet wel dat veel Nederlandse huizen huizen toen nog geen ligbad hebben.
Pak Surya,
“Naar achteren gaan” is ook een typisch Indisch uitdrukking om te zeggen ik ga naar het toilet. Of dat nou een modern zitgeval was of nog een djonkok geval. Een gat in de grond met aan weerszijden twee antislip cementen voeten. Zoals in Frankrik in de jaren 60/80 en mss later ook nog op de campings te vinden waren.
Maar in de jaren 80? ook naar een Indo party of reunie geweest in den Haag bij een voetbalcomplex namanja weet ik niet meer, maar met moderne zittoiletten/wc’s. En wat denk je? Het feest was nog maar een paar uur oud of de damestoiletten zagen er niet meer uit, want gebruikt als toilet djonkok. Dus met de voeten op de bril en alles lag op of over de bril. Smakelijke gewoonte. Heren toilet was iets beter, maar zou er toch niet graag gebruik van gemaakt hebben. Liever ODB of TDB oftewel Onder of Tegen de boom afhankelijk van de boodschap..
Vreemd dat ik dit soort zaken nooit heb gehoord. En in de noodwoning in Vlissingen waar ik 1946-1950 heb gewoond was een douchecel. In Delft was ik lid van een studentensportvereniging, elke dag gratis douchen.
Tja, wat moet ik dan vertellen over de militaire dienst uit die tijd
1x in de week verplicht naar het badhuis en soms twijfelde ik wel
of er wel gedoucht werd.
We hadden een Compagniessergeantmajoor die als bijnaam had
van ”Ruisende Wateren”nl. dat wou hij alleen horen gedurende
ons douche ritueel van10 minuten.
Voor het avondappél voet inspectie en 1x per week verplichtte
inlevering van genummerd ondergoed,
Kleding voorschrift; één op de man
één in de kast
één in de was
en dan met al de kleine ongelukjes er tussen door, een bijzonderheid
bijv.,dat eigenlijk verplicht is, was de Dekens uitkloppen ,een complete stofwolk over de appelplaatsen.
In Arnhem (1962) als extra wasbeurt elke maandag om 05.30 uur
afmarcheren naar het Zwembad en onder controle douchen.
De koude oorlog was aan de gang en OGOR loerde overal.
siBo
Eenmaal per week aantreden voor de geestverruiming: Katholieken links naar de aal, protestanten rechts naar de doom, nietsen naar WC’s en badruimtes schoonmaken.
Pak Jan A Somers
Dat was precies de aanleiding voor mijn aanvaring met die Aal met hoge pankat. Ik zei hem dat hij mij niets nieuws meer te melden had en dat ik geen zin had in korvee en dus maar naar de doom ben gegaan al wist ik wel dat ik daar ook niets van wijzer zou worden. Als dank dus voor Soekarnoklant uitgemaakt. Eerstvolgende verlof akuut naar gemeentehuis en “geloof” laten doorhalen. Ik had ook al een gymleraar gehad die mij iets te weinig gevuld achterwerk vond hebben. Godlove!
Ja….dat klopt Arthur…je hebt helemaal gelijk !!
Enne….ze stonken inderdaad een uur in de wind !! Maar ,,,ondanks wij niet konden baden in een kamar mandi ….wassen wij ons élke dag van top tot teen…..
Pak Jan A Somers
vervolg op voorgaande
Daarna dus korvee dienst maar gelukkig tot cdt korvee aangesteld en moest alleen er op toezien dat alles goed werd geboend. Zo niet dreigen dat ze het anders met de tandeborstel over moesten doen. Dat kunstje had ik snel onder de knie.
Bij het afmeren in Southampton, tussenstop, was ik indertijd al verbaasd van al die Engelse havenarbeiders met hun typische arbeiderspetjes.
En uiteraard later bij afmeren in Rotterdam en daarna idem dito.
Het gebrek toen in Nederland aan badgerief in de oude stadswijken,
en dorpen en het bestaan van badhuizen heb ik eerder al uitvoerig behandeld en ook het gebrek aan kennis van elkaars zeden en gebruiken. Maar waar ik nooit genoeg van krijg is het om die redenen op elkaar neerzien en afgeven te verwerpen.
Naar mijn smaak vaak veel te generaliserend en neerbuigend.
In Indië hoefde het water niet te worden verwarmd. In Nederland wel. Er was nog geen goedkoop gas met leidingen door het hele huis. Alleen kolenkachels, en later ook oliekachels. Na de komst van het aardgas (ca. 1957) kwamen overal badkamers.
In 1979 woonde ik voor 3 maanden bij de oma van mijn meisje in Buitenveldert.
De badkamer is toen nog redelijk “primitief”
Daarna gingen we verhuizen naar Roseveltlaan Amsterdam , bewoonde een 2 kamer zolder”etage” met gasstel en eigen toilet .
Voor echte mandie-en gaan we in de week-end naar een badhuis in naast de Albert Cuyp markt.
Door de week moeten we mandi-Belanda .
Tja … en deodorantjes waren toen ook nergens te krijgen.
Oh ja, Empattoedjoe-sebelas dari Keulen, maar als echte vent kon je daar je zakdoek niet mee besprenkelen.
Ikzelf heb ook in een Amsterdams kosthuis in een volksbuurt gewoond in een huis zonder badkamer en in militaire dienst, zoals Pak Bo ook schreef, inderdaad maar eens in de week afgemarcheerd naar het badhuis en voor de rest van de week kopèt, ook al was je de hele dag aan het draven en springen en kruipen.
Wat moeten we gestonken hebben. Maar gelukkig … iedereen stonk. Stank was de standaard.
De gedenkwaardige stelling van een sergeant-majoor, midden in de winter geponeerd: “Beter warme stank dan koude frisse lucht”.
Zo heb ieder nadeel weer z’n voordeel (volgens Professor J.C. Superstar uit Betondorp).
Pak Pierre
Pak Surya zei,Door de week moeten we mandi-Belanda.
In Nederlands-Indië noemden we dat Mandi Kucing ,vooral in de bergstreken of wij soldadu sadja in de openlucht rondlopend en
niet te vergeten ,vroeger als je te laat voor schooltijd bent opgestaan.
Oh ja,dat komt ff boven waaien.
siBo
Ik lopen langs de kali
ik hoor tjeplak tjeplok
ik denken ister spoken
ik zie toekang tjebok
ik lopen verder langs de kali
en zie Siti maar ook Ali
tjepret tjeprot mandi in de kali
en niet tjebok.
Doeh..so baoe dese.
e.m.
Ha,haaaaa ja….vreselijk die Badhuizen met een kaartje in de hand voor een stempeltje. Verbaasd dat ik géén voetschimmel hebt opgelopen….. Moet wel toch….gezien ik al te groot was voor een zinken teil met warmwater in een zelf gemaakte “badkamer” ruimte, dat ná 1960 eindelijk een douche werd aangelegd…..
Wij hadden in Vlissingen al in 1946 een badcel (water uit de boiler met goedkope stroom). Maar het was leuk om met de hele klas naar het badhuis te gaan. Meerstemmig zingen onder de douche.
Voor hun die met vacantie naar Amerika gaan raad ik aan om het niet over een douche te hebben of onder de douche te zingen want hier gebruiken alleen de vrouwen een douche voor reiniging.
In Amerika neemt men een shower.
🙂
e.m.
Botol tjebok is toch veel beter. Daar leer je je kinderen mee af vreemden een linkerhand te geven.
Das leuk, de familie Gomis.
ff kijken of ik bekende gezichten zie?……..oma en opa zullen er niet tussen staan want die kwamen later naar Nederland. Maar misschien broers/zussen van opa?
De Blanda totok denken dat alle lnlanders zeker Mohammadanen.Omdt ze nu in knijp zitten met de Turken,Algerijen ,Maroccanen etc.
@Wal: In California is het anders gesteld met de Indonesiers. Hier komen steeds meer Indonesiers naar zuid Ca toe. En bijna allen zijn christenen en vaak Indonesiers van Chinese afkomst. De mohammedaanse cultuur van de Indonesiers op Java vooral schijnt in een verkeerde richting te gaan en het leven voor andere geloven en niet geloven worden steeds moeilijker.
Ja Hotel Bergland in Gulpen 1951 ,eerste kerstmis in Nederland ,mijn vader staat 4e van links helemaal bovenaan ,mijn moeder rechts voor de boom met witte pochet ( ze was graag deftig).Helemaal links onderaan mijn oudste zus ,2e van rechts onderaan nog een zus ,de rest ,van ons zat buiten de boel onveilig te maken .Frans en Peter Leijdelmeier zitten ook voorin ,mijn oudste zus ( helemaal links) is later getrouwd geweest met Peter Na Gulpen hebben de meesten op deze foto nog in Eygelshoven gewoond om hierna snel de benen te nemen naar Amsterdam ,tja Gulpen en de Limburgse heuvelrug mooiste streek van Nederland maar grote werkloosheid en zo fanatiek katholiek waren die Indische mensen niet ,volgens mij werd oom Nelis Gomis later de stiefvader van Frans en Peter Leidelmeijer ,de ouders van Frans en Peter zie je ook op de foto
En de oudste Carlo? Leidelmeijer.
De moeder van mijn beste vriend Rudy Toorop nog uit Bandung was een zus van vader Leidelmeijer. Moeder Leidelmeijer was er toen niet meer.
Zij woonden in Den Haag en de Toorops in Amsterdam-Geuzenveld. Bij de Toorops in Amsterdam heb ik nog een tijdje voor mijn trouwen in de kost gewoond
De vrouw van Peter moet ik een paar keer ontmoet hebben in die tijd…
Anoniem is Huib
“fanatiek katholiek” Gelezen andere geloofgerelateerde stukjes hier zijn katholieken nou juist niet fanatiek: Het rijke Roomse leven. Dat had ik al geleerd op de Broederschool in Soerabaja. En als misdienaar bij rouw en trouw. Vaak (onder schooltijd!) voor begrafenissen naar Kembang Koening, daar was altijd wel wat te beleven. Na aankomst in een eigen woning in Vlissingen kwam de kapelaan kleding brengen (het was een strenge winter!), en later ook servies. Maar dan moet je je daar ook voor open stellen. Dat doen Indo’s toch altijd? Je open stellen voor andere culturen? Zelf ben ik als vrijwilliger actief geweest in de kerk. Dan kom je er vanzelf in. Nu nog (gezien mijn krakkemikkigheid doe ik dat niet meer) word ik nog vaak in de supermarkt aangesproken.
Die katholieken waren /zijn juist niet fanatiek ,misschien nu maar dat was in 1860-1870 toch wel even anders ,zoals nu moslimfanatici naar Syrie trekken om IS bij te staan .Zo deden veel katholieken dat in de 19e eeuw om de Paus bij te staan in zijn strijd tegen de Italiaanse nationalist Garibaldi ,die alle kleine staatjes wilde verenigen tot 1 Italie ,die katholieke soldaten ,noemde men Zoeaven ,+ 4000 van die pauselijke soldaten kwamen uit Nederland maar verder na een oproep van de paus hem te steunen uit de hele wereld .Zo was er de slag om Mentana 3000 soldaten van de paus en 2000 Franse troepen tegenover 15.000 roodhemden van Garibaldi ,het legertje van de paus won die slag .U ziet in de 19e eeuw waren veel katholieken bereid om de wapens op te nemen voor de paus .Trouwens ik was 2 maanden geleden in die mooie kerk in Den Bosch ,de Sint Jan ,buiten veel toeristen waren er ook veel gelovigen ,tot mijn verbazing ook veel jongeren .
“de Sint Jan ” Heeft u ook even met de engel boven getelefoneerd? Leuk idee van een van de beeldhouwers bij de restauratie.
“in 1860-1870 ” Tja, wilde tijden. Maar ik had het over waarover u het had, Hotel Bergland in Gulpen 1951. Ik ging toen in Delft ’s zondags naar de studentenkapel. Voor de collecte was de afspraak zilvergeld, d.w.z. tenminste een dubbeltje. Stem van de collectant achter mij: God kun je bedonderen, maar mij niet.
Infeite niet nodig.