Een lezer die al 50 jaar in Amerika woont, schreef me laatst: hoe zit dat toch met die generaties ?
Het denken in 1e generatie migranten, 2e generatie is iets west-europees. In Frankrijk, Engeland, Nederland heeft men het over de na-oorlogse migranten. De eerste groepen kwamen veelal uit de voormalige kolonieën. De USA is al honderden jaren een migrantensamenleving en het is niet zinnig om daar in deze termen te gaan redeneren.
Wanneer is iemand 1e generatie Indisch en wanneer dan 2e of 3e generatie? Over de juiste scheidslijnen zijn de meningen verdeeld. Zelf , ga ik uit van de simpele regel:
“….wie als volwassene naar Nederland ging, is 1e generatie. Hun onvolwassen kinderen zijn 2e generatie. Diens kinderen zijn 3e generatie…..”
In de praktijk blijkt deze definitie te rammelen. Maar rammelen definities niet altijd? Rick van den Broeke schreef ooit eens onderstaande benadering.
Het staat nu op de inog.orgsite ;
klik op het plaatje voor een vergroting
Om het nog ingewikkelder te maken is er het CBS, een overheidsbureau die statistieken maakt over bevolkingsgroepen, die eigen definities gebruikt, sterk afwijkend hoe men maatschappelijk denkt.
Hun definitie is:
Iemand is 1e generatie allochtoon als hij/zij zelf in het buitenland geboren is met minstens 1 ouder in het buitenland geboren. Iemand is 2e generatie allochtoon als die in Nederland is geboren en minstens 1 ouder heeft geboren in het buitenland.
Weer….. vragen mensen die al vele jaren weg zijn uit Nederland: ‘wth is allochtoon’ ?
Rond 1990 kleefden er vele negatieve emoties aan het woord ‘buitenlander’ .
Ineens schakelde de publieke opinie en masse over naar een nieuw woord die toen minder besmet was. Dat was ‘allochtoon’.
Maar ja… toen werden de negatieve emoties aan dát woord gehangen.
...................
Indisch4ever 
In de definitie van Rick deelt hij de Indo’s in, bij het CBS definieert men volgens het geboorteland. Twee onvergelijkbare eenheden dus.
Het CBS zoekt een indeling voor mensen uit diverse landen, Rick kijkt alleen naar mensen uit Indië/Indonesië.
Het CBS gebruikt die definitie om de 1e en 2e generatie van mensen geboren in Indonesië en hun nazaten te bepalen.
Maatschappelijk gezien denkt men anders over wat 1e en 2e generatie is. Leuk voor het CBS, want het is gemakkelijker statistieken maken voor hun. Maar die statistieken zijn verwarrend omdat mensen anders denken over de afbakeningen van de generaties.
Helemaal laks is het CBS als mensen Indonesiërs gaan noemen, terwijl de meeste mensen dat niet zijn of waren. Niet in identiteit of juridisch.
Het CBS noemt de in Indonesië (en zelfs Japan) geborenen: westerse allochtonen.
De definiëring rammelt vind ik.
Vreemd genoeg is iemand die in Suriname/Antillen geboren is een niet-westerse allochtoon.
Dat snap ik niet: Ned. Indië was een kolonie van Nederland evenals Suriname en de Antillen.
Indonesië en Suriname zijn beide zelfstandige autonome staten, waar is de logica?
Ja het rammelt….akelig.
Een Japanner en iemand uit de Sovjet Unie wordt westers genoemd door het CBS en iemand geboren in Suriname of met 1 ouder geboren in Suriname is niet-westers volgens deze demografen.
Het is demografisch geklungel.
Dat vakgenoten niet aan de bel trekken is ook al zo wonderlijk.
Staaltje collectief geklungel ?
Iemand die toevallig geboren is in Ned. Indië/Indonesië is allochtoon, zelfs als zijn/haar ouders/voorouders pure Nederlanders zijn, zelfs geen minuscuul druppel Indonesisch bloed in zich heeft!
Boeroeng schrijft:
Dat vakgenoten niet aan de bel trekken is ook al zo wonderlijk.
Staaltje collectief geklungel ?
Bedrijfsblind misschien?
Kakus! Geen behoefte dan alleen de behoefte mee te nemen.
De indeling in generaties, met als eikpunt de gedwongen migratie van na de 2de wereldoorlog is een gekunstelde politieke keuze geweest net zoals het labelen van Japanners als westerse allochtonen, ook in Zuid Afrika was dit het geval, dit door invloed van de Japanse regering.
Het vaststellen welke gebeurtenis of historisch feit bepalend wordt/is om als start- of eikpunt te dienen om in generaties te gaan denken lijkt hiermee willekeurig en kan als zodanig iedere keer ter discussie worden gesteld. In mijn familie tellen wij vanaf de 1ste Europese voorvader die naar de kolonie ging. Maar vul gerust ook de Afrikaanse-, Mediterrane- , Zuid Amerikaanse of een andere Aziatische oorsprong van de voorvader daarvoor in. Ook de circulaire migratie en emigratie van bewoners van de archipel heeft invloed, de vele reisbewegingen tussen de kolonie en het vaderland en de rest van de wereld. Vanwege verlof, onderwijs, carrière, ziekte of pensionering. Bij mij begint het bij mijn overgrootvader die in de 19de eeuw voet aan land zette op Java. Vanaf dan geteld ben ik 4de generatie en zijn de kleinkinderen 6de generatie, zo past het in een natuurlijk historisch proces- en perspectief en ook deze generaties zijn zich bewust van hun gemengde (genetische – en culturele) achtergrond, ook als is dit niet altijd meer even zichtbaar
Dat is ook mijn vraag, Lucas. Waar begint je te tellen.
In mijn stamboom kan ik beginnen bij Peter Jan Geenen vanaf 1590 en als dat zo is, ben ik 11de generatie. Of ik begin te tellen, zoals jij suggereert en dan begin ik met de eerste die naar het voormalig Indië ging als soldaat en dat was Cornelis Arnoldus Geenen uit Heeze in 1826. Dit laatste maakt mij de 4de generatie. And last but not least, als we van het einde van de ww2 tellen, ben ik generatie 2. Echter er verandert niets aan mijn persoontje.
What ever!
Die Japanners waren niet gelabeld als Westerse allochtoon, het waren gewoon Japanners. Zij vielen alleen maar voor hun rechtsgang onder de bepalingen voor Europeanen. (art. 163 IS 1925.) Maar dat gold ook voor Siamezen, Filippino’s, Turken, Egyptenaren en nog anderen.
De japanners moesten eigenlijk onder de zelfde noemer als de chinezen moeten vallen.
Dus zijn de Japanners , Chinezen , Moren etc Europeanen geworden omdat ze gelijk gesteld werden?
Ook de Inlanders die Serani werden ?
Wat zullen de Indonesiers die geen Serani zijn tegenwoordig gelukkig voelen dat ze als Westerse Allochtoon gelijk gesteld worden met Duitsers , Japanners etc.
Ik dacht dat jappen en chinezen tot het gele ras en niet het blanke ras horen.
“Dus zijn de Japanners , Chinezen , Moren etc Europeanen geworden omdat ze gelijk gesteld werden?” Nee hoor, zij vielen alleen onder de wetgeving die voor Europeanen gold. Het probleem ligt in het lezen van het artikel 163. Daar maakte iedereen van wat hem zelf voordelig uitkwam, het werd een janboel.
De Inlanders als groep is makkelijk. Adatrecht. Denk er wel om, Inlanders met een hoofdletter. In Nederland zijn de Nederlanders ook Inlanders, onder Nederlands recht.
De Europeanen zijn als groep ook makkelijk. Dat waren de ‘buitenlanders’, tegenover de binnenlanders. Volgden de Indische wetboeken.
De Chinezen werden aanvankelijk gezien als Inlanders, omdat al vanaf de VOC-tijd er zoveel van waren. Maar onder adatrecht en Europees recht konden ze niet vallen omdat ze teveel afwijkingen daarvan hadden. Daar is de groep voor gemaakt die terug konden vallen onder Chinees recht, de Vreemde Oosterlingen. Rare naam, aangezien China ten noorden van Indië ligt. Het heeft niets met het ‘gele’ ras te maken. Art. 163 had niets met ras te maken.
Andere, kleinere, groepen vielen buiten de boot. In overleg met die regeringen werd afgesproken dat zij onder het voor Europeanen toepasselijk recht vielen. Japanners en vele andere nationaliteiten. Zij behielden wel hun eigen nationaliteit.
Art. 163 zegt het heel voorzichtig: “Wanneer bepalingen van deze wet, (…) onderscheiden tusschen Europeanen, Inlanders en Vreemde Oosterlingen, gelden voor hare toepassing de navolgende regelen. (…). De indeling geldt dus alleen om aan te geven welke rechtsregels voor hen van toepassing zijn. Het ging er niet om òf je Europeaan was, maar of de voor Europeanen geldende regels ook voor jou golden.
Ik weet het nog moeilijker te maken: Het onderscheid in Nederlander, Nederlands onderdaan, Ingezetene of Vreemdeling. Waarbij nog komt de broodwinning voor juristen wanneer er sprake was van ‘oplossen’ in een andere bevolkingsgroep. Zoals Europeanen die zich hadden ‘opgelost’ in de Inlandse bevolking.
Nog moeilijker: Christen, of niet-Christen kon ook een criterium zijn.
Nog moeilijker: lid 5, De Gouverneur-Generaal is bevoegd (…) de bepalingen voor Europeanen toepasselijk te verklaren op personen, daaraan niet onderworpen. (…). Je kon zelfs met het ene been in een groep vallen, en met het andere been in een andere groep.
Begrijp u nu dat zelfs (Indisch) staatsrechtgeleerden als Van Vollenhoven het een janboel vonden? Wat erg jammer was dat velen (nu nog) dit artikel 163 zien als discriminatie.
Weer een bewijs dat die wet een kind is met een waterhoofd en zeker dient verwijdert te worden. Gewoon de natuur volgen.
Naar aanleiding van de discussie over de CBS classificaties van Nederlanders, Westerse en niet-Westerse allochtonen maak ik als buitenstaander enige punten:
• Verandering of verbetering van de classificatie. Daarop dringen enige bloggers aan. Vergeet dat maar, want als je de methoden verandert wordt elke vergelijking onmogelijk die zich begeeft tussen voor en na de verandering.
• Klopt het allemaal voor iedereen? Probleem is dat de classificatie vooral gebruikt wordt om zaken per groep vast te stellen. Je kan gemiddelden van een groep gebruiken in je groepsbeleid, maar als je gemiddelden toepast op individuen kom je vaak in moeilijkheden en raken de betrokkenen geïrriteerd.
• Japanners? In Ned. Indië werden de Japanners al ingedeeld bij de Europeanen. Dat was geen etnische classificatie, in feite stonden classificaties in het vooroorlogse Ned. Indie los van raciale criteria: Nederlander was je als je vader dat was, Je kon etnisch van alles zijn, maar als je vader Nederlander was was jij het. Inheems was je als je in het land geboren was en niet behoorde tot enige andere indeling. Een belangrijke reden om Japanners bij de Europeanen te voegen was hun met het onze gelijke systeem van namen en achternamen. Daarmee kon onze burgerlijke stand werken. Met de inheemsen/Indonesiërs was dat lastiger omdat achternamen niet over de generaties vererfden, en niet iedereen zowel voornaam als achternaam had en heeft, president Soekarno incluis.
• “Indonesische Nederlanders”? Het klopt niet, maar de terminologie die Nederland heeft achtergelaten maakt het ook niet makkelijk: Voor de oorlog gunde het Nederlands-Indische Gouvernement de toenmalige Inheemsen, nu dus Indonesiërs, geen eigen naam voor land en volk, anders dan “Nederlandsch-Indië” voor het land, en “inheemsen” voor het volk. Probeer nu als leek maar eens wijs te worden uit de diverse etiketten zoals daar zijn: Indonesiërs, Indische Nederlanders, Indo’s, totoks, baroe’s.
• (Niet-)westerse allochtonen. Op het eerste gezicht raar dat de Indische Nederlanders westerse allochtonen heten en de Surinamers niet-westerse allochtonen. Op het tweede gezicht helpt misschien het volgende: de naoorlogse influx uit Indonesië betrof voor het overgrote deel Nederlanders al dan niet met deels plaatselijke voorouders. In het land van herkomst geclassificeerd als Europeanen, dus de classificatie “westerse allochtoon” sluit daarbij aan. De influx uit Suriname betrof gewoon de helft van de Surinaamse bevolking, die vanaf omstreeks 1975 de weg vond naar Nederland.
• Grondslag van de classificatie. Enige bloggers menen dat het een etnische classificatie betreft, en lopen dan vast, zie boven. Maar het is vooral een classificatie op grond van migratiestatus, en na twee generaties vervalt het allochtonenetiket, ook al blijft men etnisch dezelfde.
Zoals ik eerder heb beloofd heb ik een kleine peiling gehouden onder de Indo/Indische bezoekers, merendeel ouderen, op de Food Court in Duarte. Ik heb hun gevraagd wat zij het meest gebruiken om zich kenbaar te maken als hun wordt gevraagd, waar zij vandaan komen.
Het meest gebruikte antwoord is “Dutch-Indo” of “Indo-Blanda”. Dit laatste vooral onder de “Chinese Indonesiërs.
Een 82 jarige zei het vrij goed, denk ik. Rudie zei: onder de mensen en merendeel indo’s is zijn keuze INDO, maar onder documenten, waarbij wordt gevraagd onder welke groep je valt, schrijft altijd Euro-Asian.
Ik kon ook de opmerking van een 76 jarige waarderen: Indo-Ruwat.
Derk HilleRisLambers, op 22 april 2013 om 12:52 zei:
Met de inheemsen/Indonesiërs was dat lastiger omdat achternamen niet over de generaties vererfden, en niet iedereen zowel voornaam als achternaam had en heeft, president Soekarno incluis.
———————————————————————————-
Soekarno had wel een familie naam , namelijk de naam van zijn vader.
Zijn oorspronkelijke naam is Koesno Sosrodihardjo , zijn vader heet Raden Soekemi Sosrodihardjo .
De oorspronkelijke bewoners van Nederlands Indie (in het bijzonder op Java en Moslim gebruiken ook de naam van hun vader .
Hun vader gebruiken de naam van hun grootvader etc .
De probleem is dat de Inlanders die te weinig verdienen ( en dat zijn meer dan 90% ) niet ingeschreven staan bij de (Inlandse) bevolkingsregister.
Ik heb – toen ik niet zo lang geleden een paar cursusjes BI volgde – van mijn Indonesische lerares begrepen dat in het nieuwe Indonesië het fenomeen “familienaam” dat verder reikt dan “zoon van” of
“dochter van” nog steeds niet algemeen van toepassing is, laat staan wettelijk verplicht.
Ook haar twee namen waren voornamen, zo legde zij haar verwonderde totok- en 2de en 3de generatie Indocursisten uit, hoewel zij was afgestudeerd in de rechten aan een Universitas en van niet onbemiddelden huize.
In Nederland boften wij dat Napoleon langs was geweest en een iegelijk opdroeg een familienaam te kiezen, als waarna sommigen zich uit protest Naaktgeboren, Rijstebil en Poepjes gingen noemen.
Die verleiding blijft de Indonesiërs bespaard of …… ?
Pak Pierre
Er was wel wat gaande toen in het jonge Republiek inz. de
aanname (verplicht) van pure Indonesische namen .
Hoe dat precies werd uitgevoerd en voor wie ’t bestemd was
is me nooit duidelijk geweest.
Mss. zijn er kenners onder de lezers van Indisch4ever, die
hier meer over weten.
siBo
Na 1965 stond de Chinese gemeenschap onder grote druk om de eigen culturele uitingen op te geven. Presidentiële decreten verboden zo Chinese karakters in het openbaar en Chinezen kregen het sterke advies omIndonesisch-klinkende namen aan te nemen. In de Soeharto-jaren betekende dat een praktisch verbod op Chinese namen. Zie: http://en.wikipedia.org/wiki/127/U/Kep/12/1966#Cabinet_Presidium_Decision_127_of_1966 .
Surya Atmadja, op 22 april 2013 om 15:43 zei:
Soekarno had wel een familie naam , namelijk de naam van zijn vader.
Zijn oorspronkelijke naam is Koesno Sosrodihardjo , zijn vader heet Raden Soekemi Sosrodihardjo .
Dank hiervoor, die namen waren mij nog niet bekend. Maar de strekking van mijn verhaal verandert er niet echt door, want in Soekarno’s nakomelingen vind ik geen enkele herkenbare achternaam van Soekarno terug, en navenant bij andere mij bekende Indonesische families.
Voor mijn opmerking over de Europeanenclassificatie en die van de Japanners putte ik uit G F E Gonggryp (1934) Geïllustreerde encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, waar op blz 147 naast de specifiek genoemde Japanners ook als Europeanen worden geclassificeerd “alle van elders afkomstigen welke in hun land onderworpen zouden zijn aan het familierecht in hoofdzaak berustende op dezelfde beginselen als het Nederlandsche”.
Mas Rob, op 22 april 2013 om 17:32 zei:
Na 1965 stond de Chinese gemeenschap onder grote druk om de eigen culturele uitingen op te geven.
————————————————————————————
Het gebruik maken van BIN ( zoon van… ) en BINTI(dochter van… ) was als ik me niet vergis meegekomen met de komst van Islam in de archipel.
Als een Indonesier D heet en zijn vader C heet (meestal 1 naam) dan heet D formeel D bin C.
C wordt dan C bin B en B wordt B bin A .
In de meeste gevallen gat het om iemand die alleen de zoon of dochter(binti) van iemand is.
Vergelijkbaar met Jan PietersZOON Coen .
Stel dat ik een Arabier ben met goede asal-usul, dan zal ik heten D bin C bin D bin A .
De “gewone” Indonesiers/Javaan-Sundanees hebben meestal 1 naam .
Meestal gebruiken ze ook geen familienaam
Veel van de oermoeders van de Indo’s hebben vaak 1 naam .
Uitgezonderd de Raden Adjeng of Raden Ajoe .
Zie ook de geschiedenis van CaPil( Catatan Sipil =B.S van Indonesia).
Over de Indonesiatie van de Chinese namen.
Het idee kwam eigenlijk van een groep Chinezen die een Totale Assimilatie nastreven.Die groep behoorden tot de Nederlands gevormde Chinezen uit Nederlands Indie tijd.
Dat in reactie tot wat de BAPERKI groep( even googlen) nastreven.
http://www.salahketik.com/artikelpolitik/Peran%20Tionghoa%20Indonesia%20%28Part%204%29.htm
Chinezen en een paar bevolkingsgroepen gebruiken ook familie namen zoals Batak (marga) en Ambonezen-Zd Molukkers ( Christenen- vaak in dienst bij de Nederlanders).
Andere Indonesiers zoals Javanen/Sundanezen die ook in aanraking kwamen met de Nederlanders zoals werkzaam zijn bij de Inlandse BB gebruiken ook familie namen Ondanks dat ze Moslim zijn .
Onze familienaam gebruiken we al 4 generaties boven mij en 2 generaties onder mij .
De vader en grootvader van mijn overgoot vader hebben de familie naam nog niet gebruikt/ingevoerd .
Pak Bo
Bij Indo’s die warga negara werden (soms ook getrouwd met Indonesische Moslima) gaan ze hun Hollandse familienaam veranderen in Indonesische of Moslim namen.
Pak Surya, ik heb nog veel vragen hierover en Uw antwoorden
op een andere w-blog ook gelezen.
Waren deze vrijwillige (?) naam veranderingen alleen voor
Chinezen.?
Met Indonesische namen zie ik alleen die van Java afkomstige, waren de namen van andere Indonesische eilanden niet laku.
Ook zie ik ,dat buitenlanders bij geboorte aangifte problemen
krijgen met de achternamen en voornamen van hun kinderen.
Zal wel goed wezen alleen snap ik dat niet. Moeielijk.
si Bo
,
Bij Indo’s die warga negara werden (soms ook getrouwd met Indonesische Moslima) gaan ze hun Hollandse familienaam veranderen in Indonesische of Moslim namen.
Zo’n persoon heb ik pas ook in de familie gekregen. Een nichtje is pas getrouwd met een hollandse jongen uit Heerhugowaard. Hij vond haar naam Lefebre zo mooi klinken, dat hij bij het huwelijk zijn boerenham heeft verandert in de franse achternaam van haar. Daarbij is zijn familie stamboom wel naar de knoppen.
tegenwoordig kan dat allemaal, in nederland, je neemt de naam van je vrouw ipv dat zij jouw naam neemt, bij een huwelijk…zelfs na scheiding kan zij of als je het zelf wilt de naam van de ex-partner behouden…en als je kind geboren wordt met jouw naam( zo ook erkend) en je gaat scheiden en je ex vindt dat de kinderen haar familienaam moet dragen, dan is dat zo binnen 3 maanden veranderd, heb ik toevallig ervaring mee met mn 2 jongste kids…je hebt nix in te brengen, als je er niet mee eens bent, dan moet JIJ (ik dus) ff met argumenten komen waarom ik het zo wilt behouden, toen ik het aan die rechter uitlegde en heel de zaak vond “stinken”werd ik uit de rechtszaal verwijderd, als zijnde dat ik respectloos was voor de beslissing van de rechter…het was gewoon al eerder beslist, een soort matchfixing….hahaha…kan er wel om lachen…. gelukkig is het zo, dat de kinderen dit weer kunnen rechtzetten op hun 18de jaar
Ronaldo, de rechters luisteren alleen naar de kinderbescherming en de (ex) vrouw. Je kan als man inbrengen wat je wilt, je verliest!
Helaas ik ook (iets andere) ervaringen meegemaakt.
Nu mijn kids volwassen zijn, hebben ze de keuze gemaakt en ik ben de gelukkige!
De RECHTspraak spreekt KROM.!
Mannen trekken in dit land aan het kortste eind, lang leve de vrouwenemancipatie!
@Ronny Geenen schrijft hier ook iets over……
(Stamboom naar de knoppen)
Ik begrijp, Ronald, dat het in ons geval allemaal goed is afgelopen…….
Ronaldo, het is dus een hutspot nasi geworden. Ik vraag me af hoe ooit iemand zijn stamboom kan natrekken later.
Toch Derk,… over je alinea ‘classificatie’ .
Een onderscheid maken tussen westers en niet-westers is een onderscheid maken tussen culturen en etniciteiten.
Zoals het CBS dat doet is het ondeugdelijk.
Zuid-Amerika werd jarenlang beschouwd als westers en Oost-Europa en de Sovjet-unie waren niet-westers en zelfs politiek gezien anti-westers.
Ineens draait het CBS dit om .
Boeroeng, op 22 april 2013 om 20:16 zei:
Een onderscheid maken tussen westers en niet-westers is een onderscheid maken tussen culturen en etniciteiten.
…
Zuid-Amerika werd jarenlang beschouwd als westers en Oost-Europa en de Sovjet-unie waren niet-westers en zelfs politiek gezien anti-westers.
Ineens draait het CBS dit om .
Zo denk ik er niet over. Het gaat er alleen om de migratiegeschiedenis te classificeren, zeker geen etniciteit.
Waar jij op vervolgens doelt is de indeling in eerste wereld (het Westen), tweede wereld (achter het IJzeren Gordijn) en de derde wereld (ontwikkelingslanden).
Die tweede wereld lijkt intussen bij de eerste wereld gevoegd. De “niet-westerse” immigratieherkomstlanden lijken mij grotendeels samen te vallen met ontwikkelingslanden, de derde wereld dus.
Maar elke classificatie kent zijn grensgevallen, zo vraag ik mij af waar het toch redelijk economisch ontwikkelde Chili wordt ingedeeld.
Het goede nieuws is dat volgens mij de indeling in allochtonen etc niet als zodanig in de burgerlijke stand staat vermeld, maar daaruit kan worden gedistilleerd via de van elke ingeschrevene beschikbare gegevens over geboorteplaats en geboortedatum en die van diens beide ouders.
Tot slot, ik zeg het nog maar eens: ik spreek niet voor het CBS – ik probeer ze alleen te doorgronden!