van Joty ter Kulve
De verschillende identiteiten van de indo’s ,
februari 2013
Enige gedachten na het zien van de mooie documentaire van het IHC : Indische Herinneringen.
Het viel mij op dat alle deelnemers aan deze video,op een enkele uitzondering na van gemengd bloed waren. Van velen weet ik dat ze ook weer met Hollanders zijn getrouwd. Wat mij nu nieuwsgierig maakt is de volgende vraag: Hebben de deelnemers de Nederlandse identiteit of een Indo- identiteit. Misschien beide?
Wanneer is de vermenging tussen de Nederlanders en Indonesische vrouwen eigenlijk ontstaan ? Ik ben geen historicus, geen psycholoog, antropoloog, ik ben gewoon geinteresseerd naar mijn eigen afkomst.
Laat ik dan maar eens beginnen met Jan Pieters Zoon Coen uit Hoorn Noord Holland in de 17de eeuw. Met andere doorwinterde zeebonken uit zijn omgeving, stel ik mij voor, stapten ze in hun boten op weg naar een onbestemde bestemming. Een gigantisch avontuur te vergelijken met een tocht van de ruimtevaarders naar Mars en de Maan. Ook een levensgevaarlijke tocht vol risico’s. Van de drie schepen, die uitvoeren, kwam er maar één terug.
Deze pioniers ontdekten de eilanden in de oceaan waaronder Banda.
Eerder hadden de Engelsen de eilanden en de exotische specerijen al ontdekt. In de oorlogen, die ontstonden vanwege de specerijen, vond ook het drama plaats van Banda. Coen gaf opdracht alle Bandanezen te vermoorden, omdat zij de Engelsen ook specerijen wilden verkopen of reeds hadden verkocht. Moderne concurrentie dus! De wereld is niet zoveel veranderd. Ook gaf Coen toen opdracht de boten te vernietigen, die de Bandanezen gebruikten om hun goederen te vervoeren tussen de eilanden of om hiermee hun rituelen te vervullen.
De Hollanders ontdekten behalve de specerijen ook de Indonesische vrouwen. En zo, neem ik aan, werd de Indo geboren. Tante Non, tante Noeti deden hun intrede in de geschiedenis. Van de 16 tot de 21ste eeuw zette de vermenging zich voort in alle gebieden waar de Nederlandse man werkte en leefde. In de praktijk vnl Java, Sumatra, stukjes Borneo, Celebes .
De Indische mensen ontwikkelden zich tot trouwe ambtenaren en soldaten van het KNIL. Indische meisjes, maar dit gold ook de mannen, kregen hun eigen plaats in het sociale, maatschappelijke stelsel. Hella Haasse beschrijft dat heel mooi in haar diverse romans.
Nederlanders, althans dat heb ik zo ervaren, vinden het makkelijk om mensen te classificeren in rangen en standen, vroeger heb ik mij laten vertellen trouwde je als dochter van de slager niet met de zoon van de dokter enz.
Ook met een gemengde achtergrond kreeg je het etiket van het potje “mixed blood “( half casts voor de Engelsen) opgeplakt. In onze gezamenlijke geschiedenis zijn of hebben ook wij ons zelf het etiket op het potje Indisch geplakt: Second hand citizens? Helaas zijn wij mensen niet altijd even vriendelijk voor mekaar.
Met de komst van de Republiek Indonesia en de migratie van alle Nederlanders naar Nederland en andere continenten heeft de vermenging zich doorgezet. Zie ook de DVD: Indische Herinneringen.
Mijn grote vraag is : met wie identificeer ik mij, met wie identificeren de Indische mensen zich. Ik vroeg een goede vriend van mij ook van Indische afkomst naar zijn bevinden. Dit was zijn onthullende antwoord:
Tot begin jaren 80 meed ik als Indo andere Indo’s, want ik wilde natuurlijk zo Hollands mogelijk worden gevonden en ging ervan uit dat andere Indo’s ditzelfde hadden. Zo kwam het nooit bij mij op om ooit maar verliefd te worden op een Indische vrouw, want dit zou incest betekenen.
-vanaf het verschijnen van ‘Geen gewoon Indisch meisje’ van Marion Bloem raakte ik meer bewust van een positievere kijk op mijn Indische achtergrond.
-vanaf de jaren 90 meer en meer bezig met mijn Indische identiteit en Indische geschiedenis.
-vanaf ongeveer 2000 meer bezig met mijn Indonesische roots.
-vanaf 2010 meer bezig met een beter contact met hedendaags Indonesië.
Wat mijn vriend met ons deelt, is mijns inziens heel belangrijk. Niet alleen voor de Indische mensen en de Nederlanders, maar de identiteitscrisis in de wereld van vandaag is bepalend voor heel Nederland, het Midden Oosten, voor de hele planeet!
Wij zijn niet alleen Hollands of Indisch. We behoren als individu nog tot allerlei andere groepen, sportclub, dansclub, kerk enzovoort. Al die groepen bepalen ook onze identiteit. Vele conflicten met minderheidsgroepen en andere culturen zijn ontstaan, omdat die mensen worden gemobiliseerd omdat ze dezelfde religie of cultuur hebben of juist niet! Dan kan het gebeuren, dat mensen die altijd vredig met elkaar hebben geleefd opeens vijanden worden. Denk aan Joegoslavië en Rwanda. In plaats van elkaar aan te spreken op onze mensheid, op onze humaniteit, op ons individu worden wij opeens Molukker, Indo, Moslim enzovoort.
De grote opgave anno 2013 is misschien wel het vermogen Eenheid in Diversiteit gestalte te geven. Om weer mensen te worden die willen verbinden en een ander zien staan.
Joty ter Kulve, Wassenaar.
...................
Indisch4ever 
Mooie wijze woorden van mevrouw Joty ter Kulve. Liever op zoek naar wat ons verbindt, dan ons voorstaan op verschillen… Jempol
Volgens Jeroen: “Zwak, inhoudelijk ben je een nul “.
Hier hebben we weer te maken met die haloese uitdrukkingswijze, waar de indische cultuur beroemd is geworden.
Een nul is als een lege fles. Die kan nog gevuld worden met goed Hollands bier. Of met Indonesische rijstbrandewijn. Jij loopt over van verzuurd indisch zelfbeklag. Maar dat indische nu, is jouw eigen dwaze invulling
hahaha probeer die semi psychologische onzin op iemand anders uit!
Je moet echt wat beter je best doen hoor!
Weet je wat proberen jullie het samen eens! Misschien lukt het dan?
Tenminste als Loekie L en sIL niet een en dezelfde persoon zijn?
Sorry hoor ik kan het even niet laten…
Ik zou je graag willen uitnodigen om inhoudelijk te discussiëren en de ‘tropen stijl’ van schrijven achterwegen te houden.
Si Londoh was de enige die daarmee in deze tijd indruk kon maken maar wel dankzij de feitenkennis die hij er naast had.
Daarbij een zelfbewuste Indische man opgegroeid met Nedelandse cabaretiers in een arbeiderswijk is niet te choqueren of domineren met ‘tropen stijl’.
Het is koud buiten Jeroen. Waarom ga je niet lekker kwee talam maken en ketan en pasteitjes. En vanmiddag Suske en Wiske lezen en vanavond na Studio Sport vroeg naar bed slaapjes doen.
Meneer Lemper ik krijg bijna het idee dat u niet met me durft te discussiëren zoals dhr. sIL, u ben toch niet zijn Sancho Panza?
Jammer dat we niet zoals bij een discussie club een discussie leider hebben dan zou het hier een stuk aangenamer zijn.
Eindelijk wijze woorden, maar nu van een echte wereldburger aka indischman 😉
Wat betreft de keuze voor een Hollandse partner.
Indo’s leven verspreid over Nederland, veel keus voor een Indische partner was er niet altijd.
Indische meisjes en jongens waren exotisch en daarom onder een grote groep Hollanders populair en dat zal andersom ook zo zijn geweest.
Is het racisme? Of logisch om met iemand te gaan die z’n wortels stevig heeft verankerd in het land? Een natuurlijke reactie?
De Indonesische Njai was immers ook een soort gids in de cultuur van Indonesie zeker voor Hollanders die net arriveerden in Indie.
Ik geloof zeker dat er bij sommigen racistische motieven hebben meegespeeld. Ik ken oudere Indischen die absoluut Nederlands genoemd willen worden en neerkijken op andere Indischen. Die zullen hun kinderen niet laten trouwen met een Indo.
Het ‘pas op dat het geen familie is’ ken ik ook. Volgens mij heeft het gediend als afschrikmiddel om een Indische partner te zoeken. Aangezien veel Indischen hun stamboom tot in de puntjes kennen is iedereen van die +/- 2 miljoen Indische familie, echt realistisch is het niet.
Een Indische dame die ik sprak vond Indische mannen over het algemeen “watjes” en “soft” ze viel in eerst instantie op een Surinaamse jongen maar trouwde uiteindelijk een Hollander.
Het kan zijn dat de integratie bij sommigen een hoge tol eiste en een partner nemen die dezelfde ‘problemen’ had zou de weg met de meeste weerstand betekenen?
Des ondanks zijn er neven en nichten van mijn Indische moeder getrouwd met Indo’s.
Misschien een leuk onderwerp voor een scriptie?
Toch was er ook de notie van hoe blanker hoe beter. Is trouwens in Indonesië nog zo… Donkere huid is kotor, lichte huid bersih… De reden waarom huidbleekmiddeltjes zo goed verkocht worden.
Indo’s zijn watjes? Wat had ricky Risolles daar ook al weer over te vertellen? Blijft leuk: http://youtu.be/LG8pVGEVhaI …
‘De Indische mensen ontwikkelden zich tot trouwe ambtenaren en soldaten van het KNIL’
De mestieze Toepassen vochten in oost Indië tegen de Nederlanders en Portugezen.
Pieter Erberveld werd er van verdacht een opstand tegen de VOC te hebben geleid en werd geëxecuteerd, zijn ‘monument’ moest als afschrikmiddel dienen.
Indo’s, Indonesiers en Europeanen stonden in Makassar lange tijd op gelijke voet, maar concurreerde ook met elkaar.
De Indische Partij, met een Indo achterban, streef voor onafhankelijkheid. Het Indo-Europeesch Verbond voor autonomie.
Leden van de Indische Partij werden verbannen. Bij vergaderingen van het Indo-Europeesch verbond waren overheidspionnen aanwezig.
Rond 1900 werden de teugels in Indië strakker aan getrokken, volgens sommige historici, omdat men de loyaliteit van Indo’s en in Indië geboren totoks wantrouwde. Niet raar als ze de geschiedenis van de V.S. kenden.
Indo’s werden ‘gedwongen’ ‘trouwe dienaren’ omdat ze in tegenstelling tot daar voor uit hogere functies geweerd werden. Een groot deel kon z’n hoofd nauwelijks boven water houden, laat staan zich permitteren een grote mond te hebben.
Met de invoering van de leerplicht werd men ‘trouwer’, het onderwijs was immers gericht op Nederland en met de toename van Nederlanders in Indië de maatschappelijke druk groter.
Het KNIL was in het geval van mijn opa geen uitdrukking van trouw aan Nederland (in oorlogstijd natuurlijk wel aan de bevolking van Nederlands-Indië), maar een noodzaak omdat het geld voor een studie op was.
Trouw aan Nederlands-Indië waren de meeste Indo’s uiteindelijk wel, maar gezien de opstelling van vooral het Indo-Europeesch verbond was men niet trouw aan de absolute dominantie van Nederland over de levens van de mensen in Nederlands-Indië.
Mevr ter Kulve heeft in de vele postings wat haar betreft duidelijk gemaakt dat ze haar ‘indisch verleden’ positief heeft afgesloten.
Zoals in Petitie, wereldvreemd? Geplaatst op 31 mei 2012 waarin ze dit langlopend verzoek niet steunt omdat “ik niet met bitterheid en wrok wil sterven en ik mijn kinderen en kleinkinderen wil laten weten:”” Oma hoopt dat alles wat zij heeft meegemaakt jullie zal leren, dat wonden geheeld kunnen worden, dat je zelf ondanks het onrecht jou aangedaan een betere wereld kunt bouwen.”
Maar de ‘liefde’ kan immers niet van 1 kant komen? Woorden in diplomatentaal van Nederland, Indonesië en Japan waarmee de geslagen wonden moeten worden geheeld blijken onvoldoende.
Dat achtergebleven indische landgenoten in Indonesië tot de onderste regionen vd maatschappij zijn afgedaald doen het vertrouwen in de ( evt goede) bedoelingen vd Republiek niet groeien.
Vrees dat zolang een materiële knieval vd 3 landen uitblijft en aan de indo toch de status van koloniaal blijft plakken, die gewenste vrede in de harten zal uitblijven.
“Dat achtergebleven indische landgenoten in Indonesië tot de onderste regionen vd maatschappij zijn afgedaald doen het vertrouwen in de ( evt goede) bedoelingen vd Republiek niet groeien.
Vrees dat zolang een materiële knieval vd 3 landen uitblijft en aan de indo toch de status van koloniaal blijft plakken, die gewenste vrede in de harten zal uitblijven.”
Dit zijn geen wijze woorden, P. Lemon.
Hieruit blijkt weer de klassieke neiging tot zelfbeklag van de indo, die na 67 jaar niet boven het niveau van het nu zelf opgeplakte etiket van het “minder” zijn kan uitstijgen. Een product van het Hollands kolonialisme uit het verre verleden en die nog steeds denkt in termen van dat koloniaal verleden.
U bent niet met uw tijd meegegaan, maar u bent blijven steken in het verleden.
U zou heel veel kunnen leren van mevrouw Joty ter Kulve, dat komt uw psyche zeer ten goede.
Wat Jeroen betreft, die is nog druk bezig om als Don Quichotte te strijden tegen Hollandse windmolens. Aleen de inlandse Sancho Panza is van zijn zijde geweken. Deze is als een zelfbewust en onafhankelijk persoon zijn eigen weg gegaan.
Zwak, inhoudelijk ben je een nul dus speel je maar op de man.
Beetje hier en daar opduiken met wat semi psychologisch gemompel en semi wetenschappelijke gemier.
Als je aandacht te kort komt zeg het dan gewoon!
Ik snap dat je persoonlijk moet worden omdat je niet mee kunt komen in de discussies, dat je daarmee je onzin verhaaltjes wat meer dominantie wilt geven.
Maar aan het eind van de dag begrijpen we allemaal dat jij die klassieke Indo vol zelfbeklag bent die veel liever een Hollander was geweest en verhaaltjes verzint om waarheid van je “wishful thinking” te maken.
We voelen met je mee!
P.Lemon, op 24 februari 2013 om 01:44 zei:
Dat achtergebleven indische landgenoten in Indonesië tot de onderste regionen vd maatschappij zijn afgedaald doen het vertrouwen in de ( evt goede) bedoelingen vd Republiek niet groeien.
————————————————————————————-
Ik vraag me af wat de reacties van uit Indonesische kant als ze bovenstaande passage lezen.
Voor de Indonesiers en Indonesische regering zijn alle Indonesiers gelijk(volgens de grondwet).
Er zijn tientallen miljoen Indonesiers die het moeilijk hebben ( dacht iets gezien(NLD) op TV of gelezen dat er 40 miljoen Indonesiers die arm zijn .
Voor de arme Indonesiers (GaKin=keluarga miskin) heeft de regering diverse hulpprogramma’s ontwikkeld , zoals bijdrage in schoolgeld ,subsidei van de 9 levensbehoefte basismiddelen( SemBaKo= Sembilan Bahan Pokok) , gesubsidieerde rijst( RasKin =Beras voor orang Miskin) .
Ook is er een soort gezondheidszorg, maa (zeer basic dus ontoereikend.
Wat wel waar is dat de ziekenhuis en medicijnkosten heel hoog is.
Ben je echt ziek een ziekenhuisopname nodig dan kan je failliet gaan .
Dat geldt ook voor de zgn Indonesische “middle class”, met een living standaard op Europese niveau .
Daarnaast leveren particuliere organisaties onder andere met Christelijke en Moslim achtergrond hun bijdrage.
Die gesubsidieerde rijst is van dermate bedroevende kwaliteit dat de kleine man in mijn kampung ze gebruikt als kippenvoer…
..en niet te vergeten gratis zuigelingenzorg.. Zover ik gezien heb, goed geregeld.