quote :  “……De onbekende Indische Holocaust uit WO2 krijgt na 70 jaar eindelijk wat meer aandacht. In 1943-44 ontstond in Nederlands-Indië door de oorlog en ernstig wanbeheer van de Japanse bezetters een enorme hongersnood. Daarbij stierven tussen 2,5 en 4 miljoen mensen – burgers van het Koninkrijk der Nederlanden. Dat is de onbekende ‘Indische Holocaust’. De gegevens worden bevestigd door een bron als Dr Lou de Jong, schrijver van ‘Het koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog’ ‘Het is de meest onbegrijpelijk verwaarloosde episode uit onze gehele geschiedenis’, zegt auteur Arthur Graaff, die erover publiceert in HP/deTijd van morgen, vrijdag 27 augustus 2010…….”
Lees meer van dit artikel:Â Â Tekst van het artikel in HP/ de Tijd
Het artikel in de HP/de Tijd besluit met deze paragraaf:
Al met al is het waarschijnlijk dat de meeste Indische Nederlanders nooit hebben geweten op welke schaal de Japanners hongersnood hadden veroorzaakt en hoeveel doden dat heeft gekost. Aldus hebben zij het Indonesische oorlogsleed kunnen monopoliseren. Uit onwetendheid enerzijds, en vanuit het koloniale superioriteitsgevoel dat toen vanzelf sprak maar ons nu als pijnlijk en verkeerd toeschijnt, anderzijds.
De kop boven het artikel was al ongelukkig en dan ga je denken dat alweer een journalist het verschil tussen Indisch en Indonesisch niet kent… Een aspect van een cultureel onvermogen die je vaker tegenkomt.
Het moet zijn “Indonesische holocaust” zodat direct duidelijk wordt dat het om Indonesiërs gaat.   Een ander uiting van dat onvermogen is in de laatste paragraaf beweren dat dit Nederlands falen, wbt de kennis en aandacht voor Indonesische slachtoffers, de schuld is van Indische mensen.
Indische mensen claimen niet dat hun leed “hét Indonesische oorlogsleed” is… het is Indisch leed van Indische mensen. Het is het eigen leed, het leed van familie en vrienden … niet meer en niet minder dan dat . Zoals Nederlanders in het algemeen op 4 mei ook vooral het Nederlands leed te Europa herdenken… zo doen Indische Nederlanders dat ook: vooral het Nederlands leed herdenken.
Herdenken, rouwen… feesten, journalistiek en geschiedschrijving is altijd centristisch, dwz bekeken vanuit de eigen persoon en de eigen groep of volk.
Wordt op 4 mei de gruwelijkheden in oostelijk europa van 40-45 niet slechts in de marge besproken in de media ? Ook op 4 mei is er nauwelijks aandacht voor de verschrikkingen in zuidoostazie…. niet de Indonesische hongerdoden, niet de romusha’s. En wat is er op de Philippijnen en te China gebeurd ?   Het is niet te vermijden…. Tot zover de menselijke imperfectie: op macro-niveau is etno-centrisme een sociologische wet.
De schrijver van het artikel legt de schuld van het falen van de Nederlandse cultuur eenzijdig bij een bepaalde groep:  “de Indische mensen” Nogal zondebokachtig… om niet te zeggen: dat riekt naar etnische discriminatie.
Terecht kun je de vraag stellen dat dat het niet alleen een kwestie is van de menselijke imperfect ver-van-mijn-bed-psyche… ..is het ook een zaak van “koloniale superioriteitsgevoel”…?
Legt die vraag dan neer bij de hele Nederlandse cultuur en wentel het daderschap niet af op een etnische groep.
Het meerendeel van de Indische mensen (=het meerendeel van de Nederlanders) verbleef niet in het kamp en was een geminachte groep die ook de buitenkampse hongersnood heeft meegemaakt. De verhalen zijn gewoon doorverteld in de familiekring. Had Nederland wel interesse in hun verhalen ?  Het zijn de kampslachtoffers die het meest georganiseerd hun verhaal publiek brachten en het meest aandacht kregen van Nederland, zij het mondjesmaat.  Laat nu minder dan de helft van die 140.000 kampslachtoffers die genoemde Indische mensen zijn. Een meerderheid was niet van gemengde afkomst en niet cultureel geworteld in Indonesië. En die groep was voor het grootste deel  wat het CBS nu noemt ‘autochtone Nederlanders’. Ergens maakt de journalist de fout om `Indische mensen` en geinterneerden als dezelfde groep te zien. Dat is ook een deel van het cultureel onvermogen, … dit stukje eigen geschiedenis niet te kennen of te willen erkennen.
Hij lijkt te denken dat de eerstvolgende `politionele actie` direct na 15 augustus ’45 was. Een schrijnende leemte in de kennis. Die eerstvolgende oorlog was de bersiaptijd waarin vooral Europese burgers werden bedreigd, beroofd, mishandeld en  vermoord en Engelse troepen vertwijfeld probeerden de orde te herstellen  met daardoor ook vele Indonesische doden.
De schrijver van het artikel moet het daderschap van kolonialisme en superioriteitsgevoelens  eerst bij  de eigen groep zoeken = de Nederlandse cultuur in zijn geheel.
Boeroeng pikirans, compliment voor jouw heldere uitleg en duidelijk ingetogen reactie op zoveel stupide onbegrip. Er zijn in dit land geen rotsen maarwel aanzienlijk aantal orang2 dngn “kepala batu”!
Ouwe Tji.
Toch gaat het om de hoofdzaak: dat een enorme ramp nooit goed vermeld is. Kunnen de heren het daar nou wel of niet mee eens, dat dat uiterst raar is?
Mijn stuk wijt deze tekortkoming ook aan het geschiedenisonderwijs in Nederland.
Check eens in uw eigen Indische omgeving: hoeveel Indische mensen weten van deze hongersnood af? vandaag nog gecheckt bij een paar mensen op de tentoonstelling in Bronbeek: niemand. Ook op die tentoonbstelling geen woord – wel veel over de Europeanen, de Indo’s – die zeker zwaar geleden hebben, dat staat buiten kijf.
Groet,
Arthur Graaff
HP/deTijd
http://www.fpmedia.tk
Helaas,is het art. inz. de Indische hongersnood ,pas nu onder m’n ogen gekomen. En wel gesteld door A. de Graaff op 29-09-2010 om 23,09u . tw.
”Vandaag nog gechekt bij een paar mensen op de tentoonstelling in Bronbeek: Niemand.”
Dat raakt me.Had u deze vraag in uw directe omgeving gesteld [BoBo’s]of daarbuiten WANT ik was er ook en ik weet hiervan en ik heb het'[3x ik] gezien en ook de naweén daarvan.Dan m’n vraag ,heeft u over deze periode alleen over Java of zo ook de andere eilanden waar deze ramp plaats vond. Een raad van mij,praat eens met INDO’s buiten Uw omgeving en
vooral als U zich weer naar BRONBEEK begeeft .MHG. BO
Die hongersnood in het laatste jaar van de bezetting was altijd al bekend. In indische kringen zeker, want een meerderheid van de Indische mensen heeft dat meegemaakt.
Ondanks dat de meeste ouderen in mijn familie in de kampen waren heb ik het altijd al geweten.. o.a. omdat de broer van mijn moeder niet geinterneerd was, als treinmachinist moest hij doorwerken.
Dat mensen onvoldoende de omvang in getallen hebben gehoord ligt aan Nederland die het niet veel interesseerde.
De Jong, die altijd veel besproken werd na elk nieuw deel heeft het idd genoemd
Als de historici en media dat niet oppikken, uitspinnen, onderzoeken, dan is dat hun falen.
Maar politiek en publieke opinie faalden dus ook..
Prima om aandacht te vragen voor dit vergeten feit maar zoek de oorzaak daarvan dan bij de Nederlandse cultuur op zich… en wijs niet naar een etnische minderheid als ‘schuldige’… die notabene in meerderheid zelf slachtoffer was van de buitenkampse hongersnood.
Is het niet zo dat de indo’s als nederlanders alles hebben gemonopoliseerd, indie, indisch de wayang de oorlog? Nu moeten ze alles weer teruggeven.
Wat is gemonopoliseerd ?
Voetballers monopoliseren het voetbal ?
Ieren monopoliseren Ierland ?
Neurologen monopoliseren de neurologie ?
Dat lijkt me heel gewoon allemaal.
Wat valt er terug te geven ?
Aan wie?
Indië bestaat niet
De wayang is nooit weggeweest uit Indonesië
Indonesiërs hebben hun eigen herinneringen aan de oorlog en ze hebben geen zin in het woord Indisch als eigennaam.
Mijn moeder (in Utrecht geboren)vertelde mij eens dat voormalig Nederland-Indie ook ver voor de oorlog niet populair was in Nederland, nooit geweest eigenlijk.
Waarom ging men naar Indie? Er moest toch is mis zijn met je of je was een avonturier.
Het is overduidelijk dat ook tot op heden heel weinig belangstelling is voor ons allen uit Indie, Indo’s, Totoks of zelfs voor de Indonesiers.
De BBC en ook wel Engelse kranten geven veel meer nieuws over Indonesie dan Nederland.
De ambasadeur van Indonesie legde een krans bij “ons” monument in Den Haag op 15 augustus. Hij was even een van ons.
De Indon.ambasadeur behoorde toevallig tot de oudere generatie Indonesiers die op een of andere manier een binding hebben met de Nederlanders, soms omdat ze (een beetje) Nederlandse opleiding hadden genoten.
Bij de jongere generatie was het over en uit situatie.
Gelukkig had de president (SBY) iemand van de oude garde gestuurd , die bereid was om de moeizame verhouding tussen Nld en R.I te herstellen.
En het is hem gelukt.
Wat een gedoe weer over Indisch – Indonesisch en wie wiens lijden monopoliseert over het stuk “De Indo als Zondenbok”. Rèpot betul! Laat onze geliefde broertjes de witte Nederlanders toch raaskallen. Ze weten niet beter en willen kennelijk niet beter weten.
Ik wil over de kwestie wel iets anders kwijt:
Ik ben een Indo, geboortejaar 1938. Ik heb de oorlog in Semarang buiten het kamp overleefd dank zij de zorg van mijn “inlandse” (dus Indonesische) grootmoeder en haar twee dochters, mijn moeder en tante. Ik herinner me goed dat er aan het eind van de bezettingstijd uitgemergelde Indonesiërs op straat liepen, nauwelijks kleren aan, bedelend. Ik herinner mij een stervende man, liggend aan de kant van de weg, die dood was toen mijn moeder en ik langs dezelfde weg terugliepen. De context ontging mij als jongen van 5 – 6 jaar. Mijn moeder sprak er niet over en ik vroeg niets. Ook later werd in de familie en de uitgebreide Indische kennissenkring van mijn ouders voor zover ik weet nooit gesproken over de ramp die de Indonesiërs had getroffen (ik spreek liever niet over “holocaust”, die term moeten we maar blijven reserveren voor de genocide in Europa onder Duits/Oostenrijks Nazi-bewind). Alleen mijn vader, teruggekeerd van de arbeid aan de spoorweg in Birma/Siam, sprak met compassie over het lot van de duizenden Indonesische “remoesja’s”, die er “stierven als ratten”. Terwijl de krijgsgevangenen in zekere zin nog bescherming vonden in de eigen militaire organisatie, was de “remoesja” voor zijn overleving helemaal op zich zelf aangewezen. Dat gebrek aan aandacht voor wat de “inlanders”, c.q. Indonesiërs en masse in bezettingstijd is overkomen, kan te wijten zijn aan de manier waarop wij afscheid van elkaar hebben moeten nemen na de Bersipatijd, de politionele acties en de door Soekarno afgedwongen uittocht uit het land.
Feit blijft dat witte Nederlanders en Indische Nederlanders niet mogen vergeten dat de “inlanders”, c.q. de Indonesiërs ten tijde van het begin van de oorlog onderdanen waren van het Koninkrijk der Nederlanden maar dat hun NIETS werd gevraagd toen Nederland heel dapper aan Japan de oorlog verklaarde, direct na de Japanse aanval op de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor, op 7 december 1941.
Wij Indische Nederlanders, bloedverwanten van die “inlanders”, zouden daarom wat mij betreft het enorme leed dat de Japanners hun hebben aangedaan best mogen betrekken in volgende herdenkingen van de Japanse capitulatie op 15 augustus. Al was het maar met een paar goed getroffen woordjes in de toespraak van de “key note speaker”. Een soort erkenning en onverplichte “Wiedergutmachung” van onze kant, iets waar Nederland zelf niet zo sterk in is en waar wij ons groot kunnen tonen. Als de Indonesische ambassadeur Fannie Habibie op 15 augustus jl. de grootheid heeft kunnen opbrengen om een krans te leggen bij “ons” Indisch Monument, dan moet dat zeker kunnen. Tijdens de Japanse bezetting waren wij LOTGENOTEN. Misschien tegen wil en dank, maar toch!
Arthur Graaff, die ook hier reageerde, schrijft meer op de website van HP/de Tijd… o.a. ook over dit topic.
Lees op de site
De reactie van de heer Pierre de la Croix spreekt me erg aan. Ik weet ook wel, al ben ik absoluut geen deskundige, dat Indonesiërs van nu sowieso al niet graag terugkijken, zoals ook de heer Bussemaker mij zei. En al helemaal niet naar de Nederlandse of Japanse tijd.
Mijn publicatie heeft alleen als doel: aandacht voor een enorme, vergeten groep.
Eerder heb ik twee deelnemers aan deze discussie gevraagd eens te melden, hoeveel mensen zij konden opnoemen die ooit van de omvang van deze hongrsnood hadden gehoord. Daar zijn ze niet op ingegaan, wat hun goed recht is, maar ook ligt het antwoord voor de hand: vrijwel niemand wist het. Ik hoop dat dat verandert.
Arthur Graaff
De reactie van de heer Pierre de la Croix spreekt me erg aan. Ik weet ook wel, al ben ik absoluut geen deskundige, dat Indonesiërs van nu sowieso al niet graag terugkijken, zoals ook de heer Bussemaker mij zei. En al helemaal niet naar de Nederlandse of Japanse tijd.
Mijn publicatie heeft alleen als doel: aandacht voor een enorme, vergeten groep.
Eerder heb ik twee deelnemers aan deze discussie gevraagd eens te melden, hoeveel mensen zij konden opnoemen die ooit van de omvang van deze hongrsnood hadden gehoord. Daar zijn ze niet op ingegaan, wat hun goed recht is, maar ook ligt het antwoord voor de hand: vrijwel niemand wist het. Ik hoop dat dat verandert.
Arthur Graaff
Op een vraag die de schrijver van het artikel zou hebben gesteld,wist hij op voorhand een antwoord te verzinnen.Een in krantenstukken bekend verschijnsel.
Meb ook nu weer een bevestiging van wat ik eerder heb geschreven, en is wat mij betreft eeen verdere reactie nutteloos. Ouwe Tji.
Op een vraag die de schrijver van het artikel zou hebben gesteld,wist hij op voorhand een antwoord te verzinnen.Een in krantenstukken bekend verschijnsel.
Meb ook nu weer een bevestiging van wat ik eerder heb geschreven, en is wat mij betreft eeen verdere reactie nutteloos. Ouwe Tji.
Arthur,
Wat wil je met de vraag ‘hoeveel mensen ken jij die de omvang van de Indonesische hongersnood kennen. ?
Je wilt aantonen dat Nederland bedroevend weinig weet ervan ?
Je hebt gelijk hoor…het is idd schandalig… maar je hoeft niet mensen met een Indische achtergrond aan te tonen dat Nederland veel te weinig weet over Indië.
Dat weet men al jaren, zo niet…, reeds 4 eeuwen.
1 Je wilt aandacht voor die hongersnood zelf ?
2 Plus je wilt aandacht voor het schandalige feit dat het een vergeten zaak is in de Nederlandse geschiedenis ?
Ik gaf je die aandacht van punt 2. Je wijst naar de verkeerde groep als dader voor dit verdringen.
“Indisch Holocaust” klinkt wel leuk en trekt de aandacht maar daaruit blijkt destemeer dat de journalist Arthur Graaff wel de melk heeft horen klotsen maar niet weet waar de uier hangt, hij wil niks van “Indisch” noch van “Holocaust” begrijpen.
Hij bromtololt wel enige badinerende opmerkingen over Holocaust (gewilde systematisch vernietiging van een bepaalde bevolkingsgroep) die kant nog wal raken maar schijnbaar afkomstig zijn uit Wikipedia, de bijbel van elke niet-denkende journalist, wel oppervlakkig maar niet de kern van de zaak rakend. Maar ja, Holocaust klinkt indrukwekken en je hoef dan verder weinig meer te verklaren.
Daarna braakt hij enige mythes uit die wel vaker in Nederland rondzwalken zoals “ Het antwoord ligt voor de hand. DE Nederlanders hadden in het Jappenkamp gezeten volledig afgesloten van de buitenwereld”. Hij heeft het dus over de blanke Nedserlanders, de koloniaal, net zoals de film 2602 dat zo sprekend vertoond. Daarbij vergeet hij gemakshalve dat de meerderheid der (Indische) Nederlanders buiten de kampen zaten, dus het is NIET zo waarschijnlijk dat de Indische Nederlanders het NIET hebben geweten op welke schaal de Japanners (wir haben es gewusst) in Indie hebben huisgehouden.
Noch over het leed der Indonesiers (de inlanders) , noch over het leed der buitenkampers wordt in de geschiedenisboeken gerept, het Indisch of koloniaal oorlogsleed is volledig door de totoks gemonopoliseerd (zie weer de magistrale film 2602) niet alleen uit onwetendheid, meer uit onverschilligheid maar vooral uit een misplaatst koloniaal superioriteitsgevoel. geschiedenis is ook deels vergeten. Graaf wil uit zijn misplaatst superioriteitsgevoel alleen een gedeelte van de koloniale geschiedenis zien. En zo ken ik er meer.
En de Indo als zondebok, ik vind dat zo’n gristelijke opvatting en misplaatst. Ik zie de Indo meer als tussen wal en schip, zowel voor, tijdens en vooral na de oolog, opgeofferd tijdens de RTC.
Zijn enige juiste opmerking staat in de laatste zinnen: het is nog niet te laat om deze omissie in de herdenkingen van de Oorlog in Ned.Indie recht te zetten.
De beweging van buitenkampers zegt ook al 20 jaar dat hun geschiedenis is ondergesneeuwd bij al die kampverhalen…. Misschien omdat die scheiding geinterneerden/buitenkampers ook raciaal was … en dat werkt door in de aandacht die men kreeg van de Hollandse media. Die meer feeling had met de blanke- meer Hollands- geinterneerden dan met de gekleurde buitenkampers, die toen en nu her en der het beeld hebben van minder ‘echte’ Nederlander te zijn ?
Logisch dat als men (publieke opinie) ook diep doordrongen is van de ellende van de nazi-concentratiekampen dat men sneller de japanse kampen in het vizier krijgt.
Daarnaast was de focus in andere geaillieerde landen als Amerika, Engeland, Australië.. bij hun soldaten in de kampen en waar het om de eigen burgers ging… tjaa die zaten ook in de kampen.
En blijkbaar zelden buiten.
Zoals de nazikampen veel aandacht krijgen wbt beschouwingen van de oorlog te Europa, zo krijgen de jappenkampen ook een centrale plaats in de beschouwingen van de pacificoorlog
(in Nederland zeker)
En natuurlijk het ver-van-mijn-bed-effect…. ‘Niet van ons volk’… al dan niet versterkt door superioriteitsgevoel..
De expositie te Bronbeek werd genoemd ‘het verhaal van Indië’ .
De insteek was het verhaal te vertellen van de Nederlanders in de oorlog.. en dan met nadruk in de context van te Indië de 20e eeuw vanaf 1900.
Natuurlijk hoort het verhaal van de 150.000-200.000 Nederlanders die niet in de kampen zaten daar ook bij… plus hun hongersnood…plus de context van algehele hongersnood die ook Indonesiërs trof.
Maar misschien was de naam van de expositie niet zo gelukkig gekozen. Nu kunnen mensen kritiek hebben en de titel ‘het verhaal van Indië’ interpreteren als dat dit het verhaal van de Indonesiërs moet zijn. ( het is wachten op meer van dit soort kritiek) .
In vergelijking met een zuster-oorlogsherinneringscentrum als Westerbork: niemand zal het raar vinden dat het lijden van het Duitse volk daar niet herdacht wordt..
Ik kan de stelling van Boeroeng wel volgen dat er een 2 deling bestaat bij het interneren van Nederlanders (inclusief Ind.Nederlanders cq Indo Europeanen).
Hoe blanker men was hoe groter de kans dat ze in de kamp worden gestopt.
En dan heb je discussies wie het meest te lijden hadden , de “binnenkampers” die onder de verantwoordelijkheden van de Jappaners stonden of de “buitenkampers” die onbeshermd waren .
Meestal gingen ze naar aangetrouwde famileleden / vrienden die hun steunen en of beschermen.
Ze werden ook “beshermd”en geholpen voorzover het mogelijk is .
Totdat ze ook in de problemen kwamen omdat hun helpers in dezelfse schuitje zitten .
Ze lijden honger en dan de dreiging van onbekende rondtrekkende “rampokkers”.
Zo te zien denk men nog steeds over de ongeveer 300.000 landgenoten die erkend waren.
Wat te denken aan de grote onbekende en niet erkende Nederlanders , die zal toch een meervoud zijn dan die 300.000 erkende Nederlanders.
Ze lijden in stilte , zonder enige hoop dat ze ooit uit de problemen komen.
Bij wie kunnen ze aankloppen ?
Toen niet en nu niet.
Dus vergeet a.u.b die “onbekende”landgenoten niet .
Die groep moet men niet vergeten omdat ze pech hadden niet erkend te zijn .
Wat de hongersnood bij de Indonesiers betreft is ook bekend .
Alleen zijn die mensen die de Zaman Jepang hadden meegemaakt niet meer in staat om hun verhaal te vertellen.
En de jongeren (zeg maar 40 +ers) hebben andere prioriteiten.
Aan de andere kant werd wel gediscussieerd op het internet over de Kejahatan Perang Jepang ( Oorlogsmisdaden van de Jappaners).
Nog steeds door een kleine groep Indonesiers.
De overgrote deel van de Indonesiers zijn bezig met overleven of hebben andere prioriteiten.
Salam.
A.M.I.S .S.Atmadja
Die onbekende landgenoten zijn er naar schatting 4 miljoen.
Daarom moeten wij ook hun verhaal vertellen. Wij Nederlanders zijn toch een sociaal voelend volk?
En voor de indo’s waren de evaringen van die 4 miljoen ook geen ver van mijn bed show.
“De wayang is nooit weggeweest uit Indonesië”
Die zie ik hier wel op dit Nederlands blog staan.
Ik ben erop tegen dat men de “koloniale” geschiedenis als een soort zelbedieningszaak beschouwd waar goed- of kwaadschiks een krent uit de pap wordt gehaald, zie ook 2602, een film over de kampervaringen van blanke Nederlanders. Daarbij komen duidelijke de koloniale scheidslijnen naar boven: totoks-indoos-inlanders of binnen/buitenkampers-inlanders.
Er zal wel altijd iemand zich buitengesloten of verongelijkt voelen en zo schieten we geen meter op in de zin dat we inzicht krijgen in de geschiedenis der kolonien waarbij allen betrokken zijn.
Ik wacht nog steeds op de koloniale discussie
PvdB schreef : Er zal wel altijd iemand zich
buitengesloten …. .
Als men de inlanders vergeten hebben kan ik als een zoon van een Nederlandse onderdaan wel voorstellen ,zo’n goede verstandhouding hebben ze ook nooit gehad met elkaar.
Maar dat het gebeurde met die 4 miljoen onbekende/niet erkenden , vaak verinlandse medelanders kom bij mij vreemd over .
Het aantal van 4 miljoen kan wel gehaald worden als men begin te tellen vanaf de verinlandsingproces bij de Mardijkers . Ongeveer midden 18de eeuw ?
@Peter
We zijn al bezig met die koloniale discussie..
De stelling is dat Indische mensen uit grote verwaandheid gezwegen hebben over de hongersnood in het laatste oorlogsjaar en dat is de oorzaak waarom alle Nederlanders dat niet weten.
Mijn antwoord is dat deze stelling de algehele desinteresse van Nederland voor Indië/Indonesië projecteert op Indische mensen.
Is dit een gevalletje van koloniale schuld afschuiven. ?
We zitten dus midden in die discussie.
@ Sigeblek..
Of 4 miljoen Indonesiërs een Europese afkomst hebben, weet ik niet… Het getal lijkt me wel wat hoog, maar ik ben geen demograaf.
Ik vind het wel interessant te weten hoeveel het werkelijk zijn…
Ik denk niet dat al die mensen gemiddeld het moeilijker hebben dan andere Indonesiërs.
Ik zeg “gemiddeld” dus..
De geschatte 4 miljoen heb ik uit de posting van W.Beynon geciteerd.Hoe dan ook zal het aantal vele malen hoger zijn dan de ongeveer 300.000 erkende Nederlanders.
En zeker als men het Indisch zijn medebepaald volgens de “formule” die gebruikt werd bij de erkenden .
De pech van die vergeten groep was omdat ze in het verleden niet erkend worden en in de loop der jaren de uiterlijk van de “inlanders” krijgen .
Zonder papieren (erkenning van toean papa) en met donkere uiterlijk ben je gewoon een “inlander”.
Ben ook nieuwsgierig hoe zwaar de gemiddelde Indonesier het hadden tijdens de Japanse bezetting.
Als ik tijd heb wil ik op mijn aanstaande pakansi(pulang kampung-over een paar weken ) naar Jkt even rondneuzen bij de ANRI in Jakarta.
Dat ze het moeilijk hebben is duidelijk , dat er in sommige gebieden hongersdood is zal ook waar zijn .
Het is oorlog , en de Jappaners hebben ook voedsel nodig voor hun oorlog inspanningen. Mijn oudste zus was ook overleden omdat mijn ouders geen medicijnen kunnen krijgen.Ze was als klein baby(meisje?)erg kwetsbaar .Dat geldt waarschijnlijk ook voor oudere mensen.
In de steden heerst er gebrek aan alles , mijn ouders waren vanuit Tasikmalaya( West Java) terug gegaan naar het dorp waar de S.A familie een stukje grond hadden.
Voor zover ik weet hebben ze daar bijna alles , eigen rijstbouw(sawahs), vis ( balongs=visvijvers) , thee, koffie , klapperbomen , hout/bamboe/vruchten etc.
De omgeving is vruchtbaar, men kan zeggen dat als je een stokje(cassave) in de grond steekt dat je na een tijdje te eten hebt.
De landloze dorpelingen zullen ook “meedelen” van de opbrengt van het land.
sonde= de bok
voor de sate kambing