Boek: Het geheim van de Indische hutkoffer

Op buitengewoon fraaie en toegankelijke wijze maken Han Dehne en illustrator FrankSobat in dit boekje een pijnlijk hoofdstuk uit de vaderlandse geschiedenis inzichtelijk voor de jeugd. De beroepsmilitairen van het KNIL (Koninklijk Nederlands Indisch Leger) zouden na de ontbinding van het leger in 1950 demobiliseren in Nederland om zes maanden later terug te keren naar de Molukken voor de stichting van een Vrij Ambon. Dat het allemaal anders is gelopen dan hun was voorgespiegeld, blijft tot op de dag van vandaag een steen des aanstoots. GigaBoek

Dit bericht werd geplaatst in Boeken. Bookmark de permalink .

Een reactie op Boek: Het geheim van de Indische hutkoffer

  1. Jan A. Somers zegt:

    “De beroepsmilitairen van het KNIL (Koninklijk Nederlands Indisch Leger) zouden na de ontbinding van het leger in 1950 demobiliseren in Nederland om zes maanden later terug te keren naar de Molukken voor de stichting van een Vrij Ambon. Dat het allemaal anders is gelopen dan hun was voorgespiegeld, blijft tot op de dag van vandaag een steen des aanstoots.”
    Wel het complete verhaal vertellen:
    De Indonesiërs, die uit waren op een eenheidsstaat, konden uiteraard geen etnisch/cultureel onderscheid accepteren, ter sprake komende minderheden werden aangeduid met ‘waardevolle belangen’. Het ging hier bijvoorbeeld om bewegingen in de Minahassa (Twaalfde Provincie) en op Timor (Persatoean Timoer Besar) waar een belangrijk deel van de bevolking christen was. Ook waren in die gebieden, net als in Ambon, vele mannen in dienst van het KNIL, en beschouwden zij zich als Nederlands onderdaan. De genoemde groeperingen kregen de gelegenheid zich door een subcommissie te doen horen maar weigerden dat, zij wensten in hun deelstaat een rechtstreekse band met het Koninkrijk. Een bijkomend vraagstuk van deze verwijzing was dat er hier sprake was van een deelstaat, niet van een culturele of etnische minderheid. De hiervoor genoemde groeperingen legden zich bij de situatie neer, in verwachting van opname in de deelstaat. Maar toen Soekarno enkele maanden na de soevereiniteitsoverdracht de federatieve staat omvormde tot een eenheidsstaat, met het opheffen van de deelstaten, riep op 25 april 1950 de Molukse oppositie de Republiek der Zuid-Molukken uit. De afloop hiervan, zowel in de Molukken als in Nederland, is bekend. Wel werden regelingen getroffen voor individuele burgers. In Indonesië geboren of daar tenminste zes maanden woonachtige Nederlanders mochten desgewenst voor de Indonesische nationaliteit kiezen.
    Voor het KNIL, dat onder gezag van de Indische regering stond en als zodanig aan de Verenigde Staten van Indonesië zou moeten worden overgedragen, werden afzonderlijke regelingen getroffen. De Ambonese militairen wensten niet in het federale Indonesische leger te worden opgenomen, waarop de Nederlandse regering besloot tot hun demobilisatie. In kort geding verbood in december 1950 de rechter de Nederlandse regering echter de Molukse militairen tegen hun zin te demobiliseren binnen het gebied van de Verenigde Staten van Indonesië. Dit resulteerde in het naar Nederland overbrengen van deze militairen en hun gezinnen, in totaal 12.582 personen. Afgesproken werd dat deze mensen na zes maanden (na demobilisatie) zouden kunnen terugkeren naar Ambon, een deelstaat binnen de RIS. Maar vanwege het uitroepen van de eenheidsstaat bestond die deelstaat niet meer, en waren die mensen, met hun beroep op hun etniciteit, niet meer welkom in Indonesië. Zij gingen dan ook niet terug, met het verwijt dat de Nederlandse regering zich aan haar belofte van terugkeer niet had gehouden. Opname als separate eenheid in het Nederlandse leger was niet mogelijk, maar individueel werd wel van die mogelijkheid gebruik gemaakt. Voor de overigen was demobilisatie de enige mogelijkheid. Hun werkgever, het KNIL, was immers al ontbonden.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.