Mensen die terugkeerden uit Indië vestigden zich in Den Haag. Ook veel Indische mensen die in Nederland gingen wonen kozen voor deze stad en overleden er. Dat is te zien aan de grafstenen. Bijvoorbeeld met deze foto van de begraafplaats Nieuw Eykenduynen te Den Haag.
Edwin Richard Fransz, werd Winny genoemd, in Semarang geboren 1913, overleed in 1987 te Leidschendam.
Voor 1942 werkte hij in de weeskamer te Batavia en Tandjoengpinang. Was krijgsgevangene aan de birmaspoorweg . In 1952 aangekomen te Den Haag en werd ambtenaar ter gemeentesecretarie.
Zijn vader Dirk Christoffel George was oa employé van Toko Zikel, Mac Neill & Co., de Standard Oil Company en de Nederlandsch-Indische Steenkolen Handels Mij. Hij overleed in 1956 te Jakarta met de Indonesische nationaliteit.
Zijn moeder was Cecilia Solcer (1891 Djokjakarta-1963 Hengelo).
Stamvader Michiel Fransz was ca 1678 chirurgijn voor de VOC te Colombo, Ceylon.
Victorine Margaretha Damwijk, roepnaam Vic, weduwe van Edwin Fransz, werd hier in 2002 begraven. Twee zonen Fransz zijn van haar bekend.
Ze was dochter van hoofdboormeester bij het mijnwezen Victor Alexander Damwijk en Johanna Theodora Goldman.
De stamouders Damwijk zijn een onbekende vrouw te Java en Claes Gerritsz Damwijk uit Boskoop. Hij arriveert in 1727 te Batavia en overlijdt daar in 1747 als meester scheepstimmerman ( zie dit fragment uit parenteel van Cornelis van Damwijck)
Van links naar rechts : Oom Freddy Damwijk,Tante Marie Ieseger,Oma Damwijk, Moesje Pauline Nilant Damwijk,Tante Jeanne,Tante Tine en oom Ed van Dulken.,oma Lau Bingel,Tante Vic ,Oom Harry van Wijk en oom Winny Fransz.
...................
Indisch4ever 
Maria Christina Fransz (1794 Soemenep Madoera / 1854 Soemenep) @ Christiaan George Burgemeestre (*1777 Semarang +1835 Semarang)
Maria Christina was dochter van Nicolaas Cornelis Fransz (1745-1795) en Maria Christina Phefferkorn (1758 Soerabaja + 1817 Soemenep)
Klopt Hans, Edwin Richard Fransz was ook een nazaat van het echtpaar Fransz-Phefferkorn, die in 1786 te Soemenep huwden.
Hun beide families kun je tot de oude Indische families rekenen, dwz die waren al te Indië vóór het jaar 1800.
Misschien zijn er lezers die denken…. hoe weet hij dat allemaal ?
Ayoooohh, publicaties van de Indische Genealogische Vereniging lezen, zo weet je nog eens wat… https://igv.nl/
B. Ben alleen in de tak Fransz gedoken destijds vanwege Phefferkorn 🙂 Als ik me niet vergis, dan moet Sleebos er ook nog aan hangen, zo uit mijn blote hoofd dan.
Tjeetje ,toen ik die foto zag ,dacht ik alleen maar “” Waar ken ik die mensen toch van ?”” A) van de kroeg ? Nee . B) van de schaakclub ? Nee dus C) v kennissen van mijn ouders ? BINGO ! Even op de naam Ieseger terugkomen ,Indo,s spreken Ieseger op zijn Hollands uit maar de naam komt uit de Elzas nu Frankrijk en je spreekt hem zo uit Iese GER ,,de nadruk dus op GER .
Zoals je “seger”/”segar” = “verkwikkend”, “fris”, zou uitspreken.
De kinderen Engelenburg en hun moeder Miene de Quilletes werden vermoord oktober 1945
Hans Vervoort heeft daar als eerste over gepubliceerd en Pia van der Molen maakte later een documentaire .
Vader Engelenburg overleed in 1944 in het jappenkamp en zijn moeder was Johanna Fransz, ook nazaat van Fransz-Phefferkorn.
https://www.hansvervoort.nl/index.php?page=_&floatingpageId=3#
Documentaire Piamedia:
Prachtige documentaire van Pia van der Molen ,zeer aangrijpend ,ja een laffe moord op kleine kinderen en hun moeders ,hoe moeilijk was het voor de enige overgebleven dochter Roos ( De oudste) om zonder haar moeder en 7 broertjes en zusjes verder te leven ………….en dan die oude mevrouw Deuning vermoord door haar eigen Indonesische pleegzoon .Ik begrijp echt wel de haat die sommige Indo,s nog koesteren jegens die Indonesiers maar met haat is het ook moeilijk verder leven ,trouwens Ngadisoro ligt dicht bij Malang was daar ook niet die moordpartij op de familie van de vrouw van Ron Geenen ?
@was daar ook niet die moordpartij op de familie van de vrouw van Ron Geenen ?@
Ja, dat klopt. Vond plaats op 19 augustus 1945. Toen werd haar vader vermoord. Moeder en oudste zoon zagen van uit hun huis dat gebeuren. Moeder was toen 8 maanden ver van een kind, dat later mijn vrouw werd. Zij werd op 9 september 45 geboren. Heeft dus nooit en vader gekend. Binnen de 2 jaar werd de family van de moeder ook om zeep geholpen. Als 2 jarig meisje verdween mijn vrouw in een nonnen weedhuis in Lawang. Tot dat alle Nederlanders door Soekarno er uit werden geknikkerd. Haar oma en zij kwamen in Amerongen terecht. Beiden werden daar in een tehuis gestopt tussen oudjes die het vaak niet meer op een rijtje hadden. Ja, dat noemen ze mooie jeugd herinneringen.
@De bersiap-tijd duurde van oktober 1945 tot maart 1946. In die korte tijd verdwenen op Java en de andere eilanden 20.000 Hollanders en Indische Nederlanders, merendeels vrouwen en kinderen. Slechts 4000 dode lichamen werden teruggevonden.@
Mijn vrouw haar families (Weise en Lavalette) woonden gedurende de bersiap moordpartijen in het meer noordelijke gedeelte van Malang in het gebied Djenggrik vlak bij de weg naar Batu
Toen ik mijn a.s. vrouw leerde kennen, was ik ook vaak aanwezig tijdens verjaardagsfeesten bij de family Kouthoofd in Amsterdam en de fam. Konig-Kouthoofd in Den Haag aand de Steenwijklaan, zijstraat van de Leyweg. Tijdens deze familie reünies heb ik diverse keren geprobeerd wat meer te weten te komen over Malang en de familie van mijn toen a.s. vrouw.
Werd toen door diverse ouderen, vooral de oma’s, verzocht op te houden met mijn vragen over Malang en Soerabaja. Nu, op mijn oude dag begrijp ik waarom.
Zij die er levend vandaan kwamen, waren spekkopers.
Nazaten Damwijk zijn de broers van de Wall , Victor Ido en Constant.
http://en.wikipedia.org/wiki/Victor_Ido
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=ido_001
http://www.dbnl.org/tekst/_ind004199301_01/_ind004199301_01_0004.php
http://royhenri.nl/index.php/de-indische-componisten/8-constant-van-de-wall
En ook Albert Spree, omgekomen in nazi-kamp Ravensbrück.
https://indisch4ever.nu/2011/05/01/vluchten-voor-de-nazis/
Langs twee lijnen zijn er nazaten Damwijk met wie ik voorouders gemeenschappelijk heb.
Heb net even een kennisje gebeld “” Hoi jouw moeder heet toch Ieseger ?”” Ja zei ze .Ken jij dan ook ene tante Marie Ieseger ?”” Ja hoor dat was mijn oma .Dus even geadviseerd op de website Indisch4ever te kijken .
Ja grappig ,die Toet kon die website ( Indisch4ever) niet vinden dus een kennisje gebeld ,nou zij kent ook iedereen van die foto ,volgens haar is die foto van + 1955 ,die kennis van mij ging vroeger met een Damwijk .
Wanneer kwamen die grote radio’s met drukknoppen op de markt – eind jaren 50, begin jaren 60? Ik heb er nog eentje van meneer Flip van 1964.
Als werkstudent had ik in die tijd geen geld voor een echte radio. Ik had een zelfgebouwde tweekringer. Met Hilversum 1 en 2. Op de kiezer had ik een plaatje van een pinup girl. Met twee aanwijsplekken. Pas een echte radio gekocht toen we al een paar jaar getrouwd waren..
Nu er toch over radio van vroeger wordt gesproken. In de begin jaren 90 wilde ik goede audio speakers kopen. Had een vriend in Den Haag, die B&W (Bowers & Wilkins) had. Die kon ik hier ook kopen, maar alleen in de kleur zwart hout. Heb een brief naar B&W in Engeland gestuurd. Die hadden een set van 5 in Licht mooi gevlamd hout voor mij. Ik kon ze kopen en ze waren 28%, inclusief verzendkosten, goedkoper dan hier in de winkel. Ze staan nog steeds in mijn muziek/tv kamer en worden aangedreven door engelse Rotels.
Wij hebben ook een B&W. Goed spul!
Tja meneer Geenen, nooit van B & W audio speakers gehoord, maar ik ben blij te lezen dat Nederland toch nog iets goeds had te bieden voor u. Kocht in 1968 een radio met 2 aparte speakers én pick up van B & O. State of the art toen. Kon Flip niet aan tippen in design en geluidskwaliteit. Zo dom geweest om het spul zo’n 30 jaar later weg te geven aan een jonge liefhebber.
@@maar ik ben blij te lezen dat Nederland toch nog iets goeds had te bieden voor u.@@
Hoezo Nederland. Heb de B&W speakers direct van uit Engeland en van B&W besteld waarbij de prijs 28% lager was dan als ik het in SoCal had gekocht.
Ik bedoelde die vriend uit Den Haag.
Volgens “” Kenners”” moet je kijken of Hilversum 2 erop staat zo ja is het een nieuwer model ,ik heb nog een Philips uit 1938 ,geproduceerd in Frankrijk in die jaren er zit een kapotte lamp in .Ik Philips gebeld of er nog garantie op stond ,nou ja ik hoorde alleen maar gevloek en het was geen Frans ,kurang adjar die lui ! Beetje service oh maar .
H’sum 2 staat er inderdaad op, evenals AFN Frankfurt en andere gouwe oudjes van de radio, zoals Beromünster. Mijn toestel heb ik in 1964 nieuw gekocht voor mijn zuster die naar Ankara ging, als secretaresse van de militaire attaché kolonel Knulst, Indische jongen, RMWO. Pracht baas, volgens haar.
Tja …. voor in Frankrijk geproduceerde toestellen geeft Flip geen service. Moet je voor bij Macron zijn. Hoe dat in elkaar zit weet meneer Somers wel.
Overigens, radio “lampen” heten volgens kenners “buizen”.
Die buizen zijn zo oud en zitten vol met luizen
‘waarde luis teraars’!
Over Philips gesproken, degenen die oud genoeg zijn onder ons kunnen zich nog misschien herinneren dat in de fifties Philips een groep van 5 muzikanten uit Paraguay sponserde om de tv populair te maken. Het waren de “Los Paraguayos” die zeer in de smaak vielen bij het Nederlandse publiek. Laat ik nou die vent met die harp weer zien vorige maand op de Koningsdam van Rome naar Fort Lauderdale. Hij speelde nog even goed.
Que bonitos ojos tienes …..
Waaah …. salah wessel dese. Ik bedoelde dé tophit van toen, Malagueña.
Nog leuk Bahasa kunnen praten met de djongos-djongos kapal (m/v) op de “Koningsdam”?
Ik was verbaasd dat ik mij nog veel woorden in Bahasa kon herinneren toen ik conversaties probeerde te maken met de jongos2 kapal. Aan boord waren ook Duitse Indo passagiers die geen woord Nederlands verstonden. Geboren en getogen in Indonesie. Deze nieuwe Indo’s zijn toch weer anders dan wij wiens ouders of zelf een heritage en geschiedenis hebben uit Indie.. Ik voelde mij meer verwant met de Indonesiers dan deze Indo’s.
Door mijn website ben ik in contact gekomen met vele familieleden met de naam Chevalier. Na 1950 hebben ze gekozen om in Indonesie te blijven. Deze groep woonden toen allemaal in Medan en omgeving. Op het ogenblik wonen er iets meer dan 10 Chevalier in Medan. Charly heeft zelf een reisbureau. De rest is verhuisd naar Jakarta. Henri is advocaat in Industriële zaken. Twee anderen hebben een universitaire graad. Een werkt er voor Chevron en is bezig met olie onderzoek. Op Java zijn de kinderen van mijn moeder haar broer woonachtig. Deze 4 kinderen hebben zelf ook 17 kinderen. Slechts een neef, die 73 is, kan nog een mondje Nederlands. Maar met de rest is praten en schrijven in het Engels. Heb het vermoeden dat de Chevalier mensen voor de grootste meerderheid in Amerika zitten. Maar naast Indonesie ook in Canada, Australie, Laos, Burkina Faso, Zweden. En in Nederland ook een paar.
Tja Arthur … leuke encounters op die schepen van de HAL. Zij – de djongos2 kapal m/v – herkenden mij niet als één der hunnen, althans niet als eentje in het zelfde land geboren en opgegroeid en vroegen honderd uit, met name waarom ik was weggegaan. Ik heb maar geen moeite gedaan om het die jonge lui uit te leggen, had ook niet het idee dat zij hun eigen jongste turbulente geschiedenis kenden. Ze gingen uit hun dak toen bleek dat ik het Indonesia Raya en Bengawan Solo kon zingen en kreeg de ere titel “Bapak” plus VIP treatment.
Bert schrijft: Nou kan ik mij dat wel een beetje voorstellen want zowel Belanda,s als Indo-Belanda,s beschouwden die Indonesiers als minderwaardig .maar neemt niet weg MOORD op kleine kindertjes ,wat een een stelletje lafaards !!!
Heb over de jaren nogal wat gelezen over de moordpartijen die de Indonesiers pleegden. Heb tot heden nog geen artikel gelezen of van anderen gehoord, dat 1 Indonesier alleen de moed had om een ander te vermoorden. Zelf niet 1 Indonesier tegen een vrouw en/of een kind.
Ze moorden altijd wanneer ze in de meerderheid waren. De vader van mijn vrouw werd van achteren door 3 man aangevallen. Bij de Olo straat in Padang kwam het eerst tot een handgemeen tussen de uitdagende Indonesiers en een groepje Indo’s, die buiten het huis zaten. Plotseling trokken de Indonesiers zich terug. Maar kwamen de zelfde avond met een hele grote gang terug. De meeste Indo jongens, die daar op bezoek waren geweest, waren vertrokken. Het huis werd bewoond door meer vrouwen en kinderen en een enkele oudere man. Toen voelden deze bersiap apen zich sterk en werden vooral de vrouwen verkracht en vermoord. Ja, het waren hele dappere permudas. 3 jongere Indo mannen konden ontsnappen. Een jong meisje werd levend teruggevonden, volledig toegetakeld. Ik ben bezig het verhaal te corrigeren en met naam en toenaam op papier te zetten.
Als iemand mij een dappere Indonesier kan melden die alleen een Indo man of vrouw heeft durven aanvallen, dan hoor ik het graag.
R Geenen zegt 3 december 2019 om 00:18: “Heb tot heden nog geen artikel gelezen of van anderen gehoord, dat 1 Indonesier alleen de moed had om een ander te vermoorden. Zelf niet 1 Indonesier tegen een vrouw en/of een kind”.
Tja meneer Geenen …. met een brede armzwaai generaliseren is gemakkelijk, maar tevens gevaarlijk. Want, wie is in uw aanklacht “dé Indonesiër”? Zijn alle 240 miljoen die de archipel bevolken laffe moordenaars?
Hieronder 2 stukjes over dé Indonesiër, weggekaapt van ergens, maar m.i. geloofwaardig:
1. In de eilandengroep wonen 300 duidelijk te onderscheiden etnische groepen, elk met een eigen identiteit.
2. De overgrote meerderheid van de bevolking behoort tot het Maleise ras. Er zijn duidelijke, vnl. culturele verschillen tussen enerzijds bijv. Batak, Dajaks en Toradja’s en anderzijds Javanen, de grootste groep, Sundanezen, Madurezen, Maleiers in engere zin, Minangkabauers, Atjeeërs, Buginezen en Baliërs. In Irian Jaya en omliggende eilanden wonen de tot de Melanesische groep behorende Papoea’s. Volken die kenmerken vertonen van zowel de Maleiers als de Melanesiërs vindt men op Maluku en op Nusa Tenggara, m.n. op Timor. Er zijn enkele kleine, geïsoleerd levende, tot het Europese hoofdras behorende groepen, zoals de Koeboes op Sumatra en de Mentawaiers.
Mijn schrijven heeft alleen met de bersiap periode te maken.
Schrijf dat dan.
Maar dan nog …. niet iedere “Indonesiër” heeft er aan meegedaan en niet iedere “Indonesiër” heeft zich lafhartig gedragen.
“Maar dan nog…..niet iedere”Indonesier” heeft er aan meegedaan en niet iedere “Indonesier” heeft zich lafhartig gedragen.”
Als iedere Indonesier had meegedaan aan de Bersiap dan zouden wij er niet meer zijn.
Ik heb echter nooit gehoord van een geval waar een Indonesier in ze’n eentje mensen aanviel gedurende de Bersiap zelfs niet vrouwen en kinderen afgezien van Amokmakers.
Ook heb ik nog nooit gehoord van moedige vechters gedurende de Bersiap, het is algemeen begrepen dat ze laf waren.
@Als iedere Indonesier had meegedaan aan de Bersiap dan zouden wij er niet meer zijn@
Ook dat heb ik niet geschreven. Heb duidelijk vermeld dat ik geen een verhaal kent waarbij een enkele Indonesier gedurende dee bersiap periode mensen, Indische en blanda, heeft vermoord. Wel heb ik heel wat verhalen opgeslagen van moordpartijen waarbij groepen oproer kraaiers vooral vrouwen en kinderen vermoorden en of afslachten.
Als een groep zoals in een gang een individueel aanvalt noemden wij dat dan niet “Krojok of “kroyok” net zoals wat die lafaards in de Bersiap deden.
Ik heb er geen Nederlands of Engels woord voor gevonden. Misschien weet iemand of zo’n woord wel bestaat in een andere taal.
@Als een groep zoals in een gang een individueel aanvalt noemden wij dat dan niet “Krojok of “kroyok” net zoals wat die lafaards in de Bersiap deden.@
U zit al dicht bij de Engelse uitdrukking. Iemand die aangevallen wordt door een groep anderen heet “Gang up”. Dus met een groep iemand vermoorden is “gang up killing”. Men spreekt dan ook van Gang up cowards dat is een bende lafaards.
Als er in een bepaalde groep of volk iets belangrijk wordt gevonden of veel voorkomt, dan verzint die groep er een woord voor. In de Indonesische cultuur is b.v. de relatie tussen de ouders van een echtpaar zó belangrijk, dat er een woord voor is: Bèsan. Wij hebben voor die familierelatie geen apart woord.
Keroyok is ook zo’n woord in het Indonesisch. Het Nederlands en Engels komen niet verder dan een omschrijving: (1) Nederlands = met vele mensen tegelijk aanvallen (2) Engels = gang up on, an attack by overwhelming numbers.
Patent hebben de Indonesiërs overigens niet op “keroyok”, ook al hebben ze er een apart woord voor. Vorige week werd een scholier in Gorkum (Zuid Holland) gekrojok. De affaire kwam ook op de landelijke TV, een aantal krojokers is opgepakt. Ik denk dat in de VS ook wel gekrojokt wordt.
Hier moet ook ik overigens voorzichtig zijn met “Indonesisch”. Ik kende het woord op Java en heb aan den lijve ondervonden wat het betekent. Gelukkig tijdig ontzet door Ambonese vriendjes. Maar “Keroyok” is misschien in de standaardtaal (Bahasa Indonesia) geslopen uit het Javaans of het op Java gesproken Maleis en kennen andere volkeren van de archipel het woord niet in hun eigen taal.
@ de heer P. Azijnpisser die schreef : “… Maar “Keroyok” is misschien in de standaardtaal (Bahasa Indonesia) geslopen uit het Javaans of het op Java gesproken Maleis en kennen andere volkeren van de archipel het woord niet in hun eigen taal….
Rakyat (ook wel Masyarakat) – volk …. Kerakayatan (Inwonerschap)….. kampungtaal Javaans (ndeso) verbastering —->: keroyokan (behalve overvallen met een bende tegelijk ook troep/mess/bende/zooi) …keroyok=gepeupel of gangbang (eh niet met dames)…
Kompel (NIET Ngompol aub) = Kumpul (samenhopen) afkomstig uit Tamil = KUMPAL. Maar kan ook uit KOMPEL (mijnwerkers stel) en in Limburg uitgesproken als KOEMPEL
En nu komt het, surprise….. In een bepaalde taal ergens uit een land van de Caucasus bergen ten zuiden van Rusland, waar ooit mensen vandaan zijn gesleurd richting Perzië (en die Armenopersianers werden) en die van daaruit richting het huidig Indonesia trokken via India waar men o.a. Tamil (en Hindi) spreekt, bepaalde woorden meenamen en welke woorden zich wortelden in de landen die men bezocht:
Onder andere het woord “KAIROYOK” = …. Tja, wat zou dat toch betekenen.
Bovenstaand ter plekke verzonnen toen ik vanochtend al vroeg mijn sapi en kerbo (karbouw) aan het wassen was in de kali, want ze hadden vieze pantat’s.
Tja, waar zou het woord pantat weer vandaan gekomen zijn??…In elk geval NIET van MANGAT 😉
Ik ga nu ook keroyok…….met mijn 5 geboden van mijn RECHTERhand een bord warme rijst met tempe goreng, sambel terasi en ikan gereh. 🙂 🙂
De lafhartige martelingen, moorden en verkrachtingen van onschuldige Indos en andere minderheden , tijdens de Bersiaptijd, werden gepleegd door laffe, bloeddorstige duivels. Die duivels dienen te worden doodgeknuppeld; een kogel is te kostbaar om die aan dat tuig te besteden.
Spaar je de moeite. Ze zijn nu allemaal ook terlaloe mati. Misschien zelfs op smartelijke wijze omgekomen tijdens de communistenjacht van Pak Harto in de zestiger jaren v.d.v.e.
mob foray; mob overrun; mob sally; mob harry; mob beat up might be a description of kroyok.
Onder de mobsters wordt “gang up” gebruikt. Het is een vorm van “slang”
Dank weer voor de mooie reis langs etymologische verten heer Royok.
Over pantats gesproken: Ik heb wel eens iemand horen uitschelden voor “pantat lobang”. In mijn geboortestadje aan de Midden Javaanse noordkust was “silit kepiting” algemener.
Welkom heer P. A.
Beide termen door u genoemd ook bekend in die andere havenstad aan de oostkant van Java.
En die silit van de kepiting is me altijd bijgebleven maar om een andere reden. Ma stuurde me als jochie van 7 á 8 jaar vaak naar de pasar ( onder het motto “wie niet werkt krijgt ook geen bordje rijst”) en moest op één van die tochten maar een paar bundels van die kepitings meenemen van de pasar want dadar kepiting stond op het menu om 12 uur.. Maar die beste brave meneer van de pasar had de scharen van die dingen niet goed vastgebonden (met van die u welbekende reepjes touw van pisang vezels).
Enfin, lopen naar huis in de brandende zon met in beide handen de bossen kepiting en ja hoor. Een paar hadden hun poten uit gevangenschap kunnen wurmen en zagen hun kansen schoon door eens goed in mijn dijbenen (in korte broek) te knijpen met hun scharen tijdens het lopen met de armen naast de benen. ( De Djampoets en Djantjoeks vlogen links en rechts om de oren van de voorbijgangers die meesmuilend zaten te grijnzen.)
De weg naar huis had nog nooit zo lang geduurd, want ik moest met mijn armen wijduit lopen om niet weer gepakt te worden en dan wegen die beestjes op den duur wel wat.
OKay Okay, ik ben weer eens van het draadje afgeweken, maaf ampun setengah mati is half dood en roti met dadar blijft brood….en voor de heer E.M.: Jaaaaa, ik hou zoveel van Papedaaaaa. 🙂
Fijne dag allen.
Ach ja heer Rab, wie mijmert over vroeger tijden bij een Indisch graf is nooit ver van het draadje, mag rekenen op dispensatie.
U en ik behoren tot de laatsten der cultuurdragers die nog op de pot zijn gezet door de baboe en door haar gedragen in de slèndang, in een hansop hebben rondgelopen en met blote pootjes op krikil en heet asfalt de wereld verkenden, die op de pasar kepiting moesten kopen en er door werden getjokot of gesosor of getotol (wat doet een kepiting eigenlijk met zijn scharen?), die met een ikrak visten in de kali, die groter geworden op de sawah speelden (waar een kepiting je ook zo maar in de tenen kon knijpen), de straten slepen met de katapult voor de borst, die manga’s jatten, kwatji aten in de bioscoop en de schillen slentik in de haren van de meisjes op de voorste rij, die de es lilin man van ver lieten komen en dan aan hem vroegen of hij ès gorèng had, die bij de bibik tènong getoek lidri (sa’ sèn sidji) kochten en bolang-baling in de klentèng , die verloren vliegers als buit uit de asemboom haalden, die stiekem hun eerste krètèk strootje rookten bij de kebon in de achtertuin, en zó véél meer, zó véél meer.
Onze jeugd was gelukkig toch nog meer dan alleen maar bang zijn voor de Japanner, de bersiap, rampok, vlucht, gekrojok worden en op de fiets gesikat door dappere jongens van de TP (Tentara Peladjar). Onze jeugd daar ginds onder de tropenzon was toch de moeite van het herinneren waard. In stilte en luidruchtig. Overal en altijd.
Dag meneer Azijnpisser….. u heeft volkomen gelijk wat betreft onze jeugd….onbetaalbare herinneringen over hoe we opgroeiden en vooral (althans in mijn situatie destijds) hoe pa en ma elke cent om moesten omdraaien en het toch voor elkaar kregen om de zaak draaiende te houden. Pa en ma, zij leerden ons wat het leven was en hoe het in elkaar zat….Pa zetelde me neer naast hem als ie bezig was te utik utik aan de motorfiets en zei dan: Goed kijken, ik doe het één keer voor en anders…….En ik leerde ervan.
Ma was wat hardhandiger en sleurde me meteen aan mijn oren naast haar als ze ging radjang e.d. en de boemboes beetje dit beetje dat in de pan futselde en tegen me zei: Nooit meer vergeten. En ik vergat het nooit meer, want ma was stekeblind en deed alles op gevoel en gehoor…
Ma’s pijn zal ik nooit vergeten; de dag dat ze in haar blindheid maar met scherp gehoor het geluid van de jeep beluisterde en naar me zwaaide toen pa me wegbracht naar de boot voorgoed gone richting landje a/d Noordzee…..Pa was laconiek en duwde me de loopplank op, maar alleen God weet welk verdriet hij ook had. Ma’s graf kan ik gelukkig nog vrij regelmatig van een bloemetje laten voorzien op Kembang Kuning Surabaya alhoewel daar nu ook een probleempje mee is. De man die het deed is nu ook voorgoed richting surga gegaan afgelopen september en ik moet een andere verzorger zien te vinden. En pa’s graf te Ngawi is gone with the laatste grote bandjir waardoor het hele (muslim)kerkhofje weggespoeld werd en het stadje Ngawi is niet zo rijk, dus wat weg is blijft weg.(Na ma’s dood hertrouwde pa een Indonesische en werd muslim althans alleen voor de wet dan.)
Ik noem hen maar pa en ma, (want zij traden op als vervanger van mijn echte pa en ma, die slachtoffer waren/werden) , maar zij waren daarom niet minder….
Zo herkenbaar die omschrijvingen – door u – van onze jeugd.
Het was in 2008 dat ik op het zalig idee kwam om maar weer eens op mijn blote kakken op de tegallan van de sawah ging lopen ergens in de nabijheid van één of andere desa en het deed mij en mijn chauffeur enorm veel goed, want ook hij was van dezelfde garde en grijnsde van oor tot oor en we zetelden ons daarna aan een warung die sate ayam verkocht…sate lalat. U kent dat wel: stukjes vlees en vel (meer vel dan vlees) zo groot als een pinknagel en voorzien van die onvergetelijke smaak van het landleven….en naast me een stel kampunghonden mager als een panlat en die ik dan maar voerde met de sate en lontong en die het gewend waren om te eten wat de pot schaft en voor de rest soms een rat als maal hadden,
U schrijft stiekem “hun eerste kretek strootje rookten… Ik had schijnbaar de handelsgeest van mijn Armeense voorouders in me, want ik jatte pa zijn zware shag uit de stopfles voor mezelf maar tevens wat extra om het door te verkopen aan een rijk chinees buurjongetje.(Zijn ouders hadden later een soort koekjesfabriek in de achtertuin en de heerlijkste geuren dwarrelden door de lucht mijn neusgaten in, als er gebakken werd op de anglo’s met vuur onder en vuur boven op de deksels bediend door lieftallige genduk’s die net als wij ook de opgroeiende fase hadden en enfin u weet wel hahaha.).
Persoonlijk hou ik liever dit soort herinneringen meer in ere dan de angstige momenten die ik ook beleefde in de nadagen van die tijden van overgang van oud naar nieuw regime en ik denk dat we ons zelf gelukkig mogen prijzen dat we in staat zijn om het positieve van die tijden in te zien en het negatieve ver achter ons te laten en dat maakt dat we sterk zijn gebleven ondanks alle leed die over ons werd gegoten. (En misschien meer leed dan anderen hebben gekregen??)
Landje aan de Noordzee ben ik dankbaar, want het gaf me kansen die ik ook heb kunnen benutten, net als u toch.
Dank heer Azijnpisser voor uw woorden.
Allen nog een fijne dag gewenst
Kembali boontjies, meneer Boers, geen dank. Wat een mooi verhaal. “Oral history”. Mag wat mij betreft op de voorpagina van deze site.
Onze geschiedenis van de jeugd loopt aardig parallel. Ook ik was vooruit gezonden “naar Holland”, voor mijn “bestwil” die ik toen niet zo zag zitten. Ik zie mijn moeder nog aan de kade staan en mijn zus en ik op de barkas, richting “Zuiderkruis”, die op de rede lag. Mijn mama kwam pas 4 jaar later met mijn stiefvader die tot dan voor zijn werk bij “Wellenstein & Krause” nog nodig was, veel nare ervaringen rijker en vrijwel platzak.
Vaak heb ik mij afgevraagd wat van mij zou zijn geworden als ik daar ginds was gebleven. What if ……. maar de statistiek wijst uit dat ik het in het nieuwe Indonesia met veel corruptie, nepotisme, niet zou hebben gered. Té braaf opgevoed. Goed en slecht al vroeg ingepompt, thuis en op de lagere school “met den Bijbel”.
Het is goed zo . Door een grillig leven 3 pensioentjes opgebouwd + AOW + een spaarpot, een dak boven mijn hoofd, elke dag te eten, al 50 jaar een en de zelfde lieve vrouw aan mijn zijde. Blank en blond natuurlijk, zoals het een beetje Indische jongen betaamt. Sorry nona nona manis, ik heb jullie ook lief. Op één van jullie werd ik smoorverliefd, in de 1ste klas van de concordante HBS in dat stadje aan de Java Zee. Maar de liefde werd niet beantwoord. Gemiste kans!
Aaaal.
Iemand noemde mij silit banteng. Dat is nogal wat!
Nou …. dat lijkt mij toch een respectvolle bejegening, gegeven de reputatie van de bantèng als trots dier en dappere vechter.
De vertaling in het Engels van silit banteng zal zijn: big asshole!
@ mob
# een bende of …
*** Meute ,. Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘troep, horde’ voor het eerst aangetroffen in 1832 [1]
een grote groep mensen die als één geheel een doel lijkt te hebben terwijl de afzonderlijke individuen willoos lijken te volgen
bron : https://nl.m.wiktionary.org/wiki/meute
Plebs ofwel pak :
https://www.dbnl.org/tekst/_nee003200501_01/_nee003200501_01_0104.php
vergelijkbaar met klootjesvolk (zie Van Dale)?
“Klootjesvolk” hoeft m.i. nog geen “Plebs” (van Plebejer) te zijn.
Met “klootjesvolk” wordt volgens mij toch meer de gewone “man of vrouw in-de-straat” bedoeld, eenvoudige doch brave borsten, law abiding. “Plebs” verwijst m.i. naar slecht volk, gespuis, gepeupel, waar de brave burger niets goeds van heeft te verwachten. In Den Haag had/heeft men het ook wel over “patjepeeërs”, overigens niet per definitie lieden uit de kring van Haagse Harrie.
Van Dale: klootjesvolk dat deel van de bevolking dat een fantasieloos of geestloos bestaan leidt.
Dat lijkt mij een gelukkig bestaan!
Bedankt voor de uitleg heer Piet Azijnpisser.
Ik ben al lang weg uit Nederland en toen ik “klootjesvolk” las dacht ik dat jullie de meeste Nederlanders vergeleek met het mannelijke geslachtsdeel.
Kan mij niet herinneren dat dit woord in de omgang werd gebruikt voor 1960.
Het kan zijn dat ik niet de enige was want “van Dale” moest erbij komen.
Maar niet iedereen die een fantasie- of geestloos bestaan leidt, wordt volgens mij gerekend tot “klootjesvolk”. Ik houd het dus maar op “eenvoudige, brave borsten”.
Etymologie:
Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd ‘klootjes’. Daar is ook de naam ‘klootschieten’ van afgeleid.
Volgens de verteller van Kasteel Ammersoyen was het zo dat het arme volk de restjes klei (‘klootjes’) opraapte en terugbracht naar het kasteel en de aanvallers. De arme mensen zouden in ruil voor de klei, geld krijgen. Vandaar de naam ‘klootjesvolk’.
Het volk was wel arm van geld, maar rijk aan ideeën.
Sylvia van Hunnik (Mijn Gelderland)
@Daar is ook de naam ‘klootschieten’ van afgeleid.@
— Als je niet zo snel ter been was, dan ging je langzaam naar de klootjes . . .
“‘klootschieten’” Nog steeds in Zeeuws-Vlaanderen. En bij mijn eerste bezoek aan Zwitserland, bij Indische kennissen in Zürich, vroeg ik of ze geen last hadden van die overvliegende vliegtuigen. Ja, kloten! Maar naar de kloten gaan is niet zo best. Dan kom je bij het klootjesvolk in Indië terecht. Die waren een beetje dom. Als je met je tijd mee gaat: minkukels.
“heet soep met balletjes” En als je in je restaurant om vegasoep vraagt, vissen ze de balletjes uit de soep.
Tja heer E.M. ….. er kan nogal wat naar de klootjes gaan in het leven. Een tuinfeest bij voorbeeld als het gaat regenen, een hele oude auto onderweg naar Spanje, zelfs een huwelijk.
In Spanje schijn je ze na een stierengevecht in de soep te kunnen aantreffen. Klein formaat wanneer de stier heeft gewonnen.
In Duitsland heet soep met balletjes Suppe mit Klößen en heb je de keuze uit o.m. Mehlklöße, Zwieback-Klöße als Suppeneinlage, Rindfleischsuppe mit Zwieback-Klößen.
Sorry voor off topic, maar misschien toch handig voor de keukenprinsen onder de lezers.
Wat dacht U van te landen op Kloten, de naam van het vliegveld bij Zürich? Bent U ooit op Kloten geland? ik wel
En hoe heten de bewoners van Kloten, dat is toch het Klootjesvolk,? Kan ik toch geen aanstoot aan nemen?
In Schwyzerdütch heet het: ” nach Kloten geh’n”. In het Nederland betekent het “naar de kloten gaan”.