Kenniscentrum en website ’30 Dagen op Zee’
Opening Kenniscentrum Indisch Herinneringscentrum
Op 10 oktober werd het kenniscentrum geopend, gevestigd op de tweede verdieping van Museum Sophiahof, naast de bibliotheek. Het kenniscentrum bestaat o.a. uit een elektronische ‘museumtafel’ en de collectie Bussemaker, geschonken aan het IHC door wijlen de heer dr. ir. Herman Bussemaker. Tijdens zijn leven heeft hij een grote collectie boeken verzameld over de periode die een belangrijk impact heeft gehad op zijn leven. Een selectie hiervan heeft hij nagelaten aan het IHC, met de bedoeling dat iedereen deze collectie kan raadplegen. Het Centrum werd officieel geopend door zijn vrouw d.m.v. het doorknippen van een lint. Zijn kleindochter, Saskia Lindhout, (foto) heeft de boeken uitgezocht, 42 dozen vol, die voor het IHC bestemd waren.
Op de museumtafel kunt u achtergrondinformatie vinden over de repatriëring, de reis en verhalen en beeldmateriaal hierover bekijken én de beschikbare collectie repatriëringslijsten raadplegen. Ook de collectie kopieënrepatriëringslijsten van het Nederlandse Rode Kruis kunnen worden geraadpleegd.
Vanaf 10 oktober 2019 is de website ’30 dagen op zee’ online (https://30dagenopzee.nl) Op deze website kunt u informatie vinden en toevoegen over de naoorlogse repatriëring van de Indische gemeenschap van Nederlands-Indië/Indonesië naar Nederland (1945-1968). Naast algemene informatie worden ook de passagierslijsten van de repatriëringsschepen en – vliegtuigen toegankelijk gemaakt als ‘Collectie Repatriëringslijsten’, voor zover ze bekend zijn.
De webapplicatie kan geraadpleegd worden in het Kenniscentrum Indisch Herinneringscentrum in Museum Sophiahof, dat ook op 10 oktober geopend werd voor publiek. Ook is ’30 dagen op zee’ toegankelijk op de computer, tablet of smartphone.
Tevens werd het startsein gegeven voor het Vele Handen Project: ’30 dagen op zee’ voor de ontsluiting van de repatriëringslijsten. Wilt u ook uw bijdrage leveren aan de website? Kijk voor meer informatie op de website van Vele Handen:
Wouter Muller zorgde voor de muzikale omlijsting.
Tijdens de borrel kon men, in groepjes, het kenniscentrum op de 2e etage bezoeken.
Foto’s: https://photos.app.goo.gl/gFsgvn33RJrgApSu7
.
.
Verslag en camera: Ellen.
...................
Indisch4ever 
De database https://30dagenopzee.nl/ is onvolledig.
Een aantal passagierslijsten zijn niet te vinden, of ze zijn nog niet ingevoerd en ook kan men wegens privacy-wetgeving bepaalde gegevens niet invoeren. Zoals mensen geboren na 1919.
Omdat men in 2018 al begon met de opbouw, zal het wel zijn dat ook in 1918 en in 1919 geborenen niet zijn geplaatst in de database>
Zoek toch maar, je weet nooit wat je kan vinden.
Hoe het ook zij, de SS Chitral vertrok niet op 2 jan. maar op 3 en kwam op 30 jan aan in R’dam. Waar werd ook niet vermeld. Wel een heel verhaal over de Lloyd My. Om maar niet over de passagierslijst te beginnen. Is dat de basis 30 dagen op zee. 13 in een dozijn? Mijn 30 dagen op zee is dan in 3 regels af. Maar mijn 30 dagen er voor en er na daar kan ik wel een boek over schrijven. Maar dat zal de subsidie verschaffer wel niet zo leuk vinden.
Je kan ze wel, als ze al zijn ingevoerd, opzoeken in het kenniscentrum zelf.
@@Hier is een copy van een deel van het website 30 dagen op zee, dat niet volledig klopt:
Afhoudend beleid van de Nederlandse regering
Nederland stond echter niet te wachten op deze grote groep hoofdzakelijk Indo-Europese Nederlanders. In de ogen van het kabinet was deze groep té Oosters georiënteerd en niet in staat zich in de Nederlandse samenleving te integreren. Nederland kampte in de jaren vijftig nog steeds met een groot huisvestingstekort en werkeloosheid. De overheid stimuleerde zijn eigen bevolking om juist te emigreren voor een betere toekomst. Het Nederlands beleid was daarom gericht op assimilatie van deze groep in Indonesië en wierp barrières op voor de toegang tot Nederland.
Een Nederlands paspoort
De toegangsregels tot Nederland werden tot 1955 strikt toegepast: wie de vereiste bewijzen van Nederlanderschap niet kon overleggen, kreeg geen Nederlands paspoort. Het hebben van de Nederlandse nationaliteit was dus niet voldoende. Men moest tevens kunnen aantonen men de Nederlandse nationaliteit had verkregen door geboorte in een gezin dat de Nederlandse nationaliteit had vóór 1892. De poort van Nederland stond open voor mensen met een Nederlands paspoort en verlofrecht of voldoende kapitaal om de overtocht te betalen.@@
Op 15 augustus 1948 stierf mijn vader Eddie Geenen in het CBZ ziekenhuis in Batavia. Op dat moment woonden moeder AC Chevalier met haar 4 kinderen en grootmoeder J. Chevalier en nichtje SSJ Van Bronckhorst (wees) samen in Cideng. Ook was mijn oom AC Chevalier, adjudant bij de MLD toen in Batavia met zijn vrouw en kind. Samen besloten ze toen voorbereidingen te treffen allemaal naar Nederland te vertrekken. Samen werden via de ambtenarij in Batavia o.a. paspoorten aangevraagd en gekregen. Dit gebeurde in 1948. O.a. hadden we zwart op wit de Verklaring van de Hoge Commissaris van het Koninkrijk der Nederlanden in Indonesie F. Kraft dat Clara Elisabeth Chevalier Nederlandse is krachtens de Wet van 12 December 1892. Alle paspoorten werden toen verkregen.
Vervolgens werd vertrek naar Nederland aangevraagd. Voor mijn oom en broer van moeder en zijn gezin was dat als iemand van de MLD geen probleem. Zij vertrokken al begin 1949. Grootmoeder en nichtje kregen bericht dat vertrek was goedgekeurd en vertrek naar Nederland zou op 12 september 1949 met MS Asturias plaats vinden. Moeder en 4 kinderen kregen schriftelijk bericht van van het kantoor voor Reiswegen dat voor ons geboekt werd met het MS Asurias per 15 oktober 1950. Een 6 tal weken voor het vertrek moest moeder verschijnen voor het Hoofd van het reiswezen, D de Lizer, verschijnen, en haar werd verteld dat de reis naar Nederland voor en haar kinderen werd ingetrokken. Het werd geacht dat ze beter in Indonesie kon blijven. En in NL kon ze toch niet slagen en had ze geen toekomst.
Onze buurman uit Cideng hielp ons door het gemeente huis te verkopen voor R. 12600. Vlak daarna werd de reis naar NL geboekt en betaald. Kosten R. 8400 Schip was SS Chitral, vertrek jan. 3-1951 en aankomst R’dam 30 jan 1951.
Past bovenstaande verhaal ook in “30 dagen op zee?”
B, mag ik blij zijn dat ik in SoCal woon?
Ron , jij mag blij zijn met waar je nu woont.
Maar je begint er regelmatig over en je suggereert dat Nederland een vreselijk land is om te wonen. Je blijft maar wrokken.
Ik vind Nederland een prima land om te wonen en de mensen hier zullen niet veel slechter zijn dan waar jij woont.
En hoe meer je zo begint… hoe meer je ondertoon is dat ik en andere mensen te Nederland slechte mensen zijn die een slechte keuze maken om in Nederland te wonen.
Dat is aanmatigend en irritant
Ben benieuwd of anderen het zelfde hebben ondervonden wat onze familie hebben ondervonden.
Zo iets ondervinden is namelijk ook erg irritant en iets om nooit te vergeten. Ik zag dat ook aan mijn moeder op oudere leeftijd. Maar blijkbaar geen ervaring doet makkelijk (ver)oordelen.
Ja het klopt dat Ron hier vaker met dat bijltje heeft gehakt ,we weten het ook wel maar of dat aanmatigend en irritant is ? Ron Geenen is nu 83 jaar oud en geloof me of geloof me niet ,zijn hele jeugd was naar de kloten door die kut Japanners en dan als 11 jarige ook nog je vader verliezen ! En dan als klap op de vuurpijl wordt het je moeder verboden naar Nederland te komen ,ja een alleenstaande moeder met een paar kinderen ,nee hoor moedertje blijf jij maar lekker in je moederland ,want jij en je bruine kindertjes gaan nooit aarden in Nederland .Racistisch gedrag ten top beste Boeroeng ! De familie Geenen waren NEDERLANDERS !! Ik zit zo te denken ,stel dat mijn vader was overleden en mijn niet zo goed onderlegde moeder moest het alleen rooien met die 8 kinderen ,nou was haar nooit gelukt ,dus wij waren genoodzaakt in Indonesie te blijven ,zou ik ook zo klagen als Ron ? Ben bang van niet ,ik zou de verantwoordelijken opzoeken en korte metten mee maken ,Ron kon dat niet want hij was de oudste jongen ,terwijl ik er 1 was van de 5 ,Ron moest zijn moeder blijven steunen ,het is gewoon een grof schandaal zoals deze familie is behandeld !!!
@kon dat niet want hij was de oudste jongen ,terwijl ik er 1 was van de 5 ,Ron moest zijn moeder blijven steunen@
Bert, ik vraag mij vaak af wat ik meer had kunnen doen. Toen mijn jongere broer en mijn nichtje naar Amerika vertrokken, beiden getrouwd. Had ik dat ook meteen willen doen. In de NL begin jaren was mijn moeder hertrouwd. Een lieve goede man, maar niet iemand die met harde hand of stem durfde op te treden. Had in Indonesie een goed betalende baan. In NL kon hij met moeite bij van der Heem een baan krijgen en moest weer van onderaf beginnen. Mijn salaris dat ik op de vaart verdiende ging voor een flink gedeelte naar ma. Mijn zusjes gaf ik wat zakgeld. Iedere zaterdag gingen mijn vrouw in Den Haag wat shoppen, want ik had intussen een huis in Zoetermeer gekocht. Kochten vaak ook eten en vruchten. Gingen via Voorburg langs ma naar huis en lieten altijd wat bij hun achter. Hielp mijn jongste zus, toen ze trouwde, met een huis kopen. Mijn jongere broer was een heel ander type. Die trok zich niets van de wereld aan en leefde zijn eigen leven met zijn gezin. Toen het in de jaren 70/80 beter ging, begon ik naar het buitenland uit te kijken. Gelukkig had ik een vrouw die geen familie had en mij makkelijk kon volgen. Echter dan volgen weer problemen elkaar op. Mijn stiefvader sterft op vrij jonge oudere dag en mijn moeder heeft nog 13 jaren alleen gewoond, de laatste jaren waren traumatisch. Twee jaren later sterft mijn jongere broer aan kanker. Mijn nicht die als wees in onze familie opgroeide en door haar man in de steek was gelaten, leefde in armoede. Heb haar gelukkig aan een wuv uitkering kunnen helpen. Ze is nu 81 en getraumatiseerd van de oorlog. Woont gelukkig dicht bij haar dochter. Vandaag haar aan de telefoon gehad. Ze vroeg o.a. of ik niet bij haar in de buurt wilde komen wonen. Tussen Ca en Florida is wel een 3000 a 4000 km. Mijn vrouw heeft nu ook trauma problemen. Durft niet meer onder de mensen te komen.
Heb met beide zussen in Nl bijna iedere week, in ieder geval vaak, telefonisch contact. Door mijn ervaring probeer ik ook anderen met NL uitkeringen te helpen. Daarbij heb ik van de SVB vaker tegenwerking dan medewerking ondervonden. Voor mij zijn Indische mensen heel belangrijk en ik zal ze zoveel mogelijk proberen te helpen. Zij die daar negatief over doen, zijn mijn vijanden.
Ja, ik ben nu 83 jaar. Hoop echter dat die grijze massa in mijn hoofd tot het einde goed en helder blijft werken. En als ik plotseling eerder weg bent, laat ik een klein vermogen achter. Ook dat is geregeld.
Intussen blijf ik op het internet vrienden en vijanden maken. Ha, ha.
Mijn ouders met 5 kinderen kwamen in 1950. Hun namen staan niet in de database-online.
Ik weet dat die passagierslijsten wel bestaan. Dus nog niet ingevoerd.
Heb contact met Henk Beekhuis en die vertelde mij dat als een gezin toen uit Indie naar Nl vertrok, vaak alleen de naam van de ouders of een van de ouders wordt vermeld. Hij heeft bijna alle namen blijkbaar. Want op de site met schepen namen vond ik wel de SS Chitral, maar geen lijst van de passagiers. Maar Henk kon mij precies de naam van mijn moeder melden. Van de Chitral waren er 6 pagina’s van passagier namen en om ze over te tikken is veel te veel werk. Ik hoop dat ik Henk nu niet overbelast.
“zijn hele jeugd was naar de kloten door die kut Japanners” Ik ben nog wat ouder, heb die ” kut Japanners” ook meegemaakt, maar dan in de Kenpeitai. Was in de bersiap in Soerabaja in de Simpangclub en Werfstraatgevangenis. Was in Soerabaja twee weken bezig met lijken bergen, verminkt, aangevreten, verrot. (liggen nu er mooi bij op Kembang Kuning heb later bij terugkomst nog hprmat kunnen brengen). Maar mijn jeugd is echt niet naar de kloten hoor, alleen maar heel veel geleerd. Ik heb dan ook niet te klagen. En ik was dan ook niet de enige. Maar de meesten zijn al dood. En in Nederland geweldig opgevangen. En aan mijn Zeeuws meisje gekoppeld. Gelukkig geen ‘Hollandse’.
Met andere woorden: valt wel mee als er ergens een oorlog of bersiap is. Is alleen maar leerzaam. Vraag is echter onder meer wat dan al die vluchtelingen hier komen doen. Dat gedoe in hun land valt immers best mee.
” valt wel mee als er ergens een oorlog of bersiap is.” Waar heb ik dat bedoeld? Het viel helemaal niet mee. Alleen heb ik mijn jeugd er niet mee naar de kloten geholpen.
” Dat gedoe in hun land valt immers best mee.” Wie heeft dat waar gezegd? Heeft u overigens contacten met die vluchtelingen. Ik wel, ook via het UAF. Mijn petje af voor hun doorzettingsvermogen.
@ …petje af voor hun doorzettingsvermogen
# maar een kat in nood…
*** Uitgeprocedeerde asielzoekers die in een Landelijke Vreemdelingenvoorziening in Nederland worden voorbereid op de terugkeer naar hun eigen land blijven voor een groot deel gewoon in Nederland.
In de vier LVV’s werden het afgelopen half jaar 750 mensen opgevangen, waarvan er slechts 13 teruggingen naar hun thuisland. Het overgrote deel blijft in de LVV wonen, terwijl zij eigenlijk uit die locatie weg moeten als zij weigeren mee te werken aan hun terugkeer.
https://wnl.tv/2019/10/12/uitgeprocedeerde-asielzoekers-vertrekken-niet-en-blijven-in-nederland/
” blijven voor een groot deel gewoon in Nederland.” Zelfs asielzoekers zijn niet op hun achterhoofd gevallen! En al die Indo’s dan waarvan wordt rondgezongen dat ze in Nederland niet welkom zijn? Maar nog steeds in ‘Holland’ genieten van hun rendang.
@ Indo’s dan waarvan wordt rondgezongen dat ze in Nederland niet welkom zijn?
# Verschil is dat die in het oude geboorteland vooral sociaal niet welkom meer waren of anders als paria’s moesten leven. Hoewel er ondernemende uitzonderingen voorkomen. Zij die in de patria ook geen kansen kregen of zagen emigreerden naar elders.
Onvergelijkbaar met afgewezen asielzoekers die weigeren terug te keren.
26 juli 1950 werd het KNIL opgeheven .
Mijn vader had de keuze van overgaan naar het Indonesische leger, als burger in Indonesië blijven of als Nederlands militair naar Nederland gaan en militair blijven.
Mijn ouders vonden beroepsmilitair zijn in Nederland, de beste keuze voor hun toekomst en voor de kinderen.
Honderden voornamelijk indo-europese beroepsmilitairen van het KNIL zouden met de Cameronia meegaan. Die 10 augustus 1950 vertrok van Tandjong Priok
Vijf zoontjes in de leeftijden van 7, 3,2,2 jaar en de baby was 4 maanden.
Hij had de rode hond en mijn ouders hielden dat verborgen, want anders kon men niet meegaan. Hij bleef de hele reis in de slaapcabine en kwam niet op het dek.
Mijn ouders wilden het besmettingsgevaar vermijden.
In het Suezkanaal lag de boot stil en verkopers kwamen langszij in kleine bootjes hun waren aanbieden.
Het stormde weer in de golf van Biskaje. De aankomst was 5 september te Amsterdam. In de late avond. De passagiers mochten pas de volgende ochtend van boord.
Mijn moeder was al eens in 1923 aangekomen met de boot in Nederland. Te Rotterdam , geloof ik. Voor mijn vader en broers was dit voor het eerst in Nederland aan de Noordzee.
@@26 juli 1950 werd het KNIL opgeheven .
Mijn vader had de keuze van overgaan naar het Indonesische leger, als burger in Indonesië blijven of als Nederlands militair naar Nederland gaan en militair blijven.@@
Vraag: Wat was de rang van uw vader?
Reden: De KNIL mensen in een lage rang hadden geen keuze en werden in eerste instantie gedwongen over te gaan in de TNI. Na een dreigend handgemeen (met wapens) in het toenmalige Batavia tussen bruin en wit, werden de Indo KNIL’ers naar Nieuw Guinea gestuurd.
Mijn vader was sergeant en ik ken van hem geen verhalen dat hij of anderen gedwongen werden overgeheveld naar het Indonesisch leger.
Zover ik weet had iedere kniller de keuze: burger worden of naar het Indonesisch leger en de knillers met Nederlandse nationaliteit konden beroeps blijven in Nederland.
Zo heb ik het altijd begrepen.
Het ging om de lage rangen in de KNIL ten tijde van de overdracht. Best mogelijk dat je het nooit hebt vernomen. Vermoedelijk was je zelf toen nog niet eens geboren. Maar Bo Keller heeft mij hierover uitgebreid ingelicht en ik heb dat mogen publiceren. Mijn artikel:
https://myindoworld.com/hoe-nederland-met-haar-knil-mensen-omging/
Ron, ik was niet geboren in 1950 maar dat is niet relevant, voor wat ik begreep uit de verhalen thuis dat knillers niet gedwongen werden tot dienstnemen in TNI.
Men kon als burger verder gaan of wie de Nederlandse nationaliteit had kon beroepsmilitair blijven in Nederland
Ook in dit internettijdperk heb ik nergens gelezen dat soldaten, korporaals, sergeanten gedwongen werden door Nederland of knilofficieren militaire trouw te zweren aan de Indonesische staat,
Het kan best zijn dat mensen zich gedwongen voelden bij het TNI te gaan… vast salaris, pensioenregeling, medische verzorging etc.. Terwijl men als burger werk zoeken als veel onzekerder zag.
Bo Keller schreef mij o.a.:Las je commentaar op Indidisch4ever en vindt het nog steeds een heel luidt en duidelijk verhaal. Onbegrijpelijk nu,dat wij deze vernederingen accepteerden.
Hoop dat de ongelovige Tomassen dit goed lezen.
Net zo goed als Bo in 1957 het Nl paspoort te moeten komen inleveren bij het ministerie van justitie en vervolgens te moeten melden bij de Indonesische ambassade. Pas na een herziening van de wet in 1959, kregen 11 (KNIL) mensen hun paspoort terug en ook hun beroep als militair. Heb zwart op wit bewijs.
Moeilijk te geloven B! Maar wel waar.
@ De Nederlandse Regering zal op 26 Juli 1950 het Koninklijk Nederlands-Indonesisch Leger opheffen.
# en de KNIL-militairen van Indonesische landaard die afvloeien, ?
*** Citaat: ” De Nederlandse ex-KNIL-militairen zullen met ingang van 24 Juli (al dan niet tijdelijk) de status van KL-militairen krijgen.
Teneinde aan de Nederlandse Regering de gelegenheid te geven haar verplichtingen tegenover de voormalige KNIL-militairen van Indonesische landaard die afvloeien, op passende wijze te vervullen, heeft de Regering van de RIS er in toegestemd, dat deze voormalige KNIL-militairen met ingang van 24 Juli tijdelijk de status van KL-militairen krijgen, voor zover de omstandigheden niet toelaten hen voor 24 Juli naar hun plaats van herkomst te vervoeren. Tot aan het moment dat zij afgevloeid zijn, heeft de Nederlandse Regering de volledige verantwoordelijkheid ten opzichte van deze militairen. Het verlenen van deze tijdelijke status van KL-militair heeft uitsluitend tot doel een ordelijke afwikkeling te waarborgen, waarbij de disciplinaire verhoudingen gehandhaafd blijven en eventueel daaruit voortvloeiende maatregelen door de Nederlandse leiding kunnen worden geëffectueerd.
Wanneer zij naar hun uiteindelijke bestemmingsplaatsen worden vervoerd zijn de ex-KNIL-militairen bij het aan boord gaan ongewapend. Aan de betrokken RIS autoriteiten zal gelegenheid worden gegeven zich hiervan te overtuigen. Aan de voormalige KNIL-militairen van Indonesische landaard, die daartoe de wens te kennen geven, zal alle gelegenheid worden geboden om buiten hun plaats van herkomst te worden afgevloeid.
https://wetten.overheid.nl/BWBV0005664/1950-07-14
Allemaal prachtig op dat tijdstip gedocumenteerd. Klinkt mooi, maar de werkelijkheid heeft iets anders bewezen. De heer Keller heeft beter verdiend, na al zijn jaren op te zijn gekomen als militair voor Nederland. O.a. zelf in de Korea war, waar hij gewond werd.
De heer Bo Keller, die ik 100% geloofd, heeft het anders ondervonden. En hij niet alleen. Enkele van de ongeveer 11 mannen zijn later naar Amerika vertrokken. Ik ben aan het proberen minstens een van deze mensen/familie te vinden. O.a. door een artikel in het blad De Indo te plaatsen. Trouwens ik bezit het officiële staatsblad document waarbij de heer Keller op 7 augustus 1959 zijn Nederlands staatsburgerschap terug kreeg. In aam van de Koningin en ondertekend door de toenmalige VVD minister van Justitie Toxopeus.
Ik zal een stukje uittikken:
Wet van 25 juli 1959, houdende naturalisatie van Keller, George Wilhelm, geboren te Sawahlunto (Indonesie) 6 september 1928, sergeant bij de Koninklijke Landmacht, wonende te Middelburg, provincie Zeeland
Wij JULIANA, bij de gratie Gods, enz, enz
Artikel 1. Met afwijking van het bepaalde bij atikel 3, tweede en vierde lid, aanhef en onder 3, van de wet op het Nederlanderschap en het ingezetenschap (Stb. 1892, 268), wort bij deze hoedanigheid van Nederlander verleend.
Artikel 3. Deze wet treedt in werking met ingang van de dag na die van haar afkondiging.
Enz, enz, enz
Uitgegeven de zevende augustus 1959
De Minister van Justitie a.i.,
E.H. Toxopeus
@Boeroeng ;Je oudste broer was dus 7 jaar in 1950 ,dus geboren in 1943 ,wat weer betekent dat je beide ouders niet in een kamp zaten .Wij vertrokken naar Nederland augustus 1951 ,er zijn daar vele foto,s van gemaakt ,zo te zien naar die foto,s deed die scheepsbemanning van alles om die kinderen te vermaken ,gekostumeerd bal etc maar ja De Oranje was ook een echt cruise schip ,we kwamen aan in Amsterdam en werden vervoerd naar Zuid Limburg om 3 jaar later weer naar Amsterdam terug te keren ,want ja Zuid Limburg is wel mooi tetapi tidak ada kerja .Onnodig om te vertellen dat het voor ons ook de eerste keer in Nederland was .
Mijn broer was geboren december 1942, dus hij was 7 jaar in augustus 1950
Mjn moeder was nog niet in het jappenkamp met hem . dat was in 1943
Mijn vader was krijgsgevangene sinds april 1942
De Cameronia was een troepenschip. 1045 exknillers inclusief hun gezinnen
Als je broer in Padang was geboren, dan vermoedelijk ook in het Fraterhuis, net als mijn zusje. (Volgens H van den Bos)
Dus je vader heeft zijn eerstgeborene pas na 3 jaar en enige maanden kunnen bewonderen .Mijn vader heeft al zijn kinderen geboren zien worden ( Die van voor de oorlog ) maar na de oorlog herkenden ze hem niet meer ,terwijl hij maar 2,5 km verderop in Bangkinang zat ,in het mannenkamp ,broer nr 3 was toen 3 jaar en toen mijn vader hem oppakte schreeuwde en krijste hij “” Laat me los smerige Jap !”” Zijn oudste zusje scheen hem te helpen en wilde die “”Jap”” ook al schoppen .Ja een troepenschip of De Oranje ,scheelt wel een dwarsstraat .
@@Dus je vader heeft zijn eerstgeborene pas na 3 jaar en enige maanden kunnen bewonderen @@
Vanwege een sabotage in de Ombilin mijnen, werden de mannen al vlak na de inval van de nip de vrouwen van de mannen gescheiden. Dat was al in 1942. Toen dat sabotage probleem was opgelost, zagen ze elkaar weer voor korte tijd. Vervolgens werden ze voor 3 1/2 jaren gescheiden. En velen zagen elkaar niet meer terug. Je kan rustig stellen dat wij een jeugd zonder ouders hadden.
Immers een jeugd voor een kind bestaat normaal gesproken uit opgroeien met een vader en een moeder. Samen verjaardag vieren. Cadeautje krijgen. Jongens met vader voetballen. enz, enz en ik kan zo wel doorgaan. Kan mij niet herinneren dat ik dat ooit heb gehad.
@@Wij vertrokken naar Nederland augustus 1951 ,er zijn daar vele foto,s van gemaakt ,zo te zien naar die foto,s deed die scheepsbemanning van alles om die kinderen te vermaken ,gekostumeerd bal etc @@
Dat is ook zoiets. Wat weten de meesten, die toen vooral jonger dan 10 waren, van die 30 dagen reis te herinneren. Ik was in januari 1950 13 jaren en 9 maanden. Ik herinner alleen dat wij op een zekere dag niet naar school gingen en dat er voor de deur 2 zwarte auto’s klaar stonden, waar wij in moesten stappen naar Priok, waar het engelse schip de Chitral wachtte. Ja, ook iets van het Suez kanaal. Vervolgens aankomst in R’dam. Het was winter, koud en donker. Paar uren later per bus naar Berg en Dal bij Nijmegen. Hadden allemaal honger en dorst. Geen herinnering van de bus reis. Daarentegen te veel van de weken erna.
“had de keuze van overgaan naar het Indonesische leger, als burger in Indonesië blijven of als Nederlands militair naar Nederland gaan en militair blijven.” De Indisch (niet alleen Indische!) burgerambtenaren hadden geen keus. Gewoon verandering van werkgever, poekoel,teroes! Je kon ontslag nemen als je dat wilde, vaak zelfs met een garantieregeling. Maar alleen de jonkies konden zich dat veroorloven, de ouderen hadden in Nederland geen nieuw carrièreperspectief en waren met gouden ketenen gebonden aan het pensioenfonds! Mijn vader had ‘geluk’. Afgekeurd kort voor zijn pensionering, dat betekent arbeidsrechtelijk een heel andere situatie.
Nieuwsgierige vragen:
– kort voor zijn pensionering….dat was kort voor zijn 50e jaar?
– afgekeurd……voor Indië of ook voor Nederland?
– na afkeuring ergens anders gewerkt?
@@was kort voor zijn 50e jaar@@
Was het niet zo, dat de tropenjaren dubbel telden?
Trouwens met een leeftijd van 50 met pensioen en niksen?
Lijkt mij niet gezond.
@@de ouderen hadden in Nederland geen nieuw carrièreperspectief en waren met gouden ketenen gebonden aan het pensioenfonds!@@
Bij het lezen van uw en hier boven vermelde zin, vraag ik mij af wat U onder ouderen verstaat?
En kan u mij uitleggen wat ” waren met gouden ketenen gebonden aan het pensioen” ?
Betekend dat een persoon die vroegtijdig een werkkring aanneemt hij zijn opgebouwde pensioen van vorige werknemer verliest?
Heb altijd gedacht dat je bij ieder bedrijf een pensioen op kan bouwen. In mijn geval heb ik 10 jaren gevaren en vervolgens bij 4 verschillende Amerikaanse Ingenieursbureaus in Den Haag gewerkt. Voor mij geen probleem. Toen ik een baan in SoCal kreeg aangeboden was ik ook al de 40 gepasseerd. Tijdens je werkjaren ben je toch zelf verantwoordelijk voor je oude dag en daar spaar je voor.
Ik weet niet hoe het in Nederland wordt gedaan maar de zaak waar ik werkte was drie keer van eigenaar verandered waardoor wij 3 verschillende pensioens kregen.
@Ik weet niet hoe het in Nederland wordt gedaan @
Heb daar ook wat ervaring in opgedaan. Werkte bij Stone & Webster Eng. Na bijna 7 jaren besloot het bedrijf de deuren te sluiten en terug te gaan naar de US. Wij kregen als compensatie voor ieder jaar 1 maand extra salaris. Heb daardoor 6 1/2 maand gekregen. Binnen een maand had ik echter al een baan bij CE Lummus Eng. De extra maanden op spaarrekening gedaan.
CF Braun Eng. in Alhambra, ik werkte er al 8 jaren, werd verkocht aan de Staat Kuweit. Big mistake. Amerikaanse bedrijven gaven op dat moment Braun geen werk meer, want het is opeens een buitenlands bedrijf geworden. Ben meteen overgestapt naar Parsons in Pasadena. Mijn 401K IRA meteen opzij gezet.
” uitleggen wat ” waren met gouden ketenen gebonden aan het pensioen” ?” Ik blijf me steeds verwonderen hoe weinig men in Nederland weet over zijn/haar pensioen enz. Een van de belangrijkste sociale voorzieningen, waarover je elk jaar een persoonlijke update krijgt. En een vast agendapunt bij besprekingen van COR en vakbonden.
In Indië waren de overheidssalarissen laag, bij de bedrijven hoog. In Nederland nu ook nog. Maar bij de pensioenen was het andersom. Bij bedrijven meestal geregeld bij verzekeringsmaatschappijen, waarvan in Indië NILLMIJ wel de grootste was. Je pensioengrondslag was dan als lijfrente nominaal gebaseerd op het gemiddelde van al je salarissen in die diensttijd (middelloon), een lijfrente van een vast bedrag, zonder indexering. Je lage beginsalarissen tellen dus gewoon mee, en de hoge eindsalarissen hebben weinig invloed. Bij eerder uitstappen had je dan weinig negatieve invloed op je pensioengrondslag, maar die dan wel laag was. Bij de overheid was het heel goed geregeld, bij het ABP in Nederland ondergebracht, waar de premies naartoe gingen. En de grondslag voor je pensioenberekening was gebaseerd op je laatste (en hoogste!) salaris (eindloon). Plus indexatie als de beleggingsresultaten dat toelaten. Dat zijn de gouden ketenen: Je kan natuurlijk eerder stoppen, maar dan is je eindloon lager, je mist de hogere salarissen erna. Je kunt dan wel in die tijd erna een andere baan hebben, maar die salarissen tellen niet mee bij je ABP-pensioen. Het is pas sinds kort dat je sommige pensioenen aan elkaar kunt knopen om tot één pensioenbedrag te komen. Maar die tellen dan ook niet mee in het eindloonsysteem. Bijkomend probleem voor de mensen uit Indië was natuurlijk dat de ouderen in Nederland weinig kans hadden op de arbeidsmarkt, en hun eindloon was gestopt. Voor jongeren was dat gunstiger, ze hadden ook nog maar weinig pensioen opgebouwd, en konden daar met frisse moed in Nederland aan beginnen.
De laatste jaren is er in Nederland wel het een en ander aan veranderd. Door de (veel) hogere levensverwachting en gelijkblijvende premiebetalingen was het eindloonsysteem onhoudbaar. Die is nu in de meeste gevallen gestopt, nieuwelingen beginnen nu allemaal in het middelloon. Mensen zoals ik, die met eindloon waren begonnen, gaan daar gewoon mee door, maar dat sterft dus langzaam uit. Denk er wel om dat bij dit soort veranderingen het niet allemaal duidelijk is. maar vragen staat vrij, alleen krijg je op I4E natuurlijk geen persoonlijk antwoord. Gewoon de nieuwsbrieven van je pensioenfonds lezen + website.
@Je kunt dan wel in die tijd erna een andere baan hebben, maar die salarissen tellen niet mee bij je ABP-pensioen@
Je kan toch van de ene overheid dienst naar een andere gaan? Dan zit je ook nog steeds aangesloten bij het ABP. Daarnaast heb ik persoonlijk wel over de jaren geleerd, dat blijven hangen bij een baas om vele redenen een foutieve beslissing is. Overal waar ze je nodig hebben, wordt je veel meer betaald. Heb 15 tot wel 25% verhogingen gehad. Je bouwt daarmee een reputatie op en als je goed bent willen ze altijd wel hebben. Met sparen heb ik mijn eigen pensioen verhoogd. Ik houd er niet van om geketend te worden.
“van de ene overheid dienst naar een andere gaan?” Kon een 50++ zeeman (nautisch) uit Indië in die jaren in Nederland een baan vinden bij een overheid? Met een eindloon dat hoger was dan hij toen al had. Voor een werktuigkundige zeeman waren er volgens mij wel banen in de industrie, maar geen overheid.
Daar kwam nog wat bij. Die GMmers waren trots op hun baan, in een prachtige omgeving. Na de oorlog bouwden ze met eigen handen de Dienst Scheepvaart weer op.. Samen met hun voormalige Indonesische schepelingen. Na de capitulatie van Japan druppelden GM-ers uit gevangenschap weer binnen en bouwden op eigen initiatief en op eigen manier weer een dienst op, of struinden in groepjes havens af op zoek naar mogelijk te bergen schepen. En dat in de chaotische en uiterst gevaarlijke bersiaptijd op Java/Sumatra. In baaien in de Grote Oost werden kleine achtergelaten Amerikaanse schepen gevonden en ´buitgemaakt´. In de Filippijnen werden enkele overtollige Amerikaanse landingsschepen gekocht en omgebouwd. Een buitgemaakt Japans schip werd omgebouwd tot bebakeningsschip. Er werd flink langs elkaar heen gepraat en gewerkt, maar in korte tijd werd een redelijk opererende vloot opgebouwd. Een soort anarchie, niemand was echt de baas, maar er werd wel gewerkt aan één zaak: wederopbouw. Daar ben je toch trots op, en wilt proberen door te gaan onder een andere vlag bij een andere werkgever? En daarbij de ontbrekende gouden schakels alsnog verzamelen. Zij voelden ook verantwoordelijkheid voor hun gezinnen!
” Daar ben je toch trots op, en wilt proberen door te gaan onder een andere vlag bij een andere werkgever? ”
Nou…de motivatie om hard te werken aan wederopbouw zal toch ook hebben geleden in de liefde voor vorst. vaderland en Ons Indië?
Ik bedoel: als in een gezin pappie opeens eruit is gegooid door stiefpappie, dan zouden de kindjes toch kunnen zeggen: ja hallo, wacht even…..Of zou het hen niks uitmaken wie aan het hoofd van de tafel zit en met wie mammie in bed ligt?
Pappie kon gewoon blijven werken met dezelfde arbeidsvoorwaarden. Zelfs de pensioenpremies werden normaal naar het ABP overgemaakt. En normaal Europees verlof.
Dan maakte het de kinderen geen donder uit of pappie er was of stiefpappie, als ze hun zakgeld maar kregen.
Het probleem lag eerder mij Mammie.Bij de Gouvernements Marine was het normaal dat de mannen weken, tot wel drie maanden achtereen van huis waren. Gelukkig hadden de vrouwen dan nog hun gezin en netwerk. Nu waren de kinderen al lang het huis uit voor studie in Nederland. En zochten daarna hun carrière in Nederland, Indonesië zagen ze niet meer zitten. En met de voortgaande pensionering van collega’s viel ook het netwerk weg. Wonend in straten waar ze nog de enige Europeaan waren. Met een toenemende vijandige houding van de buurtgenoten. Meer en meer Nederlanders die met Europees verlof gingen kozen voor een definitieve terugkeer naar Nederland. Alleen de oudjes bleven tot het eind. Rond 1962 vertrokken de laatste Nederlanders met pensionering of garantieregeling naar Nederland.
@Meer en meer Nederlanders die met Europees verlof gingen kozen voor een definitieve terugkeer naar Nederland. Alleen de oudjes bleven tot het eind. Rond 1962 vertrokken de laatste Nederlanders met pensionering of garantieregeling naar Nederland.@
De verzorgde groep met een goede positie zeker. De Indische die geen papieren hadden, achterlaten in armoede met alle gevolgen van dien. Onderscheid moet er zijn, niet waar.
Bedankt voor dit verhaal. Mijn Oma Jellema-Muller en haar kinderen Jellema zijn met hetzelfde schip, de Cameronia, en data (aug-sep 1950) naar Nederland gekomen.
Ik was 2 toen we hier aan kwamen maar vanaf 4 jaar weet ik mij alles nog te herinneren ,wij woonden toen in de “” Indische buurt “” van Eygelshoven nu gemeente Kerkrade ,daar vertelde een oudere Indische jongen mij ,dat als je een bril droeg je dood bent ,nou wist ik niet wat dood zijn betekende maar ik prentte dat goed in mijn hoofd .Toen ik weer eens alleen liep in Kerkrade als 4 jarige ,zag ik een Nederlandse jonge man van + 20 jaar MET BRIL ! Ik er meteen op af en trok hem aan zijn jas “” Mag ik je wat vragen ?”” Ja hoor zei die jongeman ,ik liet er geen gras over groeien “” Ben jij dood ?”” Hij begon hard te lachen “” Nou ik hoop van niet “” Dat antwoord bevredigde mij niet en ik geloofde hem ook niet ,dus ik dacht ga het de volgende maar vragen …..totdat ik die Indische jongen weer tegenkwam en die zei dat het een grapje was .
Het overlijden van mijn vader, het plotselinge vertrek uit Indie en na 28 dagen de aankomst in Nederland plus de ervaringen daarna hebben bij mij zoveel indrukken achtergelaten, dat ik blijkbaar die bootreis heb weggedrukt. Trouwens als werktuigkundige weet ik dat op zee niet veel valt te beleven. Enige verschil, met mooi weer een spiegel en met slecht weer storm en hoge golven. Heb met een super tanker 6 reizen gemaakt; vol geladen van de Perzische golf rond de Zuid Kaap naar Philadelphia. Duur 30 dagen water. Leeg door het Suez kanaal: duur 18 dagen. Tien jaren gevaren. Op 30 jarige leeftijd was ik vrij van militaire dienst en ontslag genomen. Kon pas een jaar later van boord. Was geen vervanger.
Het dilemma en hangpunt voor de Indische Nederlanders na 1949 was het staatsburgerschap en daaraan verbonden de optietermijn: tijdsduur binnen welke de Indische Nederlanders zullen moeten uitmaken welke nationaliteit zij voortaan willen bezitten. Yamin, Indonesisch delegatielid bij de RTC wilde snel zekerheid over wie burger (citizen) was in Indonesie en stelde een zeer korte optietermijn voor. De delegatie die de “Europese” minderheid vertegenwoordigde stelde dat betroffene 5 tot 10 jaar nodig zouden hebben om zich aan de gewijzigde omstandigheden aan te passen. Het werd tenslotte 2 jaar.
Officiele Nederlandse kringen hadden vol vertrouwen (waar dat op gebaseerd was is onduidelijk, nou ja VOC- en kruideniermentaliteit: geen JP Coen of De Ruyter, maar Appie Heijn en De Gruyter) dat de meerderheid der Indische Nederlanders van de optie-mogelijkheid gebruik zouden maken om Indonesisch staatsburger te worden. Uiteindelijk koos slechts 14% van de totale Indo-Europese groep voor Indonesie.(1)
Het percentage zou nog lager geweest zijn als op de optanten niet op diverse wijze druk was uitgeoefend om Indonesisch staatsburger te worden. Zo heeft men in legerkringen pogingen gedaan om zoveel mogelijk KNILmilitairen naar het Republikeinse leger te doen overgaan. De bedoeling was om betrouwbare Nederlandsgezinde elementen in dat leger in te voeren, dat lijkt me met in gedachten de Westerling-affaire een niet voor de hand liggende oplossing.
Bekend is dat Nederlandse werkgevers hun employè’s eenvoudig voor een voldongen feit stelden: aanvaarding van het Indonesisch staatsburgerschap of ontslag. . Witte GMers kregen een voorkeursbehandeling.
Degenen die voor hun overtocht een VISUM naar Nederland aanvroegen werden cynisch “Spijtoptanten” genoemd.
Dat is ook Nederland. Dan wordt assimilatie of integratie toch een lachertje.
(1) PW van der Veur “The Eurasians of Indonesia: castaways of colonialism”
(.) uit Guus Cleintuar “Indische Nederlanders in Nederland zonder toekomstperspectief”
De broer van mijn buurman fietste gisteren naar zijn werk en kreeg onderweg een lekke band. inmiddels is die band geplakt.
Waar dit op slaat? Weet ik ook niet. Soms worden nu eenmaal dingen geschreven die nergens op slaan.
terechte opmerking. Ter verduidelijking. Mijn verhaal is een reactie op het antwoord van dhr R. Geenen op 15 oktober 2019 03:06 maar is per ongeluk op een verkeerde plaats terecht gekomen. Vandaar De bootreis werd met gemengde gevoelens ondernomen. Ik heb zelf een schitterend copie van het schilderij van Ernst Eden voorstellend de Johan van Oldenbarnevelt, waarop mijn familie in 1955 naar Nederland voer, op een zwarte zee maar onder een goudkleurige hemel. Betekenis ? Het onzekere en beanstigende verleden werd geruild voor een onzekere toekomst met een perspectief van de hoop.
“Witte GMers kregen een voorkeursbehandeling.” Dat was geen voorkeursbehandeling, en het gold ook voor Indo’s en Indonesiërs bij de GM. Voor alle burger werknemers in dienst bij het Indische gouvernement. Conform een bij het Uniestatuut behorende overeenkomst inzake de positie van de Nederlands-Indische burgerlijke ambtenaren waren dezen overgedragen aan de regering van de Verenigde Staten van Indonesië. Indonesië nam alle plichten en rechten over van de Indische regering. Hiermee was Nederland af van een groot aantal werknemers die in Nederland boventallig zouden zijn en bij ontslag, conform de garantieregeling, een uitkering moesten krijgen.
“werden cynisch “Spijtoptanten” genoemd.” Waarom cynisch? Gewoon een trefwoord voor mensen die gekozen (geopteerd) hadden voor de Indonesische nationaliteit en daarvan spijt hadden gekregen. Slimmer dan het trefwoord repatrianten voor mensen die niet uit patria (vaderland) voortkwamen.
ff vergeten: dit gold uiteraard ook voor de burgerambtenaren van de Dienst Scheepvaart. Bij pensionering werden zij eveneens ook nog redelijk vaak vervangen door jongere Nederlandse collega’s. Hun baas was Mas Pardi, een voormalige GM-officier.
Bedankt voor dit verhaal. Mijn Oma Jellema-Muller en haar kinderen Jellema zijn met hetzelfde schip en data naar Nederland gekomen.