‘Soldaat van Oranje plande staatsgreep’ 

Geplaatst op 19 november 2015 door Boeroeng

Erik_Hazelhoff_Roelfzema-Breda1945Erik Hazelhoff Roelfzema, de Soldaat van Oranje, was in 1947 betrokken bij een poging om een staatsgreep te plegen. Ook oud-premier Pieter Gerbrandy speelde daarbij een rol, valt te lezen in een nieuwe biografie over een vertrouweling van koningin Wilhelmina, François van ’t Sant. NOS   Luister naar Radio 1 over dit item of zie de tv-uitzending,

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

14 Responses to ‘Soldaat van Oranje plande staatsgreep’ 

  1. R.L.Mertens schreef:
    20 november 2015 om 00:21

    ‘nadat koningin Juliana te veel macht naar zich toe trok’ (?) Moet het niet koningin Wilhelmina zijn. Want koningin Juliana was vóór onafhankelijkheid van Indonesië!; oa in beeld gebracht in de tv.doc. serie Juliana. Van koningin Wilhelmina was bekend dat zij tegen een ‘te parlementaire democratie’ was. Zij had ooit geuit, ‘bevreesd te zijn; een koningin te zijn, van alleen maar Nederland, zonder koloniën’. Gerbrandy was een adept van koningin Wilhelmina. In de Londen periode werd van hem gezegd; Hij kende maar één boek; de Bijbel en één koningin; Wilhelmina! Vandaar zijn toenadering tot haar. Wat dacht zij over coup? Waarom geen uitsluitsel? E.Hazelhof was haar adjudant. Bij Gerbrandy’s dood 7/9’61; geen woord over de staatsgreep in de kranten. Idem in zijn eigen boek; De scheuring van het rijk; Het drama van de Indonesische crisis/1951. Een uitspraak; ‘Dat een gebied in de wereld kolonie is, is blijkens de geschiedenis een heel normaal verschijnsel. Zeer dikwijls is het zijn van kolonie aan een gebied sterk ten goede gekomen’.(!) Vandaar …

    Beantwoorden
  2. Indisch4ever schreef:
    19 november 2015 om 20:04

    In die brief worden ook de namen Helfrich en Kruls genoemd als mede-complotteur.
    Kruls werd niet in het cachot geworpen, maar behield en kreeg nog hoge legerposities

    Na de oorlog was hij chef van de Generale Staf en vanaf 1949 als generaal ook Voorzitter van het Comité Verenigde Chefs van Staven,

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Johan_Kruls
    Idem voor Conrad Helfrich (mogelijk ook van gemengde afkomst) https://nl.wikipedia.org/wiki/Conrad_Helfrich

    In het radioverslag noemde van Liempt de naam Feuilletau de Bruyn die onder meer spioneerde in het leger voor de gerbrandygroep.
    Hij was Willem Karel Hendrik Feuilletau de Bruyn, Indische jongen. Uit een familie met een militaire traditie
    http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn2/feuilletau

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      20 november 2015 om 16:51

      Ik dacht dat er niemand in het cachot is geworpen. Ik denk dat het net als vuurwerk was, met sissers afgelopen. Alleen leuk dat het nu allemaal als nieuws, geheim e.d. wordt uitgegeven. Wordt het tenminste verkocht. Toen ik in 2003-2004 bezig was met mijn boek ben ik in de archieven de meesten van de genoemde heren tegengekomen. Was af en toe net een indianenavontuur. Voor mijn boek heb ik voor de volledigheid alleen het avontuur van Helfrich en Kruls aangehaald omdat ik daar de afhandeling in de Tweede Kamer bij vond. Heel diplomatiek betreurde de Minister van Oorlog Fiévez het gesprek met de koningin te betreuren. Maar omdat niemand de Handelingen leest (kan ik ook niemand aanbevelen) blijven dit soort zaken lang geheim’. Voer voor promovendi en journalisten. De coup rond Djokja na de Hoge Veluweconferentie (juni 1946?) was eigenlijk veel ernstiger, maar daar je in Indonesië ook niemand over.

      Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      20 november 2015 om 16:55

      “Uit een familie met een militaire traditie” Dat is natuurlijk niet netjes. Verkrachting van de officierseed. Maar ja, het geweest zijn als (reserve)-officier was vroeger een pluspunt in je CV, tegenwoordig maar niet meer noemen.

      Beantwoorden
  3. Cap van Balgooy schreef:
    19 november 2015 om 17:33

    Zeer interessant. En nogwel een Soldaat van Oranje. Naar zulke verhalen komen pas te voorschijn als iedereen dood is.
    Cap

    Beantwoorden
  4. Jan A. Somers schreef:
    19 november 2015 om 17:01

    Tja, in Nederland kun je dat gelukkig nog doen. En zoals het voor militairen in een rechtstaat past: terug in je hok. En hetzelfde soort verhalen in de Tweede Kamer: opgenomen in de Handelingen en bij de volgende vergadering goedgekeurd.
    “nadat koningin Juliana teveel macht naar zich toe wou trekken” Ik dacht dat dat de kwestie was met die helderziende vriendin.

    Beantwoorden
    • P.Lemon schreef:
      19 november 2015 om 19:00

      @Hr Somers “Ik dacht dat dat de kwestie was met die helderziende vriendin.”

      Dat was het nabrandertje…

      ***1947-1948: Oud-premier Gerbrandy wilde een staatsgreep plegen

      Hoewel dit artikel geen betrekking heeft op de Tweede Wereldoorlog heb ik gemeend het hier toch onder te brengen omdat enerzijds de hoofdrolspeler tijdens de oorlog de Nederlandse minister-president in ballingschap was en anderzijds het alles te maken heeft met de rede van koningin Wilhelmina van 7 december 1942 inzake Nederlands-Indië.

      Op 15 november 1946 was Nederland met de eenzijdig uitgeroepen Republiek Indonesië overeengekomen dat Nederland het gezag van Indonesië op Java, Sumatra en Madura zou erkennen (de zogeheten overeenkomst van Linggadjati).
      Volgens oud-premier professor Pieter Sjoerds Gerbrandy was deze overeenkomst een verraad aan de beginselen van koningin Wilhelmina’s rede op 7 december 1942

      …De eerste keer dat Gerbrandy, als leider van het Nationaal Comité Handhaving der Rijkseenheid, in het openbaar kritiek uitte op het zijns inziens slappe Indië-beleid van de Nederlandse regering was een paar weken na de overeenkomst in een radiotoespraak op 2 december 1946. Een maand later, op 2 januari 1947, was Gerbrandy wederom via de ether te horen met een nog fellere rede, waarin hij het een plicht noemde om tegen de regering in verzet te komen.
      Dr. L. de Jong schreef over Gerbrandy’s staatsgreepplan: ‘Hij die in zijn jonge jaren ‘de rode advocaat van Sneek’ was genoemd, associeerde zich tijdens de worsteling met de Republiek Indonesië met de meest conservatieve elementen in den lande. Uit zijn vage plannen voor een staatsgreep sprak zijn strijdbaarheid, maar dat is dan ook het enige positieve dat men er in kan ontwaren. Hij zou, had hij die plannen kunnen doorzetten, aan de afloop van de worsteling met de Republiek niets hebben veranderd maar wel in Nederland een beroering en een verwarring hebben geschapen, naar welker omvang men slechts kan gissen’.

      Desondanks werd Gerbrandy op 5 april 1955 ‘voor bewezen diensten’ tot minister van Staat benoemd en in 1956 nam hij plaats in een commissie die een oplossing moest vinden voor de Greet-Hofmans-affaire. Gerbrandy is in 1961 op 76-jarige leeftijd gestorven.

      https://sites.google.com/site/degroenenbelgie/de-innige-verhouding-tussen-nederland-en-de-nazi

      Beantwoorden
      • R.L.Mertens schreef:
        21 november 2015 om 21:50

        @Lemon. ‘Gerbrandy op 5/4’55 voor ‘bewezen diensten’tot minister van Staat benoemd’
        Gerbrandy en volgelingen werden daarna helemaal niet bestraft.De helden bleven helden. Zelfs een voormalige minister ‘van staatsgreep’ werd bevorderd tot minister van staat! Merkwaardig is ook de rol van de boodschapper van ’t Sant; de vertrouwensman van koningin Wilhelmina. Door het verzet gewantrouwd(?), die al zijn documenten liet verbranden(waarom?) muv .het bewuste briefje aan de koningin. Auteur ‘vermoedt’ dat de koningin niets zag in de plannen. Aldus Trouw 20/11-’15

  5. PLemon schreef:
    19 november 2015 om 15:16

    Een ieder denkt er maar het zijne van……’ oud nieuws lijkt het’

    ***8 november 1946
    -Admiraal Helfrich roept vanuit Nederland het Nederlandsch Indische leger op tot een staatsgreep.
    12 november 1946
    -Admiraal Helfrich en Generaal Kruls kondigen hun ontslag aan als er een akkoord te Linggadjati komt.
    20 november 1946
    -Koningin Wilhelmina maakt beide heren duidelijk dat hun opvattingen niet van deze tijd zijn.
    12 december 1946
    -Generaal b.d. Jonkheer Roëll roept het Nederlandse volk op zich te verzetten tegen een akkoord met de Republiek.

    http://www.gastdocenten.com/bersiap/vlucht-emigratie.html

    Geschiedenis vraagje.
    door platoz » 03 okt 2013, 13:02

    MalukuKNIL schreef:
    …….. In 1948 werd er bijna een staatsgreep gepleegd in NL,nadat koningin Juliana teveel macht naar zich toe wou trekken.Premier Gerbrandy,generaal Simon Spoor en vice-admiraal Conrad Helfrich wilden indien nodig het KH afzetten.Dit heeft niet plaatsgevonden.Als represaille werd generaal Simon Spoor naar het Oost gezonden.Daar is deze generaal Spoor later zogenaamd door een hartaanval aan zijn einde gekomen.Reden was eigenlijk door vergiftiging.Zijn adjudant heeft dit met zijn leven moeten bekopen.

    In 1950 heeft prins Bernhard een wapenzending,bestemd voor zijn islamitische vriend Sultan Hamid gestuurd.In de hoop dat deze bevriende islamitische vriend Hamid deze wapens zou inzetten om president Soekarno te vermoorden.Want als dat was gelukt,had prins Bernhard graag onderkoning van Indonesia willen worden.Naar voorbeeld van Louis Mountbatten,die onderkoning is geworden van Indië (zie wikipedia).Deze wapenzending werd per vliegtuig vervoerd.Aan de stuur zat niemand minder dan Erik Hazelhof Roelfzema (Soldaat van Oranje),die tijdens de bezettingsjaren in het VK (Verenigd Koninkrijk) door prins Bernhard werd geïnstrueerd om te vliegen…
    .
    O ja,dat heb ik niet op school geleerd,maar van mijn vader én ooms die van 1942 tot 1949 voor de nederlandse driekleur hebben gevochten,in eerst Nederlands-Indië en later tijdens de Indonesische Onafhankelijksoorlog.

    De hierboven geschreven informatie is nagenoeg 100% correct en dit is inmiddels door overlevenden en historici ook volledig onderbouwd. Vind het een beetje merkwaardig te lezen dat we aan deze info twijfelen? Ik heb hier niets nieuws gelezen in ieder geval. Is toch ook allemaal uitgebreid in de media geweest een paar jaar terug. Het programma Netwerk heeft ooit een hele uitzending gewijd aan deze wapenleverantie van Bernhard aan de sultan. De wapens kwamen vandaan bij ene Carp, een hoge ex-NSB’er

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      21 november 2015 om 16:08

      “-Koningin Wilhelmina maakt beide heren duidelijk dat hun opvattingen niet van deze tijd zijn.” Ik kan mij goed voorstellen dat koningin Wilhelmina dit gezegd heeft. En gelijk had ze. Maar niemand weet of ze dit gezegd heeft. Het feit van het bezoek zal wel openbaar geregistreerd zijn, maar de inhoud behoort tot het geheim van het Koninklijk Huis (niet Koninklijke familie, dat is wat anders). Eigenlijk niet zo belangrijk. Wel spannend in zo’n saai Nederland.

      Beantwoorden
  6. Indisch4ever schreef:
    19 november 2015 om 11:24

    http://binnenland.eenvandaag.nl/index.php/tv-items/63305/nederland_ontsnapte_in_47_aan_staatsgreep
    http://www.telegraaf.nl/binnenland/24764205/___Soldaat_van_Oranje_beraamde_staatsgreep___.html

    Die brief aan Wilhelmina zal wel waar zijn. Maar wat deed de moeder des vaderlands met die kennis? Informeerde ze de regering ? Of zweeg ze en wachtte ze af ?

    Beantwoorden
  7. Mas Rob schreef:
    19 november 2015 om 11:22

    Geen idee op basis van welke bronnen, naast die brief, dit allemaal is gebaseerd. Het lijkt op een teaser om een nieuw boek te promoten. Maar evengoed, mocht de coup inderdaad een serieuze aangelegenheid in vergaande staat van voorbereiding zijn geweest, dan is het wel opmerkelijk. Ik wacht af…

    Beantwoorden

Laat een reactie achter op Mas Rob Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *