Jet Bussemaker en haar Indische familiegeschiedenis

Geplaatst op 14 maart 2015 door Boeroeng
Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

31 Responses to Jet Bussemaker en haar Indische familiegeschiedenis

  1. Wal Suparmo schreef:
    15 oktober 2018 om 22:34

    Wijlen de kleinzoon van SNOUCK HURGONJE te weten dhr SOERJA ADMADJA kan jammer genoeg dit niet meer lezen wat Holland dit aan Indonesia heeft gegeven:
    1 ).De TEGEWOORDIGE grensgebieden van Nederlands Indie als zijnde de Indonesische Eenheid Staat( NKKRT) .De MISLUKKT federale RIS van Van MOOK).
    2).,De Malaeise taal als zijn de de BESTRUURTAAL inNed.Indie, dat geccepteer is door het KONGRES PEMOEDA van 1927 als zijn de BAHASA INDOSESIA, als zijn lingua franca van Indonesia.
    3) Geen bemoeinissin met de goddienst.
    Anders dan de Spanjaarden en Potugesen:
    1)DE officele declaratie van het Spaans en Portugees als officele staats en volks taal.
    2) Het Chritengeloof als zijn de het officele geloof voor staat m volk
    INDOESIA MOET HOLLAND DANKBAAR ZIJN!

    Beantwoorden
  2. Surya Atmadja schreef:
    19 maart 2015 om 10:08

    Rengas dengklok .

    Sukarni told that the youngsters had decided to act unilaterally planning to deploy just before noon around 15,000 people joined by students and PETA members to attack the city and disarm Japanese soldiers.
    Notwithstanding, the act of the youngsters to kidnap Soekarno-Hatta was not at all a joke. Soekarno-Hatta may be dejected but the brave young men, who foiled PPKI to proclaim Indonesian independence, had saved the image that it was not “made in” Japan.

    https://nusantarahistory.wordpress.com/tag/rengasdengklok/

    Menteng Group:
    https://books.google.co.id/books?id=55mXS56nMPkC&pg=PA42&lpg=PA42&dq=menteng+group+,+tan+malaka&source=bl&ots=awnb2cKub3&sig=WWV_RMIZBLUJSjD9B4NHIiEwDPk&hl=id&sa=X&ei=pZEKVYb1CcvEPczrgCA&ved=0CCAQ6AEwATgK#v=onepage&q=menteng%20group%20%2C%20tan%20malaka&f=false

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      19 maart 2015 om 11:46

      ” it was not “made in” Japan.” Maar het had wel een compromitterende Japanse voorgeschiedenis. Bij de beoordeling van ‘toen’ speelde dat wel heel sterk mee. Vooral door al het beeldmateriaal wat door de Japanners was verspreid. En de radio-redevoeringen van Soekarno die tot in Australië en Californië te beluisteren waren. En direct na de oorlog het foto/filmmateriaal dat beschikbaar kwam. Nog te zien bij het KITLV. Dat loog er niet om.

      Beantwoorden
      • RLMertens schreef:
        21 maart 2015 om 22:17

        @Somers; ‘de radio-redevoeringen van Soekarno, die tot in Australië en Californië te beluisteren viel’. En onze toenmalige regering(en) maar beweren dat ze bij aankomst in Batavia sept.1945 verrast waren over de -anti Nederlandse- situatie. Ook Mountbattan/gen.Christian, na samenspraak met Van Mook, die zich van de domme hield, was not amused wat hij in Batavia aantrof.
        Dat loog er niet om

      • Surya Atmadja schreef:
        21 maart 2015 om 22:32

        Jan A. Somers zegt:
        19 maart 2015 om 11:46
        ” it was not “made in” Japan.” Maar het had wel een compromitterende Japanse voorgeschiedenis.
        ============================================
        In 1928 hadden de pemuda’s al hun Sumpah Pemuda ( Satu Nusa ,Satu Bangsa, Satu Bahasa) gedeclareerd .

  3. Surya Atmadja schreef:
    18 maart 2015 om 23:23

    eppeson marawasin zegt:
    18 maart 2015 om 23:00
    Dag Pak Surya Atmadja, zijn daar bewegende beelden van bewaard gebleven ? ;-).
    =========================================================
    Denk niet dat er een gambar hidup(levende beelden) , het was omstreeks 1904 , trouwens wanneer begin men met de polygoon journaals ?
    Zonder dat , kon ik al levendig voorstellen hoe ze gaan marcheren .
    Naar aanleiding van de komentaren van de Belandas instucteurs / toeschouwers.
    Hun “sawah lopers” bekneld waren in een sepatu.
    Itoe sakit sekali.

    Toen ik nog klein en onschuldig was , zag ik veel landgenoten die tijdens de lebaran /suikerfeest nieuwe kleding EN nieuwe schoenen dragen.
    Nou dan zie je hun strompelen omdat hun voeten letjet( gekneusd-blaren ) waren .

    Beantwoorden
  4. Jan A. Somers schreef:
    18 maart 2015 om 11:36

    Toch wel leuk waar onze Jet aan is begonnen. Daar weten wij op I4E wel raad mee. En de commissie van de rekentoets is (dacht ik) gezakt. Daar zou onze Jet zich nu mee bezig moeten houden. Anders kunnen onze nazaten niet meer narekenen voor hoeveel procent je wel Indisch bent. Onze Alfoer heeft daar, geloof ik, geen moeite mee, hoeft niet te rekenen aan zichzelf. Alhoewel? In het verleden waren er in de Molukken ook grote verhuizingen.

    Beantwoorden
    • eppeson marawasin schreef:
      18 maart 2015 om 22:11

      De Alfoer ontkent alles. Tenzij er eventueel Zeeuwse darah door diens aderen zou vloeien. Je schijnt het kunnen zien (ze lichten dan blauw op;).

      Van de STER-reclame: ‘DNA laat je niet in de steek !’ Over witwassen gesproken …

      e.m.

      Beantwoorden
  5. P.Lemon schreef:
    18 maart 2015 om 01:32

    @ Pak E.M. “’ spelen ook andere factoren, dan alleen maar ‘haat’ een rol”

    En hoe…! Japan benadrukte onbedoeld door de bezetting hoe het kolonialisme in het algemeen voor de bevolking een gepasseerd station was en het groot Aziatisch Rijk alleen een nieuwe kolonisator zou opleveren. Triest en tragisch dat de verwoestende invloed van het japanse imperialisme na de capitulatie mede op de ‘Buitenkampers’ werd verhaald.

    ***”De ontwikkeling van de Indonesische jeugdbeweging werd plotseling afgebroken door de verovering en bezetting van Indonesië. Japan bouwde echter voort op de basis die al aanwezig was in het land. Ze organiseerde de jongeren in een door haar gecontroleerde massabewging. Japan kon gebruik maken van de hier al aanwezige organisatiegraad van de jongeren. Ze voegde aan de jeugdbeweging een sterk militaristisch element toe. Voor Japan was de jeugd een factor van belang bij de oorlogvoering tegen de geallieerden. De jongeren werden ingezet in de oorlogseconomie en bij militaire trainingen. Op de achtergrond bleef het nationalistisch ideaal van een onafhankelijke staat domineren bij de de Indonesiërs. Vooral aan het einde van de oorlog werd dit merkbaar. De tweespalt tussen de Japanse belangen en het streven van de Indonesiërs werd tijdens de gehele bezettingstijd zichtbaar. Japan heeft dit onafhankelijkheidsstreven nooit geheel kunnen onderdrukken.
    Na de capitulatie van Japan werd een jeugdbeweging zichtbaar die een Japanse militaire training achter de rug had. Toen de jongeren uit de jeugdgroepen de wapens van de japanners wisten te bemachtigen werd de jeugdbeweging een dreigende , ongecontroleerde macht, De greep van de oudere nationalisten op de jongeren viel weg. De jeugd verweet de ouderen te hebben samengewerkt met de Japanners, waardoor het vertrouwen tussen beiden geschonden was. De jongeren konden eigenmachtig optreden nu zij zwaar bewapend waren. Het ongecontroleerde geweld dat hieruit ontstond maakte de periode vanaf de onafhankelijkheid tot aan de komst van de Britten tot een uiterst geweldadigde tijd.Het geweld werd door de nationalisten later betreurd als zijnde onnodig en zinloos. In de Bersiaptijd vonden belangrijke jeugdcongressen plaats in Bandoeng en Jogja.

    https://books.google.nl/books?id=6U53AQAAQBAJ&pg=PA45&lpg=PA45&dq=training+indonesische+nationalisten+door+japan&source=bl&ots=ndEjsMajn6&sig=GnJLDsMIV7bkZtCeQZvmi6q_occ&hl=nl&sa=X&ei=G7wIVcriNsnqOOORgUg&redir_esc=y#v=onepage&q=training%20indonesische%20nationalisten%20door%20japan&f=false

    Beantwoorden
    • Surya Atmadja schreef:
      18 maart 2015 om 22:55

      Toen de jongeren uit de jeugdgroepen de wapens van de japanners wisten te bemachtigen werd de jeugdbeweging een dreigende , ongecontroleerde macht, De greep van de oudere nationalisten op de jongeren viel weg. De jeugd verweet de ouderen te hebben samengewerkt met de Japanners,
      ========================================================
      Ik heb anders geleerd en gehoord (thuissistuatie-hoor ik wel eens iets ).
      Gedeeltelijk klopt het wel dat de anti facisten groep(dus anti Japans) , indirect de linkse groep (o.a de ex Komintern groep uit Nederland/Europa) verzette tegen de deal van de gematigden( Soekarno -Hatta) met Japan.
      Dat resulteerde in de ontvoering van S-H naar Rengasdengklok(West Java) door de PETA en pemuda hardliners. (o.a de Menteng groep)
      Volgens “nwe”bronnen wilden ze Tan Malaka naar voren schuiven, maar Soekarno was de idool en boegbeeld .

      De jongere lichting( bijna dezelfde generatie) hadden ook meegedaan met de opleiding/vorming van de pemuda’s.
      Zoals padvinderij , leraar zijn voor de vele nog ongeschoolde jongeren .
      Uit die lerarencorps kwamen ook de toekomstige officieren van de PETA, BKR en TNI.
      Zelfs mijn ouweheer(een softie , sorry pa) werd gevraagd om aan te sluiten bij de militairen .

      Beantwoorden
      • RLMertens schreef:
        18 maart 2015 om 23:59

        @Surya. Die Peta en pemuda hardliners, die S-H ontvoerden, waren toch niet/ behoorden toch niet de Komintern groep? Hoe kunnen ze dan Tan Malaka naar voren schuiven? Ook niet te geloven dat het juist Komintern jongeren, die S-H ontvoerden. Of juist wel S_H gevangen/laten verdwijnen opdat Tan de proclamatie uitspreekt/ president wordt? Nieuwe bronnen? Geslagen bronnen?
        Echter -mijn verzoek/onderwerp- meer info/ anekdotes hoe Nationalisten, die koloniale tijd hebben ondergaan/ondervonden. Wat hoorde je binnen de familie/vrienden etc.?
        En dan niet te bescheiden/verheulen, brandt los….
        Met groet.

      • Surya Atmadja schreef:
        19 maart 2015 om 09:53

        RLMertens zegt:
        18 maart 2015 om 23:59
        @Surya. Die Peta en pemuda hardliners, die S-H ontvoerden, waren toch niet/ behoorden toch niet de Komintern groep? Hoe kunnen ze dan Tan Malaka naar voren schuiven?
        ————————————————————————————————————–
        Niet rechtstreeks .
        Het is een soort tijdelijke samenwerkingsverbanden, de jongere “hardliners” tegen de voorzichtige “oudjes”.
        Die verhalen ving ik op toen mijn vader , met zijn broers, zwagers over “politiek” praten .
        De bekende kleine potje met de grote oren.
        Later las ik in de geschiedenis boeken op school , en de laatste jaren komen veel nieuwe “untold stories” van mensen die meegemaakt hebben / gehoord hebben van hun ouders etc.
        Dus dat bedoel ik met nieuwe(soms verrassende) bronnen , die de ontbrekende mozaikdeeltjes invullen.
        Daar door komen de historici in de knel , want in het verleden waren ze “groot gebracht”door Sejarah Kolonial Belanda ( dat zijn de mening van vele historici).
        Mijn mening is niet relevant , heb alleen sekolah djongkok.

        In familie verband werd niet gesproken over zaman perjuangan , nooit van bersiap gehoord , wel over de komunisten opstand 1948 , ondanks dat een paar ooms tot de eerste lichting officieren, ambtenaren , rechters etc waren .
        Wel laat mijn vader iets los ” over het paard getilde Indo en Belanda “, als klas genoten bij de ELS en verder , als collega’s ( “zo zwart als een areng ” anekdote.) .
        Ik heb nooit een Bule in mijn ouderlijke huis gezien, je zou toch denken dat er op zijn minst 1 vriendje bij zijn oude vriend op bezoek kwam ?
        Wat wel besproken is , en dat is door de oudere zuster van mijn moeder de asal-usul van onze clan S.A , en van onze stamvader van vaderszijde .

    • RLMertens schreef:
      18 maart 2015 om 23:38

      @Lemon. Inderdaad ook ‘andere factoren’. Een enkele opmerking; Japan de katalysator is geweest voor het streven naar merdeka. Echter de verloochening van het zelfbeschikkingsrecht in het gesprek tussen vdPlas-Hatta 4/10/’45 de bersiap/geweld inluidde. Dat deze geweld explosie betreurd werd door de Nationalistische leiding is een feit. Getuigd de oprichting van beschermkampen. Door Nederland valselijk aangeduid als internering/gijzelingskampen( waar mijn gewonde tante indertijd verpleegd en bescherming genoot tot aan de repatriëring- door de TNI naar Nederlands gebied!)

      Beantwoorden
  6. eppeson marawasin schreef:
    18 maart 2015 om 00:33

    Dag heer Mertens, u vraagt zich af hoe ‘die inlandse groepering’ de discriminatie ondervond.

    –Aan de buitenkant ogenschijnlijk gelaten en apathisch. Overigens had ‘die inlandse groepering’ ook haar eigen hiërarchie en dynamiek. Maar overheersing was de inlandse groepering niet (wereld)vreemd. Pak Surya Atmadja schrijft op Java Post: @Zo zie je maar dat bijna heel Nusantara in feite al lang onder de invloedsfeer van de bewoners van Java, door middel van handel, huwelijken, transmigratie , veroveringen en later door verspreiding van Islam.@

    Als de geest dan uit de fles is (revolte), dan is het naar mijn mening niet zozeer ‘die haat’, maar de jarenlange onderdrukte frustratie in apathie, die zich dan uit in het zich grenzeloos overgeven aan roofzucht, moordlust en tomeloze geweldadigheid. Kritik der Vernunft, laat staan ‘reinen’ is dan totaal niet meer aan de orde. Zo ging het in 1789; okt./nov. 1918; 1965/1966; 1999/2000. We zijn in het jaar Onzes Heeren 2015 beland, IS er veel veranderd ?

    De wet van de grote aantallen; de massa, het gepeupel. Binnen de hiërarchie van wat u noemt ‘die inlandse groepering’ gingen er uiteraard ook stemmen op (niet op de radio), die het absoluut oneens waren met al dat ‘Inlands’ geweld jegens onschuldige onbeschermden. Ze werden echter overstemd en overlopen; laat staan als ze voor verraders werden aangezien.

    Bii de eruptie van geweld tijdens de ‘Ber-siap periode’ spelen ook andere factoren, dan alleen maar ‘haat’ een rol: de negatieve kanten van het feodalisme, de negatieve kanten van het kolonialisme en de negatieve kanten van de Japanse bezetting. Des te genuanceerder, des te beter (van kruidnagel tot kruitvat).

    Heb dank heer Mertens voor het inzichtelijker maken van uw persoonlijke overwegingen in voorbije discussies.

    e.m.

    Beantwoorden
    • Van Beek schreef:
      18 maart 2015 om 09:14

      @E.m.

      Hoe hebben uw ouders in ned-indie deze discriminatie ondervonden? Uw ouders en u zelf behoren ook tot de Inlanders/Indonesiers.

      Beantwoorden
      • eppeson marawasin schreef:
        18 maart 2015 om 21:22

        Dag Mas Van Beek, mijn ouders waren christelijke Ambonezen van Pulau Haruku, Kampong Aboru.

        U weet dat van oudsher de Ambonezen een bevoorrechte positie innamen binnen ‘die inlandse groepering’. De Oost-Indische Compagnie maakte graag gebruik van Ambonese roeiers om de cora-cora te bemannen t.b.v. de hongitochten.

        Die bevoorrechte positie van met name de christelijke Ambonezen kwam ook tot uiting bij het KNIL. Zij kregen meer handgeld en een hoger soldij dan hun mohammedaanse kompanen. Ambonese KNIL-militairen droegen als bijna-gelijken óók schoenen; van ‘die inlandse groepering’ als enigen. Terwijl die arme Javaanse soldadu blootsvoets gingen. Nu waren die Javanen dat wel gewend, maar toch dát onderscheid.

        Ambonezen staken die bevoorrechte positie niet onder stoelen of banken. Ze gingen er prat op en voelden zich ook méér dan anderen binnen ‘die inlandse groepering’. Ze stonden dan ook hoog in de hiërarchie, want ze waren bijna belanda. Keken vanuit hun positie weer neer op anderen en voldeden daarmee aan het Orwelliaanse beeld van ‘some are more equal than others’.

        Waar Ambonezen wel ontzag en respect voor hadden, waren de Alfoeren van het moeder-eiland Nusa Ina (Ceram) en de Alfoeren van de Sultan van Ternate. Maar verder, zoals Orang Kei en Orang Papoea, of Orang Muslim …

        Helemaal gelijk aan de Orang Belanda was de Ambonees echter niet. Tussen hen in stond namelijk ‘de Indo’.

        Als christelijk-protestantse Ambonese KNIL-militair heb ik vader alleen maar -of ze jong of oud waren- laaiend enthousiast over zijn directe meerderen horen spreken; en dat waren bijna allemaal belanda’s op één Surinaamse officier na. Ik durf de veronderstelling aan, dat dát genoegen wederzijds moet zijn geweest. Er was echter één uitzondering, en u raadt het misschien al ’n beetje ‘Kapitein Indo’. Zoals vader de laatste omschreef, las ik later terug bij De Graaf van Monte Cristo met de beschrijving van de boekhouder Danglars: ‘obséquieux envers ses supérieurs, insolent envers ses subordonnés’.

        Ik denk Mas Van Beek, dat bij mijn ouders gegeven hun bevoorrechte postie in beginsel geen onderdrukte gevoelens van frustratie vanwege discriminatie leefden en zij zich dat pas enigszins gewaar werden toen ze in Nederland van de boot stapten. Wat liep die witte man daar met hun koffers te sjouwen.

        Moeder sprak wel over het feit dat die pas getrouwde Hollandse soldaat met zijn vrouw wel in een huis mocht wonen en zij met haar kinderen in een tangsi. Nu weet ik niet of dat het voor moeder dáár ook al een issue was. Ik vermoed zelf van niet.

        Wat vader betreft, hij was leergierig en ambitieus (en dat voor een Ambonees;). Zijn discriminatie-gevoel kwam voort uit de frustratie dat hij op de lagere school graag Nederlands had willen leren lezen, schrijven en spreken. Als native Bahasa Aboru-speaker, wat moest hij nou met Maleis en Arabisch op de Gouvernementsschool. De ELS was voor hem en velen met hem niet toegankelijk. Op latere leeftijd lukte hem het (aan)leren van de Nederlandse taal niet meer. Vader raakte dat zware Aborese accent nooit meer kwijt en vertaalde het Maleis bijna letterlijk één op éen, wat vaak tot krompraat leidde. Menigmaal tot afschuw en schaamte van diens puberende kinderen en tot hilariteit van de wat ouderen.

        De grootste teleurstelling evenwel was natuurlijk het sterke gevoel in de maling te zijn genomen en in de steek gelaten. Meer nog, dan dat zij zich gediscrimineerd zouden hebben gevoeld. Stank voor dank, zeg maar.

        Tot slot Mas Van Beek, ik denk dat mijn christelijk-protestantse Ambonese KNIL-ouders in hun onschuld atau uit onwetendheid (laag geschoold) zich niet bewust zijn geweest van het feit zij op hun beurt zelf ook discrimineerden binnen ‘die inlandse groepering’. Moge het hen beiden vergeven zijn geworden.

        Panem et circenses …

        e.m.

      • van Beek schreef:
        18 maart 2015 om 21:52

        Dank voor het delen van het verhaal over uw ouders. Overigens hoe zat het met de Islamitische Ambonezen? Zij waren toch op gelijke voet als die Javanen. En hoeveel AMbonezen hadden ook geen Indo roots. Ben zelf ook op Ambon twee keer geweest. Waarin bijna iedere Ambonees die ik tegen kwam wel mij kon vertellen dat ze een Opa/oyang belanda hadden. Ook de vele Europese marga’s(molukse achternamen) verraden hun Europese roots. Ik denk dat de Indische/Indo-europese gemeenschap enorm is op de MOlukken, zonder dat ze het zelf weten.

      • van Beek schreef:
        18 maart 2015 om 21:52

        En wie weet, zou mij eigenlijk niks verbazen, bent u ook etnisch een Indo!

      • Surya Atmadja schreef:
        18 maart 2015 om 22:01

        eppeson marawasin zegt:
        18 maart 2015 om 21:22

        Dag Mas Van Beek, mijn ouders waren christelijke Ambonezen van Pulau Haruku, Kampong Aboru.
        Helemaal gelijk aan de Orang Belanda was de Ambonees echter niet. Tussen hen in stond namelijk ‘de Indo’.
        ==========================================================
        Dat zijn de harde feiten in een koloniale samenleving.
        Zelfs de gelijkgestelde Ambonezen zoals Manusama zijn ook niet gelijk met de Belanda’s.
        http://www.groene.nl/artikel/ir-j-a-manusama
        Over het dragen van sepatu , daar heb je leuke anekdote toen de Ambonese soldaten voor het het eerst excerceren met gebruik van sepatu.

      • eppeson marawasin schreef:
        18 maart 2015 om 23:00

        Dag Pak Surya Atmadja, zijn daar bewegende beelden van bewaard gebleven ? 😉

        e.m.

      • RLMertens schreef:
        18 maart 2015 om 23:09

        @emarawasin. Zeer inhoudsvolle/lezenswaardige reactie op mas van Beek, over uw familie geschiedenis. Vooral de anekdote over die Hollandse soldaat met zijn vrouw die in een huis, buiten de tangsi mocht wonen…. Toch goed dat jongeren zich inlaten met onze (gezamenlijke) achtergrond. En …’de grote teleurstelling, in de maling te zijn genomen’ mag mi. beste in volle omvang omschreven worden. Opdat een ieder zal weten welke ‘pijn/zeer’ er achter ligt. U kan het verwoorden(namens uw ouders).
        Met groet.

      • masrob schreef:
        19 maart 2015 om 08:17

        Wat een mooi persoonlijk verhaal! Bedankt.

    • RLMertens schreef:
      18 maart 2015 om 22:50

      @emarawassin. Dank voor uw inhoudelijke reactie.- ‘ogenschijnlijk gelaten en apathisch,’
      Door de vele overheersingen daarvoor, niet vreemd’. Inderdaad. Dat vond toen, het koloniale gezag ook. Totdat, na neergeslagen opstanden- zie Digoel etc., Japan binnenstormde. Echter merk ik op, dat ik in mijn jeugd ook gehoord heb over de vereniging Jong Ambon. Ook over Molukkers, die niet Oranje gezind waren. Er moeten toch ook discussies geweest zijn over de Nationalisten etc. binnen de eigen kring. Dat de Knil Molukkers blindelings zich achter de Kompenie heeft geschaard is bekend. (en dat tot..tragisch gevolg) Bij mijn bezoeken aan Ambon 1994 en ’98 was ik toch ook verbaasd over de grotere groep islamitische Molukkers(meer dan Christenen) die Republikeins zijn en dat ook lieten merken. -Uw opmerking aangaande bersiap deel ik, vooral de laatste alinea is treffend verwoord. (althans voor u en ik als ‘buitenstaanders= niet Republikeinse Indonesiërs- Ik hoop ook nog op een reactie van een insider)

      Beantwoorden
  7. RLMertens schreef:
    17 maart 2015 om 21:33

    Mijn kleinkinderen uit te leggen, hoe die maatschappij aldaar in elkaar zat; uit te leggen dat ieder etnische groep in zijn eigen wereld leefde en elkaar pas ‘op straat,school, kantoor etc., in het sociale leven elkaar ontmoette. Met raakvlakken bij verbintenissen onderling, waardoor een soort samenhang ontstond met die andere groep. Je eigen wereld/groep was toch waar men zich, na gedane arbeid, in terug trok. Eigenlijk hetzelfde wat nu in ons land gebeurt. Maar met één groot verschil dat in Indië blank/christelijk/Europees/Nederlands absoluut prioriteit had. Daar was de sociale indeling; Europeanen en Inlanders (en naderhand nog Vreemde Oosterlingen; Chinezen ea.) Dus je zo Europees/blank mogelijk gedragen om in die, door Europeanen gedomineerd, maatschappij te leven/cariëre te maken. Dat gold voornamelijk ook (vooral) voor de Indo Europese groep. Een kampong Indo werd als inlander gemerkt. De Indo, die ABN Nederlands spraken/gedroegen/ met Nederlandse diploma’s, konden tot de Europese groep toetreden/ zich handhaven. En dat te midden van een immense Inlandse massa, die veelal op één enkele uitzondering na, tot de laagste sociale groep behoorde. Die uitzondering gold voor hen, die Europees (Hollands Inlands school) geschoold waren. Ook de beloning structuur was hierop afgestemd. Een school opleiding/diploma in/uit Nederland telde (veel meer)! Zelfs de Inlandse groep, die christelijk was, had één streepje voor de anders denkende. Discriminatie (hoe kan het anders) met bijbehorende stereo type aanduidingen was gemeengoed geworden. Iedereen discrimineert iedereen, zei men wel eens. Hoe die inlandse groepering dit ondervond? Is daardoor die haat ontstaan? Bij ‘bersiap’, die toen in oct.1945 losbarste?

    Beantwoorden
    • Surya Atmadja schreef:
      17 maart 2015 om 23:07

      RLMertens zegt:
      17 maart 2015 om 21:33

      1.Mijn kleinkinderen uit te leggen, hoe die maatschappij aldaar in elkaar zat; uit te leggen dat ieder etnische groep in zijn eigen wereld leefde en elkaar pas ‘op straat,school, kantoor etc., in het sociale leven elkaar ontmoette.

      2.Hoe die inlandse groepering dit ondervond? Is daardoor die haat ontstaan? Bij ‘bersiap’, die toen in oct.1945 losbarste?
      ===========================================================
      1. Het is elkaar “gedogen” omdat ze samen moeten werken.
      Zodra kantoortijd ( school ) afloopt gaan ze hun eigen weg volgen , en ze wonen vaak in aparte wijken , gaan ook niet naar dezelfde uitgaansgelegenheid .

      Je kan pas zeggen dat ze met elkaar omgaan als ze samen met elkaar uitgaan , bij elkaars huis komen opzoeken.

      2. Daar hebben ze geen last van , per definitie hebben ze niet dezelfde status/ bevolkingsgroep. Dus hebben ze elkaar niet nodig in het sociale leven.
      Denk ook niet dat een oom van mijn moeder (een hopkomis=katanya) omging met zijn Nederlandse collega’s , dat ze samen naar een sociëteit gingen, tenminste als hij niet geweigerd werd aan de deur.

      Haat ?
      Nee , wel iets anders, een soort medelijden omdat sommige Nederlanders vaak arrogant waren terwijl ze soms iets minder kunnen en presteren dan hun bruine collega’s.

      Beantwoorden
      • RLMertens schreef:
        18 maart 2015 om 22:07

        @Surya. Hr. Surya, uw reactie vind ik (mag het?) te ingetogen, te bescheiden, te timide. Ik heb nl. in de afgelopen bezoekjaren aan Indon. ook hierover met hen gesproken en diverse meningen aangehoord.( Ook, omdat deze meningen nimmer ‘op papier zijn gezet’, vandaar dit stuk. We leven nu in een vrij land; dus svp stort uw hart uit, zonder behouden te zijn!) Uw antwoord ad.1- ‘het gedogen van elkaar’ kan ik moeilijk plaatsen. Ik kan mij nl. niet voorstellen dat de ‘onderdrukte, de bezetter’ van zijn geboorteland gedoogd. En dat, na al die jaren. Er moet toch ook binnen uw familie, u zelf met collega’s/vrienden hierover gesproken/gediscussieerd hebben. Jongeren (geschoolden), hadden die het nooit hierover? ad.2-‘ze hebben elkaar niet nodig in het sociale leven’? Juist wel. En ook van elkaar afhankelijk; de Inlander meer van de Belanda, dan andersom. (Gebeurde ook veel bij Indo’s! vanwege hun positie/verbetering. De Indo die Hollandser is dan zijn baas- zie; Aug.de Wit; Orpheus in de Dessa )- Haat?; wel iets anders, een soort medelijden omdat etc..’ Een soort medelijden? Mijn Hollandse vrienden zeiden over ‘het bersiap geweld’; ‘wat had jij dan verwacht van hen, na al jaren van bezetting. Nog steeds ; jah toewan’?
        Al bij de val van Java; werden de Europese woningen gerampokt. Een soort medelijden?

      • Surya Atmadja schreef:
        21 maart 2015 om 23:26

        RLMertens zegt:
        18 maart 2015 om 22:07
        ad.1- ‘het gedogen van elkaar’ kan ik moeilijk plaatsen.
        Ik kan mij nl. niet voorstellen dat de ‘onderdrukte, de bezetter’ van zijn geboorteland gedoogd
        2.de Inlander meer van de Belanda, dan andersom.
        3.Mijn Hollandse vrienden zeiden over ‘het bersiap geweld’; ‘wat had jij dan verwacht van hen, na al jaren van bezetting. Nog steeds ; jah toewan’?
        ===========================================================
        Voor de duidelijkheid vertel ik wat ik in mijn naaste omgeving gehoord heb van mijn ouders/familie vrienden die in dezelfde “level zitten”.
        Wat de andere Indonesiers denken en vinden , kan ik niet weten, soms lees je(ik) wel iets over de ervaringen van de gemiddelde Indonesiers die de mogelijkheid hebben om in kontakt te komen (positief of negatief) met de Nederlanders( ook Indo’s).
        Doordat de toenmalige koloniale samenleving uit verschillende lagen werd samengesteld waren de kontakten beperkt tot een kleine groep.
        Indonesiers die de Nederlandse opleiding/soms vorming hadden genoten (1-2%) en de gewone Indonesiers.
        De gewone Indonesiers werd globaal onderverdeeld in 2 groepen, mensen die in dienst waren bij de Nederlanders zoals huispersoneel / handelaren en de grote massa die weinig of geen contact hebben( de tani, arbeider en “Kromo”) .
        Huispersoneel zijn exht afhankelijk van de goedheid en grillen van de toean en njonja besar.
        De handelaren enigzins afhankelijk , je moet soms slijmen bij de klanten .
        De rest hebben weinig kontakten , behalve als ze een overtreding of misdrijf hadden gepleegd .

        De Indonesiers die Nederlandse opleiding en soms vorming hadden, hebben een andere relatie/sociale verhouding met de Nederlanders.
        Ze ontmoeten elkaar op basis van functionaliteit ( werk ) , vandaar dat ik zeg, ze moeten elkaar “gedogen”.
        Ze gaan zelden op sociaal niveau met elkaar , laat staan verbroederen .
        Uitzonderingen zoals verhaal Oeroeg , waar de zoon van de mandoer(?) om gaat met de zoon van de grote baas.
        En toch is die vriendschap gedoemd om te mislukken.
        Hoe hij vernederd werd door de vrienden van de zoon v.d grote toean.

        2.Voor Indonesiers die met de Nederlanders flirten of slijmen, ja ze zijn afhankelijk van hun blanke meester .
        Maar dat is een kleine percentage.
        De meesten hebben de zijde van hun ouders/broers/zusters gekozen.
        Als voorbeeld, als jonge Indonesiers(m/v) dezelfde diploma’s hebben (MULO,AMS,HBS en verder of andere beroeps onderwijs) dan kan je niet zeggen dat ze afhankelijk zijn van de Nederlanders.
        Want de opstanding van die Indonesiers is kwestie van tijd, binnen max 4 jaren zijn ze al merdeka en zijn ze eigen baas in hun eigen land.
        De andere Indonesiers die trouw blijven aan hun blanke meester zijn mee gegaan naar Nederland.

        3. Denk dat het een verkeerde voorstelling was.
        De chaos , excessen, misdaden werden gepleegd door groepen opportunisten, ordinaire rampokkers ,ploppers etc . .
        De gewone pemuda’s / nationalisten vechten tegen de Nederlanders door aan te sluiten bij de gedispineerde BKR/TKR/TNI met wapens of met kennis (zoals de jonge intelectuelen) de eerste lichting leraren, ambtenaren, wetenschappers etc ..

  8. RLMertens schreef:
    16 maart 2015 om 23:56

    ‘Toch verschil van inzichten/conflicten met vader nav. de koloniale maatschappij. En later bii gezamenlijk bezoek aan Indonesië, toch nader tot elkaar gekomen’, aldus Jet B. Bij mijn vader juist instemming gevonden over die koloniale verhoudingen. Hij had die negatieve zaken ‘aan den lijve ondervonden’. oa. -a/Hij (zonder reden)ontslagen werd bij een firma ten faveure van de neef van de Hollandse boekhouder, die uit Holland aankwam.Uit noodzaak (crisis jr.’20) uiteindelijk bij het Knil zich aan melde.-b/ Hij werd na het behalen van de sergeant strepen, ingezet bij een compagnie, waarvan de Hollandse commandant hem gelaste; ‘die strepen af te halen en pas weer op zetten, als hij het besliste.’
    Zei altijd tegen mij; ‘wees blij dat jij hier in Holland je opleiding heb genoten en hier in deze maatschappij werkt……’ Echter verbitterd over ‘zijn backpay’-zie Bussemaker’s boek; Indisch Verdriet.
    note; ik moet nu mijn kleinkinderen de ‘vragen over Indië’ beantwoorden. Het kost mij toch moeite eea uit te leggen. Die maatschappij met zijn raciale/kleur indeling werd nl. zo gevormd!
    Ach, is tenslotte mijn verweer; ‘wat slecht/niet goed is verdwijnt,… tenslotte’.

    Beantwoorden

Laat een reactie achter op Surya Atmadja Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *