De van Hogendorps

Geplaatst op 29 maart 2014 door Indisch4ever

Deze dagen was er aandacht in de media voor 200 jaar koninkrijk met een nieuwe grondwet.
Op tv was een docudrama rond Gijsbert Karel van Hogendorp, de architect van de grondwet van 1814. Zijn vader was Willem van Hogendorp, verblijvend van 1773 tot 1784 in Indië .
Willem had een zoon Dirk van Hogendorp , die was van 1783 tot 1799 te Indië. En hij kreeg moeilijkheden door zijn kritische geschriften over de behandeling van slaven en Javanen. Ook zijn vader had wel eens kritisch geschreven over de mishandeling van slaven . Dirk huwde in 1785 de twaalfjarige Margaretha Elisabeth Bartlo, indo-europees en uit de betere kringen,
Hun zoon Carel Sirardus Willem van Hogendorp (plaatje) moet de eerste jaren van zijn leven getogen zijn te Indië en kwam 19 jaar na vertrek terug voor een aantal jaren ambtelijke dienst.
Dirk en zoon Carel waren pro-Napoleon. Zo innig was die band dat Napoleon huwelijksgetuige was van Carel.

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

9 reacties op De van Hogendorps

Boeroeng zegt:

30 maart 2014 om 01:02

Margaretha Elisabeth Bartlo. moeder van Carel
Zittend aan een soort piano ( klavecimbel?) En ze draagt een grote neusring volgens de beschrijving.
En dat verbaast me…….Haar vader zou uit Malakka komen, maar zij is opgegroeid in Batavia… en was neusringen eind 18e eeuw dan een mode daar ?
Het medaillon op haar voorhoofd ? Dat was toch ook geen mode in Batavia. Vermoedelijk verbleef zij en haar man Dirk een tijd in de Bengalen… was dit daar een mode ?

http://www.bedrijfshistorierotterdam.nl/beoefening-van-muziek/object_11393

ps… ook maf . Het enigste huwelijk in Nederland waar Napoleon een getuige was, was het huwelijk van een indo.

Beantwoorden
- H.Boers zegt:
  
  30 maart 2014 om 11:37
  
  Vraag Boeroeng: Vermoedelijk verbleef zij en haar man Dirk een tijd in de Bengalen… was dit daar een mode ?
  
  …Hij vervulde verschillende betrekkingen: 2e resident van Patna in het opiumgewest Bengalen (1786).
  Haar (Bartlo) familie Malacca.
  
  Zowel te Batavia alsmede Malacca waren/zijn invloeden en bewoners van India aanwezig (met name vooral Malacca) , waaronder de volgende sieraden:
  
  Neusringen en hoofd/haarkettingen en kettingen aan handen om de pols die aftakkingen hebben naar elke vinger.
  De minder bedeelde vrouwen dragen/droegen enkel een neusring of zelfs meerdere.
  De meer bedeelden dragen/droegen daarnaast ook die zogeheten diadeem kettingen en de polskettingen. De nog meer bedeelden hadden diadeemkettingen die verbonden waren/zijn met de oorbellen en de neusringen. Hoe meer goud, hoe welgestelder.
  
  Juff Bartlo zal derhalve die gebruiken gewoon overgenomen hebben, omdat zij aan die invloeden van Indiase dames onderhevig was geweest en het mooi hebben gevonden.
  
  De gangbare “europese” goed bedeelde dames droegen het niet, dus was het geen mode.
  
  Bij de dames die beinvloed waren door India en Malacca was het trouwens geen mode maar gewoon een eeuwenlang gebruik, dat heden ten dage nog steeds in zwang is. (Bezoek bijvoorbeeld ook eens bruiloft van Hindustaanse Surinamers.)
  
  De Madurese dames hadden/hebben een eensgelijks gebruik: enkelbanden.
  De arme dragen/droegen zilveren, de rijke gouden enkelbanden. Hoe rijker hoe massiever.
  
  Beantwoorden
- Pierre de la Croix zegt:
  
  30 maart 2014 om 11:49
  
  Pak Boeroeng,
  
  Je interessante verhaal wijst op banden met wat nu India is. Ook in Singapore moeten al veel mensen uit dat gebied hebben geleefd.
  
  In mijn zeemanstijd heb ik begin zestiger jaren v.d.v.e. een jaar lang continu van de Perzische Golf op het Indiase schiereiland (van Karachi in Pakistan “om de zuid” via Colombo op Ceylon tot Chittagong in het huidige Bangladesh) en overal vrouwen gezien met neusring en een “tjap” van de een of andere kleur op het voorhoofd.
  
  De neusring die het meisje Bartlo draagt lijkt me wat overdreven, maar wie weet was zo’n ding toen heel hip in de betere kringen.
  
  Over dat portret aan “een soort piano of clavecimbel”: De jeugd van tegenwoordig die niet met zulke instrumenten opgroeit zou denken dat Margaretha Elisabeth trots achter de computer zat. Nog een grote ouderwetse, niet zo’n mooie handige laptop of tablet.
  
  Pak Pierre
  
  Beantwoorden
  - Pierre de la Croix zegt:
    
    30 maart 2014 om 11:54
    
    Typo in 2de alinea: Woord “gevaren”, voltooid deelwoord van “varen” met de kapal minjak, vergeten.
    Moet dus zijn “Heb ik een jaar lang continu op ………… GEVAREN.
    
    Ik zie nu dat Pak Boers mij met zijn verwijzing naar India voor is geweest. Weg primeur!
    
    Pak Pierre
    
    Beantwoorden
Paul Vermaes zegt:

30 maart 2014 om 08:33

@Boeroeng. …”Dirk huwde in 1785 de twaalfjarige Margaretha Elisabeth Bartlo, indo-europees en uit de betere kringen,”

In deze tijd zou Dirk voor pedofilie veroordeeld zijn…
E. Douwes Dekker leefde ook met een 13-jarige Javaanse voordat hij huwde. Om dit vergrijp te billijken schreef hij het sprookje Saïdjah en Adinda (9 jaar), om suggereren dat Javaanse meisjes van 9 jaar al volwassen zijn…

Beantwoorden
- Mas Rob zegt:
  
  30 maart 2014 om 09:47
  
  Zij heette Si Oepih Keteh en was niet Javaans, maar van Sumatra, waarschijnlik de dochter van een Atjehs hoofd, de datoe Keteh. Multatuli leefde met haar samen toen hij als ambtenaar was gestationeerd in Natal aan de Sumatraanse westkust.
  
  Beantwoorden
  - Mas Rob zegt:
    
    30 maart 2014 om 09:49
    
    Ze komt trouwens zelf ook voor in de Max Havelaar, als het meisje waaraan de geschiedenis van de Japanse steenhouwer wordt verteld.
    
    Beantwoorden
Boeroeng zegt:

30 maart 2014 om 12:46

De onderstaande tekst is van de Indische Navorscher .
Ik lees daarin dat Margaretha te Batavia opgroeide.
Haar vader Sirardus Bartlo was ouderling en dan was hij Europees georiënteerd .
In mijn idee paste daar geen neusring bij van zijn dochter.
(nu wel, mijn nichtje heeft een neusring van 5 mm)
Ook de kleding van Margaretha komt mij eerder Indiaas dan Bataviaans 1795 over.

3. Elisabeth Greving, ged. Batavia (Portugese Kerk) 30 april 1751 (get.: Pieter Greving, Elisabeth Siebens), begr. Batavia (Tanahabang) 3 nov. 180375), tr. (ondertr. Batavia 30 maart) 1769 Sirardus Bartlo, van Malakka, kwam voor rekening van de kamer Amsterdam als soldaat aan de pen in dienst van de V.O.C. 1761, onderkoopman en gezworen klerk ter generale secretarie (1769), werd burger te Batavia met behoud van onderkoopmansrang 15 dec. 1772, schepen ald. 20 nov. 1774, ouderling van de Nederduits-gereformeerde gemeente ald. 3 dec. 1776, 5 dec. 1780 en 2 dec. 1788, tevens curator en scholarch over stadsscholen ald. 25 nov. 1777, vice-president van schepenen ald. 24 mei 1782, baljuw
ald. 25 juli 1788, eigenaar van de ten noorden van Batavia gelegen particuliere landen Angkee en Kapok (in 1790 in het bezit van zijn erven)76), begr. Batavia (Portugese Binnenkerk) 3 juni 1789, verm. zn. van Pieter Bartlo, vaandrig te Malakka (1745), en N.N.

Dit is haar opa Pieter Bartlo. Die overleed in Batavia. Het is maar een aanname van mij dat zijn zoon Sirardus te Malakka opgroeide. Te snel geoordeeld.
http://vocopvarenden.nationaalarchief.nl/detail.aspx?ID=629411

Beantwoorden
- Boeroeng zegt:
  
  30 maart 2014 om 13:39
  
  Een kleinzoon van Carel Sirardus v H , was Frederik s’Jacob, burgemeester van Rotterdam.
  http://nl.wikipedia.org/wiki/Frederik_Bernard_s'Jacob_(1850-1935)
  
  Beantwoorden