Mail:
Op 4 dec 2013 jl. heeft burgemeester Nawijn van Anna Paulowna het MOK ( Mobilisatie Oorlogs Kruis ) overhandigd aan Sijtje Jeekel jr. dit tot stand gekomen na een intensive zoektocht naar onbeantwoorde vragen welke wij vervolgens op het internet hebben geplaatst. Hierop heeft de 86 jarige indie en nieuw Guineaveteraan mijheer Jacques Zeno Brijl gereageerd welke zeer geraakt was door ons verhaal. Mede door inspanning en aanwezigheid van meneer Brijl heeft de overhandiging van het MOK door de burgemeester aan zijn zoon, Sijtje Jeekel jr. op 4 dec.plaatsgevonden.

Het onderstaande artikel is geplaats op 03-dec in de Wieringer Courant ( NH ) door verslaggever Ruud Ruitenschild, welke zelf zeer betrokken daar zijn oom (Pim) A.R Ruitenschild op 09-10-1943 ook overleden is in kamp km 100. ) Uiteraard hebben wij hem in contact gebracht met meneer Brijl.
Wij hopen van harte dat u hieraan aandacht wilt besteden op de site van Indisch4ever.
“Ere wie ere toekomt”
Wij zien uw reactie met vertrouwen tegemoet,
Met een warme groet
Fam S. Jeekel middenmeer

Zoon Sijtje Jeekel en de heer Jacques Brijl

Sijtje Jeekel ontvangt postuum eervolle onderscheiding

‘Zijn naam wordt na jaren officieel uitgesproken’

MIDDENMEER – Morgen, woensdag 4 december, is voor Sijtje Jeekel en zijn vrouw Nanna uit Middenmeer een zeer speciale dag. Uit handen van burgemeester Nawijn neemt Sijtje om 15.00 uur in het gemeentehuis in Anna Paulowna een postume onderscheiding in ontvangst voor zijn vader, Sijtje Jeekel sr. Voor het eerst sinds diens overlijden tijdens de aanleg van de beruchte Birma-spoorweg, zal Sijtje officieel de naam van zijn vader genoemd horen worden.

Sijtje Jeekel was nog maar een baby van één maand, toen zijn vader in Semarang (Indonesië) werd opgepakt en op transport werd gezet naar de ‘hel van Birma’. Het gezin werd geïnterneerd in het kamp Banjoebiroe op midden-Java en heeft vader nooit meer terug gezien. “Ik hoorde wel verhalen over vader van mijn moeder, maar echte feiten wist ik niet”, vertelt Sijtje. Vader Sijtje overleed tijdens WOII op 7 september 1943 aan de gevolgen van dwangarbeid aan de Birma-Siam spoorlijn en werd op het ereveld in Thanbuyzayat (Myanmar) begraven.

Voor Sijtje zal het morgen de eerste keer zijn dat hij de naam van zijn vader officieel zal horen noemen. “Ik kan mij natuurlijk niets herinneren van mijn vader, want ik was tenslotte nog maar net geboren. Toch zal het een emotioneel moment zijn als de naam van mijn vader klinkt uit de mond van een vooraanstaand persoon als de burgemeester. Het is een soort van erkenning dat mijn vader echt heeft bestaan als zijn naam na jaren officieel wordt uitgesproken.”

Marine

Sijtje junior is werkzaam geweest bij de marine. Na zijn pensionering in 1994 begon hij met het uitzoeken van de Jeekel-stamboom. Zijn Indische echtgenote Grace hielp hem daarbij. Toen Grace in 1999 kwam te overlijden, heeft het onderzoek een poos stilgelegen. Op aanraden van Nanna, een goede vriendin van de familie en nu de vrouw van Sijtje, werd het uitzoeken in 2007 weer opgepakt.

Samen met Nanna ging Sijtje op zoek naar het verhaal van zijn vader. Online kan men tegenwoordig allerlei informatie vinden, zoals passagierslijsten, scheepvaartlijsten, Japanse interneringskaarten etc. Langzaam werd het levensverhaal van Sijtje’s vader compleet, waarna het op internet werd gezet. Dit kwam ook onder ogen van luitenant-kolonel b.d. Jac. Z. Brijl, drager van de Bronzen leeuw. Deze nam vervolgens contact op en vertelde Sijtje dat zijn vader mogelijk in aanmerking kwam voor een postume dapperheidsmedaille, het Mobilisatie-Oorlogskruis.

De 86-jarige Indië- en Nieuw-Guineaveteraan Jacques Zeno Brijl zet zich nog dagelijks met hart en ziel in om oud-militairen alsnog aan een eervolle onderscheiding te helpen. Daarmee wil hij ‘recht doen aan die mensen die bereid waren offers te brengen voor het vaderland’. Zo ook aan Sijtje Jeekel sr. Dankzij de bemiddeling van Brijl kan morgen de dapperheidsmedaille worden uitgereikt.

Reis naar Birma

In 2007 zijn Sijtje, Nanna en zijn zus, Lieneke samen met een groep van ongeveer twintig mensen van verschillende families met eenzelfde verhaal naar Birma geweest. “Een zeer emotionele gebeurtenis”, zegt Sijtje. “We hebben daar ook contacten met ‘lotgenoten’ gelegd en goede kennissen aan over gehouden.”

In 2008 zijn Sijtje en Nanna weer terug gegaan naar Birma en maakten van die reis een film. Alle benodigde apparatuur werd daarvoor aangeschaft. Nanna: “ik heb een technische tik en foto- en videografie is een hobby van me. Ik kan uren bezig zijn met het selecteren van beeldmateriaal en het monteren daarvan, terwijl Sijtje de passende muziek erbij zoekt.”

Het resultaat is een boeiende documentatie, waarin het bezoek van Sijtje en Nanna en het leven van Sijtje sr. belicht worden. Dit alles in de sfeer van een tropisch klimaat dat haast tastbaar en voelbaar is. Tastbaar zal morgen ook de overhandiging van het Mobilisatie-Oorlogskruis zijn voor Sijtje Jeekel jr. Voelbaar zullen dan de herinneringen zijn aan zijn vader.

Sijtje en Nanna brengen samen uren door bij het onderzoek naar Sijtje Jeekel sr.

Levensverhaal van Sijtje Jeekel (03-03-1914 / 07-09-1943)

‘Opdat wij hen nooit zullen vergeten’

Sijtje Jeekel geboren op 3 maart 1913 te Tjepoe (Java, Indonesië), is de oudste zoon uit een gezin van drie kinderen. Zijn vader (Sijtje Jeekel) was veehouder en inspecteur boschwezen te Tjepoe en getrouwd met Helena Jacoba Barkmeijer geboren in 1882 te Tegal (Java). Sijtje bracht zijn jeugd door in de omgeving van Tjepoe en Semarang en hielp op de boerderij De Helena Hoeve, waar zij zwart bonte koeien hielden.

Op 6 juni 1933, hij is dan begin 20, wordt hij ingelijfd bij de landmacht stand militie soldaat. Op 17 augustus dat jaar is hij bij de zeemacht in de stand militie matroos. Sijtje treedt op 3 juli 1934 in werkelijke dienst voor een eerste oefening bij de zeemacht en op 2 september datzelfde jaar als militie stoker. Eind 1934 gaat hij met groot verlof. Vier jaar later treedt Sijt op 30 juni 1938 in dienst op vliegveld Andir te Bandoeng als monteur 3e klas en gaat hij op 27 augustus met groot verlof. Op 5 december 1938 verbindt hij zich voor zes jaar vrijwillig bij de Koninklijke troepen als fuselier bij het 1e Depot Bataljon compagnie gevechtswagens op vliegveld Singosarie te Semarang.

Sijtje ontmoet Catharina Alida ten Boom te Semarang. Zij vertrekken naar Buitenzorg, waar op 25 februari 1940 hun eerste kind Lieneke wordt geboren. Twee jaar later, zij wonen dan te Bandoeng, wordt Sijtje (jr) op 12 februari 1942 geboren.

Gedurende zijn KNIL-periode heeft Sijtje vermoedelijk dienst gedaan op de hoogvlakte van de Preanger boven Bandoeng. Na de inval van de Japanners op Java wordt hij op 8 maart 1942 zonder afscheid te kunnen nemen van zijn vrouw en kinderen, als 28-jarige krijgsgevangen genomen. Moeder, destijds 23 jaar, blijft achter met twee kinderen, Lieneke van twee jaar en Sijtje nog maar één maand oud.

Sijtje wordt op transport gezet en overgebracht naar het Cycle kamp te Batavia. Na een verblijf van 5 maanden wordt hij in oktober 1942 vanuit de haven van Tandjoeng Priok opnieuw op transport gezet en verscheept met de Moji-Maru naar het gevangenis-kamp van Changi te Singapore. Twee maanden later wordt hij op 10 januari 1943 verscheept vanuit Singapore met de Nichimei (nitimai) Maru. Dit is een klein vrachtschip van 4.700 ton en alle 1000 krijgsgevangenen, waaronder 350 Nederlanders, worden in recordtijd aan boord ‘geladen’. Rond vijf uur vertrekt de Nichimei Maru die middag naar Birma en begint de reis die voor een aantal tevens de laatste zou zijn.

Alle gevangenen zijn ondergebracht in één groot ruim, waar ze nauwer zitten opgepropt dan sardientjes in een blikje. De tropische temperatuur verzwakt de krijgsgevangenen en door vermoeidheid en slechte hygiëne lijden er velen aan dysenterie. Na vijf dagen varen wordt het schip in de Gulf of Martaban verrast door een Amerikaanse B-24 bommenwerper. Met een drietal treffers maakt het schip slagzij en zinkt. Voor diegenen die bij de luchtaanval gewond raakten, komt hulp te laat. Sijtje lukt het om met de overige krijgsgevangenen van boord te springen. Van de 1000 krijgsgevangen overleven 968 de aanval. Zij worden aan boord genomen van de Moji Maru. Twee dagen later komen zij aan in Moulmein en worden overgebracht naar de gevangenis aldaar.

Sijtje wordt op 25 januari 1943 vanuit de gevangenis tewerkgesteld aan de Birma-spoorlijn en overgebracht naar kamp 18, Hlapauk. Dit kamp ligt 18 km van het hospitaal en basiskamp kamp-0 Thanbyuzayat, het beginpunt van de Birma-Siam spoorlijn.

Door dwangarbeid en slechte leefomstandigheden verslechtert zijn gezondheid en verblijft hij een maand in het hospitaalkamp te Thanbyuzayat. Afgesloten van enig contact met zijn dierbaren moet het voor Sijtje een hel zijn geweest om niet te weten of zij nog in leven waren.

In juni 1943 wordt hij wederom tewerkgesteld, nu in kamp km-30, Retpu en later in Anganum kamp-km100. In dit kamp lagen in één barak 530 krijgsgevangenen en vielen er in één maand tijd door een groot tekort aan voeding, uitputting, dysenterie en tropische zweren, 103 doden. Ook Sijtje bleef dit lot niet bespaard en onder deze erbarmelijke omstandigheden is hij op 7 september 1943 overleden.

Gezin

Het gezin bestaande uit moeder Lieneke en Sijtje worden begin 1942 geïnterneerd in kamp Tjihapit op Java. Sijtje is dan drie maanden oud. In november 1944 worden moeder en kinderen overgebracht naar kamp Banjoebiroe, waar zij verblijven tot de capitulatie van Japan in augustus 1945. Eind november 1945 keert het gezin terug naar Bandoeng en ontvangt moeder van het Rode Kruis de trieste mededeling dat haar man op 7 september 1943 te Birma is overleden en op het ereveld te Thanbyuzayat,Birma aldaar begraven.

Voor moeder is na de capitulatie van Japan de oorlog echter nog niet voorbij. Zo moet ze met haar kinderen de Bersiap-tijd, de Politionele acties, de Westerling-periode en de Merdekka-tijd trotseren. Sijtje: “waakzaam zijn en overleven, dàt kregen wij van haar mee. In die periode wordt ons jongere zusje geboren. Ondanks de vreugde van een nieuw leven is het geen gemakkelijke tijd, maar door wilskracht en haar geloof heeft zij ons liefdevol groot kunnen brengen. Ook toen is het haar gelukt om met haar drie kinderen door deze periode heen te komen.”

In 1948 komt stiefvader ‘Pappie’ in het gezin en krijgt Sijt er nog twee zusjes bij. In december 1954 reist het gezin met de MS Oranje naar Nederland met als eindbestemming Zuid-Limburg, Voerendaal. Hier wordt het jongste zusje geboren en bestaat het gezin uit 6 kinderen.

In Voerendaal wordt een nieuw bestaan opgebouwd en gaan de kinderen veilig en ongestoord naar school. Met weinig moeite passen zij zich aan aan het leven in Nederland, doen veel nieuwe ervaringen op en genieten een fijne jeugd. Vanuit Voerendaal slaan de kinderen hun vleugels uit en komen allemaal goed terecht. ‘Pappie en Mammie’ hebben beiden hun laatste rustplaats in Voerendaal.

Emotioneel

Sijtje: “in februari 2007 zijn Lieneke en ik met een groepsreis van Oorlogsgravenstichting afgereisd voor een grafbezoek aan onze vader op het ereveld Thanbyuzayat te Birma. Helaas heeft onze moeder dit niet meer mogen meemaken. Het was zeer emotioneel en indrukwekkend om de sfeer en geuren te ervaren. Vooral met in gedachten dat hij na al deze ontberingen zijn vrouw niet meer heeft mogen zien en zijn kinderen niet heeft zien opgroeien.”