Gelijktijdig met de  tentoonstelling “Veteranen Ingezet in dienst van de vrede ” is op diverse plaatsen in het museum te Soest de tentoonstelling “Linggadjati, brug naar de toekomst” te zien. Deze tentoonstelling bestaat onder andere uit 23 panelen met foto’s en teksten en is eigendom van de stichting Indisch erfgoed uit Apeldoorn. De titel verwijst naar het Javaanse dorp waar Nederlandse bestuurders en onafhankelijkheidsstrijders uit de Gordel van Smaragd kort na de oorlog de basis legden voor de latere onafhankelijkheid van Indonesi. meer info hier. te zien van 7 augustus tot en met 31 oktober.

Lees de brief van Joty ter Kulve aan  de voorzitter stichting 4 en 5 mei Soest-Soesterberg en voorzitter Stichting Oud Soest

LINGGAJATI OP DE KAART

Linggajati een klein bergdorp aan de voet van de hoogste vulkaan van West-Java.  Een huis gebouwd door een Nederlander, ondernemer die in de jaren twintig migreerde naar het toenmalige Nederlands-Indi. Hij stierf jong, te jong op zijn 37^ste  jaar. Hij heeft nooit kunnen bevroeden, dat zijn huis wereldnieuws zou worden, de Verenigde Naties zou bereiken, als de plek waar n van de conferenties plaats vond in het kader van de dekolonisatie van Indonesi.

Het dekolonisatie proces, dat plaats vond na het uitroepen van de onafhankelijkheid door Sukarno en Hatta op 17 augustus 1945, kwam mede onder druk van Engeland, Amerika, Australi en de Verenigde Naties,in de hoogste versnelling. In het kader van de dekolonisatie werden er onderhandelingen gevoerd: Hoge Veluwe, Malino, Renville, Ronde Tafel conferentie.

Nederlands-Indi was door de Japanse bezetting ingrijpend veranderd. Voor de tienduizenden ex-genterneerde Nederlanders en Indische Nederlanders die na de Japanse capitulatie terugkeerden uit de Japanse kampen en in hun vroegere woonplaatsen het koloniale leven weer op wilden nemen was dit een bittere ervaring. De naar vrijheidsstrevende Indonesirs hadden zich definitief uitgesproken voor dekolonisatie. Voor de in Indi verblijvende Nederlanders en Indische Nederlanders brak een onzekere periode aan, zolang er in Nederland geen politiek besluit kwam over de dekolonisatie. Onderhandelingen in november 1946 te Linggajati moesten uitkomst bieden. Voor Nederland werden de onderhandelingen gevoerd door een commissie-generaal onder leiding van oud-premier Schermerhorn, waaraan voor Indi ook Lt. Gouverneur-Genraal Van Mook deelnam. De Indonesische delegatie stond onder leiding van premier Sjahrir en Soekarno en Hatta waren daar ook bij aanwezig. Het daar gesloten Linggajati-akkoord vormde de basis voor  de soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949.

Waarom was de Linggajati-conferentie bijzonder? In Linggajati werd diplomatie op het hoogste niveau bedreven, wat toen al tot verzoening en nieuwe relaties had kunnen leiden. Om deze reden heeft de Indonesische regering in de zeventiger jaren, bij wet, van dit huis een museum gemaakt. Het Linggajati-museum is voor de Indonesirs een symbool van hun vrijheidstrijd en van een diplomatieke  stap na het uitroepen van de onafhankelijkheid door Soekarno in 1945. De Indonesirs eren er de diplomatie van hun founding fathers, Soekarno, Hatta en Sjahrir, en de diplomatie van de Nederlandse diplomaten. Aan Nederlandse zijde is de waardering voor de Nederlandse en Indonesische delegaties pas veel later uitgesproken. Burgemeester Van Aartsen noemde de onderhandelingen van Linggajati een keerpunt in de relatie tussen Nederland en Indonesi: voor het eerst in de geschiedenis vond er diplomatiek overleg plaats op basis van gelijkwaardigheid. Dit was tijdens zijn openingsspeech van de tentoonstelling in het gemeentehuis te Den Haag op 15 februari 2010.

De dekolonisatie van Indonesi heeft het karakter van beide landen blijvend veranderd. Heeft het karakter van de mensen ,die betrokken waren bij deze ontwikkeling veranderd.

Nederland hecht aan haar geschiedenis. Enkele jaren geleden heeft de regering overheidsgelden beschikbaar gesteld om de verhalen over de Tweede Wereldoorlog vast te leggen. Ook voor alles wat is gebeurd in het voormalige Nederlands-Indi .  Een organisatie die hier speciaal voor is opgericht Het Gebaar kreeg de opdracht de gelden toe te kennen aan personen en organisaties, die hun geschiedenis in een verhaal of project wilden vastleggen.

Zo kwam het dat ook de Stichting Vrienden van Linggajati een aanzienlijk bedrag E 100.000 kreeg toegewezen  om het verhaal van Linggajati vast te leggen. Gekozen is toen voor een reizende  tentoonstelling.  De Stichting Vrienden van Linggajati heeft toen het Indisch Erfgoed Apeldoorn gevraagd, om dit ten uitvoer te brengen. Wat deze stichting met de hulp van zeer toegewijde vrijwilligers heeft gedaan.

De reizende tentoonstelling,die al te bezoeken was in Apeldoorn, Eindhoven,op uitnodiging van Burgemeester van Aartsen in den Haag  en vervolgens  op uitnodiging van het Ministerie van  Buitenlandse Zaken ook in den Haag zal vanaf 6 augustus 2010 op uitnodiging van de stichting comit 4 en 5 mei Soest-Soesterberg, in nauwe samenwerking mt de stichting Oud Soest te zien zijn in het museum Oud Soest, adres: Steenhoffstraat 46, 3764 BM Soest.  

De tentoonstelling werpt een blik op een gezamenlijk verleden van Indi/Indonesi van de eerste generatie, maar indirect  ook  de tweede en derde generatie  Indische-Nederlanders en Nederlanders die daar kort of lang gewoond hebben en op de historische ontwikkelingen van de Indonesirs en het bestuur uit die periode.

Voor de jongeren in Nederland ligt dit koloniale verleden, het gedwongen vertrek uit dat  geliefde land in een grijs verleden. Dit geldt wellicht ook voor de tweede en derde generatie Indonesirs. Van hen heeft een aanzienlijk aantal  gestudeerd in Japan, Amerika, Australi en andere landen . Wat zij weten over Nederland hebben zij misschien gehoord van hun opas en omas. Belangrijk is dat de Indonesische historici de Indonesische geschiedenis onafhankelijk gaan bestuderen, en niet louter als reactie op het geschiedbeeld dat de Nederlanders hebben gegeven.

Het is bemoedigend, dat veel Indonesische  studenten en jongeren hun weg vinden naar het kleine museum te Linggajati. Zoals een Indonesische leraar  het uitdrukte : We want to feel and know the spirit of Linggajati.

Tot slot, sinds de periode waarmee u kennis kunt maken op de tentoonstelling, heeft  Indonesi een enorme ontwikkeling doorgemaakt. De Indonesirs hebben het toch maar voor elkaar gekregen: een stabiel democratisch land, het grootste moslimland ter wereld (280 miljoen mensen) met  overwegend  gematigde moslims, daarnaast nog veel andere wereldgodsdiensten, in een onrustige wereld.

Economisch wordt Indonesi genoemd in het rijtje Brazili, China, India en is Indonesi lid van de G20. Dit mag ook worden toegeschreven aan de geweldige inspanning van hun Founding Fathers, die hun mensen hebben weten te inspireren om n volk, n taal, n land tot stand te brengen. Zij waren al bezig met een United Indonesi lang voordat wij aan een verenigd Europa dachten.

En dat was en is geen kleine opdracht voor een land met 17.000 eilanden , 300 culturen en talen.

Als bestuur van Stichtig Vrienden van Linggajati zijn wij dan ook van mening dat wij anno 2010 onze grote waardering en bewondering zouden moeten uitspreken voor de enorme ontwikkeling, die in Indonesi heeft plaats gevonden en nog plaats vindt. Indonesi, Gordel van Smaragd, waarmee Nederland vele eeuwen economisch en cultureel verbonden is geweest en waarmee duizenden Nederlandse gezinnen via hun familielijn nog altijd verbonden zijn.

Dan zouden  wij met ons allen kunnen  zeggen: Well done Indonesia, you can be proud of  what your nation has achieved . You are a baken of hope in a troubled world.

Stichting Vrienden van Linggajati

Monica Bouman

Joty ter Kulve

Juli 2010