mail: Huib van Mook was econoom en de laatste gouveneur in Nederlands-Indië. Zijn Secretaris binnen de Ned. Indische regering was later onze burgemeester Bogaardt. Hij heeft er ook voor gezorgd dat Van Mook op 9 oktober 1965 in Rijswijk begraven werd.
...................
Thomson
Nassauschool Soerabaja
Depok
Wie is deze familie
Wolff
Tankbataljon Bandoeng 1939
Is de bruid Günther?
Wilde en Waldeck
Brouwer en Hagen
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXX
Kerst 1930 a/b Baloeroan naar Indië
Bertha Lammerts van Bueren-de Wit
XXXXXXXXXX zwieten 214
Bisch
Detachement Verbruiksmagazijn,
Hollandia
Indisch4ever 
Iets meer dan 4 jaar geleden bezocht ik het graf van Van Mook in Rijswjk en nam van zijn graf bovenstaande foto.
Aanleiding voor een bezoek aan zijn graf was het boek “H.J. van Mook 1894-1965 – een vrij en gelukkig Indonesie”.
De vraag is hoe Van Mook vanuit een Indo-Europees perspectief wordt gezien, Indo-Europeanen , althans erkend en Staatblad Nederlanders behoorden tot de meerderheid van de Europese bevolkingsgroep. Hoe vertegenwoordigde hij hun belangen als ltnt-Gouverneur-generaal?
Dat zou toch wel een interessant scriptie-onderwerp kunnen zijn voor een derde generatie Indo of houden die zich alleen maar bezig met Jan Pieterszoon Coen en de VOC, een lekker-ver-van -mijn-bed-show.
Een vermaard historicus vertelde mij dat Van Mook eigenlijk de eerste president van Indonesie wilde worden! Van welk vrij en gelukkig Indonesie?
Ik heb zo mijn gedachten over Van Mook maar mijn prioriteiten liggen ergens anders.
@PierredelaCroix; ‘hormat etc.’- Van Mook had voorheen/voor de oorlog sympathiek voor de verlangens van de Inlander. Er kwam zelfs toen een spotprent in de media, hoe hij ‘Nederlands Indië als een bouwvakker afbrak’. Echter na de oorlog als gg vasthield aan het ‘verdeel en heers’ systeem en een Indonesische federatie optuigde: de Malino conferenties! Tegen de eenheidsstaat gedachtegoed van de Republiek. Onder druk van VS stemde Soekarno in. Toen echter in 1948 de federalen, zonder Nederland(!) met de Republiek een conferentie hielden, werd het Beel/gen.Spoor vooral duidelijk dat Nederland buitenspel lag. Vandaar de 2e politionele actie!
Meneer Mertens, daar scoort u een punt.”
De Luitenant-Gouverneur-Generaal (Ltnt-G) Van Mook, als voormalig lid van de progressieve Stuwgroep, had toch moeten en kunnen weten dat de Indonesische nationalisten al sinds het Pemoeda-congres in 1928 (de ‘Eed van de Jongeren’ of Sumpah Pemuda) de voorkeur gaven aan een eenheidsstaat.
Het is dan ook onbegrijpelijk dat ltnt-GG Van Mook, tegen de wensen van de nationalisten in, tijdens de Malino-conferentie in juli 1946 de oprichting van een federatie van Indonesische deelstaten forceerde. Dit was na de oorlog één van zijn vele politieke inschattingsfouten.
Was hij eigenlijk een politicus? nee toch. Hij was een ambtenaar die door te licht gewicht als ltnt-GG werd benoemd en puin kon ruimen. ?
Vervolgens sloot hij een akkoord met Soetan Sjahrir, wat resulteerde in de Overeenkomst van Linggadjati. Van Mook verbond zich echter met een figuur – Sjahrir – die korte tijd later politiek op een zijspoor werd gezet en uiteindelijk een roemloze dood stierf in een ziekenhuis in Zwitserland.
Van Mook wilde uiteraard niet samenwerken met Mohammad Hatta en al helemaal niet met de ‘collaborateur’ Soekarno. Dit was weer een keer dat Van Mook de “binnenlandse” politieke ontwikkelingen volledig verkeerd inschatte.
Maar al tijdens de oorlog had Van Mook blijk gegeven dat hij de internationale en vooral geallieerde militaire verhoudingen niet begreep. Want wat stelde Van Mook eigenlijk voor?
Voor de geallieerden, vertegenwoordigd door de Combined Chiefs of Staff (CCS) in Washington, bestond Nederlands-Indië als onafhankelijke staat juridisch niet. De geallieerde strategie zag de regio als ondergeschikt onderdeel van de militaire theaters, Pacific area onder admiral Nimitz , South West Pacifica SWPA area onder gen MacArthur en South East Asia Command SEAC onder bevel van Lord Mountbatten; Van Mook’s politieke ambities hadden in dat internationale machtsspel geen noemenswaardige betekenis.
Dit fundamentele gebrek aan inzicht in de militaire prioriteiten van de Geallieerden maakte zijn terugkeer en latere beleid in de archipel van meet af aan precair.
Duit-in-het-zakje – van den Broek schreef 12 oktober 2025 om 22:39: “Meneer Mertens, daar scoort u een punt.”
Misschien moeten de heren die biografie over Van Mook, geschreven door Tom van den Berge, nog maar eens goed begrijpend en zonder vooringenomenheid lezen.
Op vele plaatsen in dat boek zal hun dan blijken dat Van Mook geen koloniale die hard was en in ieder geval realist, die als geen ander door had, dat er geen houden meer aan was.
Aan dat inzicht zal die Indologenscholing ook hebben bijgedragen.
Neem in de biografie van Van Mook Hoofdstuk 6: Luitenant-Gouverneur-Generaal 1944–1948.
Bladzijde na bladzijde lees ik door tot ik aan het eind van dit hoofdstuk op pagina 261 kom. Er wordt geen woord gerept over de bloedige gebeurtenissen aan het begin van de Indonesische Revolutie, in Nederland ook wel bekend als de Bersiap. De biograaf, Tom van den Berge, of H.J. van Mook zelf hebben het ‘B-woord’ uit hun vocabulaire geschrapt. Onbegrijpelijk lees ik verder.
Belemmert mijn vooringenomenheid over de Bersiap het begrijpend lezen van dit hoofdstuk?
Waarom wordt in de biografie niets over de Bersiap gezegd. Een gebeurtenis waarbij naar schatting veertigduizend Europeanen, Indisch-Europeanen en hun sympathisanten werden vermoord. Dit waren toch burgers van Nederlands-Indië waarvoor Van Mook verantwoordelijk was? Dat had een man zoals H.J. van Mook toch moeten beroeren?
Tot slot mag de heer de la Croix op mijn argumneten ingaan en eindelijk eens concreet aangeven waneer Van Mook een realist was, zeker niet in het laatste gedeelte van zijn ambtsperiode 1944–1948.
Van Mook de Indoloog, maar klaarblijkelijk niks begrepen van of willen weten over Indo’s.
Indologisch – van den Broek schreef 15 oktober 2025 om 20:00: 1) ” Waarom wordt in de biografie niets over de Bersiap gezegd. Een gebeurtenis waarbij naar schatting veertigduizend Europeanen, Indisch-Europeanen en hun sympathisanten werden vermoord”.
2) Tot slot mag de heer de la Croix op mijn argumneten ingaan en eindelijk eens concreet aangeven waneer Van Mook een realist was, zeker niet in het laatste gedeelte van zijn ambtsperiode 1944–1948″.
Ad 1: Lees aandachtig en begrijpend o.m. laatste alinea pag. 205 en vervolg op pag. 206
Ad 2: Dank voor uw aanbod, maar u als groot wetenschappelijk onderzoeker zal zeker in staat zijn tot objectieve zelfreflectie, zonder mijn hulp. Lees aandachtig en begrijpend het boek, dat veel openbaart over de persoon Van Mook in het krachtenveld, waarin hij moest opereren. Hem werd een herculische taak opgelegd die hij niet mocht volbrengen.
graf in Rijswijk -van den Broek schreef 11 oktober 2025 om 18:40: “Aanleiding voor een bezoek aan zijn graf was het boek “H.J. van Mook 1894-1965 – een vrij en gelukkig Indonesie”.
Tja …. het lijkt mij dat in die titel de instelling van Van Mook m.b.t. het onafhankelijkheidsstreven van de volkeren van Indonesië besloten ligt. Maar goed, wie nog twijfelt, die leze het boek en vorme zijn eigen oordeel. In ieder geval het hoofdstuk “Luitenant-Gouverneur-Generaal – 1944 – 1948”.
Overigens spijtig dat de heer Van den Broek, een geleerde met grote zelf geëtaleerde kennis van en oordeel over wat er in Nederlands Indië direct na 15 augustus 1945 gebeurde, zijn gedachten over Van Mook niet wil delen met het gemene volk, omdat hij “andere prioriteiten” heeft. Welke dan?
Waren Van Mook en de grote wereld waarin hij in geo-politieke zin een belangrijke rol speelde van minder belang dan bersiap en het vlagincident in Soerabaja waaraan de geleerde historicus wél zoveel aandacht besteedt?
Met de openbaring van zijn gedachten over Van Mook, zijn instelling en inspanningen in het geo-politieke speelveld, zou hij als wetenschapper die eenvoudige 3de en 4de generatie Indo’s toch een handje kunnen helpen, voordat die zich met hun scriptie gaan bezighouden met historische flauwekul als Jan Pieterszoon Coen en de VOC.
@PierredelaCroix: ‘een belangrijke rol etc.’- Indertijd op een laatdunkend manier opzij gezet. Vervangen door Beel met de(zelf verzonnen?) functie titel Hoogste Vertegenwoordiger van de Kroon. Hij waande zich een Onderkoning te zijn! – En dan te weten dat nb. koningin Juliana pro de Republiek was. Zij ruziede met Drees; in beeld gebracht in de tv.doc. Juliana en opgetekend in J.Withuis: Vorstin in een mannenwereld. – Gold ook voor gen. Spoor, die daar voor koningin en vaderland streed!- Over ‘verstand gesproken!’
Mag ik wat vragen over een ander aspect.
Tijdens de Malino-conferentie heeft Van Mook studiebeuren aangekondigd. Die zijn er ook snel gekomen. Uiteindelijk zijn er 381 Malinostudenten naar NL gekomen. Daar doe ik onderzoek naar. Zie mijn website malinobeurzen.nl.
Mijn vraag,
Ik probeer in te kleuren waarom Van Mook die studiebeurzen heeft aangekondigd en waarom die ook zo snel zijn toegewezen. Het lijkt meer dan ‘opportunisme’, anders waren die beurzen niet zo snel georganiseerd. Was Van Mook echt bevlogen (Bossenbroek heeft het over : “De dromer van Mook”).
Onze Manchurian Candidates. Mislukt natuurlijk, ze gingen gewoon niet terug.
@ Hin Oey
Heeft U al gekeken in het Nationaal Archief naar Nummer Toegang: 2.04.127: Inventaris van het archief van de Centrale Veiligheidsdienst (1946-1949)en de Binnenlandse Veiligheidsdienst (1949-1952) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken:onderwerpsdossiers:
archiefnummer 1667: Lijsten van Indonesische “Malino” studenten in Nederland. 1948 – 1950 omslag Bevat passagierslijst van ms Willem Ruijs
Maakt U bij uw verslaggeving gebruik van nieuwe technieken, zoals AI? (Bob Woodward).
In onderhavig geval is het zaak de procedure van aanvraag en toekenning van de Malino-beurzen voor Indonesische studenten te kennen.
Aan de hand daarvan wordt bekend welke Ministeries betrokken waren bij deze procedures.
Dan is het zaak in het Nationaal Archief m.b.v van digitale tools (AI) in de deelarchieven van desbetreffende ministeries naar de Malino-studenten te zoeken, zoals bij het Ministerie van OK & W in documentatiejaar 1948.
De puzzelstukjes worden ingevoerd in een database en dan is de puzzel snel gelegd.
Peter van den Broek
Volgende maand ( November ) ga ik weer naar Den Haag / Delft een bloemetje neerleggen bij Hans Boers ( Delft ) maar ook bij Van Mook , inderdaad een groot Nederlander , Pak Pierre had helemaal gelijk zie reactie 10/10 om 16:58 uur .
Breng namens mij hormat aan beiden.
Apakah bunga – bunga itu diletakkan di sana oleh Prabowo ? Zijn die bloemetjes er door Prabowo neergelegd ?
Pan Mook.
Tijd voor mij om zijn biografie van de plank te halen. Effe doorbladeren. Een groot Nederlander. Verguisd door zijn regering. In vergetelheid gestorven. Geen mausoleum, geen standbeeld. Een eenzaam graf op een achterafje in Rijswijk (ZH).
In Semarang geboren uit Totok ouders. Papa schoolmeester die zich met echtgenote naar Indië had laten uitzenden. Zijn jeugd in Indië zal van invloed zijn geweest op zijn studiekeuze Indologie (geen economie) en zijn denken over het Indonesische onafhankelijkheidsstreven. Hij stond er sympathiek tegenover. Wellicht wist Prabowo dat en, zo hij inderdaad bloemen bracht op het graf van Van Mook, dan om die reden.
Volgens mij ( wie ben ik eigenlijk ? ) maar o.k . volgens mij was die Pan Mook de enige Nederlandse staatsman met iets van verstand in zijn bovenkamer .De rest van die Nederlandse politici was verblind door : wraakgevoelens , zogenaamd superioriteitsgevoel ,racisme en dubieuze politieke inzichten .Neemt niet weg dat ook Pan Mook zich heeft laten belazeren door die Javanen , die instemden met dat Indonesia Serikat .Die Javanen dachten natuurlijk “” Laten we maar tekenen en daarna smijten we die overeenkomst in de kalie “”
In oktober 1940 kreeg hij een eredoctoraat in de economische wetenschappen van de Rechtshogeschool van Batavia
bungtolol schreef 10 oktober 2025 om 17:27 “Volgens mij …”.
Je zit er niet naast Boeng. Pan Mook was een visionair, zijn bazen in Den Haag kortzichtig, weltfremd, geen notie van wat er zich daar ginds in Indië werkelijk afspeelde.
Ook zijn oordeel over de vastgeroeste “mindsets” van zijn “vooroorlogse” ambtenarenkorps met betrekking tot de Indonesiërs was niet mals. Hij wilde het liefst “jonge bestuursambtenaren uit Nederland, die geen traditie achter zich aan sleepten, die niet wisten hoe Indië was geweest ….”.
Ik mag eigenlijk niets uit de biografie citeren. Maar lezing van het hoofdstuk “Luitenant-Gouverneur-Generaal – 1944 – 1948” uit de biografie beveel ik zeer aan. Dat mag wel.
Gerard schreef 10 oktober 2025 om 17:56: “In oktober 1940 kreeg hij een eredoctoraat in de economische wetenschappen”.
Tja …. honoris causa. Voor zijn rol als Luitenant Gouverneur Generaal in een turbulente tijd was die Indologenstudie en latere bestemming als bestuursambtenaar natuurlijk veel belangrijker.
De voorzitter van zijn examencommissie was niemand minder dan de legendarische Snouck Hurgronje, de vakken waarin hij werd geëxamineerd: Maleisch, Javaansch, Geschiedenis van Nederlandsch-Indië, Volkenkunde van den Indische Archipel, Islam in zijn betekenis voor Nederlandsch-Indië, Nederlandsch-Indisch Strafrecht, Nederlands Indische Strafvordering.
Toch weer iets anders dan de Wet op het Afnemend Economisch Grensnut.
@PierreHdelaCroix; ‘een visionair etc.’- Oh ja? Hij liet een ‘tijdbom’ achter: door zijn ‘federale visie’: de RMS en Irian!
Semprot nomor sebelas.