De tempel met de chrysanten
Krijgsgevangene in Tokio. Er zijn veel verhalen over mannen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Azië voor de Japanse bezetter dwangarbeid moesten verrichten. Dat er ook hele gezinnen — mannen, vrouwen en kinderen — naar Japan zijn vervoerd is vrijwel onbekend. De tempel met de chrysanten beschrijft de ervaringen van vijf Nederlandse gezinnen die gevangen werden gehouden in Tokio en later op het boerenland buiten Nagoya. Tweeëntwintig personen onder huisarrest, afgesloten van de buitenwereld. Walburg Pers
.
De voormoeders
*verschijnt later dit jaar *
In de geschiedschrijving van de VOC staan vaak de Europese mannen centraal die bij de VOC in dienst waren, terwijl de (veelal slaafgemaakte) Aziatische vrouwen, die een cruciale rol speelden, nauwelijks ter sprake komen. Om deze vrouwen en hun Europees-Aziatische nakomelingen draait het in De voormoeders van Suze Zijlstra.
Voor haar boek onderzocht Zijlstra het leven van de (Europees-)Aziatische vrouwen in haar eigen familie: van de bewoners van de achttiende-eeuwse VOC-vestiging Makassar op het eiland Sulawesi, via de suikerplantages van Oost-Java tot en met haar oma, die naar Nederland emigreerde. (zie tweet van Suze Zijlstra).
Roman: de Vluchthaven
Wanneer de Indonesische echtgenoot van haar grootmoeder overlijdt, reist Hannah af naar zijn geboorteland. Niet alleen om zijn as uit te strooien, maar ook om beter te begrijpen wie deze getraumatiseerde man was. Was hij echt liever daar dan hier, liever dood dan in leven? Zo onderneemt Hannah een eenzame zoektocht naar geluk, die vele vormen aanneemt
(Lees een recensie)
.
Alfred Birney bespreekt een klassiek boek:
Lang heeft Orpheus in de dessa de boekenlijsten aangevoerd als indrukwekkende weergave van Nederlands-Indië. In Augusta de Wits novelle over Oost versus West is een dubieuze rol weggelegd voor een naamloze Indo. Alfred Birney 10 maart 2021 De Groene Amsterdammer
...................
Indisch4ever 
De speurtochten van Suze Zijlstra leidde haar naar namen als Hess, Martin, Smith, Elants, Kroese Beijer, Tan, Rosenquist, van der Worm, Betjie, Klommo
“de (veelal slaafgemaakte) Aziatische vrouwen” Daar (veelal) zet ik zo mijn vraagtekens bij. Zou het merendeel niet gewoon de baboe zijn geweest? Zelf heb ik nog een leuk geval: Van Heemskerck kreeg van de Balinese vorst een vrouw cadeau omdat hij niet getrouwd was, hetgeen waarschijnlijk niet passend werd gevonden voor een man in zijn positie. En: Er waren ook deserteurs geweest zoals vaandrig Roodenburch, die op Bali was ondergedoken omdat hij het leven er zo goed vond. Hij had een vrouw ten geschenke gekregen, “een maecht van grooter afcomste, die van haer vier jaren in zijn hof opgevoedt geweest was ende niet uitgegaen” Von Saher 1986, 82, 87-88. Zie ook Corpus Diplomaticum, VII, Bali, 7 juli 1601.
Zo hoort het! Vier jaar min of meer opsluiten, streng opvoeden en niet uit laten gaan.
Hartstikke leuk hoor die oude VOC- verhalen. Liggen voor het oprapen, Kost u wel veel tijd bij de KB, voor het grijpen. Op de computer lezen is niet zo leuk.