Op 18 september 1945 worden boven Soerabaja zeven geallieerde inlichtingen-militairen uit een Liberator bommenwerper afgeworpen. Eén van hen is de Nederlandse sergeant Lou Bals (foto rechts).
Lou Bals bevrijdt later 84 politiek gevangenen uit de Lowokwaroe-gevangenis van Malang. Een week daarna wordt hij door aanhangers van Soekarno gearresteerd en opgesloten in dezelfde Lowokwaroe-gevangenis in Malang. Daar zit hij acht maanden in een isoleercel en is verstoken van elk contact met de buitenwereld
Lees het verhaal, zie de film bij Stichting Oorlogsverhalen
Sergeant Bals is wel ooggetuige in het Oranje Hotel, een primaire bron, maar hij beantwoordt niet de vraag welke personen de Nederlandse vlag in top hesen. Dat waren wel de vaandrig Lansdorp van hetzelfde RAWPI -team waarvan sergeant Bals deel uitmaakte en Jack Boer (U weet wel die van de reddingsactie in de Werfstraatgevangenis), althans Jack Boer geeft dat zelf in zijn boek aan (primaire bron) . Eén en ander bevestigt ook captain Prentice (primaire bron) de hoogste in rang en Engelse commandant van het RAPWI-team, die tijdens het vlagincident in gezelschap van de jonge luitenant Antonissen met Japanse hoge militairen besprekingen voerde op de eerste verdieping van het Oranje Hotel.
Opmerkelijk is dat Nederlandse bronnen (secundaire bronen) zijn ooggetuigenverslag nooit vermelden alhoewel dit verslag na enige moeite toch wel on-line te raadplegen is in het Nationaal Archief.
Raar is dat ik het verslag van luitenant Antonissen, de hoogste Nederlandse officier bij het vlagincident nergens kan vinden in het Nationaal Archief, alhoewel ik toch enig handigheid heb gekregen bij het opsporen van archiefstukken. Ik weet wel in welk dossier ik dien zoeken, wellicht geeft een persoonlijk bezoek aan het Nationaal Archief een ander resultaat. Wellicht schrijf ik, als ik echt gepensioneerd ben en tiojd overheb mijn reconstructie van het vlagincident. Eigenlijk doe ik dat al.
De Indonesische nationalisten hadden de hoteltelefoonlijnen van de Nederlandse militairen afgeluisterd en ontdekten dat de militairen op bevel van Batavia het incident uitlokten. Na het vlagincident waarschuwden zij dat bij herhaling de Indonesiche autoriteiten in de stad hun legitieme gezag zouden laten gelden.
Ach ja, we weten toch genoeg over dat vlagincident. Dat hijsen van de vlag was rechtmatig, maar verstandig was anders. Ik weet ook niet of die Nederlandse militairen goed wisten dat ze niet in een Nederlandse situatie verkeerden, maar als onderdeel van RAPWI. Er was ook nog een hoge Nederlandse marineofficier die de zaak niet snapte. Of door zijn hoogste baas bevolen?
” (primaire bron)” Net een zekere Jan A. Somers.
@PetervandenBroek; ‘op bevel van Batavia etc.’- Zie ook de film van Archief van Tranen; over Jack de Boer. Volgens; ing A.C.Broeshart; Dagboek over de bersiaptijd, Soerabaja; was het vdrig.Joost Lansdorp, die de vlag hees. En dan nb. op de toren van het vm.Oranje hotel; verboden voor honden en inlanders!
Heer Mertens, op 11 maart 14:15, die te pas en te onpas elke keer weer herhaalt: ….verboden voor honden en inlanders!…
Als u deze kreet in verband brengt met uw zinsnede: En dan nb. op de toren van het vm.Oranjehotel; … dan bent u weer helemaal tot in den treure verkeerd bezig.
Deze door u zo geliefde kreet “verboden voor honden en inlanders” stond PERTINENT niet in het Oranjehotel op welke plek dan ook…..U bezoedelt de goede naam van mijn familie (oudoom Lucas Martin Sarkies en zijn echtgenote ouddtante Charlotte Heijligers ) telkenmale door te suggereren/lasteren dat deze kreet in het Oranjehotel te zien en te lezen was. U gelieve daar rekening mee te houden
Het schijnt dat die zin “” Verboden voor honden en Inlanders “” een grote toeristische kraker is ,het staat gedrukt op alles en nog wat ,borden ,bekers ,vlaggetjes etc ect .Het waarheidsgehalte doet er helemaal niet toe ! Als je die onzin dus gelooft ,ben je gewoon een domme toerist ! Toeristen ? die staan er toch om bekend ,dat je ze alles kan wijsmaken ! Hoeveel toeristen hebben er niet op de Zeedijk 50 euro betaald voor een grammetje VIM / Meel etc .😂😂😂
Jammer dat sergeant Bals niet alles vertelt over wat hij heeft meegemaakt in Soerabaja en later in Malang.
Op 1 oktober gaat hij in gezelschap van LTZ Saltikof en KNILu-kpt Gosma (met vrouw?) en olv Ltnt-kol Asjes naar Malang om daar een RAPWI-comite te installeren (sic) . Zijn baas ltntn Antonissen bleef in Soerabaja achter. Dus er waren meer Nederlandse militairen in Soerabaja, wat was er daar eigenlijk aan de hand!!!!!!!
Toch wel een beetje vreemd want RAPWI stond onder bevel van de Engelsen en nu gingen plots een paar Nederlandse militairen, zonder Engelsen op pad en waarom naar Malang?
Bals keert weer terug naar Soerabaja en heeft kontakt met KTZ Huijer, U weet wel die van een ander incident in Soerabaja. Hij krijgt bevel om terug te keren naar Malang. Later vernam hij dat zijn baas Antonissen tijdens de gewelddadigheden in Soerabaja zich in een kast (in Oranje Hotel?) had weten te verbergen en daarna een auto wist te charteren (met ere-escorte?) die hem naar een vliegveld in Rembang kon brengen, van daaruit bereikte Antonissen “Nederlands” grondgebied.
Lou Bals bevrijdt later 84 politiek gevangenen uit de Lowokwaroe-gevangenis van Malang. Een week daarna wordt hij door aanhangers van Soekarno gearresteerd en opgesloten in dezelfde Lowokwaroe-gevangenis in Malang. Daar zit hij acht maanden in een isoleercel en is verstoken van elk contact met de buitenwereld.
Opmerkelijk is dat hij dat niet verteld. Raar is is dat hij niet door de Engelsen is bevrijd. De Engelsen bevrijdden eind Oktober wel personeel van de RAPWI (w.o. KTZ Huijer) die in de Werfstraatgevangenis door de Indoensische Nationalisten geinterneerd waren..
Kennelijk was Bals niet belangrijk genoeg (onderofficier) of werkte op eigen houtje (onder nederlands gezag). Of de Engelsen wisten gewoon niet wat al die Nederlanders op eigen houtje uitspookten!!!
Kennelijk is dit verhaal onbekend in Soerabaja, behalve bij R.L. Klaessen
bron. R.L. Klaessen “Macaber Soierabaja 1945”.
” RAPWI stond onder bevel van de Engelsen” Alleen al op Java waren bij de RAPWI op haar hoogtepunt zo’n 10.000 mensen in dienst.
Toch kon ik me wel een andere versie voor de geest halen, ik had jaren geleden iets over hem gelezen. En inderdaad:
“In mei 1945 komt Lou met zijn groep in Ceylon aan. Door de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 worden de opdrachten voor de groep van Lou Bals aangepast. Daardoor komt Lou terecht bij de hulporganisatie RAPWI. Op 18 september wordt hij met een groep van vier Nederlanders en drie Engelse militairen met parachute gedropt boven Surabaya. Daar worden zij in hun hotel in het nauw gebracht door rellende Indonesiërs. De Japanners moeten er aan te pas komen om hen te ontzetten.
Als Lou in Malang terecht komt komen er op zijn voorspraak 85 politieke gevangenen vrij. Maar als de Japanners de wapens op 7 oktober neerleggen, is het gezag waarop de Nederlanders steunen, daarmee ook weg. De Nederlanders worden, nadat Soekarno daartoe opdracht heeft gegeven, gearresteerd en opgesloten. Pas in juni 1946 komt Lou, na onderhandelingen, vrij.”
Zie https://www.korpscommandotroepen.nl/stichting-nieuws/memoires-van-een-veteraan/