Lees het artikel met uitleg van cijfers en nummers op de kaart
indearchipel: De stichting van Batavia en de Groote Rivier
De stichting van Batavia hangt nauw samen met de ‘Groote Rivier’, duidend op de rivier Ciliwung. Bij de monding van de Ciliwung was tussen de 13e en 16e eeuw de belangrijke handelshaven Sunda Kelapa (A) van het koninkrijk Soenda. Rond 1515 al schreef een Portugese ontdekkingsreiziger: “De haven van Calapa is een prachtige haven. Het is de belangrijkste en beste van alle.” In de 16e eeuw, onder de sultanaten van Demak en Banten, werden de haven en omliggende ‘stad’ hernoemd tot Jayakarta of Jacatra, wat ‘glorieuze overwinning’ betekent.
Groote Rivier Batavia 1656
Zicht op de Groote Rivier richting noordoosten, met op de achtergrond het kasteel en op de voorgrond een drukke markt. Schilderij door Andries Beeckman rond 1656, bron: Tropenmuseum).
In 1611 bouwde de VOC een eerste handelspost aan de oostelijke oever van de Ciliwung, genaamd Batavia. Onder gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen werd de handelspost vanaf 1619 versterkt en werd het kasteel van Batavia (1) gebouwd.
MALARIA EN OUD BATAVIA.
Malaria was een schrik voor de bevolking van Batavia in d 18de eeuw en vooral voor de Europananen.De “Koningen van het Oosten” begon door malaria ketijsters te worden bij het begin van de 18 eeuw.
Ondanks dat de VOC honderden MODDER JAVANEN had gebruikt had om het kanaal schoon te maken .Had niet veel geholpen dat vele mensen van de bevolking ziek waren geworden van koorts en rillingen dat men eerst niet weet wat voor een ziekte het is en waardoor.Eerst was het gedacht dat de oorzaak de tropische klimaat en door de vervuiling van het kanaal.Maar de inlandse bevolking heeft er ook last van en ook na het reinigen van het kanaal.
Vlug verdween de naam mooi Batavia als een transit stad voor Europeanan naar de ander eilanden en naar Japan en China door deze ongezonde en gevaarlijken ziekte .
Zelf de Europese bevolking begint teverhuizen naar het Zuiden van de stad dat bschouwd wordt gezonder en wegens een betere klimaat.
De boten uit Europa begonnen Batavia tevermijden en Susan Backburn in haar boek HISTORY OF JACTATRA( 1911)schreef dat Capt. James Cook di gedwongen was om in Batavia telanden omdat zijn schip gereppareerd moest worden .Kwam met een gezonde bemanning maar 2 maanden waren gedeeteijk van de mannen ziek en zeven vonden zelf de dood( blz 58)..
“ Er zijn meer Europeanan die dood zijn gegaan door de ongezonde situatie dan in andere paatsten in de wereld” zeide Capt Cook volgens Blackburn.
Hoewel de redenen van de ziekte nog niet bekend was, wisten de Europeanen al van de kina boom waar van de bast tot KININE geekstrakteerd moet worden .Maar deze plant is alleen maar tevinden in de Andes gebergte in Zuid Amerika.
In het begin van de 19 eeuw is de productie van kinine alleen maar in handen van Peru en Bolivia.De aanbod is weinig en de vraag is veel want in 1840 is het een standaard medicijn in de Engelse kolonien.Dat gevolgd is door de Nederlands Indie regeering.
Andrew Gross( 2014) in zijn boek vermelde dat de botanikus J.S Hassekarl die geslaagt is om de kina boom van Peru naar West Java met veel moeite te brengen in 1854.En door gezet door Franz Wilhelm Junghuhn die de 8 volgende jaren de plant gelukt is te laten aklamatiseren voor de voortplanting in de Malabar hooglanden, door te stekken ,de bast van de boom te selecteren, en een boek hier over teschrijven aldus Goss.(blz 61).
Kinine tegen malaria was toen de EENIGSTE MEDICIJN in de wereld en de vraag was heel groot. En benut door de Ondernemingen in Nederlands Indie tot het bekend is geworden als DE GROOTSE KININE exporteur in de wereld.
BOSHA is der rijk van geworden en die de bekende BOSHA stere wacht kon bouwen.
Maar na 200 jaar is alles het toch verdwenen want nu blijkt een andere meer effectieve medicijn te zijn uitgevonden
Wil je pinisi zien, die prachtige zeilende koopvaardijschepen, kun je nog altijd terecht in Sunda Kelapa. Heel mooi. Geen museumstukken, maar gewoon in dagelijks gebruik. Ten opzichte van de vooroorlogse toestand kreeg buiten Java/Sumatra al eind 1945, bij afwezigheid van de KPM, het pinisiverkeer een belangrijke rol. In Makassar stimuleerde het departement van economische zaken de organisatie van kustvaartrederijen, gesteund door een kredietfonds voor de bouw van zeilprauwen. Fraude, als gevolg van een gebrek aan toezicht, werd op de koop toe genomen. Die opleving kon overigens slechts in de politiek rustige gebieden goed op gang komen: het oostelijk deel van de archipel, de Molukken, Celebes, Borneo en de Kleine Soenda-eilanden. Omvangrijk driehoeksverkeer vond plaats tussen Makassar, Bandjermasin, Bali, Lombok. Al in april 1946 werd meer dan duizend ton producten door de zeilvaart in Bandjermasin aangebracht. Grote hoeveelheden goederen moesten worden getransporteerd: primaire levensmiddelen (zout, rijst, meel, suiker e.d.). Rode Kruispakketten, geneesmiddelen, kleding, schoeisel enz. uit enkele basishavens naar de buitengewesten. Duizenden tonnen kopra, rubber en andere exportproducten, alsmede tienduizenden drums benzine, smeerolie e.d. moesten over de archipel gedistribueerd worden. Als u in Jakarta bent, moet u echt daar even gaan kijken.
UNESCO BETWIJVELD KOTA TUA(OUD BATAVIA) ALS WERELD ERVENIS.
Dit is aangekondigd door de ICOMOS( Counsil on Monuments and Sides) advieserend lchaam van de UNESCO, op 9 Juli 2018.
Er zijn bepaalde redenen tot deze beslissing, oa. de reclamatie vande baai van Batavia .
Pagina 95 van bedoeld document over de reclamatie van de baai van Jakarta waarvan 4 belanrijke eilande verloren is gegaan.Waar onder de bekende eiland ONRUST.In eerste stap van de VOC schepen naar de rede van PASAR IKAN van Batavia en omme landen.
ICOMOS heeft aangetoond dat er geen physike bewijzen meer zijn van een verbinding tussen deze eilande en de OUDE STAD. Wat nu verdwenen is tussen deeerst tap van de VPC en Batavoa.. Dat zijn de sheeps dockn en de oude fort en gebouwen en zelfs gedeeltelijk van de oude graven.
Erger nog de zogenaamde normalisatie van Tjiliwoeng rivier die hier KALI BESAR genoemd word en midden in de oude stad loopt .Nu met moderne betonwallen voor de bestendigheid maar al het oud is veranderd.
ICOMOS heeft ook geadviseerd om historici tegebruiken vour de monumentatie dat nit ver van de de oude realiteit verschild wat nu niet van sprake is met moderne betonnen spanten.
Daartegen is een GWS( Great Sea Wall) urgent nodig want over 30 jaar zal OUD BATAVIA inde golven verdwijnen( en ook Semarang) wat ze hier ‘ROB’ noemen.