van Joty ter Kulve

“ Ik had een droom…., ik droomde van de legendarische specerijeilanden. Beelden van palmbomen, tropische eilanden gesteund door torenhoge vulkanen. Ik zag mijzelf zeilen, met mijn zeilboot op een zandige kust landen zoals vroeger de ontdekkingsreizigers, avonturiers, handelaren lang voor mijn tijd. Mijn boot was een Bugis phinisi….” ( een citaat uit ‘Specerijeilanden, 2011, door auteur Ian Burnett:http://spiceislandsblog.com/ )

“” De Molukken ( beter bekend als de specerijeilanden ) zijn voor meer dan tien eeuwen een magische bestemming. De eerste zeevarenden die de regio in de achtste eeuw verkenden, waren de Chinezen, later omstreeks 1200 gevolgd door Arabische handelaren. De naam Maluku wordt geacht te zijn afgeleid van de Arabische handelaren, die de regio de naam hadden gegeven: Jazilrat al-Muluk ‘’ het eiland van de Koningen ‘’ Een oude Arabische tekst omschrijft de ligging van de eilanden:’’ 15 dagen zeilen ten Oosten van Java’’.

De Arabische handelaren keerden terug naar hun thuishavens hun boten gevuld met exotische specerijen: kruidnagel, foelie en nootmuskaat. Deze werden verkocht aan Venetianen kooplieden. In Europa werden zij bekend als ‘’de noten van Muskaat’’ Vanwege de grote waarde van deze kruiden in Europa en de grote winsten, die werden gemaakt volgden veel avonturiers in het voetspoor van de Chinezen en Arabieren….Eerst de Portugezen gevolgd door de Nederlanders en Engelsen.’’

Over de Banda-eilanden schrijft Ian Burnett nog het volgende:

‘’Het eerste Banda-eiland, dat je tegemoet komt na een lange zeereis is het eiland Run. Run draagt een geweldig historische voetnoot met zich mee, nl het feit dat in 1667, onder het Verdrag van Breda, dit kleine eiland door de Engelsen werd afgestaan aan de Nederlanders in ruil voor Manhattan.

Een ander eiland genoemd in het boek van Ian Burnett is het eiland Ai omgeven door prachtige stranden. Hier bevindt zich Fort Revenge, gebouwd door de Engelsen. Achter het fort liggen verschillende nootmuskaat plantages.

Het belangrijkste eiland van de specerijeilanden is ongetwijfeld Bandaneira ( hier woont ook Pak Abba Rizal, die ons heeft gevraagd onze medewerking te willen verlenen aan de bouw van de Vriendschap boot Banda)

De oude stad met zijn ongelooflijke geschiedenis is gelukkig gespaard gebleven. De prachtige huizen van de planters, kerken en forten. Zo is men tot de ontdekking gekomen dat Fort Belgica een vroege blauwdruk is van het Pentagon ( Washington). De bevolking is een interessante mix van Maleisiërs, Arabieren, Nederlanders en Melanesiërs. Tot op de dag van vandaag.

Oud-premier Sutan Shahrir en oud- Vice- President Mohammad Hatta zijn in de dertiger jaren door de Nederlandse overheid jaren verbannen  naar dit eiland.

Bandaneira wordt omringd door prachtige lagunes. Het is mogelijk de vulkaan de Gunung Api te beklimmen. Dit is een uitdagende klimpartij over een smal bergweggetje tot aan de top van de 600 meter hoge vulkaan. De beloning voor het bereiken van de top van de ‘’Vuur Vulkaan’ ’is de moeite meer dan waard: een prachtige en onvergetelijk uitzicht over de Banda zee, de omringende eilanden en de krater zelf.

Vanaf Bandaneira kan men nog een bezoek brengen aan Lonthor uiteraard alles per boot en schrijft Ian als je geluk hebt kan u worden begeleid door 1 of 2 zogenaamde ‘’Kora-Kora’’ boten. Lange zee kano’s, die worden geroeid door meer dan een dozijn gespierde mannen die in de oudheid werden gebruikt om aanvallen van de binnenvallende kolonisten te verjagen.

Een korte beschrijving van Ian Burnett over de Banda-eilanden om te proberen ons project voor de heer Abba Rizal een plaats te geven.

Op mijn bureau ligt een mail uit Jakarta, Indonesië met een verzoek van een oude sobat (vriend) Dop Baer.

Dop bouwt boten – zeiljachten en replica’s voor musea – in Anjer, aan de westkust van Java. Vanuit zijn werkkamer kijkt hij uit op de Krakatau vulkaan. De Krakatau die eens, bijna 130 jaar geleden geleden, tot uitbarsting kwam en as en vuur uitspuwde. Van Anjer,  Bantam tot aan de verste uithoeken van onze planeet. Het werd schemerdonker op aarde.

Vanuit Anyer kwam de mail met het verzoek of wij in Nederland geïnteresseerd zijn om de Adat en Cultuur Genootschap op Banda, een groep eilanden in de 6000 meter diepe Banda Zee tussen Papoea en Australië, te willen steunen in hun “Act of Living’’, met name het ontwikkelen van sustainable, duurzaam toerisme. De wens van het Adat Genootschap is om een Prauw Belang te bouwen naar eeuwenoude traditie, om hun culturele tradities weer te doen herleven. Op vele eilanden, zoals o.a. op Bali, koestert de bevolking nog steeds hun oude tradities en cultuur. Een rijk bezit dat een grote trekpeister is voor toerisme.

Onze kinderen en kleinkinderen leven in een wereld van ‘’robots’’ en ‘’blackberries’’, die de planeet, zo menen zij, naar een nieuw onbegrensd tijdperk zal brengen met ongekende kansen en mogelijkheden. In Afrika is de mobiele telefoon aan een grote opmars bezig, het tijdperk van de computer slaan zij over.

Maar terwijl zij dromen van de eerste mens die op de maan gaat leven hebben wij op aarde nog niet geleerd hoe wij zonder een Act of Killing door het leven kunnen gaan. Weinig personen of landen, continenten zijn in hun verleden of heden gevrijwaard geweest van oorlog, pijn, verdriet en onenigheid. Een versoberende gedachte.

Om die reden is het verzoek van de heer Abba Rizal uit Banda zo ontroerend en diep menselijk: geef ons een hand in de restoratie van onze eeuwenoude cultuur Een cultuur die duizenden jaren geleden al bestond; lang voordat de Portugezen, Engelsen en Nederlanders hun weg vonden naar de Banda eilanden en daar hun oorlogen uitvochten om de inwoners van Banda het monopolie op de enige bron ter wereld van notemuskaat te ontnemen. De specerijen oorlogen.

Specerijen, notenmuskaat, kruidnagel, foelie, die hun weg sinds eeuwen hadden gevonden naar de keukens, apotheken en parfumeriën op alle continenten. Tot op de dag van vandaag onmisbaar in ons menu. Notemuskaat die alleen groeide op een groep hele kleine eilandjes die op sommige atlassen van de wereld niet eens voorkomen. Eilandjes met een uniek microklimaat dat de groei van deze vruchtboomen mogelijk maakte. Als zodanig is deze kleine archipel eigenlijk een bezit geweest van de hele wereld, een World Heritage status waardig.  De bevolking van Banda heeft er echter wel verschrikkelijk onder geleden. Na duizenden jaren vreedzame handel werden zij het slachtoffer van de hebzucht van westersche beschavingen.

Later, in de 19^e eeuw, is deze groep eilanjes mede maatgevend geweest voor de speurtochten van de naturalist Alfred Wallace die uiteindelijk heeft geleid tot de ontwikkeling van de theorie van evolutie van zijn Joodse collega Darwin. Uniek zijn de species van dieren en planten , die alleen op deze groep eilanden zijn te vinden Zij worden  bedreigd met uitsterving. Zouden deze unieke eilanden niet beschermd moeten worden door Unesco en de United Nations ?

Een ongewoon verzoek, het helpen met de bouw van een prauw voor Banda, maar wij gaan de uitdaging aan. 12 oktober vindt de aftrap plaats van onze fondsenwerving in Hoorn gesteund door de Burgemeester van Hoorn, musea en burgers tot ver over de grenzen van Hoorn. Een waardig en prachtig begin van deze inspirerende samenwerking.

Stichting Vriendschapsboot Indonesië.

Joty ter Kulve 14 juli 20013  Wassenaar