Gedraag je zo hollands mogelijk

Op de website  voorouderlijke sporen staat een tekst die interessant is om te overdenken. Was dat zo?  Ik pik er een citaat uit

quote
Het parool dat binnen deze groep werd aangehangen was: gedraag je je zo Hollands mogelijk, val niet (negatief) op, maar blink wel uit om sociaal-economisch hoger op te komen

val niet op, maar probeer wel hoger op te komen. Die boodschap heb ik wel van huis uit meegehad, maar niet dwingend. En ik ervaarde het als heel normaal. Iedere ouder heeft toch dit soort boodschap door te geven?  Indo of niet-indo?  Ook de boodschap ‘dit is ons land , we doen gewoon mee’  was  er, maar nooit al te dwingend en het valt niet te omschrijven met ‘gedraag je je zo Hollands mogelijk’ . Zo was de druk niet van huis uit.  Nu zeggen anderen van mijn generaties soms dat zij dat wel zo ervaarden in de zin van ‘wees Hollandser dan de Hollanders’ . Maar is dit reëel voor het gezin van die persoon. Of zet hij zich af tegen de assimilatiefilosofie en overdrijft ie dan? Okee…. sommigen Indische ouders sloegen idd te veel door, ook in de goede bedoelingen de kinderen een toekomst te geven? Dat zou best kunnen.

Ik heb nooit het idee gehad dat mijn ouders Hollandser dan Hollands wilden zijn. Ik vind het ook beledigend om hen zo af te schilderen als wanhopig op zoek naar stijging op de sociale  ladder, terwijl ze dat gewenste Hollandszijn nooit kunnen bereiken, vanwege een aziatische snuit.  Ze waren heel berustend in hun ballingschap. Het moest zo zijn. Er was geen weg terug.  Ga en assimileer was het parool. Maar verder leefden ze hun eigen leventje met alle Indische dingetjes die erbij horen.
Als niet-indo’s zo zegge en schrijve dat denk ik  dat ze indo’s minachtend in het hokje Indonesiërs willen proppen. Als indo’s zo doen dan denk ik eerder dat die indo teveel zich afzet tegen Holland, teveel teleurgesteld is in de assimilatiedrift van andere indo’s. Maar misschien is het ook net zo het idee van  indo’s in het hokje Indonesiërs willen stouwen.

Dit bericht werd geplaatst in Boeroeng Pikirans. Bookmark de permalink .

16 reacties op Gedraag je zo hollands mogelijk

  1. Pak Pierre de la X zegt:

    Bunglons
    Ik geloof dat ik een open deur inschop als ik, in reactie op Pak Boeroeng’s kernvraag, het navolgende constateer, e.e.a. deels gebaseerd op boekenwijsheid, maar vooral ook op overlevering en eigen waarneming:
    1. In de vooroorlogse, dus koloniale, gelaagde “spekkoek” samenleving bezette de totok de bovenste laag, de Indo-Europeaan laag 2. Daaronder kwamen de lagen voor de overige onderdanen van het koloniale rijk. De autochtone Indonesiër, toen veelal aangeduid met de term “inlander”, zuchtte helemaal onderaan de stapel.
    2. Als je in die samenleving maatschappelijk vooruit wilde komen en niet wit was, dan diende je in alle andere opzichten zo wit mogelijk te zijn. Dat betekende dat je in je taalgebruik (Nederlands natuurlijk, zo mooi mogelijk en dus ook geen al te nadrukkelijk rollende “r” op de tong),opleiding (zo hoog mogelijk en liefst genoten in Nederland, waarvoor Indo-ouders vaak heel erg krom lagen) en gedrag je teveel aan pigment moest zien te verdoezelen. In dat patroon paste ook dat je je als Indo-Europeaan beter kon laten voorstaan op je Europese afkomst en niet op het “inlandse” deel van je genenpakket. Bezien van waar wij nu staan laf en verwerpelijk, maar in het licht van die tijd en die koloniale omgeving als “tool of survival” begrijpelijk, misschien wel verstandig.
    3. Aldus in sociaal-culturele zin koloniaal geprogrammeerd kwam de eerste generatie (in mijn optiek de volwassenen die in de Indische koloniale samenleving hun plaatsje al hadden moeten veroveren) in Nederland aan en probeerde zij daar de aangeleerde overlevingsreflexen door te geven aan de volgende generatie(s):
    Houd je gedeisd, klaag niet te hard, pas je aan, leer vlijtig, klim zo hoog mogelijk, grijp de geboden kansen.
    4. Hoe krampachtig en dociel de strategie van de 1ste generatie nu ook moge lijken, zij heeft haar zelf en de volgende generaties in NL (en elders in de diaspora) geen telur angin (windeieren) gelegd: De meesten van ons zijn, gegeven onze talenten en ambities, goed terecht gekomen; we worden in NL nog steeds beschouwd als de meest succesvolle groep van binnenkomers. We hebben de leer van Darwin goed begrepen. De leer van aanpassing aan de omgeving, net als échte bunglons.
    Hiermee hoop ik een batu terlalu kecil te hebben bijgedragen aan de beantwoording van Pak B’s prangende vraag.
    Pak Pierre de la X
    (Generatie Satusetengah)

  2. sigeblek zegt:

    Ik ben 100 prosen akur met de stelling van Pak P.
    Hij heeft de sociale samenleving in Nederlands Oost Indie goed beschreven .
    Zijn verhaal klopt wel met de verhalen van mijn (Indonesishe) ouders hoe de samenleving toen werd gevormd.
    Ondanks hun “Nederlandse” opleidingsachtergrond (kinderen van Inlandse B.B en Sundanese Pangreh Praja ) zitten ze toch iets minder hoog dan de Belanda’s en Orang Indo.
    Salam
    A.M.I.S.Surya Atmadja
    Pak P, het is niet zo maar geen klein steentje maar heeft een belangrijke functie om de geschiedenis van de Indo uit te leggen, zeker voor de generaties die het niet zelf hadden meegemaakt.

  3. Boeroeng zegt:

    pierre zegt:
    —–Houd je gedeisd, klaag niet te hard, pas je aan, leer vlijtig, klim zo hoog mogelijk, grijp de geboden kansen. —-
    Dit is toch ongeveer wat de meeste ouders in Nederland hun kinderen meegeven ? Is toch heel normaal ?
    In de situatie van indo’s te Nederland kun je nog soebatten over de Indische neiging lowprofile te blijven en hoe dat samenvalt met de koloniale praktijk van de leiding aan de blanken over te laten.
    Maar lowprofile-strategie is weer tegengesteld aan ‘hollandser dan hollands’ profileren, want dat is weer te opvallend.
    Eerder heb ik van huis uit geleerd ( ook veel zonder woorden)
    lowprofile en haloes te blijven en niet ‘gedraag je zo hollands mogelijk’
    En natuurlijk..wel met woorden was de boodschap: we zijn Nederlanders, Indische Nederlanders… laat je niet iets anders aanpraten daarbuiten.

  4. Stephan zegt:

    Boeroeng, mijn ouders of opa’s/oma’s zouden nooit zeggen ‘wij zijn nederlanders’ al zijn wij dat officieel wel natuurlijk net zoals ieder ander hier in nederland gewoon nederlanders zijn. Ik noem me ook altijd een indo en nooit een nederlander. Ik heb wel eens gezegd dat ik nederlander ben tegen leeftijdsgenoten ,om gewoon de reactie af te wachten, maar dan wordt er gerust door belanda’s gezegd dat ik gewoon een buitenlander/allochtoon ben. Want ik zou er niet als een nederlander uit zien. Of er wordt gezegd, turken marokanen, surinamers, indo’s allemaal zelfde toch. Het maakt me ook niet uit, ben wel trots om anders te zijn. Slmt dengan hormat!

  5. sigeblek zegt:

    Mss is het niet “hollandscher dan hollands” maar “beter zijn dan de hollanders”.
    Om dezelfde functie of kansen te krijgen moeten de Indo’s , laat staan de “Inlanders” beter zijn dan de Hollanders .Ben van overtuigd dat de Generatie Kesatu en generatie Satu Setengah ( samen met hun ouders meegegaan)bijna dezelfde ervaringen hebben.
    In de meeste gevallen is nog de vraag of je dezelfde functie of kansen krijgt al ben je beter dan de Hollanders.

  6. sigeblek zegt:

    Mss is het niet “hollandscher dan hollands” maar “beter zijn dan de hollanders”.
    Om dezelfde functie of kansen te krijgen moeten de Indo’s , laat staan de “Inlanders” beter zijn dan de Hollanders .Ben van overtuigd dat de Generatie Kesatu en generatie Satu Setengah ( samen met hun ouders meegegaan)bijna dezelfde ervaringen hebben.
    In de meeste gevallen is nog de vraag of je dezelfde functie of kansen krijgt al ben je beter dan de Hollanders.

  7. Boeroeng zegt:

    De uitdrukking die ik bedoelde was ” wees Hollandser dan de Hollanders” en dat ging over assimilatie in Nederland.
    ‘wees beter dan de Hollanders’ is een pressie die mensen voelden ook in Indonesië vroeger ( ook door Indonesiërs) en ook in Nederland, vooral in de werkkring/ schoolkring. Maar de betekenis is wat anders

  8. Wouter zegt:

    Als minderheid in een underdogpositie moet je minstens tweemaal zo slimmer zijn of beter je best doen dan de autochtone burger, om “gezien” of gewaardeerd te worden, toch? Dat is overal. Ik denk dat dàt ermee bedoeld wordt met “beter dan de Hollander..”
    Hier wordt geen discriminatie bedoeld maar meer wedijver vanuit een achterstandspositie, dacht ik zo…

  9. Wouter zegt:

    Als minderheid in een underdogpositie moet je minstens tweemaal zo slimmer zijn of beter je best doen dan de autochtone burger, om “gezien” of gewaardeerd te worden, toch? Dat is overal. Ik denk dat dt ermee bedoeld wordt met “beter dan de Hollander..”
    Hier wordt geen discriminatie bedoeld maar meer wedijver vanuit een achterstandspositie, dacht ik zo…

  10. sigeblek zegt:

    Hier bedoelde ik met “het anders behandeld worden” , sommigen zeggen of beschouwen het als discriminatie.
    Dat heb ik gehoord uit de verhalen van mijn ouders in de periode tot 1945 .
    Veel van de Nedrerlandse collega’s van mijn ouders hadden meer kansen gekregen terwijl ze duidelijk minder opgeleid zijn .
    Soortgelijke ervaring had ik ook gehad in Ollanda , sinds mijn aankomst in 1968 .
    Op school en op mijn werkkring.Gelukkig hecht ik geen waarde aan de zgn “pangkat” gedachte en per se mee moeten draaien op mijn “niveau” .
    Uit “zelfbehoud” neem ik altijd de positie als de 2de , desnoods de 3de man in de pikorde.
    En kan me goed voelen , er mee leven omdat ik toch vaak beter ben dan de 1ste man , en hij op je moet leunen.
    Heb altijd goed gefunctioneerd ( kunst , je draait eigenlijk onder je niveau) , geen verantwoordelijkheid en in feite ben je toch je eigen baasje , en de officiele baas (op papier)kan ook niet de baas spelen over mij .

  11. Pierre de la Croix zegt:

    Nabrandertjes
    Pak B: Achter de drijfveren van Indische ouders om hun kroost het beste mee te geven lag toch een hogere urgentie. Zij vonden – ten rechte of ten onrechte – dat zij en hun kinderen zich in het land van de totoks moesten bewijzen, laten zien dat er absoluut niets op hen aan te merken viel, dat ze als bruine Nederlanders in alle opzichten niet onderdeden voor de witte. Dat was wat ik heb genoemd de “koloniale reflex”.
    Toen ik op mijn 14de jaar naar NL vertrok en afscheid nam van mijn klas op de HBS in Semarang zei de totok klasseleraar, meneer Meijer, God hebbe zijn ziel, in alle ernst tegen mij: “Wat moet jij in Nederland doen”? Als je – bijna letterlijk op de valreep – zo’n vraag van je leraar meekrijgt, dan wil je maar één ding: De man een poepie laten ruiken.
    Voor Pak G.: Dank voor uw adhesiebetuiging. Overigens, Generatie “Satu Setengah” kan ook betekenen “door omstandigheden ZONDER ouders op de boot gezet”, zoals mijn oudere zusje van 17 en ik. Om als minderjarige de lange zeereis te mogen maken moesten wij wel (perintah keras van de rederij geloof ik) een “boordpa” hebben. Die vonden mijn achterblijvende moeder en stiefvader in de aardige meneer Van Roggen die met zijn gezin voorgoed vertrok; mijn zusje en ik werden pas enkele dagen voor ons vertrek aan hem “gepresenteerd”.
    Pak Pierre

  12. Peter van den Broek zegt:

    Bovenstaande roept meer vragen dan antwoorden op. Want waar komt die krampachtige dociele strategie van de eerste generatie vandaan???? De Indische koloniale maatschappij is toch wat anders dan de Nederlandse maatschappij, maar de Indischen deden alsof er niks veranderd was, waarom????
    In Indie waren Indischen ook politiek en cultureel georganiseerd. Maar waarom is er direct na soevereiniteitsoverdracht in Nederlands daar helemaal niet meer van te vinden. Er bestond in in Indie een zgn Indisch ook intellectuele elite maar waarom blijkt die in Nederland plotseling te zijn verdwenen. Het lijkt mij dat op het schip richting NL de Indo’s werden ingeent tegen al teveel Indisch initiatief. Is Tjalie Robinson in de 50er en 60er de enige echte Indo die zijn nek boven het maaiveld heeft gestoken???
    Ik neem het deze Indische elite kwalijk dat ze niet na aankomst in NL een leidende rol op zich hebben genomen. Ze hadden de competenties maar ook de invloed voor. Helaas, we zijn de enige groep die zonder natuurlijke leiders hier kwamen. Soms hoor ik wel over Indischen, ivm bvb met het Indisch Treurhuis, dat ze uit een oud geslacht komen. Ik keer me netjes en beleefd om en ga ergens anders braken.
    En dan dat sprookje van we worden in NL nog steeds beschouwd als de meest succesvolle groep van binnenkomer. Maar waar wordt dat succes aan afgemeten?? De Indo’s waren Nederlands opgevoed, spraken Nederlands en hielden zich gedeisd, zijn niet crimineel en klagen niet. Maar is het is meer het vijgeblad voor Nederland om aan te geven dat er hier geintegreerd kan worden???? maar wat was de prijs die de eerste generatie daarvoor betaald heeft????
    En dan: is er ooit een Indo burgemeester van Rotterdam of Minister geweest?????? Andere allochtonen hebben toch wat meer binnengehaald. Kijk eens bij Moesson wie er als geslaagde Indo’s worden tentoongesteld, dat zijn veelal kunstenaars o.i.d.
    En dan die zinssnede Houd je gedeisd, klaag niet te hard, pas je aan, leer vlijtig, klim zo hoog mogelijk, grijp de geboden kansen is zelf een innerlijke tegenstrijdigheid. Want hoe kan je door je gedeisd te houden, niet te hard klagen en je aanpassen, hoe kan je dan carriere maken. Je maakt toch alleen carriere als je in iets kan onderscheiden????
    Bovenstaande zinssnede maakt mij alleen maar recalcitrant en ik kan me er ook niet in vinden. Ikzelf vind dat ik als 2de generatie Indo (geboren in Jakarta ma na 1 jaar na NL) de eerste generatie ben die in een niet-koloniale maatschappij opgevoed werd, dus bevrijd van de koloniale ketenen en vooroordelen.De Indo kan eindelijk tot volle bloei komen, verlost van allerlei minderwaardigheidscomplexen en waanideen. Natuurlijk ben ik ook beinvloed door mijn ouders, die koloniale erfenis was wel een belemmering maar dat heeft me niet ervan weerhouden, om op elke trein te stappen die langs kwam, de uitdaging tegemoed om te zien hoe ver een zichzelf bevrijde Indo komen kan. De reis is nog niet teneinde integendeel, in het buitenland is het juist een voordeel een gekleurde Nederlander te zijn, ik val op en dan maak ik daarvan wel even misbruik van.

  13. Boeroeng zegt:

    Een indo, die burgemeester van Rotterdam was ?
    Jazeker, was die er ooit .

    http://www.parlementairdocumentatiecentrum.nl/id/vg09ll1xzfws
    Frederik Bernard s’Jacob, geboren in Meester Cornelis in 1850.
    Zijn overgrootvader Dirk van Hogendorp (1761-1822,historisch figuur, vriendje van Napoleon) had kinderen met de indo Margaretha Elizabeth Bartlo
    Frederik ziet er niet indo uit en je kunt wel bedenken dat hij als indo uitziend waarschijnlijk geen burgemeester van Rotterdam was geworden te 1893-1906.
    Zou hij zelf nog geweten hebben van zijn gemengde afkomst?

    En Archibald Boogaardt, burgemeester van Rijswijk Ook indo via voorouders Bronckhorst en Weijnschenk
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Archibald_Theodoor_Bogaardt
    Ook indo waren Winnie Sorgdrager en Laurens Brinkhorst, ooit minister.

    In het midden, burgemeester Boogaardt

  14. Peter van den Broek zegt:

    Ik heb het dus over onze moderne geschiedenis dus na 1945 en ook over 2de en restgeneratie.
    Boogaardt ken ik want ik heb zelf in Rijswijk gewoond maar Rijswijk is toch iets anders als Rotterdam, lijkt mij. Aangezien hij burgemeester van Batavia was geweest had hij toch een grotere stad dan 50.000 inwoners in NL kunnen krijgen, misschien had hij evenals mijn vader niet de juiste diploma’s. Ik kan mij niet herinneren dat hij iets specifieks voor Indo’s gedaan heeft. ik denk dat Rijswijk als satelliet van Den haag (20.000 Indo’s more ore less) relatief weinig Indo’s heeft opgenomen.
    En over Sorgdrager en Brinkhorst zijn al zoveel woorden vuil gemaakt, wat hebben die als minister specifiek voor Indischen gedaan.
    Allochtonen hebben dat toch wel slimmer aangepakt, er zitten relatief veel allochtonen in het parlement en op plaatsen waar geld verdeeld wordt en dus er kan veel voor hun eigen bansah kitah worden geregeld. Daar kunnen de Indo’s wel een puntje aan zuigen. Ik krijg meer de indruk dat Indischen nadat ze uit hun machtspositie zijn verdwenen, plots hun oorsprong ontdekken en de aandrang kregen boekenvol te schrijven, zie de ex-staatssecretaris (Bussemaker) ex parlementslid (Mei Li Vos).
    gezien bovenstaande redeneren Indischen iets teveel naar zichzelf toe, er wordt rustig naar de mond gepraat (wij zijn zo lekkhet beste aangepast))en erg hard op de borst geklopt (wij zijn de maatschappelijke lader opgegaan). Maar we hebben weinig te kloppen want dat kun je zien aan bvb het stripboek “De Terugkeer”, de tentoonstelling “het verhaal van Indie” Hier gaat het om de beeldvorming over Indischen, iedere Indo klaagt erover maar als er iets gedaan kan worden, wordt toch mooi niet thuis gegeven.
    Geschiedenis is toch iets meer dan datgene wat gisteren op Faceboek is geschreven.
    Ik ben bang dat we ook de achterhoedegevechten aan het verliezen zijn. Er kunnen wel honderdduizend egodocumenten geschreven worden, maar als er in het canon der geschiedenis nog geen eens een Indisch krasje achterblijft of het moet de nasi- en bamibal zijn, dan zal met recht in de Quiz, 1600 Slag bij Nieuw
    poort” op de vraag: Wie was de grootste immigrantengroep na WOII en het “juiste” antwoord luidde: De Indonesiers!!!!!
    Dus met de woorden: Hou je gedeisd, klaag niet te hard en pas je aan” kom je mijns inziens niet ver, niet boven de middelmaat althans, maar wat het Indische betreft in de geschiedenis heb ik toch andere ambities.

  15. Wouter zegt:

    Het gaat me allang niet meer om het gelijk in deze kwestie. Ook ik heb meer dan 20 jaar in Rijswijk gewoond, ken de burgemeester en zijn zoons (die werden soms met de chauffeur gebracht om bij ons te spelen) en is hij in Batavia ooit de baas van mijn vader geweest…..
    Ben het absoluut niet eens met die negatieve beelden: het is een daadkrachtige burgervader geweest, staat in die rol boven de partijen en dus niet alleen voor de Indo’s. Rijswijk stikt overigens van de Indo’s, ook zeer bekende.
    Mijn bezwaar is dat er maar wat wordt geroepen en dat als feiten wordt gebracht (assumptie/aanname) door betrokkene. Ik heb een totaal ander beeld door mijn brede orintatie. Velen (en zeker onze jongere lezers)weten niet dat we paradepaardjes hebben in cultureel en wetensch.opzicht: van Woesthof (Kane), Leidelmeyer tot Georgia Verbaan. In de wetenschap ken ik persoonlijk een Indische arts die (ere)doctoraten in binnen en buitenland heeft voor zijn baanbrekend werk. O, ja de beste psychiater van NL is een Indo (Vrij Ned 12 febr.2011), etc.etc. Ik bedoel maar….je zou hem bijna gaan geloven. Dus niks om je zorgen over te maken en eigenlijk zo’n discussie niet waard.

  16. sil zegt:

    bij ons thuis werd dat ‘gedraag je zo hollands mogelijk…’ niet zo gepropageerd, wat ik wel regelmatig hoorde was de term ‘innerlijke beschaving’..

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.