Telegraaf.nl :Hoe ziet de toekomst van de Indische keuken eruit nu de oudere generatie langzaam wegvalt? We vroegen het twee experts: chef en culinair schrijver Vanja van der Leeden en Han Go, directeur van food-specialist Go-Tan.
—
Vanja van der Leeden: Je ziet jongeren ook op een andere manier zoeken naar hun Indische identiteit, door bijvoorbeeld naar Indonesië te reizen om daar op onderzoek uit te gaan naar smaken en culturen. Weg van dat oude Indische tempo doeloe.
—
Han Go daarentegen ziet juist in de rijke traditie van de Indische keuken ook kracht voor de toekomst. „Wij zijn bezig met een nieuw initiatief: een Indische Culinaire Bibliotheek aanleggen met behulp van kunstmatige intelligentie (AI). We realiseerden ons dat er heel veel oude handgeschreven kookschriften en boekjes vol recepten zijn die allemaal verloren dreigen te gaan.
Bron van de foto: Paulines Keuken
...................
Indisch4ever 
indische recepten is een verworvenheid
Een goed gezegde zou zijn: Nu haal je manga’s en djeruk keprok doorelkaar.
“Nu haal je manga’s en djeruk keprok doorelkaar”.
Ach ja Anoniem …. die appels en peren zijn mij ingehamerd op de inburgeringscursus. Bovendien zouden de Indische lezertjes van de 2de, 3de, 4de, etc. generatie ook niet weten wat mangga’s en djeroek keprok zijn.
Het moet zijn: Haal niet de Manga’s golek en djeruk keprok door elkaar
Bij de toekomst van de Indische keuken mag niet alleen aandacht worden gegeven aan biologische ingredienten maar ook de vervangingen van vlees door plantaardige elementen, meer vegetarisch eten dus.
Lees ik artikelen over Indisch eten dan lijkt het er op alsof bij Indische Nederlanders deze tendensen in de voedingsgewoonten, biologisch en vegetarisch, totaal aan hun is voorbij gegaan.
Een ander topic is of Indisch eten wat we in Nederland maar ook elders voorgeschoteld krijgen wel zo gezond? Hoe staat het met suikerziekte bij Indische Nederlanders of hebben zij van Zuid-Aziatische oorsprong geen verhoogd risico er op?
Als aan deze elementen aandacht wordt geschonken dan heeft de Indsiche keuken wel zeker toekomst.
biologisch en Peter van den Broek schreef 20 mei 2025 om 21:25: “Lees ik artikelen over Indisch eten dan lijkt het er op alsof bij Indische Nederlanders deze tendensen in de voedingsgewoonten, biologisch en vegetarisch, totaal aan hun is voorbij gegaan”.
“Nou en” zou ik zeggen. Ik ben geen keukenprins en geen receptenvreter, maar als ervaringsdeskundige Indisch/Indonesisch eten van 86,5 jaar, mag ik wel menen dat Indisch/Indonesisch eten, althans dat wat ik ken van Java, niet per se ongezond is. Het is niet overmatig vet, bevat veel groenten en soja (tahoe, tempé in allerlei vormen) en veel kip.
In mijn jeugd zag ik geen dikke Indonesiërs en als ik ze nu op TV zie, ontdek ik weinig corpulentie, in tegenstelling tot b.v. in de VS.
Wat mij betreft moet er dus niet aan dat heerlijke eten worden gesleuteld; het moet niet worden gelardeerd met moderne fratsen, gericht op het minder gezonde westerse dieet, want dat zou de unieke smaak maar verprutsen.
Hoewel ik me geen ervaringsdeskundige kan noemen, bescheidenheid siert een Indo, ben ik wel wijs geworden door ervaring. Jarenlang noeste arbeid in de voedingssector leert dat gezond en smaakvol eten twee handen op één platte buik zijn.
Neem nu die witte rijst die in Indonesië, heel fotogeniek open en bloot wordt verkocht. Want wie heeft er nu hygiëne nodig als de tropische zon zo heerlijk schijnt? Niet-verpakte rijst is immers de ultieme uiting van vrijheid, toch? Het ziet er prachtig uit en heeft smaak, die je waarschijnlijk even snel vergeet als je rijst proeft na een theelepel sambal oelek. Maar laat je niet voor de gek houden. De witte rijst bevat weinig voedingsstoffen en is inferieur van kwaliteit vergeleken met authentieke zilvervliesrijst.
En hoe zit het met het gebruik van kip in de Indische keuken? Het is toch een wereldwonder dat een broedkuiken na 30 dagen een kilo kip wordt!
oe is het gesteld met Indisch eten in luilekkerland Nederland, kwaliteit Conimex of Go-Tan? Een vluchtige blik op voedseletiketten in Nederland is al voldoende om maag op te laten spelen. Overdadig suiker, zout en een hele batterij aan conserveringsmiddelen, kleur- en smaakstoffen worden er met liefde aan het eten toegevoegd. Dus wat is smaak eigenlijk nog, laat staan de originele smaak van Indisch eten? Het lijkt erop dat Indo’s meer genieten van de smaak van E-nummers dan van Moeder Natuur zelf
Na een culinair bezoek aan Nederland ben ik ontzettend blij dat ik in Zuid-Italië woon. En dan heb ik het nog niet eens gehad over het feit dat ik twee keer per dag smakelijk warm eet, dankzij mijn Italiaanse vrouw, die ook nog eens meer dan uitstekend kan koken
Ons mediterraan dieet is een ode aan gezondheid: veel verse groenten en fruit, als het even kan keer per week rood vlees. Deze manier van eten verkleint het risico op welvaartsziekten aanzienlijk. Een glaasje wijn op zijn tijd ”keeps the doctor away”.
Welke Indo denkt dat lekker eten je ook nog eens gezonder kon maken?
Ik spreek uit ervaring. Vorige week teruggekomen van een pelgrimstocht naar Santiago di Compostela . Begonnen in de Pyreneeën (Saint Jean Pied-De-Port) en binnen tien dagen Burgos bereikt (300 km). De rest verwacht ik in het najaar te doen. Toch niet gek voor een 71-jarige Nederlander van Indische/Indonesische afkomst.
Veel verse groenten en fruit niet bespoten met insecticides lijkt mij
een goed recept.
Ja helemaal waar ! Als je een moksi meti bestelt bij een Surinaamse Chinees vragen ze altijd “” Speciaal met witte rijst ?”” zeg je dan “” met nasi “” krijg je nasi goreng !
In Indische kringen zegt men Nasi Goreng en Rijst.
Dat ‘witte’ zegt men niet veel
2015 mijn versie van Nasi Goreng.
Zal vermoedelijk een schandaal voor de Indische Keuken geweest zijn.
Toch geen drie dagen ziek van geweest hoop ik? Heeft u ooit de video’s van Uncle Roger gezien die commentaar levert op koks die fried rice (nasi goreng) bereiden? Heel grappig, wel gênant voor iemand als Jamie Oliver.
.
Over Gordon Ramsay, die nasi goreng bereidde tijdens zijn Indonesische culinaire reis, was hij wel heel positief.
In het Indonesisch is het ‘probleem’ natuurlijk dat we een ander woord voor de ongekookte versie van rijst hebben; beras. Dus dat wordt gebruikt als we rijst kopen, wassen, enz. Rauwe rijst is dus iets anders dan nasi.
Gelukkig heb je meer verstand van verzekeren ! 😄😅🤣
Smaakte prima
En toen was ik drie dagen stoned
Bernadette S. schreef 13 mei 2025 om 17:33:
(1) “In het Indonesisch is het ‘probleem’ natuurlijk dat we een ander woord voor de ongekookte versie van rijst hebben; beras”
(2) “Rauwe rijst is dus iets anders dan nasi”.
Ik moet denken aan het liedje over Sarina de trots van de dèsa, die padi tot beras stampte, terwijl haar Kromo in het gras lag, zijn wellustige blik gericht op Sarina.
Rijst is zo belangrijk in Indonesia dat de inwoners er 4 woorden aan hebben toegekend, afhankelijk van het stadium waarin de rijst(plant) verkeert: bibit, padi, beras, nasi, om van daar uit te waaieren als basis voor de meest verrukkelijke gerechten, te beginnen met nasi gorèng, waar 1000 varianten van bestaan.
Wijlen mijn tante Dick maakte, wat mij betreft, de lekkerste nasi gorèng ter wereld. Ergens in huis moet haar recept nog te vinden zijn, maar ik ben te lui om het te bereiden.
Tja …. uit de vele bijdragen onder dit topic blijkt maar weer waar de ware liefde van de Indo en zijn aanverwante soorten naar uit gaat.
Ha Pak Pierre, ik kende het niet maar mijn mama wist dat het Anneke Grönloh was. Die bij de wat oudere bevolkingsgroep in Indonesië zeer bekend is.
En Nina Bobo kennen we natuurlijk allemaal, zoals Slaap Kindje Slaap in Nederland en Vlaanderen. Bij ons in de familie wordt altijd het woord bobo gebruikt. Zelfs de ayah -u zou haar baboe noemen- van mijn a-má zong dit liedje voor haar.
Het is wel de moeite waard eens de oude gerechten ‘na te maken’ maar ik ben altijd bang dat zoiets dan tegen valt en niet is zoals ik het me herinnerde. Zoals plaatsen van vroeger bezoeken. Ik ging laatst weer eens naar de ijssalon in Pasar Baru waar mijn mama me altijd naar toe nam. De ober leek nog dezelfde als indertijd wat haast niet kan. Maar het ijs viel tegen.
Zo kopen wij onze rijst:
.
Natuurlijk verkopen de supermarkten ook de 5 kilo zakken. Die wel flink wat duurder zijn geworden, nu is het al 70.000 rupiah voor een zak. Ik moet altijd wel lachen als ik de zeer kleine doosjes en pakken in West Europa zie. Maar de basmati is er wel veel goedkoper, dat is hier echt duur.
Pierre H. de la Croix schreef” “Tja….uit de vele bijdragen onder dit topic blijkt maar weer waar de ware liefde van de Indo en zijn aanverwante soorten naar uit gaat.”
Dat doet mij denken aan mijn verre neef Pascal Lemon wiens bijdrage op I4E werd geaprecieert door velen.
Pascal kwam thuis na een lange autorit en had zo’n zin in nasi goreng dat hij er meteen aan begon in de keuken.
Hij heeft het echter nooit kunnen eten want hij viel dood neer onder het koken.
A.Olive
Bernadette S. schreef: ” Zo kopen wij onze rijst”.
Is die beras pandan hetzelfde als jasmin rijst uit Thailand?
A.Olive
Wij gaan vaak langs de rijstvelden hier in California.
De bibit wordt echter niet geplant zoals in Indonesia want ze gebruiken crop dusters.
Het is rijst die wordt geexporteerd naar Japan voor hun sushi.
A.Olive
Die rijstsoorten zijn niet helemaal hetzelfde, mijnheer Olive. Echte pandan rijst is gemaakt met beras Cianjur. Dat regentschap ligt in West Java en is hier zeer bekend voor de superieure geurige rijst met ronde korrel. Dus het is geen long grain zoals jasmijn rijst, ze ruiken wel een beetje hetzelfde.
Maar de term pandan rijst is volledig verwaterd en heeft niets meer te maken met het regentschap. De (gewone) rijst wordt aangevuld met pandan bladeren die bij het koken kunstmatig een geur (en eigenlijk geen smaak) afgeven.
Als men de rijst groen wil kleuren, mixt men eerst pandan en suji bladeren en in dit mengsel wordt de rijst gekookt. Zoals bij de chifon cake. Die suji plant groeit heel snel en verwildert, het lijkt wel onkruid. Ik heb wat potten staan met pandan planten waarvan ik de bladeren gebruik; die zijn wat fraaier.
wanasepi schreef 14 mei 2025 om 17:39: “Pascal kwam thuis na een lange autorit en had zo’n zin in nasi goreng dat hij er meteen aan begon in de keuken. Hij heeft het echter nooit kunnen eten want hij viel dood neer onder het koken”.
Pascal …. God hebbe zijn ziel. Begenadigd documentalist. Wat Pascal niet kon vinden was niet waard om te worden gevonden.
Ik heb jaren met hem via email gecorrespondeerd. Wij hadden elkaar nooit ontmoet, maar het klikte blijkbaar. Hij heeft mij zijn familiegeschiedenis geopenbaard. Dan ineens …. radiostilte.
Nu weet ik hoe hij aan zijn einde is gekomen. Wat is er mooier voor een Indo dan bezwangerd door de geuren van een nasi gorèng in statu nascendi op reis te gaan naar het eeuwige.
Hoop dat Pascal daar is aangekomen waar hij wezen wilde.
Bernadette S. schreef 14 mei 2025 om 16:04: “Ha Pak Pierre, ik kende het niet maar mijn mama wist dat het Anneke Grönloh was”.
Mispoes, loepoet dese …. Lang voor Anneke G. bezongen de Kilima Hawaians het onschuldige meisje Sarina al. Nu klinken ze oubollig misschien, die polder Hawaianen, lang vóór Rudiwairata en Si Tjok de Fretes, maar vlak na de oorlog was het smullen geblazen.
Voor de nostalgici onder de lezertjes (dus niet voor Boeng Tolol):
Oeps …. wat ging er nu weer fout. Pussycat, hoe mooi en nostalgisch ook, was niet de bedoeling.
Hoop dat het nu goed gaat:
Citaat “de authentieke zaak Waroeng Pas had een sambal met kleine aaltjes”
Dit heet sambal belut, uit Centraal Java. Het is een mix met gefrituurde stukjes paling en het wordt gegeten zoals het is met alleen witte rijst.
Men zegt dat het uit het regentschap Klaten komt, dat ligt vlakbij Yogyakarta. Heel bekend natuurlijk voor de Hindoeïstische tempels, vooral de Prambanan. Dat is zeer groot en echt een bezoek waard.
In België heb ik ‘paling in het groen’ leren eten, net als gerookte paling. Zoiets vindt men hier totaal niet, een paling wordt altijd gefrituurd totdat het het helemaal knapperig is. Bij de sushi is unagi redelijk populair, ook hier.
Hier zijn er ook redelijk veel kookprogramma’s op TV. En er zijn zeker koks die een ‘modern twist’ geven aan de Indonesische keuken. Het valt me wel op dat in Nederland de restaurants een redelijk beperkt aanbod hebben en dat van traditionele gerechten. De combinatie uit alle regio’s is ook heel raar voor mij; als ik rendang of sayur nangka wil eten, ga ik naar een Padang of Nasi Kapau restaurant, niet voor een sayur lodeh of ayam geprek.
Die jeruk sambal op dat bord met sambal belut doet me denken aan de jeruk planting die wijlen Martin Berghuis had op zijn plantenkwekerij in Exeter, California. Martin en zijn vrouw Eva ontdekten een jeruk sambal die in het wild groejde.
De vruchten van deze boom waren twee keer zo groot als normaal.
Ze maakten een kleine plantage uit stekken van deze boom en verkochten ze aan andere plantenkwekerijen. Zelfs Rene Creutzburg van het blad “De Indo” had deze planten te koop in zijn achtertuin.
Martin en Eva hielden vele Indische kumpulans op hun plantage gedurende de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw. Indo’s uit heel California en zelfs Arizona kwamen daar.
A.Olive
Ah dat is tof. Ja, de jeruk nipis hier is zeer klein. Ik denk dat ie lime of limoen genoemd wordt? Was indertijd moeilijk te krijgen in België dus ik moest naar de markt in Antwerpen of citroenen gebruiken.
Zo ongeveer alle citrusvruchten worden hier wel jeruk genoemd. De naam jeruk bali wordt gebruikt voor grapefruit én pomelo. En een echte appelsien noemen we een…….. sunkist.
Wat een schitterend mannetje is dat toch die Pak Pierre ! Hij schreef “”Voor de nostalgici onder de lezertjes ( dus niet voor Bung Tolol ) Nou voel ik mij als Bung Tolol wel aangesproken maar o.k ik snapte dat woord niet “”Nostalgici “” Ik dacht eerst dat zal wel een of ander besmettelijke ziekte zijn ! Effe googelen ! Het schijnt iets met rindu te maken ,rindu is heimwee ! Ik vond eens een bamboekoker met tekeningen van mijn 4 oudste broers en zuster uit Bangkinang , Ik vroeg aan mijn moeder “” Wat moeten we er mee ?”” Mijn moeder zei alleen “” Flikker maar weg !”” Ik had mijn Indo moeder al eens beschreven “” Ze keek niet links ,ze keek niet rechts en al helemaal keek ze niet achterom ! Ze keek alleen rechtuit ! Nou ben ik inderdaad ook zo een beetje ! Dat heeft Pak Pierre heel goed gezien ! Maar ik ben wel dol op Krontjong muziek vooral van Guus Becker ,snap er meestal geen nasi bal van maar het klinkt goed ! Maar Nostaalisch ,Nostoolisch ,of iets dergelijks heb ik geen last van !
Bung T. schreef: “Maar ik ben wel dol op Krontjong muziek vooral van Guus Becker, snap er meestal geen nasi bal van maar klinkt goed!”.
Nostalgie is bitterzoet en kan goed zijn om eenzaamheid en spanning tegen te gaan als het sentimenteel wordt.
Als we ouder worden gaan we vaak op een sentimental journey en het doet je denken aan de goede dingen alsof je voor de tweede keer leeft.
A.Olive
Sentimental Journey van Dorisje Dag.
You made my day, Pak Arthur. Wat was het leven toch heerlijk romantisch toen wij jong waren.
In vertaling klonk het:
Maak een reis, van Nippon naar Manilla,
Want de oorlog is voorbij
Maken plannen, voor een kleine villa
en een kippenfokkerij ……
Die tekst moest slaan op die mannen, die als krijgsgevangene in Japan tewerk waren gesteld, in de mijnen en op de scheepswerven, door de Amerikanen bevrijd (Trump was gelukkig nog niet geboren) en naar Manilla vervoerd om aan te sterken, voor de volgende strijd in “hun” Indië, waar de pleuris was uitgebroken in de vorm van moord en chaos, onder de kreet “Bersiaaaaap”.
Pak Pierre, de enige sentimental journey die ik wil maken zijn in mijn gedachten want als je daadwerkelijk terug gaat naar de geographische plekken van jouw verleden dan zal het een teleurstelling worden. Je innige geliefden zijn daar niet meer.
Nou met A.I. kunnen ze wel in beeld terug gaan alsof mensen die er niet meer zijn weer in leven komen.
Ik heb de traumatische reacties hiervan op tv gezien.
De latere generaties Indischen die nu naar Indonesia gaan doen het voor hun roots en sentiment uit de verhalen die ze gehoord hebben. Dat is wat anders.
Ik ben terug gegaan om mijn Amerikaanse vrouw enig besef te geven over mijn geboorteland alhoewel het verleden niet meer terug te halen is in werkelijkheid.
U schrijft dat Trump gelukkig nog niet geboren was.
Dat valt te betwisten. MacArthur had er geen bezwaar tegen om naar Indie te gaan na de bevrijding alhoewel ze die taak aan de Engelsen hadden gegeven. Ik geloof dat hij dat gedaan zou hebben onder Trump. Truman was te voorzichtig na de capitilatie van Japan. Hij haalde MacArthur terug uit Korea.
Indonesia zou waarschijnlijk haar vrijheid hebben gekregen zonder het terreur van de Bersiap.
A.Olive
wanasepi schreef 22 mei 2025 om 01:42: …….
Tja Pak Arthur, een sentimental journey naar iets uit het verleden valt altijd tegen. Maar een bepaald liedje met een bepaalde tekst kan mooie herinneringen uit de grote archiefkast van het verleden terugbrengen en dat is ook prettig. Dus nogmaals bedankt voor het uit de kast trekken van Dorisje Dag met Sentimental Journey.
Dan het 2de deel van je reactie. With due respect, ik zie het verband niet tussen Truman die McArthur in de Korea oorlog verbood de 38ste breedtegraad te overschrijden en de daden van de huidige president van de VS, Donald Trump. Andere presidenten, totaal andere omstandigheden, totaal andere persoonlijkheden.
Voor zover ik Harry Truman uit de annalen ken, was hij van eenvoudige komaf en bovendien (of misschien daar door) in de omgang met andere mensen fatsoenlijker dan Trump, die alles en iedereen schoffeert, neigt naar dictatoriaal heerserschap en die met een getuit pruilmondje jengelt als een verwend kind wanneer hij zijn zin niet direct krijgt.
Verder schrijf je: “Truman was te voorzichtig na de capitilatie van Japan. Hij haalde MacArthur terug uit Korea.
Indonesia zou waarschijnlijk haar vrijheid hebben gekregen zonder het terreur van de Bersiap”.
Nu haal je echt appels en peren door elkaar. Al was het alleen maar omdat de tijdlijn niet klopt. De bersiap werd ontketend vrijwel direct na de capitulatie van Japan. Of Mac Arthur nu het gezag over de West Pacific kreeg of niet, de geallieerden hadden domweg geen troepen beschikbaar om de hele Indische archipel te bevrijden en er law and order te brengen. In dat gezagsvacuüm zijn de dappere Pemoeda’s gesprongen om duizenden weerloze oude mannen, vrouwen en kinderen en rasgenoten die hun niet welgevallig waren, op laffe, gruwelijke wijze te vermoorden.
“Nu haal je echt appels en peren door elkaar.”
Pak Pierre, dit is geen “Tutti Frutti”.
De Nederlandse regering in London was in 1944 gaande weg gezwicht voor het Engelse verlangen om bevrijding van Nederlands-Indie aan Mountbatten te zien toevertrouwd (Postdam).
De te Bandoeng geboren Nederlandse schrijver en journalist, Johan Fabricius, doet een relaas over zijn interview met MacArthur op bldz.210 van zijn boek “Een Wereld In Beroering”
Fabricius werd eerst interviewd door MacArthur omdat MacArthur geinteresseerd was in Java en de revolutie.
Hier een directe quote van de interview: “Na mij aldus enige tijd te hebben interviewd , liet hij zich zonder persoonlijke bitterheid (ook deze opjectiviteit kon MacArthur zich veroorloven ontvallen dat hij gereed had gestaan Nederlands-Indie te bevrijden toen te Postdam anders werd besloten.
Ik zou de Jappaners onmiddelijk ontwapend hebbenen met kracht tegen alle wanordelijke elementen in het land zijn opgetreden tot orde en rust zouden zijn teruggekeerd. Dan had Nederland zelf weer in zijn rechten kunnen treden. Nederlands dispuut met het Indonesisch nationalisme gaat mij tenslotte niet aan. Mijn militaire taak was slechts: de status quo van voor 1941 te herstellen…”
Laat ons niet vergeten dat de Bersiap plaats vond in relatieve kleine gedeelten van heel Nederlads-Indie.
MacArthur had alle manschappen en materiaal die hij nodig had om Indie te bevrijden. Ze waren al in Niew-Guinea waar de Amerikanen zoveel oorlogsmateriaal hadden dat ze het aan Nederland heel goedkoop wilden verkopen. Nederland wilde het niet omdat ze dachten dat Amerika het gewoon zou achterlaten.
Amerika vernielde echter het meeste en ik kan mij als kind nog herinneren hoe ik al dat verroeste oorlogsmateriaal zag in Hollandia.
Pak Pierre, het kan mij niet veel schelen wat Trump zegt of hoe hij zich gedraagt zolang hij maar niet buiten de wet gaat. Hij is goed voor Amerika. Wat een verademing in vergelijking met Joe Biden. Jullie zullen waarschijnlijk het nieuws niet krijgen dat het Congress wil uitvinden door wie Amerika werd gerund in de laatste 4 jaren.
Het zal het grootste treason schandaal worden in Amerikaanse geschiedenis. Dit onderzoek is geen nepnieuws want het is al onderweg.
A.Olive
wanasepi schreef 24 mei 2025 om 18:15 “….”.
Dank voor je weerwoord, Pak Arthur. Zaten we tegenover elkaar bij het haardvuur of in het gras bij een murmelend beekje, dan was ik daar zeker op ingegaan. Ik zal dat nu niet doen omdat ik de andere lezertjes niet wil vervelen met onze discussie die oeverloos dreigt te worden en bovendien zwaar off topic zou zijn, want wat hebben MacArthur en Trump te maken met de toekomst van de Indische keuken?
Ik toetoep dus de discussie.
@PakPierre; ‘ in een gezagsvacuüm etc.’- Omdat het Nederlands gezag ontbrak? -Er was geallieerd/Brits-Japans en Republikeins gezag. – Het was Nederland, die bersiap ontlokte; geen zelfbeschikking= geen merdeka. Dus amok= bersiap!
Even on-topic. Op Jakarta Post wordt de laatste tijd aandacht geschonken aan het “gezonde” eten in Indonesie. Want wat mag ik me bij de volgende wervende titel voorstellen: “Understanding diabetes and its impact on public health in Indonesia”
https://www.thejakartapost.com/opinion/2024/10/24/understanding-diabetes-and-its-impact-on-public-health-in-indonesia.html.
19,5 Indonesiers hebben diabetes., dat te wijten is aan: urbanization, changes in food habits, greater processed foods and sugar intake, sedentary lifestyles and an aging population.
Vooral bij jongeren is het percentage stijgend met negatieve gevolgen voor de economie maar ook voor de gezondheidszorg.
Dat er weinig dikke Indonesiers op Java te zien zijn, is een kul argument. Het het veel meer te maken met te weinig goed eten.
Afgezien van dat, want hoe zit het met de objectieve tijdlijn van de Bersiap?
-15 augustus 1945 Japanse capitulatie
-17 augustus 1945 Proklamasi: Indonesiers bezetten in de Japanse bezettingstijd al posten in het overheidsapparaat. Na de Proklamasi nemen zij ook leidende funkties over in het apparaat. Overal worden Kommitee Nasional Indonesia KNI opgericht. De Japanners laten dit gelaten toe, althans zij verweren zich er niet tegen, in tegendeel. Ook wappert op overheids- en andere gebouwen vrijelijk de Rood-Witte vlag.
-31 augustus 1945 verjaardag Koningin Wilhelmina.
Japanners verbieden het hijsen van de Rood-Wit-Blauwe vlag.
-19 september 1945 Vlagincident Oranje Hotel in Soerabaja.
Het hijsen van de Nederlandse vlag blijkt een Nederlandse provocatie te zijn. Bij dit incident wordt Mr. Ploegman, voorman van het IEV en beoogd Nederlandse burgemeester van Soerabaja dodelijk gewond. Twee van zijn helpers worden ontvoerd en vermist. Zij zijn hoogstwaarschijnlijk vermoord.
-2 oktober 1945
ltnt-gg Van Mook arriveert in Batavia/Jakarta. De Britten hebben formeel en feitelijk het gezag over de Netherlands East-Indies NEI
-10 oktober 1945
In Depok wordt er voor het eerst gericht en georganiseerd jacht gemaakt op (Indo-) Europeanen en hun sympathisanten, met dodelijke gevolgen. Dit kan als omslagpunt worden beschouwd in de gewelddadige gebeurtenissen aan het begin van de Indonesische Revolusi, in Nederland ook wel Bersiap genoemd.
Gezien de koloniale geschiedenis, zou Nederland op korte of lange nooit het Zelfbeschikkingsrecht aan Indonesiers geven. Het is, ook gezien de tijdlijn ee aan Indonesiers, de rode draad in de koloniale politiek , de directe oorzaak (causaliteit!) van de Bersiap zou zijn. Hoogstens kan gesproken wordnen van aanleiding
correctie:………..Gezien de koloniale geschiedenis, zou Nederland op korte of lange nooit het Zelfbeschikkingsrecht aan Indonesiers geven. Het ontkenning van het zelfbeschikkingsrecht als de directe oorzaak (causaliteit!) van de Bersiap, mag als drogreden worden beschouwd, zie ook de tijdlijn van gebeurtenissen na de Japanse capitulatie. Hoogstens kan gesproken worden van aanleiding
@PetervandenBroek; ‘een drogreden etc.’- De roep om merdeka? Batavia aug.1945; overal opschriften; oa. Indonesia never again the life and blood of any nation! – Maar ja, ‘Nederland wist altijd beter wat onder het volk heerste…. Wat de Inlander dacht!’
Ook in februari en maart 2025 besteed Jakarta Post aandacht aan diabetes (het vorige aangehaalde artikel was van oktober 2024)
Het percentage diabetes steeg van 8,13 % (2017) naar 8,71% (2020), een onderzoek in 2023 geeft aan dat het meest recente percentage 11% bedraagt. https://www.thejakartapost.com/opinion/2025/02/08/why-diabetes-is-a-growing-public-health-concern-in-indonesia.html
Consuming high-glycemic, sugar-laden, and high-fat foods, combined with a lack of physical activity, significantly increases the risk of diabetes. Reducing this risk requires a balanced diet and staying active.
https://www.thejakartapost.com/adv/2025/03/24/stand-by-you-navigating-pre-diabetes-and-diabetes-awareness-for-improved-quality-of-life.html.
De overheid doet er wel wat aan maar de vraag blijft hoe effectief is haar beleid.? De cijfers spreken boekdelen.
Aangezien de liefde maar ook diabetes door de maag gaat, zou een gericht beleid op vrouwen, die tenslotte boodschappen doen en koken wellicht meer resultaat opleveren. Hoe is de positie van de indonesische vrouw in de grootste moslimstaat ter wereld? Waar zijn de Kartini’s tegen diabetes gebleven?
@ Mertens: het Koninkrijk der Nederlanden met voorop het Indisch Gouvernement ontkende in de gehele koloniale geschiedenis het Zelfbeschikkingsrecht der Indonesiers. Elke uiting werd met harde hand onderdrukt, zie al de oorlogen, pacificaties, expedities e.d. Deze ontkenning is een rode draad in de koloniale geschiedenis.
Dan mag de legitieme vraag toch wel door dhr Mertens beantwoord worden, waarom het koloniaal beleid in het verleden NIET en juist het koloniaal beleid na de Japanse capitulatie in 1945 WEL tot een Bersiap leidde?
Dhr. Mertens mag na vele jaren eindelijk met duidelijke argumenten een een logische tijdlijn komen om zijn these= drogreden te ondersteunen!
Hoezo weg met dat oude Indische tempo doeloe?
Als iemand het oude eten van vele jaren terug lekker vindt…. vooral doorgaan met die bereiden
Als iemand indische/Indonesische gerechten wilt veranderen naar eigen smaak…… vooral doen.
M.A.W ( met andere woorden ) zegt si Boeroeng gewoon :”” Laat je niet gek maken door al die zelf benoemde experts ,doe gewoon waar je zelf zin in hebt ! “” 👩🍳👩🍳👩🍳.Wat was dat spreekwoord ook al weer ? Oh ja Koning ,Keizer, Admiraal Koken Kunnen We Allemaal !
De Indische/Indonesische gerechten zullen altijd blijven bestaan, zolang er een Indonesische Archipel en Keuken bestaan.
Dit geloof ik ook wel. Wat we wel zien natuurlijk is de opkomst van de fast-food cultuur, een beetje zoals in de VS. Een KFC, maar ook McD, BK, Wendy’s, Carls Jr. en zelfs Taco Bell zijn hier ongelofelijk populair. En wat serveren ze allemaal buiten de normale gerechten? Juist, ayam goreng met nasi putih.
Het is voor mij zeer raar om het over nasi putih te hebben. Wij noemen het gewoon nasi. Maar ik heb in Nederland gemerkt dat als ik nasi bestel, ze denken dat ik nasi goreng bedoel.
Persoonlijk probeer ik wat Manadonese gerechten van mijn oma’s kant daar ‘bestaand’ te houden. Ik heb de maid geleerd hoe ze tuna woku moet maken. Dat vindt mijn echtgenoot, zeker met wat perkedel jagung, veel lekkerder dan de Javaanse en Sundanese gerechten.
Bij deze vraag kwam mij bij een wedervraag op: Is hij niet een beetje neerbuigend?
Op de vraag waar het om gaat, is mijn antwoord: Neen. Dat “oude Indische tempo” is een begrip. Samen met enkele, MISSCHIEN ongunstige, connotaties en associaties is hij niet weg te denken. En waarom zou hij (moeten) verdwijenen?. Het is zelfs goed dat hij blijft bestaan.
.#