De Weduwe van Indië: van den Bosch 3

Familiegraf te Algemeene Begraafplaats in Den Haag, nazaten en aangehuwden van Johannes van den Bosch. Het is een grafkelder en meerdere personen zijn genoteerd op de grafplaat.

Richard Leeuwenhart van den Bosch ( 1915 Londen- 1905 Brussel) had een advocatenpraktijk in Den Haag en was mede-oprichter van cultuurmaatschappij Pondok Gedeh. In 1893 verhuisde hij naar Brussel, om minder vermogensbelasting te betalen.
Zoon van Johannes van den Bosch en Rudolphina de Stürler

Carolus Marinus Johannes Willem Rijnen, (1832 Delft-1903 Den Haag) kolonel artillerie in het Oost-Indische Leger. Echtgenoot van Louise Charlotte Mathilde van den Bosch (1843 Pondok Gedeh -1907  Scheveningen). Ouders van Jeanne Rijnen, zie eerder topic.
Louise was dochter van Johannes Hendrik van den Bosch en Johanna von Schmidt auf Altenstadt.

Johannes Hendrik Willem van den Bosch (1840 Pondok Gedeh-1902 Den Haag ) resident van Cheribon. Gehuwd met Dorothea Wilhelmina Beukman van der Wijck (1841 Sprang-1917).Zoon van Johannes Hendrik vd Bosch (1807 Batavia-1854 Batavia) en Johanna von Schmidt auf Altenstadt.  Ouders van Johannes Hendrik Otto vd B, zie eerder topic. en grootouders van Meinoud Rost van Tonningen.

Willem Joannes Petrus van den Bosch (1848 de Bilt-1914 Den Haag)
weduwnaar van Anna Elisabeth Reinarda van Hardenbroek (1862 Berkenrode-1898 Den Haag). Willem was majoor artillerie, adjudant van Koning Willem III, kamerheer van Koningin Wilhelmina . Ouders: Elizabeth van Hemert (1820-1895) en Hendrik van den Bosch (1812-1888), burgemeester van De Bilt.

Johannes van den Bosch (1780 Herwijnen-1844 Den Haag) 
Hij was oprichter van de Maatschappij  van Weldadigheid,  commandant van het Nederlands-Indische legergouverneur-generaal van Nederlands-Indiëminister van Koloniën en minister van Staat.
1798-1808  militaire officier te Batavia
1804  te Batavia gehuwd met officiersdochter Catharina Lucretia de Sandol Roy (1786 Kaap de Goede Hoop-1814 Amsterdam)
1823 gehuwd met Rudolphina Wilhelmina Elizabeth de Stürler (1798 St Omer – 1873 Den Haag) ook in dit familiegraf.
1818 oprichting My van Weldadigheid (koloniën in Drenthe en Overijssel)
1830-1834 gouverneur-generaal van Indië, hij startte het cultuurstelsel.
1835 In adelstand opgenomen.
1834-1840 Minister van koloniën
1839-1844 Minister van Staat.
1842-1844 Lid Tweede Kamer

Dit bericht werd geplaatst in De Weduwe. Bookmark de permalink .

11 Responses to De Weduwe van Indië: van den Bosch 3

  1. Boeroeng schreef:

    Zou ik wel geboren zijn zonder Johannes van den Bosch die de landbouwkoloniën te Veenhuizen stichtte ?
    Mijn overovergrootouders Takens gingen daar wonen en werken. Een zoon werd geboren daar in 1840 en zeilde in 1865 als soldaat naar Indië.

    Bekende Nederlanders Daphne Bunskoek, Willeke Alberti, Alexander Pechtold, Ruud Lubbers, André Kuipers en Philip Freriks hadden ook voorouders in dat project.

    Gouverneur Generaal van de Bosch stichtte te Java het cultuurstelsel. Geen dank voor deze.

  2. Boeroeng schreef:

    Geen enkele van de begraven familieleden van den Bosch in dit familiegraf heeft Indonesische voorouders. In niet genoemde familietakken zie ik ook geen nazaten met gemengde afkomst. Die zullen er wel zijn, moet ik goed, intensief zoeken. Andere keer deze.
    Zou het zijn dat de familiemoraal was: niet verinlandsen ?
    Dat kan deels het racisme verklaren van Meinoud Rost van Tonningen.
    Meinoud RvT, zoon van Menauda vd B, dochter van Johannes Hendrik vdB, zoon van Johannes Hendrik vd B, zoon van Johannes vd B, de stamvader

    • bungtolol schreef:

      Meinoud Rost van Tonningen opteerde voor een functie bij de SS maar dat werd enige tijd opgehouden door de Duitsers ,ze wilden eerst weten of Meinoud wel raszuiver was ! Uiteindelijk trad hij toch toe tot de SS ! Gelukkig maar dat die Duitsers geen inlands bloed hebben kunnen traceren ! Die Meinoud was een verachtelijk persoon ! Een hielenlikker van die Duitsers ,een landverrader eerste klas ! Het schijnt dat ie zelfmoord heeft gepleegd in de gevangenis ! Waarschijnlijk geholpen door de bewakers ,want iedereen had een schurfthekel aan Meinoud !

  3. Bernadette S. schreef:

    Citaat “ In 1893 verhuisde hij naar Brussel, om minder vermogensbelasting te betalen.”

    Zeg maar gerust “om GEEN vermogensbelasting te betalen”. Er bestaat namelijk geen vermogensbelasting in België.

    Indertijd werd ons met trots verteld in school dat de Tapos boerderij één van de modernste van de wereld was. Deze was opgezet door een zoon van Suharto en lag in het gebied van Depok onder Jakarta. Blijkbaar was dit voorheen (een deel van) de plantage van de cultuur maatschappij.

    Pondok betekent hut en Gede (zonder h) is groot. Ik weet niet waarom de maatschappij Pondok Gedeh mét ‘h’ werd genoemd?

    Over het landhuis een vertaald artikel:

    De naam Pondok Gede is niet alleen een moderne term. Een resolutie van gouverneur-generaal Gustaaf Baron van Imhoff op 1 februari 1746 registreerde het bestaan van dit gebied. In dat document kreeg Pieter van De Velde, een ambtenaar van de Raad van Indie, toestemming om een wekelijkse markt te houden die bekend staat als Pasar Rebo. Samen met de kapitein van Java, Soetawangsa, beheerde Van De Velde het gebied, dat in die tijd een suikerrietplantage land was.

    De naam Pondok Gede zelf wordt verondersteld afkomstig te zijn van het formaat van het grote huis dat in het gebied staat. Lokale bewoners noemden het “een grote hut”, een term die uiteindelijk de naam van het dorp werd, die het gebied omvatte dat nu bekend staat als Pondok Melati, Jatiwaringin, tot Jatiasih.

    In 1775 bouwde dominee Johannes Hooyman Landhuis Pondok Gedeh, een herenhuis in Indië-stijl dat Javaanse en Nederlandse architectuur combineerde. Dit gebouw is uniek omdat het een open eerste verdieping in Indonesische stijl heeft met een veranda aan alle drie de kanten, vergelijkbaar met het joglo-concept. Ondertussen toont de twee verdiepingen tellende voorkant een Nederlandse gesloten stijl.

    Volgens Adolf Heuken in zijn boek Historical Places in Jakarta weerspiegelt het interieur van dit Landhuis een hoge smaak. Pleisterwerk versiert verschillende kamers, terwijl deuren en ramen luxe ornament details hebben. Dit gebouw werd niet alleen bijzonder fraai maar ook een symbool van de welvaart van de eigenaar, die in die tijd het suikerrietplantage land in het gebied beheerde.

    In het begin van de 19e eeuw viel het Landhuis van Pondok Gede in handen van Leendert Miero, een rijke zakenman van Joods bloed. Miero huurde dit land in 1800 en slaagde er vervolgens in 1820 volledig in zijn bezit te krijgen. Hij deed een grote renovatie, waarbij hij de teakhouten structuur verving door beton, waardoor de dominante Indië-stijl werd versterkt.

    Leendert Miero woonde in Landhuis tot zijn dood op 10 mei 1834. Hij werd begraven in de tuin van het huis, waardoor dit Landhuis niet alleen een woning was, maar ook een monument voor de eigenaar. Helaas ging dit historische spoor ook verloren toen het gebouw werd verwoest.

    Na de onafhankelijkheid van Indonesië werd Landhuis Pondok Gedeh onderdeel van de activa van de Air Force Cooperative (Inkopau). In 1988 voerde de DKI Jakarta Museum and History Department een archeologisch onderzoek uit in het gebied.

    Uit het onderzoek is bekend dat het Landhuis-land van 325 hectare ooit een citroengrasplantage was, vervolgens veranderde in een rubberplantage, totdat het uiteindelijk werd gecontroleerd door verschillende particuliere bedrijven.

    Hoewel geclassificeerd als een cultureel erfgoedgebouw, werd Landhuis Pondok Gedeh aan het einde van de 20e eeuw verlaten. In 1987 stelde Inkopau een plan voor om een recreatie- en winkelcentrum op de locatie te bouwen. Ze beloofden het Landhuis te behouden als onderdeel van het recreatiepark, maar die belofte werd niet waargemaakt. In 1992 werd het meer dan 200 jaar oude gebouw gesloopt om plaats te maken voor Pondok Gede Plaza.

    • Pierre H. de la Croix schreef:

      Bernadette S.: “Pondok betekent hut en Gede (zonder h) is groot. Ik weet niet waarom de maatschappij Pondok Gedeh mét ‘h’ werd genoemd?”

      Tja … het transcriberen van woorden uit een vreemde taal is een grote kunst op zich. Een transcribent moet goed kunnen luisteren en de klanken die zij/hij hoort met grote nauwkeurigheid in de eigen schrift kunnen weergeven. Daar komt nog bij dat de uitspraak van het zelfde woord in de ene streek of plaats (een nuance) kan verschillen van de uitspraak elders, misschien maar iets verder op gelegen.

      In mijn herinnering uit mijn jeugd in Semarang waar Javaans werd gesproken hoor ik wel degelijk een “h” als een lichte zucht aan het eind van het woord “gedeh”.

      Toen ik in de tachtiger jaren v.d.v.e. voor de baas naar Japan moest, was het bezit van een visitekaartje onontbeerlijk. Hoe moest mijn naam “Pierre de la Croix” in Japans beeldschrift worden omgezet zodat die als “Pierre de la Croix” klonk? De Nederlandse manager van het kantoor waar ik moest zijn vertelde hoe het ging: Hij zat tegenover een Japanner en sprak net zo lang mijn (Franse) naam uit tot dat de Japanner dacht, dat hij het kaartje wel kon maken. Het werd een fraai kaartje waar alleen de romeinse letter “P” ongeschonden bleef staan omdat men daar kennelijk geen pictogram voor had.

      Een ander voorbeeld van tongbrekende namen waaraan transcribenten zich vertilden: De spelling van Chinese namen in de diverse koloniën waar Chinezen aanspoelden en zich daar moesten laten registreren. Bernadette zal daar over kunnen meepraten.

      • Bernadette schreef:

        Inderdaad Pak Pierre. Mijn mama -een echte Tan- behoort zo ongeveer tot de laatste generatie hier die ook nog een puur Chinese naam heeft. Door omstandigheden die wel bekend zijn werd dat vanaf een bepaald moment niet meer gedaan.

        In China kiest men als tiener (nog steeds) een westerse naam. Als men nu in Hong Kong een Starbucks of zo bezoekt ziet men op de naamplaatjes van het personeel altijd een Engelse naam. Wel makkelijk maar niet echt zinvol als ze er niet op reageren.

        Ik heb ooit ergens gelezen dat ‘kurkentrekker’ één van de weinige woorden is die in het Japans zijn overgenomen uit het Nederlands.

      • Boeroeng schreef:

        translate.google.com vertaalt kurkentrekker
        Japans: コルク抜き Koruku nuki
        Bahasa Indonesia: kotrek

      • Pierre H. de la Croix schreef:

        Bernadette zegt 2 maart 2025 om 03:58: “Ik heb ooit ergens gelezen dat ‘kurkentrekker’ één van de weinige woorden is die in het Japans zijn overgenomen uit het Nederlands”.

        Het Japanse woord voor “drop”, ons nationale snoepje waar ook Duitsers gek op zijn, is “dropu”. Heb ik zelf van een Jappo gehoord.

        Maar …. in de 2 eeuwen dat Nederlanders via Decima voor het gesloten Japan de enige poort naar het moderne westen waren, moeten veel meer Nederlandse woorden de Japanse taal (i.e. katagana) zijn binnen geslopen. Vooral woorden uit de wetenschap en techniek, mogelijk ook scheepvaart.

        Nog even terug naar “gede” of “gedeh”: Mijn woordenboekje uit 1952 van Teeuw en Poerwadarminta geraadpleegd, de standaardtaal Bahasa Indonesia als ijkpunt voor correcte spelling nog in de kinderschoenen, en ik lees daar “gedé”, dus met een accent aigu op de 2de “e”. Voor zover ik weet kent de huidige BI geen accenttekens als aigu, grave en “dakje”.

        Tot zover wat mij betreft het ijdele gesnap over talen, transcripties en woordenboeken. Zwaar off topic.

    • Boeroeng schreef:

      Voor wie het wil weten:
      Johannes Hooyman, predikant Lutherse gemeente, kwam uit Enkhuizen en werd in 1789 vermoord. Ik las ooit zoiets van…. mogelijk door de minnaar van zijn vrouw. roddel-roddel
      Zijn dochter huwde in 1794 met Jean Philippe Francois Filz, die in 1810 door het gouvernement werd geexecuteerd met de aanklacht laf gedrag in het verdedigen van Hitoe, Ambon tegen de Engelse aanvallers.
      —-
      Zo… leuk toch die oud-Indische soap

      Hooyman werd een voorvader van een familietak Romswinckel via kleindochter Filz

      Ook leuk in de soap is dat kleindochter Filz huwde met Corneille Romswinckel, achterkleinzoon van Nicolaas Romswinckel ( geb 1660) koopman en burgemeester van Moskou.
      En Nicolaas had een overgrootvader Nicolaas Ruts, geschilderd door Rembrandt.
      Terug on topic, min of meer… Hoeveel Indische nazaten weten niet dat deze voorvader geschilderd werd door Rembrandt ?

    • Boeroeng schreef:

      Ik dacht dat Gedeh de Nederlandse spelling was . Maar nu is het Gede in b.i. , neem ik aan

Laat een reactie achter op Boeroeng Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *