Indische Schrijfschool
Latah, wat is dat? Ik hoorde het woord, ging op onderzoek en smolt van mededogen. Want het is een aandoening, een belastende ook, die vooral bij inheemse vrouwen voorkwam. Bij schrik gaan ze geluiden nadoen en woorden nazeggen: echolalie.
Ik hoorde ook verhalen over: vroeger in Indië mochten we de baboe niet laten schrikken, dan werd ze latah. In romans las ik erover: dat expres laten schrikken, dat plagen, dat pesten, die arme mensen.
...................
Indisch4ever 
Multatuli, Ideeën, 3e bundel nr 891 :
“Wanneer de lezer in Indie geweest is, zal-i misschien weten wat men daar latta noemt. Dit woord beteekent ’n ziekte of hebbelykheid van oude vrouwtjes, die zich openbaart in ’t nabootsen van alles wat men haar voordoet. Men lacht, zy lachen. Men schreeuwt, zy schreeuwen. Men maakt ’n gebaar, zy apen ’t na. Men werpt eenig voorwerp op den grond… klets, daar ligt alles wat de arme patiente in de hand hield.
In ’39 zat er op de passar Tanabang te Batavia, ’n oud vrouwtje die den kost verdiende met het blazen van figuurtjes uit gom en suiker. De stumpert was zeer handig, en leverde in tien tellen, schuitjes, hoenders, bloemen… al wat de jeugd verkoos. En duur was ze niet. Voor weinig duiten kon men allerlei fantazien bevredigen. Men had me gezegd dat die vrouw latta was, en ik nam er de proef van. Ik bestelde ’t een-of-ander en wierp m’n sigaar weg op ’t oogenblik toen ze my ’t verlangde voorwerp overhandigen wilde. Ze smeet het op den grond, en verontschuldigde zich met ’n verdrietig: ampong toewan, nanti sa-bikin lahin. * Toen ik en andere omstanders hierop begonnen te lachen, lachte ze ons gillend na. Om te beproeven hoever de zinneloosheid gaan zou, wierp ik iets omhoog, en sloeg ’t horizontaal weg. Oogenblikkelyk oorveegde zy haar keteltje met gesmolten gomsuiker. Iets later kwam my in de gedachte, of misschien de wel wat ruime schadeloosstelling, die haar by zulke gelegenheden door Europeanen gegeven werd, ’n rol kon gespeeld hebben in haar verbystering. Ik bewerkte alzoo dat de proef herhaald werd door ’n armen inlander van wien zy geen schadeloosstelling verwachten kon. En de uitslag was dezelfde.
Het verdient opmerking dat er door haar land- en standgenooten geen misbruik werd gemaakt van haar ziekte of hoe men ’t noemen wilde. Op ’n markt in ’t meer beschaafd Europa zou waarschynlyk de heele industrie van die arme artiste in zeer letterlyken zin te-gronde gegaan zyn.”
Een nare zenuwaandoening.
@Een nare zenuwaandoening “” Ja zo zou je het in het Nederlands kunnen omschrijven ! Als je op Google Translate het woord “” Latah “” intypt krijg je de omschrijving “” Spraakzaam “” Ja latah mensen zijn natuurlijk spraakzamer dan anderen maar spraakzaam dekt toch niet de hele lading ! Overigens ken ik het woord heel goed ,vaak gebezigd door mijn ouders en hun kennissen .Laten we het er maar op houden dat bij latah mensen .de zenuwen met hun op de loop gaan .
Ik had vriendjes die mij vertelden dat ze bij hun latah baboe hun broek uittrokken om dan nagedaan te worden door die arme vrouw. Kinderen kunnen wreed zijn.
A.Olive
Welke parallelen zijn er te trekken tussen latah en autisme?