Peter van den Broek schrijft:

Het monument. Dit bijzondere monument herdenkt vijftig Nederlandse militairen die tijdens de dekolonisatieoorlog omkwamen in Padang en omgeving. Hun namen, vermeld met rang en nummer  lijken op het eerste gezicht willekeurig gerangschikt. Bij nadere bestudering blijkt dat de militairen geselecteerd zijn op basis van overlijdensdatum en legereenheid, zoals Regiment Jager RJ of Regiment Infanterie RI.

De dekolonisatieoorlog. De dekolonisatieoorlog was een onconventionele oorlog, een guerillia oorlog waarbij Nederlandse soldaten vochten tegen een onzichtbare vijand. De troepen in Padang beleefden een zwarte bladzijde op 2 december 1946. Veertien soldaten sneuvelden op die dag toen hun voertuigen door bermbommen, boobytraps werden opgeblazen. Anderen sneuvelden  door kpgels van Indonesische scherpschutters.

De slachtoffers. In totaal sneuvelden achtendertig militairen tijdens gevechtshandelingen. Vijf militairen verongelukten door een dienstongeval, waarvan twee door ondeskundig wapenverbruik. Zeven stierven aan ziekten of andere oorzaken.

Twee militairen verdienen bijzondere aandacht. Zij kwamen op heldhaftige en tragische wijze om het leven:

• Soldaat 2 KNIL Stefanus Uneputty probeerde een Indonesische gevangene te redden uit een rivier, maar verdronk daarbij.
• Sergeant OVW Pieter Arendse trachtte een korporaal uit een kali te redden, maar werd door scherpschutters gedood.

Het opschrift. Op het monument staat: “Monumen saksi kepahlawanan, Padang Kota Tecinta” (Monument ter ere van heldhaftigheid, geliefde stad Padang).

Vóór de namen van de militairen staat: “Nama-nama tentara sekutu yang tewas di Sumatra barat selatan agres I dan II” (Namen van Nederlandse soldaten die sneuvelden in Zuid-West Sumatra tijdens de politionele acties). Na de namen staat: “Tentara Tersebut Diatas Berkubur di Lokasi Ini” (De bovengenoemde soldaten zijn begraven op deze plaats).

De context.  De gestorven soldaten overleden in de periode tussen 29 november 1946 en 19 februari 1948. Slecht vier  soldaten sneuvelde tijdens Agres I, van 21 juli 1947 tot 5 augustsus 1947. Aangezien in 1962  de graven van deze 50 militairen van Padang naar het ereveld Leuwigajah te Cimahin op Java zijn verplaatst, wijst dit erop dat het monument vóór die datum is geconstrueerd, hoogstwaarschijnlijk  tijdens de Nieuw-Guineakwestie. Ondanks de antikoloniale en anti-Nederlandse sentimenten in die tijd, zou dit monument op initiatief van Indonesische veteranen van het Indonesische leger (TNI) zijn opgericht ter nagedachtenis aan en respect voor  Nederlandse militairen die in Padang en omgeving stierven. Het monument staat niet voor niets aan de Jalan Veteran in Padang.

Betekenis van het monument. Het monument kan worden beschouwd als een eerbetoon aan en respect voor de moed en opofferingen van Nederlandse militairen. Het mag als blijk van toenadering niet in de vergetelheid raken.

Oproep. Ik ben op zoek naar mensen die meer informatie kunnen geven over het monument. Reacties kunnen worden gestuurd naar vandenbroek@libero.it.