Hoe zag het verzet er in Indonesië tijdens de Tweede Wereldoorlog uit?

Geplaatst op 3 augustus 2023 door Boeroeng

De Japanners presenteerden zich ook als bevrijders van het westerse kolonialisme. ‘Aanvankelijk waren de Indonesiërs daarom optimistisch en opgewonden. De zaken zagen er veel rooskleuriger en veelbelovender uit dan onder de Nederlandse bezetting.’Zo kozen Indonesische nationalistische leiders als Soekarno, in de overtuiging dat het in het nationale belang was, voor samenwerking met de Japanners. ‘Het maakt het moeilijker om verzet te organiseren als je leiders collaboreren,’ vertelt Mark. Het beperkte verzet dat tijdens de oorlog ontstond, kwam vooral van Nederlanders of “Indo’s” (red. mensen van gemengde Nederlandse en Indonesische afkomst) die vonden dat Nederlands-Indië bevrijd moest worden van de Japanse bezetter en aan Nederland moest worden teruggegeven. ‘Maar veel Indonesiërs vonden het beter om aan de Japanse kant te blijven dan een Nederlandse terugkeer te steunen.’ universiteitleiden.nl

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

10 Responses to Hoe zag het verzet er in Indonesië tijdens de Tweede Wereldoorlog uit?

D.J. Sigmond schreef:

5 augustus 2023 om 01:35

Een meer uitgebreid artikel aangaande het verzet door Nederland-Indische groeperingen heb ik geplaatst op Wikipedia in het artikel ‘Nederlands-Indisch verzet in de Tweede Wereldoorlog.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Indisch_verzet_in_de_Tweede_Wereldoorlog

Voorts vind ik het een tekortkoming van Ethan Mark steeds de termen ‘Indonesië’ en ‘Indonesiërs’ te vermelden. ‘Indonesië’ werd pas op 17 augustus 1945 per proclamatie uitgeroepen, maar niet door Nederland geaccepteerd.. Na de soevereiniteitsoverdracht in 1949 kon pas van de eenheidsstaat ‘Indonesië’ (aanvankelijk: Republiek van de Verenigde Staten van Indonesië) worden gesproken en over ‘Indonesiërs’, en dat gebaseerd was op de eenheidsgedachte van één land, één volk, één taal. De oorspronkelijke inwoners van Nederlands-Indië werden tot op dat moment nog steeds met ‘inlanders’ of ‘inheemsen’ aangeduid.

Beantwoorden
- Mr. B. schreef:
  
  5 augustus 2023 om 19:17
  
  Zo wordt er hier in Indonesië totaal niet over gedacht hoor. Behalve dat een Verenigde Staten van Indonesië concept totaal onbekend (en dus onbemind) is, moet je niet vergeten niet dat dit ook nog niet bestond toen de onafhankelijkheid werd uitgeroepen! En bij diegenen die ervan weten, is het dus totaal irrelevant want dit was een opgedwongen tussenpaus waar men sowieso niet mee akkoord ging.
  
  En wat een stelletje Belanda’s daar van denken zal ze aan de onderrug oxideren. (Trouwens, Rutte heeft met zijn uitspraken niet alleen zichzelf maar zijn volledig land flink in de vingers gesneden.)
  
  Het is nu net na middernacht dus over 11 dagen wordt het weer gevierd; dé onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië sinds 1945….
  
  Beantwoorden
  - Mr. B. schreef:
    
    5 augustus 2023 om 19:28
    
    Even verbeteren:
    
    Behalve dat een Verenigde Staten van Indonesië concept totaal onbekend (en dus onbemind) is, moet je niet vergeten dat dit ook nog niet bestond toen de onafhankelijkheid werd uitgeroepen! En bij diegenen die ervan weten, is het dus totaal irrelevant want dit was een opgedrongen tussenpaus waar men sowieso niet mee akkoord ging.
    
    Nog iets:
    
    “ De oorspronkelijke inwoners van Nederlands-Indië werden tot op dat moment nog steeds met ‘inlanders’ of ‘inheemsen’ aangeduid.”
    
    Deze uit de koloniale periode afkomstige indeling is natuurlijk totaal niet correct, want niemand wist of weet wat de ‘oorspronkelijke’ inwoners van de archipel zijn. En in Indonesië wordt door de racistische aanpak van Nederland indertijd, nu nog wel over pribumi gesproken. Iets wat nog decennialang ná de onafhankelijkheid een negatieve bijwerking had. Zelfs nu nog; probeer maar eens als niet-Javaan grond te kopen in Yogyakarta.
- R.L.Mertens schreef:
  
  5 augustus 2023 om 22:24
  
  @DJ.Sigmond; ‘na de soevereiniteitsoverdracht in 1949 etc.’- Het klonk al op het jongeren congres met afgevaardigden uit de hele archipel ; Supah Pemoeda 1928; één volk, één land; groot Indonesia! Door het gouvernement bewust genegeerd! Bij de arrestatie van Soekarno in 1930 verdedigde hij zich zelf met; Indosesië klaagt aan! Pas in de nadagen van Indië 194o werd een commissie Visman ingesteld om een onderzoek te verrichten naar de wensen van de Inlandse bevolking. De enige wens die toen/ begin 1942 gehonoreerd werd, was het verzoek Volksraad lid Thamrin; de aanduiding Inlander te vervangen door Indonesiër! De overige wensen/besluiten werden in de
  7 dec.1942 HM rede benoemd….
  
  Beantwoorden
A Olive schreef:

4 augustus 2023 om 22:10

De Papua’s van West Nieuw Guinea hebben zich wel verzet tegen de Jap.
Op 18 april 1944 viel een edeelte van de Kokkelink groep van 35 man het jappen kamp in Manokwari aan Bijna allen vonden de dood.
Op 9 mei 1944 bombardeerden de Amerikanen Manokwari

Beantwoorden
- A Olive schreef:
  
  4 augustus 2023 om 22:18
  
  Ik weet niet waarom mijn mail van 4 augustus 2023 om 22:10 werd verzonden onder het typen.
  
  alleen 3 huizen bleven staande.
  De jap vluchte in de jungle waar de PAPUA’S HUN VERMOORDEN.
  Onder de Kokkelink groep bevonden zich ook een aantal Papua’s
  
  Beantwoorden
ellen schreef:

4 augustus 2023 om 13:13

Er was wel degelijk verzet van de Indonesiers tegen de Japanse overheersing.

Laat in de oorlog hadden de Japanners beloofd dat ze Indonesië uiteindelijk onafhankelijk zouden maken. ‘Vanuit het perspectief van de Indonesische leiders had het weinig zin om zich tegen de Japanse bezetters te verzetten vanwege de belofte van onafhankelijkheid, ook al stierven de mensen van honger en ziekte.’ Als de oorlog langer had geduurd, wordt vermoed dat de Japanners misschien meer verzet hadden gezien, vooral van jongere Indonesiërs. Terwijl de belofte van onafhankelijkheid oudere leiders in toom hield, hadden veel Indonesische jongeren het vertrouwen in de Japanners verloren. Het meest substantiële anti-Japanse verzet van de Indonesiërs kwam dus nadat de Japanners zich hadden overgegeven. De geallieerden gaven de Japanners opdracht de wapens niet aan de Indonesiërs af te staan en de linie te houden tot de Nederlanders terugkeerden. ‘Sommigen besloten toch wapens aan de Indonesiërs te geven, maar de meeste Japanse soldaten hielden zich wel aan het bevel en weigerden wapens af te staan’, . Wat volgde waren confrontaties tussen Japanse troepen en Indonesische nationalisten. ‘Een behoorlijk aantal Indonesiërs en enkele Japanners sneuvelden in deze gevechten in de maanden na afloop van de bezetting.’

(Bron: Universiteit Leiden)

Beantwoorden
- Mr. B. schreef:
  
  4 augustus 2023 om 18:25
  
  Ongelofelijk dat men dit ‘verzet’ noemt. Hoe kan je je tegens iets verzetten dat geen macht meer over je heeft? Natuurlijk speelde dit alles nadat de Japanners al verslagen waren dus er viel helemaal niets meer tegen te houden. En zelfs dan nog, men wilde gewoon hun wapens; dat is geen verzet maar opportunisme.
  
  Beantwoorden
Mr. B. schreef:

4 augustus 2023 om 05:01

Tja, je kan eigenlijk wel stellen dat de oorlog een breekijzer was die de onafhankelijkheid heeft versneld.

Ook heb ik het gevoel dat WO2 hier helemaal niet als een drama wordt gezien zoals in de rest van de wereld en vnl. Europa. Men heeft geen collectief geheugen van misdaden tegen bepaalde bevolkingsgroepen en concentratiekampen. Zelfs het dwangarbeid (rōmusha) concept werd initieel met redelijk veel enthousiasme onthaald.

Ik ken hier eigenlijk niemand van wie familie ‘in het verzet’ zou hebben gezeten. Er zijn dan ook geen frustraties m.b.t. Japan. Het tegenovergestelde is eigenlijk het geval; men werkt er graag mee samen en de Japanse bedrijven hier zijn zeer gewild en verschaffen veel werk.

Zo zie je maar dat men wel degelijk bepaalde bladzijden uit de geschiedenis kan doen vergeten (ik zal het woord herschrijven maar niet gebruiken) door nationalistische indoctrinatie en door het verwijderen van alle subversieve elementen.

Vanaf 1 augustus heeft elk huis hier trouwens (verplicht) de rood-witte vlag weer uithangen. Het einde van de oorlog is totaal onbelangrijk vergeleken met de onafhankelijkheid.

Beantwoorden
R.L. Mertens schreef:

3 augustus 2023 om 23:00

@’als je leiders collaboreren etc.’- Dacht niet dat enig Indonesiër nog overwoog; om in verzet te gaan tegen Japan! Bung kon volop propaganda voeren, maar ook vooral voor zijn merdeka. Via luidsprekers te horen, die op elke plein/verzamel plek verscheen. En wat nog belangrijker was; Belanda’s verdwenen uit het straat beeld; de Indonesiërs werden in het bestuur betrokken! Zelf in leidende functies! Het werd een Inlandse maatschappij. En wij buiten de kawat; de paria’s, die alle zeilen moesten bijzetten om aan voedsel te komen. Wij jongeren; geen school! dus slenteren, bietsen/stelen…..

Beantwoorden