EigenZinnig Indisch – Hete Sotjimas

Bij hete sotjimas zullen de meesten van jullie waarschijnlijk denken aan een pittig Indisch gerecht of snoeihete sambal – sambal Sotjimas pedis – of misschien zelfs aan een vulkaan in de Indonesische archipel, de gunung berapi Sotjimas. Het zou kunnen maar Sotjimas is niets van dat alles. SOTJIMAS en de verwante COTJIMAS, DOTJIMAS en OTJIMAS zijn wel zeer heet, ze stinken behoorlijk én zijn bovendien zeer luidruchtig, net als vulkanen.
Ondanks deze onaangename eigenschappen waren ze in hun tijd onmisbaar en waren ze geliefd bij een kleine groep kenners. Hoewel hun namen Indonesisch klinken hebben ze niets met Indonesië te maken en hun aanwezigheid daar zou zinloos zijn. Het zijn namelijk grote liefhebbers van sneeuw en kou, vrieskou zelfs. In de tropen hebben ze niets te zoeken.
Hun soortnaam is SIJS, maar denk daarbij niet aan een lief klein zangvogeltje. Ze zijn groot en vleugelloos. Hete Bliksem zou ook een toepasselijke naam voor ze zijn geweest. Zo heet dat je ze niet zonder dikke leren handschoenen kon aanraken. De vlammen spoten er uit en je kon beter op veilige afstand blijven. Helaas zijn ze enkele tientallen jaren geleden voor het laatst in levende lijve gezien, een enkel levenloos exemplaar is nog te bewonderen in een depot. Gelukkig zijn er nog voldoende foto’s van deze sijzen in omloop.
Het zijn door Luchtmacht techneuten bedachte en met afgedankte materialen en onderdelen gefabriceerde voertuigen, voorzien van oude vliegtuigstraalmotoren met als doel het sneeuwen ijsvrij blazen van start- en rolbanen. Geschikt voor slechthorende bestuurders met stalen zenuwen én enorme doodsverachting want een urenlange rit bovenop twee oude, luidruchtige Rolls Royce straalmotoren plus een grote kerosinetank, was niet iets voor watjes.
De naam SOTJIMAS staat voor Single Seat Opposed Twin Jet Ice Melter And Snowblower.
DOTJIMAS = Double Seat, enz. en COTJIMAS = Combined Operated, enz. De Cotjimas was de SIJS van de Vliegbasis Twenthe. Vliegbasis Eindhoven (Welschap) beschikte over een OTJIMAS. De soortnaam SIJS zal duidelijk zijn: sneeuw en ijsruimer.

Dit exemplaar werd zo gekoesterd dat hij een naam kreeg: Rinus. Een Volkswagenbuscabine bovenop een kerosinetank tussen twee straalmotoren! Waarschuwingstekst: “niet roken binnen 25 m”.
De tijden zijn veranderd, sneeuwruimen op vliegvelden gebeurt tegenwoordig met enorme sneeuwschuivers en –borstels. De hete bliksems zijn uitgedoofd. Bij de sambalans in een toko hoop ik toch eens een nieuwe soort aan te treffen: sambal sotjimas pedis.
Ferry Geuther © 2016.