Het huis van Saleh in Menteng.
Litho naar een aquarel van J.C. Rappard, ca. 1882-1889. Bron.
Hier totaal vergeten, in zijn vaderland ‘wereldberoemd’. Raden Saleh, ooit hofschilder van de Oranjes, krijgt deze herfst
in Singapore een groot retrospectief. Het Financieele Dagblad






















































“Het is dan ook pas na de Engelse periode en mede dankzij Sir Thomas Raffles dat de Hollanders meer aandacht kregen voor de Javaanse taal en cultuur ” Maar het was dan ook pas na Raffles dat de Indische archipel een kolonie was! Daarvoor was het een van de vele wereldstreken waar geld verdiend moest worden met handel. En u weet, ondernemers ondernemen, dat is alles. Unilever onderneemt in Indonesië, aandacht voor de Javaanse taal en cultuur? Ja, als ze daar arbeidsonrust mee kunnen voorkomen. Wajang in de middagpauze i.p.v. beter loon. Overigens heeft de VOC (ja, onze J.P.C.) gezorgd voor de bijbel in het Maleis, en verplicht Maleis voor de zendelingen.
@ En wat verfijnt is, is een kwestie van smaak.@
–Ik denk de heer Bernard Berendsen wel te begrijpen, en dat hij vanuit een andere invalshoek, een historische waarneming probeert te schetsen.
U vindt diens poging tot wezenlijk onderscheid bijvoorbeeld terug in de vergelijking van een gracieuze Javaanse danseres met een houterige boerinne van Duytschen Bloedt, die de klompendans doet.
Dat evidente verschil in verfijndheid zit ‘m bijvoorbeeld ook in hoe of dat de één haar pink hoog houdt bij het nuttigen van een kopje thee t.o.v. een ander die haar Maria-biscuitje lekker tot aan haar pols in de thee sopt.
Een ander voorval dat exemplarisch is voor wat heer Berendsen tracht te duiden is de opstand van Pattimura op het Oeliasser-eiland Saparoea (Saparua).
Met de Engelse periode kwam er een ook ‘verlicht regime’ naar Ambon. In 1816 toen de Hollanders het gezag weer terugkregen, draaide resident Johannes Rudolph van den Berg dat verlichte regime onmiddellijk de nek om en stelde daarvoor in de plaats de strenge en harde maatregelen van voor de Engelse periode.
Bij de opstand die dat mede tot gevolg had, werd Fort Duurstede ingenomen door Pattimura en zijn volgelingen, waarbij het gezin van de resident en aanwezige soldaten werden uitgemoord. Later bleek de oudste zoon de aanval op miraculeuze wijze te hebben overleefd, en mocht ‘in leven’ blijven. Nadien verkreeg deze enige overlevende toestemming om voortaan de familienaam ‘Van den Berg van Saparoea’ te mogen dragen. Verfijnd is soms een kwestie van smaak . . .
De opstand werd uiteindelijk neergeslagen ten koste van aan beide zijden honderden doden. Pattimura werd opgehangen en verkreeg in het latere Indonesië de status van ‘nationale held’.
Pak Lemon heeft wel eens naar ‘links’ verwezen, waaruit blijkt dat het de VOC alleen maar om handel te doen was. Niks Nederlandse taal implementeren of zending en missie bedrijven. Het is dan ook pas na de Engelse periode en mede dankzij Sir Thomas Raffles dat de Hollanders meer aandacht kregen voor de Javaanse taal en cultuur en er een aanzet tot verdiepende studies en opleidingen in gang werd gezet..
@Raden Saleh bracht het Javaanse fijnzinnige kunstgevoel over in zijn schilderijen.@
— Merk op hoe Javaans fijnzinnig de grove Nederlandse ‘kaaskoppen’ zijn afgebeeld op het schilderij ‘de-overgave-van-diponogoro’.
In de link van I4E, het ‘verraad’ (Diepo Negoro was vrijgeleide ‘beloofd’) vanuit Nederlandse optiek, gezien door de ogen van Nicolaas Pieneman.
Dat schilderij is een knappe weergave van de grove Nederlandse Officieren van die tijd vergeleken bij de verfijnde Javaanse adel. In 1825 , negen jaar nadat De Engelsen het bestuur teruggaven aan Nederland , moest het leger weer worden opgebouwd. Vrijwel alle hogere officieren hadden in het Franse leger van Napoleon gediend en beoordeelden situaties vanuit die achtergrond. Ze hadden geen flauw benul van Oosters denken noch spraken ze de taal. Er zijn enorme fouten gemaakt. Pas de latere lichtingen militair – en burgerlijk bestuur werd opgeleid in Indisch en Adatrecht en cultuur in het algemeen .
U kunt toch ook niet militairen in uniform vergelijken met adel. Het maakt ook totaal niet uit waar ze vandaan komen. Vergelijk adel met adel en militair met elkaar. En wat verfijnt is, is een kwestie van smaak. En ook het beoordelen van een situatie gebeurd in beginsel altijd naar de eigen achtergrond. U toont een vooringenomenheid zonder redelijkheid. Dat is wel jammer.
Voor de belangstellenden.
https://nederlandsekrijgsmacht.nl/index.php/kl/141-koninklijk-nederlandsch-indisch-leger/expedities-van-het-knil/knil-expedities-tussen-1817-en-1830/258-java-oorlog
siBo
Het gaat eigenlijk om de afbeeldingen in de schilderkunst , hoe zaken worden geduid. Maar voor u begint over vooringenomenheid naar uw mening ! Het is misschien wel wel eens handig om over de materie te lezen. Bijvoorbeeld Dipanegara van Johan Fabricius als u daar ooit van heeft gehoord.
De moment opname werd door een persoon gebruikt om militaire personen te vergelijken met adellijke mensen. Daar reageer ik op. persoonlijk heb ik niets gezegd van het schilderij of schilder.
Elisabeth Ament, onlangs geveild .
Ook van Raden Saleh. Helaas door oranjefamilie niet geschonken aan Indonesië.
Maar verkocht aan de National Gallery te Singapore
Vergeten misschien door degenen die zich zelf belangrijk vinden in de kunst. Niet vergeten door de mensen die belangstelling hadden en hebben voor de vele mooie dingen die binnen de oude structuren zijn voortgebracht .Raden Saleh bracht het Javaanse fijnzinnige kunstgevoel over in zijn schilderijen.
In het Rijksmuseum hangt dit portret van Raden Saleh:
De begeleidende tekst op het informatiepaneel luidt:
Portret van Raden Syarif Bustaman Saleh toegeschreven aan Friederich Carl Albert Schreuel (1773-1853) – olieverf op doek, ca. 1840
Raden Saleh telg uit een uit een Javaanse regentenfamilie, kwam in 1829 naar Nederland om om een schildersopleiding te volgen. Hier zien we hem nog als een Europese dandy voor een westers zeegezicht, maar al snel specialiseerde hij zich in oriëntaalse taferelen en kleedde hij zich als een Javaanse prins. Terug op Java (1851) bouwde Raden Saleh een neogotisch paleisje. Hier ging hij om met de Europese elite. Zo laveerde hij tussen zijn Javaanse en Europese identiteit.
Een andereIndonesische hofschilder , en deze van dde koning van SIAM is BASUKI ABDULLAH.Hij is minstens even bekend als Raden Saleh.Hij was een exclusieve
horloge collector.Die vermoord was door een dief die zijn collectie woude stelen.
Raden Saleh is niet totaal vergeten in Nederland.
Het grote publiek heeft hem nooit gekend en nog steeds niet.