Thijs de Moor schrijft: Tussen 1946 en 1950 stuurde de Nederlandse regering 135.000 Nederlandse soldaten naar Nederlands-Indië om daar orde en rust te bewerkstelligen. Een van de gevolgen was een enorme briefwisseling met het thuisfront. Post was destijds immers de enige manier om te communiceren met Nederland. Maar wat schreef men eigenlijk in die brieven? Hoe open schreven de soldaten over het conflict waarin zij betrokken waren?
Dit artikel is een korte samenvatting van mijn afstudeeronderzoek (pdf). Ik heb mij geconcentreerd op de openheid van soldaten in brieven, geschreven naar het thuisfront, over geweld ten tijde van de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. .
...................
Indisch4ever 
Zie ook : http://www.walburgpers.nl/winkel/geschiedenis/agent-in-indie-henk-jongen. Ik kan iedereen aanbevelen eens op bezoek te gaan bij Walburgpers. Een ongelooflijke hoeveelheid Indische geschiedenis. Wordt alleen niet gelezen, alles gaat snel in de ramsj.
eppeson marawasin zegt:
22 mei 2016 om 08:24
Maar first things first heer Mertens. Zelfs Pak Suraya Atmadja weet het antwoord in het citaat van de door u vaak aangehaalde Jacques de Kadt op zijn ware merites te beoordelen:
[CITAAT] Pak Surya Atmadja zegt: 21 mei 2016 om 10:22 Ben toch gedeeltelijk eens , omdat er geen ECHTE “volksopstand” tot de Slag van Surabaya . [EINDE citaat
==========================================================================
Omdat “bijna” iedereen die betrokken waren het weten, ben alleen een boodschapper.
Zie de artikel van Maj,Generaal b.d Hario Kecik , andere ervaringen van Nederlanders/Indo die kunnen reizen met de trein(?) van West Java naar Oost Java.
Te lezen in Java Post.
Ik dacht dat het stukje over die beroemde treinreis van Batavia naar Bliktar/Malang/Poedjon sloeg op de hoge Indonesische Omes. Javapost, 5 maart 2012, De Vrijheidstrein. Gezellige rit terwijl elders moord en doodslag.
Jan A. Somers zegt:
22 mei 2016 om 11:26
Ik dacht dat het stukje over die beroemde treinreis van Batavia naar Bliktar/Malang/Poedjon sloeg op de hoge Indonesische Omes.
=====================================================
Kennelijk hebben we beiden last van “selectieve waarnemng”.
Ik heb over een verhaal van een Indo/Londho die vers van af hun kamp terug kunnen reizen naar malang , zelfs naar Surabaya.
Las ook dat een man geholpen werd door de Indonesiers in Surabaya met de begrafenisproblemenn zijn vrouw( java Post) .
Ht is (indirect) bewijs dat vlak na de “sluiting”van diverse burgerskampen niet gelijk massaal “de jacht”werd geopend door rampokkers etc voor wat alles met een Belanda achtergrond hebben.
Niet helemaal selectief hoor, komt waarschijnlijk door het noemen van Batavia. Mijn eigen zus is met één van de door RAPWI georganiseerde treinreizen tussen 29 september en 2 oktober 1945 vanuit kamp Lampersari in Midden-Java naar Soerabaja gebracht. Daar zijn ze onder bescherming van de Japanse politie gebracht. Mijn zus wist ons huis te vinden en trok dus bij ons in. Van de regen in de drup! Bij de moord op het Goebengtransport op 28 oktober zijn ook enkele van die vrouwen en kinderen omgekomen. Zelf kwam ik in de Werfstraatgevangenis terecht, maar werd daar op 10 november al bevrijd. Gelijktijdig waren mijn moeder en zus afgevoerd en met heel veel narigheid in Midden-Java terecht gekomen. Pas in juni 1946 door bemiddeling van het Rode Kruis vrij gekomen. Er reden volgens mij overal op Java treinen. Waarom ook niet, de Engelsen en later de Nederlanders zaten maar op een beperkt aantal punten. En die treinen hebben vóór de oorlog altijd al gereden met 100% Indonesisch personeel. Na de 1e politionele actie reed al snel weer de sneltrein tussen Soerabaja en Malang. Mijn zus kon onbekommerd en vrij (wel kaartje kopen) naar Malang reizen. Maar naar Poedjon, om naar oma en ons/haar huis te zoeken kon niet, de demarcatielijn liep net vóór Poedjon langs, bij de zijweg naar de Tjoban Rondo. De Indonesische militairen daar zeiden haar dat het niet nuttig voor haar was naar Poedjon te gaan, dat dorp was in de verschroeide aarde tactiek helemaal verbrand, incl. ons huis, Oma was ook niet meer. Terug naar Soerabaja dus. Heel gemakkelijk. Toen ik in 1997 in Poedjon was, was alles onherkenbaar veranderd. Over het verbrande oude dorp was een heel nieuw dorp gebouwd. Alleen de bergen waren hetzelfde.
@Surya; ‘geen ECHTE volksopstand tot de slag van Surabaja’ – Dus de oproep; bersiaaap! Boenoeh belanda! is niet het moment waarop de volksopstand aanving?
Het scheuren van de blauwe baan van de driekleur te Soerabaja? De schiet/mollest partijen in Batavia( Fabricius; Hoe in Indië terug vond 1945) geen opstand? Een soort kennismaking/ voorbode, hoe de Inlander over de komst van Nica dacht?
Wanneer staat een volk op? Pas als er een (veld)slag met veel bloedvergieten etc. gebeurd?
“Het scheuren van de blauwe baan van de driekleur te Soerabaja?” Hier heb ik een leuke compensatie voor gehad. Na onze bevrijding uit de Werfstraatgevangenis liepen wij door een woonwijk achter de gevangenis naar de trucks die voor ons gereed stonden. In die wijk kregen we van diverse mensen hapjes rijst te eten. Hartverwarmend van die mensen die zelf nauwelijks meer iets hadden. Er was een man bezig rood/witte graffiti met verf van een blauwe baan te voorzien. In mijn bevrijdingseuforie had ik daar alleen een vreemde/domme gedachte bij die nergens op sloeg: hoe komt die man, na deze ellendige situatie, aan een blik blauwe verf? Zo heeft geschiedenis geen saaie wetenschap nodig om toch leuk te zijn. Een bevrijding die zo’n grote impact op me heeft gemaakt dat ik me zo iets stoms nog zo goed herinner.
@Hr Mertens. “nog geen ECHTE volksopstand tot …Surabaja”
Zelfs Frederick heeft zo z’n twijfels of de bersiap echt (!!) werd aangestuurd dwz men leiding gaf aan het bloedvergieten of dat er gewoon amok (kortsluiting in het hoofd) plaatsvond.
***In hoeverre waren politieke leiders bij de moorden betrokken? Was de Bersiap van bovenaf georganiseerd?
“Dat is een moeilijk te beantwoorden vraag. Bepaalde leiders van de pemuda’s (laagopgeleide jongeren – red.) planden een voedselboycot van Nederlanders en Indo’s. Mogelijk gebeurde dat op gezag van hogerhand. Het is mogelijk dat het idee om mensen te arresteren en gevangen te zetten via dezelfde lijnen is gelopen. Was het een vooropgezet plan om die gearresteerde mensen ook te vermoorden? Dat betwijfel ik. De jonge, heethoofdige en radicale leiders rekenden er niet op dat sommigen van hun vrienden zo opgingen in het moorden, aangewakkerd door de geur van bloed. Daarnaast onderschatten ze het enthousiasme waarmee minder hoog opgeleide jongeren aan het moorden sloegen.
“Toen het moorden eenmaal wijdverbreid was, was het eigenlijk ook te laat en had de PRI de handen vol aan damage control door te ontkennen dat de genocide had plaatsgevonden. Of leiders als Soekarno en Hatta op dat moment al weet hadden van de genocide, dat weet ik niet. Ze wisten wel dat er iets verschrikkelijks te gebeuren stond dat ze niet in de hand konden houden.
http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/3546643/2013/11/18/De-Bersiap-een-vergeten-golf-van-etnisch-geweld.dhtml#
@Lemon; ‘nog geen echte volksopstand tot etc.’ – Hier wordt ‘echte strijd’ bedoelt.
‘politieke leiders bij de moorden betrokken?’ – Zijn onze Nederlandse politieke leiders ook bij de excessen/ oorlogsmisdaden betrokken? Het begin; Voedselboycot is door Soekarno, na het het gesprek vdPlas-Hatta 4/10’45; geen merdeka!, op 5 en 6/10’45 afgekondigd en door de achterban toegepast, dwz. degene die het omzeilde werd gemolesteerd. Dit gebeurde dus na het vlagincident in Soerabaja 17/9’45, die direct daarna overal In Indië een gespannen sfeer opleverde. ( massa samenkomsten op de aloon2 in diverse plaatsen). Kamp bewoners werden bevolen niet meer het kamp te verlaten. Fanatieke groepen Pemoeda’s; bersiaaap roepend, trokken er op uit en provoceerden iedereen die iets te maken had met de Belanda’s; Indo’s , Chinezen, Ambonezen ea. Ook tegen die Inlanders, die verdacht werden cq.ooit in Nederlandse dienst waren. Even hen ‘in de ogen kijken’ betekende steevast molest of erger. Ingrijpen door de Britten betekende reactie/strijd en dus moord en doodslag op hen, de Buitenkampers, die vogelvrij waren/werden! Boenoeh (dood aan) Belanda! werd de strijdkreet. Moord en doodslag was het gevolg. In Soerabaja werd zeer tegen zin van adm.Helfrich (zie PvdBroek); ‘rather we lost all these women and childeren in the short term, than lose our great Empire’ op voorstel van de Britse gen. Christison de hulp van Soekarno/Hatta ingeroepen. Over grootheidswaanzin gesproken. De Nederlandse ideologie; Romme/Beel, Gerbrandy ea.
Ook al deden de Republikeinse leiders een beroep op de achterban, die inmiddels tot amok overging, het werd van kwaad tot erger. Tot de Republiek overging tot het oprichten van bescherm kampen. En daarna deze kampbewoners, nog vóór de ‘1e politionele actie, naar Nederlands gebieden liet afreizen.( dus hoezo gijzelingskampen?)
Het Nederlands beleid; geen zelfbeschikking/geen merdeka monde uit in een echte volksrevolutie; geweld tegen herbezetting. Wij, Indische burgers, werden in die strijd om Indië behouden, dus van die koloniale waanzin; het Nederlands Imperium geslachtofferd!
En het resultaat was nihil.
Om maar te zwijgen over de uiteindelijke overkomst naar Holland, waarbij de door Drees ingestelde commissie Werner er voor moest zorg dragen; zo min mogelijk Indischen toe te laten. Waarvan acte.
“vlagincident in Soerabaja 17/9’45, die direct daarna overal In Indië een gespannen sfeer opleverde. ( massa samenkomsten op de aloon2 in diverse plaatsen). Kamp bewoners werden bevolen niet meer het kamp te verlaten.” Vlagincident was op 19 september, goed door de Japanners beëindigd. Pas daarna kwamen de transporten uit de kampen op gang. Zoals 29 september- 2 oktober met RAPWI met de treinen vanuit vrouwenkampen in Midden-Java, waaronder mijn zus uit Lampersari. En veel losse mannen, op eigen houtje gewoon met de trein. Ben ze op 12 november nog op de Princess Beatrix tegen gekomen, zaten bij mij in de Werfstraatgevangenis. Die gespannen sfeer overal in Indië viel nogal mee. Van Bangka/Billiton tot Merauke, noordelijk van Java, het grootste deel van Indië, niks gespannen sfeer. Dat waren de latere Malino-gebieden.
@Somers; ‘die gespannen sfeer na de vlagincident 19/9’45 viel nogal mee’- Ik beschreef Ambarawa .Dagboek ing.AC.Broeshart/Soerabaja; ’20/9 grote bijeenkomst Indonesische Stadscomité in de Stadstuin; trouw aan de Republiek.. 21/9 Opstootje; Ambonnees gelyncht. 29/9 Huyer en zijn staf op weg naar Batavia in de trein bij Kertosono tegen gehouden en daarna met parachute-party/Rapwi geïnterneerd in een huis te Kajoon. Op 16/10 overgebracht naar de Werfstraat. 1/10 Vlag actie; Japanse vlaggen werden neergehaald. Ernstige gevechten met de Japanse militairen; Paleis van Justitie( Kempetai) werd veroverd en totaal verwoest/in brand gestoken. Overal werden Japanners opgepakt en naar het PID gebouw gebracht. 3eTrein transport met vrouwen en kinderen uit M-Java door strijdgroepen in beslag genomen. Na overleg vrij gegeven. De ordeloosheid in de stad nam hand over hand toe. 2/10 Japanse wapenarsenalen in de Goebengkazerne en in Oedjoeng marine complex leeg geplunderd. 3/10
wapenopslag op Madoera door Japanners opgeblazen. 5/10 Oprichting van de Tentara Keaman Rakjat(TKR)= volksleger opgericht. 6/10 Vliegveld Morokrembangan bezet.
8/10 Zendstation Marine in handen de strijdgroepen. 11/10 Bung Tomo lanceert Barisan Pembrentak Rakjat Indonesia kondigt algehele voedsel boycot af. 14/10 Bung Tomo; ‘oorlog aan alle Nederlanders’! /zweert dat hij zijn haar laat groeien, geen vrouw zal aanraken tot alle Nederlanders zijn vernietigd. 15/10 ca 1500 Nederlandse jongens opgepakt en naar het hoofdkwartier; Simpang Sdciëteit gebracht, waarna ondervraging/marteling volgde; ‘bloedige maandag’! Etc.etc.28/10 Britse posten in de stad door honderdduizenden aangevallen. Britse trucks transporten van Goebeng naar Darmo, met vrouwen en kinderen, beschoten. 29/10 Overal gevechten in de stad. Christion roept bemiddeling van Soekarno/Hatta ondanks protest van adm.Helfrich; Het Nederlands Imperium boven het leven van de Nederlandse vrouwen en kinderen/ gevangenen en overige buitenkampers !!!!! – Hr.somers was u wel in in deze periode in Soerabaja? @ em. Het kampong proletariaat deed uitbundig mee!
Sorry, ik reageerde op uw “die direct daarna overal In Indië een gespannen sfeer opleverde” Direct daarna? Overal in Indië? En die bijeenkomst in de Stadstuin was keurig geregeld, met veel Japanse politie, daar had niemand last van. Dat buitmaken van die arsenalen zelf leverde in het stadsbeeld alleen maar meer gewapende Indonesiërs op. En half oktober was in mijn ogen nou niet direct daarna. Tot mijn internering in de Werfstraatgevangenis reed ik elke dag nog mijn melkwijk, en dat was toch wel een groot gebied in die stad. Vanaf de Setailstraat (tegenover de dierentuin) waar ik toen woonde, heel Darmo, de Embongs en op Toendjoengan naar het Rode Kruis, tegenover het Oranjehotel. Op die oude rotfiets met massieve banden. En ik leef nog!!!! En op 10 november was het voor mij over. Bevrijd!
“Gelukkig dat in het grootste deel van Indië helemaal geen bersiap is geweest” dat is weer zo’n voorbeeld waarop de andere Heeren E. M. og H. O van dat clubje niet op reageren. Ze vallen toch hun eigen generatiegenoot toch niet af! Maar als historici-generatiegenoten het tegendeel beweren en ook nog eens in die koloniale oorlog daar waren, wie duen ik dan te geloven?
@ wie duen ik dan te geloven?@
Ja…ah, dan hebt u een levensgroot probleem als Einzelgänger, heer Van den Broek. En als u er echt alleen niet meer uitkomt, dan maar dobbelen of desnoods toch een eigen praatclubje trachten te bewerkstelligen. Dan kunt u het in elk geval alsnog in de groep gooien. What else ?
Buona fortuna !
Atas nama ‘de andere Heeren E. M. og H. O van dat clubje niet op reageren’
@ “Gelukkig dat in het grootste deel van Indië helemaal geen bersiap is geweest” dat is weer zo’n voorbeeld waarop de andere Heeren E.M. og H.O. van dat clubje niet op reageren. Ze vallen toch hun eigen generatiegenoot toch niet af! ” zegt de heer P. vd Broek.
Eigenlijk zakt mijn broek elke keer weer af van deze hoog wetenschappelijke redeneertrant. Toch vrees ik dat er sprake moet zijn van een geweldige hersenabberatie.
Omdat ik de logica onderhand niet meer kan volgen zie ik maar af van verder commentaar. Niet zonder te melden voor het geval U het niet in de boeken heb kunnen vinden, dat het maar gelukkig is dat er ook op de Nederlandse Antillen of Suriname in grote delen dus van de kolonie geen bersiap is geweest.
Ter verduidelijking, als aanvulling op wat hr Somers vermeldde:
Doordat Filips ll zich beschouwde als rechtmatige opvolger van de laatste Portugese Koning en daarom Portugal bezette, raakte de aanvoer van specerijen naar West en Noord Europa in de problemen. Dus de Nederlanders gingen zelf op zoek naar de zeeweg naar Indie.
Deze activiteiten werden betaald uit de moedernegotie ( handel op de Oostzee) en uit de kaapvaart. En aangezien de Republiek nu zowel met Spanje als Portugal in oorlog was konden schepen van deze landen gekaapt worden, een zeer lucratieve bezigheid. Zeeland leefde daarvan….
De VOC dankte mede, zekere in de eerste decennia, daaraan haar bestaan.
Zo was het dank zij de pauselijke bullen en de deelname van Portugal aan de 80-jarige oorlog dat wij, mensen uit Indië, bestaan. En dat was ook nog kantje boord. Wij kochten onze Oosterse specerijen altijd in Lissabon, en daar verdienden die Portugezen goed aan. (wij uiteraard ook!). Dat Spaans embargo werd dan ook op grote schaal ontweken. De Amsterdamse notarissen vervalsten de scheepspapieren, en de Portugese ambtenaren zagen dat niet(?). Maar ja, die Spanjaarden zagen dat wel. En het embargo werd werkelijkheid. Ja, die Zeeuwen zagen die handel op Azië ook nog zitten zonder VOC. Prins Maurits moest zelfs nog in Middelburg in al die zieltjes komen knijpen. Maar zelfs in die oorlog wisten die Zeeuwen ook nog winst te maken. Kanongieterijen in Zweden verscheepten de al betaalde kanonnen naar Spanje, maar die werden onderweg gekaapt door die Zeeuwen. En daarna doorverkocht aan Spanje. Tel uit je winst. Er bestaat een legende dat Zeeland nooit vrede met Spanje heeft getekend. Niet waar? Toch leuk!
@Prins Maurits moest zelfs nog in Middelburg in al die zieltjes komen knijpen.@
http://www.hum.leidenuniv.nl/geschiedenis/actueel/maleis-sprekende-papagaai-op-diplomatieke-missie.html
e.m.
@Er bestaat een legende dat Zeeland nooit vrede met Spanje heeft getekend.@
— Zelfs ‘oans bin zunig’ met handtekeningen . . .
Zelfs ‘oans bin zunig’ met handtekeningen……
Dat is een goeie e.m.
Dank u wel, meneer Olive. De warmte van uw compliment helpt mij door:
The day is cold, and dark, and dreary;
It rains, and the wind is never weary;
Jacques de Kadt luidt volledigheidshalve: [CITAAT] ‘Dat was dus de primitieve volksopstand, die kenmerkend was voor de toestand na het uitroepen van de Republiek’.
===================================================================
Ben toch gedeeltelijk eens , omdat er geen ECHTE “volksopstand” tot de Slag van Surabaya .
Dat het primitief zelfs onmenselijk , zelfs BARBAARS in sommige gevallen kan niemand ontkennen.
En zeker na dat veel ongeschikte / weg georganiseerde ( RE-RA operaties= Reorganisatie + Rationalisatie) van laskars/barisans die later tegen de TNI keerden .
De rol van Darul Islam was pas gevaarlijk geworden na de Agresie Militer II van de Nederlanders. en de Renville accoord.
Juliie noemen het 2de Politionele actie
Bij de PKI (Komunisten) was het eerder , zie hun opstand in 1948 , voor zo ver bekend hadden ze niet vergrepen aan de Nederlanders. Heb nog niet gelezen.
Roma locuta, causa finita. Dat is dan wel Latijn, maar staat ook aan de wieg van de Nederlandse aanwezigheid in Azië.
Vrij vertaal: Rome heeft gesproken, de zaak is gesloten” en gaat over de onfeilbaarheid vab de Paus. In koloniale termen vertaal ik het in: Batavia oftewel de GG heeft gesproken, de zaak is gesloten, op zo’ manier werd de kolonie Ned.-Indie bestuurd., tegenspraak van Inlanders, maar ook van Indische Nederlanders werd niet geduld, zelfs niet in de Volksraad. Toch heeft de zinsspreuk ook te maken met de wijze waarop gediscussieerd wordt.
U moet toch een beetje bijlezen (mijn dissertatie bijvoorbeeld). Het gaat mij namelijk niet om die onfeilbaarheid, die geldt alleen maar om de status van een uitspraak Ex cathedra. Het gaat mij om de plaats van de paus als bindende arbiter in het toenmalige volkenrecht. (tegenwoordig Hof van Arbitrage in Den Haag). Vandaar mijn gebruik van ‘ook’. Het heeft dan ook niets met Batavia enz. en de wijze van koloniale discussie te maken.
Het gaat in beginsel over de volgende bullen voor de verdeling van de bevoegdheden tussen Spanje en Portugal:
-Dum diversas van 18 juni 1452;
-Romanus Pontifex van 8 januari 1455 Deze bul werd in 1456 en 1481 bevestigd (en uitgebreid tot in Indië) met het jus patronatus.
In het Atlantische gebied kwam het tot twistpunten die bij de vrede van Alcaçovas van 1479 werden geregeld, en bevestigd met Aeterni Regis van 21 juni 1481.
In het Atlantische gebied dreigden na de ontdekkingen van Columbus in 1492 nieuwe confrontaties. Paus Alexander VI vaardigde in 1493, op verzoek van Spanje, de bul Inter caetera uit, waarin beide invloedssferen werden gescheiden ter bevordering van de vrede tussen beide vorsten. De tekst kon zodanig worden geïnterpreteerd dat de scheiding tot in Indië gold, oost- of westwaarts varend, zodat ook Spanje het recht kreeg in Indië gebieden te veroveren. Wel bestond er onduidelijkheid over geografische details. Die rechtsonzekerheid duurde niet lang. Op 7 juni 1494, bij het verdrag van Tordesillas, werd de scheiding vastgelegd op een meridiaan (46o W.L.) in de Atlantische Oceaan, 370 leagues (ca 2180 km) ten westen van de Kaap Verdische eilanden. De Portugese aanspraken op het door Spanje ontdekte, maar ten oosten van die lijn liggende Brazilië werden op 24 januari 1506 met Ea Quae bevestigd. (Brazilië werd Portugees)
In augustus 1499, na de terugkeer van Vasco da Gama, verzocht Portugal de Paus om een bevestiging van de bullen, waarbij Koning Manuel zichzelf betitelde als Heer van Guinee, Ethiopië, Arabië, Perzië en Indië. Op 3 november 1514 gaf Leo X met Praecelsae devotionis die bevestiging van het Portugese monopolie, ook voor Indië, maar dit maakte geen eind aan de twisten tussen Spanje en Portugal. Beide landen hadden de demar-catielijn vanuit de Atlantische Oceaan naar de andere kant van de aardbol doorgetrokken, maar de juiste ligging van die lijn (134o O.L.) kon uiteraard in die tijd nog niet goed worden bepaald. . Op 22 april 1529 werd met het verdrag van Zaragossa de kwestie minnelijk geschikt. Hiermee werden de Filippijnen en de Molukken van elkaar gescheiden. En aangezien de Molukken binnen de Portugese invloedssfeer vielen werden naderhand de Molukken veroverd door de VOC. De Filippijnen bleven Spaans. Die Portugese hegemonie over Azië op basis van de pauselijke bullen werd door Hugo de Groot aangevochten in Mare liberum, het twaalfde hoofdstuk van De jure praede. Dit was de basis voor de Nederlandse kooplieden om handel te mogen drijven in Azië. En dit is naderhand weer bevestigd in de Engels-Nederlandse conferenties van 1613 en 1615. Het finest hour van Hugo de Groot. Ja, Roma locuta, maar Hugo de Groot wist de draai te maken van internationaal kerkelijk recht naar beginnend volkenrecht. En uit deze heisa bestaat nu Indonesië, van Sabang tot Merauke.
En dat het met een kolonisator later zonder koloniën minder goed kan aflopen…
***
Portugal, zeevaartpionier van Europa
De huidige armoe in Portugal is niet van alle tijden. In de 15e eeuw en 16e eeuw behoorde Portugal samen met Spanje tot de pioniers der wereldoceanen. Overal waar ze kwamen eigende men zich landen, gebieden en steden toe. Men stichtte overal ter wereld plantages en liet er slaven werken. Vroeger was Portugal een wereldrijk met vele kolonies.
Het einde van Portugees kolonialisme
In 1775 werd Lissabon door een geweldige aardbeving getroffen met daarop volgend een tsunami. Van de 275.000 bewoners werden 100.000 dodelijk slachtoffer. Deze gebeurtenis heeft de koloniale aspiraties van Portugal de nekslag gegeven. Daarna heeft Portugal geprobeerd om te houden wat men had. De kolonies bleven wingewesten voor de Portugese regering. De Portugese staat was goeddeels afhankelijk van de inkomsten uit de kolonies. In de 20e eeuw is Portugal 42 jaar lang een dictatuur geweest. In deze tijd was er een wereldwijde ontwikkeling tot onafhankelijkheid maar Portugal deed daar niet aan mee. Dictator Salazar probeerde met verschillende oorlogen de kolonies te behouden. Die situatie bleef voort bestaan totdat hij in 1968 aftrad. Daarna werden langzaamaan alle kolonies onafhankelijk.
http://wetenschap.infonu.nl/diversen/107818-koloniaal-verleden-portugal.html
Mij gaat het alleen om de uitspraak “Roma locuta, causa finito” en ik heb het in een historisch kader geplaatst, daarbij is het nog de vraag of de uitspraak naar Augustinus te herleiden is.
Dat over de gebiedsverdeling tussen Spanje en Portugal heb ik al tijdens de Geschiedenislessen op het Atheneum te horen gekregen, wat bovenvermeld wordt, komt in grote lijnen overeen wat ik toen uitgebreid te horen kreeg. daarvoor hoef ik niet een dissertatie te raadplegen. Ik heb Geschiedenisles gehad van een hele interessante leraar die mij ook de beginselen van het schaken onder de knie bracht.
Peter van den Broek zegt:
20 mei 2016 om 20:43
Dat over de gebiedsverdeling tussen Spanje en Portugal heb ik al tijdens de Geschiedenislessen op het Atheneum te horen gekregen,
====================================================================
Dat had ik vroeger tijdens mijn middelbare schooltijd in Indonesia ook geleerd.
Dat gaf gevolgen voor de Molukken , zeker toen er een tijdelijke samenvoeging/”fusie” Portugal (actief in Noor Molukken = Jazirat Al Muluk=Arabisch) en De Spanjaarden in de Filipijnen.
Nog een andere voor beeld , dat een Portugees zijn diensten aanbood aan de Koning van Spanje , hij werd later bekend als Magelhaens.
De eerste mens die de aarde in 1 keer rondzeilde (niet waar dus!)
Dan ben ik waarschijnlijk op het verkeerde been gezet door uw opmerkingen over Batavia, de GG en de Volksraad. Die hebben niets met die uitspraak te maken. Wel met de 80-jarige oorlog en met volkenrechtelijke arbitrage in Indië en Indonesië in de 20e eeuw. En uiteraard met Hugo de Groot. Maar ja dat was ook een profeet die in eigen land niet geëerd was. Waarom ik op ‘Roma’ ben gekomen houd ik voor me, daar had ik lol in. En lol gaat niet samen met zuur.
http://www.vpro.nl/rembo-en-rembo/speel.POMS_VPRO_384592.html
Ook in de jaren tussen het uitroepen van de Republiek Indonesië in 1945 en de soevereiniteitsoverdracht in december 1949 moest recht worden gesproken. Hoe verliep die rechtspleging die vier jaren dat gestreden werd om de macht? Hoe werden de Japanse oorlogsmisdadigers vervolgd en hoe de Indonesische vrijheidsstrijders? Tijdens de politionele acties reisden soms rechters dag en nacht mee met de Nederlandse troepen. Een gang langs voormalige Nederlandse rechters in Nederlands-Indië.
@ellen; ‘hoe verliep de rechtsgang etc.- reisden soms rechters dag en nacht mee(?) ‘ –
Rechtsgang?, Zie Excessen nota 1969 en NRC 20 mei jl; De onthoofding van een gevangen TNI kapitein. Het Historisch Nieuwsblad; meer dan 50.000 gevangenen in overvolle gevangenissen. Zonder/ cq. wachten op een proces tot 1949
25 soldaten of 0,02% : lees het boek, how to lie with statistics.
Pavlov-reactie van de Heer E. Marawasin. Bij Pavlov ging het over de speekselproductie van honden, hoe gaat dat eigenlijk bij mensen? het water loopt me in de mond?
W.H.Frederick maar ook Robert Cribb, historici van naam, geven voor de Bersiap de periode Augustus 1945-December 1946 aan. Wat geven Indonesische geschiedenis- of maatschappijleerboeken als periode aan?
Ach … heer Van den Broek, u bent weer terug. U durft de pen weer op te pakken na uw teloorgang over ooggetuigen in Soerabaja en uw bewering dat de Bersiap onderdeel uitmaakte van een koloniale oorlog. Goed dat u zichzelf weer oppakt en serieus neemt! Who else ?
Sterkte en succes verder. Wel op tijd weer bij moeder de vrouw op de sofa gaan liggen hoor. En, u weet het ‘eet meer freud’!
e.m.
Typo: ‘eet meer freud’! moet zijn ‘eet meer fruit’!
typische freudiaanse verspreking…. who else dient te zijn what else (zie George Clooney voor Nescafé)
Goedendag Heer E.M. Over Surabaya ben ik me wat aan het inlezen in militaire bronnen in Good Old England, daarna neem ik contact op met de promovendus ter bevestiging van de ingewonnen informatie en daarna meld ik me bij U als het mag. Dat kan wel wat tijd kosten maar is ivm de discussie die daarover tot nu toe gevoerd (1945-2016) is een bagatelle.
Over de Bersiap verschil ik van mening maar ik heb het idee dat ik altijd van nening mag verschillen, daarover nog veel later, hangt van de definitie van Bersiap af.
Eet met Freude
@em. Hr.Lemon noemt de oorzaak van bersiap/amok ; een menselijke oorzaak. Noemt idem de Javaanse karakter structuur.(zie hierboven) Wellicht dat u (met Oosterse karakter structuur) hierop wil/kan reageren? Alvast sterkte en wijsheid toegewenst.
Dag heer Mertens, uw persoonlijk gerichte adressering deed mij in eerste instantie enigszins verbouwereerd zitten toekijken. Totdat het tot mij doordrong, dat het in uw geval inderdaad logisch is, dat wanneer u zichzelf afschermt van een open mind met behulp van uw enige optie: ‘selectief historisch winkelen’’, dat er voor u dan ook geen andere invalshoeken kunnen bestaan; zoals bijvoorbeeld i.c. het door de geachte Pak Lemon opgeworpen ‘antropologisch aspect’.
Uw hartekreet @ Alvast sterkte en wijsheid toegewenst.@ slaat dan ook, zeker vanuit mijn optiek ten rechte op uzelf terug. Het zij u trouwens mijnerzijds van harte geschonken, heer Mertens.
Vandaag nog las ik op Javapost deze persoonlijke –en heus niet de enige(!)*- reactie van een ‘ooggetuige’:
[CITAAT]
” ik heb “zelf aan den lijve” de bersiap in soerabaja mee gemaakt “en kan getuigen van de beestachtigheid en verraderlijkheid van de ploppers die van het een op het andere moment van sullige en onderdanige individu verworden tot bloeddorstige rampokkers in groepsverband”.
[EINDE citaat]
Deze ooggetuige duidt het ‘antropologisch aspect’ in toch niet mis te verstane bewoordingen, dunkt mij:
@ ploppers die van het een op het andere moment van sullige en onderdanige individu verworden tot bloeddorstige rampokkers in groepsverband”.@
En de grote klasse van bijvoorbeeld een man als Pak Surya Atmadja is dan weer dat hij, geconfronteerd met deze ooggetuigeverklaringen, zich niet als een pak ‘m beet –niet u hoor- Indo in Nederland met complete Belanda haat manifesteert, maar met zijn brede kijk en evenwichtigheid van geest, zich als een trotse Indonesiër opstelt, die juist wél boven diens nationaal gevoelen weet uit te stijgen. Hij wel !
Overigens neem ik het u in het geheel het niet kwalijk, dat u dit niet lukt, heer Mertens.
Terug dan maar naar de wijze woorden van Pak Surya Atmadja, die voor een goede verstaander méér dan alleen voor zichzelf spreken. Ik citeer Pak Surya Atmadja:
[CITAAT]
Waarom sorry zeggen ?
Als het zo is , dan is het zo (gegaan).
Als ik een Nederlander was en omringd / bedreigd door “bloeddorstige” ploppers die mij iets wlenl aan doen en werd gered door Nederlandse soldaten (ongeacht wie ze zijn , KCT , Marinier , KNIL of de Marsose tijdens de Aceh oorlog) dan zal ik God danken omdat ze mij gered hadden.
[EINDE citaat]
En als u n.a.v. het vorengaande weer tactisch van onderwerp mocht willen veranderen met uw tot in eeuwigheid en amen vraag/stelling @ ‘waarom-waardoor bersiap? (elk gevolg heeft een oorzaak!)@ –Dan volgt hier alvast mijn laatste woord* t.b.v. uw verdere vervolg:
— De moordpartijen waren door het industrieel kampongproletariaat, werkloos, brodeloos, arm, hongerig, opgehitst.** Ergo, in den beginne, ten diepste géén complete Belanda haat ten principale.
Dus heer Mertens, niet het gangbare uwerzijds:@ geen zelfbeschikkingsrecht= geen merdeka!, Dus amok@ –, zoals u menig argeloze lezer hebt willen doen geloven; en volgende generaties Indo’s en Indische Nederlanders, heer Mertens.
Succes heer Mertens met “Uw strijd”*** Ik ga weer wat ‘leuks’ doen, zou uw sobat zeggen.
*voor het geval u dat mogelijkerwijs als stelling in een vraag zoudt hebben doen willen vervatten
**plagiaat
***vrij naar Sutan Syahrir
e.m.
@em: ‘door het industrieel kampongproletariaat, werkloos, hongerig etc…..opgehitst. Ergo, in den beginne ten diepste, geen complete Belanda haat ten principale’ – Is dit uw wetenschappelijk/antropologisch antwoord op mijn stellingname? Dit kampongproletariaat ging dus ‘plotseling’ overstag om bersiap uit te roepen? . Zomaar zonder enig andere aanleiding? ‘ In den beginne, ten diepsten, geen complete Belanda haat, ten principale’ .Ten principale? Vanwege hun Javaanse karakter, geen complete Belanda haters? Zelfs onze vaderlandse geschiedschrijvers zijn er niet opgekomen. Uw bron;wellicht de PID(Nefis)? Of zoals JdeKadt( en idem Gerbrandy) schreef; dat de Nederlanders er van uit gingen; De Japanners waren zo gehaat, dat de Inlanders de Nederlanders zeker met gejuich zullen ontvangen. Een soort hartelijke weerzien met hun meesters. Vooral zeker het kampongproletariaat! Die toen met bamboe roentjings tot moord en doodslag over ging. Zij waren de aanstichters van bersiap. Zomaar. Niet de jonge garde, militaristische door Japan opgeleide Pemoeda’s (in staat tot lezen en schrijven). Ook niet de leiders; bersiap( geef acht, wees paraat) is toch de oproep tot opstand? Of de TRI(Peta)? Die waren zeker ook ten principale geen Belanda haters?
note; wat zegt de aangehaalde sorry citaat van Surya; over de bersiap oorzaak? Ook ik ben dankbaar dat de Gurkahs ons hebben gered. Juist daardoor was ik daarna geïntrigeerd in; waarom/waardoor bersiap. En kwam zodoende zelfs Nederlandse prominenten tegen, die er toen ook geheel anders over dachten. Toen al; zie HMvRandwijk! Uw insinuatie (idem pak pp); over Belanda haat. Ik ben zelf een Belanda (paspoort) en heb bersiap overleefd. Mijn gram is daardoor in principale(!) gericht tegen het toenmalige Nederlands beleid van Beel en Drees sr.( en idem Luns); geen zelfbeschikkingsrecht=geen merdeka, dus bersiap! En, die als basis had, die raciale ‘koloniale maatschappij’.
U was waarschijnlijk in december/juni 1945/1946 niet in Batavia of Soerabaja. Ik ben ook de heren Frederick en Cribb niet tegen gekomen. Geeft niet, je kunt niet overal zijn. Kun je ook niet de verpleegsters van de ochtendploeg om 14.00 uur met de ambulance naar de Krangganbioscoop brengen. Moest snel, want die meiden waren altijd laat. Sirene aan! Kunt u ook niet met een mobiele polikliniek over de demarcatielijn (vijandelijk gebied volgens sommigen) medische hulp verlenen. Uitgezwaaid bij de doorlaatpost. Zaaltje gehuurd bij de kepala desa. De mensen kwamen vanzelf, veel ellende! Bij de doorlaatposten enorm druk met mannen met pikolan en vrouwen met grote manden, op weg naar de pasars van Soerabaja. Teveel om te controleren, loop maar door! Mijn vader in juni als oude bekende ontvangen bij de NHM (nu ABNAMRO). Alles in orde. Een enkele keer rampokpartijtje, maar dat was vóór de oorlog in Soerabaja ook wel eens. Kon de krant weer eens wat nieuws brengen, want zoveel gebeurde er nou ook weer niet. Natuurlijk was er vaak nog ongerustheid, die bersiap was dan ook niet niets. De mensheid lijdt het meest door het lijden dat hij vreest …… Natuurlijk was er verdriet, velen waren er niet meer! Daar kwamen de mensen nu pas achter. In juni 1946 ben ik uit Soerabaja vertrokken (in Batavia de andere gezinsleden terug gezien) op weg nar Nederland. Rijsttafel gemaakt door de verpleegsters voor het afscheid. Maar toen was de mariniersbrigade er al, aangekomen half maart 1946. Die transportschepen waren binnengesleept door sleepboten met 100% Indonesisch personeel. Met havenpersoneel 100% Indonesiërs. Opgewacht door de vertrekkende Brits-Indiërs. Met doedelzakmuziek!
Mijn verhaal is een beetje saai. Maar ja, het was meestal gewoon hard werken ( en slechte patiënten waren ook niet altijd leuk) en dan gebeuren er geen spannende dingen. Behalve aanhouding door de Indonesische politie-agent vanwege te hard rijden. Sorry, ff vergeten de sirene aan te doen. En gelukkig die meiden achterin stommetje spelen.
Even wat feitjes
De Mariniersbrigade zette al eind december 1945 (tegen de wensen van Mountbatten opperbevelhebber SEAC, en niet toevallig , want het was de Kerstperiode) wel een bataljon Mariniers, kersvers uit de VS gegooid, aan land op Java. Wat er daarna met dit bataljon is gebeurd mag Joost weten, zelfs de Mariniers praten liever niet over deze heroïeke episode.
In de grote steden In Indië was het tijdens de Bersiap relatief rustig, buiten de grote steden vielen de meer dan 3.500 (minus 300 Nederlandse doden in Surabaya) Nederlandse Bersiapslachtoffers. wat ik alleen maar wil zeggen dat de bovenstaande afgeschilderde situatie in Surabaya een vertekend beeld geeft van een werkelijkheid. Dat de situatie in Surabaya zo vaak aan bod komt, wil niet zeggen dat gebeurtenissen in Surabaya DE Bersiap in Ned. indie is, dat dat zo wordt verwoord is monopoliseren van de discussie, heeft niets met Geschiedsschrijving te maken.
Nog even een reactie aan de Heer Marawasin
Ikzelf heb me wat ongewild verdiept in Surabaya, er vielen mij enkele dingen over Jack Boer op. Bij de aanval op de Werfstraatgevangenis zwaaide Jack Boer volgens ooggetuigen met een pistool, aangezien officieren met een pistool zwaaien, maakte ik daarop uit dat Jack Boer een bevelvoerende functie bekleedde, tevens noemt iemand de groene kleur van de uniformen van Boer en wellicht ook de Gurkhas. ik weet dat het Britse leger khakiuniformen draagt. Ik besloot dat nader te onderzoeken maar dan vanuit Brits militair optiek gezien en na wat at random gezoek (na ja, wel volgens een criterium) kwam ik op een proefschrift die de gebeurtenissen in de Werfstraatgevangenis beschreef en in het bijzonder de door vele Nederlandse bronnen niet vermelde missie van Jack Boer om 04:00 in de morgen. Dit gegeven zou ook door Britse militaire bronnen bevestigd worden,zelfs een museumbibliotheek wordt genoemd. Dhr Marawasin kan zich wellicht indenken dat ik niet over één nacht ijs gaat, die gebeurtenis dient serieus en diepgaand bestudeerd worden ook gezien de discussie over Jack Boer die al 70 jaar aan de gang is. Ik denk dat ik minder tijd nodig heb om tot een resultaat te komen. Belangrijk is hierbij dat er nog ooggetuigen zijn. VOORDAT ik met de schrijver van het curieuze proefschrift contact wil nemen, zal me toch enigszins in de situatie dienden te verdiepen. Ik wil toch niet als ONBENUL te boek staan, alhoewel ik die kwalificatie of woorden van gelijke strekking toch vaak naar mijn hoofd geslingerd krijg als ook over Indische situaties praat. Ik was er niet bij zoals U weet .
citaat …..U was waarschijnlijk in december/juni 1945/1946 niet in Batavia of Soerabaja…. Ik was ook niet in de Werìfstraatgevangenis!, maar ik weet andere dingen over dan de gebruikelijke Nederlandse verhalen. !!!!Er wordt te vaak door 1ste generatiegenoten, de goeden niet te na gesproken het Schijnargument van de AANWEZIGHEID ?????Oneigenlijk gebruikt om degenen die niet hun mantra zingen, de mond te snoeren.Het geeft het onvermogen van een 1ste generatie aan om daadwerkelijk met anderen in discussie te gaan, danwel zich met andere feiten te confronteren, dan. Dit schept een verwrongen beeldvorming. Dit noem ik ook monopolisering van de discussie,
Gelukkig dat in het grootste deel van Indië helemaal geen bersiap is geweest. Voor het overige: Roma locuta, causa finita. Dat is dan wel Latijn, maar staat ook aan de wieg van de Nederlandse aanwezigheid in Azië.
Peter van den Broek zegt:
17 mei 2016 om 13:48
W.H.Frederick maar ook Robert Cribb, historici van naam, geven voor de Bersiap de periode Augustus 1945-December 1946 aan. Wat geven Indonesische geschiedenis- of maatschappijleerboeken als periode aan?
========================================
Eerst ik bingung waarom in een topic over de Nederlandse Indier plotseling een Russische naam erbij werd gehaald, en om het ingewikkelder te maken gaat het verhaaltje gaat ook over honden.
Even inhoudelijk reageren, mah wel ja ?
Vroeger kennen ze het niet, werd als zaman perang kemerdekaan, maar later schrijft men in krantenartikelen en op het internet als :
” Masa Bersiap, Sejarah Kelam Orang Belanda di Indonesia”
.Zijn de lotgevallen van Indonesiërs ,op deze site al
eens ter sprake geweest.
Of hebben wij ’t nog steeds over onze pijntjes.
siBo
http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/5723/de-vergeten-lotgevallen-van-indonesiers-onder-de-japanse-bezetting.html
Horror sites
Het probleem van de Indonesische oorlogservaring is dat zij niet onder de eenvoudige noemer van het slachtofferschap te brengen is.
Simpel gezegd: er waren Indonesiërs die de Japanse bezetting hebben aangegrepen om hun persoonlijke en nationale toekomst op te bouwen, en er waren er die het zwaar te verduren hebben gehad.
Degenen die profiteerden waren vooral jongeren uit de Indonesische elite,
de intelligentsia en de stedelijke middenklasse: zij kregen en grepen
de kansen die onder het Nederlandse bewind ondenkbaar waren geweest.
Zij bezetten de plaatsen die de geïnterneerde Nederlanders hadden achtergelaten in het bedrijfsleven en de overheidskantoren. Journalisten, filmers en kunstenaars werden gestimuleerd de eigen cultuur te ontwikkelen, naar Japans voorbeeld
. En vanaf 1943 werden duizenden jongens als militair opgeleid in de PETA,
het Indonesische leger dat door het Japanse bestuur was opgezet.
Aan de andere kant stonden de arbeiders en boeren,
die de dupe werden van de ineenstortende economie en de dwangarbeid.
De gevolgen van de Japanse bezetting waren werkelijk niet mals.
De Japans-Australische historicus Sato Shigeru heeft in 1994 in zijn War,
nationalism and peasants betoogd dat het grootste deel van de mannelijke bevolking
op Java voor korte of lange tijd door de Japanners werd geronseld en tewerkgesteld.
Ongeveer twaalf miljoen Javanen hebben op deze manier aan hun arbeidsplicht voldaan.
Ook op de andere eilanden zijn op grote schaal arbeiders gemobiliseerd.
Bovendien hebben tienduizenden Indonesiërs onder politieke en economische druk dienst genomen als heiho, hulpsoldaat in het Japanse leger.
Velen zijn naar de frontlinies in Birma, de Filippijnen en
elders gestuurd of als werkslaven naar Nieuw-Guinea getransporteerd …….
Hr Lemon en Mertens, ik haal ook een ander aspect naar voren: de sociaal en economische toestand waarin de onderste laag van de Indonesische bevolking zich na de capitulatie van Japan bevond. Mensen in armoe en ellende zijn een prooi voor manipulators ( zoals bijv. Oetomo)
@ Pak Somers, Pak Eppesom.
Geeft niet hoor, dat was ook mijn ervaring. Zelfs in Bandoeng waren de doden allang afgedreven naar zee en opgegeten door binatangs toen de Nederlandse troepen arriveerden. Nadat ze (de doden) natuurlijk onder luidkeels aanroepen van Alahoe Akbar eerst door andere binatangs zijn afgeslacht. Precies zoals dat blijkbaar nu ook nog in de woestijn gebeurt. Al wordt er nog zo hard geroepen door een dolende in de woestijn van driekwart eeuw geleden.
@HuibOtto; ‘een dolende in de woestijn’ – Een familielid van mij vond toen ook op wrede zijn einde. Echter wat bewoog die moordende groep om zo te reageren? Zo maar, vanzelf?
Dag Pak Huib, de door heer Mertens vaak aangehaalde journalist/ex-binnenkamper/Tweede Kamerlid Jacques de Kadt (1897-1988) spreekt zelf van ‘een primitieve volksopstand, die kenmerkend was voor de toestand na het uitroepen van de Republiek’. En in een ooggetuigeverslag maakt Jacques de Kadt gewag van ‘methoden die na het uitroepen van de Republiek blijkbaar de overhand hadden’.
Als journalist/ex-geïnterneerde was hij overigens één van de weinigen die de onafhankelijkheid van Indonesië openlijk steunde. De Praagse Coup van februari 1948 en ’t nakende begin van de Koude Oorlog bepaalden feitelijk de politieke agenda in Nederland en daarbuiten. Als woordvoerder buitenland conformeerde Jacques De Kadt zich dan ook aan het PvdA-standpunt in de Tweede Kamer over Indië. Maar dit verder terzijde.
Jacques de Kadt vraagt zich dus niet af @Echter wat bewoog die moordende groep om zo te reageren? Zo maar, vanzelf?@ –maar stelt heel nadrukkelijk [quote] ‘Dat was dus de primitieve volksopstand, die kenmerkend was voor de toestand na het uitroepen van de Republiek. [unquote]
Jacques de Kadt’s ooggetuigeverslag van een incident ‘in onveilig Bandoeng:
[CITAAT]
‘In Bandoeng vond ik onderdak bij mijn vriend Van der Laaken, die zijn vrouw en dochter uit de vrouwenkampen van Batavia-Djakarta had gehaald en die nu het huis in de buitenwijken had betrokken waar ze kort vóór de Japanse machtsovername hadden gewoond.
Dat ook dit onveilig was, bleek ons korte tijd daarna. Plotseling klonken in de wijk geweerschoten en men kon Indonesiërs zien die blijkbaar de een of andere bedoeling hadden, zoals het bezetten van een bepaald gebouw in onze buurt. Van tegenstanders was echter geen spoor. Weldra werd er in onze straat geschoten en vlogen de kogels door ons huis. Wij trokken ons terug uit de zitkamer en gingen naar het meest stevig gebouwde deel van het huis, waar de kogels de minste kans hadden om ons te raken. Maar ik was nieuwsgierig genoeg om, kruipend, zowel naar de voorkamer als naar het achterterras te sluipen. En ik kon nu waarnemen dat een aantal jongelui die door hun overmaat van rood-wit hun aanhankelijkheid aan de Republiek kenbaar maakten, blijkbaar iets wilden tegen het huis van onze buurman, dat op een kleine twintig meter van het onze lag.
In dat huis woonde de Indo-Chinese ingenieur Liem met wie ik in de kampen had gezeten en die daar tot mijn goede kennissen had behoord. Hij was daar altijd naar voren gekomen als een vooruitstrevend man, die zeer positief stond tegenover de Indonesische onafhankelijkheid, maar die tegelijkertijd een tegenstander van geweld was en meer heil zag in samenwerking met progressieve Nederlanders dan in de methoden die na het uitroepen van de Republiek blijkbaar de overhand hadden. Hij was getrouwd met een Nederlandse vrouw, die ik na mijn vestiging in Bandoeng had leren kennen en die de opvattingen van haar man deelde. Het was mij niet duidelijk waarom juist deze mensen het doelwit moesten zijn van de Republikeinse jongeren, maar het was duidelijk dat de aanval op hun huis was gericht. En na enige tijd zag ik dat het beschoten huis in brand werd gestoken.
Even later kwam een gewapende patrouille door onze straat, waarop de Republikeinen de vlucht namen. De patrouille bestond ditmaal niet uit Japanners, die tot dusver de beveiliging van de door Hollanders bewoonde wijken hadden verzorgd, maar uit Britse troepen, d.w.z. uit Ghurka’s, die blijkbaar de nacht tevoren in Bandoeng waren aangekomen en die nu samen met de Jappen voor onze bescherming zorgden.
Toen we even later naar het grotendeels verbrande huis van Liem gingen , hoorden we dat Liem bij de brand om het leven was gekomen. Zijn vrouw was op het laatste moment nog gered…
De Britse officier die de Ghurka’s commandeerde, zei ons dat dit deel van de wijk te ver van het centrum lag om beveiligd te kunnen worden. Ons huis moest ontruimd worden en wij moesten naar het Ziekenhuis, waar de bewoners van de bedreigde wijken voorlopig onderdak konden vinden, totdat er weer huizen beschikbaar waren, die voldoende veiligheid boden.
[EINDE citaat]
— Ach, had Soekarno nou maar het Republikeins gezag eenvoudigweg gehandhaafd, want dát had hij volgens heer Mertens. Maar dat valt onder ‘achteraf praet’ bedenk ik nu zelf . . . excusez moi !
e.m.
@em; ‘maar stelt heel nadrukkelijk(quote) , dat was dus die primitieve volksopstand etc.’
– Dus die quote is de oorzaak? Maar wat was dan de redenen/oorzaak dat die primitieve (qoute) volksopstand ontstond?
Primitief wordt hier waarschijnlijk bedoelt het aandeel van het gewone volk met bamboe roentjings etc. Dus een complete volkshaat/opstand.En dat is watt er toen gebeurde!
U heeft het over het pas gevestigde Republikeins gezag (van 2 mnd.!); het was een complete revolutie.
Tegen alles wat Belanda was!
@ – Dus die quote is de oorzaak?@
Dag heer Mertens, u kunt het nauwelijks behappen, hè ? Ja, dat krijg je nou als je voor je eigen gelijk alleen nog maar de optie ‘selectief historisch winkelen’ hebt.
De quote, heer Mertens van door u zo gewaardeerde Jacques de Kadt luidt volledigheidshalve: [CITAAT] ‘Dat was dus de primitieve volksopstand, die kenmerkend was voor de toestand na het uitroepen van de Republiek’. [EINDE citaat]
Voortaan wel volledig citeren hoor, want nu kunt u de oorzaak wel duiden, hoop ik maar verwachtingsvol.
@Primitief wordt hier waarschijnlijk bedoelt het aandeel van het gewone volk met bamboe roentjings etc. Dus een complete volkshaat/opstand.En dat is watt er toen gebeurde!@
Neen … heer Mertens, met uw vooronderstelling: @wordt hier waarschijnlijk bedoelt@ zet u de geschiedenis volledig naar uw eigen hand en inzicht. ‘Schummeln’ zou de door u bewonderde Dr. Lou de Jong dit noemen.
@U heeft het over het pas gevestigde Republikeins gezag (van 2 mnd.!);@
Neen … heer Mertens, dat legt u mij in de mond. U probeert deze valse truc telkenmale weer.
Mijn woorden luiden letterlijk: @‘Ach, had Soekarno nou maar het Republikeins gezag eenvoudigweg gehandhaafd, want dát had hij volgens heer Mertens.@
Maar ik begrijp het wel, door mij namelijk woorden in de mond te leggen, die ik niet heb gebezigd, probeert u zich tactisch terugtrekkend, onder -nota bene- uw eigen woorden weg te draaien.
Uw eigen kretologie nota bene, heer Mertens: @Hoezo machtsvacuüm??? Er was Republikeins gezag !!!@
Jeemig, dat ik nog serieus op u wil reageren zeg. U mag trouwens weer het laatste woord ten deze, heer Mertens . . .
e.m.
@em; ‘u kunt het nauwelijks behappen, hé?’ – Ik stel de vraag; waarom/waardoor bersiap? U verwijst naar het gestelde citaat van de Kadt als antwoord. Wat totaal geen antwoord is, maar een aanduiding/ typering is van het geen gebeurde; nl een complete Belanda haat als ‘primitieve volksopstand’. Als dan het Republikeinse gezag in die totale chaos niet ingrijpt, wellicht willen/durven ze zelfs niet ingrijpen ivm. gevaar voor eigen leven(!), is mijn vraag als stelling dan; ‘de geschiedenis zetten naar mijn hand’? In die bersiap periode werden zelf Indonesiërs die een schroom van Belanda partijdigheid verdacht waren, eveneens getjingjankt. Het Republikeins gezag heeft toch ook meteen daarna maatregelen genomen ( uw citaat; ach Soekarno etc.) dmv. kampen dit te voorkomen. Mijn simpele stelling nogmaals is; gevolg heeft altijd een oorzaak!
En die oorzaak is; het Nederlands confronterend/ provocerend beleid; geen merdeka, al in het eerste gesprek vdPlas-Hatta 4/10-’45 heeft de woede/haat veroorzaakt. ( zie de tijdlijn van incidenten) En dat is wat u niet wil toegegeven/ zelfs kan behappen!
En aangaande dr.L.de Jong; Vaderlands geschiedschrijver! U kenmerkt zijn werk met; schummeln? Omdat hij het hele ‘koloniale systeem’ en vooral die, politionele oorlog’ aan de kaak heeft gesteld? Is hetgeen geschied is van 1945-1949; van ‘Indië bevrijden, rust en orde etc.’ tot aan de overdracht niet eerder; schummelen te noemen met de realiteit(van toen) nl, het zelfbeschikkingsrecht? Het resultaat Indonesië is toch de uitslag? En dat ten koste van van zovele levens. Min.Bot ( onze overheid) heeft het in elk geval tenslotte begrepen. Zelfs recentelijk nog, min.Koenders. Jammer voor die onderdanen, die hun ziel en zaligheid aan die, ‘koloniale tijd’ hebben verpand en …. de geschiedenis naar hun hand willen her/zetten!
note; ik verwacht zeker niet, dat u zich nu tactisch terug trekt.
@RLMertens zegt: 22 mei 2016 om 01:19 Ik stel de vraag; waarom/waardoor bersiap? U verwijst naar het gestelde citaat van de Kadt als antwoord. Wat totaal geen antwoord is, maar een aanduiding/ typering is van het geen gebeurde; nl een complete Belanda haat als ‘primitieve volksopstand’.
— Dag heer Mertens, ik gunde u het laatste woord. Ware dat niet het geval geweest dan had ik mij inderdaad uit respect voor de webmaster tactisch teruggetrokken. Want och, och, och, wat bent u vreselijk manipulatief bezig zeg. Het is gelukkig nog te vroeg om precies te kunnen duiden of ik dat al dan niet een schromelijke tekortkoming vind.
Eerder probeerde u mij al woorden in de mond te leggen, en ditmaal viel mij uw ‘bewust onbegrijpend lezen’ op, om uwerzijds maar weer eens ergens een draai aan te kunnen geven. Zoals u zonder vooraankondiging of verontschuldiging afstapte van uw eigen kretologie ‘Hoezo machtsvacuüm??? Er was Republikeins gezag!!!’ naar @het pas gevestigde Republikeins gezag (van 2 mnd.!);@ –Het laat bij mij de indruk achter, dat deze draaivorm voor u vanzelfsprekend is.
Maar first things first heer Mertens. Zelfs Pak Suraya Atmadja weet het antwoord in het citaat van de door u vaak aangehaalde Jacques de Kadt op zijn ware merites te beoordelen:
[CITAAT] Pak Surya Atmadja zegt: 21 mei 2016 om 10:22 Ben toch gedeeltelijk eens , omdat er geen ECHTE “volksopstand” tot de Slag van Surabaya . [EINDE citaat]
En wat maakte u, heer Mertens er in eerste instantie van: @ RLMertens zegt: 21 mei 2016 om 00:16 Dus een complete volkshaat/opstand.En dat is watt er toen gebeurde!@
En dan verwacht je, want inmiddels wijzer geworden, maar zelfs in tweede instantie maakt u, heer Mertens er toch weer van: @ U verwijst naar het gestelde citaat van de Kadt als antwoord. Wat totaal geen antwoord is, maar een aanduiding/ typering is van het geen gebeurde; nl een complete Belanda haat als ‘primitieve volksopstand’.@
— Heer Mertens leest u nog maar eens rustig de wijze woorden van Pak Surya Atmadja erop na. En misschien is het raadzaam om daarbij ook nog maar eens goed na te denken over de door u vaak aangehaalde Jacques de Kadt en diens (quote) ‘methoden die na het uitroepen van de Republiek blijkbaar de overhand hadden’. (unquote)
Niks oorzaak en gevolg dus! Gewoon ‘methoden die na het uitroepen van de Republiek blijkbaar de overhand hadden’, alsdus de prominente Jacques de Kadt.
@RLMertens zegt: 22 mei 2016 om 01:19 Als dan het Republikeinse gezag in die totale chaos niet ingrijpt, wellicht willen/durven ze zelfs niet ingrijpen ivm. gevaar voor eigen leven(!), is mijn vraag als stelling dan; ‘de geschiedenis zetten naar mijn hand’?@
— Helaas, maar het antwoord op uw retorische vraag is ‘Ja!’, heer Mertens. Dat is inderdaad de geschiedenis naar uw eigen hand en inzicht zetten. Maar ik begin door te krijgen dat u niet het onderscheid weet te maken tussen veronderstelling en vooronderstelling, en zelfs niet tussen een vraag en een stelling.
Maar, heer Mertens, met uw letterlijk subjectieve interpretatie zet u sowieso zaken naar uw eigen hand. Misschien hebt zelf niet eens door welke subjectieve termen u daartoe hanteert. Niet om u te beleren, maar subjectieve termen als @wordt hier waarschijnlijk bedoelt@ en @ wellicht willen/durven ze zelfs niet ingrijpen ivm. gevaar voor eigen leven(!),@ –zijn daarvan ‘slechts’ twee voorbeelden.
Goed, en dan nu uw gemanipuleer met ‘bewust onbegrijpend lezen’. Ik citeer: @eppeson marawasin zegt: 21 mei 2016 om 07:45 Neen … heer Mertens, met uw vooronderstelling: @wordt hier waarschijnlijk bedoelt@ zet u de geschiedenis volledig naar uw eigen hand en inzicht. ‘Schummeln’ zou de door u bewonderde Dr. Lou de Jong dit noemen.@
— En hoe u het dan voor elkaar krijgt, het moet een talent zijn, die niet in de grond is gestopt, maar u geeft er dan op geheel eigen kundige wijze weer uw ogenschijnlijk gepatenteerde Mertens-draai aan; je gelooft je ogen niet, want u maakt ervan:
@RLMertens zegt: 22 mei 2016 om 01:19 En aangaande dr.L.de Jong; Vaderlands geschiedschrijver! U kenmerkt zijn werk met; schummeln?@ — (Huh ? e.m.)
— Maar het staat er echt echt @U kenmerkt zijn werk met; schummeln?@
— En vervolgens heer Mertens haalt u zonder verder blikken of blozen uw, naar het zich laat aanzien ‘eeuwigdurende herhalinkjes’ weer van stal. Komt-ie in arbeidsdraf:
@ En aangaande dr.L.de Jong; Vaderlands geschiedschrijver! U kenmerkt zijn werk met; schummeln?Omdat hij het hele ‘koloniale systeem’ en vooral die, politionele oorlog’ aan de kaak heeft gesteld? Is hetgeen geschied is van 1945-1949; van ‘Indië bevrijden, rust en orde etc.’ tot aan de overdracht niet eerder; schummelen te noemen met de realiteit(van toen) nl, het zelfbeschikkingsrecht? Het resultaat Indonesië is toch de uitslag? En dat ten koste van van zovele levens.@
— Nou, applaus (klap!,klap!). Knap hoor heer Mertens. Uw punt toch maar weer heldhaftig gemaakt hè. En dat zonder feitelijk inhoudelijk te reageren. Tjonge, met u kun je nog eens eh … eh op niveau discussiëren zeg. Ongelooflijk !
En ook, steeds elke keer maar weer het ten tonele voeren van die geniepige lobbyist. Ik meen dat u hem Bot noemt; nah, zal wel zo zijn. Per saldo kent u hem persoonlijk.
Desalniettemin hecht ik toch heel veel meer waarde aan het oordeel en de mening van een Indonesiër als Pak Surya Atmadja, wat hij van één van de uitspraken van een voormalige minister van BuZa vindt, dan aan de mening van pak ‘m beet, niet zoals u hoor, bijvoorbeeld iemand met complete Belanda haat als primaire levensbehoefte.
Ik heb helaas niet het lef –Bot, zei u?- om achteraf laf quasi-soldaatminded, veroordelend terug te kijken. Ah, so be it !
AL, dus . . .
e.m.
@em; ‘al, dus’ – Uit al deze wirwar van uw aan-/opmerkingen, verwijzingen, citaten, tekstinterpretatie etyc. etc. lees/vind ik nergens uw antwoord op mijn stelling; ‘waarom-waardoor bersiap? (elk gevolg heeft een oorzaak!)
Dag Pak Eppeson,
Vind dat de bevindingen van de heer De Kadt over de Bersiap in Bandoeng aardig aansluiten bij de ervaringen die ik als jongen en anderen o.a. een politie-commissaris met het schrikbarende volksgeweld had.
Het richtte zich tegen onschuldigen die zich niet konden verweren en er zelf nooit aanleiding voor hebben gegeven..
Voor het overige kan ik me volledig in Uw argumentatie vinden. Wat de beide andere heren al dan niet onder het mom van wetenschappelijk onderzoek te berde brengen en de manier waarop ze zich afgeven op de 1e generatie die al dat gedonder heeft moeten ondergaan, heb ik eigenlijk maar één woord: Dogol.
In dezelfde redeneertrant moet de schuld voor recente Franse, Belgische en andere terreur aanslagen ook volledig geweten worden aan de eeuwenoude onderdrukking van de arme Islamisten door het Westen.
Ach hr Otto, reageer maar niet meer. Heren Mertens en Vd Broek blijven wetenschappelijk doorkorekken, ha,ha. Discussies zijn niet mogelijk, Sudah dan maar.
Kritiek op het Heerenclupje is iets anders dan afgeven op de1ste generatie. Maar hun inbeelding stellen zij dat wel gelijk aan elkaar.
@HuibOtto; ‘aardig aansluiten bij de ervaringen etc.’ – Idem, op die van mij in Ambarawa.
Echter verklaart niet de oorzaak van bersiap; waarom-waardoor eea. zo is geschied.
Mijn simpele vraag is zeker niet wetenschappelijk bedoelt. Uw wetenschappelijke (?) redeneertrant richting islam slaat mi. de plank mis. Is ‘als een tang op een varken’. Niet doggol, maar eerder tollol.
@Hr Mertens. “De oorzaak vd bersiap”
Meer de oorzaken ws? Na alle materiële en politieke redenen blijft de menselijke oorzaak onderbelicht… Amok en rampok hebben dezelfde onheilspellende klank.
***de mogelijkheid amok te maken ook nauw samen met de karakterstructuur van de Javaan. Het onvermogen emoties te uiten zorgde voor een ophoping van geestelijke spanningen die in het geval van een onoplosbaar conflict plotseling en explosief langs de gebaande weg van de amok tot uiting kwam. Bovendien viel een regressie naar een lager gelegen oerinstinct eerder ten deel aan individuen die nog het dichtst stonden bij het cultuurstadium waarnaar geregredieerd (teruggevallen) werd.
Amok komt overal ter wereld voor, óók in de Westerse wereld. Het is slechts de vorm waarop het verschijnsel zich uit, die verschilt per cultuur. Amok komt nu minder voor dan vroeger, dankzij het feit dat de medische wetenschap meer oog heeft voor de psychische aandoeningen die daaraan ten grondslag liggen,
@Lemon; ‘blijft de menselijke oorzaak(van bersiap) onderbelicht’ – Is het niet draaien om de hete brij? Want actie (?) geeft toch reactie= amok( de menselijk oorzaak)? Bedoelt wordt natuurlijk de Indonesische reactie. Is er verschil tussen ( Inlandse) amok -mata gelap- en ‘(Nederlandse)door het lint gaan- een waas voor de ogen hebben/krijgen?
Dit is ook waar onze geschiedenis over Indië mee begint( na het benoemen van de 7 dec.HM rede over zelfstandigheid. Daarbij er van uit gegaan is, dat die Inlanders dan juichend deze geste zouden begroeten). ‘Na aug.1945 ontstond er een gezagsvacuüm. Indonesische langharig jongeren, Pemoeda’s genaamd, begonnen zich kwaadaardig te gedragen. Molesteerden en trokken al moordend de stad door etc.’
Mijn opmerking is juist ‘waarom-waardoor deze (bersiap) reactie’? Een Inlandse menselijk oorzaak?
U noemt: de Javaans karakter structuur(?). Die plotseling zonder enige oorzaak tot amok overgaat? Is dat ook het geval bij onze Nederlandse karakter structuur om zonder enige redenen; door het lint te gaan? U mag het zeggen.
@ TdeMoor; ‘Tussen Okt.1945 en Febr.1946 onstond een gewelddadige periode, die men de bersiap periode noemt’ – Deze bersiap periode werd veroorzaakt oor het Nederlands beleid; geen zelfbeschikkingsrecht= geen merdeka!, Dus amok tegen alles wat met de Belanda werd geassocieerd.
Hoor, een stem roept: “Baan voor de heer Mertens een weg door de woestijn.”
e.m.
Geeft niet hoor. Toen de Nederlandse troepen arriveerden was de bersiap al voorbij. In Soerabaja gingen we weer naar de bioscoop.
@em; ‘een stem roept’- Gevolg (ontstond een gewelddadige periode) heeft altijd een oorzaak! De wet van de logica. Zo simpel is het. Voor hen die vastgeroest zijn in kretelogiën van orde en rust, waarschijnlijk te moeilijk. Rust roest, zegt men wel eens.
@RLMertens zegt: 18 mei 2016 om 23:13 Voor hen die vastgeroest zijn in kretelogiën van orde en rust, waarschijnlijk te moeilijk. Rust roest, zegt men wel eens.@
Dag heer Mertens, dit soort tegenwerpingen uwerzijds roept bij mij op geheel spontane wijze de associatie op met Mattheus 7:5 en dan met name uw @Voor hen die vastgeroest zijn in kretelogiën@
e.m.
@em; ‘associatie met Mattheus etc.’ – U gaat nu toch niet op de zondagsschool toer?
Daar werden trouwens ook allerlei dogma’s verkondigd. Soortgelijke dogma’s, echter nu met koloniale inhoud, is ons toen ingeprent; voor het welzijn van de Inlanders etc.. Het resultaat dat Indië Indonesië is geworden heeft toch al die nonsens gelogenstraft.
@RLMertens zegt: 21 mei 2016 om 00:26 U gaat nu toch niet op de zondagsschool toer?@
Nee hoor, heer Mertens. Zo moeilijk is de Nederlandse vertaling toch niet te begrijpen. Ik wil u slechts wijzen op de door u zelf uitentreuren te pas en te onpas gehanteerde kretologieën, of zo u wilt mantra’s, als daar zijn:
@Atlantisch Handvest@
@ geen zelfbeschikkingsrecht= geen merdeka!, Dus amok@
@Hoezo machtsvacuüm??? Er was Republikeins gezag!!!@
@ Beel en Drees sr ea., die dit/deze periode op hun geweten hebben.@
@Zie Lou de Jong, De Kadt, Van Randwijk, Beb Vuyk, Hella Haasse etc.@
@Deze spreuk(geldt zeker voor Indon-ca.800.000 doden! ’45/’49.)@
@Deze politici van weleer(Gerbrandy,Romme,Drees sr.,Beel) hebben alles wat verkeerd was gedaan,@
@Oorzaak en gevolg@
@(etc. etc.) (???) (!!!) (bis) (coda) (repeterende breuk) (eeuwig schaak)@
Ik meen zelfs dat de webmaster nog niet zo lang geleden heeft opgeroepen om nou maar eens te stoppen met dat ogenschijnlijk eeuwigdurend herhalen uwerzijds.
Werd het zeker ook een keer beu. Maar ik kan mij niet aan de indruk onttrekken, dat u zo’n eregast bent, die zich daar verder weinig tot niets van aantrekt. Lekker is dat.
Nah yah . . .
e.m.
blz 7 ;
De vijfentwintig soldaten die in dit onderzoek zijn betrokken, vormen slechts 0,02% van het aantal Nederlandse soldaten die in Indonesië hebben gediend.
========================================================
25 soldaten of 0.02 % van de 120.000 ????
De rest kon niet schrijven.
Pak Pierre
Nog in 1970 hoefde ik bij een bezoek aan en geheime toestand alleen maar een kruisje te zetten achter mijn naam. Net als nu bij de ontvangst van een pakketje voor de buren.
Van daar de naam De la Croix …….. Van het Kruisje.
Pak Pierre