De njai Komot

Geplaatst op 6 december 2013 door Boeroeng


quote:
Na het lezen van het boek De Njai van Reggie Baay ben ik me meer en meer gaan verdiepen in het leven van mijn overgrootmoeder, de njai Komot. Toen zij vorig jaar een gezicht kreeg, doordat er onverwacht foto’s van haar in mijn bezit kwamen, lukte het me haar geschiedenis op te schrijven. Lees verder.

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

10 Responses to De njai Komot

  1. Huib schreef:
    10 december 2013 om 14:44

    Adoeh wat ik al vreesde soesah sekali deze als je alleen 1 naam weet en niet eens weet onder welke wedana of loerah ze valt. Of je zou al de kampong of zo moeten weten waar ze vandaan kwam. Bij die suikerfabriek zullen ze ook wel geen persoonsregister hebben van inlandse mensen die er gewerkt hebben. Die ouwe zal haar toch niet door verhandeld hebben mag ik hopen toen hij van zijn officiele vrouw niet meer mocht toen hij haar trouwde. Mss. dat Pa vd Steur gegevens van de kinderen die ze opgevangen hebben, heeft bijgehouden. Wie zou daar uitkomst op kunnen geven? Die Regerings Almanak?

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      10 december 2013 om 16:44

      Zoek eens bij de Vereniging van Oud-Steurtjes. Misschien kunnen die helpen?

      Beantwoorden
    • Jos Crawfurd schreef:
      10 december 2013 om 17:04

      Neen,pak Huib:buka jouw dompet en koop een ticket. Aangekomen ga je op jouw gemak de desa’s en kampungs langs met natuurlijk een foto zodat je hun kan vertellen waar je op zoek ben.Gewis dat je een deel komt te weten,daarna ga je lekker even pauzeren om een portie rawon met kecabang te eten en doorspoelen met es teler,en dan al. Volgende dag weer,tot je genoeg te weten bent gekomen. Je kan dan bijvoorbeeld jouw families of koncos opzoeken van heel vroeger. Ik wil ook,maar ja mijn dompet kempes,ister niet gobang.
      Ging het maar zo makkelijk he pak Huib.
      Mvg Jos Crawfurd.

      Beantwoorden
  2. Surya Atmadja schreef:
    10 december 2013 om 12:56

    Pak Huib,
    probleem bij de Indonesische vrouwen van toen is dat hun namen vaak nog gekoppeld aan haar man of ze is de “dochter van” (BINTI) van iemand.
    De meeste mannen hadden ook vaak 1 naam tot omstreeks 1950
    .
    Behalve als ze een publiek figuur is , een bekende strijdster , een prinses etc.
    En de bevolkingsregister voor de “Inlanders” is nog niet zo lang geleden ingevoerd .
    Dacht omstreeks ik 60-70 jaar geleden.
    Of men moet al 100 gulden verdienen .
    Bron Sejarah Catatan Sipil.

    De geboorte akte van mijn moeder( 2 namen plus familienaam )heb ik niet gezien ,ik neem aan dat ze het wel heeft omdat ze gekoppeld werd aan mijn grootvader ( S.A) .
    Haar grootvader had weer een andere naam ( hij gebruikte geen familie naam ).
    Gelukkig weet ik van mijn tante wie hij was , uit welke streek en met wie hij getrouwd was ( ze had ook 2 namen maar wiens dochter ze was weet ik niet).
    Mijn bron is al lang overleden, daarom benadruk ik hoe belangrijk het is om de kennis aan de volgende generatie te geven.

    In vele silsilah-stamboom werden de namen v.d echtgenoten vaak niet vermeld .Wel als ze geboren is in de rechte lijn .
    Had eigenlijk de hoop al opgegeven , toevallig stuitte ik op internet op iemand met dezelfde titel(2) , dezelfde naam , dezelfde beroep en dezelfde streek.
    Toen had je alleen een paar mensen/families uit bepaalde streek die in de ambtenarij (of Inlandse B.B ) zaten.
    Waarschijnlijk zitten ze ook in de Regerings Almanak Ned.Indie.
    Dat wordt mss veel uitzoekerij of het mijn overgrootvader is , mocht het zo zijn dan kan het mss tot meer dan 100 jr terug vanaf zijn tijd .
    Geldt ook voor mijn vaderslijn , voorlopig kom ik tot ongeveer 1780-90 , in Batavia en ommelanden. (Volgens archief ANRI).
    Wil ik verder terug, dan moet ik echt gaan zoeken.

    Beantwoorden
  3. Huib schreef:
    10 december 2013 om 11:36

    Pak Surya,

    Ik heb ook een vraagje. Bij de adellijke Indon. dames schijnt een soort familienaam gebruikelijk te zijn. Vandaar dat in menig Indisch gezin verwezen wordt naar een Ratu Adil of zo.

    Maar is het juist dat de meeste Indonesische vrouwen en mss. ook mannen slechts één naam bezitten. Maw als ik naar mijn oma zou speuren zou ik dan moeten googelen Nji Rakinah? Zij is waarschijnlijk een Javaanse uit Pati of omgeving van Semarang. Hoe zou ik dat moeten aanpakken?

    Beantwoorden
  4. Surya Atmadja schreef:
    7 december 2013 om 00:11

    Quote:
    -Zij heette Komot en werd in 1885 te Soekaboemi geboren. Zij was een Soendanese vrouw met wat Chinees bloed.

    -Komot genoot aanzien; ze was zich haar positie goed bewust en had vele voorrechten. Maar rechten had ze niet en haar kinderen evenmin.
    ————————————————————————————–
    -In de moederskant lijn van Nji* Komot ( Mej.Komot) kan haar grootmoeder ook een Njai of zelfs de vrouw van een rijke Chinees peranakan of Singke .

    -Dat ze aanzien had (bij haar landgenoten) is van zelfs sprekend , en gezien haar uitstraling kan je mss afleiden dat ze geen gewone Sundanese kampong vrouwtje was .

    *NJI = een jonge ongetrouwde “Indonessche” .
    NJAI is een Javaanse / Sundanese “titel” , gebruikt als eerbetoon .
    Zie NJAI (soms ook NJI ) Loro Kidul , de Koningin van de Zuiderzee.
    De legende van een Sundanese Prinses .

    Ik denk dat mss nog te achterhalen is hoe het verder met Njai Komot ging, want de plantage Tjigaru bestaat nog steeds, gelegen aan Desa Ketajaya, District Simpenan in de Residentie(Kabupaten) Sukabumi.

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers schreef:
      7 december 2013 om 11:29

      Voor mijn grootmoeder kende ik het woord Njai niet. We zeiden gewoon Oma, op z’n Nederlands. Ze was gewoon mijn oma.

      Beantwoorden
      • Pierre de la Croix schreef:
        9 december 2013 om 22:30

        Voor mij was mijn Sumatraans-Javaanse grootmoeder van moeder’s zijde “Omi”. Ik vermoed dat deze Duitse benaming erin is geslopen vanwege de Duitse (Emden) wortels van haar man, mijn grootvader.

        Omi was van meet af aan “netjes”gehuwd met mijn grootvader en dus geen “Njai” in de betekenis van “concubine” of “bijzit”.

        Nochtans doet het mij goed van Pak Surya te lezen dat “Njai” in de oorspronkelijke Javaans/Soendanese betekenis een eretitel is, zelfs toebemeten aan Ratoe Loro Kidoel, Godin van de Zuidzee (niet van de Zuiderzee, Pak Surya, daarover heerste het Vrouwtje van Stavoren). Dat kunnen alle Njai’s trots in hun zak steken, postuum.

        Rest de vraag wanneer en waarom “Njai” een andere (negatieve) connotatie heeft gekregen en of die connotatie voorbehouden was aan het taalgebruik van totoks en Indo-Europeanen onderling of dat de pure Javanen en Soendanezen die andere betekenis op een gegeven moment ook hebben overgenomen.

        Ik vermoed dat één of andere onwetende totok het woord heeft opgepikt en het heeft gebruikt om er de inheemse bijzit van een mede totok mee aan te duiden. Zo gaat dat met taal.

        Pak Pierre

        Nabrandertje voor Pak Surya: Ik heb voor Ratoe Loro Kidoel ook wel eens de naam “Kjai Belorong” gehoord. Kan dat kloppen en zo ja, wat betekent dat precies?

        PP

      • Surya Atmadja schreef:
        10 december 2013 om 09:45

        “Omi was van meet af aan “netjes”gehuwd met mijn grootvader en dus geen “Njai” in de betekenis van “concubine” of “bijzit”. ”
        ————————————————————–
        Voor 1900 waren ook legale huwelijken geweest als de bruid uit een goede familie afkomstig is .
        Anders werd de (huwelijk) verbintenis niet zo maar door de familie geaccepteerd.
        Volgens mijn tante heet mijn overgrootmoeder van mijn moederszijde de Sundanese NJI (ongehuwde vrouw ) Mas X.Y
        Ben nu bezig om uit te zoeken uit welke boomstam we gevallen zijn .
        Op internet gezien een lange silsilah (stamboom) met dezelfde naam en titels zoals van mijn overgrootvader (van de Sundanese tak ).

        Weet alleen dat Nji Blorong, de andere naam van Nji Loro Kidu is .
        Er is een Nji Blorong film op you tube.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *