De hokjesman bij Nederlandse Molukkers

Zie de tv-uitzending:
De Nederlandse Molukkers, trots krijgervolk in verbanning, vormen een hechte gemeenschap. De heimwee naar het land van oorsprong bindt hen, samen met de woede over wat hun is afgenomen en de kracht die ze putten uit hun eergevoel. Op hun motorfietsen voelen ze zich de dappere strijders van weleer, die met hun verschijning respect afdwingen. Michael Schaap lift met ze mee, in zijn zoektocht naar het wezen van de woede die hen drijft.

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

33 Responses to De hokjesman bij Nederlandse Molukkers

  1. siLaki schreef:

    In deze tijd dat de Satu Darah als criminele organisatie wordt gestigmatiseerd roepen dit soort reportages slechts ant-gevoelens op en worden oude wonden weer opengehaald. Respect voor de Zuid-Molukkers vanwege hun oprechtheid van gevoelens en hechte onderlinge banden.

  2. Surya Atmadja schreef:

    Bhs Jakarta eigenlijk Bhs Betawi en afgeleid van Bhs Melayu heeft veel leenwoorden zoals de Chinese, Sundanese , Javaans , Arabisch etc .Je kan het zien als streektaal , zoals bijvoorbeeld Amsterdams, Rotterdams of Hagenees etc .Door prefix , invoegsel?l( sisipan) en suffix toe te voegen aan BAIK(stam) krijg je verschillende betekenissen van het stamwoord baik .
    Gewoon zoals bij nederlandse grammatica.
    Ondanks dat de S.A familie meer dan 200 jaar in Betawi e.o leven mogen we vroeger ook geen Jakartaans( bhs of logat Betawi) thuis spreken.
    Op school werd het afgekeurd .
    Zelfs op schoolpleinen.Laat je indirect zien dat je uit bepaalde millieu afkomstig bent.
    Later werd het mode/trendy, het is ber-gaya om met logat betawi te kunnen spreken .Niet te verwarren met bahasa per-gaul-an ( vaak afgekort als ba\hs gaul= trendy omgangstaal)
    Je laat dan zien dat je uit Jakarta komt .

    Selamat datang deel 1 en 2 wordt ook gebruikt bij H.V.A toen mijn zoon daar studeerde.
    De docente was een ibu van KBRI(?).

  3. eppeson marawasin schreef:

    @Surya Atmadja, op 28 januari 2013 om 13:52 zei: Zie film Laskar Pelangi@

    Dank u wel voor de linkverwijzing meneer Surya Atmadja. Ik heb de eerste minuten bekeken en ondanks het taalprobleem ga ik de film vanavond verder afkijken.

    Die cursus Bahasa Indonesia die ik over een paar jaar wil gaan volgen moet ik maar naar voren halen, dunkt me. De boeken die ze hiertoe op de Volksuniversiteit Delft gebruikten zijn niet meer verkrijgbaar of anderszins incourant geworden.

    Nu zag ik recentelijk wel een mededeling van IndoRadio op I4E voorbij komen. Ga deze hierna maar eens gauw rechtsboven in het zoekvenster zetten.

    e.m.

    • Franco Pos schreef:

      Laskar pelangi (de regenboog)

      De film speelt zich af in 1979; dus 34 jaar na merdekka. Innmiddels zijn we weer 34(!) jaar verder (2013) en ik mag hopen dat de situatie nu beduidend is verbeterd. Temeer, omdat in de film het schooltje op Belitung (Billiton) is gesitueerd, nota bene het eiland waar de carrière van Ahok, die thans vice-gouverneur van Jakarta is, is begonnen.

      Een film met contrasten. Goed in hun overall gestoken fabrieksarbeiders en schoolgaande leerlingen zonder schoenen in de klas. Er wordt ogenschijnlijk veel schoolkrijt verbruikt, maar een blik op het schoolbord laat telkens een éénregelige Arabische tekst zien. De orale cultuur, het verhalen vertellen zit volgens mij iedere goeroe in het bloed.

      Ik prijs de makers van de film, dat ze het hebben aangedurfd om de werkelijkheid zo goed mogelijk weer te geven. Een film, ook met stereotypen (Chinese winkelier, islam) en symboliek, waarvan ik alleen het steeds terugkerend beeld van de verdwijnende krokodil niet helemaal kon plaatsen. En, was dat een doekoen, (symbool van een niet functionerende overheid??? e.m.) die op het eind plotseling opdook om het pad krokodilvrij te maken voor de uiteindelijke matchwinner, die daardoor toch nog op tijd, weliswaar bezweet, aan de scholenwedstrijd kon deelnemen. Een tweede beker in de prijzenkast. Dat stimuleert, dat geeft zelfvertrouwen.

      In de film worden zaken mijns inziens niet overdreven (bouwkundige staat schooltje). Niet in de zin van armoede, of wat zielig allemaal. Nee, ik heb juist een warm gevoel overgehouden aan de film en ben in die zin hoopvol gestemd. Eigenlijk is dat wel het minste, hopen dat het in de toekomst beter zal gaan. De geluiden van kenners van Indonesië dat in deze tijden de armen armer worden en de rijken rijker, vormen evenwel donkere wolken boven hoop en vertrouwen.

      Voorafgaande aan de aftiteling eindigt de film niet voor niets met: ‘Setiap warga negara berhak mendapatkan pendidikan (iedere burger heeft recht op onderwijs)’ Undang undang dasar negara 1945 Pasal 31 Ayat 1 (Grondwet van 1945 hoofdstuk 31 paragraaf 1).

      Ondanks het taalprobleem -Bahasa Indonesia en geen ondertiteling- vond ik het een indrukwekkend mooie film.

      Hartelijk dank voor de TopTip meneer Surya Atmadja.

      e.m.

      ps
      20 jaar later in 1999 vertrekt een voormalige leerling (Bintang?) naar Parijs. Deed me denken aan deze footage*** over Cinta Laura Kiehl.

      ***Een keer wat anders dan een Indonesische student die in 1968 op Schiphol landt 😉

      • eppeson marawasin schreef:

        Huh??? Franco Pos!!!

      • Hans Duif schreef:

        Huh??? Franco Pos….? Cookies niet verwijderd…

        😉 Kebacut

      • Jan A. Somers schreef:

        Ik heb zo’n idee dat we het hier niet meer over de hokjesman hebben. Helemaal niet erg, maar wie is nou wie?

      • eppeson marawasin schreef:

        @Hans Duif, op 29 januari 2013 om 14:24 zei: Cookies niet verwijderd…@

        Dank u wel voor het meedenken. Dat vraagt om professioneel ingrijpen. Hopelijk keert de hokjesgeest dan weer in alle rust terug.

        e.m.

    • Jan A. Somers schreef:

      @ EM: Ik heb heel lang geleden de boeken “Selamat datang” gebruikt van het Leidse Instituut Indonesische cursussen. Ik geloof dat ik ze in Rotterdam bij boekhandel Donner heb gekocht. ISBN 90-72654-13-7 NUGI 942 (zal nu wel een ander nummer zijn). Heel goede boeken, begint eenvoudig. Er was toen ook nog een casettebandje bij. In 1996(?) heb ik een cursus op de Delftse Volksuniversiteit gevolgd.

      • Pierre de la Croix schreef:

        Met “Selamat Datang” heb ook ik 2 jaar lang mijn BI opgefrist aan de volksuniversiteit mijner woonplaats, 55 jaar nadat ik op de “Zuiderkruis” was gestapt voor een enkel reisje Holland. Die boeken lijken mij ook geschikt voor zelfstudie, zeker voor mensen die uit hun verleden al (enig) Maleis in het rugzakje hebben zitten.

        Ik had mij met enige bluf en vertrouwend op mijn interne harde schijf meteen ingeschreven voor een cursus “voor gevorderden” en sloeg daar geen gek figuur. Lerares Walentina zei meteen dat ik met midden javaans accent sprak, welk oordeel ik opvatte als compliment, want na al die jaren dus nog geen Haagse, Westfriese, Achterhoekse of Westfaalse invloeden merkbaar.

        De uitspraak van het moderne BI lijkt mij te veel op ouderwets Bataviaans, dat op ons Semarangse jongetjes “bekakt” overkwam.

        Pak Pierre

      • Van Beek schreef:

        Pak Pierre, op de BI cursus leer je het formele Indonesisch, waar ik overigens nog veel moeite mee heb. Memperbarui of memperpaiki, ipv van bikin baru of bikin baik. En dan de verschillende vormen van kenal: mengenalkan, kenalkan, memperkenalkan(of zo iets),kenalin, kasih kenal, cari kenal. Ik snap er niks meer van. Volgens vele daar in Indonesie is mijn BI een mengelmoes tussen Moluks,bahasa betawi, laag javaans. Het accent hangt ervan af waar ik ben. In Surabaya heb ik de neiging om een harde d te gebruiken terwijl in jakarta ik hun accent overneem.

        Het bahasa jakarta is in mijn oren juist enorm grof en lijkt qua accent juist niet op het nette accent van het BI. Bijv bhs jakarta: gue gak tau itu siape. BI: saya tidak tahu itu siapa. Bhs jawa: aku ora weroh iku sopo. Bahasa ambon: beta seng tau itu sapa e.

        Ik ben momenteel bezig met het lezen van het grammatica boekje van Magda Pattiiha(atur bahasa) over het moluks maleis zoals de Molukkers hier spreken. Dit maleis is mijn basis geweest voor mijn BI, heb namelijk vroeger een cursus Moluks maleis gevolgd.

      • Pierre de la Croix schreef:

        Pak Van Beek, dank voor uw bijdrage.

        Ach ja, het is met accenten net als met smaak: Wat heb je geleerd, waaraan ben je gewend, wat klinkt dus beschaafd/onbeschaafd of mooi/lelijk in de oren.

        Veel buitenlanders vinden het standaard Nederlands standaard uitgesproken maar een ruw taaltje; de “Geschwister” (broers en zusters) van mijn uit Duitsland afkomstige echtgenote vinden dat mijn vrouw, hun zuster, na 44 jaar Nederland haar Duits “zangerig” uitspreekt.

        Ik heb 2 seizoenen cursus BI gevolgd, niet zo zeer omdat ik een reisje naar Indonesia had gepland maar (a) om de oetek aan het werk te houden, daarvoor had ik 2 jaar besteed aan het oppoetsen van de taal mijner Hugenootse voorvaderen en ik denk nu aan Russisch, ooit in militaire dienst geleerd (b) omdat ik via de cursus BI toch nog een virtuele wandeling wilde maken down memory lane, wat heel goed is gelukt.

        Inderdaad zijn in het BI moeilijke voorvoegsels mem, meng, ber, etc. binnengeslopen. Praktische Walentina gaf ook aan dat we veel konden omzeilen met “bikin”, enz. als we geen intensieve contacten verwachtten met Indonesiërs uit de hoogste intellectuele kringen. Dat was voor mij en voor de meesten van mijn mede cursisten een geruststelling.

        Moluks Maleis heeft mij altijd zangerig in de oren geklonken. Alleen al het woordje “bèta” klinkt toch veel poëtischer dan “saja” of “aku”.

        Ik besluit dus maar met het weinigje dat ik ken:

        Ombak puti puti
        Ombak datang dari laut
        Kipas linso putih
        Tanah Ambon sudah jauh

        Net zo mooi als

        Kom Bak Laisah
        Kom Bak girl
        Waip die tier
        From me ai …..

        Pak Pierre

      • Jan A. Somers schreef:

        Met alleen deel 1 kom je al een heel eind voor het gewone pasargebeuren. Die ingewikkelde voor- en achtervoegsels komen (gelukkig) pas in de volgende delen.

      • van Beek schreef:

        Pak Pierre: Moluks Maleis heeft mij altijd zangerig in de oren geklonken. Alleen al het woordje “bèta” klinkt toch veel poëtischer dan “saja” of “aku”.

        Nou het ligt nog wat ingewikkelder. Moluks Maleis is de taal die door Molukse Nederlanders wordt gesproken. DIe heeft zijn eigen ontwikkeling doorgemaakt. Dit is anders dan het Bahasa melayu Ambong dat daar in de Molukken wordt gesproken.

        aku en saja is wel degelijk volgens het boek ‘atur bahasa, taal in orde’ van Magda Pattiiha Moluks maleis.

        Hier het rijtje Moluks Maleis:

        Enkel persoon enkelvoud: aku, a , beta, saja
        Tweede persoon enkelvoud: kue, ose, ale, kamu
        derde persoon enkelvoud: dia, antua/ontua, patje, matje, akan

        eerste persoon meervoud: ketorang/ketong/torang/tong,kita/kami(formeel moluks maleis)
        tweede persoon meervoud: kemorang/kemong,kamu sekalian(formeel moluks maleis)
        derde persoon meervoud: dorang/dong, mereka(formeel moluks maleis)

        Hier het rijtje Bahasa melayu ambong:

        Enkel persoon enkelvoud: beta/bet
        Tweede persoon enkelvoud: ale, ose, se, pane(bandanees)

        eerste persoon meervoud: katorang/katong
        tweede persoon meervoud: Kamorang/ kamong, ale dong/ ale dorang
        derde persoon meervoud: Dorang/dong

        Hier het rijtje Bahasa Indonesa

        ik: saya, aku
        jij: kamu, engkau
        u: Anda
        hij/zij: dia, ia
        wij: kita, kami
        jullie: kalian, kamu sekalian
        zij: Mereka

        Hier het rijtje van pasar Maleis gesproken door de oude generatie indo”s

        ik: aku, saja
        jij: kamoe
        hij/zij: dia, ia
        wij: Kita/kita orang
        jullie: kamoe orang, kamoe
        zij: dia orang, dia

        Hier vermoedelijk het rijtje van laag javaans:
        ik: aku
        jij: kowe(vooral midden java), Sampeyan, kon(Surabayaans javaans)
        hij/zij: de’e
        wij: aku kabeh, aku karo kowe
        jullie: kowe wong/kon kabeh, kowe,kon etc
        zij: de’e, de’e kabeh, wong-wong iku

      • van Beek schreef:

        pak Pierre: Inderdaad zijn in het BI moeilijke voorvoegsels mem, meng, ber, etc. binnengeslopen

        Dit is niet iets nieuws. Voordat het Bahasa Indonesia onstond, had je al voorvoegsels/achtervoegsels, namelijk in het formele maleis die eigenlijk(los van wat verouderde woorden) gelijk staat aan het formele Indonesisch.

  4. Ed Vos schreef:

    Die oude man komt niet dagelijks voor/op de tv, en dan mag hij zijn ei best kwijt. Zo is het maar net.
    Dat is het risico van het vak als reporter,

  5. Ed Vos schreef:

    Goede uitzending. Dat die easy-riders zich voelen als de nazaten van de Molukse krijgers vond ik wel frappant. De cavalerie ? 😉

    De meeste indruk op mij maakte die boze oude man.
    Want hij had gewoon groot gelijk!

  6. Anoniem schreef:

    Heeft het RMS ideaal voor ons Molukse mensen nog voordelen?
    Ik denk dat het alleen ellende met zich meebrengt voor alle generaties.

    • eppeson marawasin schreef:

      @Ik denk dat het alleen ellende met zich meebrengt voor alle generaties@

      Hopelijk ligt het allemaal wat genuanceerder. Uw conclusie doet me aan een actief meelezende Indo-rocker uit Italië denken. Die terecht aan andersdenkenden vraagt om onderbouwing van hun reacties met behulp van argumenten. Anders blijft het allemaal wat in het luchtledige hangen.

      Het is alweer ruim 62 jaar geleden: 25 april 1950. Op zijn minst alweer twee generaties verder na de aankomst van de eerste. En elk jaar verandert de werkelijkheid. Je kunt ook telkenmale één keer per jaar zeurpieten over zelfbeschikkingsrecht en daarna weer overgaan tot de orde van de dag. Dat kan gelukkig, in Nederland. Maar in Nederland moet er brood op de plank en, ondanks de dooi vandaag, ook de schoorsteen blijven roken. Ver weg van Ambon brengt het RMS-ideaal geen ellende met zich mee voor alle generaties in Nederland. Maar zelfbeschikkingsrecht blijft zelfbeschikkingsrecht, vraagt u maar aan) Mocht er toch ellende van komen, dan komt dat omdat de Molukse gemeenschap in Nederland is opgebouwd uit Noord-Molukkers, Zuid-West Molukkers en Centraal-Molukkers, waarvan de laatsten weer niet door een deur kunnen met Zuid-Oost Molukkers (ISBN 9 789048 414895)

      Hoe anders is dat allemaal schoon ver hier vandaan? Daar waar de ‘roots’ liggen. Hoe is het daar bijvoorbeeld, schoon ver van Jakarta, gesteld met het voortbouwen op ‘La Déclaration des droits de l’homme et du citoyen de 1789’, dat voortborduurde op de Amerikaanse ‘Declaration of Independance’ van 1776 en op haar beurt weer was geïnspireerd door het ‘Plakkaat van Verlatinghe’ van 1581. Tussen de ‘Magna Carta’ en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens liggen toch algauw zeven eeuwen. Overigens er bestaat er sinds 1981 ook een ‘Universele Islamitische Verklaring van Mensenrechten’. Maar dat laatste even terzijde.

      Kunnen de gewone Orang Maluku in het uiterste oosten van Indonesië zich net zo makkelijk in hun primaire levensbehoeften voorzien als hun verworpen(!) broeders en zusters in Nederland. Kunnen kostwinners structureel in hun levensonderhoud voorzien. Kan men zich in het algemeen in financieel en economisch opzicht redden in het Oosten van de archipel, of is het een constant gevecht om het hoofd boven water te houden. Heerst er armoede, heerst er honger? Zo ja, wat zou dan de allereerste prioriteit moeten zijn van de Molukse gemeenschap in Nederland. Gaan alle anak anak vrij van zorgen naar school. Worden op de Molukse eilanden les- en leerboeken, net als aan hun (achter)neefjes en –nichtjes in Nederland, gratis door de overheid verstrekt.

      Shell heeft plannen en mogelijk al toestemming om in het gebied van de Molukken naar olie te boren. En ja, ik ben al decennialang donateur van milieu-organisatie Greenpeace. Sea Shepherd past eigenlijk beter bij een Alfoer. Maar wat deert het wapperen van roodgroenwitblauw, als het om economische bedrijvigheid gaat; om kennis, werk en inkomen. Om brood op de plank. Heb ooit gelezen, dat ‘brood’ het privilege was van uitsluitend Ambonese KNIL-militairen. Jaja .. brood ende spelen. Zo komt ‘geef ons heden ons dagelijks brood’ wel in een heel ander daglicht te staan. Niet dan? Maar wat deert het gillen van een ‘yell’ in Nederland als daarmee en wellicht daardoor op de Molukse eilanden kindermondjes niet worden gevuld.

      In ‘De tienduizend dingen’ beschrijft Maria Dermoût een tafereel dat mevrouw Kleyntjes eigenlijk niet mocht zien. Een vrouw die de ‘Dans van de Schelp’ voordanste. [CITAAT] ‘Zo liep zij, en alle mannen en vrouwen uit het dorp, donker zoals zij –de gemeenschap- langzaam,volgden haar, volgden de Schelp. Waarheen? Waar bracht zij hen heen met de Schelp? Want zij bracht hen ergens heen. Wat betekende de Schelp. [EINDE citaat]

      Ik heb er moeite mee en er ook verdriet van dat nota bene vanuit de Molukse gemeenschap in Nederland bezwaar wordt aangetekend tegen de mogelijkheid om de Orang Maluku te verheffen, die nota bene wel zelf fysiek op de Molukse eilanden wonen en leven. Evenzeer doet het me pijn, dat Jakarta na augustus 1950 niet meer schijnt te weten waar de Molukse eilanden überhaupt liggen.

      “Wat betekende de Schelp?”

      e.m.

      • bokeller schreef:

        Heb ooit gelezen, dat ‘brood’ het privilege was van uitsluitend Ambonese KNIL-militairen. Wel nmi vervolgen zoals 1×per week wit brood en verder wajik net als alle anderen muz. van de europese cië’n
        siBo

      • Surya Atmadja schreef:

        @ Pak E.M
        In principe krijgen leerlingen bepaalde “subsidie”. van de regering .
        Alleen is het heel erg weinig .
        Daarom moeten de scholen vaak extra regelingen nemen , soms zelf bedacht> kans op misbruik).
        Zoals uang buku, uang seragam(uniform) etc.
        Bij kleine staatsscholen, in verweggistan( gezien van uit Jakarta ) is het moeilijk om te overleven , in tegenstelling tot de rijke scholen in grote steden.
        Daar moeten de ouders er voor dokken .
        Zie film Laskar Pelangi

        In Jakarta en grote steden heb je soms goede scholen , met voldoende faciliteiten.

  7. P.Lemon schreef:

    Zo’n uitzending laat de nog bestaande scherpe kantjes zien en roept dan deze vraag op :

    “Gaat het nu de goede kant op met de Molukse gemeenschap?”

    Wel is het zeker dat de Molukse samenleving een steeds gedifferentieerder beeld laat zien. Lang bleven Molukkers werkzaam in een beperkt aantal beroepen. Dit is aan het veranderen . Je vindt ze op allerlei nivo’s. Dit komt omdat ze door de jaren heen meer en beter onderwijs gekregen hebben. Toch blijft nog steeds het aantal Molukse leerlingen op HAVO en VWO ver onder de maat en blijven er nog steeds heel wat kansarme Molukkers: drop-outs in het onderwijs, werkelozen en verslaafden. Het RMS-ideaal betekent voor sommigen het gevoel te behoren tot één volk, voor anderen de hoop dat de Molukken ooit nog eens zelfstandig zullen worden. Ook zijn er Molukkers voor wie het RMS-ideaal niets meer betekent.
    Tegenwoordig woont ongeveer de helft van de Molukse bevolkingsgroep ‘buiten’, d.w.z. individueel tussen de Nederlanders. een probleem hiervan is dat de Molukse ouderen niet meer vanzelfsprekend door hun familie wordt opgevangen.
    Aan het begin van de negentiger jaren is het besef dat de Molukkers hun lot in eigen hand moeten nemen gegroeid. De verhouding tot de Nederlandse regering is milder geworden ( http://mens-en-samenleving.infonu.nl/sociaal-cultureel/319-molukkers-in-nederland.html )

    • Jan A. Somers schreef:

      Natuurlijk leven scherpe kantjes nog voort in de gevoelens. Dat zie je toch ook in de Indische gemeenschap in Nederland. Volg maar I4E en Javapost om te merken dat de vooroorlogse standenmaatschappij, de bezetting, de bersiap, de komst naar Nederland en het verblijf hier bij velen net zo sterk leeft als het verleden van de Molukse gemeenschap. In de getoonde film over de Molukkers vond ik dat overigens nogal meevallen. Heel bijzonder vond ik het optreden van een van de veroordeelde Molukkers.

  8. Jan A. Somers schreef:

    In Delft had ik voor een bepaald vak een studiegenoot Peter Ririassa. Achter zijn bed hing het Onze Vader in het Maleis. Hij zag er nogal krijgshaftig uit, daar moesten mijn kleine kinderen even aan wennen. Ik ben hem uit het oog verloren, maar hij is (dacht ik) nog actief geweest in de RMS.

    • C.H Reinhoud schreef:

      Hallo Jan
      Ik denk dat jouw studiegenoot mijn (aangetr.)neef N.P. Ririassa was
      Peter is helaas overl. 9 april 2003 tijdens een reis(bezoek) te Ambon
      Hij heeft twee prachtige dochters gekregen samen met mijn Nederlandse nicht (overl) en er zijn inm div kleinkinderen .

      Mvrgroet Constantia

    • Kees Kollaard schreef:

      Peter Ririassa was een collega van mij we werkte samen op een ingenieursbureau in Utrecht. We waren heel goed bevriend, hij was inderdaad actief in de RMS samen met Manusama.
      Ik ben twee maal in Ambon geweest omzien fam. te bezoeken.
      Ook ik ben hem uit het oog verloren sinds ikin zuid Frankrijk woon.

  9. Griselda Molemans schreef:

    Het is een fantastische uitzending. Een diepe buiging voor Michael Schaap. Door het korte geheugen van Nederland is vergeten dat de Molukse KNIL-gezinnen bij aankomst in 1951 in 50 woonoorden zijn geplaatst, waar tot dat moment Indische KNIL-gezinnen verbleven. Kamp Vught aka De Lunetten is speciaal in gebruik genomen voor de huisvesting van Molukse gezinnen.

    En net als de kleine 100.000 aanvragers uit de Indische gemeenschap hebben de Molukse gezinshoofden een uitkering van Het Gebaar ontvangen in 2004. Daar was alleen wel een rechtszaak voor nodig.

  10. Jan A. Somers schreef:

    Ik vond het een bijzonder goede uitzending. Waarom zo weinig reacties? Die Molukkers zijn toch een beetje familie van ons? Zelfs op I4E bekend (berucht?).

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *