Deze week had de Kro op radio 1 aandacht voor de Indië-weigeraars van 45-50.
Luister naar het fragment van 4 juni
Jan Van Luyn weigerde in 1946 in Nederlands-Indië te gaan vechten. En dus dook hij onder, een jaar na de oorlog. Nu wil hij erkenning voor een verwoest leven.
Luister naar het fragment van 5 juni
Elf gevangenissen zag Indië-weigeraar Jan Maassen in drie jaar tijd. De laatste was voormalig SS-concentratie-kamp Vught, waar hij opgesloten werd tussen de oorlogsmisdadigers.
Luister naar het fragment van 6 juni
3 mariniers weigerden tijdens de politionele acties een kampong in brand te steken
Luister naar het fragment van 7 juni, start op 38.24 minuten
Over de broers Kees Princen en Poncke Princen
-
- en
Indische Soos -
- Het archief van Indisch4ever
is best wel te filmen !!
...................
...................
.......... Bekijk ook
de archipelsite
met honderden topics.
Zoekt en gij zult vinden. ! -
Indische portretten
ingezonden door de lezers.
-
Thomson
Nassauschool Soerabaja
Depok
Wie is deze familie
Wolff
Tankbataljon Bandoeng 1939
Is de bruid Günther?
Wilde en Waldeck
Brouwer en Hagen
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXX
Kerst 1930 a/b Baloeroan naar Indië
XXXXXXXXXXXXXX
Bertha Lammerts van Bueren-de WitXXXXXXXXXX zwieten 214
Bisch
!!!!!!!!!!!
Detachement Verbruiksmagazijn,
Hollandia
van Hall
Smith
Emy Augustina
Detajongens
von Stietz
de Bar
Soerabayaschool ca 1953
Wie zijn dit ?
Damwijk
Klein
IJsselmuiden
van Braam
Zuiderkruis
Foto
Koster
Versteegh
Baume
Falck
Boutmy
Otto
oma Eugenie Henriette Smith
Meliezer-Andes
christelijk lyceum bandoeng
christelijk lyceum bandoeng
Saini Feekes
Mendes da Costa
Anthonijsz
Bromostraat
Wie?
Tambaksari/Soerabaja-1946
Ornek
van Dijk
.Haacke-von Liebenstein
Theuvenet
Sollaart
Berger-de Vries
Foto's gemaakt door Henrij Beingsick
Augustine Samson-Abels
Samson
Huygens
Hartman
Otto en Winsser
Marianne Gilles Hetarie
Constance en Pauline
Versteegh
Lotje Blanken
Charlotte Hooper
John Rhemrev
Schultze
W.A. Goutier
Otto-Winsser
Bastiaans
Verhoeff
Beisenherz
Stobbe
Wendt-van Namen
Harbord
Pillis-Reijneke
Nitalessy-Papilaja
Reijneke
Oertel-Damwijk
Bruidspaar te Semarang
Daniel
Krijgsman
van Dun
Ubbens en van der Spek
Kuhr
Oertel
Nijenhuis-Eschweiler
Wie ben je
Philippi-Hanssens
Tarenskeen-Anthonijsz
Hoorn-Dubbelman
Mendes da Costa
Palembang
Indisch4ever 
Nederland heeft nooit in Indie een militaire nederlaag geleden met een staand leger van 100.000 soldaten, die al dan niet verplicht vrijwillige daar naar toe gestuurd moest worden met een grondswetswijziging die volledig door het parlement werd goedgekeurd. Dan zijn die 5.000 doden ook voor rekening van dat parlement . Toch opmerkelijk dat er behoorlijk veel dienstweigeraars waren ondanks dat de Nederlandse bevolking voor ingrijpen was maar die hoefden er ook niet naar toe.
De Nederlandse regering heeft op binnenlands politiek terrein nooit een nederlaag geleden maar dat is ook niet zo moeilijk met een oorlog op 10.000 Km afstand en de informatievoorziening die handig door de Regering gemanipuleerd kan worden.
Ondanks deze Pyrrhusoverwinningen is Nederland op INTERNATIONAAL politiek terrein volledig het schip ingegaan, ze is tot 3 keer toe door de Veiligheidsraad tot orde geroepen en gesommeerd aan tafel te gaan zitten met de Indonesische Republiek. Daar heeft Nederland haar Waterloo gekregen en dat wordt ook door bovenstaanden vaak vergeten.
Daarna heeft Nederland nooit meer een politieke rol van betekenis gespeeld of heeft willen spelen op internationaal vlak (zie daarvoor Maleisie-Indonesie de konfrontasiepolitik en “Avondschot”)
De desastreuze consequenties van deze politiek zijn:
een serieuze discussie over de koloniale geschiedsschrijving (1945-1949-1962) heeft nog steeds niet plaatsgevonden (Pay-back, de kwestie Westerling of de Soldaat van Oranje die plots in de Molukken opduikt etc) een nieuwe Lou de Jong is nog niet opgestaan
de gebeurtenissen hebben de relatie tussen Nederland en de Republiek zwaar aangetast (o.a. 17 Augustus) .
Ja, de daaropvolgende Nederlandse regeringen hebben er een gigantische janboel van gemaakt en wij zitten met de gebakken peren. En we hebben met vlag en wimpel een Minister Luns naar toe gestuurd die van nazistische sympathieen is beschuldigd, of zijn broer
Een opmerking aan dHr de la Croix. Invalshoeken heeft de maken met de wijze waarop naar dezelfde werkelijkheid wordt gekeken zoals hij aan ons voordoet, het is een lied van schijn en wezen (fenomenologie). Als ik goed lees geeft U 5 hypothesen aan, ALS, zoals op plat Haags gezegd wordt: “as is verbrande turf”en dat lijkt met schijn noch met wezen te maken te hebben, hoe goed bedoeld en geschreven. Uitgangspunty blijft het feitelijk relaas en daaruit blijken de invalshoeken.
Frits Bakker ‘
Eppeson en Pierre,
reken ook mij tot de lezers,die jullie evenwichtig commentaar op dit topic, met veel waardering hebben gelezen.
Selamat, Frits.
Dag meneer Bakker, ik ben werkelijk verrast. Niettemin hartelijk dank voor uw bijzonder aangename reactie.
e.m.
Ook ik dank je voor het compliment, Frits. Het verhaal was mij uit het hart gegrepen.
Pierre
Er wordt steeds gesproken over de Nederlandse ‘regering’ die alles fout heeft gedaan. Maar er was ook een parlement dat democratisch was gekozen en de regering hoort te controleren. En bij een wijziging van de grondwet twee keer, met tweederde meerderheid. Een grote meerderheid in Nederland vond het goed! (Dat wil nog niet zeggen dat ik de gang van zaken zo geweldig vond. En dat de gang van zaken in de regering en parlement in Djokja ook nog aan de orde moet komen. Behalve Van Mook is ook Sjahrir zonder bedankje weggewerkt.)
Ik heb zo het idee dat ook de (Indo)-Europese bevolking in Indië het beleid steunde. Na de bersiap was daar ook aanleiding toe. De angst zat er diep in. Als je de politionele acties oorlog noemt heb ik daar geen probleem mee. Maar weet dan ook wat in een oorlog het lot is van deserteurs.
Het grote nut van historisch onderzoek is dat je achteraf, in een rustige situatie kan terugkijken. Maar alle nare zaken gebeurden ‘toen’, met de mensen van toen, in de situatie van toen. Niet nu, beschouwend vanuit je schommelstoel met een pilsje erbij. Bij de bevrijding uit de Werfstraatgevangenis vond je de acties van de Gurkha’s prachtig, de Indonesische slachtoffers in de straat hoorden daar ‘gewoon’ bij. Terugkijkend schrik je dan toch wel van die wreedheid over en weer.
Dank voor alle vriendelijke en wijze commentaren op mijn stukje. Zoals Pak Eppeson schreef kan het onderhavige thema van vele invalshoeken worden benaderd. Ik ben er niet op uit gelijk te krijgen. Voor wie geïnteresseerd is wil ik graag mijn invalshoeken nog eens nader belichten.
Invalshoek 1: Als door een wonder zijn mijn grootmoeder, moeder, tante, zuster en ik gespaard gebleven tijdens de “slag om Semarang” in de Bersiapperiode. Die werd uiteindelijk gewonnen door Japanners die van de geallieerden de opdracht hadden gekregen de burgerbevolking te beschermen tegen rampokkend en wreed moordend gespuis. Als die Japanners “weigeraar” waren geweest omdat ze van mening waren in de verkeerde oorlog terecht te zijn gekomen, dan hadden wij en honderden, zo niet duizenden burgers in Semarang, ook gematigde Indonesiërs, het niet overleefd.
Invalshoek 2: Het bleef na “de slag” zeer onrustig en onveilig, tot de Ghurka’s uit Nepal en Sikhs uit de Punjab onder Brits bevel het van de Japanners overnamen. Zij herstelden langzamerhand in grotere delen van de stad rust en orde en beschermden convooien met vrouwen en kinderen van de kampen buiten Semarang en Magelang. Als deze militairen “weigeraar” waren geweest omdat ze van mening waren in die oorlog niet thuis te horen, dan waren nog eens honderden, zo niet duizenden burgers, onder wie veel vrouwen en kinderen, ten offer gevallen aan rampokkend en wreed moordend gespuis.
Invalshoek 3: Nederlandse troepen vervingen de Brits-Indische en zorgden er voor dat Semarang een betrekkelijk veilige enclave werd in een zeer onveilig omringend gebied. Daarmee kregen burgers als mijn grootmoeder, tante, moeder, zusje en ik de kans hun leven enigszins op te pakken, de kost te verdienen, naar school te gaan. Als deze militairen “weigeraar” waren geweest omdat ze van mening waren niet in die oorlog thuis te horen, dan ……………… U kunt het verhaal nu zelf wel afmaken.
Invalshoek 4: Ik ben militair geweest, per saldo 7 jaar, 2 maanden en 28 dagen. Eerst – met gezonde tegenzin – dienstplichtig en na ongeveer 6 maanden getekend als KVV-er (Kort Verband Vrijwilliger). Gelukkig in de tijd van de ijskoude oorlog. Geen schot hoeven te lossen aan de oevers van de Elbe en ook niet de kogels om mij heen horen fluiten, anders dan op de oefenterreinen van de Harskamp. Wat zou er zijn gebeurd als die honderdduizenden militairen uit alle NAVO-landen, inclusief de Amerikanen en Canadezen van ver over zee, “weigeraar” of “ontduiker” waren geweest? Wij zullen het nooit zeker weten, maar de kans lijkt mij groot dat heel West Europa na de terreur van Oom Adolf opnieuw en dan voor langere tijd onder een dictatuur zou hebben gezucht.
Invalshoek 5 bij het verhaal van die mariniers: Iedere oorlog is “vuil”. Een guerilla oorlog zoals die in Indië tussen 1945 en 1949 werd uitgevochten is heel erg vuil. Geen legers tegen over elkaar op open slagveld, de ene partij herkenbaar aan de gele mutsjes, de andere aan de rode. Voor de Nederlandse troepen was de vijand doorgaans onzichtbaar. Er was zelden duidelijkheid door wie, van welke kant, waarmee en wanneer je werd belaagd. De tegenstander had bovendien de conventies van Genève niet op zak. De eerste gewonden en doden vallen uit hinderlaag en door nachtelijke overvallen. Een vermiste wordt in de sawah terug gevonden, vreselijk verminkt. Dan wordt met enige zekerheid vastgesteld waar de tegenstander zich schuil houdt: Kampong zo-en-zo.
Wat doe je als commandant van de belaagde gevechtseenheid: Witte vlag hijsen, met 2 man ongewapend de kampong binnentrekken en beleefd vragen: “Wie heeft het gedaan?”
Als ik het goed lees stond de betreffende marinierscommandant voor de moeilijke beslissing: Of (1) de tegenstander zijn dodelijke gang laten gaan en de boel de boel laten, of (2) de artillerie op de kampong loslaten of (3) de eigen mortiergroep zijn werk laten doen of (4) de kampong in brand steken, maar de bevolking de gelegenheid geven het vege lijf te redden.
Verzamel al uw empatisch vermogen bij elkaar en stelt u zich in de plaats van die (jonge) marinierscommandant. Wat zou, GEGEVEN DE OMSTANDIGHEDEN, uw beslissing zijn geweest?. Ik ben benieuwd ……
Slot: Natuurlijk had Nederland de Indonesische archipel nooit mogen koloniseren, ook al zouden andere machten dat zeker wel hebben gedaan. Natuurlijk moest de Indonesiërs de onafhankelijkheid worden gegund. Natuurlijk heeft Nederland fouten gemaakt bij de inschatting van de nieuwe werkelijkheid na de capitulatie van Japan.
Maar de moraal van dit thema over “Indië weigeraars” en S-vijvers zit in wezen in het navolgende:
(1)Ieder individu is verantwoordelijk voor zijn eigen keuzes; er zijn echter situaties denkbaar dat een individu zijn keuzes, c.q. belangen, ondergeschikt dient te maken aan het algemeen belang, c.q. het belang en de keuzes van de groep of samenleving waar het individu deel van uitmaakt.
(2)Heeft een individu onder gegeven omstandigheden een weloverwogen keuze gemaakt, dan moet het de consequenties van die keuze aanvaarden en niet eeuwig verongelijkt blijven mekkeren.
Pak Pierre
P.S. voor Pak Eppeson: De kreet “sucker” was een ingeving uit mijn cynische inborst. Ik wilde er mee aangeven dat, in de ogen van de Indië weigeraars, de duizenden die wel gingen om hun leven te wagen, “suckers” moeten zijn geweest. Inderdaad, ook uw vader kon kiezen en hij heeft m.i. het juiste gekozen: Trouw aan de verplichtingen die hij was aangegaan. Trouw aan en vertrouwen in de wijsheid van de Kompenie, zijn opdrachtgever. Hij kon er niets aan doen dat die Kompenie zich uiteindelijk jegens hem en de zijnen van haar slechtste kant heeft laten zien. Ik neem de houding aan voor uw vader, Oom Ambon, sergeant van het KNIL.
P.
Dag meneer De la Croix, als één van de vele geïnteresseerden, compliment voor de goed onderbouwde ‘invalshoeken’. Ze verduidelijken uw standpunt.
Misschien mag een snel en kort commentaartje; hopelijk niet ondoordacht: Uw vraag aan het einde van invalshoek 5 is voor mij natuurlijk een als-situatie, maar man-o-man wat zou mijn vader het hartgrondig met die marinierscommandant eens zijn geweest. En met dit antwoord neem ik vader zelfs in bescherming.
De punten 1 en 2 van uw moraal op dit thema dagen uit om de verleiding niet te kunnen weerstaan Machiavelli en alle grote filosofen van De Verlichting er met de haren bij te slepen. Toch maar even in de bewaarmap.
Tot slot, maar niet ten einde; Ik ken u cynische inborst toch 🙂 , maar ik had de term nodig om de tegenstelling te creëren om mijn vader op mijn manier militaire eer te kunnen bewijzen. Hij zou u overigens van verre ‘saluerend’ tegemoet zijn gelopen.
e.m.
Typo; indien van toepassing: u = persoonlijk voornaamwoord; uW – bezittelijk voornaamwoord 😉
Doeh Pak Eppeson, als je dadelijk aankomt met Machiavelli en alle grote filosofen van De Verlichting, dan moet ik niet thuis geven, want niet gelezen. Maar ik ben op mijn oude dag gaarne bereid te snoepen van hun “Weltanschauung”.
Wat die vergeten “w” van het bezittelijk voornaamwoord betreft: Don’t worry, ik ben heel wat gewend van de allochtoontjes die ik als vrijwilliger 2 ochtenden in de week beleer over de Nederlandse taal, zeden en gewoonten.
Morgen eens kijken of zij (die allochtoontjes) al woordjes kennen als “weigerambtenaar”, “weigeryup” en “Indië weigeraar”. Zo ja, dan slagen zij wat mij betreft met vlag en wimpel voor het onderdeel “Nederlandse cultuur”.
Pak Pierre
Hoho … meneer De la Croix, ik wilde absoluut niet de wijsneus uithangen. Ik heb het ook maar van horen zeggen. Ik heb nog ouderwets MULO gehad. Toen leerde je nog zaken om die levenslang te onthouden. Zodanig, dat ik nu nog het rijtje Hobbes, Locke en Rousseau kan opdreunen. Wat ik er nu nog van weet, ging over het overdragen van je ‘eigen verantwoordelijkheid’ aan de staat. Maar de staat moest dan wel goed omgaan met die afgestane verantwoordelijkheid. Een overeenkomst daartoe heet als ik me niet vergis een ‘sociaal contract’. Maar u merkt al, dat ik eerst weer naar de bibliotheek moet.
Het bloed kruipt dus toch waar het niet gaan kan. Van ruwe zeebonk, klaar-voor-de-koude-strijd-soldaat, en bankman toch voor de klas geëindigd. Uw moeder was toch ook docente op een middelbare meisjesschool in Nederlands-Indië. Over 3 jaar – als het mag van het parlement (van meneer Somers geleerd) – wil ik op vrijwillige basis alfabetiseren en voor mezelf BI leren.
Over met vlag en wimpel slagen gesproken; ik heb een categorie gekend en nog, die alle combinatiewoorden met het woordje ‘weiger’ kende. Dat met ‘werk’ nog wel het best. Ze stonden ermee op en ze gingen ermee naar bed.
Niet alleen succes, maar ook veel plezier morgen, pardon straks dus, meneer De la Croix. Keep up the goood work!
e.m.
Pak Eppeson,
Nog erger, ik ben het product van TWEE schoolmeesters. Zware inteelt dus.
Pak Pierre
Als er over Indie van na WOII wordt gesproken dan wordt er vaak gezegd dat is wijsheid achteraf en het voortschrijdend inzicht terwijl men toen naar omstandigheden naar beste weten handelde. Er moet weer wat doden goedgepraat worden dus.?
Mijns inziens is er van Nederlandse zijde meer sprake van terugkerende domheid en selectieve waarneming, want over de koloniale oorlog 1945-1962 wil men toch zoveel mogelijk vergeten , terwijl toch duidelijk is naar internationaal opzicht wat Nederland voor groots daar heeft verricht.
In dekolonisatieperiode na WOII komt het Indonesische volk in opstand , de hele wereld in de Verenigde Naties begrijpen dat behalve de Nederlandse regering. Die doet of haar neus bloed en begint zgn politionele acties die ondanks grootse Nederlandse overwinnening door de Veiligheidsraad wordt veroordeeld. Nederland moet voor de gehele wereld bakzeil halen en de verslagen Republik Indonesie in haar volle omvang erkennen, in de Nederlandse annalen wel soevereiniteitsoverdracht genoemd. Dat is dus volgens bovengenoemd schrijver naar omstandigheden naar beste weten handelen (wij vergeten gemakshalve Nieuw Guinea maar), ik blijf het de grootste domheid vinden en met mij 5.000 jongens die in de bloei van hun leven daarvan het slachtoffer zijn geworden. Waarom is de desbetreffende regering niet door een internationaal tribunaal aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden tegen de mensheid?. Van het gehele regeringsoptreden slaat de geur van spruitjes, van provinciaals optreden tegemoet. waarbij Srebrenica in het niet valt, of werd daar ook naar beste weten gehandeld?
En dat voortschrijdend inzicht, dus terugkerende arrogantie bij Nederland komt het duidelijkst tot uitdrukking dat pas na 60 jaar Nederland de onafhankelijkheid van RI op 17 Augustus viert,
Het hele woordgebruik (voortschrijdend inzicht lijkt me iets uit de dementie) zoook uit de rede van die Burgemeester duidt erop dat Nederland nog steeds niets van deze oorlog, van haar koloniale geschiedenis heeft geleerd
@Hr Peter. Zie dat u de uitdrukking ‘voortschrijdend inzicht’ hier niet hebt verbonden aan het actueel groeiende besef dat men destijds de greep op een ontwakende natie had verloren en dat niet met militaire middelen had moeten willen herstellen. Het wingewest , bijna zo groot als Europa, zorgde hier wel voor brood op de plank en het zou absurd zijn als ze niet voor dat ‘eten’ wilden knokken. Achteraf gezien koos men dus voor een domme politieke strategie, want de Britten pakten het dekolonisatie proces ‘menselijker’ aan. Maar goed als je alles tevoren zou weten hadden we hier ws een hemel op aarde.
Bij al dat terugblikken ligt altijd het gevaar op de loer van de wijsheid achteraf en het voortschrijdend inzicht, terwijl men toen naar omstandigheden naar beste weten handelde. Misschien schemert dit door in deze toespraak:
Toespraak burgemeester mr. A. Wolfsen
Herdenking Indië-monument
Utrecht, 19 december 2009
Wat betreft het proces dat leidde tot de onafhankelijkheid van Indonesië en later tot de inlijving van Nieuw-Guinea bij dat land, zeggen we nu: dat was onvermijdelijk. Soms verbazen we ons er zelfs over dat de mensen dat in 1949 niet zelf ook in de gaten hadden. Het was toch zonneklaar? Voor velen was het dat overigens ook en voor veel militairen onder hen leverde dat een gevangenisstraf op.
Toch werd u er, als jonge soldaten, door de Nederlandse regering op uit gestuurd, midden in die voor onze samenleving toch al loodzware tijd, ook al was het, achteraf gezien, zoals oud-minister Kamp het ooit formuleerde, nog zo’n ‘mission impossible’.
Voor mij raakt dit niet alleen aan het begrip ‘voortschrijdend inzicht’. Het raakt ook aan het wezen van het begrip ‘tragiek’. Tragiek, dat je je, zeker in het begin uit volle overtuiging, maar later niet zelden steeds meer vervuld van twijfel, voor een zaak inzet waarvan je moest constateren dat het een verloren zaak was. Tragiek dat zo’n 2500 jonge Nederlanders, van wie 52 Utrechters, tijdens zo’n strijd het leven verloren. Om nog te zwijgen van de tienduizenden doden aan Indonesische zijde………..Wat dat betreft was uw optreden in Indonesië en niet te vergeten dat in Nederland NA die tijd bepaald niet zinloos. Nederland keert zijn veteranen niet meer de rug toe of doet er het zwijgen toe. Nederland gaat met hen in gesprek en staat hen bij.
Bij dit monument herdenken we de Utrechters onder de Nederlandse soldaten die tussen 1945 en 1962 zijn gesneuveld tijdens hun inzet in Nederlands Indië en Nederlands Nieuw-Guinea. Zoals een veteraan afgelopen zondag op televisie zei: we zijn niet trots op die oorlog, maar we zijn wel trots op die kerels. En zo is het precies.
Als je zo een en ander leest, zou je kunnen menen dat Nederlanders eigenlijk nooit in Indië hadden mogen komen. En als ze dat niet hadden gedaan, zouden er ook geen Indo’s zijn verwekt. Die hadden dan niet bestaan. Laat dit op je inwerken: geen Indo’s, Zeg eerlijk: is dat denkbaar? Kunnen wij ons een wereld voorstellen zonder Ricky Risolles, ik noem maar één iemand.
@ Hr De La Croix:
Natuurlijk ging het allemaal democratisch maar ik zet mijn grote vraagtekens als je de Grondwet moet veranderen om dienstplichtigen naar Indie te sturen:
De regering Schermerhorn was in 1946 genoodzaakt de tekst van artikel 192 (GW) te veranderen : Dienstplichtigen te land mogen zonder hun toestemming niet dan krachtens een wet naar Nederlands-lndië, Surinam e en de Nederlandse Antillen gezonden worden . Het recht om te weigeren om in de overzeese gebiedsdelen ingezet te worden werd uit de Grondwet gehaald. Dus dat zet die uitzending wel in een heel vreem daglicht.
Een ander vraagpunt is of dit een goede of slechte oorlog is geweest. Nederland stond aan de verkeerde kant van de geschiedenis. In een dekolonisatieperiode moet je natuurlijk niet stoer vasthouden aan je kolonie. Dan hebben Poncke Prinsen CS toch achteraf gelijk en berust zijn dienstweigering op een rechtvaardigungsbeginsel.
nmi.Is de verwarring bijna cpl. veel wordt er bij gehaald tot en met het galgenmaal voor Pak Pierre. Wel goed dat de gruweldaden toen gepleegd nu in de volle belangstelling staat en terecht.
Neem de koevereerders ,hoe dan ook,ook bij deze eenheden liep ’t mis. bijv. Emmahaven – Tasikmalaya .
Bij dienstweigeraars wel duidelijk zien, hier in Nederland en Ned.Indië dan Knil -KL.-Marine.en naar m’n eenvoudig kijk ,altijd ’t Wie-Wat- Hoe -Waar -Waarom-Wanneer etc kom je al een heel eind.
Als ex-Knil in de laagste klasse dit wel ondervonden en toch blijven respecteren .Bijv.Een landstormsld¹ v.R. weigert op tegenstanders te schieten,tijdens het gevecht omdat hij niet op z’n medemens kan en wil schieten. Ja,daar sta je dan!
Een officier die weigert kanonvuur in te zetten.Lees de dagorder van Generaal Spoor eens goed door.
Neem een ander geval ”de overlopers” in mijn omgeving van 1man tot een cpl.goedopgeleide en bewapende politie eenheid.
Gedurende de Atjehoorlog waren er al overlopers cpl.met klewang/karabijn marechausseé.
Meer dan de helft v’t Knil waren Indonesiërs en meer dan de helft daarvan waren van Javaanse afkomst gewone mensen zoals U en ik.
Terug dan naar het thema “Indië weigeraars”, waarover naar ik aanneem geen semantische misverstanden bestaan.
Lang geaarzeld om mijn bruine vinger in dit wespennest te steken.
Maar ik doe het toch, want ik zit met de vraag waarom zij (die Indië weigeraars) de échte helden waren en die duizenden suckers die gingen, den vaderland getrouwe, DUS niet.
Nederland had, niet alleen uit winstbejag, besloten orde op zaken te stellen in haar kolonie. Voor de expeditie en de inzet van dienstplichtigen was, naar ik aanneem, langs democratische weg parlementaire goedkeuring verkregen. Het zou dan, naar mijn mening, niet rechtvaardig zijn geweest diegenen die uitzending weigerden, om welke reden dan ook, in de watten te leggen en als helden te vereren terwijl van de plichtsgetrouwen grote offers werd gevraagd. Zij (die plichtsgetrouwen) konden immers, om dit ook maar in herinnering te brengen, overhoop worden geschoten, door een trekbom uiteen gereten, dood gemarteld worden in een kampong, geestelijk en/of lichamelijk beschadigd terugkeren.
Toen ik, om mij moverende redenen, ophield met varen was het Ministerie van Defensie er als de kippen bij om de voor koopvaardijpersoneel geldende vrijstelling van opkomst voor mij op te heffen en mij op te roepen voor de vervulling van mijn dienstplicht. Alhoewel de oproep mij niet gelegen kwam – to say the least – heb ik mij braaf gemeld, terwijl andere mannetjes zich in allerlei bochten wrongen om met “S 5” de dienst te kunnen ontlopen. Ik heb er in mijn leven een aantal van ontmoet. Gezond van lijf en leden, pochend op hun heldendaad. Ik heb voor deze mensen nooit respect kunnen opbrengen.
Ik zal nu wel voor het vuurpeloton worden gegooid, wegens “S 5”. Mijn laatste avondmaal voor de executie? Graag nasi gorèng met tjeplok.
Pak Pierre
Dag meneer De la Croix, inderdaad back on topic. Het gaat volgens mij om de verschillende invalshoeken. Men kan volgens mij S5-veinzers niet vergelijken met bijvoorbeeld de 3 hierboven genoemde mariniers. Al schrijvende kom ik daar wellicht later op terug.
Hoewel de oproep u niet gelegen kwam, hebt u gekozen er toch gehoor aan te geven. Als u bij de koopvaardij was gebleven zou dit niet hebben gespeeld.
De oproep zal voor de S5-veinzers ook niet gelegen zijn gekomen. Zij hebben er dus voor gekozen om er onderuit te komen. Hetgeen hen blijkbaar is gelukt. Maar je in allerlei bochten wringen heeft niets te maken met ‘gewetensbezwaren’.
Ik kan begrip opbrengen voor uw mening, dat u voor deze S5-veinzers geen respect kunt opbrengen.
Ik kan mij inmiddels (het is gegroeid) indenken, dat er mensen zijn die om voor hun gewetensvol moverende reden moeite hebben met, tot aan het weigeren van het dragen van wapens. Van Pacifisten tot en met Jehova’s Getuigen. Vervangende dienstplicht acht ik dan een redelijk alternatief.
Even een zijsprongetje. Het heeft bij mij best wel een tijdje geduurd voordat ik kon begrijpen waarom ze in India die koeien niet van de straat plukten en naar een weiland, of zoals bij ons naar het abattoir brachten.
Terug naar de S5-veinzers, maar nu vergeleken met de 3 beroepsmariniers, die het bevel weigerden een kampong af te branden. Dan zijn toch vanuit mijn optiek, die S5-veinzers pure ‘cowards’ te noemen, maar die 3 mariniers toch eerder moedig dan laf. Ik kan het niet anders zien.
Na de oorlog (15-08-1945), was de Communistische Partij Nederland de enige politieke partij In Nederland, die openlijk de onafhankelijkheidsstrijd van de Indonesiërs steunde. In kan mij voorstellen, dat je dan als Nederlandse communist weigert als soldaat om die onafhankelijkheidsstrijd neer te slaan. Zoals om andere redenen Pacifisten en Jehova’s Getuigen, dat ook zouden weigeren. Dit nog los van ‘nie wieder.’
Het is jammer, dat u ‘speakertjes’ ontbeert, want in audiofragment nr. 7 staan de broers Kees Princen (Ned. beroepsmarinier) en Poncke Princen (opperlopper) tegenover elkaar. Na terugkeer in Nederland ontvangt Kees een brief van zijn broer Poncke en in het audiofragment erkent Kees dat zijn jongere broer Poncke uiteindelijk gelijk had.
De webmaster heer Boeroeng heeft inmiddels meer informatie over de 3 mariniers beschikbaar gesteld; zie topic ‘Eerherstel drie mariniers’.
Al met zie ik niet in waarom wij met onze meningen meneer De la Croix voor het vuurpeleton zouden moeten verschijnen. ‘S 5’? Eerder “7UP”!
e.m.
zie ook dit topic:
ps
Ik vind mijn vader, Ambonese KNIL-militair zeker geen ‘sucker’. Ik vind hem geen held vanwege zijn bijdragen aan de politionele acties; ik vind hem een held, omdat hij uiteindelijk zijn verantwoordelijkheid als militair niet is ontlopen. Maar had hij keus?
e.m.
@”Indisch” is dus een bijvoegelijke bepaling op Nederlands-Indié.
?????
Ik heb het, voor u misschien helaas, over De Nederlandse (koloniale) Geschiedenis! Alles werd vanuit Nederland bepaald. Vanaf de veroveringen, de wurgcontracten, de hongitochten tot aan de overdracht. Indische (krijgs)geschiedenis is zelfs geen sprookje, maar een verzinsel. Het is Nederlands Overzeese (krijgs)geschiedenis. Aan wie draagt bijvoorbeeld Multatuli zijn Max Havelaar op. Een enkel citaat als opfrissertje: (Citaat) “En dat daarginds Uw meer dan dertig miljoenen onderdanen worden mishandeld en uitgezogen in Uwen naam?” (einde citaat).
Uit naam van Oranje is ook niet hetzelfde als uit naam van Nederlands-Indië, of “Indisch” als bijvoegelijke bepaling.
Inderdaad in naam van de Koningin. Maar die mishandeling en uitzuiging gebeurde wel door de eigen hoofden! Zie de toespraak van Max Havelaar tot de hoofden van Lebak. De Nederlandsch-Indische regering was te laks tegen die hoofden op te treden. Met als probleem dat die regering wel moest gehoorzamen aan het ‘indirect bestuur’ dat door Den Haag was bevolen. Dat was de link naar de koningin.
Uitgezogen door eigen hoofden?
Het was wederzijdse verplichtingen , het betalen van belasting en verrichten van herendiensten al eeuwenlang voordat de Nederlanders hun voet aan wal zetten.Ik dacht van af de Sundanese koninkrijken , voortgezet tentijde van Majapahit.
Het zal ook voorkomen dat er inhalige hoofden zijn die zijn volk uitbuiten, maar dat gebeurt ook in Europa .
Het extra uitbuiten gebeurde na de invoering van cultuurstelsel .
En had geleid tot rijkdom van Nederland.
V.w.b de 3 mariniers ( mss zijn er ook anderen die geweigerd hadden maar niet echt gestraft werden) heb ik alleen maar respect.
Wel vind ik de uitspraak van Poncke broers vreemd , dat P gelijk had .
Dat P niet eens was met de kleine koloniale oorlogjes en zijn geweten volgde is zijn eigen keuze , maar hij is een overloper.
Ga naar de catalogus van de Koninklijke Bibliotheek, naar het KITLV, naar welke bibliotheek ook…ga op internet naar de catalogus van een antiquariaat en type ‘Indisch’ in….zeg me dan hoeveel hits je krijgt…en of het misschien toch wel de gewoonte was (en is) om het Nederlandse doen en laten in Indië te vangen onder “Indisch”.
Toch, wat ik tegenkom, ga ik denken dat de verzamelnaam is niet ” Indische geschiedenis” .
Maar veel eerder ‘koloniale geschiedenis’
Indische (krijgs)geschiedenis? Dream on!
Pak E.M
Nooit gehoord of gelezen van de beroemde marsose in de bijna 30 jarige oorlog met Orang Achin ?
Of de beroemde KNIL , met hun klewang.
De Orang Afrika die gevreesd werd door de Orang Achin ?
Of de tentara susu ( KL-ers) .
Mijn vader en ooms vertelden dat de desa bewoners al snel wegliepen zodra ze het geluid van ratelende brencarriers horen.
Awas , walanda datang , zeggen ze dan.
Dag meneer Atmadaja, natuurlijk heb ik daar enigszins weet van. Maar niet als een historicus of specialist. Ik heb o.a. 4 boeken van Kolonel b.d. C.A. Heshusius.
Het ging mij meer om de duiding ‘Indische’. Atjeh was in strijd met Nederland of Holland zo men wil. Wat is daar Indisch aan?
We hebben onlangs een topic voorbij zien komen over ‘Het koloniaal werfdepot Harderwijk’.
J.P. Coen was een Hollander die niet streed tegen Indischen, maar die Bandanezen afslachtte. Wat is daar nu Indisch aan? Dat bedoelde ik slechts aan te geven. Gelukkig zijn er weer Bandanezen!
Of ze trots zijn dat ze zich Indonesiërs mogen noemen, is een vraag van een andere orde. Zoals dat ook geldt voor de Papoea’s.
e.m.
Ma’af ja…doe niet zo STOM!!!…Het is 2012 !!
“Indische (krijgs)geschiedenis” slaat niet op Indische Nederlanders, maar slaat op alles m.b.t. Nederlands-Indie…dus op alles wat zich daar heeft afgespeeld. “Indisch” is dus een bijvoeglijke bepaling op Nederlands-Indié.
Het woordje STOM in dit verband is overbodig en irriterend.
Doe dat maar niet.
Het is ook niet de gewoonte om de geschiedenis van het Nederlands doen en laten te Indië te vangen onder ‘Indische geschiedenis’ .
Dan kun je beter zeggen de koloniale krijgsgeschiedenis van Nederland. Het bijvoeglijk naamwoord ‘Indische’ werkt verwarrend.
Mijn mening over die krijgsgeschiedenis is heel simpel:
Nederland had nooit de baas moeten willen spelen. Dan was er geen krijgsgeschiedenis. Punt uit.
Daarnaast heb ik een KNIL-vader en nog 3 voorvaderen in dat Oost-Indisch Leger die nog geen KNIL heette toen. En ik ben nu op dit punt aangekomen dat mijn verontwaardiging over het Dutch imperialism geen obstakel is om meer te willen weten over die voorvaderen.
Bijv…. vind ik het wel leuk om die binnenplaats van de kazerne te Harderwijk te zien en me voor te stellen dat zij daar gelopen hebben.
En in welk uniform liepen of marcheerden ze daar. Met die bekende tropenhelmen of met die petten die je op dat schilderij hierboven ziet.
Er was eens een jongen die erg verliefd werd op een meisje. Na een verkering en verloving trouwden ze. Op een dag zij hij tegen haar: ga eens zitten. Ze zat en hij begon; ik hou erg veel van jou, maar er zijn toch een paar dingen die ik recht wil zetten danwel anders wil hebben. Je haar moet korter en moet moet een andere kleur krijgen. Je linkeroog moet vervangen worden. Je tenen moeten worden ingekort en je bil moet wat voller. Je ondergebit is niet helemaal recht en als je lacht moet dat wat zachter.Je oorlellen zijn ook niet je van het en hebt een spatader. Je neus is niet helemaal recht en je loop is niet echt elegant. Verder heb ik de pest aan jouw familie. Er zijn nog andere dingen, maar daar kom ik later op..
Aan bovenstaand ‘sprookje’ moet ik denken als ik de verschillende schrijvers op deze site lees als ze het hebben over Indische (krijgs)geschiedenis.
Nou, die jongen die op dat meisje verliefd is geworden, zal zelf toch wel een beetje kierewiet zijn, want ik word niet verliefd op zo’n meissie…dan hoeft ze ook nix te veranderen, die komt wel ooit iemand tegen die haar zo accepteert…Maar ik begrijp daarom niet deze reactie van u, heer David..wees duidelijk, bent u tegen deze dienstweigeraars of heeft u er begrip voor, dat ze dienst hebben geweigerd…hebben ze recht op rehabillitatie…wie zijn die verschillende schrijvers op deze site die u bedoelt…aduuh, ruwet ini…Ik vind die radio reportages die ik net hoorde best wel interessant en ik kan wel begrip tonen voor die mensen die hebben geweigerd om aan een slachting mee te doen…
Best wel wrang allemaal. De reactie van PVDA-politicus Frans Timmermans aan het einde van het laatste audiofragment houdt mij bezig.
Ik vind gewetensbezwaren, die zich naar eer en geweten verweren tegen de algemene opinie, geen lafaards. Hun eigen zienswijze dwingt ze toch maar om toch tegen de stroom in een moeilijke keuze te maken. Zelfs als zoon van een wel gehoorzame Ambonese KNIL-militair durf ik te stellen, dat voor die moeilijke keuze van ‘weigeraars’ ook moed nodig is.
Hindsight is altijd ‘wist men TOENTERTIJD maar wat men TEGENWOORDIG weet’! Maar omdat we ook in het ‘hier en nu’ niet alles weten wat er zich toen allemaal heeft afgespeeld, herinnerde ik me weer de vraag van een derde generatie:
Dankzij de zoekfunctie rechtsboven dit topic:
En dit topic speelde ook weer op:
Ten besluite, ik ben er mij van bewust dat het niet een ieder is gegeven om met een ‘open mind’ mijn bovenstaande mening te lezen casu quo te delen. Ik respecteer dat bij voorbaat!
e.m.
Timmermans heeft vrijdag kamervragen gesteld over rehabilitatie van de drie mariniers.
Binnenkort meer hierover .
Gewetensvragen! Niet gek voor een zoon van een gehoorzame Ambonese KNIL-militair.