Zie ginds komt die kapal
Uit Spanje hij al
Hij bawa sint Nicolaas
… Die stap aan de wal
Hij seg ister koeda
Sado ister niet
Hij djalan sendiri
Alleen met zijn Piet.
Zijn knechtje ketawa
En kasih tabee
Jang nakal krijg poekoel
Jang manis kwee kwee
Ach goede Sint Nicolaas
Heb toch kasian
En seg tegen Pieter
Een beetje plan plan.
...................
Thomson
Nassauschool Soerabaja
Depok
Wie is deze familie
Wolff
Tankbataljon Bandoeng 1939
Is de bruid Günther?
Wilde en Waldeck
Brouwer en Hagen
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXXX
Kerst 1930 a/b Baloeroan naar Indië
Bertha Lammerts van Bueren-de Wit
XXXXXXXXXX zwieten 214
Bisch
Detachement Verbruiksmagazijn,
Hollandia
Indisch4ever 
Pak Totok,
Ik ken de BPM, Palembang, Plaju en de Musi van verhalen. Een oom werkte er en kennissen van mijn ouders. Als je werkte “voor de olie” dan zat je niet slecht. Uitstekende arbeidsvoorwaarden, prima zorg ter plekke. Tennisbanen, zwembad, clubleven, 1 of 2 x per jaar met het vliegtuig (Constellation) met perlop naar Holland. Er waren ook nadelen. Hevige sociale controle, wonen in een enclave “naar rang en stand”. Een BPM-employé die een grotere auto bezat dan zijn baas had het niet gemakkelijk. Enfin, daar zal jij als baby en later dreumes niets van hebben gemerkt.
Het lijkt er op dat binding met een bepaald gebied al heel vroeg via geluiden en geuren en wie weet wat nog meer in de hersens (of het “onderbewuste”?) wordt geprent. Anders is het door jou beschreven gevoel van “thuiskomen” na lange tijd te zijn weggeweest niet te verklaren.
Ik sluit niet uit dat zo’n gevoel van verbondenheid ook genetisch kan worden overgedragen. Hoe dat werkt weet ik niet. Zal misschien iets met de evolutietheorie te maken hebben of met een vorig leven of, inderdaad, De Stille Kracht.
Pak Pierre
Dag Pak Pierre,
Mijn vader ging in 1950 werken voor de BPM op Sumatra, mijn ouders woonden dus onder meer in Pladjoe (Plaju) waar ik dus ben geboren.
Ook woonden ze in Tempino. We moesten hals-over-kop pulang Belanda in 1953, ik was nog geen jaar oud. Mijn broer was toen 2 jaar oud. Mijn herinneringen gingen niet verder dan geluiden, geuren en hoe het voelt. Toch, terug op Tanah Indonesia voelde het vertrouwd. Inderdaad, toen ik de eerste kreteklucht rook en gebabbel hoorde in het Indonesisch zij mijn njonja tegen mij: ‘Ik kan niks meer met je beginnen, wat gebeurt met jou?’ Met een vriend (als een broertje) uit Medan zijn we naar Palembang gevlogen en daarna, als “Spoorloos” gaan zoeken in Plaju, Bagus Kuning (de BPM-locatie) naar waar wij woonden en potverdèk, ons huis stond er nog! (Foto’s en plattegrond van mijn vader meegekregen, hulp van de beveiliger. Was prachtig!. Ook de Rumah Sakit in Plaju was er nog. Daar zeiden ze dat veel Orang Belanda daar kwamen zoeken naar hun erkoms.
Ik heb dit hoofdstuk goed kunnen invullen. Is de Stille Kracht denk ik.
Ach Pak Totok,
Wat is “tua”? Ik ben 73, dus oud van jaren, maar jong van hart. Net oud genoeg van Java vertrokken om mijn harde schijf vol levendige herinneringen te vullen. Vrolijke en minder vrolijke. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet word herinnerd aan Javaland en de mensen die ik daar heb gekend, toen froeherrrrr, bijna allemaal sudah meninggal dunia.
Er zullen wel meer Klazen zijn geweest die de krijgsgevangenen aan de Birmaspoorweg en elders hebben opgevrolijkt, maar het verhaal van Wim Kan is bekend geworden. Mijn vader vertelde weinig over die tijd, maar wel enthousiast en met bewondering dat het Kan die ene keer was gelukt met complete Sinterklaas outfit een show op te voeren. Geen katok tèmbèlan, geen topi rombèngan dus. Kennelijk zagen de Japanners in het gebeuren geen subversieve actie, anders hadden ze Kan wel van het toneel geranseld.
Ik ben alleen maar op zakenreis voor de baas in Indonesië terug geweest, nooit voor een vakantie. De eerste keer terug als volwassene, na 28 jaar, gaf inderdaad een geweldige kick. Krètèklucht op het vliegveld bracht alle herinneringen versterkt terug. Ik was 14 toen ik met mijn zusje van 17 alleen op de boot (Zuiderkruis) naar NL werd gezet. Voor ons “bestwil” vooruit gezonden, onze moeder en stiefvader konden nog niet weg. Geen idee wat ons te wachten stond, maar het is met ups and downs allemaal gelukkig goed gekomen.
Ik heb van Indonesiëgangers – onder wie veel totoks en ook oud KL-ers – eigenlijk alleen positieve geluiden gehoord over hun bezoek. In ieder land en op iedere plaats zijn er jahats die je liever niet tegenkomt; misschien heb je net pech gehad met die Pemudas, op die bepaalde plek en tijd.
Pak Bons opgezocht in de portrettengalerij hiernaast. Waduh …..krijgshaftig dia met zijn grijze kumis. Atjehveteraan zeker. Boleh ja, als je op hem lijkt.
Pak Pierre
Halo Pak Pierre.
Pak Klas ook al in functie geweest in Birma? Daar wonen al zoveel heiligen, kan er nog wel eentje bij. Pak Pierre sudah tua ya?
Ik nog niet, ben van na de Bersiap. Maar gek he, Indonesië blijft aan je trekken.
Zie net de foto van Bons, lijkt wel op mij!
De eerste keer terug in Indonesië voelde toch als thuiskomen. Maar laatste keer toch een paar pemudahs deden lelijk tegen mij. Niet leuk.
Ja Pak Totok,
Die Klazen hadden het moeilijk in Indië, maar ze deden toch maar hun plicht!
Van mijn vader gehoord dat zelfs diep in de udik van Siam/Birma Pak Klas verscheen, in vol ornaat. Mede krijgsgevangene Wim Kan had dat wonder verricht (met hulp van de echte heilige bisschop natuurlijk).
Pak Pierre
Is leuk! Heb ik thuis voorgelezen voor mijn njonja. Ook zij moest lachen. Lekker petjoh, altijd vrolijk. Alleen, Pak Klas met die warme jas in de kampong, zo heet joh!
Ik zie hem al met paardje midden in Palembang, tolol!
Ach ja Pak Vos,
Deze Pit Hitam kan u zowel in Hoog Haags als in Semarangs Petjok (dus met veel laag Javaans) toespreken.
Laat die aardige mensen die Tuan Klas met zijn zwart geschilderde kenèks en djongossen archaïsch, kolonialistisch, racistisch en discriminatoir vinden maar in hun sop gaar koken.
Wij moeten lief zijn voor elkaar, maar ook niet overdrijven met onze politieke correctheid. Wat mij betreft mag Trix ook blijven rondtoeren in haar dokar mas met koloniale prentjes op de flanken.
Pak Pierre
P.S.: Was Pak Klas niet bisschop van Mira en ligt Mira nu niet in Turkije?
P.
hahaha, graag meer petjoh 😉
Het is voor mij moeilijk te verplaatsen in de huid van personen die Zwarte Piet racisme of discriminerend vinden.
Maar wanneer Pit Hitam mij in het petjok zou toespreken.
Tja, wat moet ik daarvan denken?
Zo, ik heb mijn kado al binnen. Tot het volgend jaar!
Overigens komt Bapak Klas uit Griekenland toen het een Oost-Romeinse provincie was.
Ik herinner mij een ander Sinterklaasversje in petjok dat ik als kind in Semarang leerde en (zachtjes) meezong:
Sinterklaas Goed Heiligman
Met zijn katok tèmbèlan
en zijn topi rombèngan
wah hij lijk op een paman
De makers van deze vrije improvisatie op “Sinterklaas Goed Heiligman, met zijn beste tabberd an” zullen al lang in de zak naar Spanje zijn afgevoerd. Met de stoomboot door het Suezkanaal.
Nooit meer iets van hen vernomen.
Pak Pierre
Nog even dan kan Sinterklaas zonder Piet het dak op. Alweer een oer oude Hollandse traditie verdwenen. Zwarte Piet is racistisch zegt men.
Een actie vanuit anti-turkse hoek tegen de bisschop van Myra?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Nicolaas_van_Myra
Misschien moeten we si kantjl dan voor de arrenslee spannen?
Leuk leuk,echt benar ik dese lachen dé.Sinterklaas di goet eilige kinder frien hij komsomaar uit heel ver land om te labrak njang stout en voor nonni nyang lief ,aduh je weet oléh-oléh
Dan jarang nya huppelen op dan neer so ook si Piet .hij luntur dan mengintip tot bentitan kopné
Ik wil niets afdoen aanbovenstaande echt leuk enmooi. maar ik dacht als ouwe indorakker , dat smeuige kedar kedoer manasih sing ora
Als extra kinderliedje Vaker doen Leuk groeten siBO