door mw Joty ter Kulve
HEEFT IMMIGRATIE NOG EEN TOEKOMST?
Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan beleven we een stijgende vijandigheid ten op zichte van immigratie. Immigranten die tientallen jaren in Nederland wonen, en die het heel goed hebben gedaan zowel voor zichzelf als voor Nederland, voelen zich bedreigd. Turkse immigranten ,waarvan achttienduizend werken in het midden- en kleinbedrijf houden zon zestigduizend mensen aan het werk . Als je met hen praat merk je dat velen zich in stijgende mate bedreigd voelen.
Kort geleden sprak ik met een tweede generatie Nederlands Turkse man die mij vertelde dat zijn jonge dochters vragen stelden n.a.v. anti-Turkse opmerkingen op school.
Deze anti-immigratiegolf overspoelt Europa. Alom hoor je dat de multiculturele samenleving totaal niet geslaagd is. Kranten schreven dat Duitslands Bondskanselier Merkel dit officieel heeft verklaard. Zij zei: We voelen ons verbonden met de christelijke waarden. Voor diegenen die dat niet accepteren is geen plaats in Duitsland,in Europa Dergelijke uitspraken komt men ook elders in Europa tegen. Je vraagt je af hoe de vijf miljoen Moslims, die in Duitsland wonen zon uitspraak ervaren.
Op 16 november tijdens een conferentie van het CDU zei mevrouw Merkel We hebben niet te veel Islam, maar we hebben te weinig christendom
Zou ze hierin niet eens gelijk kunnen hebben?
Je vraagt je ook af of zulke sentimenten zijn te rijmen in een Duitsland en Europa, wiens voorvaderen zich vrolijk vestigden in Afrika en Azi en daar eeuwen lang de opbrengsten oogstten van die vruchtbare landen en de stugge arbeid van de ingezetenen. Afrikanen Aziaten, het zou hun te vergeven zijn als ze anno 2010 denken , ze krijgen nu een koekje van eigen deeg. Denken dat wij nu misschien een klein beetje begrijpen, wat de prominente aanwezigheid van vorige generaties in hun landen voor hen betekende.
Als ik politici hoor zeggen dat de multiculturele samenleving mislukt is, vraag ik mij af op welke planeet zij wonen. In Europa is de multiculturele, multi-etnische samenleving een realiteit gedurende de laatste zestig jaar. Er is geen weg terug naar de puurheid van een uitsluitend blanke cultuur. We hebben geprofiteerd van de hardwerkende buitenlandse immigranten ook al hebben we de daarmee gepaard gaande problemen niet altijd even goed opgevangen. Corrigeer deze fouten: maar historie is een scherprechter, zeker waar het mensen betreft die wij de laatste 50 jaar geaccepteerd hebben als deel van ons sociaal systeem.
Wij zijn kort van memorie. De multiculturele maatschappij vindt zijn oorsprong in feite direct na het einde van Wereldoorlog II toen Europa dringend behoefte had aan uitbreiding van arbeidspotentieel. De Europeanen verwelkomden diegenen die Europa instroomden vanuit Marokko, Turkije en andere Islamitische landen. De eerste immigranten die na Wereldoorlog II naar Nederland kwamen waren die uit de voormalige kolonin zoals Indonesi. Ik was n van hen. Nederland gaf mij een nieuw leven en een thuis na drie jaar Japans concentratiekamp.
Globalisatie is de spil geworden van de economische en politieke uitdaging van onze tijd. Los van het feit dat het een culturele en economische uitdaging is, is het bovenal een uiterst menselijke en persoonlijke uitdaging. Twee schrijnende verhalen tekenen de wereldlijke werkelijkheden. Daarnaast vertelt elk van deze verhalen het wezen van de geest van deze tijd Want beide verhalen gaan over mensen, die, net als u en ik, verhuisden naar een nieuw land.
Het eerste verhaal gaat over een vrouw van ongeveer 40 jaar, die ik ontmoette in het zwembad in Delden. We raakten, zoals zo dikwijls gebeurt in gesprek en kwamen te praten over familie en waar we woonden. Zij kwam ,net als haar ouders uit Twente. Haar zoon van 10 en dochter van 14 logeerden op het ogenblik bij haar ouders. Ze vertelde dat ze de laatste 20 jaar in Egypte woonde en dat ze met een Egyptenaar getrouwd is.Ik vroeg haar hoe zij als westerse vrouw omging met de gecompliceerde situatie in het Midden Oosten, en hoe zij werd behandeld door haar Egyptische schoonfamilie. Haar man kwam uit een traditioneel Egyptische familie, haar schoonzusters gaan gesluierd door het leven, maar dat ze in goede harmonie met hen omging het hangt allemaal af van je man en hoe hij met je omgaat, en of hij cultuurverschillen accepteert zei ze.
Zij beschreef zichzelf als studente Arabische geschiedenis en cultuur en vertelde over de academische graad van haar man. Het feit dat beiden goed opgeleid zijn is duidelijk van invloed op hun harmonieuze relatie. Maar ik ben ervan overtuigd dt ondanks culturele verschillen de mensen, waar ook ter wereld gelijk zijn. We willen allemaal gelukkig zijn en we willen allemaal het beste voor onze kinderen Van oorsprong was ze katholiek en had gestudeerd aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Maar, voor haar kinderen was ze moslim geworden. Allah zou dat goedkeuren, denk je niet? zei ze met een knipoog. Ze vertelde dat ze voor verschillende buitenlandse ambassades had gewerkt, waarvan sommige cursussen gaven in Egyptische cultuur en religie. Dat is prima zei ze buiten zijn we Egyptisch en thuis Nederlands
Haar man werkte voor een Amerikaans consultant bedrijf waarvoor hij 2 jaar in Irak gestationeerd was. Op dit moment werkte hij in Afghanistan. Een paar dagen geleden schreef hij me dat hij zoveel Amerikaanse jongens ontmoet die geen idee hebben van de dramatische situatie van waaruit ze moeten opereren. Velen hebben geen enkel besef van de achtergronden van de Afghanen. Daardoor weten ze geen raad met de kritieke situaties waarmee ze geconfronteerd worden. Op de cruciale momenten zit je met een groep doodsbange jongens van niet ouder dan 19 jaar. Ongelukken zijn dan onvermijdelijk. Ze horen schieten en hun primaire reactie is terugschieten. Dat is vragen om moeilijkheden
Door het verhaal van deze ervaren Nederlandse vrouw met een duidelijke visie op het leven, getrouwd me een Egyptenaar, realiseerde ik mij dat hoe dan ook we allemaal te maken hebben met een globaliserende wereld. Het is de realiteit en we zullen ermee moeten leren leven.
Mijn tweede verhaal gaat over Joe en Diana, een echtpaar dat ik onlangs in de V.S. ontmoette. Joe een jonge man, wiens familie emigreerde naar de V.S. vanuit de Filippijnen. Hij trouwde een Amerikaans meisje en zij hebben drie kinderen. Joe is katholiek, zijn vrouw protestants. Haar grootvader was een US senator, en haar voorvaderen waren in 1774 gemigreerd van Schotland naar de V.S. Kort nadat hun derde kind geboren was werd bij Joe longkanker in een vergevorderd stadium geconstateerd.
Na hun verhuizing van een buitenwijk in Washington naar het nabijgelegen buitenleven van Virginia was Diana van plan haar baan op te geven om zich volledig te wijden aan de opvoeding van hun kinderen. Door Joes kanker moest ze deze beslissing herzien en werd besloten dat Diana haar baan zou houden en dat Joe voor de kinderen en het huishouden zou gaan zorgen. Twee jaren gingen voorbij vol strijd tegen Joes kanker, gesteund door hun beider families, als ook hun buren en vrienden van waar ter wereld ook.
De laatste keer dt ik in Amerika was heb ik hen bezocht en toen ik wegging om terug te keren naar Washington liep Joe met me mee naar de auto. Rustig, maar met krachtige stem zei hij: Mijn lot is in Gods hand. Een paar maanden later overleed hij.
Waarom vertel ik over Joe en Diana ? Het is een alledaags verhaal, waar ook ter wereld. Een Filippijnse familie emigreert naar de V.S. teneinde daar een leven met meer mogelijkheden op te bouwen. Tegelijkertijd verrijkten zij met hun aanwezigheid de Amerikaanse maatschappij door hun specifieke inbreng.
De verhuizing van Joes familie naar Amerika is een onderdeel van de wereldwijde globalisatie. Mijn eigen verhaal start in 1920 toen mijn vader van Nederland naar Indonesi trok, maar Cirebon, Linggajati, dat veertien jaar lang mijn thuis was. Het was in Linggajati, ons huis, waar de Indonesirs, Nederlanders en Britten in 1946 onderhandelden over de condities voor de onafhankelijkheid door Soekarno en Hatta uitgeroepen in 1945. Mijn wortels zijn dus geworteld in de geschiedenis van migratie, die de omwenteling van de laatste eeuw karakteriseert. Deze eigentijdse fase van de globalisatie heeft mij mijn Nederlands-Indonesische identiteit en achtergrond gegeven, die ik koester.
Nederland, Indonesi en de rest van de wereld veranderen dramatisch in de naoorlogse jaren, vooral voor de oud-kolonin die onafhankelijk werden. Televisie, internet, eenvoudiger reizenallemaal elementen die bijgedragen hebben aan een kleiner wordende wereld, wellicht het meest pregnant in de 21e eeuw. Wat betekent dit voor ons als individu?. Sprekend vanuit mijn eigen ervaring betekent dit zowel een breder perspectief op de verhouding tussen volkeren, als op de cultuur en aspiraties van anderen.
Waarom zouden onze perspectieven op gevallen van mensenrechten verschillen van de perspectieven die een democratisch land als Indonesi zou hebben?
Globalisatie is niet abstract, het behelst diepe menselijke vooruitzichten en emoties. Ons nationalistisch wereldbeeld, hoe rijk en waardevol ook, is te beperkt voor een leven in een totale wereld. Als een leidende filosofie is het in feite ongewenst.
De meeste wereldcrises zijn in feite het gevolg van deze vergane visie, die zijn nut heeft gehad, maar is ingehaald door nieuwe ontwikkelingen. De huidige wereld verlangt, eist, dat we onze perspectieven verbreden zodat deze niet slechts onze noden en aspiraties van onze groep , naar tevens andere culturen en nationaliteiten omvatten. Het beginpunt van een grotere eenheid ligt niet in het staren naar onze verschillen, maar in het opbouwen van onze gemeenschappelijkheden. Wij moeten bouwen op onze overeenkomsten teneinde onze verschillen te overbruggen. Zo kunnen wij het lijden van het verleden genezen en zorgen voor een toekomst, zowel individueel als nationaal. Het lot van de wereld hangt af van ons vermogen te stappen over de pijn, haat en bitterheid van het verleden hoe gerechtvaardigd deze ook geweest moge zijn.
Joty ter Kulve
Wassenaar
November 2010-11-07
...................
Indisch4ever 
Hangt er van af vanuit welk land je geimmigreerd bent naar Nederland. En waar komen je niet-blanke voorouders eigenlijk vandaan, het kleuronderscheid in dit verband is wel erg curieus??
Mijn inlandse oma is vr 1949 uit Indie vertrokken naar NL (eerste halte ex-concentratiekamp Westerbork) en is dus geen immigrant. Ik ben in 1955 uit Indonesie vertrokken naar NL en ben dus wel een immigrant, allochtoon en Nieuwe Nederland er. Ik wil daarmee alleen zeggen dat het begrip immigrant uiterst relatief is en vaak voor politieke en andere dubieuze doeleinden wordt misbruikt
Apropos gisteren was het de 100ste geboortedag van Tjalie. Ik ben gelijk gaan lezen in zijn biografie.
Mijn blanke voorouders komen uit Zwitserland en Belgi. Ben ik dan wel een nakomeling van immigranten?
Mijn blanke voorouders komen uit Zwitserland en Belgi. Ben ik dan wel een nakomeling van immigranten?
Ik wil de deelnemers aan deze migratiedisucssie dit niet onthouden. In de Volkskrant van 10/01/2010 staat een zeer lezenswaardig artikel over “Manifest Turks-Nederlandse professionals: Problematiek jongeren zeer verontrustend”
En Ralph Boekholt schrijft in zijn gedenkwaardig Paradiso artikel over de Multi-raciale samenleving terwijl anno NU we dood gegooid worden met multiculturele samenleving.
De taal ontwikkelt zich wel, raciaal is voor de culturele elite te negatief geworden en wordt dus cultuur. Maar we hebben het daarentegen wel over rassen- en niet cultuurdiscriminatie, dat laatste klinkt opeens gek maar verandert niks aan de betekenis en de bedoeling van het woord, het blijft discriminatie en daar gaat het in de discussie ook over.
Henk, je hebt groot gelijk.
Repatrianten is het juiste woord,het geeft de juiste betekenis en een beter gevoel. Hoe heb ik dat kunnen vergeten.
M.i.zijn de Indische Nederlanders die in na de 2e W.O. noodgedwongen uit Indonesi naar Nederland zijn vertrokken en zich in Nederland hebben gevestigd geen “immigranten”maar “repatrianten”.
Velen hadden het land van aankomst wel nooit gezien, wel zijn veelal hun voorouders uit Nederland afkomstig.
Gevoelsmatig een “re-patriring”.
Peter van de Broek, als illegalen de grens oversteken dan is dat onwettelijk, dus het eerste wat ze doen is tegen de wet. Wat gedeelte van illegaal begrijp je niet.
Verwar de legale emmegratie van de Indo’s niet met illegale emmigratie.
Alsnog bedankt Nelly voor je sturende werking in deze discussie. Als anderen op mij, op de man gaan spelen ben ik niet de juiste persoon om daar op deze blog te reageren. Misschien komt hun wat reactie door mijn gebrekkige Nederlandse schrijfstijl, ik ben al 21 jaar uit het land, maar ik kan allen verzekeren dat mijn verbale vaardigheid stukken beter is dan mijn schrijfstijl. Ik wil daarom alle spelende Heren uitnodigen om bij de eerstvolgende Tong-Tong eens bij elkaar te gaan zitten en dan alle openstaande punten uit te discussieren. Het is voor mij een uitdaging en ik kijk er met genoegen naar uit.
Ik vind het verhaal van Joty ter Kulve meer dan prijzenswaardig. Ik heb het met aandacht en bewondering gelezen
Wat mij in de reacties opvalt en verbijstert dat met geen woord gerept wordt dat wij Indo’s/Indischen ook zelf immigranten zijn. Dat verhaal wordt zomaar even vergeten, Dat beinvloedt toch onze mening in deze discussie? Maar nee hoor, ik mis in de reacties een mededogen met een immigrant, het invoelen met die immigrant die zijn toekomst in een vreemd en vijandig land dient op te bouwen. Wat ik mis is de solidariteit met de immigrant die dezelfde weg bewandeld die wij hebben gemaakt.
Soms wordt gezegd dat wij een immigrantenbonus hadden omdat wij uit de kolonien, uit dezekfde cultuur kwamen. Nou werd je als Indo ergens in Limburg geplaatst en begreep je die luitjes niet omdat ze geen ABN praten. En al die diploma’s waren evenveel waard als toiletpapier in NL dus je kon vanaf NAP beginnen Dus wij waren in dezelfde als alle ander immigranten.
En daarom begrijp ik de volgende reacties niet::
En dat is omdat mensen van een heel andere cultuur zich gingen vestigen op plaatsen waar ze niet “thuis hoorden”.
We hebben hier een buitenlandse invasie van wet brekers want dat is het eerste wat ze doen als ze hier komen.
.en ik denk dat het in heel het land wel goed gaat, WANT…het is eenmaal zo
Het is waanzin om te stellen dat Nederland/Duitsland mislukt is.
Het is ook onzin, discriminerend en zelfs gevaarlijk om te bedoelen dat het samenleven van mensen met diverse etnische afkomsten mislukt is
Het is heel teleurstellend dit te lezen. Alsof wij een trapje hoger op zijn gegaan op de maatschappelijke ladder en dan even hard naar beneden schoppen. Ik vind dat ver van mijn Indisch-zijn.
vrienden…heren, aub reageren op Joty’s artikel ja, anders….tutup ini.
dat woord ‘VRIEND’…is uiteraard niet zoals bedoeld wordt, want dat zal jij nooit van mij worden…vooral niet, zoals JIJ ook eerder reageerde op het topic poncke prinsen…je mag wel dure woorden gaan gebruiken daar uit het ‘mooie’ italie van je, maar ik moet er van ‘kotsen’…die linkse vriendjes(h h…verkeerde kant?) van je hadden toen toch al kunnen zien dat er iets mankeerde aan je, dat ze je hadden aangeraden om naar de psychiater te gaan…misschien weinig argumenten, maar het zijn toch ECHT…je eigen woorden, don petro…of is ’t pitro…ga maar weer aan je dagelijkse schaakspelletje beginnen, ipv onzin uit te kramen, met je blut und bodenprinzip van nazi duitsland als voorbeeld…grappige kerel ben je toch, hahaha…
Bij gebrek aan redelijke argumenten verschoon ik mij op bovenstaande opmerking te reageren. Behalve, Ik wil geen vriend genoemd worden, want van jouw opmerking moet ik wel vomiteren. Dit moet je natuurlijk niet als een belediging opvatten, maar in het kader van jouw vriendelijke reactie plaatsen.
…@ peter…ik wil je niet afzeiken of zo, maar..na een paar x je berichie te hebben gelezen, kan ik alleen maar zeggen dat je een zeikerd ben, met een verhaal wat nog kant of wal raakt…wat bedoel je nou eigenlijk…er komt niet iets concreets uit je verhaal…je doet elke dag in italie een beetje schaken en je zeikt een beetje over r’dam west en multiculturele samenleving zonder BLANKE..nederlanders…wauw, je bent wel aardig op de hoogte( te veel van die LAMbruscootjes op?)…maar niet heus…kerel, vriend…rotterdam is een van de steden, waar meer dan 50 % gekleurd is…en rotterdam is het voorbeeld dat het goed gaat, met jouw bedoeling van multiculturele samenleving…en ik denk dat het in heel het land wel goed gaat, WANT…het is eenmaal zo..en het gaat nog steeds goed…en tis geen samenraapsel van…wat jij noemt, het zijn allemaal mensen die een gezellig en goed leven willen hebben, toch…??
Nederland heeft een geschiedenis van immigratie, eerst in de 15/16de eeuw de sefardische Joden uit Spanje en daarna de Hugenoten uit Frankrijk, deze mensen werden vanwege hun geloof uit hun land verdreven. Nederland kreeg na WOII met een ander soort immigratie te maken, de dekolonisatie en daaruit voortvloeiende vluchtelingenstroom. Inde 60er jaren kwamen de “gastarbeiders” binnenstromen, de economische immigratie. Plotseling is de Islam een probleem geworden maar misschien omdat christelijke godsdiensten zich bedreigd voelen in hun thuisbasis.
De immigratie/emigratie zal niet ophouden omdat mensen altijd op zoek gaan naar een beter leven. Nu komt een andere emigratiestroom op gang, degenen met een hoger opleiding die een betere baan of beter toekomst zoeken, hoeveel artsen/specialisten komen niet uit vreemde landen. Ik ben ook n met een hogere niet-medische opleiding die zijn geluk in het buitenland is gaan zoeken, net zoals mijn ouders.
Na een omweg in Zwitserland zit ik nu in Zuid-italie. Als Indo voel ik me overal thuis maar moet er wel wat voor doen. Italie is een opmerkelijk land mijmeren de Iraanse en Islamitische schilder Reza en ik tijdens ons dagelijkse partijtje schaak. We hebben het geluk dat we de instrumenten bezitten ons in Zuid Italie thuis te voelen en een bestaan op te bouwen. We kunnen ons in meerdere talen vloeiend uitdrukken. We zijn grootmeesters in het dubbelzinnig afzeiken van Italianen. We debateren zoals we schaken, fijnzinnig. Hij is in every inch a gentlemen en een vrouwenobserveerder. Wij zijn doeners en overdenkers. Dat zijn de elementen om in een vreemd land (dus ook Nederland) te overleven.
Of ik hier in Italie thuis hoor. Hoort een maffioso, een crimineel thuis in Italie? Ik denk dat ik maar ook mijn Islamitisceh schilder hier thuis horen want we dragen ieder op zijn manier bij aan de Italiaanse cultuur, hij maakt religieuze (katholieke) schilderijen en ik exporteer jaarlijks voor miljoenen guldens aan typische Italiaanse produkten. Of je hier thuis hoort wordt niet bepaald door de geboorteplaats (anders zou mijn zoon hier ook niet thuis horen), het Blut und Bodenprinzip van Nazi Duitsland maar hangt af wat je voor het land kan doen.
Of de multiculturele samenleving mislukt is??? je zou bij gelegenheid naar het Oude Westen van Rotterdam moeten gaan en wat om je heen kijken. Bezoek daar eens een school and dan merk je dat er een multiculturele samenleving bestaat bij TOTALE afwezigheid van (blanke) Nederlanders. Het is een samenraapsel van Surinaamse, Marokaanse en Turkse gezinnen geworden . Maar dat was in de 80er jaren al zo maar toen werd er niet over geschreven. Er was daar ook een gigantisch heroine probleem maar dat was meer een twee straten verder op zee show. Ik heb 12 jaar prettig in het Oude Westen gewoond. Dat er problemen zouden komen, daarvoor hoefde ik niet naar de psychiater te gaan, alhoewel veel linkse vriendjes mij dat aanraadden, ik was lid van D66 maar dat was misschien al genoeg om bij de psycholoog langs te gaan.
Er zijn dus mi veel geestelijke problemen aangaande de immigratie en multicult samenleving op te lossen
Wijze woorden, mevrouw Ter Kulve en Boeroeng!
Ik voeg eraan toe dat we al eeuwen een multiculturele samenleving zijn. Dat bevolkingsgroepen al eeuwen over de wereld zwerven. En de meesten lukt het om zich thuis te gaan voelen in het nieuwe land. Er zijn er ook die de aansluiting niet kunnen maken, helaas. Maar dat is een minderheid. We moeten niet een bevolkingsgroep, mensen die braaf werken en wonen en leven, veroordelen vanwege die kleine groep die de aansluiting niet kan maken. Het is angst voor ”het andere” en de ander als schuldige aanwijzen voor ….alles wat je maar kunt bedenken en een bedreiging zou kunnen vormen voor het eigen gezin, de eigen buurt of het eigen land. Dat is wel heel gemakkelijk……..waar en wanneer gebeurde dat ook alweer eerder? En met een verscrikkelijke afloop ?!
Joty ter Kulvel schrijft dat we aan beide zijden van de Atlantische Oceaan een stijgende vijandigheid ten opzichte van immigratie beleven.
Amerika is het land van immigranten en de meeste mensen zijn daar niet tegen zolang men zich kan assimileren. Waar ze wel tegen zijn is illegale immigratie.
Het verwarren van het tegengestelde legaal en illegaal is centraal bij de organisaties hier die zoveel mogelijk illegalen willen laten over komen voor politieke doeleinden.
Geen enkel land kan voortbestaan als immigratie niet in een ordelijke manier word gehandhaafd.
We hebben hier een buitenlandse invasie van wet brekers want dat is het eerste wat ze doen als ze hier komen.
Als ik in hun situatie was dan zou ik het waarschijnlijk ook doen om mijn familie te laten eten, maar ik zou niet demonstratief met mijn flag zwaajen en een grote mond opzetten zoals ze dat hier doen.
Multiculturele samenleving is niet tegen te houden, want het is ons opgelegd. Tot nu toe is het op verschil-lende plaatsen een “mislukking”. En dat is omdat mensen van een heel andere cultuur zich gingen vestigen op plaatsen waar ze niet “thuis hoorden”.
Joty ter Kulve gooit twee dingen doorelkaar. Immigratie vanuit Egypte naar Nederland is een zeer grote stap. Maar emigratie van Nedrlanders (Indos) naar Nederland is qua afstand groot maar is een kleine stap, want cultureel waren ze bijna hetzelfde. Dan komt het woord immigratie. Kom je uitgenodigd of kruip je onder de pagger. Dat zijn hele grote verschillen. Trouwens het woord immigratie wordt tegenwoordig helemaal misbruikt.
Als je van het ene land naar het andere gaat heet het immigratie en eigenlijk is het invasie als je geen papieren hebt. We kunnen heel lang over multiculturele samenleving en immigratie schrijven – helaas blijft het een chaos.
Cap.
De hele wereld is een multiculturele samenleving.
Heel Nederland is een multiculturele samenleving.
Heel Duitsland is een multiculturele samenleving.
Het is waanzin om te stellen dat Nederland/Duitsland mislukt is.
Het is ook onzin, discriminerend en zelfs gevaarlijk om te bedoelen dat het samenleven van mensen met diverse etnische afkomsten mislukt is.
Natuurlijk zijn er fricties, problemen …..
Maar die los je niet zo op … integendeel.
Mensen hebben soms een niet uitgesproken idee dat men terug kan naar de monoculturele situatie van 70 jaar terug.
Dat kan niet meer in dit informatietijdperk, waar ook de reisafstanden kleiner worden.
De mensheid heeft steeds meer besef van zichzelf, besef en kennis van andere mensen duizenden kilometers verder op.
De oude situatie van monoculturen krampachtig willen behouden is een vorm van apartheid.
Globalisering valt niet tegen te houden… wel een beetje te reguleren.