van R.L.Mertens
Opmerkelijke feiten en zaken aangaande Nederlands Indië/Indonesië
Bersiap; waarom en waardoor?
-27 december 1949 is de datum dat Nederland de volledige soevereiniteit van Nederlands Indië onvoorwaardelijk en onherroepelijk overdroeg aan de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië. De beelden van deze overdracht waarbij de Nederlandse driekleur, onder hels gejoel en gefluit van duizenden Indonesiërs te Batavia werd gestreken zijn te zien in de film van Charles Breier; Indonesië een staat in wording. (hervertoning vindt dan ook veelal plaats zonder geluid!) Onvoorwaardelijk betekende hier niet zonder voorwaarden want een tweetal zaken nl.de overdracht van Nieuw Guinea (thans Irian Barat) werd uitgesteld en de vorming van de Nederlandse –Indonesische Unie met onze koningin aan het hoofd, werden zeer tegen de zin van Indonesië aan de overdracht gekoppeld. Na 4 jaar strijd waarbij aan Nederlandse zijde ca.6000 slachtoffers en aan Indonesische zijde ca. 800.000 doden!! vielen werd Indonesië verplicht met een samenwerkingsovereenkomst, waarbij de Nederlandse koningin en haar wettige opvolgers aan het hoofd staan. Het hoeft verder geen betoog dat Indonesië het door Nederland opgedrongen staatsvorm binnen 1 jaar omzette tot een Republiek Indonesia, zoals is vastgesteld in de proclamatie van 17 Augustus 1945. De datum 27 Dec.1949 is daarom slechts de administratieve afhandeling van de afkondiging datum in 1945.
Voor de Indische gemeenschap in Nederland geeft de datum 17 Aug. dus de verklaring waarom we hier zijn! De unie werd nav.de Nw.Guinea kwestie op 1 April 1956 opgezegd.
In de volkskrant van 12 Aug.1995 vindt drs.L.B.E.Vonk, van Indisch komaf, dat 17 Aug. voor Indo”s een feest moet zijn, omdat deze datum de volledige liquidatie van een koloniale maatschappij inhield, waar “blank” zijn als superieur werd beschouwd. Iedereen die maar een beetje Nederlands(=blank) voelde zich als gevolg verheven over de gekleurde medemens. Sommige Indo’s , zelfs bruiner dan inheemsen, maar met Nederlandse achternamen voelden zich superieur boven de Indonesiërs. Lukte dat niet , dan stamden ze in elk geval af van gegoede kraton families. Deze koloniale samenleving dwong iedereen tot discriminatie, aldus Vonk.
De grondlegger van de Indonesische revolutie is een andere Indo nl.Ernest Douwes Dekker (1880-1950) een achterneef van de bekende Multatuli. Als journalist van het Bataviaasch Nieuwsblad verwierf hij naam als schrijver van vinnige artikelen. “Javanenvriend” was zijn bijnaam. Stichtte in 1908 samen met zijn Indonesische studie vrienden Tjipto Mangoenkoesomo en Soewardi Soerjaningrat de eerste politiek organisatie Boedi Utomo= het schone streven. Het driemanschap Klavertje Drie=Tiga Serengkai genoemd, werd radicaler en in 1912 werd de “Indische partij” opgericht. “Indië voor de Indiërs en Indië los van Holland” waren de slogans. Het gouvernement haatte Dekker hartgrondig en noemde hem een gevaarlijke agitator. De Indische partij werd buiten de wet gesteld en Klavertje Drie werd naar Holland verbannen. Douwes kreeg in 1918 pas toestemming om naar Java terug te keren. Geen politieke activiteiten was het devies en werd wederom journalist. In 1920 toch in het gevang gezet , wegens vermeende betrokkenheid bij diverse onlusten in de twintiger jaren. Na zijn vrijlating komt zijn leven in rustiger vaarwater door zich in het onderwijs te storten met de oprichting van particulier onderwijs. In 1936 ontstaat wederom een politieke rel wegens een door hem geschreven geschiedenisboek. Zijn onderwijsbevoegdheid wordt ingetrokken. In 1940 ( Duitse inval in Ned.) werd hij beschuldigd pro-Japan te zijn en met enkele honderden Duitsers en Indo’s van Duitse komaf in het gevang gezet en net de Japanse inval naar een Nederlandse concentratiekamp! , het Jodensavanne kamp in Suriname getransporteerd. Tot hij in 1946 in vrijheid werd gesteld en via Holland met een vals paspoort naar Indië kon afreizen en via omwegen toch bij de republiek terecht kwam. Hij werd minister zonder portefeuille in het kabinet van de republiek.
Hij stierf in 1950, net na de overdracht. Soekarno eerde hem en noemde hem “de Vader van het Indonesische nationalisme”. Beide stonden al in Soekarno’s tijd nauw met elkaar in verbinding. Zijn Indonesische naam luidt; Danu Dirdja Setia Budhi= stoffelijk krachtig, de geest getrouw.
Bij Brits India en de Amerikaanse Filippijnen vergeleken was Ned.Indië voor de eerste wereldoorlog een in politiek opzicht een achtergebleven gebied. Indië werd volledig autocratisch door de generaal bestuurd. Tot 1915 repressief toezicht op pers, politieke verenigingen. Vergaderingen waren verboden, na 1915 in beginsel erkend. In 1916 werd de Politieke Inlichtingen Dienst (P.I.D.) opgericht , om vooral zonodig aan de weet te komen wat er onder de Inheemse samenleving leefde. Bij elke Inheemse vergadering was de PID aanwezig! Er braken opstanden in W-Java en elders. De Serekat Islam= het Islamitisch verbond werd opgericht. Er kwamen Islamscholen. Het werd onrustig in Indië. De volksraad werd in 1918 ingesteld. Een geschenk van Nederland, aldus de gouverneur bij de openingsrede. Een raad zonder wezenlijke parlementaire bevoegdheden, alleen ’s landszaken in het openbaar bespreken. Het bestond uit een door de kroon benoemde voorzitter en 38 leden, van wie 19 door de gouverneur benoemt en 19 door gewestelijke en gemeenteraden gekozen. Kiezers van gewestelijke en gemeenteraden moesten minstens 23 jaar oud zijn , goed Nederlands spreken, lezen en schrijven en een inkomen hebben van minstens f 600,-( inkomen van een Javaanse boer bedroeg in 1939- f 93,60 per jaar!) waardoor een deel Indo’s en de Inheemsen niet aan te pas kwam.
“Parlementje spelen” noemden men deze club. Ter info; in Brits India werd reeds van 1919 af een groot deel van het binnenlands bestuur aan Indiërs overgedragen. Het bezat een parlement met een meerderheid aan Indiërs. Ook op de Amerikaanse Filippijnen was reeds in 1907 een louter uit Filippino’s bestaande Wetgevende Vergadering.
Na het verdwijnen van de Indische Partij werd in 1919 het Indo Europees Verbond opgericht.
Onder leiding van F.K.( Dick) de Hoog was deze partij gezagsgetrouw en tegen het overwicht der Inheemsen. Er was toen veel armoede onder de Indo”s. Het IEV zorgde voor noodhulp, onderwijs en sociale status verheffing.
In Nederland studerende Inheemsen (olv.Hatta/Sharir) richten in 1924 de Perhimpoenan Indonesia op met hun eigen verenigingsblad Indonesia Merdeka. (vrij Indonesië). Voor het eerst klonk de naam Indonesia en de leuze “merdeka!”. Op Java brak in 1927 een door de PKI (Indon.communisten partij) geleide opstand uit. Op aandringen vanuit Indië werd in Ned. door de Centrale inlichtingendienst een inval gedaan bij de Perhimpoenan en Hatta werd gearresteerd.
Op Nw.Guinea werd olv.een Knil officier L.Th.Becking, die de opstand in W.Java neersloeg een concentratiekamp! “Digoel” ingericht. Een kampverblijf met een moordend vochtig klimaat en een constante malaria dreiging voor hen die tegen het gezag waren. Gedeporteerden vervielen door malaria aangetast tot volstrekte apathie en gekte en zijn dus uitgeschakeld. Een nieuw elan kwam met de verschijning van ir. Soekarno’s Perseriktan Nasional Indonesia (PNI), bewust opgericht op de 4-7-1927, de Amerikaanse Onafhankelijkheidsdag en rekening houdend het Amerikaans beleid op de Filippijnen. De Nederlandse samenleving in Indië werd zenuwachtig en naar aanleiding van enkele moord aanslagen op Nederlanders in Deli (Sumatra) kwam men tot de oprichting in 1929 van de “Vaderlandse club” olv. mr.P.M.C.J. Hamer (in de Duitse bezetting in Ned. als NSB’er hoofdcommissaris van politie in Den Haag) en Atjeh veteraan/ journalist C.Zentgraaf (NSB sympathisant) Een club van uitsluitend blanken om zich te weer te stellen tegen de “dolle eisen van het Oosterse nationalisme”. Bij vergaderingen van de PNI, die een enorme aanhang verkreeg, zinspeelde Soekarno in zijn toespraken op de Djojobojo voorspellingen (Indon.myth.) dat er een grote oorlog in de Stille Oceaan zal uitbreken. Er waren ook geruchten dat in 1930 op Java ongeregeldheden zouden uitbreken. Soekarno werd in hechtenis gesteld en voor de rechter gesleept! Het proces vond in hoofdzaak plaats op grond van (beruchte) art.153 bis; dat een ieder een gevangenis van max.6 maanden tegemoet ziet, degene die opzettelijk of in bedekte termen tot aantasting van Ned.Indië en Ned.gevestigde regeringen oproept of daarvoor stemming maakt !! Zijn betoog, in het maleis gesteld ( zonder juridische bijstand) is eerder een toespraak tot zijn volk; “Indonesia klaagt aan!” en omvat de navolgende passages oa over exploitatie; “Elk jaar verlaten rijkdommen ter waarde van f 1.500.000.000,- Indonesia. En de invoerwaarde? Indonesia is een paradijs voorde imperialisten!” Hij wees op het analfabetisme ( boven 15 jr. 93%) , de beperkingen van normale politieke vrijheid en drukpers. Hij werd veroordeeld tot 4 jaar gevangenis straf. Een gezegde van de toenmalige gouverneur De Jong (1931-1936) ; “Wij hebben 300 jaar in Indië gearbeid en er moet nog eens 300 jaar bijkomen, aleer Indië misschien voor een vorm van zelfstandigheid rijp is!”
Een Indonesische lid van de volksraad Soetardjo Kartohadikoesomo diende in 1936 een voorstel in, een petitie te richten tot de Nederlandse regering met het verzoek te bevorderen dat een conferentie wordt belegd tussen vertegenwoordigers van Nederland en Nederlands Indië teneinde op voet van gelijkgerechtigheid! Een plan op te stellen dat Ned.Indië binnen 10 jaar , conform de Amerikaanse Filippijnen regeling in 1934, gelijk de staat van zelfstandigheid zou geven. Zelfstandigheid, dus nog niet eens onafhankelijkheid!
Voor vele Indonesische nationalisten ging dit voorstel lang niet ver genoeg. Het voorstel werd door de Volksraad pas aanvaard( het IEV stemde tegen) nadat de gestelde termijn van 10 jaar werd geschrapt en als petitie Soetardjo aan de Ned.regering toegezonden. De petitie werd in 1938, dus 2 jaar later ! bij Koninklijk besluit afgewezen ! Het gevolg was ; een eenheid tegen het Nederlands gezag. De Gaboengan Politik Indonesia (Gapi), de Indonesische federatie werd gevormd. De bekende schrijver van Indisch komaf Edu du Perron keert na Indië terug en stelt het koloniale gedoe aan de kaak door zijn artikelen in Bataviaas Nieuwsblad; “ het ennesbejer geleuter van journalist Zentgraaf “. In 1935 kregen de Filippijnen een eigen regering met Manuel Quezon als eerste president. Hij werd niet tot Indië toegelaten, niet voor een officieel, evenmin voor een particulier bezoek. Het gouvernement was bevreesd dat hij het middelpunt zou zijn van de Inheemse massa. In febr.1940 werd wederom door een Indonesisch lid van de volksraad, raden Wiwoho Poerbohadidjojo een motie –motie Wiwoho- ingediend; tot zelfstandig staatkundig opbouw van Ned.Indië binnen het rijksverband. Vele nationalisten waren ook hier tegen, omdat deze ook niet ver genoeg ging, zoals die van Soetardjo. De motie werd door de gouverneur afgewezen. Wel werd tegemoet gekomen aan een ander motie van Thamrin; de wens om de term “inlander” te wijzigen in Indonesiër! Reactie van de Indonesische volksraad leden; alle moties werden ingetrokken.
“Met het gouvernement is niet meer te praten!” aldus de woedende reactie . Wel werd , in verband met het Japanse oorlogsgevaar, een commissie ingesteld, die de in Indië levende staatkundige wensen zou inventariseren! ( alsof het nog niet bekend was!) In aug. 1941 werd in het Atlantisch Handvest door USA president Roosevelt en de Britse minister Churchill opgenomen; “Zij eerbiedigen het recht van alle volkeren, de vorm van bestuur te kiezen waaronder zij willen leven”.
Alle Indonesische volksraad leden richten zich toen gouv.Starkenborch of de Nederlandse regering dit beginsel ook onderschreef. Het antwoord luidde, dat dit uitsluitend bedoeld was voor de onderdrukte Europese volkeren!! Na de Japanse overal op Pearl Harbour dd.8 dec.1941 verklaarde Ned.Indië als eerste natie, nog vóór de USA, de oorlog aan Japan! Vanaf januari 1942 denderde de Japanse oorlogsmachine door de gehele archipel. Na de val van Sumatra, Borneo, Celebes en de totale vernietiging van Karel Doormans vloot in de slag op de Java zee op 27 febr.1942, volgde de rechtstreekse aanval op Java. Samen met luchtmacht vlieger kapitein Jacob Pieter van Helsdingen (van Indisch komaf) die de laatste lucht gevechten uitvoerde, ontvingen zij de hoogste militaire Willemsorde. Reeds op 5 mrt.1942 trad de resident van Batavia de Japanners met de witte vlag tegemoet, waarop de daarop volgende dag de Japanners met gejuich door de, voorzien van Japanse vlaggen, inheemse massa werd ingehaald. Onthuts en met verbazing zagen de inheemsen de instorting van de eens zo machtige kompenie. “Waren dat nou die gele kleine mannetjes met kromme benen en scheve ogen waarover de Nederlanders de spot mee dreven?” Op 8 maart 1942 volgde de onvoorwaardelijke overgave. De Japanners lieten de ontwapende Bataviase stadswacht door de stad afmarcheren, uitgejouwd en zelfs gemolesteerd door de inheemsen waarbij zelfs een dode te betreuren viel! Voor de Nederlanders was het een schok te moeten ervaren hoe de Indonesiërs, bij deze” mars der schande”, openlijk uiting gaven aan vreugde en leedvermaak over de afgang van hun vroegere meesters. Alle blanken werden, veelal ten overstaan van hun bedienden, opgepakt en afgevoerd naar kampen. Voor het eerst in hun leven werden de Indonesiërs betrokken in het reilen en zeilen van de maatschappij. “Azië voor de Aziaten”werd nu de kreet. Er werd een Indonesisch legerkorps opgericht. De jeugd werd gemobiliseerd. Soekarno en Hatta werden in bestuurapparaat opgenomen. Echter werd hen wel duidelijk gemaakt dat Japan het voor het zeggen had. Een tweetal Indo”s tw. P.F.Dahler en P.H.van den Eeckhout beijverden zich om de nog niet geïnterneerde Indo gemeenschap van vrouwen en kinderen, die in verpauperde situatie terecht is gekomen (zonder inkomsten) voor Japan te winnen. In Londen reageerde de enige Indonesische afgevaardigde van de volksraad in het Ned.kabinet, minister Soejono teleurstellend ( gelet op het Atlantisch Handvest) op de door de koningin Wilhelmina 7 december ’42 rede, waarin met geen woord over onafhankelijkheid is gesproken. De oorlogskansen keerden zich tenslotte tegen Japan, dat uiteindelijk op 15 aug.1945 capituleerde. Op 17 aug.1945 werd de Republiek Indonesia uitgeroepen. Het gehele inheemse bestuur stelde achter de republiek. Het in de Japanse tijd opgericht legerkorps werd het officiële leger van de republiek. Overal klonk “merdeka!”en wapperde de rood witte vlag. De stad was versierd met leuzen; Independence now! Etc. Leuzen in de Engelse taal en bestemd voor het wereldforum! Uit de kampen gekomen Nederlanders keken met minachting naar dit gedoe en beschouwden het als een grote klucht. “Straks als het leger weer arriveert dan is het zo afgelopen”, meenden zij. Sommigen trokken er zelfs er op uit , per betjah, om hun voormalige kantoren op te zoeken, alsof er in de afgelopen jaren niets was gebeurd. Indonesiërs ergerden zich mateloos aan de koloniale houding die de Hollanders weer aannamen en deden alsof zij de oorlog hadden gewonnen. De eerste scheldpartijen en schermutselingen vonden plaats. Op de 30 sept. landen Britse troepen en begin okt. de eerste Knil groep met lt.gouv. van Mook uit Australië. Contact met de republiek werd door Ned.regering verboden. Soekarno, hij die altijd het Nederlands gezag bestreed , werd voor collaborateur uitgemaakt. Indonesiërs, vastbesloten hun republiek tot uiterste te verdedigen, begrepen dat strijd op handen was. De stemming sloeg om en over en weer leidde dat tot gewelddadigheden.. “Bersiaaaap!” (bersiap=wees paraat) werd de strijdkreet! De mening van het Nederlandse regering was echter, dat “wij slechts een deel van onze kracht moesten inzetten om de inlanders te laten zien dat wij meester zijn in Ned.Indië!” De Britten eisten, dat van Mook met de Indonesiërs onderhandelde. In Soerabaja werd op het voormalige hotel Oranje de driekleur gehesen, wat als een rode lap werkte op de Indonesiërs. Een furie van geweld brak, waarbij de “ buitenkampers”(Indo’s, Molukkers, Chinezen etc.) het moesten ontgelden.
Intussen werd in Nederland, berooid na 5 mei “45-, alle gelden aangewend , een militaire aanwerf actie op touw gezet, en oorlogstuig aangeschaft. Indië moet vrij! De vrijwilligers zagen zichzelf als de bejubelend en bewierookte bevrijders van het verre Indië. Terwijl koffie/suiker etc. alleen per bon verkrijgbaar was, zag Nederland kans om 15000 man, bewapend en al, richting Indië te verschepen. Uit de USA vertrokken 3900 Nederlandse mariniers naar Indië.
Amerika, Engeland en Australië hadden al meteen in de gaten dat Nederland zich niet van plan was zich aan het Atlantisch Handvest te houden. De troepen mochten dan ook op Java landen en werden in Malaka en Manilla (mariniers) gebivakkeerd. In Australië werden Nederlandse schepen geboycot. De filmer Joris Evens, door het gouvernement naar Indië gezonden om de opbouw van Ned.Indië vast te leggen. In Australië gearriveerd, kwam hij onder de indruk van Indonesische schepelingen en keerde zich tegen het koloniaal bewind!
Hij maakte een pro Indonesia film; “Indonesia calling”. Zijn Nederlands paspoort werd ingetrokken. Pas na jaren in het buitenland vertoevend, werd hij in ere hersteld en verkreeg zijn paspoort van toenmalige minister Brinkman vergezeld van de woorden; “U stond toen aan de goede kant van de geschiedenis!’ In de gehele archipel werden intussen, vooral buiten de kampen bevinden Indo’s, Molukkers, Menadonezen, Chinezen, pro Ned.verdachte Indonesiërs gemollesteerd. Dieven en overige gespuis belaagden alles wat maar met Nederland werd geassocieerd en nog weigerde het Ned.gezag in dialoog te gaan. In Soerabaja, werd een complete veldslag tegen de Britten uitgevochten omdat de bevelhebber, generaal Melabby, onverhoeds werd doodgeschoten. India protesteerde tegen het inzetten van Indiase soldaten en bevelhebber Mountbatten gelastte; geen enkel Britse soldaat meer te offeren aan deze koloniale oorlog. Te Batavia werd uit de kampen (gezonde) terugkerende, aangevuld met Molukkers etc. een Knil eenheid gevormd. Eind nov.’45 landen de mariniers in de haven van Batavia, dat vol geklad is met anti Nederlandse leuzen. “Eerst orde en rust”, bekend bij de Indonesiërs betekende voor hen gewapend neerslaan en verbanning. En dus namen de onlusten toe. De republiek zag echter wel in, niet in staat zijnde het gepeupel in toom te houden en bevreesd voor hun goodwill in het buitenland, organiseerde beschermkampen voor Indo’s etc..
Enkele vooraanstaande Nederlanders verenigd in de progressieve groep wo. journalist D. Koch, B.van Thijn (vader van ex.burgemeester van A’dam), J.de Kadt ( auteur van de Indon.tragedie),ds.J.Verkuyl, schrijfster B.Vuyk met sympathie voor Indonesië richten zich tot Nederland om de jonge republiek juist nu te erkennen en te helpen. Om dan als vrienden uit elkaar te gaan. (zoals de Britten met India,- reeds voor de 2e wereldoorlog heeft Engeland, India onafhankelijkheid in het vooruitzicht gesteld. Daarom vochten ook Indiase troepen zij aan zij met de Britten tegen Japan! ).Er ontstond een tragiek van pro en contra Nederland opstelling; Indo’s/Molukkers en zelfs Indonesiërs stonden tegen over elkaar. De Blijvers (Soerabaja) en Indonesia Merdeka (Djokja) waren een pro Indonesische vereniging van Indo’s. Na een samenspraak met de Indon.regering toog van Mook met een Indonesische delegatie naar Nederland (de Hoge Veluwe conferentie-) waar hij met de nodige reserves door het comité Rijkseenheid werd ontvangen. Romme noemde deze conferentie ; een week van de schande! Ene prof. Gerretson, vurig aanhanger van het comité, eiste van Mook’s aftreden en noemde hem een “treacherous nigger= halfbloed! De conferentie mislukte (men weigerde met een republiek te onderhandelen!) en van Mook keerde teleurgesteld terug. De Indonesische delegatie was beledigd. Onder druk van de publieke opinie kwam zowaar in nov.1946 een Lingadjatie overeenkomst tot stand, dat al meteen in Nederland op eigen wijze werd “aangekleed- met toevoegingen etc.”Intussen werden steeds troepen uit Nederland aangevoerd (tot in totaal 120.000 man), waardoor Nederland tevens in financiële nood kwam, tenzij ….rijke olie, ondernemingen etc. in vijandelijk gebied tot beschikking kwamen. Aan de republiek werd toen een ultimatieve nota overhandigd oa. de republiek moest zijn buitenlandse betrekkingen opgeven.(dus een staat zonder buitenlandse betrekkingen !, waar zij juist zo afhankelijk waren.) De republiek wees deze eisen af en ondanks art.17-lid 2 van de overeenkomst; dat geschillen voorgelegd zullen worden aan het Internationale hof van justitie- werd onder aanvoering van het comité ( Gerbrandy, Romme,Beel en Drees sr.; -onze troepen zijn toch niet voor niets naar Indië gegaan-!) de eerste politionele actie ingezet (juli 1947). Onder de code naam “Product”werd dit “politie optreden”met tanks, vliegtuigen en overige oorlogstuig door de VN tot een halt geroepen. Pesthaard Djokja, zoals genoemd door generaal Spoor, werd niet gehaald. Echter de Indonesische kwestie werd voor het wereld forum gebracht. In Amsterdam, op het Weteringschans plantsoen staat een gedenkmuur met de spreuk; “Een volk dat voor tirannen zwicht, verlies meer dan have en goed- dan dooft het licht…” Deze spreuk is van één Nederlandse grootste verzetstrijder nl. H.M. van Randwijk. Oprichter, in bezetting tijd, van Vrij Nederland. Op 27 juli 1947, 5 dagen na de 1e politionele actie schreef hij het artikel; “omdat ik een Nederlander ben”waarin hij deze politionele actie vergeleek met Duitse inval van 10 mei 1940 in Nederland. Hij werd daarna verguisd.
Intussen ging Nederland verder met het stichten van deelstaten, om middels het beproefde systeem van –Verdeel en heers- de republiek geïssoleerd te krijgen . De VN stuurde een commissie om beide landen tot akkoord te dwingen. De republiek kreeg meer bijval in het buitenland en juist Nederland raakte geïsoleerd. Te midden van een opgefokte anti Indonesië
Stemming in de Nederlandse pers verscheen het boek; Oeroeg als boekenweek geschenk, geschreven onder de schuilnaam “Soeka Toelis”(ik hou van schrijven). Lezers moesten raden wie deze auteur was. Die de moed had openlijk partij te kiezen voor land en volk van Indonesië. Haar naam; Hella Haasse, geboren in Batavia, nog maar amper 30 jr.oud werd zij de winnares voor de boeken week. In mei 1948 hielden de door Nederland opgerichte staten met de republiek, zonder Nederland!, een conferentie in Bandoeng. Uitkomst; een overgangsfase tot vorming van de Verenigde Staten van Indonesië in de plaats van de lt.gouverneur generaal een directorium van 3 Indonesiërs en 1 Nederlandse hoge commissaris! Nederland verbolgen, begreep dat dan de republiek de dienst zou uitmaken en bereide een plan om hoe dan ook de republiek uit te schakelen. Doordat de Amerikaanse VN commissie lid Graham onder de indruk raakte van de republikeinse leiders wilde Nederland(Romme, Beel en gen.Spoor) de zaak wederom militair forceren. In dec.1948, wetende dat dan de VN op kerstreces zou gaan en zonder de gewestelijke Staten in te lichten, moest een 2e politionele actie worden uitgevoerd. De republiek moest wederom een ultimatieve voorstel (Ned. de baas in overgangsperiode, de republiek een deelstaat, geen eigen leger; TNI ontbinden! etc). binnen een vastgesteld tijd beantwoorden. Men rekende er op dat dit ultimatum zeker afgewezen zal worden. Beel hield dit ultimatum nog een dag aan,dus te laat voor beantwoording door de republiek en militair ingrijpen was noodzakelijk.
Op kerstnacht dec.1948!! werd door katholiek Beel het sein gegeven tot actie. Wat toen een militair succes leek werd een complete debacle . Nog erger werd de situatie, toen ook de door Ned.gestichte staten zich tegen Nederland keerden. Alle VN lidstaten ( ook al geagiteerd door onderbreking van hun reces) noemden deze actie met parachutisten etc. een regelrechte agressie tegen een mogendheid, die feitelijk al door de VN was erkend. De VN gelaste een onmiddellijk staakt het vuren, vrijlating van de gevangen republikeinse leiders en herstel van de regering (in ballingschap) in Djokja. Bij genomen VN stemming steunde geen enkel VN lidstaat Nederland! Nu stond Nederland te kijk voor het wereld forum. De republiek, dit wetende, verhevigde de strijd en deed zelfs een commando aanval, olv.lt.gen. Soeharto, op Djokja om de wereld te tonen dat de TNI nog springlevend was. Op 30 juni 1949 ontruimden de aangeslagen Nederlandse troepen Djokja, waarna een week later een glorieus Indonesisch leger zijn intocht hield.
Er volgde een ronde tafel conferentie in Den Haag en op 28 dec.1949,één dag na het strijken van de Nederlandse vlag in Djakarta, voorheen Batavia, arriveerden te midden van honderd duizenden landgenoten , luid toegejuicht, de 1e president van Indonesia; Soekarno.
Een nieuwe natie werd geboren en voor Nederland rest slechts een trauma, dat nog steeds voortduurt. Vooral bij hen die zich identificeren met de kretologie; “ voor orde en rust”!
Een massale uittocht naar Nederland is het gevolg. Voor de totoks=volbloed Nederlanders was het vanzelf sprekend. De overheid bevreesd voor een invasie van duizenden Indo’s in een Nederland met sombere economische toekomst, stelde een commissie samen olv.P.H.M Werner, voormalig hoofd van dept.Sociale zaken, die Indo’s moest overtuigen liever Indonesiër te worden of, alsof Nederland daarop gerekend had naar Nw.Guinea ( uit de overdracht gehouden) te vertrekken. Massa’s vragenlijsten en formulieren, bewijsstukken dat men de Nederlandse nationaliteit bezat etc., moesten worden ingevuld. Wachten, alsmaar wachten tot fiattering van de Ned. Hoge commissaris. Het IEV, altijd pro Nederland bood
“de helpende hand”door zijn aanhang voor Indonesië te kiezen! “ Indo, eeuwig verlakt” werd prompt daarna de betekenis van het IEV.
Een ezel stoot zich niet voor de 2e keer, is een bekend spreekwoord. Welnu, na het 1e drama volgde een tweede nl.Nw.Guinea, dat bewust uit de overdracht is gehouden wat in tegenspraak was met de Linggadjati overeenkomst; te weten overdracht van het gehele grondgebied van Nederlands Indië. In geen 300 jaar is aan Nw.Guinea aandacht besteed, muv. een aantal expedities en de vestiging van een concentratie kamp Digoel, zoals al eerder genoemd en berucht bij de Indonesische nationalisten. Toen dit land ook al niet trek was bij de Indo’s, voelde Nederland zich plotseling geroepen om in rap tempo de bevolking (voor het grootste deel kannibalen) tot zelfbeschikking op te leiden. Onder aanvoering van minister Luns werd de verhouding met de republiek tot een dieptepunt gebracht. Alle nog Nederlandse bezittingen in Indonesië werden toen genaast. De op advies van Nederland, Indonesiër geworden Indo’s, veelal bij genaaste bedrijven werkzaam, werden ontslagen, gediscrimineerd, en kwamen in grote problemen. Hun bezittingen werden eveneens genaast en de hulp die toen Nederland bood was…op eigen kosten naar Holland! Zij die dit (leningen) niet konden betalen verdween tenslotte verpauperd in de kampongs en achterbuurten. Nederland stuurde militaire versterkingen naar Nw.Guinea en polste Engeland ,Australië en de USA voor eventuele bijstand bij een gewapend treffen met Indonesië. Geen van de genoemde landen bleek bereid te zijn. Alleen Amerika zegde toe….schepen ter beschikking te stellen voor evacuatie van de Nederlanders! Nw.Guinea werd tenslotte onder druk van Amerika via de VN aan Indonesië overgedragen. Nederland verloor al zijn beleggingen in Indonesië, zijn investeringen in Nw.Guinea ca. f 900.000.000.- en stond alweer voor schut voor het wereld forum. Wederom een uittocht naar Holland. Alle repatrianten, als bij de 1e uittocht in de ’50 jaren, kregen overheidshulp in de vorm van allerlei voorschotten (kleding, meubilair etc) die later in termijnen afbetaalt moesten worden. Ook af te betalen door de kinderen, bij overlijden van de ouders! Het was voor velen ook een schok te ervaren in Holland uitgescholden te worden voor;” hé zwarte, poep chinees, pinda wat doe je in ons land, de boel hier opvreten?, Ga terug naar Soekarno!” Discriminatie was toen nog algemeen. Terwijl vele Nederlanders emigreerden naar Canada en Australië was emigratie niet weggelegd voor de bruine Nederlanders. Enkele licht gekleurden hadden succes. Toen Amerika aanbood een quotum oorlogsvluchtelingen ( ook gekleurde) op te nemen, grepen ca.30.000 indo’s hun kans en vestigden zich vooral in California. Er kwam gelukkig ook een mevr.Marga Klompé als minister, die aan alle afbetalingen van voorschotten in 1961 een einde maakte en zelfs de in nood verkerende Indo’s in Indonesië (als spijt optant !- nb.door Ned.politiek in nood geraakt) naar Nederland liet overkomen. Volledigheidshalve moet vermeld worden dat ca. 230.000 Indischen naar Nederland zijn overgekomen en ca. 4.000.000 ( incl. niet “erkende”) in Indonesië zijn gebleven.
Amstelveen , 20 december 2011.
Ing.R.L.Mertens
...................
Indisch4ever 
Bekijk ik kritisch het opmerkelijke topic “ Bersiap, waarom en waardoor” , dan valt er aan de verhaal- en tijdlijn wat op af te dingen. Eigenlijk is er geen sprake van één verhaallijn, maar zijn er twee verhalen met verschillende verhaal- en tijdlijnen. Een relevant verhaal over de Indische partij, dus vòòrdat de Bersiap plaatsvond en het ander irrelevant verhaal over de militaire acties en de diplomatieke schermutselingen na de Bersiap. off-topicwordt automatisch in het betoog ingebouwd. Een memorabele prestatie van de auteur, dat het benoemen waard is.
Het valt niet te verwonderen dat de reacties inclusief die van de auteur voornamelijk off-topic zijn, een chronisch euvel bij die generatie, Ik heb het proberen te kwantificeren maar uit plaatsvervangende schaamte hield ik er mee op. Mijn naam ontbrak in de reacties want wat moest ik, als iemand die het niet mee gemaakt heeft in dit illustere gezelschap van zonen van …… Dat waren ze toch in het voormalig Nederlands-Indie. Interessant is ook wanneer deze personen naar het Vaderland repatrieerden. Dan wordt hun perspectief wel duidelijk.
Natuurlijk zitten er in het post-Bersiap verhaal ook feiten verborgen maar die zijn totaal irrelevant voor het eigenlijke onderwerp “ Bersiap, waarom en waardoor”.
Noemenswaardig en te bewaren zijn alleen de reacties van de geachte Heer Surya Atmadja en natuurlijk die van de onvergetelijke Heer Bo Keller.
De eerste geeft de tijdlijn gezien vanuit het Indonesisch perpsectief. Waar is het Atlantisch handvest gebleven?
De tweede geeft heel scherpzinnig het perspectief van de Kleine Boeng aan, maar daar hadden de andere Heren natuurlijk geen boodschap aan, die verkeerden in hogere off-topic sferen.
Ik heb eens een keer aan de Heer Keller om een rondleiding op Bronbeek gevraagd. Toen was zijn eerste vraag aan mi: “Meneer van den Broek, wat ziet U in de vitrine. Het bezoek kon daarna niet meer stuk”. Ik kan me wel vinden in zijn observaties.
Surya Atmadja zegt:
28 juli 2013 om 11:42
Sejarah Indonesia Time Line
http://www.gimonca.com/sejarah/sejarah.shtml
Aangevuld met “koleksi pribadi ” Indonesia-Belanda , oude (Indo-nesische) schoolboeken .
• Bo Keller zegt:
14 januari 2012 om 11:42
Heren, het boven staande gaat dunk me aan één punt voor-bij,nl.de kleine Bung ,dus niet in de hogere sferen verkeren maar een paar tandjes terug. Die kleine Bung bijv. zong het Indonesia Raya ,woonde in de kampoeng en probeerde net als de mensen om hem heen dmv. kleine klusjes hun inkom-sten wat op te krikken van figuurzagen- koken-goochelen- procureur bamboe- dagang etc.Keek niet neer op de orang Melajoe [ Malei’er was al een scheldwoord] was niet al te vriendelijk voor de Blanda’s.Toen kwam de dienstplicht alleen voor Nederlanders, de niet erkende Indo [wel met een hol-landse achternaam] viel er buiten,dat verschil was duidelijk merkbaar ook in de omgeving.De mobilisatie en oorlog- vluchtende Blanken voor de orang kéték [jap]
Alle nederlandse gezagsdragers,niet zoals het verteld door velen,achter de Kawat,maar als boeven in gevangenissen en totaal uit het beeld gebracht,zo ook de kleine bung, die zich net volledig gollaands voelde nu totaal niets meer was,nog erger niet meer wist, wat of met zijn gezin-kinderen familie ed.gebeurde en dit voor jaren .Nu weten we dat het 3 jaren-lang duurde, toen was’t Uitzichtloos. Ook voor de zgn.thuisblijvers ,die tussen de indonesiérs woonden zoals voorheen
maar nu in een andere Pik orde verviel,opgedrongen door de bevrijders van Azié,de JAP.
Eén van hun grootste misdaden de jarenlange afzondering van duizenden onschuldige mensen tov,hun dierbaren .Dan de Japanse ontkenning,dat de oorlog ten hunne nadele was geeindig’. BLA-BLA etc, De jarenlang gepropagandeerde successen en gebrul Amerika
kami strika -Ingris kami linggis dan blanda djoega vond een uitweg naar de onafhankelijkheid, er was niets ad.hand. Tot het aan U bekende gevolg en de terugblik tot 7de generatie blank bloed-dienstplichtige en deze lieden komen terug en niet zoals het AANBOD om warga negara te worden.deze kwam pas later toen wraak en weerwraak al gaande was. het blijft geschiedenis maar verteld ook het verhaal van deze kleine Bung
@PetervandenBroek; ‘verhaal/tijdlijn etc.’- Mijn inbreng(uit 2011!) is een beschouwing(!) over tempo doeloe, die mi. tenslotte tot een bersiap furie heeft geleid en…. het debacle van Indië!
*Na al die jaren is mijn mening geenzins verandert. Ben content, dat zowel koning als regering hun excuses hebben geuit!
@PetervandenBroek; ‘off topic etc.’- Ben wel vereerd, dat ik het verzoek kreeg van een Indo VS groep; of zij het stuk/mijn piekerans in het Engels mochten vertalen!
Opmerkelijk citaat met fictie (non-feiten) en zaken over het voormalig Nederlands-Indie:
“Na de Japanse overval op Pearl Harbour dd.8 dec.1941 verklaarde Ned.-Indië als eerste natie, nog vóór de USA, de oorlog aan Japan!”.
De gebeurtenissen kunnen ook anders worden verteld:
Na de Japanse luchtaanval in de ochtend van 7 december 1941 (local time) besloot de Nederlandse regering in ballingschap in Londen op 8 december 1945 (local date) na telefonische goedkeuring van de Koningin , onmiddellijk en zonder aarzelen Japan de oorlog te verklaren (de Staat van oorlog).
Zo was dat Staatsrechterlijk ook tijdens een noodtoestand geregeld
Gouverneur-Generaal Tjarda van Starckenborgh Stachouwer maakt de oorlogsverklaring tijdens een radiotoespraak in Nederlands-Indie bekend. De indruk werd kennelijk gewekt dat Nederlands-Indie de oorlog verklaarde aan Japan, maar dat berust op een misvatting, een gebrek aan kennis over de feitelijke Staatsrechterlijke verhoudingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Het Oppergezag over Nederlands-Indie berustte wel degelijk in Londen.
In één zin staan al zoveel onjuistheden! Verstandiger is ons te richten op de dingen die wel juist zijn in het topic. Dan zijn we sneller klaar.
Het topic “Bersiap; waarom, waardoor?” is een opinie gezien vanuit louter éénzijdig Nederlands, koloniaal perspectief met talloze feitelijke onjuistheden, want bijvoorbeeld wat moet ik denken van de zinsnede “Na de Japanse overal op Pearl Harbour dd.8 dec.1941 verklaarde Ned.-Indië als eerste natie, nog vóór de USA, de oorlog aan Japan!”.
De Indonesische stem als perspectief wordt zoals gewoonlijk over het hoofd gezien, alsof de Indonesische Nationalisten , vooral de pemoeda’s tussen de 2 Wereldoorlogen niet actief waren. Geen woord over het Pemoeda congres, geen woord over de niet-cooperatieve houding van prominente Indonesische Nationalisten, die als partij niet vertegenwoordigd waren in de Volksraad. Wat voor rol speelden de Indonesische leden van de Volksraad na de Japanse capitulatie in 1945 in de Indonesische Revolusi. Geen, dus deze personen zijn niet-relevant voor het verhaal
Geen enkele vooraanstaande Indonesische deskundige wordt genoemd, zelfs niet Roeslan Abdoelgani , onbestaanbaar toen het artikel werd geschreven. maar ook Anno Nu worden Indonesische deskundigen nauwelijks genoemd.
Wel wordt het dominante en afgekloven Nederlands verhaal, de koloniale cliché’s tot vervelens toe naar voren gebracht. Geschiedschrijving als vorm van propaganda of andersom: propaganda als vorm van Geschiedschrijving
MIn dit artikel wordt veel verteld., maar weinig verklaard. Het artikel gaat klaarblijkelijk over de Bersiap maar hoe vaak wordt het begrip “Bersiap” gebruik?. Waar komen de ware slachtoffers aan het woord? Zelfs geen enkele slachtoffer wordt met name genoemd, een blamage!!.
Al met al een artikel op NAP- niveau, over de nieuwwaarde van de reacties maar te zwijgen. Kennelijk is de houdbaarheidsdatum al lang overwschreden. Jammer van zoveel woorden, ik had wat anders en met iets meer diepgang en r empirische inhoud verwacht. Hopelijk heeft het Nieuwe Jaar iets nieuws onder de Zon.
ik was er niet bij, DUS ben on-deskundig, wordt mij veelvuldig op dit blog verweten. Zelfs met mijn onvolledige kennis en natuurlijk mijn afwezigheid in 1942 kom ik tot een ander en op relevante feiten gebaseerd verhaal.
Peter van den Broek
@PetervandenBroek; ‘op NAP(?) niveau.’- Welke feitelijke(!) onjuistheden heb ik benoemd?
Meneer Mertens, u bent de weg kwijt. Ten eerste kent u Robert helemaal niet. U zit maar dingen te roepen die helemaal niet kloppen. Als u al begint met Hollandse boer dan weet u echt weinig van Indië dan maakt het echt niet uit als u daar bent geboren……u zult wel in eigen bubbel hebben geleefd net als iedere zal maar zeggen, gelijk gestemde.
De meeste ware slachtoffers zijn al vertrokken naar de eeuwige jachtvelden! Ik zal maar niet vertellen dat mijn familieleden ware slachtoffers waren! Als ik het weer heb over het verlies van de boerderij van mijn grootmoeder in Surabaya dat wordt hier door de “deskundige onderzoekers” verklaard dat ik ouwe koeien uit de sloot haal.
@Robert; ‘de eeuwige jachtvelden etc.’- U, dus een nazaat van de Hollandse boer, boerderij op Wonokromo, Soerabaja? Samen leefde met een Inlandse njai, en zijn dochter niet met de Inlander Minke mag omgaan…. Zoals Pramoedya het in zijn boek; Aarde der Mensen heeft vastgelegd?
Vertel….
Wij hebben niets te maken met een njai en Mr.Minke. De boerderij Dankmeyer heeft daar niets mee te maken. Wat een flagrante verkrachting van de ware geschiedenis brengt U hier op. Vol beledigingen en leugens!
@Robert; ‘niets te maken met een njai etc.’- Waarom niet? En die ouwe koeien?
@PetervandenBroek; ‘koloniaal perspectief etc.’- Dat de gg.van Indië Japan de oorlog verklaarde nog vóór de VS dat deed is toch een opmerkelijk feit! Uw uiteenzetting van de staatkundige situatie toen, is in Indië irrelevant. In Indië van toen kende men alleen de Belanda/Europeaan en de Inlander( daarnaast nog de Vreemde Oosterling). Voor de Inlanders was het Belanda, die de oorlog in ging. De Belanda/tottok stelde zich toen ook altijd voor( met beide armen in de zijde gedrukt!); ‘als wij Nederlanders!’ Dat zij zich nu Indische Nederlanders noemen is een gotspe! De directeur van de Hollandse Indische Kweekschool schreef/onderwees; de Nederlandse jeugd zorgvuldig van Indië verwijderd hield. Ze mochten zich niet verindischen! De Belanda; was de baas over Indië en Inlanders. Indonesiërs; de nationalisten; Abdulgani ea hadden totaal geen zeggenschap over hun vaderland. En toen Japan in een mum van tijd Indië overweldigde, trokken alle Inlandse Knillers hun uniform uit; want het was NIET hun oorlog. Indonesische kadetten oa Simatupang, Nasution ea. van de officiersopleiding Bandoeng werden in het Peta/Japans hulpleger opgenomen. Ook Molukkers, Menadonezen ea. werden geen Japanse krijgsgevangenen.(op enkele uitzonderingen na). Bersiap is door verloochening(!) van het Atlantisch Handvest/ zelfbeschikkingsrecht en provocatief beleid na 17/8”45 door Nederland ontketend/ uitgelokt! En de slachtoffers daaraan (behoud van Indië) opgeofferd!- Derhalve graag uw feitelijke(!) commentaar. Zo mogelijk boven NAP niveau!
De nieuwe bazen gaan nog steeds door met de racial discrimination en genocide in Indonesië! Niet veel beter dan de oude meesters die ook er tegen aan rommelden en op grote schaal onrecht, plunderingen, verkrachting en moord en doodslag pleegden.
@Noordin: ‘roept maar wat etc.’ – Oh,ja? En waarom/waarvoor moet ik Robert kennen? Hij is toch een nazaat van een Hollandse boer. U ook? En wat klopt niet aan mijn verhaal?
Wat klopt niet in het verhaal van dhr Mertens?
Hij beweert : “Eind november ’45 landden de mariniers in de haven van Batavia, dat vol geklad was met anti-Nederlandse leuzen”.
Maar is dat wel zo waar?
Een gedeelte van de Mariniersbrigade vertrok pas op 17 November 1945 met het motorschip Noordam vanuit Norfolk USA naar Indie. De mariniers werden op oudejaarsdag, 31 december 1945 zonder toestemming van het Brits oppercommando /South-East Asian Command SEAC ontscheept op de Noordkust van Java. De Opperbevelhebber Lord Mountbatten dwong de Mariniers weer in te schepen en deze zette koers naar Maleisie, een blamage.
Afgezien van dat, Batavia heeft geen eigen haven. Tandjong Priok is de haven van Batavia.
Of Batavia wel zo vol geklad was met anti-Nederlandse leuzen is voor discussie vatbaar. Ik kan mij van foto’s uit die tijd herinneren dat voornamelijk leuzen in de Engelse taal op de muren werd gekalkt, maar ik kan mij vergissen.
Het is volkomen begrijpelijk dat dhr. Mertens zulke missers maakt. Hij verbleef in die tijd in het Japanse interneringskamp te Ambarawa in de buurt van Semarang. Hij put niet uit directe waarneming , zijn “Geleerdheid en kennis” haalt hij uit talloze en irrelevante boeken, met dien verschil dat er verkeerd geciteerd en dingen volledig uit hun verband worden gerukt. En dat moet dan ook nog eens in het Engels worden vertaald.
Het topic gaat over “Bersiap, waarom en waardoor”, maar de Marine-Brigade kwam wel in indie aan terwijl de Bersiap al lang aan de gang was,. Waar praten we dan over, 3x maal niks?
Meneer Mertens, vraag u nou echt af wat niet aan uw verhaal klopt? Als ik het nou omdraait en tegen uzegt dat u van een Javaanse ……vrouw van lichte zeden afstamt. In mijn bitterheid denkend dat alle Indo’s afstammen van Javaanse die werden verkocht of zich zelfs verkopen voor Indische guldens aan Europeanen,Chinese, Indo’s etc. nou wat klopt er nou niet aan mijn verhaal.
Ik nazaat van een Hollandse boer?
Als ik zou zeggen Ghanese prins/slaaf/soldaat…..of pas dat niet in het beeld wat u heeft van Indië of de Indo.
Of een Chinese boer…..Een Armeense winkelier of een Japanner, Indo etc. Of laat ik gewoon meegaan met uw simpelheid en dan maak ik wel van een Hollandse boer Henk en zijn kleine Javaanse njai grootvoet.
@PetervandenBroek; ‘missers etc.’- Het gaat om gewapende marinemensen van het oorlogsschip Tromp, dat medio sept.1945 in Priok (=de haven van Batavia!) arriveerde. Zie de doc.film beelden in Batavia (ook de anti Ned. leuzen) , waar deze gewapende mariniers (vermeende) pemoeda’s onder schot namen. – Ik was toen buitenkamper in Ambarawa. -@Irrelevante boeken; oa.dr.L.de Jong; het Koninkrijk der Nederlanden in de 2e.wereldoorlog ea.
heel lange tekst
@Veerle; ‘ heel lange tekst’? Welke?
Een lezer stuurde me deze lezing van Ad van Liempt
https://indisch4ever.files.wordpress.com/2013/07/professor-piet-sanders-and-the-story-of-linggajati.doc
Absoluut een man van…..vul alles in; groot,oprecht etc.etc.In het conflict kon geen enkel Nederlander aan hem tippen, zijn grootheid in visie en beleid. De enige man, die Ned. met Indon.had kunnen verbinden’.Helaas, helaas andere kl….,pardon, stonden aan het roer! Van Mook (ex Stuw) had hem moeten ondersteunen(desnoods aftreden- ook hij kreeg naderhand ‘een schop’)
Ik zie met belangstelling uit;zijn memoires! (er zijn er vele verschenen, echter allen met bedoeling zich zelf schoon te praten)
Ik hoop dat een journalist als v.Liempt dit doet.
In 1997 verscheen een boek van sir Laurens van der Post met als titel The admiral’s baby; Als Japans krijgsgevangene Brit van Z-Afrikaanse afkomst op Java, sprak ook Ned./maleis, werd hij te Batavia aug.1945 de vebindingsman van Mountbatten.Bracht in die tijd zelfs een bezoek aan Den Haag om met Ned.ministers bespekingen te voeren over het beleid. Uit zijn memoires; had veel kritiek op de halstarrigheid en achterdocht waarmee onze Ned.regeerders de Indon.S.Sharir/ dr.A.Sjarifoeddin tegemoet traden. Ned.hield zich niet aan de bepalingen van het Linggadjati akkoord! Dat toen de beste oplossing was, dankzij de enorme inzet P.Sanders en zijn tegenspeler dr.Amir Sjarifoeddin! Sanders stapte op toen dit verdrag door Ned.!!!!! terzijde werd geschoven om een ‘poltionele’doorbraak te forceren. Beiden hadden respect voor elkaar en hielden nog jarenlang de vriendschap banden aan.
Dagbld Parool 25 juli 2013; In het laatste woord, schrijft columnist JJ v.Galen-auteur van Afscheid vd koloniën; Droomland overzee over de verhouding met de Antillen;
Hoe vlot Rutte ook spreekt; één telefoontje en ik regel vlot uw uittreding!- de eilanden blijven in het Koninkrijk. Citaat; Volkenrechtelijk kan Nederland het statuut niet eenzijdig opzeggen. De landen overzee mogen zich wel onafhankelijk verklaren van ons( wat ze niet zullen doen, vanwege de geldstroom uit Ned.) maar wij niet van hen. In die zin heeft Ned. geen zelfbeschikkingsrecht!! – Mijn ingezonden commentaar; Was dat nou ook niet de bestuurs constructie (een gedrocht, nog nimmer vertoond, volgens min. Schermerhorn) die Ned. in aug.1945 aan de Republiek voorstelde; zelfstandigheid binnen het Rijksverband met uittreding alleen via arbritage? Toen waarschijnlijk? om zich toch nog iets van Indonesische inkomsten te verzekeren-Indië verloren, ramspoed geboren!? Dat ook van de Antillen verwacht? Zelfsbeschikkingsrecht, een kostbaar goed! Dat had de Republiek goed begrepen!
@P.Lemon, op 27 juli 2013 om 14:58 zei: /…/Heb voor mij een goed gedocumenteerd boekwerk liggen dat ws onze ‘subjectieve’ meningen over het dekolonisatie proces kan bijstellen:/…/@
–Dag meneer Lemon, ik ben in Nederland opgegroeid met ‘Jullie Nederlanders hadden daar helemaal niets te zoeken!” En zo verwoordde ik het ook als lagere schoolmanneke naar vriendjes toe, die als Nederlandse kindertjes bepaalde zaken op hun beurt dan weer ‘gewoon stom’ vonden. “Waarom gaan jullie dan niet terug?”
Sinds ik recentelijk pas echt over zaken na ben ga denken heb ik geleerd dat beeld wat bij te stellen, want de kinderen en kindskinderen van ‘Jullie Nederlanders’ die er werden geboren hadden daar, op hun geboortegrond, natuurlijk van alles en nog wat te zoeken. Dat sommigen onder hen tot een geprivilegieerde kaste gingen behoren, en anderen gaarne daarin wilden toetreden zijn op zich twee bijzondere verhalen apart.
Later besefte ik dus, dat ik de ‘in de fuik gelopen’ positie van vader aan het na- en goedpraten was. Achteraf is makkelijk praten. Vader had er ook voor kunnen kiezen om op 22-jarige leeftijd niet bij het KNIL te gaan. Zoals hij later zonder wapenuitrusting naar Ambon had kunnen terugkeren of zich zou hebben kunnen aansluiten bij het Indonesische leger. Maar goed, er waren trouwplannen.
Vader had slechts de gouvernementsschool gedaan; sprak geen Nederlands, maar van huis uit de Aborese variant van bahasa tanah Haruku. Hij wilde graag goeroe worden, maar dat stuitte op een grootvaderlijk veto, die in zijn dromen zijn zoon in verre nog verder te exploiteren donkere oorden al zag worden opgepeuzeld. Vader blonk uit op school, maar sprak altijd met bewondering van een Aborees meisje, dat met voorsprong de beste van de klas was. Zij mocht niet verder leren.
Ook vader heeft zijn wereldbeeld dus nooit verder kunnen verbreden. In tegenstelling tot de Indonesische nationalisten, die dankzij opvoeding, beheersing van de Nederlandse taal en hogere opleidingen volop de wereldgeschiedenis opzogen en ook de laatste ontwikkelingen op het wereldtoneel met de uitwisselingssneldheid van die tijd konden volgen. Bij wijze van spreken van een Europese vrijheidsstrijd zoals de 80-jarige oorlog, de Franse Revolutie (1789), de Amerikaanse Burgeroorlog (1865) tot aan de verdrijving van de Spanjaarden op de Filipijnen (1898), de smadelijke nederlagen ter land en ter zee van de Russen tegen Japan(1905) en de val van het Chinese keizerrijk (1912).
Vader viste op de Bandazee. De Indonesische nationalisten voeren als studenten het grote water over om in Leiden, Amsterdam, Utrecht en Rotterdam aan universiteiten en de economische hogeschool te kunnen gaan studeren. Het was vader niet gegeven om in het KNIL een flexibiliteit van geest te ontwikkelen om de opgelopen intellectuele achterstand op de Indonesische nationalisten goed te maken. Hij bleef militair. Zijn verwoede poging om zich de Nederlands taal eigen te maken strandde op het gegeven, dat hij die uit eigen portemonnee moest bekostigen. Maar kindermondjes moeten ook gevuld. Om die daarna nog volgden ook te kunnen voeden, ontwikkelde vader een vaardigheid met schaar, kam en tondeuse die later zijn volwassen zonen en een enkele medekamp- en wijkbewoner jarenlang uitgespaarde kapperskosten opleverden. In zijn KNIL-tijd leverde hem dat de nodige dubbeltjes en kwartjes op; van de eerste het meest. En in hindsight of course, helaas ook pakjes sigaretten.
Het leek vooralsnog een ongestoorde KNIL-carrière te gaan worden, maar deze werd ruw onderbroken door de Japanse hegemonie. Vader is net als ‘de verzwegen soldaat’ uit boek met dezelfde titel van Sylvia Pessireron op audiëntie geweest bij de Kempeitai (憲兵隊). De Uitkeringsraad 1940-1945 heeft dat feit erkend. In mijn herinnering heeft hij dankzij o.a. de firma list en bedrog de Japanse tijd als andjing belanda overleefd.
Vader had heel graag militair willen blijven. Iedereen heeft wel een mooiste-tijd-van-mij- leven moment. Voor vader was dat overduidelijk zijn opleiding aan de KNIL-kaderschool. Alles ‘model’. Niet eerder dan na het lezen van ‘Totok in Tjimahi’ van D.A. Visker kwam ik achter de ware reden van de harde dagelijkse gymnastiekoefeningen van de militairen.
Ik had hem zijn militaire carrière graag gegund. Ja, ook later in het Indonesische leger. Als KNIL-militair kon hij het toch opbrengen om met respect te spreken over Abdul Haris Nasoetion. Was hij ten diepste van binnen wel een RMS’er. Of was vader ook toen weer, net als ten tijde van de politionele acties, op het verkeerde moment op de verkeerde plaats. Ik had het vader ook gegund om niet tegen zijn eigen mensen te hoeven vechten. Ik respecteer diens keuzes, maar heb er begrip voor dat anderen hem zagen als een ‘andjing belanda’. Het kan namelijk niet zo zijn dat toevallig alleen in het geval van vader een medaille géén twee kanten zou hebben.
Hoe keek men in Spanje aan tegen de Nederlandse helden Willem van Oranje en Piet Hein. En tegengesteld, waarom werd een song als ‘Cortez the Killer’ van Neil Young verboden in Spanje in de nadagen van het Franco regime.
Het gaat dus om de invalshoeken; om de beide kanten van een medaille; of het slechts belichten atau benadrukken van maar één zijde. Het zijn allemaal waarheden op zich. De naakte feiten liegen niet. De interpretaties ervan en de commentaren erop zijn congruent aan de invalshoek. Zo bezien heeft iedereen dus gelijk. Het begint te wringen als dé waarheid wordt geclaimd, op welke wijze dank ook, of een andere waarheid wordt uitgesloten. Ja, dan is het spel meestal op de wagen.
Ik ben mijn zoektocht naar vaders verleden vrij laat begonnen, maar dankzij de bijdragen en verwijzingen in het begin op JavaPost en later I4E van met name de heren Somers, Vos en De la Croix en last but not least Pak Surya Atmadja ben ik gedifferentieerder tegen zaken aan gaan kijken. Met meer of juist minder nuances. Waarbij ook voor mij ogenschijnlijk onwrikbare feiten in een ander daglicht zijn komen te staan. Alles lezen is onmogelijk, maar zoveel als mogelijk is, is een goed uitgangspunt.
Eénkennigheid wil ook bij nog weleens de plank flink doen misslaan. Maar los van de onderlinge verdeeldheid in Molukse kringen doet het mij bijvoorbeeld toch goed dat steeds meer wordt onderkend, dat het vandaag de dag moet gaan om de mensen dáár te helpen en te ondersteunen in plaats van hier één keer per jaar onder een regenboog van vier kleuren in het luchtledige te roeptoeteren. Dat signaal wordt mijns inziens goed opgepakt door de jongere generaties. Een zinvolle ontwikkeling in mijn ogen is ook gaande inzake de toenadering tussen Molukkers en Indo’s hier te lande, maar dit voor de rustige orde verder terzijde op onder dit topic. Nochtans, óók de wat ‘uitgesprokener’ bijdragen soms van medelezers en reageerders als de hh. Van den Broek en Mertens hebben mij ontegenzeggelijk tot lering gestrekt.
Al met al ondersteun óók ik de Indonesische roep tot onafhankelijkheid. Niet als schenking, maar als terechte eis. Het logisch gevolg van onvermijdelijkheid. In het proces dienaangaande zijn zaken gelopen, zoals ze zijn gelopen. De discussie daarover spitst zich toe op de antwoorden die worden gegeven op de vraag ‘waarom, waardoor en hoezo zijn zaken gelopen zoals ze zijn gelopen (?)’. De relevantie is slechts afhankelijk van de doelgroep. De diverse invalshoeken en verschillende gekleurde standpunten evenwel, die maken het debat. Ondanks het adagium in de sportwereld dat een winnende coach altijd gelijk heeft, is in dit specifieke geval debatteren niet hetzelfde als gelijk willen hebben. Maar als je altijd wilt winnen, zul je toch op z’n minst geleerd moeten hebben om tegen je verlies te kunnen. Dat is ook winst.
Heb dank voor uw boekentip en uw latere leerzame linkverwijzing meneer Lemon. Some facts are for real. Subjectief in enigerlei mate zal ik altijd wel blijven naar mijn mening, maar feiten zijn feiten en zelfs dat is een feitelijke mening. 😉
e.m.
Meneer E.M.:
Voor u, omdat u duidelijk en open formuleert, relativeert en zegt wat gezegd moet worden, opdat men verder dan de horizon ziet en begrijpt.
Voor uw pa en velen met hem, die inderdaad het “slachtoffer” waren van “wrong time, wrong place”, maar desondanks het toch maar klaarden om de gezinnen naar veilige en betere oorden te loodsen.
Voor uw ma en vele anderen met haar (en zeker niet in de laatste plaats), omdat zij begrepen en bijstonden en er waren.
Voor u allen is het “Hats off.”
Mijn dank voor uw visie en openhartigheid.
Een indrukwekkend verhaal eppeson marawasin. Zo zijn er toch op internet en forums personen te vinden die u verder op weg kunnen helpen. Het zou beter zijn dat deze personen onderling niet bekvechten maar tot een gezamenlijk dialoog komen op weg naar “waarheidsvinding”. De afgelopen zestig jaar werd het verhaal van Indië voornamelijk verteld door personen die belangenorganisaties vertegenwoordigden dan wel door zelfbenoemde leiders van de “Indische gemeenschap” elk met hun eigen frustraties en agenda’s.
@Hr E.M. Wonderlijk dat het terugkijken op ons tropisch verleden in een overheersend ‘witte’ omgeving en gematigd zeeklimaat zoveel meer kan losmaken dan alleen pure nostalgie.
Wij tropenkinderen met of zonder europese ‘roots’ kunnen deep down zich niet neerleggen bij het feit dat we daar ver weg niet meer thuishoren. Juist omdat die aanwezigheid na zo’n 300 jaar alleen door politieke schermutselingen en fouten en één dominante bevolkingsgroep in een korte tijdspanne ‘melaats’ is verklaard.
Het is met alle literatuur en website’s die over de koloniale tijd inmiddels zijn verschenen een welhaast therapeutisch proces hierover te kunnen lezen en debatteren ‘hoe het zover is kunnen komen’.
Hoewel ‘gedane zaken geen keer nemen’ doet het goed van de hoed en de rand te weten en de indische tijd zowel door een roze als donkere glazenbril te bekijken.
Wie weet breekt er opnieuw een periode dat de ‘javatijd’ voorbij is en andere bevolkingsgroepen toekomen aan zelfbeschikking en/ -bestuur.
@ Lemon; ‘hoe het zover is kunnen komen’ was ook de uitroep van mij en velen die aanwezig waren bij het vertonen van het filmfragment, waarbij te Batavia dec.1949, de Ned.vlag bij de tonen van het Wilhlmus werd gestreken, uitgefloten, uitgejoeld door duizenden Indonesiës. Iedereen was even stil na afloop! Wat genant, wat vreselijk vernederend en dat na al die jaren Indië. Hoe is het mogelijk, dat zo’n afscheid ons, mensen uit de Oost moest overkomen. Dat was voor mij de aanzet geweest om alles over deze periode te lezen, te verzamelen etc. Ik vertelde dit voorval aan mijn vader en wij raakten in discussie. Ik kreeg veel informaties over zijn verleden. Ik las de boeken van dr.L.de Jong, die op dat moment uitkwamen. Felle polymieken verschenen in de kranten/bladen/tv. etc.En nu, na weer 30 jr.verder, schrijf ik deze reactie. Inderdaad; zoals de titel van een boek; Indië, het laat je niet meer los. Mijnsinziens wel; als je de realiteit aanvaardt dat onze politiek leiders van toen; gefaald hebben, juist op dat moment NIET de juiste besllissing te hebben genomen; het zelfbeschikkingsrecht toe te kennen en tot een afspraak te komen, wel of niet samen te werken, conform de Linggadjati overeenkomst!
P.Lemon, op 28 juli 2013 om 18:28 zei:
Wie weet breekt er opnieuw een periode dat de ‘javatijd’ voorbij is en andere bevolkingsgroepen toekomen aan zelfbeschikking en/ -bestuur
—————————————————————————————-
“Javatijd” ?
Voorzover ik weet hadden de studenten uit Java al vanaf 1928 de gedachte over “Groot Java” verlaten.
De eerste politiekbewuste organisatie Boedi Oetomo(1908) bestaande uit Stovia studenten( Dokter Djawa) en andere aangesloten organisaties.
Dat was geen succes geweest door te veel Javaanse invloeden.
Demografisch gezien is het aantal Javanen op dit moment ongeveer 1/3 van de totale bevolking van Indonesia.
Doeh … Pak Eppeson,
Ik vond die Bergrede van u van vorige week al zo mooi. En nu dit. Mijn complimenten!
De complimenten zou ik ook hebben gegeven als u mijn naam niet in één roffel op het toetsenbord zou hebben genoemd met die van Grote Goeroes als de Paks Somers, Surya en Vos die u tot nuanceren hebben geïnspireerd.
Veel moet ik niet aan uw verlichting hebben bijgedragen.
Wij hebben elkaar gevonden in de liefde voor een paar boeken en uitspraken van wijze, niet noodzakelijkerwijs beroemde lieden, in ons respect voor elkaars meningen en in de nonsens die wij soms plegen uit te kramen, “on” of “off topic”.
Ik hoop dat uw verhaal nog eens onderdeel wordt van een boek dat u over uw leven, uw ouders en hun geschiedenis zult schrijven. Maak haast, ik heb misschien niet zoveel tijd meer.
Pak Pierre
Sejarah Indonesia Time Line
http://www.gimonca.com/sejarah/sejarah.shtml
Aangevuld met “koleksi pribadi ” Indonesia-Belanda , oude (Indonesische) schoolboeken .
Vanwaar die verwijzing naar deze Amerikaanse site met een collectie Indonesische propagandistische schoolboeken die veel Nederlanders toch niet kunnen lezen? Voor een beter begrip van de dekolonisatie is de site met die makkelijk te onthouden naam Astaga mij al voldoende. Wij wachten met spanning af Surya Atmadja op jouw tijdlijn gebaseerd op Indonesische bronnen. Ik wacht met spanning af.
Of het Amerikaanse oorsprong , of Amsterdamse / Jakartaanse heeft is voor mij niet belangrijk.
Ik gebruikt het waar het nodig is , aangepast aan de topic .
Wat ik op dit moment mis is de time line van de Indonesische zijde .
(of heb niet goed opgelet) die een Nederlandse time line zoals de “Tilburgse” ( boleh dese) , want er zijn ook “Indonesische” bronnen meegenomen .
De meeste “Indonesische” deel zijn in feite vaak te vinden in de Nederlandse bronnen waar vele Nederlanderse historici vaak geen aandacht ( bewust-onbewust) hadden gegegeven.
Ik ben niet wetenschappelijk onderlegd, kan alleen maar omong kosongen met mijn sekolah djongkok.
Voor mij heeft het woord “domme” VOC , Nederlanders etc een andere betekenis.
Ik had altijd gedacht dat hier geen sprake kan zijn over opeenstappeling van gebeurtenissen die men niet kan vermijden .
De excessen tijdens de bersiap en na de bersiapperiode gebeurde meestal op plaatsen waar de Republik niet echt de baas konden spelen.
Als Nederland de macht* van de R.I op Java en Sumatra,Madura respecteerde zal de geschiedenis anders lopen.
Dus direct of indirect was de Nederlandse regering (mede) verantwoordelijk voor de ontstane chaos (rampokken etc ) .
Zelfs de broze politieke situatie na de “soevereiniteitsoverdracht” werd weer verpest door de West Irian politiek van Nederland .
Resultaat nationalisaties en Nederlanders werden massaal uitgewezen, zelfs die al warga negara’s zijn geworden werden ook geslachtofferd .
@Surya Atmadja, op 25 juli 2013 om 13:24 zei: Ik ben niet wetenschappelijk onderlegd, kan alleen maar omong kosongen met mijn sekolah djongkok.@
Dag meneer Surya Atmadja, maar daarom gaat mijn voorkeur ook uit, met alle respect voor uw mening, naar een wetenschappelijk geautoriseerd historisch Indonesisch standaard werk, bezien met en gezien door de ogen van Indonesiërs.
Ik acht het daarbij geenszins uitgesloten, dat u daarin in uw mening wordt gestaafd.
e.m.
Beide Pak’s SA en EM.
Heb voor mij een goed gedocumenteerd boekwerk liggen dat ws onze ‘subjectieve’ meningen over het dekolonisatie proces kan bijstellen:
AFSCHEID VAN INDIE. DE VAL VAN HET NEDERLANDSE IMPERIUM IN AZIE door H.W. van den Doel. 419 p. Prometheus, ƒ 47,50.
Uit Petra Groen’s recensie :
Waarom verliep de de-kolonisatie van Indië zo moeizaam. Dat is de kernvraag van dit overzichtswerk …Van den Doel baseert zich bijna uitsluitend op de vele deelstudies die sinds de jaren zeventig over de strijd die met de Indonesische Republiek zijn verschenen en de onvolprezen twintigdelige bronnenuitgave over de Nederlands-Indonesische betrekkingen in de jaren 1945-1950…
Het ontleent zijn kracht aan de scherpe analyses, heldere synthese en de compacte weergave van de ontwikkelingen…
Van den Doel duidt nu de nederlandse militaire offensieven, bekend als de politionele acties, aan als de eerste en tweede Nederlands-Indonesische oorlogen en de guerilla daar na als vuile oorlogen, alsof er niet aanhoudend buiten de conferentiezalen een en dezelfde oorlog werd uitgevochten. Juist aan die kolonisatieoorlogen ontleende het Republikeinse leger zijn toonaangevende positie in de Republiek. Dat, tezamen met de autocratische bestuurstraditie en het bezoedelde federale idee dat Nederland achterliet- in tegenstelling tot de democratische erfenis van het Britse bewind in India – vormt nog steeds een last voor Indonesie en een reden temeer waarom het Nederlandse beleid geen waardering verdient. Desalniettemin is van een Nederlands schuldcomplex geen sprake meer stelt Van den Doel. De morele stellingen die hij betrekt, doen echter anders vermoeden, althans waar het de Nederlandse historici betreft. Zijn even scherpzinnige als leesbare analyse biedt in ieder geval genoeg stof voor een debat .
Van den Doel is nu een voorbeeld van een historicus die in de linkse hoek wordt gezet.
@ sil. -Waarom in de linkse hoek gezet? Oftewel wat vind Sil hiervan?
Links of neutraal objectief?
( historisch revisionisme , komt komt er op neer dat alles wat traditioneel is in een negatief daglicht wordt geplaatst
en dat alles wat werelds en socialistisch is als positief wordt voorgesteld.)
“Dat Van den Doel de discussie aangaat, verdient
alle lof. Het debat tussen rekolonisatie- en dekolonisa-
tietheorie, tussen traditionalisten en revisionisten,
kwam tot nu toe niet erg van de grond. De revisionis-
tische reconstructies werden slechts in kleine kring
opgepikt. Een enkel congres (met als hoogtepunten
dat tussen Indonesische en Nederlandse historici in
Linggadjati in november 1991 en De leeuw en de banteng in maart 1996) en recensies, en dan heb je het wel gehad.
Een brede discussie was ook erg lastig
door de problemen die traditionele historici hadden
een rode draad door de wirwar van gebeurtenissen te
trekken. Van den Doel is de eerste die als representant
van de ‘traditionele school’ probeert het gat te dichten
door niet alleen de verschillende stadia van het deko-
lonisatieproces in kaart te brengen, maar ze ook te
evalueren. Een verademing is daarbij de openheid
waarmee hij zijn aanval lanceert. Ik dacht dat dit min
of meer verboden was in de historisch-universitaire
wereld.
De essentie van het dekolonisatiedrama waren de
onderhandelingen tussen Nederland en de Republiek.
Als de Officiële bescheiden iets hebben geleerd, dan is
het wel de enorme gecompliceerdheid van het dekolo-
nisatievraagstuk; gecompliceerd vanwege het aantal
op elkaar inwerkende actoren, de krachten en tegen-
krachten, wisselende posities en snel veranderende
fases. Geen onderzoeker die hiervan een analyse wil
geven, komt er omheen een nauwkeurige feitelijke
reconstructie op te stellen.
Laat ik eerlijk zijn. Juist op dit essentiële punt: de
reconstructie van de onderhandelingen, vallen in
Afscheid van Indië grote gaten. De aanloop tot het
‘Bataviaas concept’ en de bijeenkomst op de Hoge
Veluwe (mei 1946) beginnen al onder een slecht
gesternte, doordat de auteur de betekenis van de
zogenaamde februari-voorstellen niet doorheeft.
De conferentie op de Hoge Veluwe wordt vervolgens wel
uitgebreid verslagen, maar Van den Doel laat de Repu-
blikeinse delegatie met volledig lege handen naar
Indonesië terugkeren! De belangrijke 2 mei-verkla-
ring van minister Logemann, waarin het kabinet nota
bene de resultaten van de Hoge Veluwe verzilverde,
ziet hij over het hoofd.
Bron :Traditionalistische visie op dekolonisatie
van Indië
DRJ.J.P DE Jong is verbonden aan het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Klik om toegang te krijgen tot 20010100_is_besprart_dejong.pdf
P. Lemon bedankt voor de link met de boekbespreking.
Wat Van der Pas betreft zie:
http://nusantarahistory.com/tag/van-der-plas/
gezien op deze website:
http://www.astaga.nl/indonesie-tijdlijn/bronnen-links.htm
@lemon. Eens met vdDoel; autocratisch (feodale!)bestuurs traditie, die ‘in gewoon Nederlands; handlangers waren (geworden) van het Ned.bestuur’.Ook het bezoedelde federale idee (RIS) was een intrument van Ned. om de macht van de Republiek in te dammen(verdeel en heers- zie art.3 v.h Linggadjati!) Echter de kern van de discussie nu is; Wilde Ned., na de ethische periode 1900, in 1945; Indonesië, WEL of NIET onafhankelijk verlenen? Mijn conclusie is; neen!
Vandaar dat alles zo moeizaam, met zoveel offers verliep!
-Men dacht even ‘een bloedspoor trekken, als voorheen’ (pol.acties) en er is weer orde en rust! (Atjeh,Bali etc.). – de aanvullingen(aankledingen) van het Linggadjatti verdrag; Indon.- geen buitelandse vertegenwoordiging(dat zal Ned.wel doen!-Ind. erkend door Egypte,India). In de overgangsfase moet het gezag door Ned.worden uitgevoerd! Dus TNI moet worden opgeheven!!En Ned.dramde maar door.
note;ik ben geen Indon.Repubikein, niet anti Ned., geen traditionalist, geen revisionist. Wel in Indië/Indonesië geboren!
Mijn rescpect heer Mertens. Helaas liepen in Indië/Indonesië veel bruingekleurde personen rond met een fel oranje gekleurd hart. Wellicht waren zij zo om hun plaats in de Nederlandse maatschappij te rechtvaardigen en te verdedigen. Het had best iets minder oranje gekleurd kunnen zijn.
@Sil. Dat er toen in Indië zovele mensen zijn met ‘oranje hart’ begrijp ik. Ook hun posities, hun bestaan etc.Maar mijn opmerking geldt; het politiek beleid van de toenmalige Ned.regering! Beleid 1945!; Gezag in Indië, komt alleen de Nederlandse overheid toe! De Republiek rebelleert en moet opgerold worden. Want gezag is gezag en rebel is rebel!! Beleid is van grote invloed op maatschappelijke omstandigheden! Wel of niet uit Indië. En hoe? Met oorlog,ellende, nasleep? Wat ik uit boeken etc. heb gevonden is; een krampachtig vasthouden van Ned.om toch invloed (ivm. inkomsten-Indië verloren etc.), ondanks Internationale/ VN bemoeinissen en dat ten koste van alles, desnoods oorlogs geweld, met alle gevolgen.(exessen etc.) Dat laatste is geschied! En dat wordt krampachtig door onze regeringen daarna, steeds onder ‘mantel’ gehouden, ondanks publiek debat.Tot min.Bot officiële uitspraak namens de regering, 60 jaar na dato!; ‘we waren toen aan de verkeerde zijde van de geschiedenis’! De toenmalige regering; Gerbrandy,Romme,Beel,Drees sr. en hun aanhang(gen.Spoor) treft blaam! Voor het publiek, schijnt de discussie nog door tegaan.
@Mertens. Begrepen. Waarom schijnt de discusie nog steeds aan de gang te zijn?
Dat Nederland zich aan de verkeerde kant van de geschiedenis bevond, zullen weinigen ontkennen. Het gaat om het onderscheid tussen het aanvaarden en het erkennen, van de 17e augustus 1945.
Ik meen dat onze man uit Tilburg, die momenteel waarschijnlijk kermis aan het vieren is, dit ergens ooit eens ter sprake heeft gebracht.
Iedereen zal wel kunnen aanvaarden dat de Indonesiërs op die dag uitbundig feest vieren, maar het erkennen van die datum als de dag waarop Indonesië onafhankelijk werd, zal menigeen in Nederland, bijvoorbeld de Indiëveteranen, toch wel moeilijk vallen.
http://www.indisch3.nl/oproep-om-erkenning-17-augustus-overbodig/
Denkt u dat deze Indiëveteranen zonder slag of stoot het zullen toelaten dat koning Willem-Alexander op de 17e augustus aanwezig zal zijn in de Indonesische ambassade in Den Haag om het heugelijk feit van de Indonesische onafhankelijkheid te vieren? De uitnodigingen daarvoor zijn al de deur uit. Of in Jakarta op de Hari Merdeka aanwezig te zijn?
@Sil. De discussie duurt voort mi. omdat nog steeds lieden zijn die elke gelegenheid aangrijpen( gevonden foto’s etc)te pogen de werkelijke redenen; strijd door Ned.vasthouden om ‘koloniale banden'(lees invloed cq.inkomsten), dus de schulvraag! van dit debacle Indië te verdoezelen- = Indon.schuld! zie Archief van tranen, vd.Doel;Afsch.v.Indië desalniettemin geen Ned.schulcomplex-wie dan wel? Ook voor de Indische gemeenschap ev.(oranjes) is het pijnlijk te moeten onderkennen dat de gruwelen van de bersiap en de nasleep/oorlog/vertrek etc.,die over hen is gekomen, een gevolg is van Ned. politiek beleid! en niet anders. Dit provocatief beleid had mi.1e instantie- aan Engelsen, het vuile werk te laten(gezagsherstel). om Ned.zijn militaire kracht op sterkte te krijgen, en als de Britten weigeren-is gebeurd, zelf de zaak in handen te nemen(Romme; als Eng.vertrekt doorstoten!)is gebeurd!
Erkenning 17 aug.! gebeurt al jaren!-zie recepties etc.met Ned. vertegenwoorfiging.Erkenning oproep mi.’een beetje zout in de wond strooien'(?),na Bot’s uitspraak. Wiedergutmachung; ik zou het maar doen!(voor vriendschap en ……wellicht profeit!
Dag heer Mertens, uw I4E-Gast Pikirans https://indisch4ever.nu/2011/12/27/opmerkelijke-feiten-en-zaken-aangaande-nederlands-indieindonesie/ precies 62 jaar na de Soevereiniteitsoverdracht geplaatst, heeft duidelijk niet de intentie een verantwoord wetenschappelijke uiteenzetting te zijn. Uw suggestieve toespelingen en persoonlijke inschattingen verhinderen dat ten ene male. Het ware beter wanneer ik mij thans zou beperken tot een nietszeggend commentaar als ‘ik respecteer uw mening’. Nog liever was het mij geweest als ik deze beker aan mij voorbij had mogen laten gaan.
Echter, persoonlijk daartoe door u uitgenodigd @ RLMertens, op 23 juli 2013 om 23:40 zei:@ onder het I4E-topic https://indisch4ever.nu/2013/07/22/veteraan-bekent-betrokkenheid-bij-onbekeende-executie-in-indonesie/#comment-51764 wens ik beleefdheidshalve bij een enkel ‘opmerkelijk feit’ stil te staan.
Zoals gememoreerd is uw artikel indien zo objectief mogelijk beschouwd een persoonlijk gekleurd historisch exposé geworden. Helaas laten persoonlijke meningen zich niet makkelijk weerleggen door feiten als tegen-argumenten.
Heer Mertens ik heb waarlijk getracht uw artikel tot mij te nemen, zoals u het ongetwijfeld zult hebben bedoeld. Maar de werkelijkheid is een andere. Uw keus voor een niet wetenschappelijke benadering deden reeds in het begin de nodige alarmbelletjes rinkelen. Naarmate het lezen vorderde voelde ik allengs een mate van lichte geïrriteerdheid over mij komen. Niet dat het erger is geworden, maar ze helaas niet meer weggegaan. U vroeg expliciet om commentaar en een reactie.
-Onlangs schreef ik als een nadere betekenisduiding aan Pak Surya Atmadja [quote] Het bijvoegelijk naamwoord ‘domme’ dat ik een aantal keren heb gebruikt, is bedoeld als beknopte expressie van de Wet van Murphy.[unquote] -Ik had namelijk kort daarvoor als mijn mening uitgesproken @ eppeson marawasin, op 23 juli 2013 om 03:10 zei: Soekarno heeft gewoon geluk gehad, dankzij die achtereenvolgens ‘domme’ VOC-ers, ‘domme’ Nederlanders, ‘domme’ Japanners en weer ‘domme’ Nederlanders.@
Als u nu ook vindt dat er door de tijd heen sprake is een ware ‘festival van gemiste kansen’ dan zijn we het op dat punt in elk geval over eens. En dat dan uiteindelijk een heuse Indo volgens u aan de wieg heeft gestaan van de Indonesische Revolutie die uitmondde in de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië, dat gun ik natuurlijk iedere Indonesiër die dat claimt. Maar als iemand Max Havelaar zegt atau ‘ethische politiek’ vind ik dat ook best.
Heer Mertens, laat ik vooral mijn verdere bevindingen over uw artikel aanvangen met het volgende opmerkelijk historisch feit. Voorafgaande aan de ondertekening van de soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949 legt de Voorzitter der Indonesische Delegatie Minister- President Hatta in aanwezigheid van Hare Majesteit de Koningin de volgende verklaring af: “Het is mij als leider der delegatie van de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië een grote eer en waar genoegen, hierbij namens de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië de soevereiniteit over Indonesië te aanvaarden op de voet van de zoëven door de secretartis van de Nederlandse Ministerraad voorgelezen akte van soevereiniteitsoverdracht.
Ik koester de hoop dat de betrekkingen tussen onze beide landen, welke hierdoor in Unieverband op een basis van volkomen vrijheid, gelijkheid en vrijwilligheid zijn komen te staan, zich in een zin zullen ontwikkelen welke tot welvaart en geluk van onze beide volken leiden.”
Na deze officiële verklaring plaatst de voorzitter der delegatie van de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië Drs Hatta zijn handtekening onder de overdracht.
Heer Mertens, u zet uw artikel wel een tikkeltje tendentieus in met aanvangszinnen als [CITAAT] De beelden van deze overdracht waarbij de Nederlandse driekleur, onder hels gejoel en gefluit van duizenden Indonesiërs te Batavia werd gestreken zijn te zien in de film van Charles Breier; Indonesië een staat in wording. [EINDE citaat] Fijntjes voegt u daar nog tussen haakjes aan toe @(hervertoning vindt dan ook veelal plaats zonder geluid!)@ -En daarmee is eigenlijk een Boeng Tomo-achtige teneur van uw artikel gezet.
U vervolgt met [CITAAT] Onvoorwaardelijk betekende hier niet zonder voorwaarden want een tweetal zaken nl.de overdracht van Nieuw Guinea (thans Irian Barat) werd uitgesteld en de vorming van de Nederlandse –Indonesische Unie met onze koningin aan het hoofd, werden zeer tegen de zin van Indonesië aan de overdracht gekoppeld. [EINDE citaat]
Met name uw eigen suggestieve inbreng @werden zeer tegen de zin van Indonesië aan de overdracht gekoppeld@ is inderdaad een zeer ‘opmerkelijk feit’ in het licht van de hierboven aangehaalde officiële verklaring van Drs Hatta.
Als door u dan ook nog eens wordt gegoocheld met cijfers [CITAAT] Na 4 jaar strijd waarbij aan Nederlandse zijde ca.6000 slachtoffers en aan Indonesische zijde ca. 800.000 doden!![EINDE citaat] – let op de uitroeptekens- wordt voor de kritische lezer al wel duidelijk welke richting het verder op zal gaan. En temeer als u vervolgt met [CITAAT] Het hoeft verder geen betoog dat Indonesië het door Nederland opgedrongen staatsvorm binnen 1 jaar omzette tot een Republiek Indonesia, zoals is vastgesteld in de proclamatie van 17 Augustus 1945.[EINDE citaat]
U heeft het over een@door Nederland opgedrongen staatsvorm@ en ook deze kronkel plaats ik met uw welnemen in het licht van de door Drs Hatta afgelegde officiële verklaring.
@Het hoeft verder geen betoog etc. etc. @En dat dan voor iemand die bij wijze van spreken, worldwide op het web ‘henkiepenkiet’ over zelfbeschikking en zelfbeschikkingsrecht, daarbij onophoudelijk verwijzend naar punt 3 van het Atlantisch Handvest. Als zo één dan het onwettige, ik herhaal het onwettige oprollen van de deelstaten zonder verder betoog afdoet, en meent, ook met betrekking tot o.a. Atjeh, Zuid-Molukken en Nieuw-Guinea zich er vanaf te kunnen maken met een air van ‘zo gaat dat nu eenmaal in de geschiedenis’, dan weet inmiddels zelfs de meest argeloze lezer thans hoe laat het is. Hier is iemand aan het woord, die het niet zo nauw neemt met de naakte feiten en derhalve niet objectief kan zijn. Hetgeen overigens verder uw goed recht is heer Mertens. Maar verwacht dan niet dat een lezer, die door dat opeens ‘recht-praten-wat-krom-is’ van u heen prikt, er nog verder serieus op in kan gaan Als zoiets wezenlijks als zelfbeschikking en zelfbeschikkingsrecht van een volk na het telkenmale roeptoeteren van u, achteraf slechts als een selectief en dus misleidend argument wordt gehanteerd, dan scheiden zich de wegen, vanwege overduidelijke neiging tot selectieve verontwaardiging des auteurs en mede daardoor diens eigen geloofwaardigheid op een hellend vlak plaatst.
U begrijpt inmiddels heer Mertens in tegenstelling tot u en Soekarno is van Sabang tot Merauke niet heilig voor ondergetekende. Los van de zinvolheid, voor de goede orde toch maar even nog in herinnering roepen punt 3 van het Atlantisch Handvest “Third, they respect the right of all peoples to choose the form of government under which they will live; and they wish to see sovereign rights and self government restored to those who have been forcibly deprived of them;” Zegt u het maar heer Mertens, wat is hieraan opeens voor andere volkeren niet goed aan?
U maakt het helemaal bont als u nota bene Drs Hatta min of meer afschildert als ware deze Indonesische volksheld een simpele klerk met uw woorden [CITAAT] De datum 27 Dec.1949 is daarom slechts de administratieve afhandeling van de afkondiging datum in 1945.[EINDE citaat]
Ik citeer u heer Mertens [CITAAT] Op 8 maart 1942 volgde de onvoorwaardelijke overgave. De Japanners lieten de ontwapende Bataviase stadswacht door de stad afmarcheren, uitgejouwd en zelfs gemolesteerd door de inheemsen waarbij zelfs een dode te betreuren viel! Voor de Nederlanders was het een schok te moeten ervaren hoe de Indonesiërs, bij deze” mars der schande”, openlijk uiting gaven aan vreugde en leedvermaak over de afgang van hun vroegere meesters. [EINDE citaat]
Jammer dat u vervolgens heer Mertens in uw artikel vergeet te vermelden dat onder het Japanse juk voor de Inheemsen de 3 meest gelukkige jaren van voorspoed en vooruitgang aanbraken in 300 jaar buitenlandse inmenging.
Heer Mertens, ’t is mij duidelijk uw opmerkelijke feiten zijn opmerkelijk selectief ‘ingekleurde’ feiten en al helemaal als u verderop het ook nog heeft over ‘het verdeel- en heersbeleid van Nederland’. U schreeuwt het nog net niet van de daken, maar wat er ook allemaal goed is gegaan: ‘DE BERSIAP-PERIODE IS DE SCHULD VAN NEDERLAND! althans volgens uw opmerkelijk selectief ingekleurde feiten, heer Mertens.
‘Genoeg mijn goede Stern!’ Als het u verder ook om het even is heer Mertens, dan wil ook ik mij laten dwingen door Multatuli. Met alle respect hoor, maar ik prefereer for better or worse een wetenschappelijk-historisch Indonesisch werk met de zienswijze van Indonesische zijde. U, heer Mertens beschouwt zelfs wat u persoonlijk vindt, voelt, denkt of meent als een ‘feit’. Zeker, ik gun ook de Indo-Indische gemeenschap in Nederland haar eigen Henkie Penkie.
Niettemin tot het moment, dat ik de meest waarheid nakende Indonesische zienswijze ken, houd ik het voorlopig toch maar bij de FEITEN van o.a. de tijdlijn van Pak Ed Vos, voor geïnteresseerden te bezoeken op http://www.astaga.nl/indonesie-tijdlijn/ en de FEITEN van het op wetenschappelijke geschoeide leest ‘Nederlandsch-Indië’ [Staatkundige ontwikkelingen binnen een koloniale relatie] – auteur dr mr ir J.A. Somers – Walburg Pers – ISBN 9 789057 303579
Ik respecteer uw mening heer Mertens als fait accompli. A L !
e.m.
P.S.
Wie of wat schetst mijn verbazing heer, lees ik zojuist op http://javapost.nl/2013/07/03/eindelijk-rust/#comment-11128 :
@RLMertens zegt: 24 juli 2013 om 11:48 pm Over geschiedenis; mi. een aaneenschakeling van feiten en….de bijbehorende verhalen! De feiten; die kan men ‘weglaten, vergeten, in een andere volgorde zetten, valse feiten etc. De bijbehorende verhalen; daar kan men alle kanten uit; van liegen, fantaseren, halve- tot de (naakte) waarheden! etc. Echter waarheids vinding moet het streven zijn!
Zo is mij opgevallen dat feiten zoals; Het Atlantisch Handvest, cruxiale gesprekken van de verantwoordelijke politici te Batavia dd.aug/sept niet genoemd/vermeld zijn/werden in het Indië verhaal.
Batavia 1945; geen Ned.gezag, dus gezagsvacuum? Ned.gezag was al geindigd bij de overgave 1942 aan Japan. Daarna was er Japans gezag met een Indon. bestuur corps.Toen Japans gezag dd.15/8/’45 beindigd werd in afwachting van de geallieerden werd 17/8 de Republiek (incl.het Indon.bestuurcorps) uitgeroepen, dus Republikeins gezag!, die nb.door de Britten bij aankomst te Batavia werd erkend. Dus hoezo gezagsvacuum?@
-Wadoeh … zonde van mijn tijd zeg!
e.m.
@ e.marawassin;Wadoeh etc……..-zucht in het luchledige? Een zgn.vacuum zucht? Ik had juist een historisch verantwoorde wetenschappelijke reactie verwacht! Gekleurd mag ook.
@RLMertens, op 26 juli 2013 om 23:55 zei: /…/Wadoeh etc……..-zucht in het luchledige? Een zgn.vacuum zucht? Ik had juist een historisch verantwoorde wetenschappelijke reactie verwacht! Gekleurd mag ook.@
–De missing link; ik heb de tijd genomen om op uw Gastpikirans te reageren. Mijn conclusie dienaangaande heb ik samengevat onder @‘opmerkelijk selectief ‘ingekleurde’ feiten@ als duiding van uw grote waarheid. Die tijd had ik me echter kunnen besparen zo verzuchtte ik achteraf, nadat het mij gewaar was geworden, dat ik u daarop niet had hoeven attenderen.
Want u wist het zelf al, hoe je de waarheid kunt kleuren, zelfs met opmerkelijke feiten: @RLMertens zegt: 24 juli 2013 om 11:48 pm Over geschiedenis; mi. een aaneenschakeling van feiten en….de bijbehorende verhalen! De feiten; die kan men ‘weglaten, vergeten, in een andere volgorde zetten, valse feiten etc. De bijbehorende verhalen; daar kan men alle kanten uit; van liegen, fantaseren, halve- tot de (naakte) waarheden! etc. Echter waarheids vinding moet het streven zijn!/…/@
Ik had dus absoluut niet de intentie om met een historisch verantwoorde wetenschappelijke reactie op uw parate kennis over mogelijkheden tot feitenselecties te willen komen. Niet dat het teveel eer zou zijn. Geenszins, maar het was niet aan de orde. Vandaar. Dat laat verder onverlet, dat ook verspilde tijd niet meer is terug te draaien.
e.m.
P.S. De waarheid kan soms hard zijn; zelfs niet leuk
Die Alfoeren blijven af en toe lastig. Van mijn vader geleerd, ruig volk, maar je hebt er wat aan. Dat Unieverband was overigens geen Nederlandse uitvinding, maar een Britse: het Britse gemenebest. Je hoeft tegenwoordig niet zoveel meer uit te vinden, het meeste is al uitgevonden.
@ e.marawassin; Ter intro; met het doel van waarom, waardoor bersiap eea zo gelopen is, heb ik alle (zoveel mogelijk) bijdragen/brochures van historici,politici, publicisten, wetenschappers, Indië kenners doorgeworsteld. Van H.Colijn; Koloniale vraagstukken 1921, Hatta,Sharir, Soekarno tot W.Willems/de Moor ; Het einde van Indië. (Ik was nl.vanaf 1969, het jaar van Huyting´s bekentenis op tv., als hobby; verzamelaar van Indische boeken, dus ik had alles). Mathematisch gevormd, heb alle feiten met bijbehorende teksten/commentaren/verhalen/ inzichten van bovengenoemde, idem verschillende, auteurs op een rijtje gezet conform de tijdslijn 1900-1950/62. Het viel al meteen op dat het Atlantisch Handvest bijna niet voorkwam. Verkreeg ook Indonesië- chronologisch documentair overzicht mr.J.A.Mommersteeg 28/71947 tot Linggadjatie, voorzien van maan/dag/datum aanduiding waarin opgenomen is de ‘gedeavoueerde gesprekken’! Alleen titel, inleiding en verbindings teksten zijn mijns. Dat was alles. Aan u deze ‘gekleurde’wetenschappelijke feiten/meningen te weerleggen. En graag niet met suggestieve ‘koloniale’ opmerkingen (klerk Hatta, Boeng Tomo etc.zoals voorheen zij; terrorist, communist, oproerkraaier direct genoemd werden). VBeginnen met ‘gezagsvacuum’=luchtledig gezag, ja dan krijgt men de gangbare riedel van de ‘orde en rust’ vertellers. Dat is de kleine waarheid ov er Indië/Indonesië.
@ e.marawassin. – ad.Hatta, deze beleefde dec.1949 zijn finest hour om, zoals hij het in aug.1945 te Batavia reeds verklaarde;
‘Nederland heeft altijd gesproken over zijn historisch recht op Indië. Nou dit recht is aan de historie terug gegeven!’En dat met zijn handtekening! Met één administratieve handeling! Hij,die eind 1927 in Holland in het gevang gezet. Nu op de Dam, A’dam gezeten naast de koningin en min.Drees, wiens partij v/h SDAP=PvdA reeds in 1930! voor onafhankelijk was en dat in de nazzitijd bevestigde, echter in 1945 van mening veranderde. (toen al een draaikont, zou Pieter B.zeggen)
Mijn conclusie echter heeft u juist geraden!
ps.Ik had eerlijkshalve een Indonesische versie van u verwacht. Uw reactie nu lijkt mij op die van een ‘staatsblad’ Nederlander.
Ach, heer Mertens ik zie dat u toch de correspondentie nog eventjes op gang wil houden, maar is dit tijdstip niet wat aan de late kant voor u, want ik constateer een afnemende helderheid van geest uwerzijds. Het lijkt mij daarom medisch verantwoorder het hier maar even bij te laten. Rustig aan maar verder heer Mertens. Selamat tidur!
We zien wel;
e.m.
Eerlijk gezegd gebruikt ik vaker de Nederlandse bronnen omdat in het verleden te weinig Indonesische bronnen waren .
Mocht er toevallig Indonesische bronnen vooranden zijn dan werd het vaak niet vertrouwd of serieus gezien door de Nederlanders.
Gelukkig zijn tegenwoordig vele Nederlandse bronnen openbaar zijn geworden, komen nieuwe boeken, onderzoekingen en andere verborgen feiten .Zelfs Indonesische bronnen van ooggetuigen/ervaringsdeskundigen in de vorm van dagboeken , autobiografie , “untold stories” etc .
Je hoeft al de bronnen niet te raadplegen @Surya Atmadja. Duidelijk is dat de oude garde nog steeds niet kan accepteren dat de Nederlandse regering blind was voor hetgeen zich onder de Inlanders afspeelde. Men streed voor Gods zaak gepaard gaande met twee Heilige oorlogen. Het is moeilijk om hen van dat rotsvaste geloof af te helpen.
@RLMertens, op 26 juli 2013 om 23:46 zei:@
Ik heb inmiddels uitgesproken, dat ik uw eigen kleine waarheid respecteer heer Mertens. Beloofd is immers beloofd! Ik heb die van mij na 25 juli 2013 om 11:50 uitgeleend.
Goed weekend!
e.m.
@ e.marawasin. Ik zie dat u toch binnen 1 dag 2x heeft gereageerd. Welnu voor die moeite beloon ik u met onderstaande; – mijn piekerans conclusie; Ned.schuldig!,de spijt betuiging is door min.Bot uitgesproken. En deze waarheid (de naakte) heeft mij echt geen pijn gedaan. Het tegendeel! ( even ter toelichting; hij, de min.,heeft mijn piekerans ook gelezen!! U geloofdt het niet? Jammmer toch) U blijft wachten op een wetenschappelijk Indonesische versie? Met uw ‘kleur’? Eh… die zal echt niet beginnen met een ‘luchledig gezag’ situatie waarna zij daarna, ‘al tjingtjangend, alle blanda’s, incl.staatsblad Nederlanders! te lijf zijn gegaan’. Uw verwijzing naar hr.Somers boek en een tijdsbalk van hr.Vos. Wanneer het Atl.Handvest en
het cruxiaal gesprek VdPlas/v.Mook – Soekarno ontbreekt,dan is het niet de kleine waarheid, maar geschiedvervalsing! En wat betreft uw opmerking over een Indische Hankypankie. Ik dacht dat uw gedachte goed beter bij deze ‘koloniale mastodont’ behoort dan de mijne.
@e.marawasin. Mijn pc heeft kuren. Mijn te maken tekst kan alleen in het reactie kader maximaal geplaatst worden. Dan is het ‘vol’.
-Ik had nog willen eindigen met; Vindt u niet?
note; uw teksten zijn veel uitgebreider.Hoe kan dat?
Zomogelijk gaarne uw advies. Kan dat?
( opdat ik dan op kleurrijk wetenschappelijk nivo kan blijven reageren)
Dag heer Mertens, het is al goed. Rustig maar. U heeft volkomen gelijk. Ik leg me daar bij neer.
e.m.
citaat: “verzamelaar van Indische boeken, dus ik had alles”. Van mij ook twee boeken? Alleen alles op een rij, zelfs het Atlantisch Handvest. En de onafhankelijkheidsproclamatie, een mooie, goede tekst. En Van der Plas. En de tijdslijn begint op 24 oktober 1147. Commentaren en interpretaties zult u hierin niet vinden, dat laat ik aan de lezer over.
@ Somers. Ik heb ook de verzameling kranten verslagen/ingezonden stukken/columns etc.over Indië vanaf 1955 van mijn vader overgenomen, in oude ordners geplakt/opgeslagen en idem tot heden bijgehouden.(nog achter met het bijplakken etc.-winterklus) Idem verzamelt; regering brochures/pamfletten/ vlugschriften/parlementverslagen, periode 1945-1950/62 .De bronvermelding van auteurs vegeleken etc.Op mijn ‘zoektocht’; waarom, waardoor bersiap? Alleen opmerkelijke inzichten/meningen/etc.( excl. de overbekende ‘riedels’) naast die van historici/wetenschappers/Indië kenners gezet met vermelding van (hun) bijbehorende teksten. Mijn vraag is nu; uw boek (niet gelezen) vermeld idem het Atlantisch Handvest en de data gedesavoueerde gesprekken Vd.Plas/vMook-Soekarno/Sharir etc. Waarom, gezien uw uitspraken vindt u deze feiten onbelangrijk? Vooral tav., voor de slachtoffers buiten de kawat, de bersiap periode en de nasleep cq ‘politonele oorlog/afloop!
Thanks. I’m waiting.
‘Liever in de hel geregeerd worden door eigen volk dan door een vreemde natie’,zo luidde eens het woord van de Philipeinse nationalist Quezon.Dus alle inwoners van dit eilandenrijk,van Sabang tot Marauke, zijn Indonesiërs.Ook Molukkers,Papoea’s etc. Zie ook hoe de Nederlanden zijn ontstaan.De belangrijkste staat was Holland(de Hollanders) en daarna de overige.Na onderwerping van de overige staten werd; de Nederlanden gesticht.De zuidelijke Nederlanden scheidden zich af en België ontstond.Zo gaat het in het verleden.De geboorte van een staat met veel strijd,(etnische)afscheidingen,religie twisten tot men dmv.gezond verstand/overleg(ratio)!! etc. bij elkaar blijft.En dan komt pas (parlementaire) democratie met daarna de(eeuwig durende) sociale klasse strijd. Ik sprak eens hierover met een Indonesiër.Hij keek beteuterd.Ik stelde hem gerust; ‘Indonesië bestaat pas een aantal ( toen 55)jaren. Alleen onderwijs en eens onderwijs, dus de ratio regeert, kan een vredige democratie laten ontstaan.Dat is het vervolg van merdeka.Jullie hebben nu al het pad van democratie ingeslagen.Blijft goed onderwijs eisen!’
Het is opmerkelijk hoe men het ontstaan van Indonesië benadert. Een archipel dat na honderden jaren van overheersing onafhankelijk is geworden. Maar wie is nu onafhankelijk? Mensen met een dieper inzicht in feiten, omstandigheden en definities, weter maar al te goed dat de Nederlandse heerschappij is vervangen door de Javaanse. Want tot de dag van vandaag, voor diegenen die enige affiniteit hebben met de realiteit, is Indonesië nog steeds een kolonie. Waarbij de overige volkeren aldaar gezeteld het nakijken hebben.
Wat vooral speelt in deze zijn de verschillende fasen in de ontwikkeling van de mensheid, waarin willekeurig koloniale bewinden zwaarder worden afgerekend dat niet-koloniale landen bewinden. De democratie werd ons niet gegeven, maar moest wereldwijd worden veroverd op de machtswellustige. Ook in Nederland had de burger eeuwenlang niets in te brengen. Overigens is dit proces nog steeds gaande is. Kijkt men vanuit deze context naar Indonesië dan ziet men nog steeds hoe hele groepen inwoners en gekolonialiseerde volkeren worden onderdrukt en bij tijd en wijlen worden overgeleverd aan moordlust, hebzucht en wraakgezindheid. Denk maar aan de rellen in 1997 op o.m. Java, waarbij duizenden Chinezen werden gemarteld, verkracht en gedood. Of het door de Indonesische overheid getolereerd geweld tegen de christelijke Molukkers in 2000.
Een kleine aanvulling op dd 15 jan 2012
Sinds 1963 zwierven vele Indo’s en oa. ik hier Op ”Bronbeek” rond, hier/daar hand en spandiensten verrichten en oude inwonende konco’s bezoeken . Dit dus voor 1980. De ”bieb” in Bronbeek was nog ouderwets maar toegankelijk voor belangstellenden.
Daarvoor zat ik met vele Indo’s na 1950 jarenlang in Ned.Nw.Guinea,met weinig vertier ed.wel veel gnobrol over toen froeger oa ”de vloekzang”,van Sentot dachten we.!
Heden hoor ik dat zovele 80 jarigen het niet herkenden maar het be-
wuste stuk werd wel in een bejaarden tehuis opgedoken.!
Naar mezelf kijkend veel ouder dan die 80jarigen en de nu nog in leven zijnde echt oude Indo’s, dat aan ons echt nooit gevraagd werd’.
Met m’n meer dan twintig jarige officiéleBB gids ervaring,weet ik,dat alles van buiten [vreemden]komt langer blijft hangen dan die wat al in huis aanwezig is Het zij zo!
-ad.wouter/somers; over de h. historici- Velen zijn mi.bezig met geschiedenis verfraaien=de scherpe kantjes wegpoetsen tgv.de lezers
( vooral voor hen die dit verleden hebben meegemaakt). Het zgn. ” witwassen van ons verleden”! WAARHEIDS vinding!!, dat is de taak van de h.historici. Positieve en ook negatieve feiten (durven) benoemen met onderbouwing, is mijn stelling.-ad Boeroeng; collaborateur; Is Japan de vijand van Soekarno? Collaborateur= een landgenoot die samen werkt met de vijand. Soekarno een landgenoot?
Geen aandacht voor krijgsgevangenen en remoesja’s? Denk maar niet, dat hij binnen het Japanse regiem veel te vertellen had.Werkvolk leveren met bijbehorende propaganda-brullen voor de Teino- en dan basta. Hij moest “op eieren lopen”om zijn agenda; een vrij Indonesia, te bereiken. In de laatste fase heeft hij zelfs,bij de uitroeping getwijfeld.
ad.Bersiap; bij mijn vacantie bezoeken aan Indon.logeerden wij vaak bij een Soendanese pah K. Hij begroette mij altijd gekscherend met een gedicht;”Zult gij nog langer ons vertrappen,- Uw harten vereelten door het geld,- En, doof voor de eisch van recht en rede,- De zachtheid tergen tot geweld?” Hij beweerde mij, dat dit gedicht in de Multaluli stond.Diverse edities gezocht, echter geen resultaat. Bij heel wat ouderen heb ik navraag gedaan.Eindelijk gevonden. Zelfs op een Multatuli dag van de werkgroep Indisch letteren,met velen van de 1e generatie, wist alleen de voorzitter het bestaan ervan.Merkwaardig! Het gedicht stond in 4e.druk anno 1875, eerste door den auteur herziene uitgave! ( 1e-3e druk manuscript heeft M.verkocht aan Van Lennep, die door hem “gekuiste versies” heeft uitgegeven.
De titel is: “De laatste dag der Hollanders op Java” door Sentot, ook bekend als “De vloekzang van Sentot”, voorman van de prins Dipo Negoro, die in de Java oorlog tegen de Ned.vocht.-2e vers;
“Dan zy de buffel ons ten voorbeeld,- Die sarrens moe, de hoornen wet,-Den wreeden dryver in de lucht werpt,-En met zijn lompen poot verplet.
“Dan schroeie de oorlogsvlam uw velden,-Dan roll’ de wraak langs berg en dal,-Dan styg de rook uit uw paleizen,-Dan trill’ de lucht van moordgeschal.
“Dan zullen wij onze ooren streelen,-Aan uwer vrouwen klaaggeschrei,
-En staan,als juichende getuigen,-Om ’t doodsbed van uw dwinglandy.
“Dan zullen wy uw kindren slachten,-En de onzen drenken met hun
bloed,-Opdat der eeuwen schuld met rente,-Met woekerwinst word’ vergoed.
“En als de zon in ’t Westen neerdaalt,-Beneveld door den damp van ’t bloed,-Ontvang zy in het doodsgerochel,-De laatste Hollandsche afscheidsgroet.
“En als de de nachtelyke sluier,-De rookende aard heeft overdekt,
-De jakhals de nog lauwe,-Dooreenwoelt,afknaagt, knabbelt,lekt..,
“Dan voeren wy uw dochters henen,-En elke maagd wordt ons een boel,-Dan rusten we aan haar blanke boezems,-Van moordgetier en krygsgewoel.
“En als haar schand zal zyn voltrokken,-Als wy ons hebben moê gekust,-Als elk tot walgens toe verzadigd,-Het hart van wraak,het lyf van lust…
“Dan tygen wy aan ’t banketteeren,-En de eerste toast is: Batig slot!,
-De twee toast: aan Jezus Chistus!,-De laatste dronk: aan Neerlands
God!
“En als de zon in ’t Oosten opdaagt,-Knielt elk Javaan voor Mahomed,
-Wyl het zachtste volk op aarde,-Van Christenhonden heeft gered”.
Een voorspelling van de bersiap, 1875 dus 70 jaar daarvoor.Toen ook al zoveel haat.Gedicht is van een Nederlander, ex officier van het Indische leger.Tijdgenoot van Multatuli, die het koloniale onrecht niet kon aanzien. Het boek Multatuli is in het Indisch onderwijs na ca.1925
geboicot en het gedicht daarvoor reeds geschrapt.Volgens pah kende ieder nationalist dit gedicht.
ad.TV serie Koningin Juliana; tot mijn verbazing werden scenes getoond met ruzies tussen de koningin en Drees over de politionele acties, aankomst van de repatrianten etc.Wie is de script schrijver?
Als U een bibliotheek was gaan bezoeken of nog beter een ongeschoolde ouwe Indo had aangesproken inz, de” vloekzang”,dan was u beslist eerder op de hoogte gesteld.
Heel ver voor de oorlog ik meen 1927,kwam dit na de zgn.communistische opstand weer te sprake en het bleef volgens mijn ongeschoolde mening bij ons, de kleine bung heel lang hangen. In Bronbeek is sinds een jaar een gedeelte van dat gedicht geplaatst.
Dit zoeken gebeurde in de jaren’80, na mijn eerste reizen naar Indon.
Ook in de bibliotheken A’dam/A’veen keek men mij stom verbaasd aan,als ik hierover navraag deed.Een gedeelte staat ook in 1 van de delen van dr.Lou de Jong (idem in Bronbeek?). Uiteindelijk het bewuste deel van 1875 gevonden op een rommelmarkt van een bejaarden tehuis. Het was voor mij opmerkelijk dat ik, tijdens een Multatuli bijeenkomst in Leiden, in de begin ’90 jaren, in het bijzijn van zovele ’80 jarigen, het 1e vers opzegde en niemand het herkende muv.de voorzitter.In het Mutatuli museum A’dam(ooit een expositie over Roorda geweest) is helaas niet veel meer bekend; waarom/waardoor hij dit gedicht heeft geschreven.Waarschijnlijk heeft het te maken met het cultuur stelsel.Voor mij; een profetie van de bersiap periode, 70 jaar daarna. Al met al, met dank aan pah K.
De belediging was het systematisch negeren van het onafhankelijkheidsstreven. Anderzijds negeerde Soekarno ook de ellende van de geinterneerden en de roshuma’s in 42-45
Voor zover ik het persoonlijk gehoord heb van de generatie van mijn ouders waren ze niet beledigt dat Nederland hun onafhankelijkheidsstreven hadden genegeerd .
Rationeel bekeken zullen ze mss begrip hebben.
Eerst was het teleurstelling , en later woede .
Vandaar dat ze massaal in opstand kwamen, al dan niet gewapend , terwijl als ze de zijde van de Nederlanders gekozen of samen gewerkt hadden(diverse voorstellen gedaan) kunnen ze echt goede banen krijgen.
Zoals 1 of 2 generatie (Inlandse BB)eerder die vaak of gedwongen werden om samen te werken of een andere kant moeten kijken als ze niet eens waren met de Nederlanders.
Te kritische opstelling kan tot carriere schade komen zelfs tot verbanning.
Soekarno cs had gewoon hun rol gespeeld , sommige Indonesiers zijn het niet eens , velen wel eens . Laten we eerlijk zijn , de “samenwerking”met de Japanners had ook bepaalde prijs.
Soekarno had wel “ingegrepen”om de geinterneerden te helpen, maar dat kan alleen gebeuren op plaatsen waar hij iets te zeggen had.
Op plaatsen waar zijn gezag niet aanwezig is door de chaos en tegen werking van de Nederlanders kan je ook niet te veel verwachten vanuit de zijde van de republiek.
Vergeet ook niet de aanbod in 1946(*) aan de ( Indische )Nederlanders om de warga negara schap van Indonesia aan te nemen.
Hun kennis kan de nieuwe vaderland wel gebruiken.
Heren, het boven staande gaat dunk me aan één punt voorbij,nl.de kleine Bung ,dus niet in de hogere sferen verkeren maar een paar tandjes terug. Die kleine Bung bijv. zong het Indonesia Raya ,woonde in de kampoeng en probeerde net als de mensen om hem heen dmv. kleine klusjes hun inkomsten wat op te krikken van figuurzagen- koken-goochelen- procureur bamboe- dagang etc.Keek niet neer op de orang Melajoe [ Malei’er was al een scheldwoord] was niet al te vriendelijk voor de Blanda’s.Toen kwam de dienstplicht alleen voor Nederlanders, de niet erkende Indo [wel met een hollandse achternaam] viel er buiten,dat verschil was duidelijk merkbaar ook in de omgeving.De mobilisatie en oorlog- vluchtende Blanken voor de orang kéték [jap]
Alle nederlandse gezagsdragers,niet zoals het verteld door velen,achter de Kawat,maar als boeven in gevangenissen en totaal uit het beeld gebracht,zo ook de kleine bung, die zich net volledig gollaands voelde nu totaal niets meer was,nog erger niet meer wist, wat of met zijn gezin-kinderen familie ed.gebeurde en dit voor jaren .Nu weten we dat het 3 jarenlang duurde, toen was’t Uitzichtloos. Ook voor de zgn.thuisblijvers ,die tussen de indonesiérs woonden zoals voorheen
maar nu in een andere Pik orde verviel,opgedrongen door de bevrijders van Azié,de JAP.
Eén van hun grootste misdaden de jarenlange afzondering van duizenden onschuldige mensen tov,hun dierbaren .Dan de Japanse ontkenning,dat de oorlog ten hunne nadele was geeindig’. BLA-BLA etc, De jarenlang gepropagandeerde successen en gebrul Amerika
kami strika -Ingris kami linggis dan blanda djoega vond een uitweg naar de onafhankelijkheid, er was niets ad.hand. Tot het aan U bekende gevolg en de terugblik tot 7de generatie blank bloed-dienstplichtige en deze lieden komen terug en niet zoals het AANBOD om warga negara te worden.deze kwam pas later toen wraak en weerwraak al gaande was. het blijft geschiedenis maar verteld ook het verhaal van deze kleine Bung.
ad.Somers; -herdenking bersiap slachtoffers-heb altijd gedacht dat de herdenking bij het Ind.monument op 15 Aug.,eveneens geldt voor de bersiap slachtoffers, lettend bij de tv aan/afkondiging;” voor alle slachtoffers, vanaf de Japanse inval”. Het Indisch monument in Amstelveen vermeld; de Japanse inval en de nasleep. In mijn artikel heb ik juist een hormat willen brengen aan de Indische gemeenschap( het is een “stukje” Indo geschiedenis geworden) die door het Ned.beleid!( ad.Sibangga; en die was er,wis en waarachtig !) geslachtofferd!! werd. Gezag was in Britse handen.De hautaine en laatdunkende wijze waarop Soekarno te verstaan werd gegeven, niet als gesprekpartner te worden gezien, was lont in het kruidvat.Hun Bung, hun leider werd door Ned.als lucht beschouwd, jazelfs als collaborateur! (Ook bevestigd, door latere geprekken met Indon.generatie genoten is dit voorval, als een groffe belediging ervaren). Men bedenke, dat dit voorval, natuurlijk in “overtreffende zin” fanatiek doorgeven werd aan de achterban en mata gelap( een waas voor de ogen) was het gevolg! Ook Van Mook’s intrek in het gg.paleis met 2 gewapende wachtposten er voor en de driekleur in top, bracht razernij bij de republiek. Doordat de totoks in door de Japanners” beschermde”kampen zaten werd de tol! van dit beleid door Indo families (veelal met kleine kinderen), gedragen. En dat, na bijna 3,5 jaar Jappen tijd, zonder vaste (echtgenoot) inkomsten met oma/opa tjattoeten( om voedsel handelend) om deze benarde tijd levend doorheen te komen.Voila Ned.beleid! Dan nog, na de souver.overdracht om in aanmerking te komen voor vertek naar Holland, te maken kreeg met een door Drees ingestelde commissie Werner, die een richtlijn opstelde voor “sociaal gewenste en sociaal ONgewenste Indo Europeanen!” Laatst (grootste) groep werd aangeduid met Oosterse Nederlanders!!,die het in Ned.niet zouden redden.Ook voor hun kinderen!!, al zouden zij een opleiding hebben gevolgd.Want zij blijven kinderen van een tropisch land met daaraan inhaerent verbonden laag arbeids tempo en specifieke Oosterse eigenschappen en gedragingen!! Mijn saluut aan al die Ouders (met hoofdletters!) die deze periode hebben doorstaan en ons in Holland hebben begeleid en zeker Hormat aan al die slachtoffers. Britse waarschuwingen voor escalatie bracht ertoe dat Van Mook toch een gesprek had in aanwezigheid van Soekarno. Hij werd door Den Haag teruggefloten.Men hoopte (mijn mening) dat escalatie Engeland er toe zal bewegen orde en rust en dus Ned.gezag ( met verwijzing naar Postdam, geeist door(zie artikel) genoemde proffessor Gerretson) zal herstellen>Of door escalatie, het Britse gezag tenslotte zal instemmen met landing van (de gebivakeerde) Ned.troepen.Moutbatten besliste anders en wenste geen enkel soldaat te willen offeren aan derze koloniale oorlog. Voor mij is het onbegrijpelijk gebleven.Hoe het mogelijk is, dat een gevestigde natie als Nederland, net na 5 jr. Nazi bezetting,niet tot een vergelijk kon komen met de republiek.Zelfs geen greintje empathie had en een oorlog ontketende,en daardoor de VN tegen zich kreeg. Van Mook en Sjahrir met sympatie voor elkaar; de ironie is, dat beiden door hun regeringen opzij zijn gezet, na de Veluwe conferentie-de allerlaatste kans voor een goede beeindiging van Indië
17 Aug.1945 is derhalve een onmiskenbare datum voor hen die naar Holland gingen en zij die achterbleven..
Nu terugdenkend aan die Kerstavond van dec.1948 in Soerabaja, zie ik mijzelf, 13 jr.oud met vrienden kijkend naar een convooi militaire voertuigen.Bemand met strik voor zich uit kijkende soldaten op weg naar het front. Op weg naar, wat later zal blijken, het einde van Indië.
Ron,
Soekarno was toch ook een collaborateur ?
Het was gewoon feitelijk waar…..
Dat de Nederlandse regering hem niet wilde erkennen als gesprekspartner direct na de oorlog is een historische misstap..In een reeks van velen van Nederland.
Quote:
Hun Bung, hun leider werd door Ned.als lucht beschouwd, jazelfs als collaborateur! (Ook bevestigd, door latere geprekken met Indon.generatie genoten is dit voorval, als een groffe belediging ervaren)
========================================
Belediging ?
Dat is zacht uitgedrukt.
Mijn ouders en hun generatiegenoten , en zeker de oudere broers en zusters ( Angkatan 1928) waren ook min of meer fans van B.K.
Hij werd gezien als oudere broer en leider.
Dat was ook de reden waarom ze de nationalistiche zijde hadden gekozen.
Hun loyaliteit bleef jaren in tact , zelfs tot het aftreden van Soekarno Er was zelf een verschil van mening toen hun kinderen , de studenten (de zgn Angkatan 66) begonnen te protesteren tegen hun idool.
salam
A.M.I.S.S Atmadja
Op meerdere plekken is er wel aandacht voor de bersiapslachtoffers. Maar niet bij de (enige) nationale herdenking bij het Indisch Monument in Den Haag. Let ook op de tekst op dat monument, gebeiteld in steen: 8 Dec. 1941 – 15 Aug. 1945. En ook: (…) de oorlog in Zuid-Oost Azië die eindigde met de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945. De e-mail waarin dat door de organisatie werd bevestigd heb ik (geloof ik) nog. Wat de verslaggeefster voor de TV te zeggen heeft is in dit kader niet zo interessant. Je moet er gewoon zijn (hoeft niet op 15 augustus hoor), luisteren naar de wind. Herdenken kan je best zelf doen, het gaat mij om erkenning. Zelfs de Indische gemeenschap laat hier niets van zich horen!
De politiek rond de dekolonisatie laat ik verder voor wat het is geweest, ook in mijn verhaaltjes voor Java Post. Bij mijn promotie heb ik wel gezegd dat ik trots ben iets te hebben meegemaakt wat bijna niemand meer kan zeggen: de geboorte van een staat!
@Sibangga: De bersiapslachtoffers zijn niet gevallen door het Nederlandse beleid van toen, dat was er niet. Tot ca. half maart 1946 had Nederland niets te vertellen in Indië. Het gezag was in handen van SEAC (South East Asia Command). Dit was op de conferentie van Potsdam besloten door de Combined Chiefs of Staff, Rooosevelt/Truman en Churchill. Nederland kon niets bijdragen aan de oorlog in de Pacific, en had dus ook geen stem. Wij zijn ook niet ‘bevrijd’ door Nederlandse militairen, maar door o.a. Gurkha’s onder commando van SEAC. Zij hebben ook een eind gemaakt aan de bersiap, althans op de plaatsen die zij wisten te bezetten. Het is dan ook schrijnend dat de oorlogsveteranen uit Indië in Nederland mogen defileren maar de Gurkha’s niet. De gesneuvelde Gurkha’s zij helemaal weggewerkt, worden nergens herdacht.
Jan, formeel (en ook juridisch) heb je 100% gelijk.
De Nederlanders waren ook als lifters gekomen met de Engelsen , dat zagen de Indonesiers ook .
De Indonesiers hadden ervaren dat Nederland hun niet als gelijken willen behandelen , erger nog dat de Nederlanders hun kolonie terug wil hebben.
Bepaalde zaken heeft oorzaak en gevolg.
ALS Nederland de handreiking van gematigde nationalisten zoals vele leden van de Volkraads hadden aangenomen(o.a Petitie Soetardjo) , de GAPI , dan hadden ze de harten van de Indonesische leiders kunnen veroveren.
Dus leg ik de oorzaak of op zijn minst de (mede)verantwoordelijkheid bij de Nederlandse regering.
Ook toen na de overdracht er migratie plaats vind vanuit Nederland naar Indonesia ( Ube Bolsma) ging Nederland(Luns) dwarsliggen inzake West Irian .
Toen woonden tussen 30.000 en 50.000 Nederlanders inclusief de geschatte spijtoptanten(30.000) .
Die werden letterlijk weg gejaagd door Soekarno(Zwarte Sinterklaas).
Alles heeft te maken met de hals starigheid en dubbele agenda van de Nederlanders. De Indonesiers hadden vanaf begin (1928) en 1945 duidelijk gemaakt wat ze willen , de Nederlanders willen anders .
Dat er rare zaken gebeuren weten we allemaal , en ik vind ook terecht dat alle slachtoffers geeerd en herdacht moeten worden.
Ik heb me nooit gerealiseerd dat bij de officiële herdenking op 15 augustus, de slachtoffers van de Bersiaptijd daarmee impliciet niet worden herdacht, terwijl er rond de 6000 Indische burgers in die periode genadeloos zijn afgeslacht door ordinaire moordenaars die zich vrijheidsstrijders durfden te noemen.
Dit is weer zo’n schoolvoorbeeld als we de geschiedschrijving helemaal overlaten aan de HH. Historici, die de scheidslijn van onafhankelijkheid aan de hand van off. documenten reconstrueren, los van alle realiteit. Die strikt formele indeling in onze Indische geschiedenis heeft deze pijnlijke consequentie gebracht: op papier vrede, terwijl de afschuwelijke slachtpartijen maar doorgingen……
Het ergste vind ik dat met deze off. standpuntinname die periode bewust wordt vergeten, waardoor iedere fatsoenlijke erkenning van die slachtoffers uitblijft. Niet erkennen staat gelijk aan het historisch wegpoetsen van feiten, alsof het niet heeft bestaan of ooit heeft plaatsgevonden. Eerherstel voor deze groep onschuldige burgers dient daarom snel alsnog plaats te vinden. Het zou de Indische koepelorganisaties sieren dit gebeuren te initiëren, bovendien vult het daarmee de hiaten van het nationale bewustzijn.
Hoe pijnlijk dat gemis aan erkenning is heeft de Indische gemeenschap al ruim 65 jaar aan den lijve ondervonden door het herhaaldelijk negeren van haar ereschuld……
“als we de geschiedschrijving helemaal overlaten aan de HH. Historici,”
Je kan je ook afvragen of er ooit wel eens contact is geweest tussen het Indisch Platform en de Stichting Herdenking 15 Augustus 1945. Historici blijven nodig (ik ben er geen!) maar moeten wel worden aangestuurd. Wie heeft indertijd de opdracht gegeven tot het Indisch Monument, en het format van de herdenkingen?
Hier ben ik met de Hr.Somers volkomen mee eens en velen met mij,dat voor onze verkrachtte-verminkte-vermoordde-ontvoerde en erger,wederom volkomen onschuldige mannen/vrouwen /kinderen,land-genoten geen gedenken-herdenken is, dan misschien op de Uw bekende tv-programma’s.
Het is heel droevig,dat er zo over gedacht wordt en bij vraagstelling hierover, op trauma’s wordt geattendeerd. Als U,de één na laatste zin doorneemt, nl.dat het tot de Indische tradities behoort om HORMAT te brengen aan,voor ons Indo’s dierbare personen en wel deze ,die op een verschrikkelijke wrede onbeschrijflijke wijze ,van ons zijn heen gegaan.
ad.Somers- de Unie een idee van Indonesië?(Engeland heef tot op heden zijn Gemene Best met oa India)-Malino; afgesproken en met instemming van Soekarno is pertinent onwaar! De door van Mook opgezette federatie plan was juist om tegenwicht te vormen tegen de republiek. Soekarno’s slogan was; Een republiek van Sabang tot Merauke! Vertegenwoordigers voor de deelstaten Borneo en de Grote Oost werden door Ned.bestuur(dr.Hoven) geselecteerd. Pro republiekeinen werden geweerd! Dit mislukte bij de conferentie Den Pasar, waar dmv verkiezingen diverse leden kwamen, die uiting gaven aan hun pro republiek voorkeur(Negara Indonesia timur).- trauma; zie het boek; Last van de oorlog van Stef Scaglola en praat eens met een totok/Indië ganger.- Geen doden mogen herdenken op 15 Aug.bij het Indisch monument? Elk jaar is er een tv.uitzending hierover! (toch een trauma?)
Is er nog iets positief te vermelden over de dekolonisatie?
Wie het weet mag het zeggen.
Wat we ook vinden van de Verenigde Staten van Indonesië, het staat zo in een volkenrechtelijk verdrag waar Indonesische handtekeningen onder staan, en waarbij de hele wereld heeft toegekeken. Ik weet het niet zeker, maar het origineel ligt nog in het Vredespaleis. Zelf heb ik er niet zo’n moeite mee, ieder land kan zijn eigen zaken regelen, maar het schenden van een volkenrechtelijk verdrag hoort niet bij een fatsoenlijke rechtsstaat. Als je het anders wilt regelen ga je met je verdragspartner in discussie. De Indonesische juristen uit die tijd hebben dat in Nederland goed kunnen leren.
De enige mensen die positief geprobeerd hebben de dekolonisatie in goede banen te leiden waren Sjahrir en Van Mook. Maar na Linggadjati zijn beiden door hun regeringen gedumpt.
De heer Mertens kan ook weten dat de herdenking bij het Indisch Monument alleen de periode tot 15 augustus 1945 betreft, dat staat zelfs op het monument vermeld. Bij navraag bij de organisatie mijnerzijds over de bersiapslachtoffers en de gesneuvelde Gurkha’s kreeg ik te horen dat die van na 15 augustus 1945 waren. Dat was dus bekend. Ze hadden gewoon pech gehad, op het verkeerde moment op de verkeerde plaats. Bij de laatste herdenking konden we ook meerdere malen horen dat het na 15 augustus 1945 vrede was. Voor mij geen trauma, ik liep gewoon in een ploeg naar slachtoffers te zoeken en te bergen. De bersiapslachtoffers binnen mijn familie liggen rustig en waardig op Kembang Kuning, behalve mijn grootmoeder die nooit is teruggevonden. Het enige dat ik wens is erkenning dat ze er zijn en daar liggen, behalve de slachtoffers in de kali en in de bush. Als u even rustig zit op Kembang Kuning of bij het Indisch Monument hoor je ze in de wind. Met mijn Indische tradities behoor je ze dan hormat te brengen. Dat lijkt me wat anders dan een trauma.
Beste Pak Somers, Even over de (bersiap)slachtoffers waar u het steeds over heeft. Volgens mij wil de heer Mertens aangeven met zijn verhaal dat er zoveel onschuldige indische slachtoffers zijn gevallen door het Nederlandse beleid van toen.
Salam,
@ Pak Lemon, het verbod om grond te bezitten was gebaseerd op Agrarische Wet ( een Nederlandse wet).
Die werd overgenomen door de Indonesiers , zoals de rest van de ex BW .
Nu nog mogen buitenlanders geen grond bezitten in Indonesia.
Dat was een van de betere maatregelen uit de Nederlands-Indische wetgeving! Een van de gevolgen was dat je geen eigenhuis op eigen grond kon hebben. Dat ging via het recht van opstal. De vele gronden van plantages werden gehuurd, en de eigenaren vaak als arbeider in dienst genomen.
Niet alleen BW, ook het wetboek van Strafrecht. Interessant: de verbanning van enkele honderdduizenden(??) na de machtsovername van Soeharto was gelegitimeerd door een presidentieel decreet dat letterlijk was overgenomen uit de Indische Staatsregeling: de exorbitante rechten van de Gouverneur-Generaal.
In I4E stond een tijd geleden een aardig artikel over een Nederlandse (rechten)studente in Indonesië.
KHUP , Hukum Perdata dan Pidana.
Sommige Nederlanders en andere buitenlanders gaan de “corrupte/ slechte” wetten van Indonesia als discriminatief of slecht beschouwen , terwijl het in feite een afgeleide is van de Nederlandse en Romeinse recht , die ook door vele West Europese landen werden gejiplakt .
Het artikel gaat over een Nederlandse HBO student (Recht) die Indonesische studenten helpen met het uitleg van de gebruikte Nederlandse termen.
De jongeren , zelfs van mijn generatie spreken vaak geen Nederlands.
Zo beschouwd hebben de indonesiërs nog gebruik of misbruik gemaakt van de ‘oude’ nederlands/indische wetgeving om de indischen legaal
hun status van inwoner van het land te ontnemen. Wel hardvochtig om daarmee de ‘oud-kolonialen’ zichzelf in de voet te laten schieten. Met
een decreet of uitzonderingsmaatregel was dat best te omzeilen. Tussen het miljoenenvolk waren we niet opgevallen en hangt er rond de uitzettingskwestie toch meer een daad van ‘populistische wraak’ dan van visionair staatsmanschap.Maar misschien heelt de tijd de wonden en zal onze 4e en volgende generatie een herkansing krijgen.
@sigeblek ” WNI. Dat werd niet aangenomen , de Indische gemeenschap met weinig papieren/diploma zullen het moeilijk hebben als ze hun bevoorrechte positie kwijtraken.”…….Over het algemeen vormden deze mensen toch de geschoolde ‘boven’laag die het ambtenaren en het handel/commerciële apparaat aan de praat hielden? Was er dan toch sprake van ‘boze opzet cq jalouzie’ omdat oneerlijke concurrentie tov de opkomende javaanse middenklasse zou ontstaan?
Pak Lemon,
ik durf hier te beweren dat de Inlandse bevolking in staat waren geweest om de leiding van hun land over te nemen van de Nederlanders (inclusief de Indische Nederlanders).
De bijna exacte cijfers kan men zelfs achterhalen uit diverse artikelen.
Hr Sigeblek. Ongetwijfeld is er altijd kader onder een volk beschikbaar dat ironisch genoeg door de kolonisator zelf is opgeleid en naar vermogen de taken vroeger of later zou kunnen overnemen. Maar was het tactisch /praktisch en zelfs humaan gezien niet beter geweest de indo-europeaan ‘te gebruiken’ bij de opbouw vd nieuwe staat.?*******Indo-Europeanen…..
De Indonesische nationalistische partijen maken de positie van Indo-Europeanen in de nieuwe Indonesische republiek steeds moeilijker, zowel politiek als maatschappelijk. De Indo-Europese bevolkingsgroep verlangt naar het recht op grondbezit. Met dat recht zouden zij zich meer geaccepteerd voelen in de nieuw te vormen samenleving. Hun wens stuit echter op grote weerstand onder de nationalistische Indonesische partijen en wordt niet gehonoreerd.
Voor de Indo-Europese bevolkingsgroep was het kunnen bezitten van grond een belangrijk nieuw recht als Indonesisch staatsburger. Het zou hen het gevoel geven te worden geaccepteerd in de nieuw te vormen samenleving. Deze wens stuitte echter op grote weerstand onder de nationalistische Indonesische partijen en werd niet gehonoreerd.
De overname van de Verenigde Staten van Indonesië (VSI) door de Republiek Indonesië zet de verhoudingen tussen Nederland en de Republiek op scherp. Conform afspraken van de Ronde Tafel Conferentie moet iedere Nederlandse staatsburger die in Indonesië woont, uiterlijk op 27 december 1951 kiezen tussen de Nederlandse of Indonesische nationaliteit (warga negara). Een keuze die veel Nederlanders in Indonesië voor een groot dilemma stelt. Dat geldt met name voor de Indo-Europese bevolkingsgroep, die voor het overgrote deel in het land geboren en getogen is.
Emotionele binding
De keuze voor nationaliteit is feitelijk ook een keuze tussen blijven in Indonesië óf migreren naar Nederland of een ander land. De meeste Indo-Europese burgers hebben de Nederlandse nationaliteit, spreken Nederlands en zijn door hun levensstijl en opleiding op Nederland georiënteerd. Toch is de emotionele binding met hun geboorteland Indië meestal zeer sterk. Migratie naar Nederland of een ander land is een afweging van sociaal-economische en politieke factoren (uit: http://www.indieinoorlog.nl/oorloginindie/oorloginindie/elements/story/indonesische/index.jsp )
Ik was de eerste njo,dat door de eerste dokter jawa te sawah-lunto ter wereld ben gebracht.
Was in die,jaman kuno haast een wereld wonder,kan je nagaan ik ben er nog en kan het navertellen. Helaas, is zijn naam me ontschoten.
Groeten BO
PS:
Lho , hoe komt die pop in verhaal ?
Kan het niet verwijderd worden ?
Zonder sentiment, maar met de kennis en het overzicht hoe ‘het ontwikkelingsland’ er nu voorstaat ware het qua mensenrechten, economisch en sprekend voor de groep indische nederlanders mogelijk beter geweest dat de macht en heerschappij niet aan 1 bevolkingsgroep werd overgedragen/toevertrouwd. Etnische, religieuze en sociale tegenstellingen verdwijnen nu eenmaal niet door op papier vastgelegde afspraken en idealen . Het blijft vreemd dat in die mengelmoes van tegenstellingen en belangen nu persé het mengvolkje indo’s het veld moest ruimen en de javaanse heerser eigenlijk autonoom hen hun geboortegrond kon ontzeggen en tegelijk zij die niet konden verkassen naar de diepste kelder van het bestaan verwezen.
Zo vreemd is het niet. Het is gewoon een tactische zet van Sukarno om NL verder onder druk te zetten in zijn confrontatie-tactiek m.b.t. toenmalig Ned. Nieuw Guinea. Het waren vnl. mensen met een NL-paspoort. S. speelde zijn laatste neokoloniale kaart en wist zich bovendien verzekerd van de politieke steun van de VS in dit dekolonisatieproces.
In de schaakwereld heet zo’n stap een vork-zet. Links of rechtsom, je offert altijd een kwaliteitsstuk. De buit was binnen.
ik zie dat de software van Boeroeng weer een eigen leven leidt.
Heb mijn reactie daardoor herhaald en na een dag weer teruggezien. Sorry.
Zo vreemd was dat niet. De Indo was voor Sukarno slechts een pion op het schaakbord van zijn confrontatie-politiek, bedoeld om de druk verder op te voeren. Bovendien wist hij zich verzekerd van internationale steun m.n. de VS in dat hele dekolonisatieproces.
De Nieuw Guinea-kwestie zag hij als neokoloniaal imperialisme, bovendien leidde het ook alle aandacht af van zijn toenemende binnenlandse problemen (o.a. zijn ontevreden militaire achterban in de machtsverdeling).
Politiek gezien heeft hij zijn eindspel dan ook uitstekend gespeeld, waarbij het aanzien en de Indonesische identiteit werd versterkt.
NL werd tenslotte op het wereldforum door hem in een onhoudbare positie gebracht. Schaakmat.
Gezien de tijdstip is het ook waar dat Irian Barat kwestie en later de Conflict met Malaysia een welkome aanleiding is om binnenlandse problemen te maskeren.Dat vind ik persoonlijk , andere Indonesiers mss niet , ik weet dat de jongeren van ouders generatie anders denken.
Op zich was het niet zo vreemd dat Soekarno(Indonesia) bepaalde aanspraken hebben.
De Irian Barat kwestie was gelukkig niet tot echte oorlog geleid , weet nog precies de “hoera stemming ” van mijn ooms (leger, marine, politie) toen bleek dat de regering bereid was om oorlog te voeren.
Klik om toegang te krijgen tot Indon-History.pdf
Pak Lemon,
het is niet vreemd.
In 1946 had Soekarno nog aangeboden om de WNI-schap aan te nemen ( moet even de boekoe pinter raadplegen ) .
Dat werd niet aangenomen , de Indische gemeenschap met weinig papieren/diploma zullen het moeilijk hebben als ze hun bevoorrechte positie kwijtraken.
Als behorende tot de 2de Gen.Indonesiers (geboren na Merdeka ) vind ik het jammer dat het zo gelopen was .
In feite zijn de huidige Indonesiers met 1 land en 1 volk en 1 taal gedachte bijna even oud als de 1ste, 2de en 3de generatie Indische Nederlanders . Er is pas sprake van 1 Indonesia na 1945 .
Voordien zijn het Sundanezen, Javanen, Sumatranezen etc , plus nog tientallen kleine volkeren.
Schone streven was volgens Poerbatjaraka een niet juiste vertaling van Boedi Oetomo .
Voorlopers waren Stovia studenten , Kweekschool Bandung, Landbouwschool Bogor.etc
Hoofdbestuur waren :Voorzitter Rd Adipati Tirtokusumo (Bupati Karanganyar); V.V is dr. Wahidin Sudirohusodo (dokter Jawa);Secretaris :Dwidjosewojo dan Sosrosugondo learen bij de Kweekschool Yogyakarta); Penningmeester Gondoatmodjo (Officier Pakualam Legioen ; Commisaris Suryodiputro (Hoofd Djaksa Bondowoso), Djojosubroto (Wedana Bandung), Gondosubroto (Hoofd Djaksa Surakarta dan dr. Tjipto Mangunkusumo .
Hun ideaal was Java en Madura .
(Ik weet niet welke rol ze de Sundanezen gaven of hadden).
Een verhaaltje:
Een paar jaar geleden kwam een orang turis uit Belanda met zijn vrouw en zoon bij de Museum Sumpah Pemuda in Jakarta .
Zoals gewoonlijk moet een orang turis( en ook uit Belanda) zijn naam schrijven.
Later kwam die pegawai met een vraag of dieorang turis familie is van menir X , antwoord is tierlijk. Toevallig , hanya keponakan .
En toen kwam de kepala , de ass. kepala even groeten en beetje omong2 .
Ging Jr ( zoon) op de foto naast de buste van Menir X , de oom van zijn vader.
Als kenang2-an .Ceclak ceclik bikin poto.
Ik denk niet dat de ontwikkeling van Indonesia “vergeleken” kan worden USA ( een nieuwe migrantenvolk die de oorspronkelijke bewoners hadden uitgeroeid ) ,Zwitserland /Duitsland een kleine land met bijna dezelfde cultuur ) , Malaysia die min of meer opgericht werd door de Engelsen .
Tot het begin van de 20ste eeuw bestaat Nusantara uit tientallen grote en kleine vorstendommen die al eeuwen naast elkaar hadden bestaan, met verschillende belangen tegenstellingen .
Dat was ook de reden waarom ze tegen elkaar uitgespeeld kunnen worden door de VOC en Nederlanders.
Eerst hadden ze bijna 350 jaar afzonderlijk geprobeerd om tegen de bezetters te vechten, met weinig of zonder resultaat .
De foundingfathers hadden bijna 30 jaar stiekem gedroomd om vrij zijn(t/m 1928) , en pas 14 jaar kunnen dankzij de katalysator Japan tijdelijk bevrijd werden van de kolonisator.
In feite hebben ze binnen een korte tijd pas als een blok tegen de teruggekomen kolonisators gevochten (1945-1949).
Het is ook niet te vergelijken met veel ex gekoloniseerde landen in Afrika .Zelfs niet met de USSR en Yugoslavia of Czechoslovakia .
Indonesia is uniek te noemen , ondanks kleine onvolkomenheden in Atjeh, de Molukken en Papua .
Over de Chinezen, die vallen volgens de Chinese regering nog steeds onder de Chinese wetten.
Dat was ook de reden waarom in 1955 China en R.I overeen waren gekomen dat Chinezen in Indonesia of de Chinese nationaliteit moet kiezen of de Indonesische.
Vandaar dat er veel Chinezen uitgewezen werden door Soekarno.
Pak Wouter :
Tijdens de Majapahit periode had Gajah Mada ( de Mahapatih van Hayam Wuruk) geprobeerd om Nusantara onder Majapahit invloed te plaatsen ( beroemd is zijn Sumpah Palapa) .Bijna gelukt behalve in Parahiayangan .j
Toen kon men over “Javanisering” spreken.
De nieuwe Indonesia werd gebaseerd op Sumpah Pemuda(1928) .
De uitgangspunt van de foundingsfathers is anders dan ten tijde van Majapahit.
De Boedie Oetomo . de eerste nationalistische studentenbeweging uit Batavia (1908) ging “ten onder” gegaan omdat de invloed van de Javanen als te groot werd ervaren door de andere studenten uit alle delen van Indonesia, in het bijzonder de Sundanezen, Sumatranen en andere ex “buitengewesten” .
Dat was ook de reden om de “Groot Java”gedachte werd verruild met Groot Indonesia ( Indonesia Raya) gedachte.
1 land, 1 volk, 1 taal .
Sumpah Pemuda (Sumpah = trouw zweren) was een jeugdbeweging, dacht ik, een soort Gerakan, waaruit de toekomstige leiders uit voortkwamen.
Het grappige is dat Budi Utomo hier in de jaren 80 stond voor de Javaanse (Sur./Jav.?) studentenvereniging. Ik herinner me dat ik een econoom zocht en er meldden zich onder vele afgestudeerden, een jonge Javaan, die maar geen baan kon vinden en gezien zijn bescheiden opstelling ook niet zou krijgen op de NL-markt. Hij was ook voorzitter van de Budi Utomo in NL. Ik ben zijn naam vergeten, maar begrijp nu pas dat het vernoemd was naar de eerste nationalistische studentenbeweging op Java. (terima kasihya, kita belajarkan seluruh kehidupan kami, bukan?)
Hij was erg op zijn hoede tijdens het sollicitatiegesprek, maar toen ik wat Javaans met hem sprak brak het ijs. Ik heb hem aangenomen. Goeie vent.
Misschien moeten we wat ruimer kijken dan slechts het tijdvenster van een mensenleven, willen we het historische perpectief behouden.
Laten we eerlijk zijn en even het sentiment uitschakelen.
Stel dat het koloniale rijk uiteengevallen zou zijn in o.a. een Republiek Molukken, Onafhankelijk Sumatra, Java, Kalimantan, etc. Het zou economisch gezien geen deuk in een pakje boter kunnen schoppen en spoedig gedoemd zijn tot de bedelstaf. En in de wereldpolitiek helemaal geen rol hebben gespeeld, ergo een prooi voor imperialisme zijn geworden…. (Japan, China, Korea)
De geschiedenis laat zien dat volgens de wet van chaos en ordening een soort politieke kristalvorming plaatsvindt. Zie India met al haar maharadja’s; Maleisië met haar sultanaten; idem Java, etc.: ze klonteren bij elkaar om een tegenwicht te bieden. Dat proces gaat continu door, kijk maar naar de EU….of wat jaren terug naar de VS en Rusland. Zelfs Holland met zijn vorstendommen en graafschappen hebben die ontwikkeling in de middeleeuwen meegemaakt.
Kolonialisme had het voordeel dat de kolonie in een soort versnelde ontwikkeling kwam (weliswaar met economische motieven), maar door die druk van buitenaf ontstond er ook een eenheidsgedachte.
Die psychologische factor is onontbeerlijk geweest in de vorming van landen als de republiek Indonesië. De weg naar onafhankelijkheid verdient geen schoonheidsprijs maar is een feitelijk gegeven.
Sukarno, was een visionair: hij (be)greep het historische moment; het was nu of nooit (althans in generaties); hij kondigde de proclamatie af onder zijn zienswijze dat elk land een natuurlijk zelfbeschikkingsrecht had en dat het onafhankelijkheidsstreven niet afhankelijk moest zijn van de kolonisator. M.a.w. je hoefde absoluut niet te smeken om onafhankelijkheid; het was een geboorterecht.
Als practicus koos hij voor Javanisering als politiek machtsmiddel en de Islam (Panca Sila) als betrouwbaar bindmiddel.
Hij begreep dat deze eenheidsstaat naast al die bodemschatten een perfect geo-politieke positie had.
Of we dit nu leuk vinden of niet, historisch was er geen andere keus gezien de ontwikkelingen en toenmalige tijdgeest, dus daarom ook geen federatief verband. Punt uit. Vanuit zijn machtspolitiek.
Ontwikkelingslanden vereisen sterke leiders was het credo.
En ik denk dat de geschiedenis hem daarin gelijk moet geven.
‘Als’ is altijd moeilijk, en daardoor meestal zinloos. Waarom zou een Verenigde Staten van Indonesië uiteen vallen? De wereld zit vol met goedlopende federaties, o.a. VS, Zwitserland, Duitsland, Maleisië. België is raar, dat is een eenheidsstaat die misschien beter een federatie had kunnen zijn. Nederland in de 17e eeuw op zijn hoogtepunt was zelfs een federatie van soevereine staten! Zeeland is er nog ‘trots’ op de vrede met Spanje niet te hebben getekend! Oorlog bracht meer geld op! (maar ze gaan er wel op vakantie!) Als Indië een staat zou zijn geweest, dan was het inderdaad een eenheidsstaat. Maar wel met een pluriforme wetgeving die recht deed aan de eigen-aardige behoeften van de bevolkingsgroepen. Jammer genoeg werd dit uitgelegd als ‘verdeel en heers’, en maakten vooral juristen er een janboel van. Onder welk recht viel bijvoorbeeld een Chinees, die woonachtig op Formosa het Japanse onderdaanschap had verworven, en zich daarna vestigde in Indië? Goud geld voor een advocaat!
In theorie kan natuurlijk alles…..de VS heeft toch ook een burgeroorlog gekend?, de Noordelijke staten tegen het Zuiden? Maar tijdsbeelden laten zich moeilijk vergelijken, ook wat betreft schaalgrootte en dynamiek….
“Bhinneka Tunggal Ika” (eenheid in verscheidenheid) is niet voor niets de wapenspreuk van Indonesië. Die enorme politieke en etnische verscheidenheid, de gigantische onderlinge afstanden en dan het plotselinge wegvallen van het koloniaal bestuurlijke beheersinstrument waar geen adequate vervanging voor was, veroorzaakten een enorme (politieke) middelpuntvliedende kracht die aanzwol tot absolute chaos, zou onhoudbaar zijn geworden zonder zo’n sterke leider.
Speculatie mag altijd, maar in dit verband niet realistisch.
Wat ik vreemd vind zullen de huidige generatie Indonesiers die vergelijkbaar kunnen zijn met de 2de en 3de generatie Indische Nederlanders het anders ervaren .
Soekarno/Hatta hadden op 17-08-1945 namens het volk de vrijheid van Indonesia geproclameerd .
De gedachten over een Indonesia gebaseerd op oude idealen werd formeel de wereld ingebracht in 1928 .
Zelfs de leden van de Indische Vereniging , studenten uit verschillende streken van Indonesia ( voorloper van Perhimpunan Indonesia) dromen al van een vrije Indonesia .
Vergeet de rol van BoedimOetomo niet.
De KNIL soldaten met (Zuid) Molukse achtergond hadden sinds hun indiensttreding altijd gevochten tegen andere bevolkingsgroepen die in opstand kwamen tegen de overheersing van Nederland .
Zonder de ‘misstanden’ die een koloniaal bestuur eenmaal met zich meebrengt te willen goedpraten, moet een kritische kanttekening over de ‘vrijheidstrijd’ geplaatst worden. Al met al was het een wonder dat een kikkerlandje zo’n 300 jaar dit eilandenrijk onder bestuur had en dat bleek pijnlijk toen de Jap ons tinnen soldatenlegertje omverliep. Dat zette natuurlijk de ‘naar politieke macht’ hunkerende ihb javaanse intelligentsia aan het denken en ‘geholpen’ door het internationale dekoloniale denken, werden zij feitelijk de nieuwe kolonisatoren over de vele aparte rijkjes/sultanaten en bevolkingsgroepen. Zuur dat men met de slachtpartijen op de eurasians/indo’s een statement afgaf dat concurrentie van deze (eigenlijk nieuwe) bevolkingsgroep niet zou worden geduld en dat ‘verbanning’ hun toekomst zou worden. —
Vrij naar deze info: Indonesië is met een bevolking van 234,7 miljoen inwoners (2007) qua bevolkingsomvang het vierde land ter wereld. Alleen China, India en de Verenigde Staten tellen meer inwoners
Indonesië kent naar schatting 360 verschillende etnische groeperingen en herbergt een groot aantal religies en talen. Het merendeel van de bevolking is van Maleise oorsprong. De rest is overwegend Melanesisch (met name op Papua en de Molukken).
Indonesië bestaat uit 13.000 eilanden. Na de onafhankelijkheid in 1949 is welbewust gekozen een eenheidsstaat tot stand te brengen. Etnische, religieuze en sociale tegenstellingen tussen de bevolkingsgroepen werden onderdrukt.
Kan een eilandenrijk van 13.000 eilanden een eenheid zijn? Eeuwenlang hebben de Nederlanders gedaan alsof van wel. Zij brachten de hele archipel onder Nederlands bestuur. Dat was de gemeenschappelijkheid, de samenhang. Etnische, religieuze en sociale tegenstellingen bestonden toen ook al in dit eilandenrijk. Maar ze werden meestal onderdrukt. En voor zover ze toch een kans kregen naar buiten te komen, maakten de Nederlandse bestuurders er handig gebruik van. Zo vochten na 1945 de Molukkers met de Nederlanders mee tegen de Indonesische vrijheidsstrijders. Zij werden door Nederland GEPAAID MET DE BELOFTEe belofte van een EIGEN MOLUKSE STAAT, die er uiteindelijk nooit gekomen is.
Tegenstellingen verdoezeld
Toen Soekarno in 1949 de Republiek Indonesië stichtte, ging hij er als vanzelfsprekend van uit dat de hele voormalige Nederlandse kolonie één staat moest worden. In de euforie van de onafhankelijkheid ging de bevolking van het eilandenrijk daar ook in mee. Maar dat betekende niet dat de oude tegenstellingen verdwenen waren.
Ook Soekarno’s opvolger generaal Soeharto heeft altijd aan de eenheidsstaat vastgehouden. Dertig jaar lang is hij erin geslaagd de tegenstellingen binnen het eilandenrijk te verdoezelen. Dit lukte hem door overal in het rijk de Javanen bestuursmacht te geven en de andere bevolkingsgroepen stevig onder de duim te houden. Soeharto werd daarbij gesteund door het leger, dat onder zijn regime grote politieke macht bezat en allerlei voorrechten genoot.
Enkele opmerkingen mijnerzijds:
Gelukkig worden in de aantallen slachtoffers de gangbare nullen niet vergeten, ook Hr. Mertens weet het dus niet, en hij staat daar niet alleen in.
Indonesië werd helemaal niet verplicht tot een samenwerkingsovereenkomst met Nederland. Bij de Rondetafelconferentie keek de hele wereld mee, incl. de VN! Indonesië had daar het langste eind al in handen. Dat Indonesië op 27 december 1949 soevereiniteit verkreeg is nu nog te lezen in de acte van soevereiniteitsoverdracht, mede ondertekend namens Indonesië. Dat is een volkenrechtelijk document, niet zomaar een administratieve afhandeling. Zo’n verdrag staat in Nederland zelfs boven de nationale wet! Maar dat was ex-minister Bot even vergeten. Natuurlijk staat het de soevereine staat vrij, zelf te uiten wat zij denkt wat goed is, zoals het vaststellen van de nationale feestdag. Wij gaan daar heel soepel mee om. Op 17 augustus komen de Nederlanders naar de receptie om handen te schudden en prikken een vorkje mee. Zij zullen heus niet zeuren over 27 december. Op Koninginnedag komen de Indonesiërs ook naar de recepties een harinkje meehappen, zonder te vragen waarom de koningin niet jarig is. Zij zijn ook zo beleefd ons niet op te dragen onze nationale feestdag op 26 juli te vieren.
De stichting van de deelstaten was al afgesproken in Malino, juli 1946. Deze deelstaten zijn met Indonesische instemming (incl. Soekarno) over Linggadjati heen getild naar de Rondetafelconferentie, de Verenigde Staten van Indonesië. Deze constructie was niet zozeer ‘verdeel en heers’ zoals door velen werd verondersteld, maar afgekeken van een gelijksoortige constructie voor Maleisië. Het ging om het afzwakken van de overheersende positie van Java over de andere gebieden. Nederland was onderweg naar de soevereiniteitsoverdracht en had totaal geen belang bij die constructie. Dat Soekarno er na de soevereiniteitsoverdracht (éénzijdig!) een eind aan zou maken was voorspelbaar. Nederland was niet meer verantwoordelijk en vond het best.
De soevereiniteitsoverdracht was een normaal volkenrechtelijk verdrag dat door Indonesië naderhand werd geschonden. Nederland had daar geen moeite mee, blij er van af te zijn, met als prijs de nabetaling door Indonesië van de salarissen zoals was afgesproken. Sjahrir had meer gewild, maar Soekarno was tevreden. Hij wilde opschieten omdat hij wist nu de handen vrij te krijgen. In Zuidoost Azië al eeuwen een gangbare praktijk zoals ik ook in mijn promotie-onderzoek vaak heb aangetroffen.
Citaat: “voor Nederland rest slechts een trauma, dat nog steeds voortduurt.” Ik heb niet zo’n idee dat Indonesië in Nederland een trauma is. Zelfs het sjouwen met doden van de bersiap heeft geen trauma opgeleverd. Tijdens het debat bij mijn promotie heb ik zelfs gesteld trots te zijn op iets wat weinigen hebben meegemaakt: de geboorte van een staat, inclusief alle nationaal/politieke en volkenrechtelijke rimram, chaos en moord. Mij steekt alleen dat wij in Nederland, incl. de Indische gemeenschap, onze doden in Indonesië aan het vergeten zijn. Wij mogen ze zelfs niet herdenken op 15 augustus bij het Indisch Monument!
De rest van het verhaal laat ik maar zitten, ik loop liever met mijn moeie, ouwe benen kwiek het nieuwe jaar in.
Mertens geeft hier een goed voorbeeld hoe beide partijen naar dat onafhankelijkheidsproces kijken. Goed gedocumenteerd, jammer dat nu aan de conferentie van Linggajati wordt voorbijgegaan aan het historische feit dat in de hele reeks ontmoetingen van partijen, hier voor het eerst op basis van gelijkwaardigheid werd onderhandeld.
De RI voelde zich echter belazerd vanwege inderdaad allerlei oneigenlijke interpretaties en toevoegingen die een echt akkoord in de weg stonden, terwijl er voortdurende troepenaanvoer plaats vond.
Het noodzakelijke vertrouwen werd hiermee ernstig ondermijnd.
Het cijfer van achtergebleven Indische mensen (40 miljoen? 4 met 7 nullen…) is erg overdreven of moet een vervelend tikfoutje zijn. Cijfers zijn immers de kapstokken van historische geloofwaardigheden, toch?
Logisch dat RI , in ieder geval de eerste generatie pemuda en pemudi die feitelijk relatief dicht bij de Nederlanders stonden( opleiding-vorming) massaal nationalistische gevoelens krijgen .
De aanvoer van troepen , ondermijning van de R.I soevereiniteit , verbroken verdragen , de vorming van satellietsstaten, APRA kwestie ( hartelijk dank aan Kpt W.=had geleidt tot de R.I als eenheidsstaat )verdragen die verbroken worden .
En toch kwam een nieuwe golf (re)migratie van uit Nederland naar Indonesie vanaf 1950 .Zie de laatste cijfers van de onderzoek van Ulbe Bolsma ( Indiegangers ?) .
De problemen kwam uit de halsstarigheid van Nederland inzake Irian Barat kwestie. De gevolgen zijn bekend.
Surya Atmadja
Terima kasih banyak .
Eindelijk een stuk over Indonesia die anders is dan de gangbare mythe verhalen.
salam
A.M.I.S.S.Atmadja
Heel informatief. Dank hiervoor.
Buiten enige weggelaten gebeurtenissen ,die je tussen de regels door
kunt volgen is dit artikel,” Luidt en duidelijk”.
Hormat