Het was de wens van verzetsman Rudi Jansz: eerst Nederland vrij, daarna Indonesië

Geplaatst op 2 mei 2019 door Boeroeng

Het is 6 augustus 1944. De bloempotten in de vensterbank van een pand op de eerste verdieping van Ringdijk 6 in Amsterdam-Oost zijn zo neergezet dat het teken op veilig staat. Verzetsman Rudi Jansz belt aan. Tot zijn schrik opent een man van de Sicherheitsdienst (SD) de deur ernaast, en duwt hem een revolver in zijn rug. Dan gaat ook de andere deur, waar hij aanbelde, open en Jansz wordt via een trap naar de eerste verdieping gestuurd. Daar wachten nog meer SD-mannen hem op. Er wordt gevochten, ze slaan hem bewusteloos. Trouw

Dit bericht werd geplaatst in diversen. Bookmark de permalink .

299 reacties op Het was de wens van verzetsman Rudi Jansz: eerst Nederland vrij, daarna Indonesië

  1. Tolol nog steeds geen MWO ! Wel lintje van de 4 daagse . zegt:
    2 juni 2019 om 22:11

    Lintje voor si Jack en die gedode Gurkha worden per ommegaande bezorgd door Bol.com .

    Beantwoorden
    • Peter van den Broek zegt:
      3 juni 2019 om 09:11

      Ik kan me niet voorstellen, dat deze opmerking grappig bedoeld is, het is meer een extreme vorm van necrofilie. Maar als dat het respect is voor de doden, dan kan ik in het verlengde best begrijpen hoe Nederlanders in het algemeen over de Bersiap en haar slachtoffers, ook Indo-Europeanen en Molukkers denken: mooi klaar…al.

      Het komt erop neer dat het volkomen zinloos is te zeuren over Bersiapslachtoffers, die zijn al meer dan 70 jaren dood. . Mooi, klaar…al.

      Na het verzamelen van wat Bersiapzaken, waar meer dan 600 doden met naam, sterftedatum en plaats zijn betrokken, mag ik toch een andere mening hebben?

      Beantwoorden
  2. Peter van den Broek zegt:
    2 juni 2019 om 22:00

    Ik heb zelf een bintang van de Vierdaagse en één van de Tweedaagse Militaire Prestatie TochtTMPT Die medailles mocht ik gelukkig op mijn uniform dragen anders was het zo’n kale bedoening.

    Maar terug naar Soerabaja.
    Het is voor het eerst dat ik het woord “hostages” i.v.m. Werfstraatgevangenis tegenkom. De Brìitten waren wel verantwoordelijk voor de opvang, verzorging en transport van krijgsgevangenen en geinterneerden in het kader van RAPWI. Maar in Nederlands-Indie werden ze geconfronteerd met IFTU Inhabitants Friendly To Us oftewel Indo-Europeanen. Formeel waren ze niet verantwoordelijk voor deze groep. Maar dat werd anders toen pemoeda’s in Soerabaja na 15 Oktober 1945 manlijke Indo-europeanen oppakten en vaak via de Simpang Club in de Werfstraatgevangenis opsloten. In eerste instantie was er sprake van opsluiting, maar dat veranderde , de meer dan 3500 gevangenen werden gijzelaars!!!!!!. De Britse houding tov IFTU veranderde weinig to niets toen de Britten op 25 Oktober bij Soerabaja aan wal gingen. Bvb ze haalden KTZ Huijer en zijn RAPWI-groep wel uit de gevangenis, maar de Indo-Europeanen, die toch in levensgevaar verkeerden, mochten in de Werfstraatgevangenis blijven zitten

    Maar wie heeft de Britten van mening laten veranderen? was dat Jack Boer?

    Voor de geschiedenis.
    De 49th Indian Infantry Brigade van brigadier Mallaby en na zijn dood col. Pugh was geen onderdeel van de 5th Indian division van gen.-major Mansergh. De brigade van Mallaby maakt deel uit van de 23rd Indian division van gen. Hawthorn. Deze divisie was in eerste instantie verantwoordelijk voor de orde en rust op Java. Daarom had de divisie zich opgesplitst in 3 brigades, waarbij de 49th Brigade van Mallaby verantwoordelijk was voor sector Oost-Java, i.c. Soerabaja.

    Toen het de Britten duidelijk werd dat Malleby c.s. niet opgewassen was tegen de pemoeda’s in Soerabaja, werd de 5th division opgeroepen om Mallaby in Soerabaja bij te staan.. De divisiestaf van Mansergh wist niks over de Werfstraatgevangenis, maar ze werden op 9 November gebriefd door zowel col. Pugh (na de dood van Mallyby, brigadecommandant) als Jack Boer.
    Mansergh durfde of kon niet een beslissing nemen (Jack Boer viel niet onder zijn gezag) en toen werd gen. Christison, hun baas ingeschakeld. En die besloot tot de verrassingsactie om 04.00 uur A.M. waarbij Jack Boer een beslissende rol speelde.

    Mooi klaar? Boer en die dooie Gurkha hebben wel wat verdiend, maar krijgen zij het ook?

    Beantwoorden
  3. Tolol nog steeds geen MWO ! Wel lintje van de 4 daagse . zegt:
    2 juni 2019 om 14:01

    @Tolol zegt 2 juni om 14.00 uur Voor mij heeft deze zaak afgedaan @ ———————— Mooi Klaar ….Al !!!

    Beantwoorden
  4. Tolol zegt:
    2 juni 2019 om 08:26

    Prins Bernard heeft niet 1 gevangene bevrijd en was alleen in naam hoofd van dat z,g legerkorps ( De Binnenlandse Strijdkrachten ) .Die strijdkrachten bestonden uit circa 10.000 man veelal verzetsmensen met weinig militaire ervaring maar volgens de regels was hij hoofd van een legerkorps en had dus recht op de MWO ,schoonmama Wilhelmien zorgde er wel voor dat zoonlief ,die ook kreeg .Dat was nou de makke van onze held ( zeker) Jack Boer ,hij had zo,n schoonmoeder niet .Trouwens schoonmama had ook de hoogste MWO in haar bezit ,wat had zij ervoor gedaan ? Nou een beetje dapper blerren door de microfoon vanuit Engeland tegen de Duitsers .

    Beantwoorden
    • e.m. zegt:
      2 juni 2019 om 13:50

      @Peter van den Broek zegt: 2 juni 2019 om 07:50 Voor mij heeft Jack Boer een dapperheidsonderscheiding verdiend.@

      — Mooi. Klaar … AL !!!

      Beantwoorden
      • Jan A. Somers zegt:
        2 juni 2019 om 16:21

        Ik hoop het. Van dat klaar tenminste.

      • PLemon zegt:
        2 juni 2019 om 16:54

        @ Klaar en over…

        # Immers…

        *** Boer werd eerder geridderd in de Orde van Oranje Nassau met de Zwaarden en hij ontving de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon.

        In zijn brief zegt Kamp “Dat er onvoldoende grond is over te gaan tot toekenning van een MWO of een andere dapperheidsonderscheiding laat onverlet dat waardering en bewondering past voor het optreden van de heer Boer, die ik bij deze namens de regering uitspreek.
        http://operatiemarketgarden.nl/polen5.html

      • Jan A. Somers zegt:
        3 juni 2019 om 13:53

        De heer Jack Boer komt niet voor in het register van deze onderscheiding. Kan ik me wel iets bij voorstellen. Deze onderscheiding wordt het meest toegekend wanneer je als beroepsmilitair met pensioen gaat. En dat was de heer Boer ook niet. Mijn broer wel als hoofd militaire geestelijke gezondheidszorg. Niet als held dus. Voor hem wel gunstig, held wordt je meestal postuum

      • PLemon zegt:
        3 juni 2019 om 16:13

        @ Jack Boer komt niet voor in het register van deze onderscheiding.

        # Er zijn meer registers…en onderscheidingen. Zag in het voorbijgaan een paar J.Boer-tjes opduiken. Blijft ongewis of het naamgenoten zijn met een ander decoratie?

        ,*** Benieuwd wie allemaal een lintje hebben gekregen? Zoek hieronder in de zoekmachine op achternaam, locatie, jaar, geslacht en soort onderscheiding.

        Achternaam Boer
        of laat leeg voor alles
        Locatie
        woonplaats, gemeente of naam van ander land
        Of: Woonachtig buiten het koninkrijk
        Jaar Alleen 2017 Alle jaren (sinds 2004)
        Geslacht Vrouwen Mannen Iedereen
        Soort onderscheiding

        Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw
        Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau

        Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw

        Officier in de Orde van Oranje-Nassau

        Ridder in de Orde van Oranje-Nassau

        Lid in de Orde van Oranje-Nassau

      • Jan A. Somers zegt:
        3 juni 2019 om 16:31

        U heeft het specifiek over “geridderd in de Orde van Oranje Nassau met de Zwaarden” .Heeft u het misschien gehaald uit een boekoe pienter?

      • PLemon zegt:
        3 juni 2019 om 18:27

        @ boekoe pienter…

        # zie de alfabetische lijst op…
        http://www.onderscheidingen.nl/decorandi/ind4551/ind_b01.html

  5. Peter van den Broek zegt:
    2 juni 2019 om 07:50

    “Hostages” in verband met de Werfstraat gevangenis? Dat werd vermoed, maar nu bevestigt dhr Somers dat ook nog eens.

    De Britten spraken altijd over krijgsgevangenen en geinterneerden, Allied Prisoners of War and Internees APWI.
    Ze wisten wel dat pemoeda’s gevangenen hadden gemaakt in Soerabaja maar volgens Jack Boer niet dat diezelfde gevangenen in “hostages” dus gegijzelden waren veranderd. Dat is wel in tegenspraak met die “15 artikelen waar het gaat over hostages”.
    Vreemd , want dan wisten de Britten toch dat er hostages waren in de Werfstraatgevangenis . Wie had dan die 15 artikelen geschreven, toch niet Jack Boer? Wat is de bron van dit verhaal?

    Maar hoe en wanneer wist Jack Boer dat de pemoeda’s hostages in de Werfstraat gevangen hielden?

    Het verhaal gaat dat op 9 November een Ambonees zich meldde aan de zwaar bewaakte poort van de Brits-Indische divisie (5th Indian Infantry Division), waar Jack Boer op dat moment voor werkte. Boer herkende de man onmiddelijk als Patiradhawani, oom Pati, één van de cipiers van de Werfstraatgevangenis, waar Boer anderhalf jaar gezeten had. De rest van het verhaal is bekend. Boer bood aan zelf de gevangenen in de vroege ochtend te gaan bevrijden, omdat hij als geen ander de weg en het gevangenisgebouw aan de Werftstraat kende. Hij had zelfs “de route VANAF PERAK uitgezet tot aan de Dwars Nieuw Hollandstraat.”

    Dan had Jack Boer toch een beslissende invloed op het besluit om de gevangenen uit het Werfstraatgebouw te bevrijden, vòòrdat de pemoeda’s de gevangenen in de vroege ochtend van 10 November zouden vermoorden?

    Voor mij heeft Jack Boer een dapperheidsonderscheiding verdiend. Meer dan 3500 bevrijde gevangenen zijn toch minstens genoeg voor een MWO?

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      2 juni 2019 om 12:16

      “De Britten spraken altijd over krijgsgevangenen en geinterneerden,” Waarom moet ik weer komen opdraven met oude kost? Lees dan toch eens die instructie goed! Onder 11 The Indonesians are threatening to use Dutch internees as hostages enz. Het begrip krijgsgevangenen komt in deze instructie niet voor, die waren er ook niet. Wel, zoals hierboven te lezen: the protection, and where appropiate, the evacuation of R.A.P.W.I., maar dat gaat niet alleen over gevangenen. Bij de evacuatie door de 49th Indian Infantery Brigade group ging het over vrije burgers die vrijwillig geëvacueerd wilden worden. “Wie had dan die 15 artikelen geschreven, toch niet Jack Boer? Wat is de bron van dit verhaal?” Dat had u toch hierboven kunnen lezen? De instructie voor de officieren van de de 49th Indian Infantery Brigade group! Ondertekend door Hodson, Major, B.M., Distribution: One per officer.

      Beantwoorden
  6. Peter van den Broek zegt:
    30 mei 2019 om 10:03

    Als ik bovenstaande kaart uitvergroot, dan zie ik dat er van het Vliegterrein een pad Rustenburgerpad → Jl. Pesapen Kali DIRECT naar de Westmuur van de Werfstraatgevangenis loopt.

    Beantwoorden
  7. Peter van den Broek zegt:
    30 mei 2019 om 09:53

    Ik ga toch niet Google maps gebruiken om te zien hoe een stad er 70 jaar geleden uitzag of hoe ver het vliegveld Morokrembangan van de Werfstraatgevangenis aflag. Dat vliegveld bestaat trouwens niet meer.
    Ik baseer me nu op de kaart van Soerabaja uit 1934 gemaakt door J. van Ingen waarbij vliegveld Morokrembangan duidelijk te zien is:
    http://colonialarchitecture.eu/obj?sq=id%3Auuid%3A6ab38750-236d-4adf-9add-9edb0d76c3f1

    Ik orienteer mij op de uitspraken van dhr Somers. Hij zegt op 24 mei: “….. Als je de schoten uit Perak hoort, met de inslagen bij de Bataviaweg op een kleine 1 km afstand (van de Werfstraatgevangenis)……”
    Met een passer neem ik de afstand Werfstraatgevangenis-Bataviaweg (< 1Km). Ik trek dan een cirkel met een straal van 1 Km rondom de Werfstraatgevangenis. Dan weet ik dat uiterste rand van het door de Britten bezette vliegveld Morokrembangan iets meer dan 1 kilometer van de Werfstraatgevangenis ligt.

    Dan ligt het voor de hand dat Jack Boer en zijn Gurkha’s vertrokken vanuit dit vliegveld voor hun invalsactie bij de Westmuur van de Werfstraatgevangenis , ze hadden een half uur de tijd om ongemerkt iets meer dan 1 Km te overbruggen.

    Hadden de Britten voor Jack Boer en zijn 10 Gurkha’s een plan voor de bevrijdingsactie? Natuurlijk was er een plan.

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      30 mei 2019 om 17:13

      “hoe een stad er 70 jaar geleden uitzag” De Werfstraat is er nog steeds (Dj. Kasuaris dacht ik.) en de Angkatan Laut zit er nog steeds. Die oude kaart en Google kunnen alleen maar die oude, nog steeds bestaande afstand weergeven.
      “Dat vliegveld bestaat trouwens niet meer.” Dat is op mijn vrij recente kaart nu de Akademi Angkatan Laut.
      “een cirkel met een straal van 1 Km rondom de Werfstraatgevangenis” En aan die uiterste rand heb je niets, tot het midden van die voormalige vliegbasis hemelsbreed 2,16 km. Ik heb de curvimeter er maar niet op los gelaten, want het wegennet is er totaal veranderd. “dat Jack Boer en zijn Gurkha’s vertrokken vanuit dit vliegveld voor hun invalsactie” Maar Morokrembangan is totaal niet relevant. Er kunnen geen schepen komen, de troepen zijn in Perak en Oedjoeng geland. Met op de vliegbasis waarschijnlijk een klein detachement, nog van de 49th Indian Infantery Brigade Group. Ik laat de heer Boer maar weer zelf aan het woord: “Op 9 november (…) toen alle onderdelen weer op sterkte waren in Tandjoeng Perak (…). Ik kon de Britten met een gerust hart verklaren (…). Ik had de route VANAF PERAK uitgezet tot aan de Dwars Nieuw Hollandstraat.”
      “Natuurlijk was er een plan.” Lijkt mij logisch. gevangenen bevrijden, dat was een van de opdrachten voor de divisie.
      N.a.v. deze discussie ben ik weer eens in de getuigenverklaringen gedoken. Wat moet ik geleden hebben, en met gebogen hoofd rondlopen. En die sores natuurlijk overdragen aan mijn negen achterkleinkinderen. Ik behoorde dan wel tot de kneusjes, maar ik kan me toch niet herinneren: “3500 mensen, waarvan velen op dat moment nog met bloed bevlekte verbanden droegen”. Wel bewoners van de wijk waar wij doorheen liepen, op weg naar de auto’s, die ons trakteerden op kleine hapjes rijst. Mensen die zelf nauwelijks iets te eten hadden. En dan die man die onder de roodwitte graffiti een blauwe baan schilderde. Met mijn nogal domme gedachte: waar haalt iemand in deze toestanden een blik blauwe verf vandaan. Maar het was wel feestelijk!

      Beantwoorden
      • Peter van den Broek zegt:
        30 mei 2019 om 22:24

        De bovenstaande reactie bevat wel heel veel veronderstellingen om tot een verantwoorde conclusie te komen, maar laat ik dhr Somers in zijn redenering volgen.

        Wat waren de Britse plannen voor de Werfstraatgevangenis ?

        Ik citeer:… de wegen die direct van de haven Tandjong Perak naar de Werfstraatgevangenis leiden, gaven geringe mogelijkheden om een verrassingsaanval te ondernemen.

        Dhr Somers heeft altijd beweert dat Jack Boer uit het Havengebied Perak kwam. Zijn citaat: En daar in de (….) muur was dus dat gat geschoten, vanuit de haven komend. En iets verderop naar het Noorden stonden de auto’s klaar. 

        De Britse militairen discussieerden op 9 November 1945 verschillende mogelijkheden om de gevangenenen uit de Werfstraat te bevrijden, ik noem de twee voor de discussie meest relevante routes:
        1) een mogelijke route loopt van het Havengebied Tandjong Perak via de Westoever van de Kalimas langs de Bataviaweg, richting Kleine Kebalenstraat naar Kalisoso, de Noordelijke gevangenismuur, die door 2 wachtposten op de muur werden bewaakt. De Stuart tank schoot een gat in de Westelijke muur van de gevangenis., waar alleen 1 wachtpost in de nabije omgeving bevond.
        De Heer Somers weet waar op 9/10 November 1945 de Britse en Indonesische linies
        lagen.

        Daarentegen gaf de route vanaf het vliegveld Morokrembangan, ten Zuid-Westen van het Havengebied een andere mogelijkheid voor een verrassingsaanval .
        2) De ze route loopt vanuit het vliegkamp Morokrembangan direct langs het Rustenburgerpad door de wijk Dapoean langs de krètèk-kruidnagel sigarettenfabriek Lien Sieng Thé naar de achterkant van de gevangenis, die gedeeltelijk door 1 wachtpost werd bewaakt (Westelijke muur).

        Wellicht kan dhr Somers, aangeven op basis van welke argumenten de Britten kozen voor route 1. Zijn uitleg bespaart veel onnodige discusssie

      • Boeroeng zegt:
        30 mei 2019 om 22:33

        Peter,
        Ben je een vete aan het uitvechten met Jan Somers ?
        Hij geeft zijn meningen, wat hem lijkt , wat mogelijk is. maar jij reageert wel eens vaker zo fel alsof je hem persé van jouw waarheid wilt overtuigen.
        Waarom die verbetenheid?
        Hij zijn mening … jij je mening. Laat mensen in hun waarde
        Geef gewoon je informatie en overwegingen , zonder uit te zijn op “je gelijk” .

        Als je de details van de werfstraataffaire wilt registreren, dan kom je een heel eind door ooggetuigen serieus te nemen, niet door vete-achtig te reageren

      • Jan A. Somers zegt:
        31 mei 2019 om 12:14

        Is geen vete, gewoon obsessief verblind. Ach ja, hij heeft dat grote feest van de bevrijding ook niet meegemaakt. Misschien zit dat hem dwars. Gewoon even leuke dingen doen op de TTF. Mijn probleem is waarschijnlijk ook het uwe, alles op een verkeerd item.

      • JA. Somers zegt:
        1 juni 2019 om 16:46

        Deze keer wat simpele vragen, had u zelf antwoord op kunnen geven, en ik moet maar steeds herhalen.
        “Wat waren de Britse plannen” Die 5e divisie stond al vanaf 2 september op de agenda, maar pas op 25 oktober was er een onderdeel beschikbaar, de 49th Indian Infantery Brigade group. Met een instructie waarin o.a.
        2. The British Forces have three objects in view:
        (a) the establishment of law and order
        (b) the protection, and where appropiate, the evacuation of R.A.P.W.I.
        (c) the disarmament and removal of the Japanese.
        Alles bij elkaar 15 artikelen waar het ook gaat over ‘hostages’, dat is en stuk sterker dan gevangenen en geïnterneerden.
        De brigade heeft uitgezocht waar de grootste pijnpunten zaten, Darmokamp en Werfstraatgevangenis waarvoor ze zelf de plannen maakten en begonnen met de uitvoering, zoals evacuatie naar Singapore. Maar ook in de gevangenis was twee keer een Mahrattapeleton gedetacheerd voor de onderhandelingen over onze evacuatie. Beide keren zijn die vermoord. De Britten waren dus bekend met ons verblijf aldaar.
        “langs de Bataviaweg” nee, de Bataviaweg oversteken.
        “De Britse militairen discussieerden op 9 November 1945 verschillende mogelijkheden om de gevangenenen uit de Werfstraat te bevrijden.” Volgens de heer Boer niet hoor. De heer Boer was van mening dat de Britten niets afwisten van de hostages in de Werfstraatgevangenis, hij had ze dat verteld, waarna hij van zijn ideeën vertelde. Vreemd, na de moord op het Mahrattadetachement in de gevangenis, militairen die onderhandelden over onze evacuatie..
        “weet waar op 9/10 November 1945 de Britse en Indonesische linies lagen” Ja, al tig keren verteld. De Britten hadden geen verdedigingslinie,ze hadden zich gewoon genesteld in het havengebied en een detachement op het vliegveld. Op een vergadering op 9 november werd Soengkono uitgeroepen tot commandant van Soerabaja. De eerste verdedigingslinie moest beginnen bij de Bataviaweg. in de discussies kwam het tot een diepte tot vanaf het zuiden van Krembangen tot Kedoeng Tjowek, voorbij Kapasan. De gevangenis lag dus volledig binnen die verdedigingsgordel. (de tweede gordel lag in de buurt van het spoorwegviaduct, de derde door Darmo ten noorden van Wonokromo.
        “op basis van welke argumenten de Britten kozen voor route 1. ” Ik neem aan dat deze vraag betrekking heeft op de actie volgens de heer Boer. Daar hebben de Britten niet voor gekozen, maar de heer Boer, dat heb ik een vorige keer al geschreven.
        “Daarentegen gaf de route vanaf het vliegveld Morokrembangan, ten Zuid-Westen van het Havengebied een andere mogelijkheid voor een verrassingsaanval .
        2) De ze route loopt vanuit het vliegkamp Morokrembangan direct langs het Rustenburgerpad door de wijk Dapoean langs de krètèk-kruidnagel sigarettenfabriek.” Ik heb hiervoor de diepte van de verdediging beschreven, het was geen potloodstreep langs de Bataviaweg, maar een brede gordel waar de gevangenis in lag. De door u genoemde route loopt van begin tot eind in de lengterichting van die gordel. Lijkt mij lastig rustig door te lopen zonder dat de Indonesiërs wakker werden.
        Zo, u herinnert mij elke keer weer over deze voor mij zo feestelijke gebeurtenissen. Leuk! Maar wel vermoeiend.

  8. Peter van den Broek zegt:
    29 mei 2019 om 15:31

    Als ik goed op het kaartje van Jack Boer kijk dan staan er minstens twee straten haaks op de Nieuw Holland Straat

 o.a.

    Rustenburgerpad → Jl. Pesapen Kali (de straat heette vroeger ook al wel Pesapen Kali in de volksmond, naar het wijkje Pesapen met de toevoeging ‘kali‘, Javaans voor rivier, omdat de straat langs een kanaal liep; het kanaal is nu gedempt)
    en
    Rozendoornlaan → Jl. Pesapen Selatan (nu de naam van het wijkje Pesapen met de toevoeging ‘selatan‘/zuid)

    Loop ik èèn van deze straten door, dan steek ik de volgende straat (Westerbuitenweg) over.
    Westerbuitenweg → Jl. Indrapura (een soort WESTELIJKE ringweg om het oudste gedeelte van de stad; nu genoemd naar een oud koninkrijk in West-Sumatra)

    Steek ik de spoorlijn over dan doorsnij ik een Boulevard:
    Tandjong Perakboulevard (West en Oost) → Jl. Perak Barat en Timur (deze brede weg loopt van de stad naar de haven Tandjong Perak, letterlijk ‘zilverkaap’ — tussen de beide rijbanen liep een tramlijn en ligt nu een brede middenberm; bij de beide weghelften werd/wordt daarom west/’barat‘ en oost/’timur‘ toegevoegd)

    Loop ik door dan kom ik op het vliegveld Morokrembangan, dat op 10 November 1945 in handen van de Britten was.

    Mijn vraag is hoe ver lag de uiterste rand van het vliegveld van de Werfstraatgevangenis af ?

    Beantwoorden
  9. Boeroeng zegt:
    29 mei 2019 om 12:28

    Werfstraat= Jalan Kasuari
    Nieuw Hollandstraat = Jalan Kutilang, maar die kan ik niet vinden op de google map.
    Staat die op de map als ” jl belakang penjara” ?

    https://www.google.nl/maps/place/Jl.+Kasuari,+Kota+SBY,+Jawa+Timur+60175,+Indonesi%C3%AB/@-7.2338651,112.7349299,17z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x2dd7f9225b4d169f:0x9a74fca1da51cae7!8m2!3d-7.2338651!4d112.737124

    Beantwoorden
    • Hans Boers zegt:
      29 mei 2019 om 13:50

      Jl Kutilang: https://www.google.nl/maps/place/Jl.+Kutilang,+Krembangan+Sel.,+Kec.+Krembangan,+Kota+SBY,+Jawa+Timur+60175,+Indonesia/@-7.2348728,112.7326911,17z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x2dd7f9230be94a31:0x43face676fd168fa!8m2!3d-7.2348728!4d112.7348798 is zelfde als Belakang Penjara (Achter de gevangenis).. Op de kaart zie je ook dat er een restaurant Bakso Sapi Kutilang heet.

      Beantwoorden
    • Peter van den Broek zegt:
      29 mei 2019 om 14:33

      Voor de betrouwbaarheid en de broodnodige duidelijk gebruik ik een plattegrond van Soerabaja uit 1935, die benadert de toenmalige werkelijkheid.

      zie https://indearchipel.com/2018/07/31/straatnamen-surabaya/
      In deze link zijn zowel de Nederlandse als Maleise straatnamen vermeld Onderaan is er een link naar een plattegrond van Soerabaja uitgegeven door Woningbureau Versluis.

      Zoem ik op de kaart in dan zie ik In kwadrant I9 de Werfstraatgevangenis gelegen tussen links de Nieuw Holland Straat en rechts de Werfstraat.

      Is links West en rechts Oost?

      Op de kaart loopt de Werfstraat schuin af en vervolgt zijn weg in de Westerkade Kalimas, dat is de kade LINKS van de Kalimas. Rechts van de Kalimas bevindt zich de Oosterkade Kalimas . Ik concludeer dat Links=West en Rechts=Oost

      Aangezien Nieuw Hollandstraat (Links van de gevangenis) als de Werfstraat (Rechts van de gevangenis van Zuid naar Noord lopen en gevangenis er tussenin geklemd is, dient daarom de kaart van Jack Boer een kwartslag naar links gedraaid te worden om het geografisch Noorden aan de bovenkant te hebbens.

      Dat verduidelijkt dan veel.

      Beantwoorden
      • Anoniem zegt:
        29 mei 2019 om 14:37

        Dit is de link naar de plattegrond van Woningbouw Versluis

        http://colonialarchitecture.eu/obj?sq=id%3Auuid%3A608eff3a-3443-42d2-b28e-5b01c566b9c5

      • Jan A. Somers zegt:
        29 mei 2019 om 17:28

        “een kwartslag naar links gedraaid te worden ” Dat klopt. Op Google Maps kun je goed inzoomen op die straten. Van Morokrembangan naar de gevangenis is hemelsbreed zo’n 2,5 km. Maar dat vliegveld is voor de infanterieopmars niet van belang. Die troepen waren met de boot in Perak/Oedjoeng aangekomen en rukten op via de Perakweg.
        “Loop ik door dan kom ik op het vliegveld Morokrembangan” Niet doorlopen, maar op de Perakweg richting Perak links af naar Morokrembangen. Perakweg heet ook wel Perakboulevard o.i.d.
        “dan zat hij ook niet in het ZW-complex 5.” Ik zat met het probleem dat ik u niet kon laten zien op welke 5 ik mijn vinger had staan. Vandaar, met de aanname dat het geografische noorden op het kaartnoorden van de heer Boer zat, kwam ik tot de conclusie Zuidwest. Met gelukkig de nadere aanduiding Kromme Elleboog. Met die draai wordt dat dan Zuidoost, maar de Kromme Elleboog draait mee. Het juiste kaartje staat op Javapost Aan de dood ontsnapt Geplaatst op 1 februari 2011.
        “want hij hoeft niet aan te nemen dat het (kaart)Noorden bovenaan zit” Ik mag aannemen dat een in een boek gedrukte kaart correct gedrukt is. Dat hoort een marineman als de heer Boer te weten. Zelf had ik niet eerder dan bij de heer Boer een kaart van het complex gezien, Ik was er eerder, bij de Kenpeita, gewoon geweest, en had het te druk met andere zaken. Op de kaart van de heer Boer was dat nr. 23, eenzame opsluiting (dat heette vroeger staatsgevaarlijken), in de hoek tussen Kalisosok Lor en de Nieuw Hollandstraat. Van de muur op die plek met wachtpost VI heb ik een foto gemaakt in 1997. Javapost, Het Britse ultimatum, Geplaatst op 7 februari 2011.
        “nam aan dat dat uit de omgeving van de Bataviastraat kwam. ” Klopt, en dat was toen ook het werkelijke noorden. En van een kaart was ik mij niet bewust. Met het verhaal van de bewaarder, die ons de cel weer instuurde, dat er vanuit de haven geschoten werd, dat vertaalde ik correct met noorden. Voor details had ik toen geen tijd. Dat is er later bijgekomen met lezen, en bezoek. Dat is het nut van lezen, je maakt kennis met de zaken rondom je eigen ervaringen.

  10. Peter van den Broek zegt:
    29 mei 2019 om 08:57

    Ik heb altijd tegen personen opgekeken die niet alleen met sextant en kompas om kunnen gaan, maar ook de juiste tijd inschatten. Ondanks dat blijf ik toch met een paar vragen zitten over het gebeuren in Soerabaja van 10 November 1945.

    Ik vertrouw en orienteer mij volledig op de uitspraken van dhr Somers. Hij zegt op 18 mei: …..”Ik zat dus in complex 5. Met uw probleem dat er twee complexen 5 zijn. Maar het was het ZW-complex 5, aannemend dat het kaartNoorden bovenaan zit”…..

    Een beetje vreemde en rare uitspraak, want hij hoeft niet aan te nemen dat het (kaart)Noorden bovenaan zit. De zon komt tnormaliter in het Oosten op en gaat onder in het Westen, hij kon zijn positie ook zonder aanname bepalen?
    Zijn logica gaat hier niet op, want het kaartNoorden is niet het werkelijke of kompas-Noorden, dan zat hij ook niet in het ZW-complex 5.

    Als blijkt dat hij niet in het ZuidWest- maar in het Zuid-Oost complex., dan verandert in zijn verhaal niet alleen zijn tijdschema, het schuift een aantal uren op, maar ook zijn orientatie
    Bijvoorbeeld, hij hoorde in de gevangenis op een gegeven moment kanonnengebulder en nam aan dat dat uit de omgeving van de Bataviastraat kwam. In werkelijkheid kwam dat lawaai niet uit zijn Noorden maar uit het kompas-Westen !!!!! Dan kwam dat kanongebulder niet uit de omgeving van de Bataviastraat maar uit een andere buurt, misschien uit de buurt van het vliegveld?.

    Ik neem de proef op de som. Op het kaartje van Jack Boer ligt de Nieuw Hollandstraat aan de bovenkant. Kan iemand aangeven of deze straat van Oost naar West loopt of van Noord naar Oost?

    Beantwoorden
    • Anoniem zegt:
      29 mei 2019 om 08:59

      correctie: van Noord naar Zuid

      Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      29 mei 2019 om 12:10

      De kaart in zijn boek is inderdaad op het kaartnoorden (niks kompasnoorden, daar werkt een cartograaf niet mee, wel geografische noorden) georiënteerd, zoals dat in de cartografie hoort. De Nieuw Hollandstraat ligt dus ten noorden van de gevangenis. Met Kalisosok dus in het oosten. En de Heerenstraat/Kromme Elleboog in het westen. En zonder een kompasroos bij de hand te hebben weet u dat die straat dus van west(links) naar oost(rechts) loopt. Net als in Nederland (en Soerabaja) de westenwind. En daar in de noordmuur was dus dat gat geschoten, vanuit de haven komend. En iets verderop naar het noorden stonden de auto’s klaar. In de Werfstraat (zuidkant) werd toen nog gevochten. En op ons pleintje scheen de zon de hele dag. Vanuit de celdeur te zien van rechts naar links.
      Die Bataviaweg was de eerste van de drie verdedigingsgordels, volgens de kaart van Soengkono. Exacter: aan de noordkant van de Bataviaweg. De Britten hadden geen aparte verdedigingsgordel, die zaten in het hele havengebied. Dat geleuter over mijn tijdlijn en de Bataviaweg heeft me overigens een vreemd rekensommetje opgeleverd. Volgens de heer Boer in zijn boek is hij om half vier ’s ochtends uit Perak vertrokken. En midden in de nacht dwars door de verdedigende Indonesiërs gelopen, zonder dat er één schot viel. Ik heb hem nooit van wilde verhalen beschuldigd, maar wel vragen gesteld over de fysieke mogelijkheden die hij op dat tijdstip had. Bovendien zou hij dan zijn bevrijde gevangenen de hele dag hebben moeten beschermen in een halve bezette gevangenis. Als u hem twaalf uur later laat vertrekken komt zijn tijdlijn ongeveer overeen met mijn tijdlijn. En als hij ook de in Soerabaja nog gangbare Tokiotijd hanteert zelfs bijna op de minuut af. Zelf gebruik ik hier de plaatselijke tijd om in de pas te open met de militaire rapportage. Met dat sommetje komt hij geloofwaardig over.

      Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      29 mei 2019 om 16:49

      @@Kan iemand aangeven of deze straat van Oost naar West loopt of van Noord naar Oost?@@

      Ik ben nooit in Surabaya geweest, maar ik vind het een beetje vreemde vraag. Van west naar oost is een rechte straat. Van noord naar oost is haast een 90 graden bocht. Meeste kaarten zijn zodanig dat noord boven is en west links. Maar houd een ieder zich aan de regel?

      Beantwoorden
  11. Peter van den Broek zegt:
    27 mei 2019 om 10:40

    Zonder horloge was de tijdlijn op 10 November voor de Werfstraatgevangenen problematisch, maar dat is een ander verhaal.

    Een volgend detail is de Bataviastraatl in Soerabaja want dat zegt mijn Excel-sheet wel wat.

    Voor degenen, die met mij begrijpend willen meelezen over de gebeurtenissen in Soerabaja is volgende link het vermelden waard https://www.bersiapkampen.nl/Soerabaja-Noord.htm

    Het kaartje geeft een duidelijke beschrijving van Soerabaja-Noord en de precieze ligging van de Bataviastraat dat met een B is aangegeven..

    Ik klik onderaan op de link op “Kampen in Oost-Java”, daarna bij “Soerabaja” klik ik op B-Kamp.
    B-Kamp aan de Bataviastraat was net zoals A en C-kamp al vòòr 10 November een BRITS opvangkamp en daar werden geevacueerden voor zover ze niet naar hun eigen huis in Soerabaja terug konden of wilden, overgebracht naar opvangkampen in Batavia en Singapore.

    Ik klik onderaan op de link op “Kampen in Oost-Java”, daarna bij “Soerabaja” klik ik op Sampoerna, verduidelijkt de gebeurtenissen rondom de Werfstraatgevangenis.
    Kamp Sampoerna was tot 30.10.1945 een Republikeins kamp . De pemoeda’s verlieten toen het gebouw i.v.m. de wapenstilstand.

    De vraag is natuurlijk wat er bij de wapenstilstand over Kamp Soeparma en vooral B-Kamp was afgesproken en waarom de pemoeda’s dit gebied ? Dit is wel cruciaal voor het Werfstraatverhaal.

    Beantwoorden
    • Peter van den Broek zegt:
      27 mei 2019 om 10:49

      Er gaat wel eens wat fout bij de correctie die bij mij in verschillende talen funktioneert : dit is het verhaal:

      Zonder horloge was de tijdlijn op 10 November voor de Werfstraatgevangenen problematisch, maar dat is een ander verhaal.

      Een volgend detail is de Bataviastraat in Soerabaja want dat zegt mijn Excel-sheet wel wat. Voor degenen, die met mij begrijpend willen meelezen over de gebeurtenissen in Soerabaja is volgende link het vermelden waard https://www.bersiapkampen.nl/Soerabaja-Noord.htm

      De link geeft een duidelijke beschrijving van Soerabaja-Noord en de precieze ligging van de Bataviastraat dat op de kaart met een B is aangegeven..

      Ik klik onderaan op de link op “Kampen in Oost-Java”, daarna bij “Soerabaja” klik ik op B-Kamp. Dit kamp aan de Bataviastraat was net zoals A en C-kamp al vòòr 10 November een BRITS opvangkamp en daar werden geevacueerden voor zover ze niet naar hun eigen huis in Soerabaja terug konden of wilden, overgebracht naar opvangkampen in Singapore en later in Batavia.

      Ik klik onderaan op de link op “Kampen in Oost-Java”, daarna bij “Soerabaja” klik ik op Sampoerna, het verhaal over dit kamp verduidelijkt de gebeurtenissen rondom de Werfstraatgevangenis. Kamp Sampoerna was tot 30.10.1945 een Republikeins kamp . De pemoeda’s verlieten toen het gebouw i.v.m. de wapenstilstand.

      De vraag is natuurlijk wat er bij de wapenstilstand over Kamp Soeparma en vooral B-Kamp was afgesproken en geeft een verklaring waarom er geen pemoeda’s in het gebied tussen de Britse en Indonesische linies (3) waren. Dit is wel cruciaal voor het Werfstraatverhaal.

      Beantwoorden
      • Jan A. Somers zegt:
        27 mei 2019 om 16:33

        “Zonder horloge was de tijdlijn op 10 November voor de Werfstraatgevangenen problematisch” Voor mij niet hoor. Maar ik ben dan ook bezig met (slechts) een verhaal, geen militaire rapportage. Zes uur is zes uur. Eten uitdelen op de minuut. Eerste schoten op de minuut na afloop ultimatum. Naderhand militair rapport. Negen uur verlegging vuur (naar omgeving Bataviaweg) gehoord, tijdstip naderhand uit militair rapport. Twaalf uur, zon in hoogste stand. Verlegging vuur naar gevangenis gehoord. Nadien militair rapport. Drie uur, de eerste Gurkha’s lopen langs, mijn enige grove schatting. Maakt niks uit of dit twee uur of vier uur was. Zes uur, Het wordt donker langs de evenaar, elke dag. Nog met daglicht de gevangenis uit, lopen naar de auto’s, de auto’s in, met pikdonker aankomst Perak. Netjes op tijd gegokt toch?
        Voor de kampen geldt ook een tijdlijn, daaruit volgt dat het kamp(je) aan de Bataviaweg pas na 10 november in gebruik kwam, ik dacht in een schooltje.
        Het eerste kamp was tijdens de bezetting het Darmokamp, daar zat ook mijn zus. Na overbrenging naar kampen in Midden-Java werden hier armlastige gezinnen vrijwillig ondergebracht. Tijdens de bersiap werden daar vrouwen en kinderen uit RAPWI-transporten ondergebracht en gebolloste mannen. Hier zorgde volgens mij het Komite Kontak Sosial (met o.a. Ploegman) voor. (mijn zus kwam ook met een RAPWI-transport mee, maar werd door de Kenpeitai bij ons thuis afgeleverd). Na de landing van de 49th Indian Infantery Brigade Group kregen de woonwijken Ketabang, Goebeng en Darmo enige militaire bescherming. En in een loods van het marine-etablissement in Oedjoeng (Kruiserkade) werd een eenvoudig transitonderkomen ingericht voor de evacuees naar Singapore. (kamp A). (ik ben daar niet terecht gekomen, maar als kneusje meteen naar Perak waar de Princess Beatrix lag). Het beschermen van drie woonwijken bleek niet te lukken, het Darmokamp werd in ere hersteld. Vanuit Ketabang en Goebeng konden vrouwen en kinderen vrijwillig naar dat Darmokamp worden gebracht (was al overvol) of naar Oedjoeng kamp A voor evacuatie.
        Na de bevrijding uit de Werfstraatgevangenis werden de mensen in eerste instantie naar Oedjoeng gebracht of, zoals ik, naar Perak. Maar dat kamp in Oedjoeng was niet geschikt voor verblijf, mensen die in Soerabaja wilden blijven werden overgebracht naar o.a. kamp B, aan de Bataviaweg. Generaal Mansergh had aan de Bataviaweg zijn hoofdkwartier gevestigd. Gunstig gelegen bij de Ferwerdabrug met snelle verbindingen met zowel Perak als Oedjoeng. Dat was dus allemaal na 10 november! Dat is voor de Bataviaweg dus een ander verhaal dan van mij als eerste verdedigingsgordel. Denk erom dat het verhaal over die kampen niet rechtlijnig is. Er was een overvloed aan vluchtelingen in een af en toe chaotische situatie, en er werd geroeid met de riemen die men op dat moment net had.

      • Arthur Olive zegt:
        27 mei 2019 om 17:17

        Heer Somers, ik neem aan dat u op die bepaalde tijdstippen zoals 12 uur en 6 uur s’avonds wist waar de zon was omdat u buiten uw cel was want als je opgesloten bent dan kan je niet de zon of de evenaar zien.

      • Peter van den Broek zegt:
        27 mei 2019 om 17:42

        Vat ik bovenstaande reactie samen dan mag toch nauwelijks van duidelijkheid en nauwkeurigheid gesproken worden:

        • Maar ik ben dan ook bezig met (slechts) een verhaal, GEEN militaire rapportage.
        • Negen uur verlegging vuur (naar OMGEVING Bataviaweg) GEHOORD
        • Verlegging vuur naar gevangenis GEHOORD
        • mijn enige GROVE schatting.
        • Netjes op tijd GEGOKT toch? 
ik DACHT in een schooltje. 

        • Denk erom dat het verhaal over die kampen NIET RECHTLIJNIG is.

        Het verhaal moet toch wel verantwoord zijn,

        DE Bataviaweg awas niet de eerste verdedigingsgordel van de Indonesiers op 10 November 1945 . Iedereen uit Soerabaja en ook de Britten wisten waar die eerste Indonesische linie lag. Tijdens de wapenstilstand op 31 Oktober 1945 was men de vorming een bufferzone tussen de Britse en Indonesische linies overeengekomen, zoals wel blijkt uit mijn reactie over kamp Soeparma. Dat is niet iets van Horen-Zeggen, maar wel op basis van Nederlandse en Indonesische bronnen……

        Dus de vraag is: waar lagen op de ochtend van 10 November 1945 precies de Britse en waar de Indonesische linies. Met het kaartje van Noord-Soerabaja is dat voor iemand gemakkelijk aan te geven? Zeker na meer dan 70 jaar.

      • Jan A. Somers zegt:
        28 mei 2019 om 17:10

        “kan je niet de zon of de evenaar zien.” De evenaar kunt u nooit zien, behalve op de boot naar Indië als er een feestje wordt gebouwd. Met Neptunus + drietand! Witte lijn op het dek gekalkt. Maar u weet toch dat we in Indië op de evenaar woonden? Die zie je dus niet, maar daar staat de zon om 12 uur wel een beetje recht boven je hoofd, Als je binnen in je cel staat zie je dus geen zon in het zenith boven je hoofd. Maar naar buiten kijkend, op het pleintje, stond een lantaarnpaal. Die heeft om 12 uur praktisch geen schaduw. Dat is dus 12 uur! Simpel toch? En mijn verhaal: Werden we naar de wachtende auto’s geleid, stapten in en kwamen in het pikkedonker bij de haven aan. Dan weet u toch dat het in Indië, land op de evenaar, ca. 6 uur is (Indië kent nauwelijks schemering)? En dan kunt u ook weten dat als de zon zo’n beetje halverwege zenith (boven uw hoofd) en de denkbeeldige horizon staat (we stonden op het pleintje naar de langskomende Gurkha’s te kijken), dan weet u toch ook dat het ongeveer of negen uur, of drie uur is?
        Ik ben opgegroeid in een tijd dat praktisch niemand een horloge had, alleen een klok thuis. Maar je wist echt wel hoe laat het ongeveer was. Als mijn vader, zeeman, af en toe thuis was, leerde hij me al die handigheidjes. Op de zeevaartschool in Vlissingen had hij natuurlijk geleerd met kompas, sextant en chronometer plaats te bepalen. Maar in Indië leerde hij van de Indonesische schepelingen met zijn vingers schattingen te maken. Dat waren Boeginezen en Madoerezen, ruig volk, maar geweldige zeelui. Die kwamen overal, zonder sextant! Als ik dan op een vrije middag aan boord kwam, leerde de djoeragan mij hand- en vingerstanden om afstanden in graden te meten. En verticaal met de tijd erbij. In Delft op de TH bij het landmeten paste je eerst afstanden af met voetstappen. Wist je globaal waar je aan begon. Verrassing in militaire dienst: als de artilleriewaarnemer met een infanterist punten in het voorterrein wil aanwijzen, kan je de gradenlineaal in je verrekijker gebruiken. Maar veel sneller met opgestoken vingers aan je uitgestrekte hand. Van djoeragan via gevangenis en landmeter naar militaire verkenning!
        Zeeuws meisje had in Vlissingen een andere tijdservaring. Als kind mocht ze woensdagmiddag naar het strand, wel om vijf uur naar huis komen. Op het strand in die tijd niemand met een horloge. Geen probleem voor een kiene moeder: Naar huis komen als de mailboot (Maatschappij Zeeland) langs komt en bij de haven drie keer toetert met zijn stoomfluit. Conclusie: je hebt geen klok nodig om te weten hoe laat het ongeveer is. En als in de gevangenis op het pleintje de gamellen klaar staan is het zes uur. Of vijf uur. Het leven was er wel eenvoudig mee geworden!

      • R Geenen zegt:
        28 mei 2019 om 18:08

        @@Conclusie: je hebt geen klok nodig om te weten hoe laat het ongeveer is.@@

        In 1977 waren wij 10 jaar getrouwd en gaven we elkaar een klokje van een bekend merk elkaar als cadeau. De mijne heeft ook een dag en datum aanduiding. Maar het belangrijkste was dat deze klokken 100% waterdicht zijn. Konden dus op vakantie er rustig mee de zee in gaan. Ik heb dat klokje nu nog om mijn pols zitten. Het is een deel van mij geworden. Wel zo makkelijk.

      • Jan A. Somers zegt:
        27 mei 2019 om 16:42

        “waarom er geen pemoeda’s in het gebied tussen de Britse en Indonesische linies (3) waren” Hoezo niet? Een hele divisie heeft er drie uur over gedaan, Ruim 2 km!

  12. Peter van den Broek zegt:
    26 mei 2019 om 08:28

    Eèn detail van het welbekende Werfstraatverhaal van dhr Somers wil ik eruit lichten, want het maakt heel veel dingen duidelijk.

    A) Citaat van dhr Somers : ……. toen we in de rij stonden voor het eten. Boem boem, meteen terug de cel in. Prachtig geluid! In de gevangenis goed te horen……
    ……….Opstellen voor appèl. En bij het begin van het schieten …… ons weer de cel instuurden. Ja, daarna hebben we geen bewaarders meer gezien

    B) Talloze andere Werfstraatgevangenen gaven aan dat ze de cellen werden ingestuurd, omdat er vlakbij de gevangenis de granaten insloegen.

    C) Britse militaire bronnen vermeldden dat er een artillerie bombardement heel vlakbij de Werfstraatgevangenis plaatsvond.

    Om een Indonesische aanval te stuiten gaf gen.-maj. Mansergh, commandant van de 5th Indian Division, bevel een bombardement met clusterbommen (sharnel shells) uit te voeren, Aangezien de splintergranaten op minder dan 100 yards van de gevangenis zouden inslaan, werden voorzichterheidshalve de gevangenen gewaarschuwd om terug te keren naar hun cellen

    Andere gevangenen (B) en de Britten (C) BEVESTIGEN het verhaal van de Heer Somers (A) over het terugsturen van de gevangenen in de cellen.
    Hieruit trek ik de conclusive dat het bombardement als een objectief gegeven mag worden beschouwd. De discussie over dit punt is dus afgerond.

    Terloops vermeld ik dat deze “artillery barrage” om 11:00 uur in de morgen van 10 November plaatsvond. Nu klopt ook het tijdstip met alle drie de verhalen.

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      26 mei 2019 om 11:08

      “Nu klopt ook het tijdstip met alle drie de verhalen.” Nou nee. “meteen terug de cel in. Prachtig geluid! In de gevangenis goed te horen…………….Opstellen voor appèl. En bij het begin van het schieten …… ons weer de cel instuurden. ” Dat was om 06:00 uur.
      “dat deze “artillery barrage” om 11:00 uur in de morgen van 10 November plaatsvond.” Dit was dus niet 06:00 uur. (11.00 hrs Concentration brought down). Dit was dekkingsvuur voor de aanval op de verdedigingsgordel langs de Bataviaweg, zo’n km vóór de gevangenis. Daar was hevige tegenstand (maar de heer Boer wandelde daar rustig doorheen). Om 11:30 werd de Ferwerdabrug veroverd Die artilleriedekking was effectief, om 12:00 was de weerstand gebroken. Toen begon de opmars naar de Werfstraatgevangenis. Eerst het dekkingsvuur tot vlak voor de gevangenis. Toen dat dekkingsvuur werd verlegd tot over de gevangenis heen wisten we dat de Brits-Indiërs in de buurt kwamen. Dit vuur ging gierend over de gevangenis. Rond twaalf uur hoorden we het geweervuur dichterbij komen. Het is dus geen tijdstip voor alle drie verhalen, maar een logische, begrijpelijke tijdlijn. Met nog een prangende vraag: “werden voorzichterheidshalve de gevangenen gewaarschuwd om terug te keren naar hun cellen” Wie stuurde wie, naar wie in de gevangenis, om ons te waarschuwen? En wie waarschuwde ons uiteindelijk? De bewaarders vreesden na het begin van het schieten voor hun hachje, en wilden er vandoor, na ons terug in de cellen te hebben gestuurd.

      Beantwoorden
      • Loekie zegt:
        26 mei 2019 om 13:52

        “(maar de heer Boer wandelde daar rustig doorheen).”
        Misschien had hij wel was kwee2 en tjin tjao bij zich als hij onderweg even ging pauzeren.

    • R.L.Mertens zegt:
      21 mei 2019 om 22:19

      ‘ik ken de prijs, die zij in leven en dood hebben moeten betalen’, aldus Ernst Janz in het slot van zijn indrukwekkende lezing. Het siert hem dit te mogen/moeten uitspreken om hen vooral te gedenken. (waar onze geschiedschrijvers(!) nog niet aan toe zijn)

      Beantwoorden
  14. Bert zegt:
    17 mei 2019 om 18:45

    @Ron :Over dit soort verhalen ,kinderen ,die gedwongen worden tot vijandelijke daden en dat met de dood moeten bekopen ,kun je het beste het zwijgen toe doen ,dit soort verhalen wilt niemand horen of lezen .

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      17 mei 2019 om 19:16

      In de verhalen of ook onderzoekingen hoeft men de namen niet te noemen, maar voor de objectiviteit hoort zo’n geval wel benoemd te worden. Tijdens de Vietnam oorlog was dat wel bekend, maar tijdens de bersiap haast niet.

      Beantwoorden
      • Bert zegt:
        18 mei 2019 om 14:30

        Nare verhalen over die misbruikte kinderen ,heb eens een verhaal gelezen over een KNIL luitenant ,die een jongetje van 10 doodschoot tijdens de politionele acties ,het gebeurde op een kazerne en die kleine liep daar vaak rond ,iedereen ontzet “” Waarom deed je dat nou klootzak !”” Nou die luitenant kon aantonen dat die kleine spioneerde voor de TNI ,zit natuurlijk wat in met de gegevens van die kleine kon die hele kazerne overvallen worden en de bezetting gedood maar ja je kon dat jongetje ook gewoon een pak voor zijn broek geven en een tijdje opsluiten samen met een paar enge ( niet giftige ) spinnen .en strafregels laten schrijven “” Ik mag niet meer spioneren “” x10000.

      • R Geenen zegt:
        18 mei 2019 om 17:28

        @@zit natuurlijk wat in met de gegevens van die kleine kon die hele kazerne overvallen worden en de bezetting gedood maar ja je kon dat jongetje ook gewoon een pak voor zijn broek geven @@

        In oorlogstijd? Als je dagelijks met in stukken gesneden lijken heb te maken? Op een ogenblik trek je een grens: Hij of ik.

      • Loekie zegt:
        18 mei 2019 om 21:20

        ‘Ik heb er een vrouw gezien die, met een kind van ongeveer ½ jaar op den linkerarm, en een lange lans in de rechterhand op ons aanstormde. Een kogel van ons doodde moeder en kind. We mochten toen geen genade meer geven. Ik heb 9 vrouwen en 3 kinderen, die genade vroegen, op een hoop moeten zetten, en zoo dood laten schieten. Het was onaangenaam werk, maar ’t kon niet anders. De soldaten regen ze met genot aan hun bajonetten. ’t Was een verschrikkelijk werk. Ik zal er maar over eindigen.’
        https://www.groene.nl/artikel/indische-rillingen

      • Peter van den Broek zegt:
        18 mei 2019 om 19:43

        Ik heb tot nu in Nefis/CMI verslagen , maar ook in ODO-rapporten de namen, voornamen en zelfs bijnamen van Bersiapslachtoffers gevonden. Daarnaast weten we waar De slachtoffers liggen begraven alhoewel de OGS-gegevens niet altijd duidelijk, nauwkeurig dus overtuigend zijn. Een verantwoorde beschrijving is nog niet voorhanden.

      • R Geenen zegt:
        18 mei 2019 om 23:46

        @@Ik heb tot nu in Nefis/CMI verslagen , maar ook in ODO-rapporten de namen, voornamen en zelfs bijnamen van Bersiapslachtoffers gevonden. Daarnaast weten we waar De slachtoffers liggen begraven @@

        Als dat zo is, dan ben ik zeer nieuwsgierig waar de familie Chevalier en Waardenburg (5), die tijdens de beriap in Bandung werden vermoord bij naam zijn begraven.

      • Henk Anthonijsz zegt:
        20 mei 2019 om 11:32

        In het boek van Mary C. van Delden “Bersiap in Bandoeng ” staan de namen van de omgekomen slachtoffers.. Die periode blijft mij bij. Ben nu 93 jaar. Vergeten kan ik die periode niet. Persoonlijk meegemaakt.

  15. Bert zegt:
    17 mei 2019 om 17:27

    Westerling was natuurlijk een Griekse Nederlander ,die het Nederlands pas na 1940 heeft geleerd maar hij is opgegroeid in Turkije en ondergedompeld in het moslim leven ,vandaar dat hij zo goed de mentaliteit van die Indonesische moslims kent ,die hadden een heilig ontzag voor hem ,dat Westerling mensen gedood heeft ,ja wat wil je ? hij was een soldaat maar bij mij ligt de grens heeft hij onschuldige vrouwen en kinderen gedood ? Daar zijn geen bewijzen van en we kunnen rustig aannemen dat hij zijn handen daaraan niet bevuilde ,groot man die Raymond ( jammer dat ik niet naar zijn begrafenis kon )

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      17 mei 2019 om 18:00

      @@hij was een soldaat maar bij mij ligt de grens heeft hij onschuldige vrouwen en kinderen gedood ?@@

      Er waren ook vrouwen en kinderen die door mannen werden gedwongen o.a. granaten naar de Indische en totoks moesten gooien. Gebeurde op Sumatra. Deze methode werd later ook in Vietnam op de Amerikanen toegepast. Van de week nog van enkele Indo Veteranen gehoord.

      Beantwoorden
      • Bert zegt:
        17 mei 2019 om 18:20

        Ja die verhalen ken ik ook maar in dat geval ,kun je het woord onschuldig doorstrepen .en zijn die vrouwen en kinderen onderdeel van het vijandelijk apparaat ,hoe vreselijk dit ook is .

      • R Geenen zegt:
        17 mei 2019 om 18:34

        Ja, maar hoe lost je dat dilemma op? Ik probeer al een jaar de Indo verhalen van de Vietnam veteranen te krijgen. Van mijn Molukse vriend heb ik al een antwoord gekregen. De familie onder aanvoering van een oom, willen niet dat er over een familielid wordt geschreven.

    • R.L.Mertens zegt:
      18 mei 2019 om 22:08

      @Bert; ‘groot man, die Raymond etc.’- ‘Men heeft mij meermalen verteld, dat mijn ogen iets bijzonder doordringendst hebben. Bij de Indonesiërs(!) was het effect van mijn blik zelfs nog frappanter. Aangezien ik deze gave bezat was er geen reden om er geen gebruik van te maken. Zo placht ik dus in een dorp, dat wij omsingeld hadden, van de een naar de ander der aangetreden dorpsbewoners te gaan, iedereen afzonderlijk strak in de ogen te kijkend. In 9 van de 10(!) konden de misdadigers(!) mijn blik niet verdragen. Soms sprongen zij ook ineens en liepen dan recht in de armen van mijn mannen’. Uit Kapt.Westerling; Mijn memoires 1952

      Beantwoorden
      • Loekie zegt:
        18 mei 2019 om 22:14

        Je moest eens weten hoeveel mannen gek werden van de ogen van Trees. Compleet van slag raakten ze als zij hen aankeek.

      • R.L.Mertens zegt:
        19 mei 2019 om 23:04

        @Bert/Loeki; ‘compleet van slag etc.’- Westerling Memoires; De Indonesiërs hebben een sterk ontwikkeld gevoel voor rechtvaardigheid(!). ‘Verdient deze man de dood vroeg ik dan aan de geïmproviseerde jury van stamhoofden. Als het ja was, werd de bandiet weggeleid en wij zorgen er voor, dat hij niet terugkeerde!’ -Wat niet in zijn memoires vermeld staat; dat dan de dorps jury daarna door de pemoeda’s gemarteld/gedood worden, en tenslotte niemand meer mee wil doen aan die zgn. volkstribunalen.- Ook niet vermeld; dat Westerling gezeten aan een tafeltje met daarop zijn pistool, omringd door secondanten uit de aangetreden dorpelingen één man naar voren laat komen. Hem ondervraagd of hij van de tentara/ Republikeins leger is. Bij een neen antwoord moet hij; uit de rij één aanwijzen, die wel van de tentara is. Wanneer de ondervraagde weigert cq. onbeweeglijk blijft wordt hij ter plekke ten overstaande van alle dorpelingen/ familie,vrouw en kinderen door hem persoonlijk met een kopschot doodgeschoten. Dan volgt de volgende, die naar voren wordt gesleurd, en van de zenuwen in zijn broek plast, Deze wijst, zonder te kijken in het wilde weg één uit de rij aan. Hij, de broekplasser, wordt vrij gelaten en de andere gedood. Echter na dag van het tribunaal, wordt de ‘vrijgelatene’ enkele dagen later door zijn eigen bangsa als verrader gedood!

      • Peter van den Broek zegt:
        20 mei 2019 om 09:20

        Eenieder kan wel Westerling en zijn doodseskader veroordelen, maar vergeet niet dat zijn superieuren zijn oorlogsmisdaden toelieten, tenminste hem niks in de weg legden, wat men vroeger excessen en nu structureel geweld noemt. Hij handelde als officier wel tegen alle regels van het Militair recht in. Dat was toch niet de manier om de superioriteit van het blanke ras te tonen?

        Was er wel een plan? Er was altijd een plan

      • R Geenen zegt:
        20 mei 2019 om 16:49

        @@Was er wel een plan? Er was altijd een plan@@

        Mensen redden, vooral Indische gevangenen, die anders verkracht werden en in stukken werden gesneden. En dat plan was de enige manier om in korte tijd schoonschip te maken.

      • Anoniem zegt:
        20 mei 2019 om 09:41

        Uit welke tijd stamden die regels van militair recht?

      • Anoniem zegt:
        20 mei 2019 om 10:58

        oorsprong 15de , 16de eeuw, maar als apart recht 1815, dus Westerling kan zich niet beroepen op onwetendheid.

      • R.L.Mertens zegt:
        20 mei 2019 om 22:27

        @PetervandenBroek; ‘militair recht etc.- Westerling kreeg carte blanche van zijn superieuren! Derhalve is de verantwoording tot aan de hoogste instanties = regeringsleiding(!). Hij paste toen ‘contra terrorisme toe’. Dus bedreef ook terrorisme! En dat is altijd tegen elk militair recht! Met nb.een legeronderdeel dat zich tooit met de naam; Depot Speciale Troepen/DST. Als de DST een paar weken bezig is, schrijft een hoofdambtenaar mr.(!)BJ.Lambers aan zijn hoogste chef in Batavia proc.gen.mr.H.Felderhof een enthousiaste brief over de fantastische resultaten van de campagne. Genoemd ‘het pacificeren(= vrede brengen) van Zuid Celebes’. Even later gaat zijn juridisch geweten knagen en merkt op; dat deze werkwijze formeel niets anders is dan moord. Door toedoen van de kersverse voorzitter van de deelstaat Oost Indonesië Tadjoeddin Noor, die eiste dat dit standrecht onmiddellijk moet worden stopgezet, heeft van Mook de campagne afgeblazen.

      • PLemon zegt:
        21 mei 2019 om 00:21

        @ aan zijn hoogste chef in Batavia proc.gen.mr.H.Felderhof een enthousiaste brief over de fantastische resultaten van de campagne.

        # Andere versie…?

        *** De juristen Mr. Van Rij en Mr. Stam kregen de opdracht volledig verslag uit te brengen van de gebeurtenissen op Celebes ten tijde van het standrecht. Tijdens hun onderzoek bleek bewijsmateriaal verdwenen. Toch verzamelden Van Rij en Stam veel getuigenissen en feiten. Pas in augustus 1954 brachten ze hun vernietigende rapport uit. Vermeulen, Ryborz en Stufkens waren verantwoordelijk voor misstanden, maar zij niet alleen. Volgens de juristen konden ook “de burgerlijke autoriteiten, die hun handelingen goedkeurden, verzwegen, aanmoedigden of door de vingers zagen” niet buiten schot blijven. Het rapport werd aangeboden aan het derde kabinet Drees. Eerder al had Drees laten weten niet voor de vervolging van Westerling te voelen. Zo’n affaire zou, kort na de overdracht, te veel politiek gevoelig stof doen opwaaien. En hoe zou de ministerraad het kunnen verantwoorden om Westerling buiten vervolging te stellen en de drie andere mannen wel aan te klagen?
        Zo verdween de hele affaire Celebes in een la. Het rapport Van Rij Stam werd niet openbaar gemaakt. Pas in 1969, toen een tv-uitzending van Achter het Nieuws de wandaden in Indonesië oprakelde, kwamen de conclusies van het rapport naar buiten. De uitzending leidde tot publieke verontwaardiging en een nieuw onderzoek: de excessennota. Celebes was daarin slechts een klein onderdeel, want het onderzoek betrof alle wandaden die in het naoorlogse Indonesië onder Nederlandse verantwoordelijkheid waren gepleegd. Consequenties had de nota verder ook niet, behalve dat Westerling in de discussie voor velen het symbool werd van alle excessen die in voormalig Nederlands-Indië hadden plaatsgevonden. Opnieuw ging de kwestie daarmee in feite in de doofpot

        https://www.anderetijden.nl/aflevering/365/Celebes-deel-2

      • Jan A. Somers zegt:
        21 mei 2019 om 15:31

        “de burgerlijke autoriteiten, die hun handelingen goedkeurden, verzwegen, aanmoedigden” De infiltranten vanuit Java probeerden met geweld ook hier de baas te worden. De plaatselijke Indonesische politie kon hier niet tegenop ..Ook de plaatselijke KNIL was veel te zwak (KL was er niet). Vandaar een verzoek van de plaatselijke burgerlijke (lees Indonesische) autoriteiten hier wat aan te doen. Dat werd dus Westerling.
        “Celebes was daarin slechts een klein onderdeel” Klopt, het gebied buiten Java/Sumatra was politiek redelijk stabiel. Ook geen politionele acties. Maar daar hoor je niets over, niets leuks voor journalisten. Die willen steekvlamnieuws, dat loont. Dat vind ik nou jammer bij het lopende grote onderzoek dekolonisatie. Natuurlijk moet je moordpartijen nalopen, met daarin ook het waarom, bijvoorbeeld actie en reactie. Maar in mijn ogen moet je dan ook de afwezigheid van moordpartijen analyseren, waarom ging het hier wel goed? Maar dat is ook niet leuk in een spannend eindverslag. Die willen bloed, zweet en tranen.

      • R.L.Mertens zegt:
        21 mei 2019 om 21:54

        @JASomers;’infiltranten uit Java etc.’- U bedoelt vrijheidsstrijders . die doken overal in Indonesië op. Celebes is toch Indonesië? Op verzoek van der Indonesische autoriteiten? O ja? Soeppa, de vorst uit Z-Celebes werd door Westerling gevangen genomen. De aristocratie; Nadja Moeddin werd door Westerling gewantrouwd. Moechtar Luthfi melde; ‘het neerschieten van personen zonder vorm van proces, het op gruwelijke wijze dood brengen van verdachten’, as.res.dr.LT.Graf rapporteerd aan Idenburg; ‘het beroven van lijken etc. kortom; moord en roof op grote schaal!’. -Welke Indonesische autoriteiten bedoelt u? Die door Westerling aangestelde ‘jury dorpshoofden?’ -U zat toen al in Holland. En werd hier natuurlijk met Rijks propaganda geïnformeerd over/met ‘bloed, zweet en tranen’i ons Indië. Leef mee, met onze jongens overzee!
        Note; vraag; wie heeft persoonlijk(!) een heldendaad(!) van Westerling ondervonden?
        (dus geen verhalen van horen zeggen, van anderen etc.)

      • R.L.Mertens zegt:
        21 mei 2019 om 22:50

        @PLemon;’bewijs materiaal verdwenen etc.’- 3 weken na van Mook’s brief aan Idenburg grijpt gen.Spoor in en instrueert kol.HJ. de Vries,plaatselijke commandant van Makassar en opdrachtgever van Westerling, een eind te maken aan dit ‘snel recht’en dat Westerling en de DST zo snel(!) mogelijk naar Java vertrekt. In 3 maanden heeft Westerling 11 operaties geleid. Volgens de Vries vielen er 800 doden, waarvan 300 voor het vuurpeloton! ( en die andere 500?). Door toedoen van andere Nederlandse militairen(?) werden 1200 tegenstanders(!) gedood. Gen.Spoor naderhand nav. het rapport Enthoven; ‘de indruk te krijgen dat Westerling dit noodrecht(!) heeft gehanteerd op een harde, doch consequente wijze en dat geenszins door deze officier in het wilde weg slachtoffers zijn gemaakt om als het ware een contra terreur onder de bevolking te stellen. Dit kan alleen gebeuren door een man als Westerling, een man die zowel qua instelling als begrip voor de taak waarvoor hij werd gesteld over uitzonderlijke kwaliteiten beschikte’. Tenslotte vraagt Spoor aan van Mook of hij de commandanten( dus ook al die anderen) kan mededelen dat deze kwestie nu als afgedaan kan worden beschouwd.(!)

      • Jan A. Somers zegt:
        22 mei 2019 om 16:43

        “Die door Westerling aangestelde ‘jury dorpshoofden?’” Westerling had niks aan te stellen. Het waren de Indonesische bestuurders, velen al van vóór de oorlog. Waar gewoon het roodwit wapperde. Die kregen bezoek van NICA-bestuurders, die kwamen met een GM-schip waar het roodwitblauw wapperde. Heel normaal in die tijd. Zo was het weer mogelijk de meeste, ook kleine, bestuursposten te bezoeken. Overal waar ze kwamen werd dezelfde, gedurende de bezetting verwaarloosde situatie aangetroffen. Een wrak houten steigertje, met een vlaggenstok met een rood-witte vlag, en het opschrift ALRI (Angkatan Laut Republik Indonesia)-Hoofdkwartier. Een schildwacht gewapend met een geweer of een speer naarmate de post meer of minder belangrijk was. Op bezoek bij de kepala kampong was meestal ook de plaatselijke nationalistische leider aanwezig. Als ze verlegen waren met hun primitief kantoortje, werd het bezoek aan boord voortgezet, vergezeld van vrouw en kinderen. Bij een eerste bezoek was de administratie natuurlijk tijdrovend. De plaatselijke politieke verhoudingen, de technische staat van de post, het budget, salaris enz. Enkele keren bleken bestuurders en bemanningsleden oude bekenden van vóór de oorlog, resulterend in een geanimeerd gesprek. Soms was er ook geknetter. Deze bestuurders hadden het vertrouwen van NICA. Alleen te saai om over te schrijven.

      • R.L.Mertens zegt:
        22 mei 2019 om 22:07

        @JASomers; ‘Westerling had niks aan te stellen etc.’- O neen, hij kreeg carte blanche van kol.HJ.de Vries voor de uitvoering van zijn standrecht. Als enige effectieve oplossing! Hij wil uitsluitend(!) criminele elementen liquideren in aanwezigheid van de dorpsbewoners! Gezonde nationalisten(!) wil hij vrijuit laten gaan. Kol.de Vries ging hiermede akkoord, maar voegde er wel aan toe; ‘het zoveel mogelijk beperkt te houden’.Uit Mijn Memoires; ‘ verdient deze man de dood?’ vroeg ik dan. Als het antwoord neen was, wist ik dat ik daarop kon vertrouwen. De geïmproviseerde jury van stamhoofden had haar vonnis uitgesproken en ik hield me eraan.’ Dacht u werkelijk dat die Indonesische bestuurders medewerking zouden verlenen aan zijn standrecht methode? Standrecht= dood schieten van ongewapende(!) tegenstanders. En dat; in het openbaar en in het bijzijn van dorpelingen/familie en kinderen! * ‘een wrak houten steigertje etc.’- Indertijd in de bioscopen vertoond als Nica propaganda filmpje! Propaganda; vooral voor het thuis front. We leven mee met onze jongens over zee, de werkelijkheid/waarheid was anders.

      • Peter van den Broek zegt:
        23 mei 2019 om 09:49

        Een eigenaardige discussie.

        De Half-Zwitser Limpach heeft toch een uitstekend proefschrift geschreven waarbij hij 10.000 gevallen van buitensporig geweld(toen Excessen, nu structureel geweld) beschrijft. Limpach heeft al die gegevens netjes in een database opgeslagen (Ik neem aan Excel) en dan is het gemakkelijk na te gaan waar het doodseskader van Westerling heeft huisgehouden.
        Vul “KST” in en de hele rij van moordplaatsen inclusief een lijst van door het standrecht/noodrecht geëxecuteerde kinderen, vrouwen en mannen rolt eruit. De Nederlandse Staat is bij het Rawagede proces voor één geval verantwoordelijk gesteld en veroordeeld maar dat kan naar analogie tot al die 10000 gevallen uitgebreid worden.

        En dan gaat een soort Volkstribunaal op I4E, juridisch gesteund en plaatsvervangend Anno 2019 het proces Westerling voeren. Ook het Indisch verzet was na de dekolonisatie nooit zo heftig en standvastig, je maintiendrai zouden ze in de Lage Landen zeggen

      • Jan A. Somers zegt:
        23 mei 2019 om 16:35

        “Westerling had niks aan te stellen etc.’- O neen,” Ik meen te weten, maar niet zeker) dat dit de Indonesische bestuurders waren die geklaagd hadden over de Infiltraties. Dat is geen aanstelling van juryleden,, dat is getuigenonderzoek. In de geest van: waren dit de aanstichters?
        “Indertijd in de bioscopen vertoond als Nica propaganda filmpje! Propaganda;” Mijn bron was geen propagandafilm, maar gewoon drie delen over de geschiedenis van de Gouvernements Marine. U weet, het gebied waarin NICA bij afwezigheid van de KPM, investeerde in het prauwverkeer In Makassar stimuleerde het departement van economische zaken de organisatie van kustvaartrederijen, gesteund door een kredietfonds voor de bouw van zeilprauwen. In dat gebied was de naam ‘Nederlandsch-Indië’ al vervangen door ‘Indonesië’. Dat hield een enorme administratieve operatie in. Alle briefhoofden moesten worden vervangen. In Makassar kwam er ook een onderwijsdienst tot stand voor de opleiding van nieuw personeel dat na de soevereiniteitsoverdracht de Gouvernements Marine zou kunnen overnemen. In dat zelfde gebied (buiten Java/Sumatra) was al eerder de naam informeel veranderd in Federale Marine. ( u weet wel: serikat! Allemaal terwijl men op Java en Sumatra nog bezig was elkaar af te maken.

      • RLMertens zegt:
        23 mei 2019 om 17:31

        @JAsomers;’Indonesische bestuurders etc.’- Het waren Nederlandse bestuurders! Dacht u nou werkelijk, dat Indonesiërs over Indonesische/merdeka infiltranten zouden klagen?
        Al in vooroorlogse tijd was Z-Celebes niet zo happig op onze pacificatie roeping. Wat dacht u dat de Japanse tijd hen heeft bijgebracht? Waar Soekarno en aanhang de ruimte kregen om hun merdeka boodschap te verkondigen etc.

      • Loekie zegt:
        23 mei 2019 om 17:40

        Filmpje:

      • R.L.Mertens zegt:
        23 mei 2019 om 22:03

        @Loekie; ‘Boeng in Makassar etc.’- Dank voor deze bijdrage; merdeka in Makassar!( hoe kom je in hemelsnaam aan deze film? Ik las op het einde iets over Borneo?) @ JASomers; In de Japanse tijd steeg de populariteit van Soekarno/Hatta tot in alle hoeken van de archipel! En bij alle lagen(!) van de bevolking! Terwijl wij na 1945 van onze overheid moesten geloven, dat maar een klein deel van die immense massa raddraaiers/Republikeinen waren.
        – Gen.Spoor 1946 bij aankomst van de KL troepen; ‘dit volk is uw doel; dit stille volk, dat als een geschrokken toeschouwer bezijden(!) het gebeuren staat. Gij kent uw taak; Het brengen van rust en orde, recht en veiligheid!’ En zo werd het ganse volk misleid!

      • Peter van den Broek zegt:
        24 mei 2019 om 09:51

        Iets over de rustige buitengewesten

        Zuid-Celebes
        NEFIS/CMI rapporten maakten melding van meer dan 1.000 Bersiapslachtoffers op Zuid-Celebes: Nederlanders, Indo-Europeanen en met Nederlanders sympathiserende Indonesiers. Aangezien het plaatselijke KNIL-detachement geen controlle over de situatie had, riep men het KST van Westerling op om de boel op de hun beruchte wijze te pacificeren (zie de weduwen van Zuid-Celebes). Orde en Gezag keerde tijdelijk terug. Nadat het KST vertrokken was naar andere brandhaarden in de archipel, gingen de Indonesische Nationalisten gewoon weer op de oude voet door en moordden er rustig op los. De methode Westerling had zoals op andere plaatsen geen lange-Termijn effect.

        Bali
        Op Bali onderscheidden militairen van de Gadja Merah of Rode Olifanten Brigade, veelal door de oorlog getraumatiseerde ex-krijgsgevangenen, zich op zeer negatieve wijze. Ze lieten een spoor van bloed in Bali achter. Gen. Spoor verplaatste hen op een gegeven moment van Bali naar Palembang, een toch niet zo voor de handliggende oplossing. In het dekolonisatieporject besteedt de onderzoeker Anne Lot-Hoek speciale aandacht aan Bali.

      • R Geenen zegt:
        24 mei 2019 om 16:44

        @@De methode Westerling had zoals op andere plaatsen geen lange-Termijn effect.@@

        Dus de Westerling methode was de enige methode, dat werkte. Indien toegepast had het heel wat meer Indo levens gered. De Indonesische moordenaars hadden vrijspel.

      • Jan A. Somers zegt:
        24 mei 2019 om 10:41

        “Dacht u nou werkelijk, dat Indonesiërs over Indonesische/merdeka infiltranten zouden klagen?” Waarom leest u nooit het hele verhaal. Buiten Java en Sumatra zaten nauwelijks Nederlandse bestuurders, in dat gebied al helemaal niet. Wel af en toe bezoek van NICA (ambtenaren BB). Heeft u de Max Havelaar al gelezen over zo’n bezoek? Kent u I.S. Art.118. Zooveel de omstandigheden het toelaten, wordt de Inlandse bevolking gelaten onder de onmiddellijke leiding van haar eigene, van Regeeringswege aangestelde of erkende hoofden, onderworpen aan zoodanig hooger toezicht, als bij algemeene of bijzondere voorschriften door den Gouverneur-Generaal is of zal worden bepaald.

      • Jan A. Somers zegt:
        24 mei 2019 om 10:55

        “Al in vooroorlogse tijd was Z-Celebes niet zo happig op onze pacificatie roeping.” De schepelingen van de GM waren 100% Indonesisch. Kleinere patrouilleboten zelfs met een 100% Indonesische bemanning. Juist uit die streken. Dat was ruig volk, maar kenden hun vak en als het klikte kon je ze hun gang laten gaan. Als kleine jongen vond ik het prachtig als zoon van de gezaghebber aan boort te worden gefloten door de djoeragan .

      • Jan A. Somers zegt:
        24 mei 2019 om 11:12

        “NEFIS/CMI rapporten maakten melding van meer dan 1.000 Bersiapslachtoffers op Zuid-Celebes” In Makassar stimuleerde het departement van economische zaken de organisatie van kustvaartrederijen, gesteund door een kredietfonds voor de bouw van zeilprauwen. Die opleving kon overigens slechts in de politiek rustige gebieden goed op gang komen: het oostelijk deel van de archipel, de Molukken, Celebes, Borneo en de Kleine Soenda-eilanden. Omvangrijk driehoeksverkeer vond plaats tussen Makassar, Bandjermasin, Lombok. Makassar lag toch in Zuid-Celebes als ik mij niet vergis? Daar was men de bersiapmoorden door de infiltranten zat. Ik vergeet steeds te zeggen dat Bali bij Java en Sumatra betrokken bleef. En buiten het gebied van ‘buiten Java en Sujmatra’ gold. Wel vanaf Lombok.

      • Jan A. Somers zegt:
        24 mei 2019 om 11:18

        “Aangezien het plaatselijke KNIL-detachement geen controlle over de situatie had,” Dat heb ik al meerdere malen verteld. Buiten Java/Sumatra/Bali stelde het KNIL weinig voor, en de KL al helemaal niet. Orde en rust moest door de plaatselijke Indonesische politie worden gehandhaafd, en die was niet tegen de infiltranten opgewassen.

  16. Peter can den Briek zegt:
    15 mei 2019 om 23:17

    Indische kamparchieven geeft wel een heel rooskleurig beeld van de Bersiap op Sumatra, maar de realiteit is totaal anders. Het Indonesisch geweld richt zich in Padang in November 1945 op Indo-Europeanen, maar al snel worden ook Molukse KNIL militairen slachtoffer. van de Indonesiche moordzucht. In januari 1946 worden tientallen met de Nederlanders sympathiserende Chinezen vermoord. Tot medio 1946 wordt er spoorradisch gemoord en personen vermist, maar daarna richt zich de volkswoede op Nederlandse KNIL – en KL-militairen . Gen. Spoor krijgt maandelijk op zijn bureau lijsten met tientallen gesneuvelde militairen. Daarin brengt zelfs Westerling geen verandering . De situatie op Palembang en Medan is niet veel anders.

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      16 mei 2019 om 00:33

      @@ Tot medio 1946 wordt er spoorradisch gemoord en personen vermist, maar daarna richt zich de volkswoede op Nederlandse KNIL – en KL-militairen@@

      Alleen werd op 8 september 1945 de paracommando luitenant Raymond Westerling ontboden bij de commandant Nederlandse Inlichtingendienst te Colombo, kapitein tz. Wingender en kreeg van deze orders voor een zeer geheime operatie met de naam Status Blue, de opbouw van een ondergrondse politiemacht in Noord Sumatra en Medan als standplaats. Alex Smulders, broer van Els Smulders en weduwe van Ceasar Chevalier en oom van mij, werd de privé chauffeur van Luitenant R. Westerling. De vader van Ceasar Chevalier, Alphons Chevalier diende in Medan als KNIL/automonteur onder Raymond Westerling.

      De Indonesische politieke partijen met hun strijdende groepen waren:
      Partai Nasional Indonesia (PNI) met de eenheden Napindo, Naga Terbang, Harimau Liar en HalilintarPartai Socialis Indonesia (Pesindo) met de eenheid Ksatria Pesindo (Barisan Bintang Merah)
      Partai Komoenis Indonesia (PKI) met de eenheid Barisan (Lasjkar) Merah, Hizboellah, Sabilillah en Moedjahidin
      Partai Krister Indonesia (Parkindo) met de eenheden Barisan Pemoeda Parkindo, Divisie Parah (Pijl- divisie)
      Partai Socialis met de eenheid Pemoeda Partai Socialis
      Jkatan Peladjar Indonesia met de eenheid Tentera Peladjar Indonesia (TERPI)
      Poetera Negara NEHRU (Br. Indiërs) met de eenheid Tentera Poetera Negara NEHRU. Versterkt met gedeserteerde Japanse-Engelse en Brits Indische troepen.

      In de nacht bestreed R. Westerling met zijn politie macht deze politieke partijen onder de naam Kaki Lima.
      Westerling werd op 11 september 1945 per vliegtuig in Noord Sumatra gedropt. Begin Juli 1946 werd Luitenant Raymond Westerling door de Engelsen van zijn functie ontheven en op 17 juli stapt hij in het vliegtuig om zich in Batavia te melden.

      Hij heeft dus een 10 maanden op Sumatra gediend en na zijn vertrek werd het hommeles.

      Beantwoorden
      • Peter van den Broek zegt:
        17 mei 2019 om 08:11

        Bovenstaande is weliswaar een nauwkeurige beschrijving , maar waar staat dat de Indonesische politieke partijen en hun strijdende groeperingen iets met de Bersiapmoorden op heel Sumatra: Medan, Padang, Palembang te maken hadden?
        Zowel de Indonesische nationalisten als Westerling trokken een spoor van bloed op Sumatra maar of Westerling van enig invloed was op de Bersiap zie ik nergens onderbouwd.,

        wordt niet onderbouwd

      • PLemon zegt:
        17 mei 2019 om 13:42

        @ maar of Westerling van enig invloed was op de Bersiap zie ik nergens onderbouwd.,

        # kort fragment vh verder huiveringwekkend verhaal…

        *** Te Medan werd Westerling opgevangen door zijn directe chef aldaar, luitenant-ter-zee eerste klasse Ir. Carolus Alphonsus Maria Brondgeest. Ter plaatse was een explosieve situatie ontstaan doordat de Engelsen de taak van het handhaven van het gezag tijdelijk aan de Japanners hadden overgedragen, en dus niet aan de Nederlanders, die zij in onwetenheid hielden over alles wat er gebeurde, en doordat de heiho’s (sukarela’s, oorspronkelijk een hulpleger voor Japan, bestaande uit inheemse fanatieke jongeren) kampongs gingen terroriseren, vrouwen verkrachten en iedereen in stukjes hakten wiens gezicht hen niet beviel.

        Deze slachtpartijen werden mede gestimuleerd doordat de onafhankelijke Republiek Indonesië was uitgeroepen. Onder de leuze “Strijders voor de Republiek” vielen de heiho’s, verenigd in groepen met namen als “Bataljon van de Dood” en “Vereniging van Zelfmoordenaars” Chinese en Klingalese toko’s aan en begonnen Europese vrouwen te verkrachten. Indertijd was het gros van de burgers geïnterneerd in de kampen Rantauprapat en Pakanbaroe en de krijgsgevangenen in Fort de Kock, Padang en Palembang, maar zelfs daar waren zij niet veilig.

        Medan was een zeer gevaarlijk gebied. Op zekere dag werd Westerling opgeroepen naar het huis van de Zwitserse familie Thieles te komen; daar zag hij van onder de deur een dikke stroom bloed komen. Binnen lagen op de grond een hoop bloederige en vormeloze vleesklompen. Dit was de eerste keer dat Westerling kennis maakte met de Oosterse wijze van doodmartelen, het levend in kleine stukjes snijden van de slachtoffers

        https://www.nederlandsekrijgsmacht.nl/index.php/kl/97-koninklijk-nederlandsch-indisch-leger/knil-militairen/1159-westerling-raymond#westerlijgopsuma

      • R Geenen zegt:
        17 mei 2019 om 17:32

        @PLemon: Dank.

      • Jan A. Somers zegt:
        17 mei 2019 om 16:14

        ““Bataljon van de Dood” en “Vereniging van Zelfmoordenaars””Dit soort strijdgroepen waren al tijdens de Japanse bezetting opgericht:Vanaf mei 1943 werden jeugdkorpsen opgericht, de Seinendan of Barisan Pemoeda Daerah. Ondanks de militaire tucht, die net als in het Japanse leger uiterst hard was, waren dit geen legerafdelingen, maar korpsen met een opvoedende taak in het kader van het verwezenlijken van de gemeenschappelijke welvaart in Groot-Oost-Azië waarbij de jongelui tevens de Japanse manier van denken werd bijgebracht. De opleiding van de jeugdleiders was zwaar, circa 50 uur per week werd besteed aan (Japans) taalonderwijs, volkskunst, omgangsvormen, sport, wachtlopen, luchtbeschermings- en brandweerdiensten. Ouderen werden georganiseerd in de hulppolitie, Keibodan of Keibotai, om zelfstandig, of onder leiding van de politie, orde en rust in de regio te handhaven. Seinendan, Keibodan en Keibotai waren niet uitgerust met vuurwapens. Daarnaast begonnen de Japanners Indonesische jongens te werven voor een militaire opleiding, de heiho-groepen, welke werden ingedeeld bij het Japanse leger. Aanvankelijk was de animo hiervoor groot, maar al snel bleken de heiho’s te worden beschouwd als tweederangs soldaten, niet veel meer dan koelies, waardoor het enthousiasme snel af nam. In Indonesische kringen wenste men te komen tot een eigen krijgsmacht; de Japanse autoriteiten waren hiermee aanvankelijk niet erg ingenomen maar het verloop van de oorlog noodzaakte hen de garnizoenen op Java te versterken. Aan door de Japanse overheid geïnspireerde Indonesische verzoeken tot oprichting van een leger ter verdediging van het vaderland werd voldaan met de oprichting op 3 oktober 1943 van de PETA, Barisan Pembela Tanah Air, een Javaans leger met eigen officieren, maar onder Japans opperbevel.
        Naast de genoemde (semi)militaire organisaties ontstonden uit onvrede met de Japanse leiding in 1944 tal van groeperingen die een nationalistische koers voorstonden, zoals de Barisan Pelopor (voortrekkersleger), Barisan Mati (zelfmoordleger) en tal van vrouwenkorpsen. Geïnspireerd door de Masjoemi (Adviserende Raad voor Indonesische Moslims) werd op 15 december 1944 de Hisboellah, het Leger van Allah opgericht.

      • R Geenen zegt:
        17 mei 2019 om 17:48

        Ik geloof dat U langs de heer van de Broek bent gaan praten/schrijven. Hij heeft het, naar aanleiding van mijn schrijven, over de toestand op Sumatra. Uw relaas betreft hoofdzakelijk het gebeuren op Java.

      • R Geenen zegt:
        17 mei 2019 om 17:07

        @@Zowel de Indonesische nationalisten als Westerling trokken een spoor van bloed op Sumatra maar of Westerling van enig invloed was op de Bersiap zie ik nergens onderbouwd.@@

        Ik snap uw opmerking wel, want het moet passen in uw excel sheetje. Maar ik heb ook nooit beweert dat Westerling de bersiap op Sumatra opruimde. Hij ruimde wel de Indonesische politieke benden en moordenaars op. Daarmee heeft hij vele Indische en Nederlandse totoks gered. Dat was en is voor mij belangrijk.

      • Peter van den Broek zegt:
        18 mei 2019 om 09:05

        @dhr Plemon citaat blinkt niet uit door duidelijkheid en nauwkeurigheid:
        Inheemse fanatieke jongeren (van welke politiek geïnspireerde organisatie?) terroriseren kampongs (welke?) . Daarbij wordt de Zwitserse (sic) familie Thieles aangehaald, waarvan ik betwijfel of de naam juist is, Thiel of Thiele bestaat, maar Thieles?

        De bron n.l. denederlandsekrijgsmacht.nl haalt wel Sumatra aan daarbij gebruikmakend het Archief van Tranen maar vermeldt niet in het hetzelfde zelfde Archief(dossier Jack Boer) het niet-geheime ODO-document over de massamoord op 18.11.1945 in de Olostraat 27 in Padang.

        politieke bendes en welke moordenaars vermoordden wie? Dat causaal verband zie ik nergens, dat zijn meer van horen-zeggen verhalen om de acties van het doodseskader Westerling goed te praten.

      • R Geenen zegt:
        18 mei 2019 om 17:39

        @@politieke bendes en welke moordenaars vermoordden wie? @@
        Dacht u nu werkelijk dat tijdens die bersiap chaos er iemand met een excel zakboekje notities ging maken? Waarbij de meeste moorden ook nachts plaats vonden. U moet dat maar even indenken. Een periode van hij of ik!

      • PLemon zegt:
        18 mei 2019 om 12:53

        @ …..citaat blinkt niet uit door duidelijkheid en nauwkeurigheid:

        # Hr van den Broek. Als u het naadje van de kous wilt weten kunt u bij de auteur tevens webmaster terecht:

        *** Menke de Groot webmaster
        Naarden, N-Holland
        Mobiel: 06-23465172

      • Jan A. Somers zegt:
        18 mei 2019 om 15:04

        “hoofdzakelijk het gebeuren op Java.” De heer Lemon en u noemen overigens een paar van die strijdgroepen ook in Sumatra. Mijn reactie was niet het noemen van groepen op Java of Sumatra, maar hun wortels uit de Japanse bezetting. Het waren dus geen kinderen van de revolutie.

      • Jan A. Somers zegt:
        18 mei 2019 om 16:31

        “Archief(dossier Jack Boer) ” Heer Peter van den Broek, het is nuttig dat ik u hier tref in connectie met de heer Boer. U had mij twee dingen gevraagd welke ik niet terug kon vinden:
        – Ik moest op een kaartje aangeven waar ik in de Werfstraatgevangenis gehuisvest was. Ik vond het vreemd dat u, als adept van de heer Boer, zo’n slecht kaartje presenteerde en niet de kaart uit zijn eigen verhaal. Gelukkig hebben beide kaartjes dezelfde basis en dezelfde nummering. Ik zat dus in complex 5. Met uw probleem dat er twee complexen 5 zijn. Maar het was het ZW-complex 5, aannemend dat het kaartnoorden bovenaan zit. Bij de Kromme Elleboog. Leuk dat die straat ook in Vlissingen bestaat. En als u de kaart van de heer Boer pakt ziet u meteen dat hij bij zijn bevrijdingswerk twee keer bij beide complexen 5 moet zijn langs geweest, dus ook langs ons complex langs is geweest. Maar msschien vond hij het jammer voor ons om ons te wekken. Dat wekken hoefde nou ook weer niet, we waren in spannende afwachting van onze bevrijding na afloop van het ultimatum.
        -U vroeg mij ook met hoeveel mensen ik de cel deelde. Het waren verblijfplaatsen voor twintig personen. In de eerste chaotische dagen zat ik er met zo’n 120 man. Na de herindeling met zo’n 95 man. Tamelijk druk dus.
        -Waar het eten werd uitgedeeld. Zo’n cellencomplex bestond uit een aantal blokken met in elk blok drie of vier gebouwen, elk gebouw bestaande uit twee boven elkaar liggende zalen. Tusen die gebouwen was een binnenplaats waar het appèl was en het uitdelen van het eten.
        Uw tweede vraag was naar mijn alinea in mijn boek over de capitulatie van het KNIL. Had u zelf toch al kunnen lezen? Voor uw gemak: “Op 28 februari voerde het 16e Japanse leger de eerste landingen uit op Java waar op 8 maart de strijd werd gestaakt na de capitulatie van het KNIL. Gouverneur-generaal Tjarda had op last van de regering in Londen al op 4 maart zijn staatsrechtelijke positie als opperbevelhebber overgedragen aan de legercommandant en de waarnemend vlootvoogd. De slechte verhouding tussen Tjarda en generaal Ter Poorten, de legercommandant, de aanwezigheid van de gouverneur-generaal bij de capitulatiebesprekingen en onduidelijkheid over begrippen als ‘algemene overgave’ en ‘beperking van de capitulatie tot Bandoeng’ zaaiden verwarring zowel bij de Nederlandse als bij de Japanse legercommandanten.” Voor de ijverige lezertjes verwees ik in een noot naar het goed leesbare verhaal van Zwitzer: “Verwikkelingen rondom de capitulatie van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger in maart 1942” (21 pagina’s!). Ik acht dat dit voldoende tekst was in een boek dat staatkundige ontwikkelingen beschreef tussen de Hindoe-rijken en 27 december 1949. In slechts 257 pagina’s exclusief bijlagen en registers.

      • Peter van den Broek zegt:
        18 mei 2019 om 18:19

        @Hr Plemon.
        Het naadje van de kous kennen de Hr Menke de Groot en ik, want we putten uit dezelfde bron, het dossier Jack Boer uit Archief van Tranen. Dat geeft dhr Dr de Groot in zijn bronvermelding zelf aan. .

        Ik ben wat verder gegaan zoals bij De Olomoorden in Padang. Ik dacht dat het ODO-document 39a in het dossier van JB 17+2 vermeldt, er zijn dacht ik 27 mensen begraven en dhr. R. Geenen komt dacht ik op 30 namen. Als ik de namen in de documenten met elkaar vergelijk en optel, kom ik op minstens 33 slachtoffers. Mijn vraag is: waar zijn de lijken van die 6 mensen gebleven?

      • R Geenen zegt:
        18 mei 2019 om 18:53

        De Djalan Olo moorden gegevens worden op dit moment aangevuld. Heb reeds een gesprek met o.a. Hr. Keller gehad. Wacht nu ook nog op een verbinding met een ander persoon. Vermoedelijk ga ik het herschrijven, want ik probeer zoveel mogelijk de werkelijkheid te vermelden. Mijn aantal komt nu ook op 32 a 33 waarvan er 4 het hebben overleefd.

      • Peter van den Broek zegt:
        18 mei 2019 om 19:30

        @dhr Somers.
        Ik had al uit de beschrijving van dhr Somers begrepen in welke cel hij precies zat, zijn reactie bevestigt alleen maar mijn veronderstelling. Dan is het volkomen begrijpelijk dat hij niks kon horen van de bevrijdingsactie, vooral niet van de verschillende schietpartijen in de gevangenis zelf tussen 04:00 en 06:00 uur. de Jack Boer groep schoot sloten van enkele cellen kapot, maar ook bevrijde gevangenen broken sloten van andere cellen open, de Indonesische gevangenisbewaarders hadden de sleutels weggegooid. Vandaar dat niet iedereen Jack Boer niet heeft, niet kon zien. Daarom verschillen de ooggetuigenverklaringen. Bij dhr Somers hing het ook af waar hij zich precies in de cel bevond, maar ook na meer dan 70 jaar is dat moeilijk te bepalen.

        Om 06:00 begon de grote slag om Soerabaja. Dat was voor iedereen zowel in als buiten de gevangenis duidelijk.

        Tussen 06:00 en 11:00 werd het voedsel buiten de cellen aan de bevrijde gevangenen uitgedeeld. Voor 11:00 moesten de gevangenen de cellen weer in omdat een Britse artillerie barrage om 11:00 begon op minder dan 100 yards afstand van de gevangenis tegen een Indonesische tegenaanval, de cellen gaven de gevangenen toen eigenlijk bescherming tegen rondvliegende granaatscherven.

        De werfstraatgevangenis lag eigenlijk in eerste vuurlinie, houdt er rekening mee dat de strategisch belangrijke Ferweda-brug op steenworpafstand lag. Eerst toen de Britten deze brug en omliggende gebouwen veroverden en het sein “veilig” gaven, kon in de namiddag met de evacuatie van de 3500 gevangenen begonnen worden.

        E.e.a bevestigt ook gen. Christison, commandant van het Britse leger in Nederlands-Indie in zijn ongepubliceerde memoirs waarvan een deel ook in het dossier van Jack Boer te vinden is.

        Let wel , het zijn de Britse militairen die konden aangeven hoe, waar , hoe laat en de bevrijdingsactie precies verliep. Dat de gevangenenen dat anders waarnamen is best te begrijpen voor iemand die iets meer dan 3 weken in doodsangst en met weinig eten en drinken was opgesloten. Daarom mag relatief beperkte waarde gehecht worden aan hun getuigenissen.

      • Jan A. Somers zegt:
        20 mei 2019 om 16:31

        “Dan is het volkomen begrijpelijk dat hij niks kon horen van de bevrijdingsactie, vooral niet van de verschillende schietpartijen in de gevangenis” Binnen 300×300 m., in een stille nacht, die handvuurwapens en een tank op het gevangenisterrein niet te horen? Dat vind ik een bijzondere gave van u, namens mij weten wat ik moet horen en zien op afstand in ruimte/tijd!
        “waar hij zich precies in de cel bevond, maar ook na meer dan 70 jaar is dat moeilijk te bepalen.”Hoezo? Ik hoef alleen dat filmpje in mijn achterhoofd af te draaien. Ik kwam in een grote cel terecht, oorspronkelijk voor ca. 20 gevangenen, waarin we met ca. 110 man zaten. Eén man bleek overleden te zijn aan zijn verwondingen. De volgende ochtend was er een reorganisatie waarna we met ca. 95 man overbleven. In de cel waren aan weerszijden van een looppad stenen verhogingen waarop we zaten/lagen. Aan het eind van het pad was een hurk-wc en een bak met water. Ik lag schuin tegenover de deur, op ca. een kwart afstand.
        “Tussen 06:00 en 11:00 werd het voedsel buiten de cellen aan de bevrijde gevangenen uitgedeeld.” Moeilijk voor mij me dat vanuit mijn gevangenschap voor te stellen. Eerst mijn feiten: ’s Ochtends ongeveer half zes moesten we zoals gewoonlijk aantreden voor het eten. Klokslag zes zou zoals gewoonlijk het uitdelen van het eten beginnen, maar nu vielen de eerste schoten van het Engelse scheepsgeschut en kwamen met veel uitdagend lawaai jachtvliegtuigen laag overvliegen. We werden terug de cellen ingestuurd, bij enkele cellen werd vergeten de deur op slot te doen. Nu de overstap naar uw verhaal: Kennelijk zou het gevangenisterrein in twee delen verdeeld zijn. In onze helft waren we zonder eten om zes uur alweer de cellen ingestuurd, onder bewaking van gevangenenbewaarders, bewakers en toegestroomde strijdgroepen. In uw helft de ‘bevrijde’ gevangenen onder bescherming van 10 Gurkha’s, de heer Boer was volgens eigen zeggen de stad in gegaan. Eten koken en halen uit de keuken die op onze helft lag, samen met smederij en bankwerkerij aan de andere kant van de binnenstraat, tegenover onze cellen, belangstellend naar de Gurkha’ s toekijkende strijdgroepen er om heen.
        “De werfstraatgevangenis lag eigenlijk in eerste vuurlinie” Nou nee, dat was de Bataviaweg. En dat is ruim een km (hemelsbreed) terug, met de oude binnenstad vol steegjes en pleintjes ertussen. Die Bataviaweg werd pas rond negen uur bereikt” ‘November 10. Attack opened at 0600 hrs. Went quietly until 0900 hrs when gunfire on certain targets was called down.” Drie uur onderweg voor ca. twee kilometer lijkt veel. Maar er werd behoedzaam voortgegaan, tussen gebouwen die men zo min mogelijk wilde beschadigen, woonwijken die uitgekamd moesten worden zodat het normale leven terug kon keren. (naderhand lukte dat niet bij de grote stadskampongs, die gingen in vlammen op). Om 11:30 werd de Ferwerdabrug veroverd, in het verlengde van de Bataviaweg, belangrijk als verbinding tussen de aan beide kanten van de kali oprukkende troepen ( de volgende mogelijkheid daartoe was pas bij de Rode Brug, voorbij de gevangenis).
        11.00 hrs Concentration brought down on area Court of Justice, Government building used as Headquarters. Dit vuur ging gierend over de gevangenis, een teken dat de verdedigingsgordel langs de Bataviaweg gepasseerd was, en de troepen dichtbij waren. Maar het duurde tot twaalf uur dat we het geweervuur dichtbij hoorde komen. Maar de Indonesische verdediging werd beter, en het duurde tot ca. drie uur dat we de eerste Gurkha’s in onze straat langs zagen komen. We durfden de cel te verlaten en de andere celdeuren werden opengebroken met een van tralies gemaakt breekijzer. We bleven achter het gesloten hoofdhek van ons cellencomplex staan, door de voorbij lopende Gurkha’s bevolen achter de muren weg te duiken met het oog op het schieten. Op het eind van de middag werden we door Gurkha’s naar de achterkant van de gevangenis gebracht (Nieuw Hollandstraat) en via een gat in de muur naar gereedstaande vrachtauto’s gebracht. Gezien de schemering zal het tegen zes uur zijn geweest. Alleen maar hurry, hurry, aan de voorkant van de gevangenis werd nog geschoten.
        Terugdenkend zie ik nog een enorme rij vrachtauto’s staan waar we langs moesten lopen naar voren. Maar enkelen, waaronder ik, werden er uitgepikt en moesten naar apart staande vrachtwagens, waarom wist ik toen niet. Later begreep ik dat de meesten naar Oedjoeng werden gebracht, naar het provisorisch opvangkamp van de 49th Indian Infantry Brigade Group voor de te evacueren vrouwen en kinderen. Maar de groep auto’s waar ik in zat ging naar Perak. Wij bleken als kneusjes uit de massa te zijn gehaald. De Britten hadden besloten, samen met de laatste vrouwen en kinderen, de zwaksten te verschepen met het eerstvolgende schip dat in Perak klaar lag voor vertrek, ´HMS Princess Beatrix´. Bij het uitstappen bleek onze groep er slecht aan toe.
        “Let wel, het zijn de Britse militairen die konden aangeven hoe, waar , hoe laat en de bevrijdingsactie precies verliep” Ja, en wij waren de dichtstbijzijnde getuigen/lijdend voorwerp. En de rest naderhand via de militaire rapporten.
        “in doodsangst en met weinig eten en drinken was opgesloten.” Met die doodsangst viel het wel mee. Je werd met rust gelaten, het was eerder vervelend. Met af en toe een afleiding. Het was westmoesson en soms mochten we buiten in de regen staan. Met kleren aan, dat was de enige kleding die we hadden , die werd meteen uitgespoeld. En ’s avonds was er een oude Indische meneer die spookverhalen vertelde. Elke avond wel het zelfde, maar met nieuwe verzinsels toch nieuw. En ik was als misdienaar goed bekend met Peneleh en Kembamng Koening waar het zich afspeelde. Ik kan mij niet herinneren slaag te hebben gehad, laat staan doodsbedreigingen; het was niet vergelijkbaar met mijn eerder verblijf bij de Kenpeitai in deze gevangenis. Er werd eigenlijk nauwelijks naar ons omgekeken. Het eten was weinig en niet best, mogelijk ging het hier ook om capaciteitsgebrek, de gevangenis puilde nou eenmaal uit.

      • e.m. zegt:
        20 mei 2019 om 17:17

        @In uw helft de ‘bevrijde’ gevangenen onder bescherming van 10 Gurkha’s, de heer Boer was volgens eigen zeggen de stad in gegaan.@

        — In de brief van de Minister van Defensie Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal de dato 9 december 2005 constateert de commissie dapperheidsonderscheidingen van het ministerie van Defensie “”dat getuigenverklaringen van geïnterneerde Nederlanders een uiteenlopend en te beperkt beeld geven van de actie.””

        Goed om te lezen dat deze constatering uiteindelijk wordt ondersteund door:

        @Peter van den Broek zegt: 18 mei 2019 om 19:30 Let wel , het zijn de Britse militairen die konden aangeven hoe, waar , hoe laat en de bevrijdingsactie precies verliep. Dat de gevangenenen dat anders waarnamen is best te begrijpen voor iemand die iets meer dan 3 weken in doodsangst en met weinig eten en drinken was opgesloten. Daarom mag relatief beperkte waarde gehecht worden aan hun getuigenissen.@

        — Waarvan acte !

      • Arthur Olive zegt:
        20 mei 2019 om 18:48

        Ik neem aan dat de gevangenen geen uurwerk zoals een horloge bij zich hadden en daarom niet wisten hoe laat het precies was.

      • Jan A. Somers zegt:
        20 mei 2019 om 21:39

        Klopt. Ik gebruik nergens precies. Het is steeds ca. Of rond. Soms de in militaire rapporten genoemde tijden zoals bij de opmars in Soerabaja. En vaste tijden zoals ochtendappel en vaste etenstijden. Als de zon hoog staat is het rond twaalf. Als het gaat schemeren in de tropen is het ca zes uur. En tussen twaalf en zes kun je aardig gokken op rond drie uur. En twee uur doet aan het verhaal geen afbreuk. Mijn vader was zeeman, en ik zou in die jaren ook naar de zeevaartschool hebben willen gaan, dan weet je iets af van zonnetje schieten. Wij hadden een sextant en een oxtant in huis waarmee mijn vader mij het een en ander heeft geleerd.

      • Peter van den Broek zegt:
        21 mei 2019 om 09:59

        Twee uur onnauwkeurigheid doet natuurlijk afbreuk aan het verhaal over Jack Boer. De juiste tijdlijn is zeer belangrijk. De groep gurkha’s olv Jack Boer starten om 04:00 de bevrijdingsactie, ze hebben 2 uur de tijd om de gevangenen te bevrijden want om 06:00 begint de Britse hoofdaanval op Soerabaja.

        Ik kan me best voorstellen dat als je 20-30 man tussen jou en de celdeur heb, dat je iets van het buitengebeuren ontgaat. Zeker als op steenworpafstand van jouw cel een schotenwisseling tussen gevangenisbewaarders en Jack Boer en zijn groep gurkha’s plaatsvind waarbij de laatsten de Indonesiërs met handgranaten doden.

        Getuigen bevestigen dat een Indonesische bewaarder probeert gevangenen te doden, maar hij wordt door een gurkha gedood voordat hij hun celdeur kan openen.

        Let wel, de Indonesiers hebben geen tijd om de meer dan 3500 gevangenen maar enigszins te verwonden laat staan te doden. Ze verwachten een aanval om 06:00 en niet dat de Britten bij verrassing om 04:00 de bevrijdingsactie starten. Als de Britse hoofdaanval om 06:00 zou beginnen , dan gaan de Indonesiers toch Niet om 05:30 de gevangenen te eten geven , of waren ze plotseling zo stipt geworden?

      • Jan A. Somers zegt:
        21 mei 2019 om 15:39

        ” en een oxtant ” Tja, die onwillige vingers van mij maken geen onderscheid tussen de naast elkaar gelegen x en c!

      • Jan A. Somers zegt:
        21 mei 2019 om 17:11

        “De juiste tijdlijn is zeer belangrijk.” Hoeft niet altijd in een verhaal. Of we de eerste Gurkha’s zagen passeren om twee uur of vier uur maakt voor het verhaal niets uit, vandaar mijn ca. drie uur. En ‘s ochtends begon mijn tijdlijn om half zes, daarvoor was het rustig. En dan kon ik zeggen half zes en zes uur, correct.
        “als je 20-30 man tussen jou en de celdeur heb, dat je iets van het buitengebeuren ontgaat.” Nog erger zoals u had kunnen lezen, met 95 man! En dan loop je wel eens rond, en ga je door de traliedeur naar buiten kijken, waar meestal niets gebeurde. (soms een bersiapper die trots paradeert met zijn zwaard. Moest je alleen maar vriendelijk naar kijken). En voor dat schieten hoef je niet eens naar buiten te kijken, dat hoor je gewoon.
        “schotenwisseling tussen gevangenisbewaarders en Jack Boer” Gevangenenbewaarders zijn niet bewapend, en de bewakers zitten ver weg op de wachttorens.
        “Ze verwachten een aanval om 06:00” Heel correct, de stad was in afwachting, paraat. Met een bezette verdedigingsgordel langs de Bataviaweg, en twee stadsdelen met strijdgroepen. Daar wandelde de heer Boer midden in de stille nacht met een tank en een aantal Gurkha’s geluidloos, in een half uur, zonder problemen doorheen. (de Brits-Indiërs deden daar drie uur over, van negen tot twaalf uur (exact volgens de legerberichten!).
        “de Indonesiërs met handgranaten doden.” Zouden we dat dan niet hebben gehoord? Inderdaad, het schieten rond de gevangenis begon pas rond twaalf uur. Toen waren bij ons nog geen Indonesiërs gedood, er liepen nog bewaarders rond.
        “wordt door een gurkha gedood voordat hij hun celdeur kan openen.” Die Gurkha’s hoefden helemaal geen celdeuren te openen, dat hadden we zelf al gedaan. Wel pas om een uur of vijf het hek met de binnenstraat. Verder naar binnen zijn die Gurkha’s niet geweest.
        “de Indonesiers hebben geen tijd om de meer dan 3500 gevangenen maar enigszins te verwonden laat staan te doden.”Waarom zouden ze dat dan hebben gedaan. Ongewapende bewaarders, met hun blote handen?
        “dan gaan de Indonesiers toch Niet om 05:30 de gevangenen te eten geven , of waren ze plotseling zo stipt geworden?” Bij ons wel hoor, om 05:30 uur appèl, en de gamellen met eten stonden klaar. Maar om exact(!) zes uur wel terug de cellen ingestuurd vanwege de eerste schoten van de oorlogsschepen. Maar volgens uw eigen verhaal kregen we wel te eten: “Tussen 06:00 en 11:00 werd het voedsel buiten de cellen aan de bevrijde gevangenen uitgedeeld.” Waar kwam dat eten vandaan? En hoe is dat eten uit de keuken bij die bevrijde gevangenen gekomen? Die keuken lag tegenover ons cellencomplex, ‘niet bevrijd gebied’! Of hadden die tien Gurkha’s die gamellen op een karretje mee gesjouwd?
        Voor uw gemak even de aantalen gevangenen waar het om ging. Ons cellencomplex bestond uit drie blokken met in ieder blok drie celgebouwen met elk twee cellen boven elkaar. Met ons celaantal van ca. 95 personen als gemiddelde wordt dat 18 x 95 = 1710 personen. Dat andere cellencomplex was iets groter, ik dacht vier blokken met in ieder blok drie celgebouwen met elk twee cellen boven elkaar. Met hetzelfde gemiddelde van 95 personen wordt dat 24 x 95 = 2495 personen. Uit uw verhaal volgt dan dat 2495 (bevrijde) gevangenen tussen negen en elf uur van de Gurkha’s eten kregen, en wij, 1710 (niet bevrijde) personen, niet. Lag er een grens tussen beide groepen? Met aan de ene kant Gurkha’s, en aan de andere kant gevangenenbewaarders? Die op hun gemak naar elkaar stonden te staren?
        Ik stop ermee, het verveelt me en velen met mij. U zult nooit begrijpen hoe dat gevangeniscomplex er van binnen uitzag, en hoe of het er toeging. Mijn getuigenis accepteert u niet, waarom die andere wel? Maar daar had u al antwoord op gegeven: “beperkte waarde gehecht worden aan hun getuigenissen.” Met ‘hun’ als plurales majestatis voor ‘mij’. Maar ik heb er iets aan over gehouden wat u niet heeft: Een geweldige bevrijdingseuforie, een van de hoogtepunten uit mijn leven.

      • Jan A. Somers zegt:
        21 mei 2019 om 17:22

        Ik word oud, sorry hoor. 24 x 95 is nog steeds 2280!

      • e.m. zegt:
        21 mei 2019 om 21:42

        @Ik word oud, sorry hoor. 24 x 95 is nog steeds 2280!@
        — Haha, ik gebruik daartoe een ‘zakjapannertje’ 😉

        Bedankt weer voor uw film meneer Somers, en uw voor leken erudiete betrouwbare leerzame intellectueel historisch toelichtende aanvullingen.

        Maar wat ik nu zo bijzonder vind aan u en van een soldadoe als Bapak Bo Keller, maar ook gentlemen als de heer Hans Boers en Pak Pierre de la Croix en mannen als Ronnie Geenen en Ron Mertens, zijn de ‘soepel glijdende geheugenlades van uw aller (jeugd)herinneringen aan voormalige Nederlands-Indië’. Gôh, wat zou ik daar graag voor tekenen.

        Ikzelf moet er aan herinnerd worden dat ik (jeugd)herinneringen heb. Als vrouw- atau dochterlief op enig moment de vraag opwerpen ‘weet je/u nog?” en als reactie een fronsend vraagteken als terugblik krijgen, dan weten ze, zonder horloge zelfs, al hoe laat het is. Mijn geheugenlade moeten dan met zachte dwang opengetrokken worden.

      • R Geenen zegt:
        22 mei 2019 om 03:28

        @@@Ik word oud, sorry hoor. 24 x 95 is nog steeds 2280!@
        — Haha, ik gebruik daartoe een ‘zakjapannertje’ @@

        Met een trick heb je voor zo iets geen rekenmachine nodig. Gewoon 24 x 100 = 2400 en trek er vanaf 24 x 5 = 120.

      • Jan A. Somers zegt:
        22 mei 2019 om 16:16

        “trick heb je voor zo iets geen rekenmachine nodig.” Wacht maar af, en bewaar die zakjapanner goed. Over een jaar of vijf zult u die nodig hebben.
        “Als vrouw- atau dochterlief” Zeeuws meisje en dochters vinden dar ik mijn hersens moet trainen. Eigenbelang! Demente bejaarde man verzorgen is ook niet leuk, zolang mogelijk uitstellen.

  17. RLMertens zegt:
    15 mei 2019 om 22:13

    @PLemon; ‘tegen de bendes etc.’- Republikeinse bendes, die het voorzien hadden op alle Belanda’s en hun aanhangers. Die kampen werden toen door Japanners verdedigd!!!
    Die bendes hebben zich tenslotte van ons bevrijd! Na 3 eeuwen!

    Beantwoorden
    • PLemon zegt:
      16 mei 2019 om 13:55

      @ . .hebben zich tenslotte van ons bevrijd!

      # Uw leedvermaak hierover is opvallend. Denk dat u zich ergens tekort gedaan voelt door de Nederlandse overheid of in een particuliere kwestie met een totok of belanda.
      Bedenk dat Soekarno & co cq de RIS niets voelde voor de overeengekomen Lingardjati afspraak en dus automatisch voor het geweld koos.
      Naar uw mening was dat alleen te voorkomen door in 1 klap de afspraken met andere naar eigen zelfstandigheid verlangende gebieden te schenden om ze vervolgens in bung Karno’s handen te spelen. U voelt ‘m, kun je internationaal niet maken om niet van onbehoorlijk bestuur te worden beticht.
      Dat het uiteindelijk, via door beiden uitgelokte bloedige strijd moest worden beslecht neemt het Indisch bevolkingsdeel daardoor eerder de megalomane president het kwalijk dat zij hun geboortegrond moesten verlaten dan de niet zo handig opererende aan handen en voeten gebonden Nederlandse overheid.

      Beantwoorden
      • RLMertens zegt:
        16 mei 2019 om 15:46

        PLemon; ‘leed vermaak etc.’- Helemaal niet! Ook niet tekort gedaan etc. Gewoon de waarheid onder ogen zien! Dat Nederland er alles aan gelegen is om de Inlander(idem de Indischen ea.) zijn vooroorlogse positie weer te laten innemen. Het Linggadjatti gedoe etc. was uitsluitend om het wereldforum/VN om de tuin te leiden etc. Niets anders. Het resultaat laat toch zien, dat alles voor niets is geweest. En dat ten koste zo vele slachtoffers. Heb mijn respect voor diegenen oa. JdeKadt, deKoch ea., die het in 1946 al vooruit zagen en er voor hebben gewaarschuwd.

      • JA. Somers zegt:
        16 mei 2019 om 16:32

        “uitsluitend om het wereldforum/VN om de tuin te leiden etc.” Met Soekarno als gastheer. En de Indonesische regering als onderhandelingspartner. En de Veiligheidsraad als aanjager.

      • Arthur Olive zegt:
        16 mei 2019 om 16:46

        “Leedvermaak”
        Dat komt mij ook over als leedvermaak.
        Als mijn gedachtengang zo was dan zou ik al lang uit Nederland zijn vertrokken.
        Ik ben uiteindelijk voor veel minder reden vertrokken in 1960.
        I did not want to bite the hand that feeds me!

      • R.L.Mertens zegt:
        16 mei 2019 om 22:38

        @ArthurOlive; ‘uit Nederland zijn vertrokken etc.’- Waarom? Nederland heeft mijt juist alles(!) gegeven, wat mijn leven heeft bepaald! Een geweldig leven! Vooral om onbeperkt ‘ je mening te kunnen geven. Over alles wat het leven biedt. En dus ook wat onze geschiedenis betreft. Vooral tegen over het beleid van toen. Kritisch te zijn op die zgn. tempo doeloe. In mijn ogen een onrechtmatige(!) maatschappij waarin wij Europeanen en aanverwanten een lui😉zen leven hadden/leefden met baboe’s, kebons en djongossen etc. Alleen toen was het voor ons ‘normaal’! En voor hen; hun adat/gewoonte….. ook ‘normaal’!

    • Jan A. Somers zegt:
      16 mei 2019 om 16:18

      Ik ben door die bendes ‘beschermd’ in de Werfstraatgevangenis, bevrijd door de Gurkha’s. Mijn moeder en zus zaten in Soerabaja in het Darmokamp, beschermd door de Japanners. Nadat de Japanners van een Nederlandse marineofficier naar huis mochten, werden ze beschermd door bendes. Nadat de eerste Brits-Indiërs waren geland kwamen zij dat kamp beschermen. Nadat ze vanwege gebrek aan capaciteit zich terug moesten trekken werden ze ‘beschermd’ door bendes, die ze afvoerden naar Midden-Java om te ‘beschermen’. Daar zijn ze uiteindelijk door Nederlandse troepen bevrijd en naar Semarang gebracht.

      Beantwoorden
      • R.L.Mertens zegt:
        16 mei 2019 om 23:20

        @JASomers; ‘door die bendes ‘beschermd etc.’- Vanwege toenmalig Nederlands beleid(!) ontstonden Indonesische bendes, die het voorzien hadden op Nederlanders, bezetters van hun vaderland. Al 3 eeuwen lang. Die, nb. na een wereldoorlog terug kwamen, alsof er indertijd tegen Japan geen smadelijke nederlaag was geleden, waardoor hun vaderland nog eens een bezetting moest ondergaan. Deze bendes streden voor hun merdeka tegen al die Nederlandse (Nica)bendes die in het kielzog van de Britten binnen kwamen. Vandaar dat uit voorzorg al die Nederlanders buiten de kampen ‘beschermd’ moesten worden. Vooral in gevangenissen, waar toen uitsluitend inlanders vast zaten. Wij Nederlanders vonden dat zij nog niet ‘rijp’ waren voor onafhankelijkheid. En wij waren ook nog niet rijp om zover te denken. In de verste, nog niet zover….zelfs niet in de gevangenissen.

      • Robert zegt:
        23 mei 2019 om 18:56

        De doerian van Independence was rijper dan men men kon denken.

  18. PLemon zegt:
    14 mei 2019 om 17:08

    @ Hr Mertens ” Dus, hoezo… Nederlanders uit de kampen bevrijd? ‘

    # ‘ Wij ‘ waren weliswaar niet de later toegezonden 7 dec divisie maar de haastig teruggekeerde Nederlanders in de Rapwi teams en bij de Knillers.

    “”” Hoewel een daadwerkelijke bezetting van Indië door de geallieerden op zich liet wachten, zond Brits bevelhebber L. Mountbatten wel zogeheten RAPWI-teams naar de archipel. De RAPWI – voluit Recovery of Allied Prisoners of War and Internees – was een geallieerde militaire organisatie die tot taak had de krijgsgevangen- en interneringskampen op te sporen en de ex-krijgsgevangenen en ex-geïnterneerden te helpen en ondersteunen. De RAPWI-teams onderhielden contact met de Japanners en de lokale Indonesische instanties. Als de slechte gezondheidstoestand van ex-geïnterneerden het nodig maakte – later werd ook onveiligheid een reden – begonnen zij met de evacuatie van geïnterneerden en krijgsgevangenen.

    Van de RAPWI maakten ook Nederlandse militairen deel uit, maar Nederland had op 15 augustus 1945 in Azië niet voldoende troepen paraat om Indië te bezetten. Bovendien had Nederland op dat moment niet de beschikking over voldoende transportmiddelen: er waren weliswaar veel Nederlandse transportschepen in de vaart, maar die stonden geheel ten dienste van de geallieerde strijdkrachten en konden niet direct voor eigen gebruik worden ingezet.

    De Nederlanders in Japan werden spoedig naar de Filippijnen overgebracht. In Bangkok, Singapore en Manilla werden uit de meest fitte voormalige krijgsgevangenen nieuwe KNIL-bataljons samengesteld.

    De mannen wilden zo snel mogelijk terugkeren naar Indië, waar velen van hen vrouwen en kinderen hadden. Dat bleek echter niet zo simpel. De situatie in de Indonesische archipel direct na de Japanse capitulatie verschilde per regio. In Borneo en het oostelijk deel van Indië waren Australische strijdkrachten aanwezig die geen bezwaar hadden tegen de snelle komst van KNIL-eenheden. Als gevolg hiervan kreeg Nederland al in november 1945 weer de supervisie over deze delen van Nederlands-Indië.

    Op Sumatra landden de eerste Britse troepen pas in de loop van oktober 1945. De voormalige burgergeïnterneerden op Sumatra, die zich in enkele grote kampen in het dunbevolkte binnenland bevonden, werden zo snel mogelijk afgevoerd naar de kust en in de steden Padang, Medan en Palembang geconcentreerd. Eind november waren alle Japanse interneringskampen op Sumatra ontruimd. De Nederlandse krijgsgevangenen die aan de Pakanbaroe-spoorlijn hadden moeten werken, werden o.m. naar Padang en Palembang afgevoerd. Op Sumatra werkten de Japanners redelijk goed met de Britten samen en waren de Indonesische nationalisten minder militant dan op Java, zodat hier de situatie eind 1945, ondanks ongeregeldheden in Medan en Padang, naar verhouding relatief rustig was.

    In de eerste helft van september 1945 was ook de situatie op Java, waar zich de meeste Nederlanders en Indische Nederlanders bevonden, vrij kalm. Op 15 september verschenen de eerste geallieerde schepen – een Britse en een Nederlandse kruiser – in de baai van Batavia. Dat leidde tot onrust onder de Indonesische nationalisten, die in de komst van geallieerde (en met name Nederlandse) militairen een bedreiging voor de jonge Republiek zagen.

    https://www.indischekamparchieven.nl/nl/bezetting-en-bersiap/bevrijding-en-evacuatie

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      14 mei 2019 om 17:42

      @@Op Sumatra werkten de Japanners redelijk goed met de Britten samen en waren de Indonesische nationalisten minder militant dan op Java, zodat hier de situatie eind 1945, ondanks ongeregeldheden in Medan en Padang, naar verhouding relatief rustig was.@@

      In oktober 1944 werden de concentratiekampen gehergroepeerd. Mannen en jonge jongens vanaf 11 jaar werden ondergebracht in het kamp Si Ringo-Ringo. Alle vrouwen, meisjes en kinderen werden achter het prikkeldraad van kamp Aek Pamienka gestopt.
      Echter de Nederlandse gevangenen zouden nog lang moeten wachten voordat ze de kampen konden verlaten. De aandacht van Groot-Brittannië ging alleen uit naar de Engelse en Australische soldaten en burgers die gevangen hebben gezeten in Malakka, Siam, Birma en Indonesie.
      Op 1 september 1945 wandelden 2 officieren van Force 136, de Britse majoor Lodge en de Nederlandse luitenant Sisselaar, het kamp Si Ringo-Ringo binnen. Daar werd aan de gevangen medegedeeld, dat de Jappen van nu af hun moesten beschermen.
      Immers de Sukarelas hadden al laten weten dat ze alle blanda’s wilden afmaken.

      Beantwoorden
    • RLMertens zegt:
      14 mei 2019 om 22:58

      @PLemon; ‘Nederlanders uit de kampen bevrijd etc.’- U melde toch het ‘bevrijden uit de Japanse kampen etc.’- Niets te bevrijden; de Japanse capitulatie was een feit! Dus er viel niets te bevrijden. Ok niet door de Rapwi, Nica en Knil eenheden. Men loste hier en daar de Jap af of voegde zich/nam het commando over- bij hen als geallieerde eenheid zoals door u beschreven etc..

      Beantwoorden
      • PLemon zegt:
        15 mei 2019 om 13:11

        @ Niets te bevrijden; de Japanse capitulatie was een feit! Dus er viel niets te bevrijden.

        # Je kunt op papier wel bevrijd zijn of voelen, maar als je nog in een kamp opgesloten zit om achteraf tegen de bendes te worden beschermd, ben je pas echt bevrijd als je wordt ontzet door eigen troepen.

        ***De Rapwi was een geallieerde militaire organisatie die tot taak had de krijgsgevangen- en interneringskampen op te sporen en de ex-krijgsgevangenen en ex-geïnterneerden te helpen en ondersteunen. 
        Citaat hr Geenen ” Echter de Nederlandse gevangenen zouden nog lang moeten wachten voordat ze de kampen konden verlaten.”

      • RLMertens zegt:
        15 mei 2019 om 22:13

        @PLemon; ‘tegen de bendes etc.’- Republikeinse bendes, die het voorzien hadden alle Belanda’s en hun aanhangers. Die kampen werden toen door Japanners verdedigd!!!
        Die bendes hebben zich tenslotte van ons bevrijd! Na 3 eeuwen!

  19. Bert zonder land en zonder lintje zegt:
    13 mei 2019 om 19:22

    Ja klopt Ron ( Nee ik was die anoniem niet ) maar je schreef dat stuk over herinneringen niet onder dit topic maar onder het topic Graven Murk ,heel normaal wat je schreef over vergeetachtigheid ,ken er vele voorvallen van maar toch zijn er uitzonderingen ( Die de regel bevestigen ) zoals die schaker van 107 jaar helemaal en dan ook helemaal bij de tijd ,toen hij 100 werd won hij nog een schaaktoernooi van ex Kamerleden ,een goede remedie om je hersens te trainen is gewoon actief blijven zowel lichamelijk als geestelijk .Toch goed dat Henk Anthonijs hier even reageert en zijn hart lucht moet/mag hij vaker doen .,beschouw het maar als een uitlaatklep .

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      13 mei 2019 om 19:34

      @@Toch goed dat Henk Anthonijs hier even reageert en zijn hart lucht moet/mag hij vaker doen .,beschouw het maar als een uitlaatklep .@@

      Helemaal mee eens. Vaak beter dan het vele gezeur over een zelfde onderwerp, die ze van horen zeggen hebben.

      Beantwoorden
  20. PLemon zegt:
    12 mei 2019 om 21:52

    @ Geschiedenis is een moment opname. En wanneer men alle moment opnamen samen voegt komt men in de buurt van het echte gebeuren.

    # Met andere woorden …. een doorlopende discussie.

    *** Historiografie is een vorm van meta-geschiedenis, een geschiedenis van de geschiedschrijving en de geschiedbeoefening, inclusief die van het veranderende historisch besef, de immer problematische relatie tussen heden en verleden. U zult merken dat geschiedschrijving inderdaad een ‘discussie zonder eind’ is, dat elke generatie in zekere zin opnieuw haar geschiedenis schrijft en dat bijvoorbeeld persoonlijke waarden en vooringenomenheden telkens weer ‘het’ geschiedbeeld hebben gekleurd. ( Citaat )

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      13 mei 2019 om 00:03

      Geschiedenis is een moment opname die zeker op 2 verschillende manieren wordt benaderd.
      Vaak spreken deze 2 verschillende manieren elkaar ook nog tegen.

      De “Grote Mannen-theorie” – Deze theorie wordt vaak geassocieerd met de negentiende eeuwse Schotse historicus Thomas Carlyle. Hij verkondigde: “De geschiedenis van de wereld is niets meer dan de biografie van grote mannen.” Carlyle beweerde dat grote mannen en helden de geschiedenis door hun visies hebben vormgegeven.

      De “Geschiedenis van het volk”-benadering – Deze benadering concentreert zich op het grotere verhaal dat massale volksbewegingen beschrijft of op de mensen die zich in het algemeen buiten de geaccepteerde norm bevonden:- de armen, de onderdrukten en de anderszins vergeten mensen. De “geschiedenis van het volk”-theorie wordt door veel revisionistische historici gebruikt in een poging om onze vooringenomen ideeën uit te dagen.

      Beantwoorden
      • Anoniem zegt:
        13 mei 2019 om 18:20

        Voor veel mensen, en zeker voor ouderen, is de Tweede Wereldoorlog een heel beladen periode.Met het “ouder worden” komen de beelden van de Japanse invasie bij mij vaker terug. Was 15 jaar toen ik de Japanse militairen Bandoeng zag binnentrekken. Ik denk nu vaker terug aan de Japanse overheersing. Waarom moest dit gebeuren? Waarom doet men dit? Ben nu 93 en denk nu vaker terug aan die angstige tijd.

      • R Geenen zegt:
        13 mei 2019 om 18:32

        Uw email geeft precies aan, wat ik net geschreven heb. U weet als 15 jarige de voorvallen van Bandung te herinneren, maar u vergeet uw naam onder uw email te controleren en in te vullen.
        Ik vermoed dat U Henk Anthonijs bent?

      • Jan A. Somers zegt:
        14 mei 2019 om 11:57

        “die angstige tijd” Ik behoor ook tot die ‘ouderen’, maar afgezien van een paar maanden Kenpeitai, gebeurden er voor mij heel veel bijzondere dingen. Ik weet nog wel dat ik in het open veld op de fiets onderweg van de melkerij naar huis door Japanners in een van hun pantserauto’s werd getrokken. Er kwam een luchtaanval aan, en bij hun zat ik veilig(?). Achteraf betwijfel ik het of een legervoertuig bij een luchtaanval wel zo’n veilige plek was. Verder zag je in Soerabaja niet zoveel Japanners. Het leven was georganiseerd door Indonesiërs, die politie-agent was vóór de oorlog al een Indonesiër, net als die ambtenaar op het gemeentehuis. De meeste Japanners zag ik nog bij de Japanse melkcentrale waar ze kwamen foerageren. En wij maar jatten uit die vrachtauto’s, we hebben nooit honger geleden. En na 15 augustus hadden ze het gezag nog goed in handen, ik heb ze toen nog vaker gezien dan tijdens de bezetting. Zo’n knokpartij om een Nederlandse vlag was in een kwartier geklaard. Inclusief de opdracht aan de gemeente de rotzooi op te ruimen. Demonstreren was toegestaan, maar wel op de door hun aangewezen plekken. Ze hielde niet van onrust. Maar mijn vader, broer en zus in een kamp zullen u wel ook andere verhalen weten te vertellen, en terecht. Alhoewel mijn broer in het kamp in Tjimahi zijn gymnasium wist af te maken, inclusief eindexamen, dat in Nederland gewon erkend werd, ik dacht via de regeling Londens diploma. Mogen dit soort verhalen ook verteld worden? Zonder denigrerende reacties?

      • Loekie zegt:
        14 mei 2019 om 13:38

        “Zo’n knokpartij om een Nederlandse vlag was in een kwartier geklaard. Inclusief de opdracht aan de gemeente de rotzooi op te ruimen. ”
        Jawel, maar bijvoorbeeld de aanslag van Gavrilo Princip op aartshertog Franz Ferdinand de Eerste duurde ook niet zo lang, een paar seconden misschien. Maar de gevolgen waren toch behoorlijk: Eerste Wereldoorlog, zo’n 8,5 miljoen doden, ene Adolf die de kriebels kreeg enz.
        Ik bedoel: de lengte van een gebeurtenis is niet bepalend.

      • Jan A. Somers zegt:
        14 mei 2019 om 21:28

        Maar wel de deelnemer! Ploegma vs aartshertog? Hitler vs Soekarno?

      • RLMertens zegt:
        15 mei 2019 om 15:41

        @Loekie; ‘de lengte van de gebeurtenis etc.’- Inderdaad, het verscheuren van de driekleur tot een rood/wit was in een kwartiertje geklaard; de tram reed weer etc. Maar de gevolgen daarvan! Zoals een Britse historicus kort en bondig vaststelde; ‘The Dutch empire was closed down in one blow’! ( tov. 3 eeuwen gemeten!)

  21. Bert zegt:
    6 mei 2019 om 15:27

    In 1942 was de Thaise regering zeer pro Japan en besloot om met hun samen te werken ,zo werd de ambassadeur van Thailand in Amerika gelast om Amerika de oorlog te verklaren Deze ambassadeur had de pest aan Japan en besloot deze order te negeren ,hij heeft die Thaise oorlogsverklaring dus niet aan de Amerikanen overhandigt.,Hij bleef in Amerika op zijn post en verzamelde anti Japanse elementen om zich heen om Amerika bij te staan .Na de Japanse overgave wilden de Engelsen ,Thailand als een verslagen vijand behandelen maar hier staken die Amerikanen een stokje voor “” Niks ervan !”” Thailand kon hierna profiteren van Amerikaanse hulp ,kijk waar een ongehoorzame diplomaat niet goed voor was ,deze diplomaat had Thailand een onschatbare dienst bewezen ! Deze diplomaat was geen pennenlikker of regeltjes opvolger maar besloot zijn hart te volgen ,

    Beantwoorden
  22. PLemon zegt:
    5 mei 2019 om 22:43

    @. “Nederland heeft Japan weldegelijk de oorlog verklaard” . Waar kan ik dat document vinden?

    # bevestigd en misschien afgedrukt in het krantenbericht op 18 december 1941 ?

    *** Japan accepteert de oorlogsverklaring niet. Op 18 december verschijnt in de krant het bericht van de Japanse zaakgelastigde in Stockholm, Jotaro Koda, dat Japan zich slechts met de volgende landen in staat van oorlog beschouwt: Verenigde Staten, Engeland, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Met Nederland dus niet.
    https://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2150201/Nederland-verklaart-Japan-de-oorlog

    Beantwoorden
    • R Geenen zegt:
      5 mei 2019 om 23:17

      @@Japan zich slechts met de volgende landen in staat van oorlog beschouwt: Verenigde Staten, Engeland, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Met Nederland dus niet.@@

      Wat deden dan die rare gele mannetjes in 42 in Nederlands Indie?

      Beantwoorden
      • PLemon zegt:
        6 mei 2019 om 01:26

        @ wat deden die rare gele mannetjes in N-Indië?

        # ze waren in zekere zin op rooftocht dwz koloniseerden het land voor gewin. Militair gezien voor hen een peuleschilletje.

        *** Het grondstofrijke Nederlands-Indië was het belangrijkste doelwit van de expansieoorlog in de Pacific van het grondstofarme Japan. De Japanners moesten zich echter eerst goed positioneren voor een invasie in onze kolonie

        Op 11 januari 1942 vielen twee Japanse invasievloten de Nederlandse bezittingen Tarakan (Noordoost Borneo) en Manado (Noordoost Celebes) aan. Beide locaties werden zonder veel problemen ingenomen. De Japanners gingen zich gelijk te buiten aan ernstige oorlogsmisdaden tegen krijgsgevangenen, een patroon dat zich voort zou zetten in de weken daarna. Op 24 januari trokken de twee vloten verder zuidwaarts naar Balikpapan (Oost-Borneo) en Kendari (Zuidoost-Celebes). Slechts bij Balikpapan verloren de Japanners een aantal transportschepen. Dit deels door toedoen van een eskader van vier Amerikaanse torpedobootjagers dat in het donker door geluk ongezien de voor anker liggende transportschepen wist te bereiken.

        De verovering van het vliegveld van Kendari op Celebes door de Japanners betekende dat Japanse bommenwerpers nu ook Java konden bereiken. Nadat eerst nog het eiland Ambon op 30 januari door de Japanners werd binnengevallen, volgde op 3 februari de eerste van een serie Japanse luchtaanvallen op de militaire infrastructuur op Java.

        https://historiek.net/hoe-de-japanners-de-indische-archipel-veroverden/67341/amp/

      • Robert zegt:
        9 mei 2019 om 19:17

        Zij(de Japs) waren daar, in Ned. Indie, blijkbaar op vakantie en per ongeluk aangezien als vijanden

      • R Geenen zegt:
        9 mei 2019 om 19:21

        Ja, en de meisjes vonden ze zo leuk, dat ze zich lieten overhalen hun vakantie een leuker aanzicht te geven. Daarom de naam troostmeisjes.

      • Peter van den Broek zegt:
        15 mei 2019 om 09:40

        Geschiedenisverhalen zijn weliswaar momentopnames van gebeurtenissen, maar de waarneming, het ervaren kan van persoon tot persoon variëren.
        Daarbij zal deze zich kritisch rekenschap geven, bewust zijn van zijn/haar voor- en waarde-oordelen. Waarnemingen , ook die van horenzeggen kunnen uitblinken door helder taalgebruik en nauwkeurige observatie. Neem nou Bersiapgebeurtenissen. vaak heeft de Opsporingsdienst Overledenen ODO een rapport opgemaakt waarbij bvb 17 slachtoffers zijn vastgesteld. Maar dan blijken van deze gebeurtenis 28 personen op een ereveld begraven te zijn. Als klap op de vuurpijl geeft een ooggetuige aan dat die 30 lijken telde. Alle drie de verhalen zijn duidelijk beschreven en wedijveren om nauwkeurigheid uit. Ze klinken alle drie geloofwaardig.
        Maak ik een vergelijking tussen de drie verhalen en hou ik rekening met namen die overeenkomen, dan kom ik op 33 slachtoffers!
        Welk aantal is geloofwaardig?

      • R Geenen zegt:
        15 mei 2019 om 17:09

        @@Welk aantal is geloofwaardig?@@
        Ik denk geen een; teveel variatie! En het verhaal zal dat ook moeten aangeven.

      • Peter van den Broek zegt:
        22 mei 2019 om 10:13

        Het ODO-verslag over Jalan Olo in Padang (17+2 slachtoffers) is te vinden in het dossier Jack Boer in archief van Tranen,
        28 personen vind ik bij de Oorlogsgravenstichting.
        Dhr Geenen vermeldt in myindoworld 30 slachtoffers.

        Sommige namen vind ik in alle 3 de bronnen, anderen in 1 bron. Tenslotte kom ikzelf op 33 namen. Dat lijkt mij best een verantwoord cijfer. Deze gegevens zijn via het internet te achterhalen, maar er is meer.

        Een andere massamoord is ook in het dossier van Jack Boer te vinden. De oorlogsgravenstichting bevestigt het aantal doden, maar over 2 namen heb ik zo mijn gerede twijfels. In een museum is er een volledige lijst van namen en voornamen en dit is de eerste keer dat ik gegevens opvraag anders dan bij een zoekmachine als Google. De voldoening is groot als ik een volledige en verantwoorde lijst van namen heb en het verhaal.

        Ik ben ook van plan Nederlandse archieven hoogstpersoonlijk te bezoeken, kijken wat die mij vertellen. De dames en heren zijn gewaarschuwd.

      • Peter van den Broek zegt:
        22 mei 2019 om 10:22

        nog wat vergeten wat wel essentieel is voor het verhaal, de lijst van namen van Bersiapslachtoffers is in het maleis en enkele jaren na de massamoord opgesteld door het Indonesische dorpshoofd. De archivaris kon geen verklaring geven hoe dit toch historisch document in het archief terechtkwam.

      • Jan A. Somers zegt:
        22 mei 2019 om 16:03

        “De dames en heren zijn gewaarschuwd.” Hoezo? Heeft u een bomgordel om? Waarschuwen is toch niet nodig als je je normaal gedraagt? Zoals het een marineofficier betaamt!

    • Tolol zegt:
      15 mei 2019 om 18:16

      @Loekie ajo vertel meer over dat boek van Cornets ,waren die Indische jongens voornamelijk aan het vozen ? Nou als je geen werk hebt en ook niet naar school gaat ,wat moet je in hemelsnaam anders met je tijd doen ? Die Indische jongens waren goed bezig “” Make love not war !””

      Beantwoorden
  23. Bert zegt:
    4 mei 2019 om 08:40

    Toch wel vreemd ,voor de oorlog was er wel een latent antisemitisme aanwezig in Nederland maar niet te vergelijken met de landen in Oost Europa maar pal na de oorlog bereikte de antisemitische tendensen een hoogte punt alhier .De Duitse propaganda had doeltreffend gewerkt ! De Surinaamse bevolking wilde die verdreven Joden met alle genoegen onderdak geven ,dan waren ze in ieder geval veilig voor die Nazis ,dit voorstel van de Staten van Suriname werd in 1939 hooghartig van de hand gewezen door de toenmalige gouverneur net zo als de Petitie Soejono arrogant door de Nederlandse regering werd afgewezen .De Nederlandse bewindvoerders hadden in die tijd niet echt een vooruitziende blik .Wat de gevolgen van die bekrompenheid waren is geschiedenis maar Joden en Indo,s waren hiervan het kind van de rekening .

    Beantwoorden
    • PLemon zegt:
      4 mei 2019 om 11:18

      @ …was er wel een latent antisemitisme aanwezig in Nederland maar niet te vergelijken met de landen in Oost Europa …

      # niet latent maar eeuwen permanent…

      *** Toen de Romeinen het christendom als staatsgodsdienst instelden, ontstond er een groot conflict tussen Joden en christenen. Joden zagen in Jezus niet de zoon van God. Ook erkenden de Joden de drie-eenheid niet, de plaatsvervangende boetedoening door Jezus niet, de vervanging van de Tora door Jezus niet, etc. Christenen concludeerden hieruit dat het Joodse volk voor God had afgedaan. Zij zagen zichzelf als het ‘Nieuwe Israël’. De haat en demonisering van de Joden werden door Paulus ingeluid. In Tessalonicenzen schrift Paulus zijn eerste brief. In hoofdstuk 2, de verzen 15 en 16 staat: “…de Joden hebben de Heer Jezus en de profeten gedood en ons tot het uiterste vervolgd. Ze mishagen God en zijn alle mensen vijandig gezind… De maat van hun zonde raakt nu vol. Gods veroordeling is ten volle over hen gekomen.” In de Evangeliën wordt ook minachtend over de Joden geschreven. De gevolgen daarvan hebben in de loop der eeuwen een destructieve uitwerking gehad. Joden werden vergeleken met de duivel. Dit ging door tot en met de nazitijd.

      Naast theologische motieven die de Jodenhaat bepalen zijn er secundaire bronnen. Zo werden Joden tot spirituele melaatsen gemaakt die geïsoleerd moesten worden. Ook werden Joden gehaat omdat ze in de Diaspora vasthielden aan hun eigen gewoonten en tegelijkertijd zich loyaal toonden jegens de overheid van het land waarin ze verbleven. Zo zagen niet-Joden de Joden als potentiële verraders die gehaat moesten worden. Later werden Joden beschuldigd van het streven naar werelddominantie. In onze tijd wordt de “Israël lobby” in de Verenigde Staten gezien als een instantie die de Amerikaanse politiek in haar wurggreep houdt. Ook worden Joden nog steeds geassocieerd met geld omdat ze eeuwenlang in de geldhandel zaten in de periode dat het christenen verboden was geld uit te lenen tegen rente. De Jood werd gezien als parasiet en geldwolf. Joden werden ook gehaat vanwege hun betere intellectuele ontwikkeling vanwege de Goddelijke plicht om de Tora te bestuderen. Dit leidde tot jaloezie en haat.

      De Verlichting bracht eigenlijk voor de Joden niet veel verandering. Joden werden weliswaar niet meer gehaat om theologische redenen, maar werden wel gezien als geboren boosdoeners. Het Joodse volk werd als een inferieur ras gezien. Dit leidde uiteindelijk tot de moord op zes miljoen Joden.

      https://mens-en-samenleving.infonu.nl/diversen/31726-jodenhaat-antisemitisme-Ikwaarom-worden-joden-gehaat.html#wat-is-jodenhaat

      Beantwoorden
      • RLMertens zegt:
        4 mei 2019 om 14:52

        @PLemon; ‘tot de moord op 6 miljoen Joden etc.’- En hoe werden zij na die moord als ras gezien?

      • PLemon zegt:
        4 mei 2019 om 16:59

        Ras is en was een verkeerde aanduiding …

        *** Jodenhaat c.q. antisemitisme: raciale motief
        Antisemieten haten Joden omdat ze een minderwaardig ‘ras’ zouden zijn. Het probleem met deze theorie is dat Joden helemaal geen ras vormen. Joden vormen een volk. Iedereen kan Joods worden. Ook spreken antisemieten altijd over een “Joodse neus” die kenmerkend zou zijn voor Joden. Maar wie kijkt naar Joden weet dat Joden geen expliciete fysieke kenmerken hebben. Je hebt blanke Joden, zwarte Joden, blonde Joden, zwartharige Joden, Joden met blauwe of bruine ogen, etc. Antisemieten haten alle Joden ongeacht hoe ze eruit zien. Het raciale motief is slechts een excuus.

      • RLMertens zegt:
        4 mei 2019 om 22:44

        @PLemon; ‘helemaal geen ras vormen etc.’- En de Nederlandse Joden, de Amerikaanse etc.? Een Joods volk(!) met de Nederlandse/Amerikaanse nationaliteit ? Echter zich toch richtend tot het Jodendom/ Israël.Waardoor ze juist daardoor mi. als ras worden gezien. Of toch als geloofsgenoten?
        note; las ook, dat Maarten Luther ook wat tegen Joden had

      • Robert zegt:
        9 mei 2019 om 19:19

        Er is geen Joods ras. Alleen een religie.

    • Bert zegt:
      14 mei 2019 om 21:16

      Wat een fascinerende film van Roelof Kiers ! Bedankt Loekie,ja die Kiers liet ook Indonesische toplui aan het woord o.a Abdulgani ,Hatta en Nasution .Opmerking van Abulgani “” Onze eerste heldhaftige strijd was niet tegen de Nederlanders maar tegen de Engelsen !”” Verder viel het interview op met dat planterspaar “” Hoeveel verdiende u toen ? Antwoord 600,- gulden per maand ,dat was erg veel voor die tijd .Hoeveel verdienden die Inlanders ? Antwoord 0,25 per dag ,tjonge jonge over uitbuiting gesproken .Daar werd niet iets groots verricht nee daar werd iets groots opgelicht ..Maar die Indische plantersvrouw maakte het helemaal bont ze zei “” Nou 0,25 cent per dag is best veel voor die luitjes ,want ze kunnen er zelf van sparen “” Vraag aan Mohamed Hatta “” Waren de Nederlanders geliefd bij de Indonesiers ?”” Hatta trok een vies gezicht “” Helemaal niet !”” Nog een goede opmerking van een Nederlandse ambtenaar /onderhandelaar “” Vooral de Indo,s waren de gebeten hond ,dat zijn mensen van gemengd Europees en Indonesisch bloed ,maar ze kozen massaal de Nederlandse kant !”” Vooral op hun hadden de pemoedas het gemunt .Pracht documentaire heb hem in 1 ruk uitgezien ,terima kasih Loekie .!

      Beantwoorden
      • Bert zegt:
        14 mei 2019 om 21:38

        Als ik deel 1 al niet heb gezien ,zal ik ook wel niet deel 2 hebben gezien maar dat is voor besok ,toch inspannend zo,n film maar een eye opener voor mij .

      • Arthur Olive zegt:
        15 mei 2019 om 13:32

        Interessante documentaire.
        Het viel mij op dat general Nasution tusssen 16:20 en 19:55 al lachende vertelde hoe zijn mannen een pakslaag kregen van de Blanda alsof het iets komisch was.

      • R Geenen zegt:
        15 mei 2019 om 17:17

        Een zenuwtrekje!

      • R Geenen zegt:
        14 mei 2019 om 21:55

        @Pracht documentaire heb hem in 1 ruk uitgezien @
        Heb dat gisteren ook gedaan. Die planters waren dieven. Zulke typen hebben het voor de gewone Indische gezinnen verziekt. En toen die Indo’s uit de kampen kwamen, was dat de kans van de permuda’s.

      • Bert zegt:
        14 mei 2019 om 22:27

        @Ron :1000% met je eens ,nou zullen niet al die planters zo zijn geweest ,die Bosscha of zo ,schijnt tot nu toe een goede naam te hebben in de Preanger dus bijna 80 jaar na zijn dood ,die Indonesiers spreken nog vol lof over hem .En wat die Indo,s betrof ,die hadden niet echt door wat er om hun heen speelde ,ja er was geen radio ,geen televisie ,geen mobile telefoon ,geen face book ,geen twitter ,beetje stenen tijdperk en als je dan uit het kamp komt ,denk je “” Weet je wat ,ik herneem gewoon mijn oude leventje weer op “” Tja en dat die Indo,s de Nederlandse kant kozen ,kun je ze dat kwalijk nemen ? De erkende Indo,s ,kregen de Europese status ,plus waren ze christen en hadden een Europese naam en een volledige Europese opvoeding ,automatisch kozen ze de kant van de ( koloniale) onderdrukker ,die niet erkende Indo,s hadden niks om dankbaar te zijn jegens de Nederlander en kozen dus voor de Repoeblik ,ach ja zo gaat dat .De stiefvader van mijn vader ,wiens achternaam wij nu dragen ,koos als Indo voor Indonesie en werd secretaris voor Bung Karno ,bij zijn overlijden in 1953 ,scheen mijn vader zijn schouders te hebben opgehaald ,toen hij het bericht ter ore kwam ,waarschijnlijk toch een beetje zeer ,dat zijn stiefvader voor de Repoeblik koos ? Saya tidak tahu .

      • R Geenen zegt:
        14 mei 2019 om 22:46

        Hier is voor mij van moederskant ook iets leuks. Alphons Ceasar Chevalier van 1896 is de jongste oom van mijn moeder. Was een geweldige auto technicus. Werd al voor se oorlog hoofd van een Nederlands Inspectie bedrijf betreffende alle vervoermiddelen in noord Sumatra. Tijdens de oorlog kon hij als KNIL soldaat kiezen; werken aan de vervoermiddelen van de jap of de bajes. Koos voor het werken. Na de oorlog werd hij automatisch overgeheveld naar de NL Knil en toen nog Luit. R Westerling koos hem voor de wagens. Toen de bersiap voorbij was en Indonesie zelfstandig werd koos hij voor de Indonesische nationaliteit en trouwde een bataks, christen, meisje. Haar oudste kleinzoon is nu bedrijf advocaat in Jakarta onder zijn eigen Franse naam: Henri Chevalier.

      • JA. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 12:12

        “En wat die Indo,s betrof ,die hadden niet echt door wat er om hun heen speelde ” Als je elke dag op straat kwam wist je dat drommels goed. Als je dan luisterde naar de omroepzuilen wist je het wel. Als je de opgeplakte kranten bekeek wist je het wel. Als je met baboe Soep sprak wist je het wel. Als ze in de Simpangclub met je bezig waren, wist je het wel. Als je in de Werfstraatgevangenis zat wist je het wel. Maar je moest er wel open voor staan, ook voor je eigen veiligheid. Waren die Indo’s dan ziende blind/horend doof? In juni 1946 ben ik bewust vertrokken, mijn toekomst lag ergens anders. Terwijl het in Soerabaja toch rustig was.

      • Jan A. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 11:41

        “maar tegen de Engelsen !” Klopt, o.a. het Goebengtransport. En de drijvende Brits-Indische militairen in de kali. Maar er is wel een groot 10novembermonument voor gemaakt.

      • Bert zegt:
        15 mei 2019 om 13:08

        @Hr Somers ,Ik had het over die Indo,s ,die in de kampen zaten of hadden die opgeplakte kranten ,omroepzuilen en kwam baboe Soep effe alle kampen langs om het nieuws te brengen ? En als ze met je bezig zijn in die Simpangclub ,weet je het wel maar terlambat .En als je in de Werfstraat gevangenis zat ,wist je wel dat het linke boel was ,maar van het nieuws buiten ben je verstoken of had u in die tijd al een mobiele telefoon ?

      • Jan A. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 15:31

        “Indo,s ,die in de kampen ” Maar de meesten zaten niet in een kamp. De jongelui hadden geen werk, geen school. Ik weet niet hoe of ze aan hun eten kwamen. Die jongens hadden wel een ander verzetje, achter de meisjes aanhollen en dan leuke dingen doen. Zie Cornets de Groot, Tropische jaren.

      • R Geenen zegt:
        15 mei 2019 om 17:19

        @@Maar de meesten zaten niet in een kamp. @@
        Waar? Op Java misschien? Op Sumatra zaten bijna alle Indo’s in kampen.

      • Loekie zegt:
        15 mei 2019 om 16:46

        Mijn hemel, als je dat idiote boek van Cornets gebruikt om aan te tonen dat Indische jongens tijdens de oorlog voornamelijk aan het vozen waren (… en derhalve geen nadelige gevolgen van de oorlog kunnen hebben ondervonden!!!…behalve misschien een geslachtsziekte), dan ben je toch gammel bezig.

      • Jan A. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 18:37

        Het is inderdaad een idioot verhaal, maar hier moet je in de wetenschap altijd verwijzen naar literatuur. Wist u overigens waar tijdens de bezetting die Indische pubers hun tijd mee vulden? Ik ben niet veel werkende pubers tegengekomen.

      • J.A. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 18:39

        “Op Java misschien?” Ja hoor, de woonwijken waren goed bewoond.

  24. Bert zegt:
    4 mei 2019 om 01:04

    Tjonge jonge heer Mertens ! Waarom leest u het hele verhaal dan niet ? Rudi Jansz is gestorven in 1965 dus 51 jaar oud ,hij is totaal in de steek gelaten door de Nederlandse regering ,hij had nergens recht op ( Waar andere verzetsstrijders wel recht op hadden ) Rudi Jansz was voor de Repoeblik Indonesia ,dus hij werd geboycot door die honden .Nederland pal na 1945 was een gefrustreerd verdeeld land ,zeer en zeer anti-semitisch en die bruintjes moesten ze ook al niet maar dat wist u toch allang ?waarom dan vragen naar de bekende weg ?

    Beantwoorden
    • RLMertens zegt:
      4 mei 2019 om 22:28

      @Bert; ‘vragen naar de bekende weg etc.’- Ik zie het al, u weet nog meer als ik. Nederland na de oorlog….en die bruintjes moesten ze ook al niet.- Er werd toen juist een leger uit de grond gestampt….om juist die bruintjes te bevrijden van de Jappen. Zelfs ook die Inlandse bruintjes!. Gen.Spoor 1946; ‘Welkom mannen; Dit volk is uw doel. Dit stille volk, dat als een geschrokken toeschouwer bezijden het gebeuren staat. Maar voor alles is uw doel; het kind, dat zonder ouders, zonder tehuis en zonder jeugd voort zwerft naar de onherroepelijke ondergang. De honderden en duizenden rampzaligen, die geslagen door ziekten en honger tot u komen om hulp. Gij kent uw taak.Het brengen van rust en orde, recht en veiligheid’. En 70 jaar na dato verscheen nb. een boek met als titel; De brandende kampongs van generaal Spoor!

      Beantwoorden
      • PLemon zegt:
        8 mei 2019 om 17:18

        @ Hr Mertens. ” de misleiding van het volk met de zgn. politionele acties deel ik.”

        # Wie misleidt wie? Probeer objectief te blijven al kiest u partij tegen uw vader- en huidig woon en verblijfland.

        *** Als de Commissie-Generaal in januari 1947 terugkeert naar Batavia om het aangeklede akkoord voor te leggen aan de Indonesiërs is er zoals te verwachten weinig enthousiasme. De Republiek weigert aanpassingen. Tegelijk is er zeker bij iemand als luitenant gouverneur-generaal Van Mook en ook veel van zijn ambtenaren het besef dat er iets moet gebeuren. Zij zijn een groot voorstander van een federale staat Indonesië. Dat is deels ingegeven door de verscheidenheid van volken in de archipel, deels door een klassiek verdeel-en-heers principe. Er zijn onder aansporing van Nederland al diverse ‘deelstaten’ opgericht en in die gebieden heeft Nederland veel invloed. Van Mook ziet de Republiek het liefst als een deelstaat als de anderen, al is het er dan een waar hij geen invloed over heeft. De Republiek heeft in Linggadjati ingestemd met een federatie, maar ziet dat vooral als een kwestie van tijd winnen. Tijd om andere Indonesiërs te overtuigen van de voordelen van één Republik Indonesia.

        In feite is er sprake van een onoverbrugbare tegenstelling tussen Nederland en Indonesië. Beide partijen willen dat eigenlijk niet toegeven; de hoop om tot een oplossing te komen kan niet worden opgegeven. En daarom wordt op 25 maart 1947 met de nodige plechtigheden het officiële akkoord van Linggadjati getekend in Batavia. In de stukken die er bij horen staat letterlijk dat de Nederlandse regering er ‘goede nota’ van neemt de dat Republiek zich niet gebonden acht aan de ‘aankleding’. Men ondertekent in feite twee akkoorden: het naakte en het aangeklede. Dat dit niet goed kon aflopen, mag duidelijk zijn.

        Al maanden zijn er schendingen gaande van de in het najaar van 1946 afgesloten wapenstilstand. Indonesische en Nederlandse troepen raken over en weer betrokken bij incidenten. De legerleiding, vanaf het begin sceptisch over de resultaten die via de diplomatieke weg kunnen worden bereikt, dringt steeds meer aan op actie. Op 20 juli 1947 is het zover. De zogenaamde ‘eerste politionele actie’ begint.
        https://www.blikopdewereld.nl/samenvattingen/cse/25-geschiedenis/serie-oorlog-door-de-eeuwen-heen?start=10

      • RLmertens zegt:
        9 mei 2019 om 23:25

        @PLemon;’wie misleid wie etc.’- Nadat onze regering het Indonesische volk het recht van zelfbeschikking(!) onderkende en het schriftelijk(!) vastlegde(Atlantisch Handvest sept.1941) werd dit alras verloochend. Al in de 7 dec.1942 HM rede (zie mijn reactie op van Mook) en daarna in het gesprek vd.Plas-Hatta 4-10-1945, waardoor bersiap uitbrak. Ons volk werd misleid/voorgeschoteld Indië te bevrijden van de Jap. Met man en macht werd/moest, nb. net na de bevrijding(!), werd een legermacht opgezet voor uitzending naar Indië. Na de Japanse capitulatie en merdeka werd geproclameerd, zgn. voor orde en rust. In werkelijkheid voor ‘her kolonisatie/bezetting’.( zie de discussie nu) Het wereld forum/VN werd toen met allerlei slimmigheden/kruideniers politiek (zoals door u beschreven/betoogd) bewerkt om hen van onze goede bedoelingen; ten gunste van de Inlanders, te overtuigen.De VN liet zich echter niet misleiden! Na 4 jaren strijd, ten koste van vele slachtoffers( aan Indonesische kant officieel meer dan 200.000!), werd op last(!) van de VN Nederland opgeroepen, het met veel tam tam( gen.Spoor) ingenomen Djokja te verlaten, opdat de Republikeinse regering zijn zetel wederom kon innemen.
        Op 7 juli 1949 betraden Soekarno en Hatta, luid toegejuicht door duizenden Djokja, de hoofdstad van de Republiek.
        note; gen.Spoor in een brief 14/5’49 aan zijn echtgenote; ‘ik kan en mag onder deze omstandigheden niet deserteren….’ Hij werd, na zijn plotselinge overlijden, postuum benoemd tot commandeur in de Militaire Willemsorde, die in de 2e wereld oorlog in het geheel niet was verleend. (na de oorlog alleen in 1946 aan prins Bernhard!) 70 Jaar na dato verscheen een vuistdik boek; Limpach; De brandende kampongs van gen.Spoor. Met alle gepleegde wandaden van die oorlog, zelfs met vermelding van de gedecoreerden daders!. Als epiloog…

      • Anoniem zegt:
        10 mei 2019 om 14:44

        @Hr Mertens ” Nadat onze regering het Indonesische volk het recht van zelfbeschikking(!) onderkende…werd dit alras verloochend

        #Het was een wassen neus om alleen de VS te pleasen. Belangrijker was dat…
        Het Indonesische nationalisme door de Japanse bezetting een eigen, onstuitbare dynamiek gekregen.

        *** Wilhemina preekt de revolutie
        Door: Maurice Blessing

        Op 6 december 1942 verklaarde koningin Wilhelmina dat na de oorlog in het Koninkrijk geen plaats was ‘voor verschil van behandeling op grond van ras of landsaard’. Haar woorden waren onbedoeld revolutionair.

        Wilhelmina’s toespraak van 6 december stond lang bekend als ‘de 7 decemberrede’. De Nederlandse regering deed zo alsof de belofte van staatskundige vernieuwing aan de bevolking van Indië was gericht. Op het moment van de uitzending was het in Indië namelijk al 7 december; exact een jaar eerder had Japan de Amerikaanse vloot in Pearl Harbor aangevallen. De realiteit was echter dat bijna niemand in Indië de radio-uitzending kon beluisteren. Daar zorgde de Japanse bezetter wel voor.

        In Nederland was de censuur van de bezettende macht minder effectief. In het interneringskamp Sint-Michielsgestel, waar een groot aantal Oranje-getrouwe Nederlandse notabelen was opgeborgen, werd met ongeloof op de rede van Wilhelmina gereageerd. Ook verzetskrant Trouw vond de toezeggingen van de koningin veel te ver gaan. Een jaar later was de verontwaardiging bij de redactie nog steeds niet weggeëbd. ‘Een kind dat graag groot wil zijn heeft daarmede nog niet het vermogen van een groote,’ viel in een speciaal aan Indië gewijde uitgave te lezen.
        …Maar bezet Nederland hoefde niet te vrezen dat het kabinet in Londen het hoofd had verloren en de bevolking van de koloniën plotseling tot zelfbestuur in staat achtte. De reactie van premier Gerbrandy op het Atlantic Charter was veelzeggend. In deze principeverklaring van Roosevelt en Churchill van 12 augustus 1941 werd gesteld dat volkeren hun eigen regering moesten kunnen kiezen. Gerbrandy noemde het ‘een slap stuk’, dat voor de Nederlandse positie irrelevant was.

        Gerbrandy onderschatte echter het belang van propaganda in oorlogstijd. Bovendien zag hij over het hoofd dat in de Amerikaanse publieke opinie het Europese kolonialisme werd gezien als een anachronisme en als strijdig met Amerikaanse kernwaarden. Roosevelt had bij het formuleren van het Charter handig ingespeeld op deze antikoloniale sentimenten. Hij moest in eigen huis immers een hardnekkige isolationistische tendens – ‘America first!’ – het hoofd zien te bieden.

        Maar dat het Roosevelt ernst is, wordt de Nederlandse regering pas in de loop van 1942 duidelijk. In mei van dat jaar – twee maanden na de Japanse bezetting van Indië – verkondigt de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Sumner Wells in een toespraak dat ‘het tijdperk van het imperialisme is beëindigd. Het recht op vrijheid van alle volkeren moet worden erkend. De principes van het Atlantic Charter zullen overal ter wereld bevestigd moeten worden.’

        De toespraak alarmeert de Nederlandse ambassadeur in Washington, A. Loudon, die de regering in Londen wijst op de noodzaak van een ‘positieve formulering’ van ‘de wijze waarop de verhoudingen van het moederland tot de overzeesche gebiedsdelen en de inwendige staatsregeling dier gebiedsdelen’ na de oorlog geregeld wordt. Zo niet, dan zouden de Amerikanen zich weleens weinig gelegen kunnen laten liggen aan de Nederlandse belangen in Zuidoost-Azië.

        Een maand later stapt koningin Wilhelmina voor het eerst van haar leven in een vliegtuig: ze brengt onder meer een bezoek aan president Roosevelt op diens buitenverblijf in Hyde Park. Daar krijgt zij te horen dat ‘een duidelijke Nederlandse politiek ten aanzien van Nederlands-Indië en een uitspraak daarover’ nodig zijn, ‘zowel voor de publieke opinie in Amerika als voor de oorlogvoering naar Nederlands-Indië en voor vrede in de toekomst’.

        De rede die Wilhelmina uiteindelijk op 6 december 1942 voordraagt, wordt door de Amerikaanse regering dan ook met instemming begroet. Op de situatie in Indië heeft zij echter geen enkele invloed gehad. Het Indonesische nationalisme heeft dan door de Japanse bezetting een eigen, onstuitbare dynamiek gekregen. Geen officiële verklaring van Nederlandse zijde zal daar nog iets aan kunnen veranderen.

        https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/31629/wilhemina-preekt-de-revolutie.html

      • PLemon zegt:
        10 mei 2019 om 14:50

        Anoniem= PLemon

        Typo …een eigen, onstuitbare dynamiek gekregen= …heeft gekregen

      • RLMertens zegt:
        10 mei 2019 om 21:40

        @PLemon; ‘om de VS te pleasen etc.’- Inderdaad, bijna 2 jaar na ondertekening kwam dan onze boodschap voor de koloniën. De 7 dec.HM rede werd een nogal ‘wollige’ verhaal met onze intenties voor de toekomst, waarin het zelfbeschikkingsrecht totaal niet werd genoemd. Deze rede werd in 1945 met veel geestdrift in Indië aan jan en alleman verkondigd, maar was voor de Republiek een bevestiging van het geen reeds in aug.1941 in de Volksraad was besproken. De GG Tjarda. die op vragen van de Indonesische leden van de Volksraad, antwoordde dat dit alleen voor de koloniën in Europa(!) gold! Vandaar ook hun proklamasi in 1945. Over misleiding gesproken.

      • Loekie zegt:
        10 mei 2019 om 22:51

        “De GG Tjarda. die op vragen van de Indonesische leden van de Volksraad, antwoordde dat dit alleen voor de koloniën in Europa(!) gold!”
        Waar staat dat?

      • RLMertens zegt:
        11 mei 2019 om 22:01

        @PLemon; ‘onstuitbare dynamiek etc.’- Van Mook dacht met de 7 dec.’42 HM rede in 1945 de Inlanders in juichstemming te brengen. In wezen een achterhaalde petitie van Soetardjo; zelfstandigheid etc,, terwijl de nationalisten al in een vastberaden merdeka stemming waren. Vandaar hun proklamasi! Het tartte eerder de Indonesiërs waardoor een golf van bersiap geweld werd ontketend. Tot ellende van alle ea. buiten de kawat verblijvenden!

      • Jan A. Somers zegt:
        12 mei 2019 om 12:17

        “Tot ellende van alle ea. buiten de kawat verblijvenden!” Waarom ging het buiten Java/Sumatra dan wel goed? Het GM-schip (ongewapend) met de resident (ongewapend), met het roodwitblauw, meerde af aan de steiger met het roodwit. Met een gewapende wacht van de ALRI. Voor de besprekingen tussen een Indisch ambtenaar BB (ongewapend) met de plaatselijke Indonesische bestuurders (betaald door NICA) en plaatselijke nationalisten. Waar het gebied van het begin af aan al Indonesië werd genoemd. Ik heb gemerkt dat dit in de discussies/onderzoek over dekolonisatie een taboe-onderwerp is. Kun je niet mee scoren. Komt geen journalist op af bij gebrek aan spannende krantenkoppen.

      • Peter van den Broek zegt:
        12 mei 2019 om 15:08

        Het gaat natuurlijk om de historische waarde en betekenis van zo’n bijeenkomst. Een GM-schip (welke) komt met zo’n resident ( welke huppeldepup in hemelsnaam) ergens in een buitengewest (welke) om een bijeenkomst(waarover) bij te wonen tussen een “indische” BB-ambtenaar (welke? het waren toch allemaal totoks) en Indonesisch nationalisten, toch niet die man die op 17 augustus 1945 op een terras ergens in Jakarta iets murmelde over proklamasi? . Dat ik geen details lees, geeft alleen maar aan dat de bijeenkomst van generlei betekenis was om in de geschiedenisboeken te worden vermeld, of heb ik wat essentieels gemist?

      • RLMertens zegt:
        12 mei 2019 om 22:49

        @JASomers;’ ging het buiten Java wel goed etc.’- Nou, zelfs op Java ging het beging na 15 aug.’45 ook goed. Uit CJHduChattel; Storm over Java 1946(!): ‘het gros der inheemse bewoners van het schone eiland Djawa herademde bij het aanbreken van de nieuwe tijd. De vlag met de rode zon verdween uit elke kampong, de handel leefde weer op, vruchten- en groenteteelt werden beter dan ooit ter hand genomen en vol lust trok de tani de sawah weer op.Overal werd de wederkerende blanke met blijdschap begroet(!). Ongewapend(!) en gemoedelijk was de omgang, waarbij de blanke(!) opviel, dat de inheemse bewoner van Java wat zelfstandiger(!) optrad en de blanke min of meer als zijn kameraad van de tezamen(!) doorgemaakte slechte jaren beschouwde. Enkele goede Indië kenners(!) onder ons begon echter iets op te vallen; de opgroeiende jeugd der inheemse bevolking deed geheimzinnig, broedde op iets. Men zag ze veel smoezen met de Japanse officieren, men zag ze drommen voor hunne scholen, vroeger gebouwd met Hollands geld(!), nu al 4 jaren broeinesten en haarden der Pan Aziatische gedachte! En de geallieerden bleven weg. Het was nu toch al 3 weken( 2e week sept.’45) na de val van Java’. Aldus een ooggetuige in 1946

      • Jan A. Somers zegt:
        13 mei 2019 om 12:18

        “de historische waarde en betekenis van zo’n bijeenkomst.” Een verzameling vreemde opmerkingen van u.
        “zo’n resident ( welke huppeldepup in hemelsnaam) ergens in een buitengewest (welke) om een bijeenkomst(waarover) bij te wonen tussen een “indische” BB-ambtenaar (welke?”
        I.S. Art.118. “Zooveel de omstandigheden het toelaten, wordt de Inlandse bevolking gelaten onder de onmiddellijke leiding van haar eigene, van Regeeringswege aangestelde of erkende hoofden, onderworpen aan zoodanig hooger toezicht, als bij algemeene of bijzondere voorschriften door den Gouverneur-Generaal is of zal worden bepaald. ” Dit gold ook na de oorlog., hier ging mijn verhaal over. Bij posten van het Inlands bestuur langs de kust of een rivier zorgde de GM, net als vóór de oorlog, voor het transport van de toezichthouders. Resident, assistent resident of controleur, afhankelijk van de belangrijkheid.
        “Een GM-schip (welke)” Historische waarde??? Maakt toch niets uit, gewoon het schip dat daar in de buurt in station ligt. En dat wisselt nogal wat.
        “een “indische” BB-ambtenaar (welke?”Alle ambtenaren in Indië waren Indisch ambtenaar. Zonder ‘e’. Maar met ‘e’ waren er ook zat, als u begrijpt wat ik bedoel (citaat Heer Bommel).
        “en Indonesisch nationalisten, ” Als in Nederland bij een gemeente zo’n visitatie plaats vindt komen daar meestal ook gemeenteraadsleden op af, politici van de diverse partijen. In Indië vóór de oorlog niet, die waren er niet bij het zelfbestuur. Dat had u op het CLD begrijpend kunnen lezen in de Max Havelaar. Maar mijn verhaal gaat, zoals u misschien begrepen heeft over de gebieden buiten Java en Sumatra, 1945-1950. In dat gebied waren er overal nationalistische groeperingen, die zich niet met bersiap bezig hielden zoals op Java en Sumatra, maar voor NICA gesprekspartner waren in de richting van onafhankelijkheid. Dat ze bij dit toezicht zich ook betrokken voelden was heel nuttig in die autocratische Inlandse bestuurstraditie.
        “op 17 augustus 1945 op een terras ergens in Jakarta iets murmelde over proklamasi? Klopt (maar dat was in Batavia, en niet op een terras!) helemaal, Batavia was nu ver weg, gelukkig maar.
        “in een buitengewest (welke)” Welke, die waren er toch maar één? Maar misschien weet u niet wat dat begrip inhoudt. Ja, de daar geplaatsten voelden zich altijd een beetje verbannen. In Nederland was dat de Rijksdienst voor IJsselmeerpolders, waar stoute ambtenaren Rijkswaterstaat naar geplaatst werden. Maar die buitengewesten brachten wel geld in het laatje. Japan had dat allang begrepen. Die buitengewesten, onder bestuur van de Keizerlijke Marine, zouden direct bij het Japanse keizerrijk moeten worden ingelijfd; over de status van Java en Sumatra, bestuurd door het leger, zou binnen de Nieuwe Orde, de Gemeenschappelijke Welvaartssfeer in Groot-Oost-Azië, in een later stadium worden beslist. En ook na de oorlog kwamen hier de landsinkomsten vandaan. Bruynzeel had in 1947 op Borneo ook weer en nieuwe grote houtonderneming gesticht.
        “Dat ik geen details lees, geeft alleen maar aan dat de bijeenkomst van generlei betekenis was om in de geschiedenisboeken te worden vermeld, of heb ik wat essentieels gemist? Dat heb ik van u begrepen, als je al niet leest (wat ik hier al een paar keer heb geschreven. kan je ook niet begrijpend lezen.

      • Jan A. Somers zegt:
        13 mei 2019 om 16:56

        “Aldus een ooggetuige in 1946” Klopt, daar was ik in Soerabaja zelf bij. Afgezien van een knokpartij op 19 september 1945 tussen provocerende Indische jongens en aangeslagen Indonesische jongens om een gehesen Nederlandse vlag gebeurde er eigenlijk heel weinig. De Japanners hadden het nog goed in de hand. Pas eind september begonnen de roof/moordpartijen van de bersiap. Met escalatie in oktober na het vertrek van de Japanners. Maar denk erom, Soerabaja ligt op Java. Buiten Java en Sumatra gebeurde er nog steeds niets behalve samenwerking aan de onafhankelijkheid. Eén keer verstoord door infiltranten uit Java. Maar dat was gauw over na klachten van de Indonesische bestuurders.

      • Loekie zegt:
        13 mei 2019 om 17:51

        Filmpje:

      • RLMertens zegt:
        13 mei 2019 om 23:10

        @JASomers; ‘aldus een ooggetuige etc.’- In Ambarawa opgetekend, waar ik ook de Japanse tijd en bersiap meemaakte en getuige was hoe de ex. gevangenen zich hautain(!) over de inheemsen uitlieten. Ook tegen ons; ‘buitenkampers'(!). Gedroegen zich alsof zij de oorlog hadden gewonnen. -Soerabaja 1945;Roeslan Abdulgani; ‘De bersiap periode had een diepe psychologische achter- en ondergrond. Het was een emotionele uitbarsting van massa moed en massa vrees tegelijk! Er was in die eerste dagen van de revolutie sympathie en medeleven van de bevolking voor het lot van de Hollandse geïnterneerden. Groot was de hoop dat onze vrijheid proklamasi zou worden erkend en een nieuwe staatsbetrekking tussen beide landen zouden ontstaan op basis van vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid. Op 31 aug. werden over de stad pamfletten rondgestrooid vanuit Hollandse vliegtuigen. De pamfletten maanden de bevolking aan tot rust en de Japanners te gehoorzamen voor de overdracht aan de geallieerden en de NIca, die binnenkort zouden landen. Radio berichten uit Singapore en Australië verklaarden dat de uitgesproken Republiek onwettig was, een Japans maaksel. En dat Soekarno en Hatta en andere topleiders voor een geallieerd gerecht zouden worden gebracht, als war criminals. De stemming begon te keren! De toestand verergerde door berichten uit Jakarta, waar Knil eenheden huis hielden. Daar kwam nog bij dat groep Nederlanders de Hollandse driekleur hesen bij het Simpang hotel. En uitdagend de massa irriteerden door rondom het hotel een gewapende macht te vormen. Het gevolg was een algemene siaaap kreet en een bestorming. Het blauwe gedeelte werd afgescheurd en rood witte rest bleef wapperen. Er vielen wat doden oa de heer mr.Ploegman, de leider van het gevalletje(!)’ (Indonesia-Holland line aug.1995)

      • Jan A. Somers zegt:
        14 mei 2019 om 17:01

        “de NIca, die binnenkort zouden landen.” Die hebben samen met een handjevol KNIL goed werk verricht buiten Java en Sumatra. Maar daar hoor je niets over, was saai, geen bersiap enzo.
        “dat de uitgesproken Republiek onwettig was, een Japans maaksel.” Klopt, tijdens de oorlog waren dat de enighe berichten die per radio daar terecht kwamen. Als eerste natuurlijk de Nanyo. Dan de Koisoverklaring van juli 1944. Met als hoogtepunt: Op 14 augustus 1945 waren Soekarno, Hatta en Radjiman teruggekeerd van hun reis naar Saigon alwaar veldmaarschalk Terauchi namens de Keizerlijke Japanse regering hun het Keizerlijk decreet met betrekking tot de op 17 juli toegezegde onafhankelijkheid had overhandigd. Op dezelfde dag maakte generaal Yamamoto de namen bekend van de leden van het Comité van Voorbereiding dat op 18 augustus voor het eerst bijeen zou moeten komen, met Soekarno als voorzitter en Hatta als vice-voorzitter. Denk er wel om, dit waren officiële Japanse bekendmakingen! Maar het ging nog verder: Om drie uur ’s-nachts teruggekeerd in de woning van Maeda bleken de leden van de voorbereidingscommissie daar nog aanwezig te zijn alsmede leiders van jongerengroepen. Soekarno, Hatta en Soebardjo zonderden zich met Maeda en drie van zijn medewerkers af in de werkkamer van Maeda waar zij de tekst voor de proclamatie opstelden. En nog verder: Nadat men om vijf uur uiteen was gegaan zorgde Maeda voor de vermenigvuldiging en verspreiding in Batavia van de proclamatie die alleen was ondertekend door Soekarno en Hatta.
        “dat groep Nederlanders de Hollandse driekleur hesen bij het Simpang hotel.” Dat waren Nederlandse militairen die deel uitmaakten van het daar ondergebrachte Britse RAPWI-team. Misschien een beetje dom, maar wel rechtmatig. Men bevond zich op Nederlands grondgebied, waar militairen gewend zijn de vlag te hijsen op hun verblijfplaats (Simpanghotel was een Japans officiershotel).
        “door rondom het hotel een gewapende macht te vormen.” De vlag was opgemerkt door Indische jongens die daar een provocatie van maakten. En het was niet rondom dat hotel (zou niet eens mogelijk zijn) maar in de winkelstraat Toendjoengan waar dat hotel was gevestigd.
        ” een algemene siaaap kreet en een bestorming.” Uiteraard geprovoceerde Indonesische jongens die daar uiteraard tegen in gingen. Was in een kwartiertje opgeruimd door de Japanse Kenpeitai.
        “Er vielen wat doden oa de heer mr.Ploegman, de leider van het gevalletje(!)” Er viel één dode, de heer Ploegman. Hij was geen leider van het gevalletje maar was in het hotel in vergadering van het Komite Kontak Social (KKS) dat zich o.m bezig hield met de opvang van uit de kampen terugkerende gevangenen: behalve Ploegman; Bastiaans, Kuypers, Parijs, de Ceunink van Capelle, Hoeksema, Mardjimo, Tjoa Sie Lian, Kawada, en Hisiki. De Japanse gemeenteambtenaren waren belangrijk daar ze de weg naar het geld kenden. Zo was van de Kenpeitai een aantal kleine donaties ontvangen, en van de Japanse resident van Soerabaja een gift van ƒ50.000. De heer Ploegman dacht, gezien zijn functie, te kunnen bemiddelen in de vechtpartij buiten, maar dat was natuurlijk onverstandig. De meeste helden zijn dat postuum geworden!
        Ik kwam daar omstreeks vier uur ’s middags voor melkbezorging bij het Rode Kruis, tegenover het Simpanghotel. Van de vechtpartij was niets meer te zien, alles keurig opgeruimd, en de tram reed weer. Wel de uitbundige verhalen van de dames van het Rode Kruis! De volgende dag mochten de Indonesiërs demonstreren, ik dacht in de stadstuin. Maar daar had niemand erg in.

      • Anoniem zegt:
        14 mei 2019 om 17:41

        Doordat de Japanse militairen in Singapore nog steeds onwelwillend stonden tegenover een onafhankelijk verklaren van Indië, kostte het effectueren van wat Tokyo had verordonneerd weer volop tijd. Besloten werd een uit Japanse officieren bestaande leidinggevende commissie ter voorbereiding van de onafhankelijkheid van Oost-Indië in het leven te roepen. Deze commissie kwam op 7 augustus in Djakarta bijeen. Generaal Itagaki, bevelhebber van het zevende leger, werd voorzitter. Hij kondigde een voorbereidingscomité aan voor de onafhankelijkheid, nog steeds geen voorbereidingscommissie. Hij zette daarmee Nagano buitenspel.

      • RLMertens zegt:
        14 mei 2019 om 21:48

        @JASomers; ‘daar hoor niets over etc.’- De situatie was, als op Java, direct na 15 aug. overal rustig. Ook in de buiten gewesten. Men kon ongestoord reizen. De nationalisten keken de ‘kat uit de boom’; wat zal Nederland doen? Men ontving de Nederlanders vriendelijk maar ook met met reserve. De verjaardag van kon.Wilhelmina 31/8 in herinnering met feesten en parades te Batavia, werd anno 1945 ‘gevierd’ met een optocht door Indonesische kinderen en volwassenen, zwaaiend met rood/wit vlaggetjes, die anti Nederlandse leuzen riepen. De eerste schermutselingen volgende, toen Indische jongens de Japanners ‘hielpen’ om rood/wit vlaggen te verwijderen van het gebouw van de Gasmaatschappij (idem als in Soerabaja!) en door woedende pemoeda’s werden aangevallen. Wantrouwen was geboren. Toen bekend werd, dat ook te Soerabaja de driekleur verscheurd werd tot de rood/wit vlag, was heel de archipel paraat; bersiap! Zie/lees Jacob Zwaan; Geallieerd Intermezzo 15 aug.1945 – 30 nov.1946 voor de onlusten/bersiap in overige delen van Indië; in Sumatra, Borneo, Celebes, Bali etc.

      • Jan A. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 12:02

        “Zie/lees Jacob Zwaan;” Zie/lees ook: F.C.Backer Dirks, De Gouvernements Marine, 3 delen. Zie/lees ook: J.J.A.Wijn, Tot in de verste uithoeken. Zie/lees ook: J.J.P. de Jong, Diplomatie of strijd. Er is natuurlijk niet zoveel over geschreven als over Java/Sumatra, maar er gebeurde eigenlijk ook weinig. En wat er gebeurde, is zoals het behoorde.

      • R Geenen zegt:
        15 mei 2019 om 17:12

        @@Er is natuurlijk niet zoveel over geschreven als over Java/Sumatra@@

        Hoeveel is er over Sumatra geschreven in vergelijking tot Java? Bitter weinig toch.

      • RLMertens zegt:
        15 mei 2019 om 15:32

        @JASomers; ‘er gebeurde ook weinig etc.’- Dat is veelal het gezegde van de officiële bronnen. Zij, die putten uit ambtelijke gegevens, zoals door onze overheid is vastgelegd; ‘een kleine groep raddraaiers tegen het gezag, terwijl de grote massa blij was met de terug komst van ons etc. etc.’ Maar er gebeurde na 15/8’45 heel veel. De vast berdadenheid om merdeka te verdedigen, vooral tegen de terugkerende Nederlanders was absoluut. Maar dat hadden de ex. gevangenen en wij, buiten de kampen, geen boodschap aan. Wij, eindelijk bevrijd, wilden terug naar het vooroorlogse; onze temo doeloe. ‘Zij waren brutaler geworden. Wisten hun ‘plaats niet meer! Door de Jap natuurlijk etc. Dat het einde van die ‘koloniale tijd’ werd ingeluid stond ons niet voor ogen. Voor velen pas….toen wij aan boord waren naar Nederland/elders!

      • Jan A. Somers zegt:
        15 mei 2019 om 16:13

        “Maar er gebeurde na 15/8’45 heel veel. ” Ja, vooral buiten Java en Sumatra. Na de capitulatie van Japan druppelden GM-ers uit gevangenschap weer binnen, officieren, werktuigkundigen, havenmeesters, loodsen, opzichters, commiezen bouwden op eigen initiatief en op eigen manier weer een dienst op, of struinden in groepjes havens af op zoek naar mogelijk te bergen schepen. En dat in de chaotische en uiterst gevaarlijke bersiaptijd op Java/Sumatra. In baaien in de Grote Oost werden kleine achtergelaten Amerikaanse schepen gevonden en ´buitgemaakt´. In de Filippijnen werden enkele overtollige Amerikaanse landingsschepen gekocht en omgebouwd. Een buitgemaakt Japans schip werd omgebouwd tot bebakeningsschip. Er werd flink langs elkaar heen gepraat en gewerkt, maar in korte tijd werd een redelijk opererende vloot opgebouwd. Een soort anarchie, niemand was echt de baas, maar er werd wel gewerkt aan één zaak: wederopbouw. In 1946 kwamen de tijdens de oorlog in Amerika bestelde Higginsboten erbij, in te zetten voor politietaken. Van de Amerikaanse marine werden series landingsvaartuigen verworven. Drie van de acht gekochte Australische korvetten werden aan de GM toegewezen, alsmede drie zeelichters. Daarmee kon een groot aantal civiele taken op vrijwel dezelfde wijze als vóór de oorlog worden uitgevoerd. Zo was het weer mogelijk de meeste, ook kleine, bestuursposten te bezoeken. Deze bestuurders hadden het vertrouwen van NICA maar konden op enkele plekken zoals het zuiden van Celebes en Borneo niet op tegen infiltraties van de RI vanuit Java. En KNIL stelde daar ook weinig voor. Het scheen dat meerdere plaatselijke bestuurders al lang blij waren dat ene Westerling (op zijn manier) met zijn mensen hier optrad.
        Het scheepvaartverkeer nam op bewonderenswaardige wijze toe. Ten opzichte van de vooroorlogse toestand kreeg, bij afwezigheid van de KPM, het prauwverkeer een belangrijke rol. In Makassar stimuleerde het departement van economische zaken de organisatie van kustvaartrederijen, gesteund door een kredietfonds voor de bouw van zeilprauwen. Fraude, als gevolg van een gebrek aan toezicht, werd op de koop toe genomen. Die opleving kon overigens slechts in de politiek rustige gebieden goed op gang komen: het oostelijk deel van de archipel, de Molukken, Celebes, Borneo en de Kleine Soenda-eilanden. Omvangrijk driehoeksverkeer vond plaats tussen Makassar, Bandjermasin, Bali, Lombok. Al in april 1946 werd meer dan duizend ton producten door de zeilvaart in Bandjermasin aangebracht. Grote hoeveelheden goederen moesten worden getransporteerd: primaire levensmiddelen (zout, rijst, meel, suiker e.d.). Rode Kruispakketten, geneesmiddelen, kleding, schoeisel enz. uit enkele basishavens naar de buitengewesten. Duizenden tonnen kopra, rubber en andere exportproducten, alsmede tienduizenden drums benzine, smeerolie e.d. moesten over de archipel gedistribueerd worden. Honderden voertuigen van allerlei soort en afmetingen voor economische en overheidsdoelstellingen moesten worden verplaatst. Mannen, vrouwen en kinderen uit evacuatiecentra moesten naar veiliger oorden worden overgebracht en tevens moesten enige duizenden door de Japanners weggevoerde Indonesiërs weer naar hun plaats van herkomst worden teruggebracht. Ook moesten Japanse militairen naar hun repatriëringcentra worden gebracht. Kolen moesten vervoerd worden, zowel voor de scheepvaart zelf als voor industrie- en utiliteitsbedrijven. U merkt het, er gebeurde heel veel, maar te saai om over te schrijven. Op weg naar onafhankelijkheid was niet louter kommer en kwel! U mag al die mensen niet te kort doen! Nederlanders en Indonesiërs.

      • R.L.Mertens zegt:
        22 mei 2019 om 21:23

        @JASomers; ‘er gebeurde heel veel etc.’- Uiteraard kwamen er na 1945 heel wat bezigheden. Door onze regering/eenheden; maar wel uit oogpunt voor continuering van onze aanwezigheid in Indië! Het aller belangrijkste voor de Inlanders; het zelfbeschikkingsrecht, dat werd bewust weggemoffeld/ verloochend!

      • Jan A. Somers zegt:
        22 mei 2019 om 21:30

        In mijn verhaal niet hoor. Buiten Java/Sumatra niet hoor. Daar ging het samen richting onafhankelijkheid. Pas toen de RI akkoord ging met de RIS werden de gelederen gesloten. En werd de onafhankelijkheid een feit.

      • R.L.Mertens zegt:
        23 mei 2019 om 21:31

        @JASomers;’samen richting onafhankelijkheid etc.’- Toen de RI akkoord ging met de RIS etc.’= Linggadjatti, en dit moment juist door Nederland werd misbruikt (aankleed punten) om de ‘politionele oorlog’ te ontketenen!

  25. RLMertens zegt:
    3 mei 2019 om 22:57

    ‘daarna Indonesië etc.’- Was de wens Rudi Jansz. Maar toen maakte het bevrijde Nederland zich gereed om een oorlog in Indië te ontketenen. Om ‘orde en rust’ te brengen! Met als resultaat (eindelijk) merdeka! Of Rudi de overdracht in 1949 heeft meegemaakt is mij niet duidelijk uit het verhaal. Zijn gram/teleurstelling over het toen gevoerde Nederlands politiek beleid; de misleiding van het volk met de zgn. politionele acties deel ik. Hulde aan zoon Ernst dit onder onze aandacht te brengen.

    Beantwoorden
    • Tolol zegt:
      8 mei 2019 om 13:58

      Volgens de Grondwet kan de regering alleen de oorlog verklaren met toestemming van de Staten Generaal maar na mei 1940 werd de Staten Generaal ontbonden door de Duitsers en de regering zat in Londen .Hier staat ook wat over in die grondwet .De Koning der Nederlanden kan geen vreemde Kroon dragen artikel 21 a : In geen geval kan de zetel der regering buiten het Rijk worden verplaatst .Dus door in Londen te zetelen ( Buiten het Rijk ) was de Nederlandse regering al onwettig ,ze hadden gewoon in Paramaribo moeten zitten ( Binnen het Rijk ) Dat hadden die kleine rot Japjes wel door ,die z.g Nederlandse regering was onwettig en kon helemaal geen oorlogsverklaring afgeven .

      Beantwoorden
      • Jan A. Somers zegt:
        8 mei 2019 om 17:00

        “was de Nederlandse regering al onwettig” Allemaal heel erg waar! Maar dan komen we op het onderwerp staat van beleg en staat van oorlog (geen oorlogsverklaring dus). Vanaf 10 mei 1940 gold voor Nederland de staat van oorlog. Dat is de constatering dat er in Nederland oorlog wordt gevoerd waardoor het hele leven ontwricht is. Alle bestuurswetten zijn onbruikbaar. Maar die staat van oorlog geeft de overheid vrijheid af te wijken van wetgeving, zodat de nodige maatregelen kunnen worden getroffen, o.a. loslaten van de grondrechten en de regels van de grondwet. Binnen de staat van oorlog is de standplaats Londen niet onwettig, evenals het ontbreken van de Raad van State, het parlement en het administratief ambtenarenkorps, waardoor wel het een en ander aan dat bestuur fout gaat. Dat begrip staat van oorlog is in de huidige grondwet vervangen door de in-oorlogverklaring van het Koninkrijk, artikel 96. De strekking van dat artikel is dat de regering geen oorlog mag verklaren (laat staan dat dat uit Indië zou gebeuren), doch slechts mag uitspreken dat door handelingen van derden het Koninkrijk in oorlog is. Zie Kortmann, Constitutioneel recht.
        Ik weet overigens niet uit mijn hoofd of de staat van beleg nog bestaat. Toen vanaf 10 mei 1940 in Nederland de staat van oorlog was, had in Indië de GG op 11 mei de staat van beleg afgekondigd (waar hij ook bevoegd voor ws). Hiermee kreeg het bestuur ook volmachten af te wijken van bestaande wetgeving, in het belang van het land. Zo werd het openbaar bestuur ondergeschikt aan het militair gezag , werd het reserve-personeel van het KNIL opgeroepen en werd de burgerdienstplicht voor Europeanen van kracht. Duitse mannen waaronder opvarenden van Duitse schepen, en NSBers werden geïnterneerd. Enz. enz. De geallieerde militaire samenwerking in het Verre Oosten bleef eerst echter beperkt tot de militaire staven, niet gevolgd door politieke besluitvorming, men was nog bevreesd voor aantasting van de soevereiniteit. Maar in december kwam het toch tot een verplichting bij oorlog wederzijds militaire steun te verlenen. En op 3 januari 1942 kwamen de geallieerde strijdkrachten (dus ook de Indische) onder bevel van de Engelse generaal Wavell met Batavia als hoofdkwartier. Op 15 januari kwamen alle marinestrijdkrachten onder Amerikaans bevel met het hoofdkwartier in Soerabaja. Allemaal inbreuken op de Nederlandse soevereiniteit, mogelijk gemaakt door de staat van beleg en later de staat van oorlog. Uitzonderingstoestanden. Allemaal zonder oorlogsverklaring!

      • Loekie zegt:
        8 mei 2019 om 20:49

        Psst, niet verder vertellen…onderstaande link betreft stukken van het Nationaal Archief. Die jongens daar weten ook niet helemaal wat ze doen en gebruiken daarom termen die ze niet begrijpen, zoals ‘oorlogsverklaring’ en zo. Maar ja, laat ze maar, dan zijn ze van de straat.

        https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00432/80bc9e94-3208-11e5-a668-00505693001d

      • Tolol zegt:
        9 mei 2019 om 00:32

        Zo zei het slimste jongetje/meisje van de klas en dat is niet ironisch bedoeld maar als si Loekie iets schrijft ben ik altijd benieuwd want hij/zij heeft bewezen heel heel en nog eens heel goed op de hoogte te zijn van al die perkaras .Is het een goed idee om een Loekie fanclub op te richten ? Trudy Vermeegen ,pak Pierre en pak Somers staan al te dringen om in het bestuur plaats te nemen …………………………………..( Amsterdamse humor ) oh sorry maak een onvergefelijke fout het moet zijn jongetje/meisje /transgender of onzijdig

      • Peter van den Broek zegt:
        9 mei 2019 om 11:17

        Wat ik wel weet dat Nederlands-Indie in maart 1942 capituleerde, ondanks dat niks van deze bijeenkomst geprotocoleerd noch dat een capitulatie document een zgn letter of surrender is getekend of wordt dit ook ter discussie gesteld?
        Wel staat vast dat Japan capituleerde op 2 September 12945, waarbij het Koninkrijk der Nederlanden getuige was. Zelf kwam er een Vredesverdrag in 1953.

        Vergelijk ik dat met Nederland dan werd hier in 1939 de mobilisatie afgekondigd, zelf Dordrecht verklaarde zich de in Staat van Oorlog. Ik veronderstel dat het gebeuren in Mei 1940 bekend is. Voor wat betreft Nederland werd de capitulatie in Wageningen getekend, waarbij de Prins der Nederlanden aanwezig was, maar hij tekende de capitulatie niet. Met Duistland hebben we geen vredesverdrag.

      • Loekie zegt:
        9 mei 2019 om 12:07

        “Lt. Generaal Ter Poorten en ik tekenden de twee overgave-documenten, opgesteld in het Japans en in de Nederlandse taal”.
        (Uit het Dagboek van Generaal b.d. Hitoshi Imamura).

      • Peter van den Broek zegt:
        9 mei 2019 om 13:06

        Ik heb mijn gegevens uit Lou de Jong “Het Koninkrijk der Nederlanden deel 11A eerste helft blz 16:

        …..Er werd geen protocol opgesteld (van de capitulatie), er werd niets ondertekend en de Britse en Australische eenheden kwamen niet ter sprake, evenmin als de Amerikaanse die zich elders op Java bevonden…….

        Dit zijn twee tegenstrijdige verklaringen.

        Zo’n capitulatieverklaring gaat volgens een bepaalde procedure waarbij het zgn “document of surrender” werd ondertekend, volgens gen. Imamura in het Japans en Nederlands. Dat document moet toch ergens ter inzage zijn maar waar?

        En natuurlijk was ook de Gouverneur-Generaal van Starkenborgh als getuige erbij. Wat zei hij over de capitulatie?

      • Loekie zegt:
        9 mei 2019 om 14:37

        Maakt niet uit verder, maar opnieuw is te merken dat je nauwelijks of geen boeken hebt gelezen over o.a. de oorlog. Moet je echt een keer een begin mee maken.
        In het algemeen is dit ook het (intellectuele) manco bij Indo’s ; heel veel meningen, heel veel ‘ik denk’, ‘ik vermoed’, ‘ik neem aan’, maar weinig gewoon weten.
        Zo’n vraag als ‘wat vond de G.G. van de capitulatie’ moet standaard kennis zijn en als dat het niet is, ga wat lezen en kom erachter.
        Maar goed: begin eens met “Surrender of the Eastern Corps of the Dutch East Indies Army”.

      • Tolol zegt:
        9 mei 2019 om 15:41

        In tegenstelling van wat mensen denken was het niet Japan ,die Indie de eerste klap gaf maar de Nederlands Indische vloot ,die op 10 december al een Japans koopvaardijschip de grond in boorde en daarmee doorging ,de bijnaam van admiraal Helfrich was toen “” One ship a day Helfrich “” Ja dat begon Japan toch te irriteren en ze zonden 18 december een ultimatum “” Ophouden met die flauwekul want anders ….”” Nou Conrad ging gewoon door .Dat was de juiste tactiek ,de Japanse koopvaardijschepen aanvallen en vooral de directe confrontatie met Japanse oorlogsschepen vermeiden .Die Japanse vloot was op dat moment de sterkste in die regionen ,dat begon pas te kantelen in juni/juli slag om Midway ,toen Japan 4 vliegdekschepen verloor tegen de Amerikanen 1 .

      • Peter van den Broek zegt:
        9 mei 2019 om 17:37

        Als gen. Inamura in zijn dagboek beweert dat er twee overgavedocumenten zijn getekend, één in het japans en èèn in het nederlands , dan is tenminste één document ergens in een Nederlands archief te vinden. Ik kan dat nergens vinden en Prof. Lou de Jong kennelijk ook niet anders had hij dat wel aangegeven.

        Ik heb toevallig “Surrender of the Eastern Corps of the Dutch East Indies Army” doorgebladerd. Het is de titel van Hfdst VIII uit The Invasion of the Dutch East Indies vertaald door W. Remmelink.

        In dit hoofdstuk is te lezen wat Ter Poorten tekende, ik citeer: … [Sixteenth] Army Chief of Staff Okazaki read out the demands. Army Commander Ter Poorten wrote his signature on the [Japanese] demands (p.533).
        Ik concludeer hieruit dat Ter Poorten alleen de Japans eisen voor ontvangst tekende.

        Een paar woorden later zei Inamurai:………. If you decide on an unconditional surrender, come here again, after broadcasting [the order of] cessation of hostilities to the whole Dutch East Indies Army tomorrow, to conclude the arrangements and agreements concerning the surrender.”

        De letter of instrument of surrender was een overeenkomst (conclusion of arrangements and agreements) tussen twee partijen dwz Japan en Nederlands-Indie.
        Inamura meent wellicht dat hij het document de volgende dag tekende, maar een bewijs mis ik.

      • Loekie zegt:
        9 mei 2019 om 18:04

        En dan ga je verder lezen in het boek ‘The Invasion of the Dutch East Indies, compiled by the War History Office of the National Defense College of Japan (edited by Remmelink)’ en wellicht beginnen op blz. 529.

      • Loekie zegt:
        9 mei 2019 om 18:25

        En als je toch aan het lezen bent :
        Doc. 2 Jhr.mr. A.W.L.Tjarda van Starkenborgh Stachouwer: Memorandum inzake de capitulatie-onderhandelingen met Japan. (…)
        Bijl: Japans verslag betr. Kalidjati uit Asia Raya. (…)
        Doc. 4 Uittreksel uit de 8-december chronologie van de kapt. t/z b.d. A.G.Vromans.
        Bijl: Kiveron: herinneringen aan 8 dec. 1941

        Klik om toegang te krijgen tot NL-HaNA_2.21.183.83.ead.pdf

      • Peter van den Broek zegt:
        9 mei 2019 om 19:25

        Ik las het boek “The Invasion of the Dutch East Indies” om te weten wat de Japanners over b.v.b de oorlogsmisdaden in Tarakan schreven. Voor een afgewogen oordeel wil ik het wel van twee kanten horen, hoor en wederhoor.

        Op 11 januari 1942 viel een Japanse overmacht Tarakan aan, een belangrijke plaats voor oliewinning. Vanwege de ongelijke strijd gaven de Nederlandse troepen zich een dag later al over. De kustbatterijen te Peningki-Karoengan waren hier echter niet van op de hoogte, omdat de Japanners de telefoonlijnen hadden doorgesneden. Zij vochten door en wisten ook twee Japanse mijnenvegers tot zinken te brengen.

        Hoewel het niet de schuld van de Nederlandse soldaten was dat ze door bleven vechten na de overgave, waren de Japanners woedend en namen gruwelijk wraak. 215 krijgsgevangen werden aan boord genomen van Japanse oorlogsschepen en daar vermoord. Hun lijken werden overboord gegooid.
        Het was niet de enige oorlogsmisdaad die de Japanners tegen de Nederlanders begingen. Uit wraak voor het feit dat de Nederlanders de olie-installaties van Balikpapan in de brand hadden gestoken werden in februari 1942 78 Nederlandse krijgsgevangenen vermoord.

        In “The Invasion of the Dutch East Indies” lees ik daarover niets maar dan ook niets. Ook Remmelink heeft geen aan- of opmerkingen gemaakt bij de presentatie van het boek of moet ik aannemen dat hij er niets van afwist?

      • Loekie zegt:
        9 mei 2019 om 20:06

        Tsja, Tarakan.
        Ik beperk me in deze tot de capitulatie, daar ging het even over.

      • Peter van den Broek zegt:
        9 mei 2019 om 21:35

        Dan kunnen we terug naar het begin en zijn we eruit: Ter Poorten tekende geen capitulatie-overeenkomst anders zou het toch de eerste keer zijn dat we een Japanse generaal uit WO2 op zijn woord en geschrift geloven?

        Heeft Imamoera, die verantwoordelijk was voor het beestachtig gedrag van zijn militairen in zijn dagboek erover geschreven? Als dat niet zo is, dan ga ik toch niet zijn dagboek gebruiken om te bewijzen dat mijn bewering juist is. Dat is toch niet moreel verantwoord?

      • Jan A. Somers zegt:
        10 mei 2019 om 11:58

        “Zo’n capitulatieverklaring gaat volgens een bepaalde procedure” Prachtig, maar het zijn sabeldieren onder elkaar die het zelf wel regelen op hun manier. “de Britse en Australische eenheden kwamen niet ter sprake, evenmin als de Amerikaanse” Uiteraard, het was de capitulatie van het KNIL en dat had natuurlijk niet bevoegdheid ook anderen te vertegenwoordigen. ook niet de KM en de MLD. De op Java aanwezige Amerikaanse, Australische en Engelse legereenheden capituleerden een paar dagen later. Die bijeenkomst was rommelig, ook de GG was verschenen. Gouverneur-generaal Tjarda had op last van de regering in Londen al op 4 maart zijn staatsrechtelijke positie als opperbevelhebber overgedragen aan de legercommandant en de waarnemend vlootvoogd. De slechte verhouding tussen Tjarda en generaal Ter Poorten, de legercommandant, de aanwezigheid van de gouverneur-generaal bij de capitulatiebesprekingen en onduidelijkheid over door hem gebruikte begrippen als ‘algemene overgave’ en ‘beperking van de capitulatie tot Bandoeng’ zaaiden verwarring en irritatie zowel bij de Nederlandse als bij de Japanse legercommandanten. Ik heb van deze bijeenkomst ook geen documenten gezien (ook niet naar gezocht!), Maar: Op last van generaal Ter Poorten de volgende morgen het bericht van de capitulatie omgeroepen door het radiostation te Bandoeng. Deze mededeling werd ook in de Nederlandse dagbladpers opgenomen evenals de eerste verordening van de Japanse operbevelheber op Java luitenant-generaal Hitoshi Imamura. Stijl, woordkeus en inhoud verraden typisch het Japanse dictaat: Noodeditie van de Nederlandse dagbladpers op Java. 9 maart 1942, I.C. 004689/6255. Staking van de strijd. Op last van den opperbevelhebber is hedenmorgen het volgende omgeroepen: Het Japanse leger slaagde er in (…). (…) moesten de volgende eischen van den Japanschen legerbevelhebber worden aanvaard: (…). Interessant is de laatste zin: ‘Dit bevel geldt ook voor de Koninklijke Marine, de Gouvernementsmarine, en alle havenmeesters.”(havenmeesters behoorden ook tot de GM). Maar de KM was niet bij de capitulatie betrokken geweest en de GM was al gedemilitariseerd, geen militairen maar burgerlijk ambtenaar.

      • Peter van den Broek zegt:
        10 mei 2019 om 13:07

        Het capitulatiebevel gold ook voor de Koninklijke Marine (KM). De legercommandant Ter Poorten had weliswaar niets over de Marine te zeggen, maar na de vlucht van VADM Helfrich naar Ceylon was Schout-Bij-Nacht SBN van Staveren de bevelhebber der Zeestrijdkrachten in Nederlands-Indie geworden. Maar hij verdween samen met zijn vriendin Bij Nacht en Ontij uit Bandoeng en had zijn bevelhebberschap aan niemand overgedra­gen.

        Iemand moest toch voor de KM capitileren en dat deed Ter Poorten, maar de KM had eigenlijk al in de Javazee gecapituleerd

        Ik lees toevallig wat van Starkenborgh van de capitulatie vond bij Prof. Lou de Jong in het “Koninkrijk der Nederlanden” met op blz 16/18 een verwijzing in de voetnoot naar de primaire bron “Getuige van Starkenborgh, Enquete., punt n, ongepubliceerde verhoren, vraagno. 29 116.

        Ik beschouw de boekenreeks van prof. L. de Jong nog steeds het Standaardwerk over de Nederlandse Geschiedenis in de Oorlog. Het is ook nog eens gratis te raadplegen, wat ik trouw doe https://www.niod.nl/nl/download

      • R Geenen zegt:
        10 mei 2019 om 17:13

        @@Ik beschouw de boekenreeks van prof. L. de Jong nog steeds het Standaardwerk over de Nederlandse Geschiedenis in de Oorlog. @@
        Heb de hele serie Nederlands-Indie, boeken 11, vorig jaar gekregen.

      • Loekie zegt:
        10 mei 2019 om 14:21

        Zijn ze hier in Holland ook dol op: gratis.
        Als het maar gratis is.
        En als ze in Indonesië zijn flink afdingen. Kost iets een dubbeltje, dan een stuiver van maken en lachend verder lopen. Koopje he, zeggen ze dan.

      • Jan A. Somers zegt:
        10 mei 2019 om 15:57

        “wat van Starkenborgh van de capitulatie vond” Hij had gewoon zijn mond moeten houden. Hij was wel door Imamura uitgenodigd, maar die wist nog niet dat Tjarda van zijn functie ontheven was. Het was wel de voormalige hoogste bestuursambtenaar, maar nu vervangen door het militaire bestuur. En capitulatie is een militaire aangelegenheid.
        “Maar hij verdween samen met zijn vriendin Bij Nacht en Ontij uit Bandoeng en had zijn bevelhebberschap aan niemand overgedra­gen.” Vlotte jongens die marineofficieren.
        “Iemand moest toch voor de KM capitileren en dat deed Ter Poorten” In de door de Japanse legercommandant gedicteerde capitulatievoorwaarden die door de radio bekend moesten worden gemaakt komt de door mij geciteerde eindzin niet voor niets er los achteraan hangen. De KM heeft niet gecapituleerd (kon ook niet door afwezigheid), maar krijgt alsnog het BEVEL de strijd te staken, geen capitulatie overeenkomst die twee partijen betreffen. Een eenrichtingsbevel.
        “maar de KM had eigenlijk al in de Javazee gecapituleerd” Maar die ‘capitulatie’ zou dan ook inhouden dat de gezagsgetrouwe KM zich verder van vijandelijkheden t.a.v. Japan zou onthouden. Wat had Helfrich dan nog in Colombo te doen? Had hij toch beter gewoon naar Londen kunnen gaan? Wel gek dat een krijgsmachtonderdeel een beetje in zich zelf capituleert? Ik heb altijd begrepen dat een capitulatie door tenminste twee partijen wordt gesloten.

      • Jan A. Somers zegt:
        10 mei 2019 om 16:41

        “Nederland dan werd hier in 1939 de mobilisatie afgekondigd, ” Dat gaat zomaar niet, de overheid kan niet zomaar dienstplichtigen bij hun werkgever weghalen! Ik heb me niet verdiept in de Nederlandse toestanden, maar ik ga er grondwettelijk van uit dat Nederland bij de Duitse inval in Polen, met oorlogsdreiging in Europa, de staat van beleg afkondigde. Daarmee kunnen allerlei staatszaken worden geregeld, buiten de bestaande wetgeving om. Zo ook mobilisatie. Voor Indië was er toen nog niets aan de hand. Ik ga er ook van uit dat op 10 mei 1940 de regering in Nederland de in-oorlogverklaring uitgaf. Een verdedigingssituatie tegenover een oorlogsverklaring, die volkenrechtelijk niet is toegestaan. En ook in Dordrecht werd gevoeld. En aangezien nu ook in Indië rekening moest worden gehouden met Duitse agressie, werd daar op 11 mei 1940 de staat van beleg afgekondigd.
        “Wat ik wel weet dat Nederlands-Indie in maart 1942 capituleerde” Nederlandsch-Indië capituleerde niet. Het KNIL capituleerde. Capitulatie is een militaire aangelegenheid, geen staatkundige.
        “zelf Dordrecht verklaarde zich de in Staat van Oorlog.” U bent altijd serieus, ik ga er dus vanuit dat u correct citeert. En in Dordrecht blijken ze inderdaad het ook te weten, de stad waar tenslotte de wieg van de Nederlandse taal heeft gestaan. ‘in Staat van Oorlog’! Ik heb nu begrepen dat u het verschil tussen ‘oorlogsverklaring’ en ‘in-oorlogverklaring’ kent. Overigens heeft een burgemeester ook de bevoegdheid uitzonderingstoestanden af te kondigen, maar dat zal in Dordrecht niet aan de orde zijn geweest. In KNMI-termen code geel/oranje/rood. Situaties waarin je rekening moet houden met rare dingen.

      • R Geenen zegt:
        10 mei 2019 om 18:22

        @@“Wat ik wel weet dat Nederlands-Indie in maart 1942 capituleerde” Nederlandsch-Indië capituleerde niet. Het KNIL capituleerde. Capitulatie is een militaire aangelegenheid, geen staatkundige.@@
        In 1936 besloot van der Kolk een verbintenis bij het KNIL aan te gaan en tekende voor 5 jaren. Op 10 maart 1936 werd deze verbintenis bekrachtigd en werd hij aangesteld als Cavalerist 2de klasse.
        Zijn 5 jarige dienstverband was intussen over en Th. N. van der Kolk besloot niet bij te tekenen. Theo van der Kolk werd echter gedwongen bij het KNIL te blijven dienen vanwege de dreigende Japanse politieke toestand.@@
        https://myindoworld.com/knil-soldaat-en-het-internationale-tokio-tribunaal/

      • Arthur Olive zegt:
        10 mei 2019 om 17:15

        Loekie schrijft: “Als het maar gratis is” en “In Indonesie flink afdingen”.
        De laatste keer dat wij in Holland waren zijn we naar een Buffet restaurant gegaan waar je van alles kan eten. Wat mij echter opviel is dat je daar per half uur moest betalen. Ik geloof om te voorkomen dat men zich kapot vreet.
        Wat het afdingen in Indonesie betreft, daar is de Indonesier ook schuldig aan want als je niet afdingt dan denken ze dat je gek bent. Dat heb ik zelf ervaren.

      • Peter van den Broek zegt:
        10 mei 2019 om 18:10

        In zijn verslag gaf Van Starkenborgh zijn zienswijze op de capitulatiebesprekingen:

        ……”Imamoera stelde aan hem (van Starkenborgh) als eerste de vraag of hij bereid was zich over te geven. Hij zei neen. Waarom bent u dan hier gekomen, vroeg Imamoera. (vind ik best een sterke van de Jap). Hij antwoord de dat hij niet anders had gedaan dan gevolg geven aan de uitnodiging die hem had bereikt en dat hij nu als gouverneur-generaal graag met de Japanse opperbevelhebber zou bespreken hoe het burgerlijk bestuur van Nederlands-Indië, hij wilde bereiken dat het Nederlands bestuursapparaat zijn werk zou kunnen voortzetten, het best kon worden ingericht” ……
        (van Strakenborgh begreep kennelijk niet dat de koloniale verhoudingen plotsklaps waren veranderd).

        —–“Imamoera wees dat af: wij zijn nog in oorlog, zei de Japanner, en de enige vraag waarvoor wij staan is of het vechten gestaakt dan wel voortgezet wordt; hij was niet bereid, over vraagstukken van burgerlijk bestuur te gaan discussiëren —de Nederlanders moesten capituleren!…..

        En dan haalt Imamura uit tegen mr. van Starkenborgh, de vroegere diplomaat en slaat hem k.o.:
        ……..”Gen. Imamura zei dat hij niet langer wenste te praten met diplomaten en juristen en zich liever rechtstreeks met militairen verstond —wat hadden zij te zeggen?”……..
        (want van Starkenborgh dacht dat hij aan de onderhandelingstafel zat, misschien viel er te tawarren) maar hij lag op de grond).

        Maar capitulatie is niet louter en alleen een militaire maar ook een symbolische aangelegenheid, zoals te zien was op 2 September 1945 waarbij op de USS Missouri (Pearl Harbour) Japan officieel capituleerde. De Japanse Minister van Buitenlandse Zaken Mamoru Shigemitsu tekende op bevel en namens de Keizer en de japanse Regering. Daarna pas tekende Generaal Yoshijirō Umezu, Chef van generale staf van het Leger op bevel en namens het Japanse keizerlijke Hoofdkwartier Van geallieerde zijde tekende alleen militairen en zo hoort het ook. 

      • Loekie zegt:
        10 mei 2019 om 18:28

        “(vind ik best een sterke van de Jap)”
        Als men leuk wil zijn, bewijst men eerder nogal dommig te zijn. Als je op basis van een stuk tekst de GG belachelijk wilt maken, bedenk dan eerst wat voor statuur die man had en kijk vervolgens in de spiegel.

        Waarom bent u dan gekomen, vroeg de Jap en de GG antwoordde: omdat u mij hebt uitgenodigd!
        Zo is het gegaan.

      • Peter van den Broek zegt:
        11 mei 2019 om 09:15

        Van Starkenborgh lijkt mij veel groter dan ik, maar ik ben ook maar een druppie.

        De getuigenis van Van Starkenborgh is door Lou de Jong uitgebreid in 2 delen van zijn standaardwerk beschreven. Daarover mag geen discussie bestaan.
        Het hele verhaal van Van Starkenborgh maar ook van De Jong is Nederland-centrisch, daarbij laat Van Starkenborgh zich van zijn beste koloniale kant zien.

        Wat weinig naar voren komt is hoe zijn onderdanen, de Indonesiers, het begin van hun WO2 beleefden
        Van Starkenborgh haalde in zijn “oorlogsverklaring” van 8 december 1945 hen er met de haren bij, althans hij had het eindelijk over “blank en bruin”. Ik lees bij L. de Jong tussen de regels door hoede Nederlanders spraken over hun onderdanen en dat was niet altijd vlijend, zie bvb de verklaring van de toen nog kpt. Spoor over de Indonesische militairen. Laat ik het zo stellen, de Indonesiers stonden toch welwillend tegenover de japanse invasie, ondanks meer dan 300 jaar Nederlandse aanwezigheid en propaganda. Trouwens het was hun oorlog niet.

        Interessant is ook de zienswijze van de Japanners, daarbij is het boek van Immamura, “a tapir in prison” van belang. Hij heeft dat boek, memoirs in de vorm van een dagboek geschreven in de gevangenis, waarbij hij wachtte op zijn veroordeling als oorlogsmisdadiger, hij kreeg dacht ik 10 jaar.

      • Loekie zegt:
        11 mei 2019 om 09:56

        “Daarover mag geen discussie bestaan.”.
        Van wie mag dat niet?
        Nooit gehoord van de uitdrukking dat geschiedschrijving een discussie zonder einde is?
        Dat er geen historicus is die de ‘waarheid’ in pacht heeft?
        Nooit gehoord dat De Jong weliswaar iets wist van de oorlog in Nederland, maar dat hij de ballen verstand had van Indië?

        “Daarover mag geen discussie bestaan.”.
        Ik vind het trouwens best een beetje eng als mensen zich achter één persoon, achter één visie scharen.

      • Jan A. Somers zegt:
        11 mei 2019 om 16:29

        “Ter Poorten tekende geen capitulatie-overeenkomst” Maar wel is op last van hem de volgende dag het bericht met de inhoud van de capitulatie omgeroepen door Radio Bandoeng, en de tekst daarvan geplaatst in een Noodeditie van de Nederlandse Dagbladpers op Java. Zie I.C. 004689/6255. Hierin citaat: Bij deze besprekingen, gevoerd op 8 Maart, moesten de volgende eischen van den Japanschen legerbevelhebber worden aanvaard: (…). En het eerste decreet van den bevelhebber der Japansche strijdkrachten van 11 maart 1911: I.C.004690/6256. Hierin citaat: De onvoorwaardelijke overgave van het Nederlandsch-Indische leger (…). Geen KM, geen MLD. Niks geschiedschrijving, alleen kale documenten

      • Jan A. Somers zegt:
        11 mei 2019 om 16:50

        “Van Starkenborgh haalde in zijn “oorlogsverklaring” van 8 december 1945 ” ‘Zijn’? ‘oorlogsverklaring’? In Indië heeft niemand de oorlog aan Japan verklaard. De GG heeft in een radiotoespraak aan de MEDEBURGERS gezegd: (zie I.C. 002347/6250) ‘Medeburgers, (…) Door onverhoedse aanvallen (…) beogen de heerschappij over heel Oost- en Zuid- Oost Azië. Deze veroveringslust richt zich – en zeker niet in de laatste plaats – ook op Nederlandsch-Indië.(… ) De Nederlandsche regeering [niet iemand in Nederlands-Indië] aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japansche Keizerrijk de wapenen op.(…). ‘ Het is dus niet zijn oorlogsverklaring (die was ook niet meer nodig nu de Nederlandse regering zich tegenover Japan al had uitgesproken. En geen oorlogsverklaring, maar ‘aanvaardt deze uitdaging’. Bovendien richtte de GG zich niet tot Japan, maar tot zijn medeburgers.

      • R Geenen zegt:
        11 mei 2019 om 17:27

        Het maakt toch niets uit of er wel een oorlogsverklaring of niet is uitgeroepen. En aan wie het is medegedeeld. Voor de politieke spelletjes daar kopen de mensen van toen niets voor. Alleen maar moord en doodslag en 3 1/2 jaar in concentratiekampen. Tot Amerika met de simpele oplossing kwam om van Japan een groot parkeer terrein te maken. Naderhand bleek dat 2 bommen alleen al voldoende waren. Einde oorlogje spelen. En nu is Japan een van de vriendjes van de NL politiek. En de mensen van toen? Gewoon vergeten! Wat is geschiedenis en wat is waarheid?

      • Jan A. Somers zegt:
        11 mei 2019 om 17:26

        ““Imamoera wees dat af: wij zijn nog in oorlog, zei de Japanner, en de enige vraag waarvoor wij staan is of het vechten gestaakt dan wel voortgezet wordt; hij was niet bereid, over vraagstukken van burgerlijk bestuur te gaan discussiëren —de Nederlanders moesten capituleren!…..” Een terechte opmerking van de Japanner! Tegenover dat ins Blaue hinein in van de GG. Ik vind overigens de beschrijvingen van Zwitzer beter dan die van De Jong. Ik moet het hem vergeven dat hij als niet-jurist ook in ‘Indisch Intermezzo’ de term oorlogsverklaring gebruikt. Maar wel weer correct dat hij spreekt over de capitulatie van het KNIL. Net als in ‘De val van Nederlands-Indië’. Hier gaat hij diep in op de controverse tussen Van Starkenborgh en Ter Poorten. En voor de eenvoudigen van geest onder ons, die wel begrijpend kunnen lezen, zijn de elf regels over deze zaak uit mijn boek voldoende.

      • Peter van den Broek zegt:
        12 mei 2019 om 14:31

        Over de capitulatie vertellen verschillende personen zgn directe bronnen: , Inamura Japanse opperbevelhebber Java, Ter Poorten commandant KNIL, van Starkenborgh GG, Hulsewé (vertaler, hij komt later terug bij KTZ Huijer in Soerabaja) ). Daarover schrijven vooraanstaande en historici van naam o.a. L. de Jong, Zwitzer en Vroman.
        Iemand moet maar zeggen wie op basis van welke criteria de wetenschappelijk verantwoorde en geloofwaardige analyse geeft van de capitulatie

      • Loekie zegt:
        12 mei 2019 om 14:49

        Fout. Het gaat er niet om WIE gelijk heeft, wie de waarheid vertelt.
        Gaat erom om al die bronnen naast elkaar te zetten en om uit dat geheel (dat telkens wordt aangevuld) een beeld te zien opdoemen. Dat is geschiedschrijving.
        Dus als X zegt: ik zeg dat het zus en zo is gegaan en alle anderen kletsen uit hun nek, dan kun je X meteen wegstrepen, omdat hij niet uit is op een historisch beeld, maar op eigen gelijk.

      • Bert zonder land en zonder lintje zegt:
        12 mei 2019 om 14:52

        Die generaal Ter Poorten was gewoon de “” Karremans “” van het KNIL ,hij liet zich imponeren en intimideren ,jhr Tjarda mocht hem niet echt ,terwijl Tjarda wel een goede verstandhouding had met generaal Berenschot ,van die twee Tjarda en Ter Poorten was Tjarda toch wel de grootste persoonlijkheid ,wat zou ik doen als ik GG was in die tijd ? Nou maken dat ik weg kwam “” Pleite hier ze bekijken het maar ! “” Tja de MWO zou ik nooit gekregen hebben ,GG Tjarda deelde het lot van die andere Europeanen ( Indo Europeanen ) hij vluchtte niet buga main echte kerel hoor !! Een echte kerel zeker maar ook een beetje wereldvreemde persoonlijkheid ,als die gele rat (Imamura) mij zou vragen “” Wat doet u hier ? “” Zou ik antwoorden “” Ik zit op de bus te wachten “”

      • Peter van den Broek zegt:
        12 mei 2019 om 17:39

        Tussen gelijk hebben en de waarheid vertellen heerst veelvuldig een misverstand op dit blog, daargelaten dat de term “waarheid” niet verantwoord gebruikt wordt.

        Want Geschiedenis is om het simplistisch te stellen niets anders dan het toenmalige maar ook dagelijkse keven en ervaren DUIDELIJK ER en ACCURATER te maken, met meer verantwoording over hoe het zo gekomen is (A. de Froe).
        Op de reacties van dhr Loekie valt toch wel veel, zo niet alles af te dingen.

      • R Geenen zegt:
        12 mei 2019 om 18:45

        @@Want Geschiedenis is om het simplistisch te stellen niets anders dan het toenmalige maar ook dagelijkse keven en ervaren DUIDELIJK ER en ACCURATER te maken@@

        Een schier onmogelijke taak als men die geschiedenis niet ervaren heeft. Vertel een verhaal aan 10 verschillende mensen en men krijgt een week later 10 verschillende verhalen te horen. Laat staan als men het niet heeft ervaren. Geschiedenis is een moment opname. En wanneer men alle moment opnamen samen voegt komt men in de buurt van het echte gebeuren.

      • Jan A. Somers zegt:
        13 mei 2019 om 16:32

        “krijgt een week later 10 verschillende verhalen te horen.” Nog erger, probleem bij politieverhoren: Geschiedenis waar gebeurd: ongeluk, geen voorrang verleend, dode man op straat. 10 getuigen , allemaal waar, 10 verschilende verhalen. Of: rechter weet iets niet, roept één getuigedeskundige op, en hij weet nu precies wat er aan de hand is. Maar als hij twee getuigedeskundigen oproept weet hij het nog steeds niet.

  26. Boeroeng zegt:
    3 mei 2019 om 21:26

    https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nazaat-eduard-steinmetz-we-hebben-stelselmatig-ons-eigen-falen-in-indonesie-genegeerd~b0eaa7fb/

    Steinmetz is het dus met de NSB eens dat Nederland veel meer geld had moeten uitgeven aan een sterk leger. De vraag is of een leger met 3x zoveel manschappen en 3 x zoveel vuurkracht de Japanse invasie had kunnen afslaan. Bij een capitulatie waren er dus ook meer wapens en schepen die Japan zich kon toe-eigenen.

    Je kunt theoretiseren als Indonesie in 1940 een onafhankelijke staat was dan kon de Indonesische regering kiezen voor een neutrale houding, maar dan wel met levering van de grondstoffen die Japan wilde hebben.
    Misschien kwamen er dan geen paar miljoen Indonesiërs om door hongersnoden.

    Beantwoorden
    • RLMertens zegt:
      4 mei 2019 om 14:47

      @Boeroeng; ‘aan een sterk leger etc.’- In die tijd van Hollands glorie dacht men, dat Nederland alles/ieder vijand aan kon. Zie, hoe wij Japan, nog vóór de USA, de oorlog verklaarden. En zie, hoe tenslotte de afgang; de burgemeester van Batavia, die de Japanners met een witte vlag tegemoet trad. En dat ten overstaan van al die Inlanders!
      Terwijl enkele maanden daarvoor op 31/8’41, de verjaardag van kon. Wilhelmina met een ronkende/brallende parade werd gevierd. Indië is paraat; ter land-, zee- en in de lucht!
      Knil.off. van Veen in LdeJong dl.14; ‘toen, verloren wij al ons gezag!’
      Dat Steinmetz. nu dat verdere falen aankaart; is een feit. Vooral die ‘politionele eindfase’ olv.Beel en Drees sr.

      Beantwoorden
      • Jan A. Somers zegt:
        5 mei 2019 om 16:21

        “hoe wij Japan, nog vóór de USA, de oorlog verklaarden”.Waarom leest u niet eerst goed wat ik hier al een paar keer heb geschreven (uit de Gegevens en documenten over de jaren 1942-1945.)? In de eerste plaats heeft Nederland of Indië geen oorlog verklaard. Wel een constatering dat wij ons in de staat van oorlog bevonden, Nodig om de strijdkrachten opdracht te kunnen geven de wapens ter verdediging op te nemen. Japan: (…) maken aan onze trouwe en dappere onderdanen bekend dat Wij hierbij de oorlog verklaren (…). De Nederlandse regering: (…) Nederland zich in staat van oorlog beschouwt met Japan (…). De GG: De Nederlandsche regeering aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japansche Keizerrijk de wapenen op.(…). Door tijdverschillen was de Bataviase mededeling eerder in de openbare publiciteit dan de Nederlandse mededeling aan Japan, hetgeen destijds geleid heeft tot het misverstand dat Nederlandsch-Indië de oorlog had verklaard aan Japan.

      • Loekie zegt:
        5 mei 2019 om 17:06

        Ben bang dat ge het per saldo nooit zo goed begrepen hebt.
        Ik bedoel: Nederland heeft Japan weldegelijk de oorlog verklaard.

      • Jan A. Somers zegt:
        5 mei 2019 om 17:31

        “Nederland heeft Japan weldegelijk de oorlog verklaard” Waar kan ik dat document vinden? Ik bezit alleen het document dat even na middernacht van 7 op 8 december 1941 (Londense tijd), ongeveer 7 uur na de aanval op Pearl Harbor door koningin Wilhelmina was goedgekeurd. Om half drie (Londense tijd) zond de minister van Buitenlandse Zaken dit naar onze gezant in Tokio, die dit op 9 december ’s avonds ontving. De volgende dag om drie uur namiddag (Toko tijd) aan de Japanse minister van Buitenlandse Zaken overhandigd. De nummers van het document kan ik nog wel noemen als u dat wilt.

      • Loekie zegt:
        5 mei 2019 om 18:39

        …en den Japanner zei tegen den Nederlandse gezant genaamd Pabst : wij aanvaarden uw OORLOGSVERKLARING niet, want Amerika en Engeland zijn onze vijanden, niet gij….
        Overigens spreken ook de niet onbelangrijkste historici van een oorlogsverklaring.

        Ge hebt het waarlijk niet begrepen, omdat gij, zoals wel vaker, gefixeerd bent op documenten als bewijs. En, zoals in dit geval, moet in zo’n document dan letterlijk staan: oorlogsverklaring. Staat dat woord er niet , dan is er geen oorlogsverklaring…

        http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn2/pabst

      • RLMertens zegt:
        6 mei 2019 om 14:53

        @JASomers; ‘GG: de Nederlandsche regering aanvaardt deze uitdaging etc.’- Hier staat toch letterlijk(!) wat de GG bedoelt/zegt. En dan nog erbij; ‘en neemt tegen het Japanse Keizerrijk de wapenen op(!)’- Hier staat het toch; de wapens! Niet een sushi …. Door tijdsverschillen etc. – wat een nonsens! De oproep was via de radio gedaan! Aan Japan gericht! Of de GG uitgekiend moet hebben, om het bij de lunch tijd van de keizer had moeten doen, is onbekend/onbebelangrijk! Waar het dit ‘document te vinden is?’- Daar is mi.geen document van deze oorlogsverklaring( zie LdeJong) te vinden. Of de GG heeft een toch een aantekening gemaakt van deze heroische verklaring. Maar het daarna weggefrommeld heeft, toen hij door de Jap werd ondervraagd en daarna afgevoerd. En daarbij nog kon uitroepen; ‘liever sterven dan knielend te leven’- Hij kwam na de oorlog toch levend uit het kamp…….

      • RLMertens zegt:
        6 mei 2019 om 15:00

        @JASomers; ‘door HM goegekeurd(Londen) document etc.’- Dus’dan heeft Nederland Japan 2x de oorlog verklaard! ( of 2x geconstateerd, dat Nederland in oorlog was?)

      • Jan A. Somers zegt:
        7 mei 2019 om 15:53

        “Daar is mi.geen document van deze oorlogsverklaring( zie LdeJong) te vinden.” Gewoon even zoeken in de Indische Collectie van het NIOD, daar is De Jong directeur van geweest. (nou ja, even?).
        I.C. 015978/6237 ‘Wij, bij de gratie van de hemel Keizer van Japan, gezeten op de Troon (…) maken (…) bekend dat Wij hierbij de oorlog verklaren aan de Verenigde Staten van Amerika en het Britse Rijk. (…)’.Oorlog verklaren! Het is vreemd dat in dit document Nederland niet is genoemd (Australië, Nieuw-Zeeland en Frankrijk werden overigens ook niet genoemd!). Nederland was voor wat betreft oorlogsdoelen het belangrijkst vanwege de grondstoffen, en ook op 6 september 1941 samen met Amerika en Engeland als doel genoemd in de Japanse Kroonraad. Wel is een pamflet van de Opperbevelhebber der Japanse Strijdkrachten bekend:
        I.C 004684/6251 ‘Aan Nederlanders in Indië: Het Keizerrijk Nippon heeft zijn machtige strijdkrachten naar Indië gezonden. De huidige regeering in Indië is niets anders dan een groep marionetten van Engeland en van de Verenigde Staten. Zij heeft geweigerd aan de opbouw van een gemeenschappelijke welvaartssfeer in Oost-Azië deel te nemen.’ [verwijzing naar de voorgaande onderhandelingen over levering van grondstoffen en een Japanse invloedssfeer in Indië]. (…).]
        Voor Indië was formeel de Japanse oorlogsverklaring aan Amerika en Engeland niet van belang. Begin 1941 vonden in Washington besprekingen plaats tussen de Verenigde Staten en Groot Brittannië over de te volgen strategie in een oorlog met Japan. Tegelijkertijd vonden in Batavia militaire stafbesprekingen plaats over wederzijdse hulp en dislocatie van de krijgsmachten, de Maleise barrière: de Engelsen in Straat Malakka en de Zuidchinese Zee , de Nederlanders in de Indische wateren en de Australiërs op Timor en in de Arafoerazee. Op 29 juli werd de militaire noodtoestand afgekondigd; op 1 augustus verzekerde het Britse ministerie van buitenlandse zaken Nederland van ondersteuning bij een Japanse aanval, waarna op 15 augustus de Nederlandse regering besloot deel te nemen aan een oorlog indien Engeland of Amerika zou worden aangevallen. Begin december 1941, na het afbreken van de onderhandelingen met Japan, zegden de Verenigde Staten Groot-Brittannië steun toe bij Japanse agressie, en stelde de Britse regering op 5 december Nederland voor te komen tot een overeenkomst tot wederzijdse samenwerking in geval van oorlog. Vergelijkbaar met het huidige artikel 5 van het NAVO-verdrag. Vandaar het Nederlandse antwoord:
        I.C.015870/4783 bis ‘In opdracht van de Koninklijke Regeering heb ik de eer Uwe Excellentie mede te delen dat, aangezien Japan vijandelijkheden heeft geopend tegen twee mogendheden waarmee Nederland nauw verbonden is, Nederland zich in oorlog beschouwt met Japan.’ Geen oorlogsverklaring, maar een in-oorlogverklaring! Voor de begrijpende lezer het verschil tussen wat niet mag en wat wel mag, zelfs logisch is.
        “De oproep was via de radio gedaan! Aan Japan gericht!” Niks aan Japan gericht, dat zou dubbel werk zijn geweest aangezien de Koninkrijksregering zich al had geroerd. Terecht, want verdediging van Indië was voornamelijk toegewezen aan de KM, geen orgaan van Indië, maar van het Koninkrijk. De radiotoespraak was gericht aan “Medeburgers”! “Daar is mi.geen document van deze oorlogsverklaring( zie LdeJong) te vinden. Of de GG heeft een toch een aantekening gemaakt van deze heroische verklaring.” Niks aantekening, het was het voorlezen van een document dat door de GG was opgesteld binnen de Raad van Indië:
        I.C. 002347/6250 ‘Medeburgers, Door onverhoedse aanvallen (…) beogen de heerschappij over heel Oost- en Zuid- Oost Azië. Deze veroveringslust richt zich – en zeker niet in de laatste plaats – ook op Neferlandsch-Indië.(… ) De Nederlandsche regeering aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japansche Keizerrijk de wapenen op.(…). Medeburgers. mannen en vrouwen (…) ik roep u tot vervulling (…).” Normale tekst van de landvoogd.
        Een oorlogsverklaring behelst een aanval van Japan. Volkenrechtelijk een onrechtmatige daad. De in-oorlogverklaring beoogt mede de opdracht aan de krijgsmacht het land te verdedigen. Staatsrechtelijk correct. En nu stop ik. Tegen niet willen weten kan ik niet op.

      • Loekie zegt:
        7 mei 2019 om 16:05

        Heeft Amerika Japan de oorlog verklaard?
        In de video die hier ergens staat hoor de je de Amerikaanse president zeggen dat na de laffe aanval van Japan Amerika in een staat van oorlog verkeert met Japan.
        Nogmaals: heeft Amerika Japan de oorlog verklaard?

      • Jan A. Somers zegt:
        7 mei 2019 om 16:50

        “Nogmaals: heeft Amerika Japan de oorlog verklaard?” Dat hoefde niet eens. Japan was al begonnen, er was dus al sprake van oorlog. Dan ga je toch geen oorlog verklaren, dat is dubbel op. Ik weet het voor de USA niet zeker, maar dan (net als Nederland) verklaar je een in-oorlog verklaring of staat van oorlog. Dat is de constatering van een bestaande situatie, en geeft de overheid de vrijheid de nodige maatregelen te treffen, en de strijdkrachten opdracht te geven het land daadwerkelijk te verdedigen.

      • Loekie zegt:
        7 mei 2019 om 17:05

        Amerika heeft geen oorlog verklaard?
        Amerika nam alleen maatregelen om zich te verdedigen?
        De atoombommen, ver weg van Amerika, was om Amerika te verdedigen?

        Zomaar een oude krant, waarin wordt gesproken van een oorlogsverklaring. Zouden ze het toen al verkeerd begrepen hebben…?
        https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=oorlog+in+den+pacific&coll=ddd&facets%5Bperiode%5D%5B%5D=1%7C20e_eeuw%7C1940-1949%7C&facets%5Bspatial%5D%5B%5D=Nederlands-Indi%C3%AB+%7C+Indonesi%C3%AB&page=80&identifier=ddd%3A011122802%3Ampeg21%3Aa0174&resultsidentifier=ddd%3A011122802%3Ampeg21%3Aa0174

    • Jan A. Somers zegt:
      5 mei 2019 om 15:32

      Het sterke Amerika:Pearl Harbor! Engeland: Singapore! Frankrijk: Indo-China!

      Beantwoorden
      • Tolol zegt:
        5 mei 2019 om 16:17

        Pearl Harbor werd onverhoeds aangevallen ,zonder oorlogsverklaring ,historische uitspraak van een Amerikaanse matroos “” Zijn dat Japanse vliegtuigen ?,ik wist niet eens dat die lui een hekel aan ons hadden “” .Singapore werd vanachter aangevallen ,terwijl de Britten alleen de voordeur gebarricadeerd hadden ,ja niet sportief en zeer onbeleefd om de achterdeur te nemen ,trouwens die Jap had ook de waterleiding gesaboteerd .dus die arme Britten waren genoodzaakt bier en whisky te drinken om niet van de dorst om te komen ..Die dronken Britten begonnen toen uit verveling op elkaar te schieten ..Om Indo-China is helemaal niet gevochten ,die Jappen drongen binnen toen die Fransen jeu de boules zaten te spelen en iedereen al 3 flessen Chateau Migraine op had .Dus op die Japanse overwinningen is wel wat op af te dingen .De enige echte serieuze tegenstand ondervonden die Japjes op Nieuw -Guinea in de eerste fase van de oorlog ,daar vochten enkele tientallen “” knettergekke “” ( Lees dapper ) Indo,s en Molukkers tegen tien duizenden Jappen er was zelfs een Molukse jongedame bij !

      • Jan A. Somers zegt:
        5 mei 2019 om 16:52

        “zonder oorlogsverklaring” Zie hierboven document Eng. I.C. 015978/6237: (…) maken aan onze trouwe en dappere onderdanen bekend dat Wij hierbij de oorlog verklaren (…). Bovendien waren de Japanse intenties al eerder bekend: “Na Brits-Australisch-Nederlandse besprekingen in Singapore over het wederzijds gebruik van vliegvelden in geval van oorlog, vonden begin 1941 in Washington besprekingen plaats tussen de Verenigde Staten en Groot Brittannië over de te volgen strategie in een oorlog met Japan. Tegelijkertijd vonden in Batavia militaire stafbesprekingen plaats over wederzijdse hulp en dislocatie van de krijgsmachten, de Maleise barrière: de Engelsen in Straat Malakka en de Zuidchinese Zee , de Nederlanders in de Indische wateren en de Australiërs op Timor en in de Arafoerazee. Op 29 juli werd de militaire noodtoestand afgekondigd; op 1 augustus verzekerde het Britse ministerie van buitenlandse zaken Nederland van ondersteuning bij een Japanse aanval, waarna op 15 augustus de Nederlandse regering besloot deel te nemen aan een oorlog indien Engeland of Amerika zou worden aangevallen. Begin december 1941, na het afbreken van de onderhandelingen met Japan, zegden de Verenigde Staten Groot-Brittannië steun toe bij Japanse agressie, en stelde de Britse regering op 5 december Nederland voor te komen tot een overeenkomst tot wederzijdse samenwerking in geval van oorlog. Op 30 november waren inmiddels alle verloven ingetrokken, en tussen 2 december en 5 december vertrokken alle luchtstrijdkrachten naar hun oorlogsbestemming. Er werd duidelijk rekening gehouden met een Japanse aanval.”
        “Die dronken Britten ” Zaten die op die Britse slagschepen Prince of Wales en Repulse?
        “Singapore werd vanachter aangevallen” Malakka werd verdedigd door het Derde Indiase legerkorps. Dit werd versterkt worden met eenheden uit Australië.

      • Bert zegt:
        5 mei 2019 om 17:35

        De Japanse oorlogsverklaring aan Amerika kwam om 13.00 uur binnen maar om 12 .49 uur waren die Japanse vliegtuigen al bezig om dood en verderf te zaaien op Pearl Harbor ,daar was ook Admiraal Yamamoto razend over .De Nederlandse regering in Londen verklaarde Japan de oorlog en om 15.00 uur op 8 december bracht de Nederlandse consul in Japan die boodschap over maar Japan accepteerde die oorlogsverklaring niet ,Japan ,s vijanden zijn Engeland ( GB) en Amerika ,op 18 december verklaarde Japan dat het zich in oorlog bevond met GB ,Amerika ,Australie ,Zuid Afrika en New Zeeland .Nederland werd helemaal niet genoemd ( Te onbeduidend misschien?)

      • Jan A. Somers zegt:
        6 mei 2019 om 12:07

        “waren die Japanse vliegtuigen al bezig ” Ja, de omgekeerde wereld, maar dat is gewoon handig. Dat een oorlogsverklaring helemaal niet mag laat ik dan maar schieten. Ik vind het alleen maar (blijvend) vreemd dat iedereen (ook journalisten en politici) achter elkaar aanholt met oorlogsverklaring. Net of er geen verschil bestaat tussen oorlogsverklaring en staat van oorlog. Zelfs niet nu ‘staat van oorlog’ is vervangen door ‘in-oorlogverklaring’.
        Wat er toen is gebeurd is een schoolvoorbeeld van hoe het hoort, afgezien van die omdraaiing.
        Hiervoor, Jan A. Somers zegt: 5 mei 2019 om 16:52, beschreef ik dat er tussen Amerika, Engeland en Nederland een afspraak was over wederzijdse hulp in geval van een aanval door Japan. Precies zoals nu geformaliseerd is in art. 5 van het NAVO-verdrag:
        Artikel 5 De partijen komen overeen dat een gewapende aanval tegen een of meer van hen in (…) als een aanval tegen hen allen zal worden beschouwd; zij komen bijgevolg overeen dat, indien zulk een gewapende aanval plaatsvindt, ieder van hen de aldus aangevallen partij of partijen zal bijstaan, in de uitoefening van het recht tot individuele of collectieve zelfverdediging (…) door terstond, individueel en in samenwerking met de andere partijen, op te treden op de wijze die zij nodig oordeelt met inbegrip van het gebruik van gewapend geweld om de veiligheid (…) te herstellen en te handhaven.
        8 december 1941, ca. 06.00 uur Japanse OORLOGSVERKLARING: Wij, bij de gratie van de hemel Keizer van Japan, (…) maken (…) bekend dat Wij hierbij DE OORLOG VERKLAREN aan de Verenigde Staten van Amerika en het Britse Rijk. [let wel, de enige oorlogsverklaring in het hele proces van het begin van de oorlog].
        8 december, zeven uur na de Japanse aanval op Pearl Harbor door Koningin Wilhelmina goedgekeurd: De Nederlandse regering: (…) Nederland zich in staat van oorlog beschouwt met Japan (…): In opdracht van de Koninklijke Regeering heb ik de eer Uwe Excellentie mede te delen dat, aangezien Japan vijandelijk heden heeft geopend tegen twee mogendheden waarmee Nederland nauw verbonden is, Nederland zich in oorlog beschouwt met Japan. De Regeering van Zweden heeft erin toegestemd de Nederlandse belangen in Japan te behartigen. (…). [ZICH IN OORLOG BESCHOUWT!]
        Om half drie ’s nachts is dit door de minister van Buitenlandse Zaken verzonden naar de Nederlandse gezant in Tokio die het op 9 december ’s avonds ontving. De volgende dag om drie uur namiddag (Tokio tijd) werd de brief overhandigd aan de Japanse minister van Buitenlandse Zaken.
        8 december De GG: De Nederlandsche regeering aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japansche Keizerrijk de wapenen op.(…).
        Japans strooibiljet: Aan Nederlanders in Indië: Het Keizerrijk Nippon heeft zijn machtige strijdkrachten naar Indië gezonden. De huidige regeering in Indië is niets anders dan een groep marionetten van Engeland en van de Verenigde Staten. Zij heeft geweigerd aan de opbouw van een gemeenschappelijke welvaartssfeer in Oost-Azië deel te nemen. [verwijzing naar de voorgaande onderhandelingen over levering van grondstoffen en een Japanse invloedssfeer in Indië]. (…).
        U ziet, een volgorde van hoe of het hoort! Het blijven Heren onder elkaar! Maar waar staat dat Nederland Japan de oorlog heeft verklaard? Alleen maar de constatering dat er kennelijk oorlog is.

      • Loekie zegt:
        6 mei 2019 om 12:34

        Majesteit knipt het lint door en zegt: hierbij verklaar ik de expositie voor geopend.

        Majesteit knipt het lint door en zegt: hierbij verklaar ik de expositie toegankelijk voor het publiek.

        Majesteit knipt het lint door en zegt: hierbij verklaar ik dat de schilderijen te bezichtigen zijn.

        Majesteit knipt het lint door en zegt: hierbij verklaar ik dat er hier een museum is, dat is ingericht met schilderijen die te bezichtigen zijn voor Jan en alleman.

        ‘ Avonds op het Journaal : Majesteit heeft in Amsterdam de grote schilderijententoonstelling officieel geopend.
        Wimpie roept: nee hoor, Majesteit heeft niks geopend. Hij heeft alleen gezegd dat de schilderijen te bezichtigen zijn. Voor een opening had hij de toestemming nodig van het parlement, maar dat parlement was er niet. Zoiets moet natuurlijk wel volgens het boekje gaan, anders wordt het een chaos.

      • Loekie zegt:
        6 mei 2019 om 15:20

        Lou de Jong, deel 11A :
        “Op die 8ste december ’s morgens om half zeven had gouverneur-generaal van Starkenborgh in een korte radiotoespraak bekendgemaakt dat Nederland Japan de oorlog had verklaard. De marine, de marineluchtvaartdienst (de MLD) en de legerluchtmacht waren reeds op volle sterkte maar voor het Knil gold dat niet: de Europese reservisten waren nog niet opgeroepen. Dit waren in totaal ca. drie-en-dertigduizend man:
        kleine tweeduizend reserve-officieren, ruim dertienduizend minderen die in de jaren ’31-’41 hun eerste oefening hadden ontvangen, de miliciens, en bijna achttienduizend bij wie dat vóór’ 3 I het geval was geweest, de landstormers. Niet al die drie-en-dertigduizend reservisten zouden nu gemobiliseerd worden – de Staatsmobilisatieraad had immers bepaald dat velen, hoofdzakelijk wegens hun functie in het economisch leven, hun woonplaats niet zouden verlaten: zij behoorden tot de Z.g. noodformaties. Leden van die noodformaties waren evenwel in talrijke gevallen bij de Afvoer- en Vernielingscorpsen ingedeeld en dat betekende dat zij na de 8ste december de voortzetting van hun normale werk moesten combineren met intensievere voorbereidingen als leden van die corpsen.”

        Lou de Jong ook in deel 11A (in volgorde) :
        1. toespraak van de G.G. : oorlog!
        2. telefoontje van Gerbrandy aan G.G. : goed gezegd jochie;
        2. kabinetsberaad te Londen,waarin oorlogsverklaring werd geformaliseerd
        3. toespraak Wilhelmina
        4. toespraak voor Radio Oranje door Lou de Jong, waarin werd gezegd dat Nederland Japan de oorlog had verklaard.

      • Jan A. Somers zegt:
        6 mei 2019 om 17:12

        Ik heb mijn gegevens niet uit de krant, of verhalen of toespraken, maar uit: Nederlandsch-Indië onder Japanse bezetting. Gegevens en documenten over de jaren 1942-1945. Inclusief de archiefnummers.
        ” 1. toespraak van de G.G. : oorlog!” Per ongeluk nr 1. De GG: ‘De Nederlandsche regeering aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japansche Keizerrijk de wapenen op.(…)’. Door tijdverschillen was de Bataviase mededeling eerder in de openbare publiciteit dan de Nederlandse mededeling aan Japan, hetgeen destijds geleid heeft tot het misverstand dat Nederlandsch-Indië de oorlog had verklaard aan Japan.
        “op 18 december verklaarde Japan dat het zich in oorlog bevond met GB ,Amerika ,Australie ,Zuid Afrika en New Zeeland .Nederland werd helemaal niet genoemd ( Te onbeduidend misschien?)”. Zoals ik al had vermeld: 8 december 1941, ca. 06.00 uur Japanse OORLOGSVERKLARING: ‘Wij, bij de gratie van de hemel Keizer van Japan, (…) maken (…) bekend dat Wij hierbij DE OORLOG VERKLAREN aan de Verenigde Staten van Amerika en het Britse Rijk.’ De landen van jhet Britse gemenebest werden niet genoemd, maar samengevat in ‘Britse Rijk’ Nederland was niet genoemd, maar was wel gebonden aan de verplichting zich onder de aangevallenen te scharen: ‘aangezien Japan vijandelijk heden heeft geopend tegen twee mogendheden waarmee Nederland nauw verbonden is, Nederland zich in oorlog beschouwt met Japan.’ Dat zie je ook in de huidige grondwet. de in-oorlogverklaring, iets anders dan de oorlogsverklaring. Pietje heeft een hekel aan Jantje en twittert: Ik ga jou beuken. Jantje zegt, ik heb je begrepen, wij zijn kennelijk in-ruzie, jij gaat mij aanvallen en ik ga mijzelf verdedigen. Wimpie, een vriendje van Jantje: Denk er wel om Pietje, ik ben een vriendje van Jantje, en daardoor hebben we samen nu ook in-ruzie. Ik zal mij ook verdedigen, samen met Jantje.

      • Loekie zegt:
        6 mei 2019 om 17:45

        Als je nou gewoon zegt dat Nederlands-Indië en Nederland Japan (inderdaad) de oorlog hebben verklaard, dan al.
        Hoe, wat, wie, waarom, wanneer enz. ook allemaal van belang, maar punt 2.

      • PLemon zegt:
        6 mei 2019 om 18:24

        @ Ik heb mijn gegevens niet uit de krant, of verhalen of toespraken,

        # misschien toch zinvol om deze bijeengebrachte documentatie door te nemen. Wilhelmina had zelfs de primeur wb de oorlogsverklaring.

        *** Na de Japanse aanval op de Amerikaanse vlootbasis Pearl Harbor (7 december 1941) was Nederland het eerste land dat Japan de oorlog verklaarde. Dus nog eerder dan het aangevallen Amerika.
        En dat terwijl Wilhelmina en haar ballingenregering – doordat ze met hun vlucht naar Engeland Artikel 21 van de Grondwet hadden geschonden – helemaal niet gerechtigd waren om andere landen de oorlog te verklaren. Klik hier voor meer bijzonderheden
        De oorlogsverklaring werd namens koningin Wilhelmina en haar ballingenregering op 8 december 1941 om 03:00 uur p.m. in Tokio overgebracht door de Nederlandse consul in Japan dhr. Jean Charles Pabst. Als reactie kreeg Pabst te horen dat de Japanse regering de Nederlandse oorlogsverklaring naast zich neer zou leggen, met de uitdrukkelijke mededeling dat alleen Amerika en Engeland (plus de Dominions) de vijanden waren.

        De oorlogsverklaring van de Nederlandse ballingenregering werd door Japan terzijde gelegd.

      • Peter van den Broek zegt:
        6 mei 2019 om 18:57

        Een paar dagen geleden heb ik er nog aan gedacht . 1 September 1939 viel het Duitsland van Adolf Hitler Poien binnen. Het begin van WO2. Nederland was toen nog neutraal maar had wel de noodtoestand o.i.d. afgekondigd. Het Koninkrijk der Nederlanden, dus ook Nederlands-Indie ondanks haar zelfstandige Rechtspersoonlijkheid, bevond zich in Staat van Oorlog, natuurlijk niet tegen het 1000-jarige Reich.

        Ik heb het altijd vreemd gevonden dat niet de Nederlandse regering in London, maar de GG in Nederlands-Indie weliswaar namens de Nederlandse regering de oorlog verklaarde aan Japan. Wellicht om tijd te winnen en een goede beurt bij de Geallieerden te maken. Ondanks dat weigerde Japan deze verklaring te accepteren.

        Ik heb nergens in de Nederlandse wetten gelezen dat een GG zo’n oorlogsverklaring kon afgeven. Waarom heeft de toenmalige Gouverneur van Suriname of van de Antillen niet de oorlog verklaard aan Japan, zodoende kon iedereen wel de oorlog verklaren? Maar ja, nood breekt wetten.

        Duitsland heeft als je het document leest nooit de oorlog verklaard aan Nederland, het woord oorlog kom ter niet in voor. Dus er zijn Oorlogsverklaringen en oorlogsverklaringen. Dan heeft Nederland toch netjes aan Japan de oorlog verklaard, zoals het hoort.

      • Jan A. Somers zegt:
        7 mei 2019 om 12:02

        “nergens in de Nederlandse wetten gelezen dat een GG zo’n oorlogsverklaring kon afgeven.” Zie gewoon de Nederlandse wet I.S.! Art.33. Ter handhaving van de uit- of inwendige veiligheid kan door of vanwege den Gouverneur-Generaal elk gedeelte van Nederlandsch-Indië in staat van oorlog of in staat van beleg worden verklaard. (…). Geen oorlogsverklaring, dat mag helemaal niet en dat kan hij ook niet.
        “dat niet de Nederlandse regering in London, maar de GG in Nederlands-Indie weliswaarnamens de Nederlandse regering de oorlog verklaarde aan Japan. “Hoeft u niet vreemd te vonden, dat is dan ook niet gebeurd. Als u een beetje begrijpend heeft gelezen had u kunnen weten wat het verschil is tussen een oorlogsverklaring en een staat van oorlog (tegenwoordig in-oorlogverklaring. Dat zijn twee verschillende dingen, het verschil tussen wat niet en wat wel mag. Na dat lezen had u ook kunnen begrijpen waarom in de tijdlijn de GG het eerst was te beluisteren. U weet toch dat er tijdzones zijn in de wereld met de daarbij horende postvertragingen.
        “dus ook Nederlands-Indie ondanks haar zelfstandige Rechtspersoonlijkheid, bevond zich in Staat van Oorlog” Nee, op 11 mei heeft de GG de staat van beleg afgekondigd. Nodig om buiten wetgeving om de nodige maatregelen te kunnen treffen. Had u ook kunnen lezen. Allemaal in het Nederlands, niet Chinees.

      • Loekie zegt:
        7 mei 2019 om 12:58

        Nou, geen oorlogsverklaring….

        Lou de Jong deel 11A :

        “Aan Nederland werd door Japan niet de oorlog verklaard – dat was van Japans kant een poging om bij de Indonesiërs in het gevlij te komen: jegens hen moest de indruk gewekt worden dat de verschrikkingen van de oorlog louter en alleen te wijten waren aan het beleid van de Nederlandse regering welke Japan de oorlog had verklaard (….).

        “Inderdaad, Gerbrandy en de ministers van Kleffens (Buitenlandse Zaken) en Furstner (Marine) die op zondag 7 december de gehele dag bijeen waren geweest in het Londense hotel waar Gerbrandy een kamer bewoonde, kwamen omstreeks middernacht, toen bekend was dat Japan de Verenigde Staten en het Britse Rijk had aangevallen, tot de conclusie dat de ministerraad in buitengewone zitting bijeen moest komen teneinde de koningin voor te stellen, Japan de oorlog te verklaren – van Kleffens had toen al het ontwerp geschreven voor een koninklijke proclamatie welke die oorlogsverklaring bevatte. ” (…)

        “Lang beraad was niet nodig. Om half twee belde Gerbrandy de koningin op en zei haar dat ook met het oog op het tijdsverschil met Indië (het was daar op dat moment negen uur ’s morgens) onmiddellijk een beslissing genomen moest worden; ook was het noodzakelijk, ‘dat de Verenigde Staten en Engeland zeer spoedig weten dat zij op ons ten volle kunnen rekenen nu zij aangevallen zijn. Het kabinet’, aldus, in de kabinetsnotulen, het verslag van hetgeen Gerbrandy zei, ‘geeft Uwe Majesteit in overweging goed te keuren dat aan Japan wordt meegedeeld dat Nederland zich in oorlog acht met Japan, gezien de opening van vijandelijkheden door Japan tegenover twee nauw met ons bevriende mogendheden.’ Het telefoongesprek duurde maar kort: enkele minuten. ‘De koningin’, zo vertelde Gerbrandy ons achttien jaar later, ‘zei zoiets als: ‘Meneer Gerbrandy, als het moet, krijgt u mijn volle machtiging hiervoor.’ ‘ ”

        ‘Het klonk’, vertelde van Starkenborgh later, ‘werkelijk ongeloofwaardig’ – de gouverneur-generaal had het in het bijzonder voor onwaarschijnlijk gehouden dat Japan de worsteling met de Verenigde Staten zou aandurven en trok dan ook de juistheid van het bericht omtrent Pearl Harbor in twijfel. Hij gaf opdracht, dat bericht alsmede overeenkomstige berichten omtrent Japanse luchtaanvallen op Singapore en Manila (beide steden waren gebombardeerd terwijl de straatverlichting volop brandde) niet aan de pers door te geven. ‘Naarmate het later werd, werd er’, deelde hij aan de Enquêtecommissie mee, ‘meer aandrang uitgeoefend om de berichten vrij te geven voor de pers of mijn verklaring af te leggen’ (een verklaring inzake het intreden van de oorlogstoestand welke hij gereed had liggen),

        “De gehele zondag had Gerbrandy getracht, radiotelefonisch contact te krijgen met van Starkenborgh – dat was mislukt door storingen in de atmosfeer. Maandagochtend vroeg wilde het wéér niet lukken, maar om elf uur Londense tijd (half zeven ’s avonds Indische tijd) kwam eindelijk de verbinding tot stand. ‘Ik gevoel behoefte’, zei Gerbrandy onder meer tot de gouverneur-generaal, ‘u mondeling een blijk van medeleven te geven en u in de komende uiterst moeilijke tijden alle kracht toe te wensen. Onnodig te zeggen dat mijn ambtgenoten en ik volkomen instemmen met het door u reeds gisteravond op grond van de gemaakte afspraak’ (de afspraak tussen de regering en het Indische gouvernement) ‘genomen besluit, dat Nederlands-Indië zich als deel van het rijk in oorlog bevindt met japan.” Gerbrandy’s laatste woorden waren: ‘Hou en trouw in nood en dood.”

      • Peter van den Broek zegt:
        7 mei 2019 om 15:23

        “……dat Nederlands-Indië zich als deel van het rijk in oorlog bevindt met Japan.’1…..”

        Onderaan pag. 732 van het Koninkrijk der Nederlanden 11A tweede band haalt Lou de Jong, die toch in Londen van 1942 er zelf bij was een uitspraak van onze laatste GG aan en ik citeer:

        1 Ik heb de gezagsverhoudingen binnen het koninkrijk tot Gerbrandy’s levendige verontwaardiging lelijk door elkaar gehaald toen ik op maandagochtend 8 december in een speciale uitzending van Radio Oranje, waarin ik eerst al het nieuws weergaf, zei: ‘De regering van Nederlands-Indië heeft Japan de oorlog verklaard.’…….!!!!!!!|

        Maar bekijk ik de hele situatie vanuit Japanse gezichtspunt dan wordt de situatie wat anders?
        “iemand verklaart in Nederlands-Indie de oorlog aan Japan , die persoon heeft volgens de Wet op de Staatsinrichting voor Ned.-Indie geen bevoegdheid voor zulke dingen” De Japanse Keizer knikt begrijpend en zijn Minister gaat verder.
        “Maar hij doet het weliswaar namens de Nederlandse Regering in ballingschap in Londen. De Regering kan geen oorlog verklaren zonder toestemming van de Staten-Generaal, waarvan d eleden in nederland waren achtergebleven.De regering regelde daarom alles bij Koninklijk Besluit KB soms zelfs bij mondeling Koninklijk Besluit, maar de hoge nood breekt wetten”. De Japanse keizer knikt weer maar of hij het werkelijk begreep?

        Volgens protocol wilde onze gezant in Tokio de oorlogsverklaring aan de Japanse Minister van Buitenlandse Zaken overhandigen , maar die weigerde aan het theater mee te werken, dus hij liet zijn onderminister het zaakje opknappen. Let wel in Nederland overhandigde de Duitse gezant wel de oorlogsverklaring van Hitler aan de Minister van Buitenlandse Zaken Kleffens(?). De Japanse onderminister verklaarde dat Japan niet in oorlog was met Nederland, een zgn niet-oorlogsverklaring. Op 11 januari 1942 vielen twee Japanse invasievloten voor het eerst de Nederlandse bezittingen Tarakan (Noordoost Borneo) en Manado (Noordoost Celebes) aan

      • Jan A. Somers zegt:
        7 mei 2019 om 16:38

        ““iemand verklaart in Nederlands-Indie de oorlog aan Japan , die persoon heeft volgens de Wet op de Staatsinrichting voor Ned.-Indie geen bevoegdheid voor zulke dingen” ” Voor het allerlaatst dan maar:
        In Indië heeft niemand de oorlog aan Japan verklaard. Normaal dat zo’n document ook niet vindbaar is. De GG heeft in een radiotoespraak aan de MEDEBURGERS gezegd: (zie I.C. 002347/6250) ‘Medeburgers, (…) Door onverhoedse aanvallen (…) beogen de heerschappij over heel Oost- en Zuid- Oost Azië. Deze veroveringslust richt zich – en zeker niet in de laatste plaats – ook op Nederlandsch-Indië.(… ) De Nederlandsche regeering [niet iemand in Nederlandfs-Indië] aanvaardt deze uitdaging en neemt tegen het Japansche Keizerrijk de wapenen op.(…). ‘ En die tekst voor de Nederlandsche regeering is slechts een constatering, geen aankondiging van aanval. De GG kende zijn plek. Mag via de I.S. alleen staat van beleg en staat van oorlog afkondigen. Geen oorlogsverklaring. Hoefde ook allemaal niet. Aangezien de verdediging van Indië voornamelijk bij de KM berustte, een koninkrijksorgaan, was dit al door Londen geregeld.

      • Jan A. Somers zegt:
        7 mei 2019 om 17:17

        “De regering regelde daarom alles bij Koninklijk Besluit KB soms zelfs bij mondeling Koninklijk Besluit, maar de hoge nood breekt wetten”” Klopt helemaal, het mag allemaal niet onder normale toestanden. Maar daar zijn de uitzonderingstoestanden staat van beleg en staat van oorlog (nu staat in oorlog) voor. Die helen alle staatsrechtelijke wonden. Ter bescherming van het voortbestaan van het koninkrijk. In Indië bestond de staat van beleg sinds 11 mei 1940 niet voor niets! Dat het daardoor in Londen af en toe een zooitje was is dan ook niet vreemd Normaliter zijn parlement en de ministeries de plekken waar (staatsrechtelijke) ongelukken worden voorkomen. En die waren er in Londen niet.

      • Peter van den Broek zegt:
        22 mei 2019 om 08:50

        Il ga af op de waarnemingen van de Werfstraatgevangenen. Als dhr. Somers zegt: „..Ik lag schuin tegenover de deur, op ca. een kwart afstand….“ dan neem ik dat als juist aan. Gegeven de 95 gevangenen in zijn cel liggen er tussen hem en de celdeur tussen de 20 en 30 personen. Hij zit dus in een overvolle cel en dat beïnvloedt wel zijn waarneming, zijn ervaren op dat moment.

        Wat buiten zijn cel en de gevangenis plaatsvindt, valt buiten zijn waarneming, hij “reconstrueert” dat op basis van zijn gegevens (niet gelijk aan zijn herinneringen) en die beperkte Brits-militaire gegevens stel ik ter discussie.

        Daarnaast is de kaart van de Werfstraatgevangenis afkomstig uit bersiapkampen.nl met als bronvermelding Jack Boer. Maar zoals dhr Somers terecht opmerkt is er ook een andere kaart van Jack Boer en met die 2 kaarten beginnen de misverstanden, zo ook voor de commissie die een dapperheidsonderscheiding (MWO?) moet toekennen.

        Het boek van Klaessen “Macaber Soerabaja” staat vol met ooggetuigenverslagen IN de Werfstraatgevangenis, die ik gebruik voor mijn reconstructie, ik kan toch moeilijk de gebeurtenissen uit mijn duim zuigen.
        Ik weet waar de enige Gurkha sneuvelde, daarbij het leven reddend van Boer.
        Ik reconstrueer op basis van ooggetuigenverslagen de verplaatsingen van de gurkha’s en Jack Boer, want zij verplaatsen zich niet als één enkele groep maar splitsen zich op!!!!!!

        Er bestaat niet-gepubliceerde memoires van Jack Boer en daarnaar ben ik op zoek om het Werfstraatverhaal compleet te maken, afgezien van de naam van de gesneuvelde Gurkha. Die verdient toch minstens een lintje? Ik nu wel waar ik kan zoeken.

        Het is te pijnlijk en beschamend, dat Nederland nooit eer bewijst aan een Gurkha , die zijn leven opoffert om 3.500 gevangen Nederlanders uit de handen van vijandige Indonesiers te bevrijden. Dat is het andere drama van de Werfstraat.

      • J.A. Somers zegt:
        22 mei 2019 om 17:30

        “Gegeven de 95 gevangenen in zijn cel liggen er tussen hem en de celdeur tussen de 20 en 30 personen. Hij zit dus in een overvolle cel en dat beïnvloedt wel zijn waarneming, zijn ervaren op dat moment.Daarnaast is de kaart van de Werfstraatgevangenis afkomstig uit bersiapkampen.nl met als bronvermelding Jack Boer. Maar zoals dhr Somers terecht opmerkt is er ook een andere kaart van Jack Boer en met die 2 kaarten beginnen de misverstanden, zo ook voor de commissie die een dapperheidsonderscheiding (MWO?) moet toekennen.” Die andere kaart is de kaart die de heer Boer zelf in zijn boek hanteert. Voor zijn verhaal dus DE kaart. Met zijn bevrijdingstocht door de gevangenis. Die niet op de door u gebruikte kaart staat. Bovendien heb ik een luchtfoto van die gevangenis.
        Misschien kan ik u op weg helpen. Op de betonnen verhogingen aan weerszijden van het middenpad had ieder een plek van ongeveer 2,5 x 0,5 m. Maar overdag bleef je daar natuurlijk niet zitten. Je ging hier en daar een praatje maken, wel altijd hetzelfde natuurlijk. Zo wist je wat iedereen voor werk deed. Er was een onderwijzer die af en toe een beetje gymnastiek met ons deed. En je keek door de traliedeur naar buiten. Soms wat bersiappers die wat aan het showen waren. Je keek naar de lucht, ’s avonds met die prachtige sterrenhemel. Overdag keek je naar de schaduw van de lantaarnpaal, wist je ongeveer hoe laat het was. In de middag was er vaak een regenbui, het was tenslotte Westmoesson. Dan mocht je weleens even naar buiten, douchen in de regen, en je kleren spoelen. Door de deur schuin naar rechts kijkend zag je het grote traliehek naar de binnenstraat. Daar zagen we twee keer Brits-Indische militairen langs komen. Contact was natuurlijk niet toegestaan. Maar de gevangenenbewaarders vertelden ons desgevraagd dat het delegaties waren van de 49th Indian Infantery Brigade Group. Die kwamen overleggen over onze evacuatie, dat was immers het doel van die brigade. En zijn tijdens die onderhandelingen gevangen genomen en gedood. Maar we wisten nu dat er aan ons werd gewerkt. Behalve de heer Boer, die dacht dat de Engelsen niets wisten over ons verblijf in die gevangenis. En als je niets hoorde of zag, gebeurde er dus niets, alleen geluiden van verder weg. Op een gevangenisterrein van 300 x 300 meter is dat allemaal te horen. Onze gevangenenbewaarders vertelden ons ook over het ultimatum dat de volgende ochtend zou aflopen. Al dat nieuws hoorden we ook via de grote omroeptorens buiten de gevangenis, Boeng Tomo enzo. In de nacht van 9 op 10 november was het stil, net als andere nachten. Nou ja, stil? Boeng Tomo en K’tut Tantri tetterden maar voort. Tot zes uur, toen we in de rij stonden voor het eten. Boem boem, meteen terug de cel in. Prachtig geluid! In de gevangenis goed te horen! En dan weet je genoeg!

      • Peter van den Broek zegt:
        23 mei 2019 om 15:02

        Als iemand op het kaartje van Jack Boer in cellenverdieping dwz complex 5 zit, dan kan die persoon de buitenste gevangenismuur, de binnenstraat en de achterkant van de smederij en bankwerkerij zien, maar dan houdt het riante uitzicht, de waarneming op.

        Natuurlijk kan die persoon de tetterende omroeptorens horen, die niet ver buiten de muur staan Maar die persoon kan gewoonweg nooit de Stuart-tank horen die bij wachtpost VI een gat in de muur schoot, let wel de afstand is 500 meter en er staan ook gebouwen tussen.

        Wel is opmerkelijk dat iemand die in complex 5 zit niks hoort van de schietpartij op het grote binnenplein waar de ruimtes van de directie, wachtlokaal en wapenkamer staan, dichtbij de hoofdpoort. De schietpartij voltrekt zich toch niet meer dan 60 meter van de mans cel.
        Des te vreemder is dat de persoon niks merkt van de vlucht van tientallen Indonesische gevangenisbewaarders, wachters etc, die nog vòòr 06:00 in allerijl door de binnenstraat die grenst aan het complex 5 via de zijpoort (C) naar buiten vluchten naar de dichtsbijzijnd eeerste verdedigingslinioe van d e>Nationalisten. . Indonesische bronnen bevestigen deze vlucht.

        Een vraag: Wellicht weet iemand :
        1.hoe het komt dat Jack Boer , zijn groep Gurkha’s en de Stuart Tank zo snel en ongemerkt van de Britse linies de Werfstraatgevangenis kunnen bereiken.

        2. waarom de Britten in de namiddag van 10 November de bevrijde gevangenen niet via de hoofdpoort van de gevangenis (D) maar door het in de muur geschoten gat (A) naar de gereedstaande vrachtwagens sturen.

        Wat ik maar wil zeggen dat getuigenverklaringen met elkaar geconfronteerd dienen te worden, het zijn en blijven puzzlestukjes, die aanelkaar gepast dienen te worden.

      • Jan A. Somers zegt:
        24 mei 2019 om 17:04

        Ik begrijp niet dat u zo obsessief mij blijft toespetteren. Als ik u weer een keer heb gecorrigeerd, zoekt u weer nieuwe stokken om deze hond te slaan. Een beetje dom. Ik weet niet meer dan ik heb meegemaakt. Mijn verhaal blijft altijd hetzelfde, al in meerdere interviews en geschreven stukjes. Als ik een keer niet thuis ben weet Zeeuws meisje mij keurig te vervangen, van A tot Z. U moet steeds weer moeilijk doen, en ik word er alleen maar moe van. Nog maar weer eens een keer:
        “maar dan houdt het riante uitzicht, de waarneming op.” Niet alleen zien, maar ook horen! Dat was toch genoeg voor onze kennis van dat moment, dat was een hoofdstraat waar volgens eigen zeggen de heer Boer twee keer langs is geweest om ons te bevrijden. Daar zagen we ook de Brits-Indische delegaties die vermoord werden. Het fijne ervan hoorden we van de bewaarders. En waar we op 10 november rond drie uur ’s middags de eerste Gurkha’s langs zagen komen. Meer hoef ik toch niet te weten?
        “Maar die persoon kan gewoonweg nooit de Stuart-tank horen die bij wachtpost VI een gat in de muur schoot, let wel de afstand is 500 meter en er staan ook gebouwen tussen.” Dat het minder dan 500 m was, en dat die gebouwen niets voorstelden maakt helemaal niets uit. Als je de schoten uit Perak hoort, net als de de inslagen bij de Bataviaweg op een kleine km afstand, dan zouden we dat schieten van die tank ook gehoord moeten hebben. Als Gunnery officer, die ook nog met tanks te maken heeft gehad weet je wel beter dan een medewerker van het KIM. Als de huzaren in ’t Harde proefalarm hadden was het best lawaaiig in het officiershotel. En het schieten op de Knobbel was goed te horen in de legerplaats langs de A28.
        “niks hoort van de schietpartij op het grote binnenplein” Werd daar dan geschoten die nacht?
        “niks merkt van de vlucht van tientallen Indonesische gevangenisbewaarders, wachters etc, die nog vòòr 06:00” Om half zes werden onze celdeuren zoals altijd geopend door een bewaarder. Opstellen voor appèl. En bij het begin van het schieten om zes uur ons weer de cel instuurden. Ja, daarna hebben we geen bewaarders meer gezien. Maar viel er dan wel te vluchten? Volgens het verhaal van de heer Boer zijn ze vanaf vier uur allemaal doodgeschoten?
        “dat Jack Boer , zijn groep Gurkha’s en de Stuart Tank zo snel en ongemerkt van de Britse linies de Werfstraatgevangenis kunnen bereiken.” Vind ik moeilijk te beantwoorden, ik weet niet dat zoiets heeft plaatsgevonden. En die Britse linies was het havengebied Perak. Vandaar was het ca. 4 km tot de Bataviaweg, langs de Perakweg, met mogelijk verspreide verdedigingsposten tussen de bebouwing. Dan de verdedigingsgordel langs de Bataviaweg. Dan een kleine km door een rommelige binnenstad, steegjes en pleintjes, met diverse strijdgroepen. Allemaal in afwachting van het aflopen van het ultimatum. Met een fluisterstille tank door een stille nacht. Een tocht waar een complete divisie er later die dag van zes tot twee over heeft gedaan! Waar zaten al die tijd de door de heer Boer om zes uur bevrijde gevangenen? Volgens uw verhaal kregen die tussen 06:00 en 11:00 voedsel buiten de uitgedeeld. Met mijn al eerder gesteld vraag: waar kwam dat eten vandaan? En de vraag: Waarom hebben we de heer Boer met zijn Gurkha’s niet langs zien/horen komen. Volgens zijn tekening is hij twee keer langs geweest bij zijn bevrijding van ons. In de stilte van de nacht.
        “waarom de Britten in de namiddag van 10 November de bevrijde gevangenen niet via de hoofdpoort van de gevangenis (D) maar door het in de muur geschoten gat (A) naar de gereedstaande vrachtwagens sturen.” Heel eenvoudig, omdat er aan de voorkant van de gevangenis nog werd gevochten. Daarom mochten wij van de langskomende Gurkha’s niet bij het hek naar die binnenstraat blijven staan, te gevaarlijk. Daarom werden we hurry hurry langs de andere kant geleid, naar het gat bij de Nieuw Hollandstraat naar de daar gereedstaande auto’s. Die stonden niet aan de voorkant, de Werfstraat, opgesteld, dat was nog niet bevrijd. Simpel toch? “puzzlestukjes, die aanelkaar gepast dienen te worden.” Dit puzzelstukje heb ik toch al vele malen geschreven/verteld? Waarmee voor mij dit avontuur op voor mij goede wijze is afgerond. Klaar, over. Kunt u weer proberen mij op een andere manier in de wielen te rijden.

      • Tolol zegt:
        5 mei 2019 om 18:56

        Ya betul ,terkadang si loekie orang terpintar di site ini !

      • Tolol zegt:
        7 mei 2019 om 13:21

        Om een beetje ON-Topic te blijven ,heb ik dit bedacht Niet de Nederlandse regering ,noch de GG ( Goed Gek volgens Robert ) hebben Japan de oorlog verklaard ,nee het was de wens van Rudi Jansz om Japan de oorlog te verklaren ,dus eigenlijk heeft Rudi Jansz Japan de oorlog verklaard ! Alle boeken zullen herschreven moeten worden !!

      • Loekie zegt:
        7 mei 2019 om 14:51

        Vanaf 11:28

      • Bert zegt:
        7 mei 2019 om 18:41

        Tjonge jonge mr Somers toch !! U vraagt zich af heeft Amerika ,Japan de oorlog verklaard ? U zegt dat hoefde niet eens ,Japan was al begonnen ,er was dus al sprake van oorlog ,dan ga je toch geen oorlog verklaren dat is dubbel op ! Ik sta hier totaal verbijsterd u heeft toch een reputatie als historicus ? Nou ja ik heb daar mijn ernstige twijfels over .De President van de U.S.A kan alleen de oorlog verklaren na toestemming van het congres ,iedereen stemde voor op 1 na ,een dame ,die ook al in de eerste wereldoorlog tegenstemde .Ben hier echt verbaasd over dat u dat niet wist .

      • Jan A. Somers zegt:
        7 mei 2019 om 21:51

        Eerlijk gezegd interesseert het me niet. Ik heb ook maar wat gegokt. In Nederland is ook toestemming nodig maar die vraag je niet als je geen oorlog verklaart. En in Londen hadden ze geen parlement! Waarom ook oorlog verklaren als er al oorlog is? Gewoon een in-oorlogverklaring, dan kan je je verdedigen. Hebben ze dat in Amerika misschien ook bedoeld? En dat oorlogsverklaring genoemd? Net als hier? Als we maar weten dat Indie geen oorlog heeft verklaard aan Japan. Dat konden ze ook niet.. De GG heeft gewoon verteld wat ze in Londen hebben gezegd.

      • Loekie zegt:
        7 mei 2019 om 21:58

        Dan kunnen we terug naar het begin en zijn we eruit: Nederland heeft Japan de oorlog verklaard.

      • Jan A. Somers zegt:
        8 mei 2019 om 11:51

        “en zijn we eruit” Met ‘we’ als Pluralis majestatis! Bent u eindelijk een tevreden mens.

  27. Bert zegt:
    3 mei 2019 om 17:19

    Helemaal waar wat u om 15.55 uur schreef ,die tactiek van Mac Arthur heet eilandje hoppen ,zodat je na elke overwinning weer dichter bij het grote target Japan was en eilandje hoppen doe je in een rechte lijn .maar we moeten ook niet al te denigrerend over de Nederlandse inbreng spreken .De Nederlandse koopvaardijvloot was in de eerste fase van de oorlog van levensbelang voor de Australiers en Amerikanen ,die vloot was groot en regelde troepen verplaatsingen .Verder was Suriname ook zeer belangrijk voor Amerika ,Suriname leverde bauxiet waaruit aluminium werd gewonnen 70% van alle aluminium kwam uit Suriname en het vliegveld Zanderij was de snelste verbinding van Zuid Amerika met Afrika en dan die kleine Nederlandse eilandjes voor de kust van Venezuela 80% van alle Britse oliebehoeften werd daar geraffineerd ..Dus het koninkrijk der Nederlanden heeft wel degelijk een wezenlijke rol in de tweede wereldoorlog gespeeld .En ja als AJAX straks de Europacup heeft gewonnen hebben alle Amsterdammers het gewonnen ( Denken ze )

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      5 mei 2019 om 15:24

      “De Nederlandse koopvaardijvloot” Die was onderdeel van de transportpool waar Amerika en Engeland het voor het zeggen hadden. Terecht, Nederland had geen schepen nodig voor transport van manschappen en spullen. Maar na de capitulatie van Japan duurde dit voort, Nederland had geen zeggenschap, wel de overwinnaars. Voor de transporten van ex-gevangenen, vluchtelingen e.d. hadden Amerikanen, Engelsen, Australiërs en Nieuw-Zeelanders voorrang.
      “Suriname leverde bauxiet” Dat was geen oorlogsinspanning, dienstbaar aan Amerika, maar gewoon zaken doen. In een oorlog zijn grondstoffen gewoon koopwaar, waar (zwaar) voor moet worden betaald. Amerika verwachtte mankracht van de geallieerden, Niet zozeer voor de grote Amerikaanse verliezen aan mankracht, maar ook als een morele bijdrage, wij doen ook mee!. Maar pas na de bevrijding in Nederland van de zuidelijke provincies in 1944, werd uit oorlogsvrijwilligers een mariniersbrigade in elkaar geflanst en naar Amerika gestuurd voor opleiding. Deze brigade zou meedoen aan de aanval op Japan (de atoombommen waren nog niet beschikbaar). Maar na de capitulatie van Japan waren ze daarvoor niet meer nodig en werden ze in Oost-Java ingezet.

      Beantwoorden
      • R Geenen zegt:
        5 mei 2019 om 17:47

        @@Maar pas na de bevrijding in Nederland van de zuidelijke provincies in 1944, werd uit oorlogsvrijwilligers een mariniersbrigade in elkaar geflanst en naar Amerika gestuurd voor opleiding@@

        Ook mensen van de MLD zijn naar Amerika gestuurd. Mijn oom AC Chevalier, adjudant, had naast zijn opleiding als radio telegrafist, ook opleidingen als boordschutter en vlieger gehad. Opleidingen werden in Florida en California gegeven. Vloog in de Indische wateren voornamelijk met de Catalina’s. Ben in het bezit van 10 tallen foto’s over die periode.

  28. Bert zegt:
    3 mei 2019 om 11:49

    Aanvulling : In 1946 benoemde Koningin Wilhelmina haar schoonzoon Bernard tot ridder 2e klasse oftewel Commandeur der MWO ,de allerhoogste MWO onderscheiding en waarom ? Nou prins Bernard was commandant van een legerkorps ,de Binnenlandse Strijdkrachten en het was de gewoonte ,dat de commandant ,die onderscheiding ontvangt na een behaalde overwinning .Behaalde overwinning ?? Door wie ? De Binnenlandse strijdkrachten ? Ik heb altijd gedacht dat Amerikanen /Canadezen /Engelsen/Polen verantwoordelijk waren voor die overwinning en de echte commandant van die Binnenlandse Strijdkrachten was niet Bernard ( alleen formeel ) maar kolonel Koot ( Ook een Indo toevallig ) Wie appelen vaart ,wie appelen eet .Wie dicht bij het vuur zit verwarmt zich het best .Die MWO had nooit aan prins Bernard gegeven moeten worden maar aan Rudi Jansz en zijn mede verzetsmensen ( Die Indonesiers ) Ik begin steeds meer een hekel te krijgen aan die Oranjes .

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      3 mei 2019 om 13:50

      Ik weet niet of deze benoeming valt onder de eigengereidheden van koningin Wilhelmina. Zulke benoemingen vallen normaliter onder de minister., maar worden feestelijk uitgesproken door het staatshoofd. Het is een gewone wet.

      Beantwoorden
      • Bert zegt:
        3 mei 2019 om 14:19

        Wettelijk zit het ook wel goed maar die z.g overwinning die die Binnenlandse Strijdkrachten onder prins Bernard hebben behaald ,daar kun je toch als objectief persoon grote vraagtekens bij zetten .Die Binnenlandse Strijdkrachten huppelden een beetje mee met de Geallieerden ,die de kastanjes uit het vuur haalden .De omvang van de Binnenlandse Strijdkrachten nam na 5 mei 1945 gigantisch toe .Maar ik snap het wel door de MWO toe te kennen aan Bernard commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten ,kreeg de bevrijding van Nederland toch ook een beetje een Nederlandse glans .Net zoals de Fransen beweren dat de bevrijding van Frankrijk grotendeels een Franse zaak was ,ach ja …………..zielig allemaal dat verkeerde soort nationalisme .

      • Jan A. Somers zegt:
        3 mei 2019 om 15:55

        Ach meneer Bert, het is net als met voetballen. WIJ hebben gewonnen. En WIJ dat is dan IK, maar dat had u al begrepen. Mijn Zeeuws meisje en ik gaan regelmatig naar het ereveld van het Britse Gemenebest in Vlissingen, daar liggen de bevrijders van Vlissingen in 1944. Niet één Nederlander bij. Maar ja, wij hebben toch gewonnen.
        U weet dat zowel voor MacArthur als voor Mountbatten herovering van Indië geen prioriteit had aangezien Nederland daar nauwelijks een bijdrage aan kon leveren. Na de herovering van de Filippijnen, met het noorden van Nieuw-Guinea als springplank, sloeg MacArthur rechtsaf en liet Indië links liggen. Met als bijkomend probleem voor ons, wij konden niks winnen.

      • R Geenen zegt:
        3 mei 2019 om 17:42

        Ja Bert, in dat opzicht bewonder ik wel de Amerikanen. Ze worden vaak beschuldigd dat ze overal mee bemoeien, maar als puntje bij paaltje komt, dan hebben velen hun vrijheid van de Yank te danken. Vermoedelijk zal het in de toekomst ook niet anders zijn.

  29. Bert zegt:
    3 mei 2019 om 11:22

    Groot respect voor Rudi Jansz en al die andere Indonesische studenten ( Javanen, Sumatranen,Ambonezen ) Heel wat van die Indonesiers hebben de dood gevonden in het concentratie kamp .Waarom zijn ze toch in het verzet gegaan tegen die Duitsers ? Per slot van rekening waren die Nederlanders ook gewoon de bezetter van hun land of zie ik dat verkeerd ? Het mooie van dit verhaal was dat Rudi Jansz ook voorstander was van de Indonesische onafhankelijkheid en dat voor een Indo ! Dat kwam Rudi die gebroken uit de gevangenis was gekomen ,duur te staan want als voorstander van de Indonesische Repoeblik werd hem door de Nederlandse staat alle financiele steun ontzegd en dat allemaal door mensen ,die geen moer in het verzet hebben betekent ,bah wat een andjings ! Rudi Jansz is helaas veel te vroeg overleden 51 jaar oud /jong ,Ernst Jansz mag trots wezen op zo,n vader ! Het is goed dat dit artikel hier geplaatst is ,leert ons dat ook Indonesiers gevochten hebben voor Nederland en dat duur betaald hebben .Ik zal het maar niet over lintjes hebben want die zullen ze wel niet gekregen hebben .terwijl prins Bernard commandeur in de orde van de MWO was ,wat heeft die prins eigenlijk voor verzet gepleegd ? volgens mij zat hij toch hoog en droog in Engeland/Canada .?

    Beantwoorden
    • Jan A. Somers zegt:
      3 mei 2019 om 11:53

      “ook gewoon de bezetter van hun land of zie ik dat verkeerd ?” Velen zien dat ook zo. Maar wel op een latere plek op de tijdlijn. En als student genoten ze toch van het Nederlandse onderwijs waar velen van hebben gebruik gemaakt bij de merdeka. En als student waren ze student onder studenten, nationaliteit en politiek speelt daar nauwelijks een rol.

      Beantwoorden
      • Bert zegt:
        3 mei 2019 om 12:22

        Ja ik kan wel een beetje meegaan met uw redenering “” Als student waren ze student onder studenten ,nationaliteit en politiek speelt daar nauwelijks een rol “” Nou waren dit Indonesische studenten uit de betere Indonesische klasse ,wat natuurlijk ook meespeelde was de vervolging van de Joden met afgrijzing zagen ze hoe die werden behandeld en vervolgd ,racisme en discriminatie ten top en dat herkenden die Indonesiers ook nog wel een beetje uit hun geboorteland ,alleen niet in die mate wat die Nazi,s deden .Er zijn veel Joden gered door mensen uit die voormalige kolonie ,heeft er ooit eentje de Yad Vashem gekregen ?

      • Loekie zegt:
        3 mei 2019 om 14:08

        “En als student waren ze student onder studenten, nationaliteit en politiek speelt daar nauwelijks een rol.”
        Nou, ik heb altijd begrepen dat menigeen vrolijk bezig was met politiek, onafhankelijkheid e.d.

        https://www.deslegte.nl/in-het-land-van-de-overheerser-deel-1-207993/

      • PLemon zegt:
        3 mei 2019 om 21:57

        @ nationaliteit en politiek speelt daar nauwelijks een rol.

        # en of ..

        *** Niet alle Indonesiërs in Nederland waren tegen de Duitse bezetter. Er was ook een groep Rotterdamse en Leidse Indonesische studenten die sympathie had voor de Japanse bezetting van hun land, omdat die gezien werd als een mogelijke aanzet tot onafhankelijkheid. Net als voor alle Nederlanders benoorden de grote rivieren, was ook voor de Indonesiërs het laatste oorlogsjaar het zwaarste jaar in Nederland. In Amsterdam bleven ze, onder wie veel vrouwen, toch actief in het verzetswerk. De Perhimpoenan Indonesia die ondergronds had moeten gaan, kreeg zijn eigen vaste vertegenwoordiger in het verenigd verzet en Soeripno was de oprichter en voor korte tijd ook de commandant van de Leidse sectie van de Binnenlandse Strijdkrachten, waaraan door een groep Indonesiërs werd deelgenomen.

        Na de oorlog waarin Abdoel Gafar naar hij schreef, de Hollanders zoveel beter had leren kennen en meer was gaan waarderen – de door de Indonesiërs zo zeer verfoeide ‘kruideniersmentaliteit’ waren ze wat kwijtgeraakt – werd de Indonesische bijdrage aan de Nederlandse verzetsinspanningen uitbundig geprezen. Maar volgens de Indonesische studenten die toen naar hun land terugkeerden, moest er voor hen nog een tweede bevrijding komen.
        https://www.nrc.nl/nieuws/1995/08/31/indonesische-studenten-actief-in-verzet-7279099-a139331

      • RLMertens zegt:
        4 mei 2019 om 14:18

        @PLemon; ‘een 2e bevrijding komen etc.’- Bij thuiskomst, realiseerden zij dat hun vaderland nog steeds bezet was. Door een nb. een bezetter, waarvoor zij indertijd in het verzet gingen tegen de nazi’s!

      • PLemon zegt:
        4 mei 2019 om 15:29

        @ Hr Mertens ‘dat hun vaderland nog steeds bezet was. ‘

        # maar dat ze na hun bevrijdingsstrijd ook zelf weer een bezettingsleger opzetten om naar autonomie verlangende bevolkingsgroepen (ambon, papua, atjeh bv) te onderdrukken cq te koloniseren. Veel verschil met de feodale tijd met nederlandse ‘hulp’ was er voor de doorsnee inheemse bevolking niet. Corruptie en zelfverrijking zijn nu de drijfveren van de elite en bureaucraten.

      • RLMertens zegt:
        5 mei 2019 om 14:33

        @PLemon; ”naar autonomie verlangende bevolkingsgroepen etc.’- Slechts die groeperingen (muv.Atjeh, nu autonoom), indertijd colaborerend met het Nederlands gezag! Een ‘koloniale erfenis’ waarvoor ons land helemaal niet meer naar omkijkt! Muv. de echte koloniale adepten…..om tempo doeloe in ere te houden(?) Gedane zaken …..

      • PLemon zegt:
        5 mei 2019 om 16:20

        @ …..indertijd colaborerend met het Nederlands gezag…

        # de diverse bevolkingsgroepen concurreerden eerder onderling met elkaar cq bestreden elkaar en de Nederlanders profiteerden van die verdeeldheid. Een knil mini-leger samengesteld uit o.a. Inheemse soldaten trad corrigerend op om de eenheid te bewaren. Die truc werkte na de WO2 alleen niet meer.

        *** Wim Balijon (78) maakte deel uit van deze 7 December Divisie, die pas eind 1949, kort voor de souvereiniteitsoverdracht, naar Nederland terugkeerde.

        Kijk, welbeschouwd hadden de Nederlanders natuurlijk geen enkel recht om daar te zijn. De lui die het gebied honderden jaren geleden koloniseerden, waren gewoon een stelletje rovers. Maar de Indonesische bevolking bestaat uit allerlei verschillende rassen
        op Java, Borneo, Timor – en die pruimen elkaar onderling ook niet. Toen wij van Batavia waren overgeplaatst naar Bandoeng, durfden de baboes die met ons mee waren gereisd in Bandoeng bijvoorbeeld niet naar de bioscoop uit angst voor de Soendanezen in de stad.

        Wij hadden de opdracht om stabiliteit in die situatie te brengen; al die rassen zouden binnen de Verenigde Staten van Indonesië een eigen status krijgen. De Republiek Indonesië die Soekarno had uitgeroepen, voorzag op geen enkele manier in het behoud van zo’n eigen identiteit; dat was onder meer wat wij tegen Soekarno hadden.

        Ik vind de politionele acties van 1947 en ’48 dan ook nog steeds gerechtvaardigd. Want het was wenselijk om een einde te maken aan de chaos van al die rivaliserende bendes. De inlanders stonden langs de weg te juichen als de Nederlanders binnentrokken; eindelijk kwam er weer wat rust! Maar omdat landen als Engeland hun kolonies volledige vrijheid hadden gegeven, moest Nederland dat van de Verenigde Naties ook doen.

        Toen wij in 1949 alles moesten overdragen aan de Republiek Indonesië, heb ik me afgevraagd: zijn onze jongens nou voor niks gestorven? Ons doel hadden we immers niet bereikt. Maar uiteindelijk denk ik toch van niet. Wij Nederlanders zijn in de jaren na de oorlog een stabiliserende macht geweest in Indonesië, die de scherpe kantjes van de onderlinge strijd af heeft gehaald. En vergeet niet: we hebben heel veel Hollandse en Indische mensen uit de jappenkampen bevrijd! Daar zijn die mensen nog steeds dankbaar voor.’
        https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6203/mijn-verhaal-langzaam-begon-ik-iets-te-begrijpen-van-de-indonesische-vrijheidsstrijd.html

      • RLMertens zegt:
        13 mei 2019 om 17:02

        @PLemon; ‘de RIS etc.’- Is van Mooks idee geweest als wig tegen Soekarno’s Republiek. Al van de jaren ’20 hebben jongeren van de diverse Indonesische(!) etnische groeperingen een eed/sumpah gezworen; één volk, één land; Indonesia! Nb. als voortzetting van wat het koloniale regiem indertijd ook heeft bewerkstelligt; door diverse delen/sultanaten etc.onder het zegenrijke Nederlands Indische bestuur te brengen! Stabiliteit in die situatie. Van Mook’s idee anno 1946 dus disstabiliteit (verdeel en heers), desnoods door ‘politionele acties’ om de Republiek/ pesthaard Djokja te vernietigen. Het werd een flop.
        ‘veel Hollandse en Indische uit de Jappenkamp bevrijd etc.’- Door Nederland? Door tropenkolder bevangen?

      • PLemon zegt:
        13 mei 2019 om 17:51

        @ Hr Mertens. “‘veel Hollandse en Indische uit de Jappenkamp bevrijd etc.’- Door Nederland? Door tropenkolder bevangen?”

        # Dat is aan de soldaat ( Wim Balijon (78) maakte deel uit van deze 7 December Divisie) om dat te bevestigen of ontkennen. Net als u kijkt hij terug op wat hij van dichtbij heeft meegemaakt en van anderen hoorde of las. En veelal trappen we in de val van de interpretatie dwz men filtert uit de feiten datgene wat je opinie versterkt.

      • RLMertens zegt:
        14 mei 2019 om 10:46

        @PLemon; ‘7 dec.divisie etc.’- Is na de Japanse capitulatie naar Indië gezonden. Het waren juist de Japanners, die de Nederlanders in de kampen beschermden, toen bersiap uitbrak. – Geert Mak; De eeuw van mijn vader; ‘na de bevrijding bleek dat de Nederlandse overheid niet eens voor de eigen onderdanen kon zorgen, dat die zelfs de bescherming nodig hadden van Japanse soldaten. De afgang was compleet!’

      • PLemon zegt:
        14 mei 2019 om 14:03

        @ Hr Mertens. ” Het waren juist de Japanners, die de Nederlanders in de kampen beschermden, toen bersiap uitbrak.”

        # Dank je de koekoek dat je niet kunt optreden als er van geallieerde kant aan de Britse troepen voor een landing voorkeur wordt gegeven en die niet afwijzend stonden tegenover de republikeinse belangen.
        Dat halfslachtige optreden speelde de revolutionairen en bende ongeregelde en opgehitste inheemsen in de kaart. Enfin voor de later toegelaten Nederlandse strijdkrachten werd het dweilen met de kraan open al konden daardoor de geïnterneerden wel weer de kampen verlaten.

        *** In de eerste periode kende de Eerste Divisie 7 December verschillende problemen, waaronder een tekort aan materieel en een gebrekkige vuurdiscipline. Daarnaast vonden bij voortduring bestandsschendingen plaats en was de discipline onder de soldaten soms bedroevend. Het aantal ziektes, waaronder ringworm, dysenterie, malaria, tyfus en geslachtsziektes, ond
        Koentje bavinker de manschappen nam schrikbarend toe. Na kritische opmerkingen van generaal Spoor en inspanningen van de commandanten gelukte het echter de problemen onder controle te krijgen en werd de Eerste Divisie een strak georganiseerde en gedisciplineerde eenheid.
        In 1946 stelde de Divisiecommandant richtlijnen, de “Tactische Gegevens en Aanwijzingen” op. Aan de onhoudbare toestand op militair en bestuurlijk terrein werd door generaal Spoor nu een einde gemaakt door het besluit, met ingang vanDe zoet inval 28 november 1946, bestandbepalingen eenzijdig en desnoods met militaire middelen af te dwingen.

        Vanaf dit moment nam de Eerste Divisie 7 December, waaronder de Eerste Infanteriebrigadegroep, deel aan diverse zuiveringsacties. Met deze zuivering en arrestaties van de belangrijkste Republikeinse bestuurders keerde de rust in en om Buitenzorg weer terug.

        In december 1946 werd een begin gemaakt met het bezetten van voorposten langs de demarcatielijn, terwijl de genie wegen herstelde, bruggen sloeg en bivaks inrichtte. Eind februari 1947 telde de Eerste Divisie als gevolg van de strijd reeds tientallen gesneuvelde, verongelukte en gewond geraakte militairen.

        Teneinde de terreurbendes een halt toe te roepen was het volgens inlichtingenofficier, reserve-tweede luitenant, K. Bavinck nodig de medewerking van de bevolking in te roepen. Bavinck richtte hiertoe een inlichtingengroep op, die lokale informanten, enigszins op de manier die Raymond Westerling met diens Depot Speciale Troepen toepaste, volledige bescherming bood. De groep wist uiteindelijk beruchte bendeleiders te arresteren en tijdelijk onschadelijk te maken.

        https://www.nederlandsekrijgsmacht.nl/index.php/kl/325-eenheden-nederlandse-leger/eenheden-knil/1209-eerste-divisie-7-december-tot-1950

      • RLMertens zegt:
        14 mei 2019 om 14:26

        @PLemon; ‘vanaf dec. namen ze deel aan zuiveringsacties etc.’- Dec.1946! pas in actie. Dus, hoezo… Nederlanders uit de kampen bevrijd? ‘wij een stabiliserende macht geweest etc.’- O ja, daar dacht het wereldforum/VN er anders over. Zo zelfs dat de VS de Marshall hulp dreigde stop te zetten!

      • Jan A. Somers zegt:
        14 mei 2019 om 15:29

        “dat de Nederlandse overheid niet eens voor de eigen onderdanen kon zorgen, dat die zelfs de bescherming nodig hadden van Japanse soldaten.” Dat was de afspraak (Potsdam juli 1945, gold ook voor Frans Indo-China)) tussen de winnaars Amerika en Engeland, SEAC het tijdelijk bestuur in Indië. Die had ook te weinig capaciteit, en dan komt een artikel in de capitulatieovereenkomst aan de beurt, dat het Japanse leger zorg dient te dragen voor rust en orde. In Soerabaja deden ze dat redelijk goed totdat ze door interventie van een Nederlandse marineofficier naar huis mochten. Pas toen brak de Bersiap uit. Maar dat is door de Britten goed opgelost.

      • Peter van den Broekj zegt:
        13 mei 2019 om 16:39

        De KM en de MLD capituleerden niet want daarvoor had Ter Poorten geen bevoegdheden?????

        Misschien zou dat wel zo geweest kunnen zijn maar die non-capitulatie had wel onverziene militair strafrechtelijke consequenties voor de KM en MLD kunnen inhouden. De regering in Londen had verordonneerd dat onder geen beding gecapituleerd mocht worden, doorvechten was het parool. De KM en MLD zouden niets anders kunnen doen dan een vergeefse guerrilla voeren. Maar de orders niet opvolgen zou gelijk staan aan desertie en in oorlogstijd staat daar de doodsstraf op.

        Ter Poorten was ondanks de gespannen dagen vòòr de capitulatie de enige die zijn hoofd koel hield en het overzicht bewaarde. Hij kon zich de gedemoraliseerde houding van het KM/MLD voorstellen en bij het gebrek aan een KM/commandant op Nederlands Indisch grondgebied nam hij het weldenkend besluit ook voor de Marine te capituleren.

        Men mag niet vergeten dat Ter Poorten enkele dagen vòòr de capitulatie tot opperbevelhebber van de Nederlands-Indische strijdkrachten benoemd was, wat eigenlijk geen verschil maakte met zijn functie als commandant KNIL, het was duidelijk doorgestoken kaart evenals het besluit de GM kort voor de capitulatie te demilitariseren. Zodoende was een man van het postuur van Van Starkenborgh juridisch niet verantwoordlijk meer voor de vernederende nederlaag in Nederlands-Indie

        Wat dat betreft had Inamura gelijk, zulke dingen mag je niet aan diplomaten en juristen over laten.

      • Peter can den Broek zegt:
        13 mei 2019 om 16:47

        correctie Nederlands-Indische landstrijdkrachten

      • Jan A. Somers zegt:
        13 mei 2019 om 17:22

        “nam hij het weldenkend besluit ook voor de Marine te capituleren.” Nee, dat was een door Imamura gedicteerde tekst ( I.C. 004689/6255): “Dit bevel geldt ook voor de Koninklijke Marine, de Gouvernements Marine, en alle havenmeesters.”.De demilitarisatie van de GM had in beginsel een andere grondslag. Bij oorlogen in het verleden werden militairen krijgsgevangen gezet, burgers niet. De gedachtengang nu was dat door de demilitarisatie de GMmers niet gevangen zouden worden gezet.
        “Maar de orders niet opvolgen zou gelijk staan aan desertie ” Maar ze bleven wel doorvechten, dat was toch geen desertie, niks doodstraf (vanuit Nederlans opperbevel).. Maar dat doorvechten na capitulatie leverde wel de duiding franc-tireur op,. met de door de Japanners uitgevoerde doodstraf. Zoals GM-officieren die het demilitarisatiebevel niet hebben ontvangen, oorlogshandelingen bleven verrichten en door de Japanners geëxecuteerd werden.

      • Peter van den Broek zegt:
        14 mei 2019 om 05:40

        De historicus Prof. Lou de Jong baseert zijn duidelijke en accurate beschrijving van de capitulatiebesprekingen op verslagen van de hoofdrolspelers en gesprekken met getuigen zoals Hulsewé.
        Dan kan een juridische staatsrechtelijke dus beperkte interpretatie van die gebeurtenissen best leuk en aardig zijn, maar het blijft een slap aftreksel van de realiteit.
        Ik ben wel benieuwd hoe dhr Somers in zijn dissertatie de capitulatie in 11 zinnen beschrijft. Wat let hem zijn relaas op I4E te publiceren?

        Bekijk ik de capitulatie van de KM vanuit juridisch oogpunt dan is de wettelijke grondslag duidelijk het Militair Straf- en Tuchtrecht, dat is toch niet niks.
        Het Militair Recht geeft accuraat aan wat onder desertie mag worden verstaan. De opvolger van Helfrich, SBN van Staveren, die met zijn vriendin uit Bandoeng vluchtte kan toch moeilijk van achterwaarts aanvallen beschuldigd worden.

Laat een reactie achter op Bert Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.